Door andere ogen BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG

Transcriptie

1 STUDIEDAG 30 JANUARI 2018 Door andere ogen STUDIEDAG Ergotherapie bij mensen met cognitieve ERGOTHERAPIE problemen BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG 27 NOVEMBER 2014 Naar aanleiding van het vierjarig bestaan van het Ondersteuningscentrum Ergotherapie Kronkels, organiseren we ook in 2018 een grote studiedag met een inspiratiebeurs. Dit jaar kozen we er voor om de studiedag te organiseren rond één specifiek thema: een andere kijk op ouderen met cognitieve problemen. Tijdens de plenaire lezing neemt onderzoeker Kasper Bormans ons op een boeiende en inspirerende manier mee in zijn verhaal over en visie op de kern van communicatie, de kracht van de verbeelding en het wonder van relaties bij mensen met dementie. Naast deze lezing en het bezoek aan de inspiratiebeurs kan je interactiever aan de slag tijdens een 3-tal workshops. We bieden een 8-tal praktijkgerichte en inspirerende mogelijkheden aan, waaruit je je keuze kan maken. Wij kijken er alvast naar uit om je die dag te ontmoeten!

2 PROGRAMMA 8.30u Ontvangst 9.00u Verwelkoming door de opleidingscoördinatoren van de opleiding ergotherapie Karen Van de Putte en Marc Warmoes 9.15u Wat Alz? Over de kern van communicatie, de kracht van de verbeelding en het wonder van relaties bij mensen met dementie Kasper Bormans 10.15u Wat als je als enige ergotherapeut in België zou werken in ouderenzorg? Inspirerend bezoek uit Estland Hanna- Stiina Heinmets 10.30u Receptie en bezoek aan beurs 11.15u Workshopsessie u Middagpauze en bezoek aan beurs 13.30u Workshopsessie u Pauze 15.20u Workshopsessie u Einde van de studiedag BEURSBEZOEK Tijdens de voormiddag- en middagpauze hebben de cursisten de kans om de inspirerende activiteiten- en materialenbeurs te bezoeken.

3 PLENAIRE SESSIES Wat Alz? Kasper Bormans Moet leven met dementie of alzheimer niet per definitie negatief zijn? Onderzoeker Kasper Bormans startte een project in een woonzorgcentrum en kwam als wetenschapper tot verrassende inzichten. Kasper reikt ons een innovatieve, dementie vriendelijke communicatie aan. Hij leert ons hoe elke mens een verhaal is en dat we door bepaalde tools mensen met dementie hun verhaal kunnen laten vertellen. Kasper doctoreert aan de Leuven School for Mass Communication Research (KULeuven) en wil het geheugen en levenskwaliteit van mensen met dementie en hun omgeving verbeteren. Hij wil ons als ergotherapeuten vooral tips aanreiken om de kern van iedere oudere en zijn verbeelding te ontdekken. Wat als je als enige ergotherapeut in België zou werken in de ouderenzorg? Hanna Stiina Heinmets - Estland Twee jaar terug ontmoetten we ergotherapeute Hanna Stiina tijdens een congres omtrent dementie dat zij organiseerde. Hanna Stiina was op dat moment de enige ergotherapeute die in Estland met ouderen werkte. Ze doet haar job met een enorme gedrevenheid, waar je bijna jaloers van wordt. Graag willen we jullie kort laten kennismaken met deze inspirerende dame!

4 WORKSHOPS WORKSHOP 1 (ENKEL SESSIE 1) Aan de slag met het Spel van de verbeelding Kasper Bormans Het spel van de verbeelding nodigt uit tot een nieuwe vorm van communicatie, gericht op emotie, het zintuiglijke en het onbewuste. Aan de hand van kaarten met heldere beelden leren mensen met dementie en hun omgeving om hun verbeelding te gebruiken en samen nieuwe verhalen te vertellen. Het vermogen tot verbeelding is altijd aanwezig, alles vervaagt, behalve de verwondering. Toch laten we het vaak onaangeroerd. Wat als we dat doorprikken? Mensen met dementie zijn vaak nog speels, humoristisch en in staat om out-of-the-box te denken en te associëren. Die verbeelding kunnen we openen en vergroten. Het spel is daar een aanzet toe. Het spel van de verbeelding herstelt een dialoog die lijkt te verdampen tussen mensen met dementie en hun omgeving. Dit kaartspel vertrekt van de wereld van dementie en confronteert ons meteen met een speelse manier van communiceren die we als samenleving verloren zijn. Kasper Bormans zal tijdens deze workshop de mogelijkheden van het gebruik van dit spel toelichten en de cursisten inspireren om ermee aan de slag te gaan. Ontdek hoe je van spel naar levenshouding kan gaan. WORKSHOP 2 (ENKEL WORKSHOPSESSIE 2 EN 3) Toolbox rondom autonomie bij ouderen Meredith Delaere (GVO, WZC St Vincentius) en Isabel Vermaete Door de vergrijzing blijft de groep van personen met dementie stijgen, waardoor de vraag naar hulp voor thuiswonende personen met dementie toeneemt. Het is belangrijk dat deze doelgroep zo lang mogelijk thuis, in hun vertrouwde omgeving, kan wonen. Om de autonomie van thuiswonende personen met dementie te bevorderen, is een toolbox ontwikkeld met methodeveranderingen en hulpmiddelen. Hiermee wil de ergotherapeut de kloof tussen de moeilijkheden tijdens de activiteiten van het dagelijks leven door dementie, het groot aanbod aan geheugenhulpmiddelen en de effectieve implementatie bij personen met dementie verkleinen. Door gebruik te maken van een praktisch hanteerbare tool waarin alle informatie gebundeld is, kan de ergotherapeut op een meer efficiënte manier de thuiswonende persoon met dementie begeleiden en stimuleren in het uitvoeren van betekenisvolle activiteiten.

5 WORKSHOP 3 Assessmentinstrumenten voor cognitieve problemen Patricia De Vriendt (VUB en Arteveldehogeschool) Tijdens deze workshop staan we stil bij het belang van differentiatie in het scala van cognitieve problemen en bruikbare assessmentinstrumenten hiervoor. We verdiepen ons in een aantal assessmentinstrumenten die we als ergotherapeut kunnen hanteren bij personen met cognitieve problemen. Daarnaast gaan we tijdens deze workshop in op het belang van differentiatie tussen MCI en dementie. Mild cognitive impairment (MCI) is vaak een onderbelichte problematiek in de woonzorgcentra, waarbij wij zeker ook een taak hebben. De cursisten krijgen ook tips en adviezen mee wat ze als ergotherapeut concreet kunnen betekenen bij ouderen met MCI. WORKSHOP 4 Biografie in beeld aan de slag met het levensverhaal Anneke Blennerhasset (Immaculata - OCMW Edegem) Op een heel kunstzinnige manier gaat Anneke Blennerhasset aan de slag met het levensverhaal van de bewoners. Met elke bewoner wordt een museum gecreëerd rondom hun herinneringen. In een vitrinekastje naast de inkomdeur van elke kamer mogen de bewoners voorwerpen leggen die hun leven bepaald hebben. Men wil vooral de sterke perioden uit het leven van de bewoners in de kijker zetten. Ouderen hebben een rugzak aan verhalen bij. Men gaat met hen praten, overlopen hun leven en de familie zoekt de juiste voorwerpen. Er worden vlotter nieuwe contacten gelegd en zowel familieleden als personeelsleden krijgen een andere kijk op de bewoners. Anneke licht tijdens deze workshop op een interactieve, creatieve manier haar manier van werken toe en. We voorzien ruimte om samen ook na te denken over aandachtspunten hieromtrent bij mensen met dementie of bewoners met geen familie

6 WORKSHOP 5 Op stap - uitstappen en vakanties voor mensen met dementie Evy Christiaens (WZC St Eligius Zeveneken) Ook mensen met dementie blijven genieten van een uitstap of vakantie. De verandering van omgeving en de extra aandacht maakt dat, indien dit goed is voorbereid, ze deze momenten kunnen koesteren. Maar hoe pak je dit het beste aan en waar ligt jouw rol als ergotherapeut? In deze workshop wordt dit toegelicht aan de hand van heel veel praktijkvoorbeelden. We bespreken ook de meerwaarde van kleine, cliënt gerichte uitstappen. We denken na over de visie en aanpak. De cursisten krijgen tevens de kans om goede praktijkvoorbeelden te delen. De oplijsting van deze gegevens wordt bezorgd aan alle cursisten van de workshop. WORKSHOP 6 Zit tai-chi bij ouderen met dementie Annik Laforce Beweging is van essentieel belang, ook bij ouderen met dementie. Tai-chi is een eeuwenoude zachte bewegingsvorm gebaseerd op de filosofie van Yin en Yang. Vanuit onderzoek is gebleken dat tai-chi een gunstige invloed heeft op ouderen. Annik Laforce werkte jarenlang als ergotherapeut in een WZC. Als fervent beoefenaar van tai-chi erkende ze de positieve effecten ervan op lichaam en geest. Om dit door te geven aan haar bewoners, bouwde ze de bewegingsactiviteit zit tai-chi uit. In deze workshop leer je het basis gedachtengoed van tai-chi kennen en kan je aan de lijve ondervinden hoe een sessie zit tai-chi is opgebouwd. Je krijgt concrete uitgewerkte tips en oefeningen mee.

7 WORKSHOP 7 (ENKEL WORKSHOPSESSIE 2 EN 3) Haptonomie en moeilijk hanteerbaar / begrepen gedrag Valerie Desmet (Arteveldehogeschool) Soms verloopt het contact met een persoon met dementie niet altijd even gemakkelijk. Onze juiste manier van reageren en aanraken kan echt een verschil maken in dit contact. Bij haptonomie staat het gevoel, het gevoelsleven en de aanraking tussen therapeut en de oudere centraal. We staan stil bij de betekenis en het belang van aanrakingen en de prikkels die de contactname beïnvloeden. Aan de hand van oefeningen bekijken we hoe we haptonomie kunnen toepassen in de praktijk en hoe moeilijk begrepen gedrag kan voorkomen worden door het juist inzetten van aanraking in het contact. Er worden tips meegegeven en situaties ingeoefend. Of hoe een aanraking een wereld van verschil kan maken in je contact. WORKSHOP 8 Rouw bespreekbaar maken met mensen met dementie Kristien Henderickx (Zorgnetwerk Trento Zele) Mensen met dementie worden heel vaak geconfronteerd met terugkerende verlieservaringen. Niet alleen kan het herbeleven van een afscheid van een dierbare een invloed hebben op de beleving van die oudere, vaak is er ook het rouwen om andere verlieservaringen, bv. het verlies aan zelfstandigheid of het besef van het kwijtraken van de vele herinneringen. Als hulpverlener is het niet altijd gemakkelijk om deze aspecten bespreekbaar te maken met de persoon met dementie of om op een correcte manier te reageren op dit verdriet. Kristien Henderickx is verantwoordelijke van de spirituele zorg binnen Zorgnetwerk Trento en verdiepte zich in dit thema. Naast een blik op enkele rouwmodellen, worden er vooral veel praktijkervaringen gedeeld vanop de werkvloer. Naast de multidisciplinaire visie op rouw, wordt ook aandacht besteed aan de taak van de ergotherapeut.

8 PRAKTISCHE INFORMATIE Datum Dinsdag 30 januari 2018 Locatie Arteveldehogeschool Campus Kantienberg Voetweg Gent Kostprijs 100 (Prijs inclusief lunch, drank, beurs en syllabus) Inschrijven Inschrijven kan je via deze link Info Openbaar vervoer op wandelafstand. Parkeren kan in de ondergrondse parking Sint-Pietersplein (P10) (op ongeveer 3 minuten wandelen). Iedereen ontvangt een attest van deelname. VRAGEN Inhoudelijke vragen Nadine Praet nadine.praet@arteveldehs.be Administratieve vragen Kathy Vandermeeren kathy.vandermeeren@arteveldehs.be (enkel dinsdag en donderdag)