Deze pilot en MijnBorne2030

Transcriptie

1 veiligheid Deze bijlage is een uitgave van de gemeente Borne en de Veiligheidsregio Twente - juli 2014 veiligheid en zelfredzaamheid Het effectgebied bij een ongeval op het Veilige opvangplek Veilige opvangplek Voor toelichting zie de meterkastkaart Deze pilot en MijnBorne2030 Toen de Veiligheidsregio Twente een pilotgemeente zocht voor zelfredzaamheid en veiligheid, kwam Borne al snel in beeld. Aan de ene kant omdat de gemeente op vijf plekken doorsneden wordt door een gelijkvloerse kruising en de lijn dwars door de gemeente loopt. Maar vooral omdat de pilot bij inwoners wilde ophalen wat zij belangrijk vinden. Hoe denken bewoners zelf over veiligheid? Wat is hun idee en visie? Om hier achter te komen zijn klankbordsessies met bewoners en experts georganiseerd. Deze beuren op t Wat kan er ge Brandhaard < 100 mtr waren een groot succes. Mensen in Borne zijn actief en willen een bijdrage leveren. Burgemeester Rob Welten was dan ook meteen een warm voorstander van de Bornse pilot: In Borne, Hertme en Zenderen hebben we natuurlijk samen een toekomstvisie gemaakt: MijnBorne2030, dynamische dorpen. We hebben een betrokken gemeenschap. Iedereen doet mee. veiligheid is een belangrijk onderwerp in die toekomstvisie. Omdat het ons raakt. Niet alleen als overheid, maar vooral ook als gemeenschap. In Borne speelt veel rond het. Tijdens de pilot kwamen daar ook veel vragen over, over geluid, trillingen en heid en veiligheid te vergroten. Ik hoop dat de pilot bijdraagt aan een hogere zelfredzaamheid van mensen bij een eventuele calamiteit op het. Het is belangrijk dat je dan weet wat je in die eerste cruciale minuten zelf moet doen. In Borne willen mensen daar over meedenken. De beste ideeën moet je ook ophalen waar ze zijn: bij de mensen zelf. Dat is MijnBorne2030. overwegstoringen. Daarvoor zijn we vaak afhankelijk van partners, zoals Prorail, de Provincie of de Rijksoverheid. We doen er voortdurend van alles aan om de leefbaar- ere: In deze krant onder and Zelfredzaamheid: gezamenlijk doel mond Bedek neus en hevige rook ik ruik ROOK Brandhaard > 100 mtr BLIJF OF GA n Sluit ramen, deure HITTE bij ik hoor hoog FLUITEND GELUID t gebouw of objec (mogelijk) Gedragsadvies binnen handbereik BLIJF OF GA NAAR BINNEN (gekleurde) WOLK ik ruik een R VREEMDE GEU prikkelende NEUS OF MOND Bij deze krant wordt ook een meterkastkaart verspreid. Het is één en Sluit ramen, deur lek Veilige opvangp van de middelen die samen met bewoners is ontwikkeld in de pilot veiligheid en zelfredzaamheid. Hangt u hem op in de meter- n veilig? Waar ben ik da Meterkastkaart in deze krant kast. Tip: bekijk hem voordat het echt nodig is. Oefen mee! Snel reageren van levensbelang Overwegstoringen Twenteveilig.nl Voor toelichting zones z.o.z. MEER INFO VIA RADIO OOST EN KST 123 TV OOST TELETE veiligheidskrant week versie 2.indd :24

2 Wat zijn de risico s van het vervoer van gevaarlijke stoffen? Welke informatie hebben bewoners nodig voor hun eigen veiligheid als het misgaat? Door wie en op welke manier willen zij gealarmeerd en geïnformeerd worden? Allemaal vragen waarover Bornse inwoners meedenken met de gemeente en de Veiligheidsregio Twente (VRT). Samen draaien zij een pilot in Borne, met als doel om de zelfredzaamheid van bewoners te vergroten als er een calamiteit met gevaarlijke stoffen gebeurt op het. Herman Meuleman, secretaris van de Veiligheidsregio Twente, benadrukt dat deze pilot niet wordt uitgevoerd omdat er grote risico s zijn. Als Veiligheidsregio hebben wij onderzoek gedaan naar de veiligheid op en rond het in Twente. De kans dat er een ongeval gebeurt met gevaarlijke stoffen is klein. Maar als er onverhoopt toch iets misgaat, kunnen de gevolgen groot zijn. Dan is het belangrijk dat je als omwonende weet wat je moet doen of juist laten voor je eigen veiligheid. Daarom willen we goede informatie en middelen aanbieden om mensen zelfredzamer te maken. Goed voorbereid zijn is belangrijk Juist in die eerste minuten van een ongeval is het belangrijk dat mensen weten wat ze moeten doen of laten. Vaak ben je dan op jezelf aangewezen. Als er een calamiteit gebeurt op het, duurt het even voordat de hulpdiensten arriveren. Of ze kunnen niet iedereen tegelijk helpen. Dan komt het aan op de zelfredzaamheid van de inwoners, aldus Meuleman. De VRT wil inwoners helpen zich hierop voor te bereiden door ze gedragsadviezen te geven en tips over voorbereidingsmaatregelen. Wat Herman Meuleman, secretaris van de Veiligheidsregio Twente: Bij een calamiteit op het t duurt het even voordat de hulpdiensten arriveren en kunnen ze niet iedereen tegelijk helpen. Dan komt het aan op zelfredzaamheid. Zelfredzaamheid Gezamenlijk doel van veiligheidsregio, gemeente én bewoners je moet doen als er een explosie dreigt in een tankwagon, is bijvoorbeeld niet hetzelfde als wat je moet doen bij een brand waarbij gevaarlijke stoffen vrijkomen. Dat moet je dan wel weten. Maar het blijft niet alleen bij het verschaffen van informatie. Meuleman vervolgt: Mensen moeten een reëel beeld hebben van mogelijke scenario s en gevolgen. Daarom gaan we inwoners door een interactieve oefening laten ervaren wat er kan gebeuren en wat je dan kan doen voor de veiligheid van jezelf en anderen. Behoeften en wensen bewoners centraal Bijzonder aan het project is, dat Bornse inwoners van begin af aan betrokken zijn. Eind vorig jaar hebben 780 personen een vragenlijst ingevuld. Daarnaast hebben verschillende mensen zich na een oproep van de gemeente aangemeld om via klankbordsessies actief mee te denken over hoe Bornse inwoners bewuster gemaakt kunnen worden van de situatie, en wat zij zelf kunnen doen ter voorbereiding. Maar ook uiten zij behoeftes over hoe gealarmeerd kan worden bij een crisissituatie en welke middelen dan het meest effectief zijn. In samenwerking met bedrijven worden deze verwerkt tot concrete producten. Borne als voorbeeld voor heel Twente Het is voor de Veiligheidsregio Twente een nieuwe manier van werken om bewoners zo intensief te betrekken bij haar werk. Herman Meuleman daarover: Wij werken voor de veiligheid van de inwoners. Dan moeten wij ook vragen wat zij belangrijk vinden en wat hen helpt om de eigen veiligheid te vergroten. Ik ben erg enthousiast over de welwillendheid en de inbreng van alle deelnemers. De pilot loopt tot eind Het is de bedoeling, dat de pilot een nieuwe standaard oplevert voor alle Twentse gemeenten om de zelfredzaamheid van inwoners ten aanzien van veiligheid te vergroten. Meer informatie is te vinden op www. twenteveilig.nl en Hoe denkt u over veiligheid? Bornse inwoners aan het woord 780 Bornenaren hebben eind 2013 meegedaan aan een enquête over veiligheid. We wilden graag weten hoe u de gevaren rondom het inschat en hoe u geïnformeerd bent. De belangrijkste conclusies waren: - U bent zich bewust van de risico s en u schat deze risico s hoog in - U ervaart ook andere vormen van overlast rond het vooral de dichtligtijden en storingen van wegovergangen - U had tot nu toe weinig gehoord, gezien of gelezen over wat u moet doen in geval van een ongeval met gevaarlijke stoffen op het - U heeft daarom nog maar weinig voorzorgsmaatregelen getroffen en was daarom weinig zelfredzaam; slechts een derde van u acht zichzelf in staat om bruikbare informatie te vinden, voorzorgsmaatregelen te treffen en weet wat u moet doen - U heeft echter wel een grote behoefte aan praktische en bruikbare informatie - U vindt dat vooral de gemeente hierover informatie moet verstrekken Blijf betrokken! Eind 2014 wordt er opnieuw een enquête gehouden. We zijn natuurlijk erg benieuwd of er dan iets is veranderd. Heeft het werk van de klankbordgroepen (bestaande uit betrokken inwoners en experts) effect gehad? Hebben middelen zoals de meterkastkaart, een app en deze krant bijgedragen aan een beter risicobewustzijn? Draagt de oefening van 22 november bij aan het goed weten wat je moet doen bij een calamiteit op het? Naast een nieuwe enquête (de effectmeting), gaan we de pilot veiligheid en zelfredzaamheid natuurlijk ook evalueren. We houden u op de hoogte! veiligheidskrant week versie 2.indd :24

3 Snel reageren van levensbelang p 17 juni heeft staatssecretaris Mansveld besloten om de toename van het oederenvervoer over het richting Duitsland, op te vangen via de lijn eventer Oldenzaal. Betekent deze beslissing een toename van gevaarlijke toffen door onze gemeente? Welke risico s brengt dat met zich mee en zijn we aar op voorbereid? Wij vroegen het Marcel Reefhuis, adviseur Fysieke Veiligheid ij Brandweer Twente. Welke ontwikkelingen zijn er rond goederenvervoer? Het goederenvervoer over het Twentse neemt de komende jaren toe. Echter, het vervoer van gevaarlijke stoffen in Nederland is door nieuwe wetgeving per 1 juli aan grenzen gebonden. Zodra die grens bereikt is, mag het vervoer niet verder groeien, tenzij het veiliger gemaakt wordt. Gaan er dan ook meer gevaarlijke stoffen door Borne? Nee. Ondanks dat er meer goederentreinen door Borne zullen gaan rijden, zal het aantal treinen met gevaarlijke stoffen juist afnemen. In het recente verleden gingen er enkele duizenden wagons met gevaarlijke stoffen per jaar door Borne. De nieuwe wetgeving zorgt ervoor dat deze hoeveelheid wordt gereduceerd tot enkele honderden wagons op jaarbasis. Als er wat misgaat, lopen Bornse inwoners dan veel risico? De kans op incidenten waarbij gevaarlijke stoffen vrijkomen is weliswaar klein, maar als een ongeval escaleert, kunnen de gevolgen groot zijn en gevaar opleveren voor de wijde omgeving. In een straal van 600 meter rond het ongeval kan schade ontstaan of kun je gezondheidsproblemen oplopen. Dat is een groot deel van Borne. Wat kan er gebeuren en wat zijn de effecten? Ongelukken met gevaarlijke stoffen zijn in te delen in drie scenario s: brand, dreigende explosie en een giftige wolk. Wanneer een plas met vloeistoffen uit een wagon lekt en ontbrandt, kan dit zelfs gebouwen op 30 meter afstand Uit de bijeenkomsten met bewoners over zelfredzaamheid bij ongevallen op het, kwam een bijzonder verzoek: we willen wel eens meeoefenen! Hulpdiensten oefenen regelmatig om bij een calamiteit hun werk zo goed mogelijk te kunnen doen. Waarom inwoners dan niet? mee laten branden. Door de enorme hittestraling voelt zo n brand op 100 meter afstand nog aan als erg felle zon op je huid. Bij een dreigende explosie worden door een brand brandbare gassen verwarmd. Hierdoor wordt de druk op de tank steeds groter. Uiteindelijk begeeft de tank het en ontstaat er een enorme vuurbal met een drukgolf die tot op 300 meter voor gewonden en doden kan zorgen, en tot op 600 meter voor schade aan gebouwen. Een gifwolk ten slotte kan zich door lekkage verspreiden. Afhankelijk van onder andere type stof, windrichting en weersomstandigheden, kan dit tot op enkele honderden meters afstand nog gezondheidsschade veroorzaken. Voorbereidingen in gang Omdat we waarde hechten aan uw mening, zal er komend najaar een oefening worden georganiseerd waaraan Bornse inwoners kunnen meedoen. De gemeente Borne en de Veiligheidsregio Twente zijn nu bezig met het voorbereiden van deze oefening, waarbij u als inwoner van Borne centraal staat. Weet u wat u moet doen als er daadwerkelijk een incident op het is? Het belooft een bijzondere ervaring te worden; nog niet eerder is in Nederland Wat doen de hulpdiensten? De hulpdiensten spelen op verschillende momenten een rol. Dat begint al bij de plannen voor bebouwing en indeling van de ruimte rondom het, waarbij we gemeenten adviseren over een zo veilig mogelijke inrichting van de leefomgeving. Dit soort incidenten probeer je immers zoveel mogelijk te vermijden door ze niet te laten optreden. Ook denken wij mee om het transport veiliger te laten verlopen. Bovendien adviseren we over voorzieningen die we nodig hebben bij incidenten op het, zoals bluswater en toegang tot het. En we bereiden onze hulpverleners voor door op basis van mogelijke scenario s van tevoren plannen op te stellen voor de coördinatie van de hulpverlening, en hen ook regelmatig te laten oefenen op de taken die ze moeten uitvoeren bij een ramp. Uiteraard hebben wij ook tijdens en na een ongeval een taak. Dan brengen we zo snel mogelijk mensen in veiligheid en doen we ons uiterste best het incident zo goed mogelijk te beheersen of te bestrijden. Wat kunnen inwoners zelf dan nog doen? Het probleem bij een ongeluk met gevaarlijke stoffen is, dat tijd een belangrijke factor is. Op het moment dat er bijvoorbeeld een brand is of een explosie dreigt, dan duurt het even voordat de hulpdiensten ter plaatse zijn. Dan kan het misgaan voor mensen rond het. Juist dan is het belangrijk dat mensen weten hoe ze zichzelf in veiligheid kunnen brengen. Om hierbij te helpen, hebben wij voor de drie mogelijke scenario s gedragsadviezen geformuleerd. Deze vind je terug op de meterkastkaart die bij deze krant wordt bezorgd. Als risico s werkelijkheid worden Beleef het mee op zaterdag 22 november! Wat Wat kan kan er er gebeuren gebeuren op op t t Wat kan er gebeuren op t ik ruik ROOK ik ruik ROOK ik ruik ROOK HITTE HITTE HITTE ik hoor hoog ik FLUITEND hoor hoog ik FLUITEND GELUID hoor hoog FLUITEND GELUID GELUID (mogelijk) (mogelijk) (mogelijk) (gekleurde) (gekleurde) WOLK (gekleurde) WOLK ik WOLK ruik een VREEMDE ik ruik een GEUR VREEMDE ik ruik een GEUR VREEMDE GEUR prikkelende voel NEUS prikkelende ik OF voel MOND NEUS prikkelende OF MOND NEUS OF MOND of Meer TV info via Teletekst Radio 123. of Meer TV info via Teletekst Radio 123. of Meer TV info via Teletekst Radio 123. Veilige opvangplek Veilige opvangplek A1 A35 Bedek neus en mond bij hevige Bedek neus rook en mond bij Loop hevige dwars rook Bedek neus en mond bij op hevige Loop de dwars wind rook Brandhaard > 100 mtr BLIJF op Brandhaard de wind OF > GA 100 mtr Brandhaard BLIJF OF > GA 100 mtr Sluit BLIJF ramen, OF GA deuren en NAAR Sluit luchttoevoer ramen, BINNEN deuren gebouw of object gebouw of object gebouw of object BLIJF OF GA BLIJF NAAR OF BINNEN BLIJF GA NAAR OF GA BINNEN NAAR Loop BINNEN dwars op Loop de dwars wind en Sluit luchttoevoer ramen, deuren Voor toelichting MEER zones z.o.z. INFO VIA RADIO A1 OOST A35 EN TV OOST TELETEKST 123 op deze wijze geoefend. MEER INFO Op VIA een RADIO interactieve manier ervaart u wat er gebeurt Houd deze in de gaten en reserveer alvast OOST EN lier TV voor OOST de TELETEKST oefening worden 123 geplaatst. MEER INFO VIA RADIO OOST EN TV OOST TELETEKST 123 bij een ongeval op het en hoe de datum van zaterdag 22 november belangrijk het is dat u de juiste handelingen doet. Een oefening als deze is uniek. oefening! 2014 in uw agenda voor deze bijzondere Wij zijn nu al enthousiast en hopen dat u meedoet! Als de risico s op het op een dag geen kleine kans, maar werkelijkheid Aanmelden zijn weet u wat u moet doen! Begin oktober zal in de Bornse Courant de uitnodiging mèt aanmeldingsformu- veiligheidskrant week versie 2.indd :24

4 Overwegstoringen Uw grootste irritatie Eén van de grootste problemen die u ervaart rond het in Borne zijn de storingen met de overwegen. De gemeente is daarover voortdurend met ProRail in overleg. ProRail geeft aan dat het storingsniveau nooit tot nul kan worden gereduceerd, omdat het om elektronische apparatuur gaat. Zo af en toe komt er nog een storing voor, maar de frequentie is vele malen lager dan voorheen. Aantal storingen minder In de afgelopen jaren zijn er veel storingen aan de overwegen in Borne geweest. Tijdens deze storingen ontstonden vaak gevaarlijke situaties omdat mensen toch over het gingen. Er ontstonden grote opstoppingen en de bereikbaarheid was minimaal. Er is extra ingezet op de verbetering van de wegovergang aan de Azelosestraat en het hele traject in Borne is uitvoerig geïnspecteerd en voorzien van Discrete Overweg Storings Signalering (DOSS). Dit systeem zorgt ervoor dat bij een storing van een overweg niet alle overwegen in storing vallen. Hierdoor blijven er alternatieven om het in Borne over te kunnen. Voorheen kwam het wel eens voor dat alle vijf overwegen tegelijkertijd in storing lagen. Nu is dat niet meer zo. Veiligheidsverhogende maatregelen Door ProRail, de politie en de gemeente is een protocol gemaakt dat er bij een storing voor moet zorgen dat de veiligheid wordt vergroot. Zo rijden treinen bij een storing op aanwijzing, waarbij de machinist maximaal 10 km/h over de overweg rijdt en herhaaldelijk fluitsignalen geeft. ProRail stuurt meteen twee technici naar de overweg in storing en geeft de storing door aan de politie. Zij sturen, indien mogelijk, direct een politieauto. De politie geeft de storing weer door aan de gemeente. De gemeente regelt verkeersregelaars om automobilisten en andere weggebruikers naar andere overwegen te verwijzen. Er blijven echter ook storingen die niet worden veroorzaakt door elektronische apparatuur, maar door bijvoorbeeld lopers: mensen die hun hond langs het uitlaten, of kinderen die langs het lopen of spelen. We vragen dan ook van u om hier alert op te zijn! Mensen denken nog steeds dat er weer een storing is als ze geen trein aan zien komen en de bomen lang gesloten zijn. Dit is vaak niet het geval! Doordat vier overwegen dicht bij het station liggen, is de snelheid van een stoptrein laag. Regelmatig komen ze ook tegelijk aan op het station in Borne. Hierdoor kan het voorkomen dat de bomen lang dicht blijven. Gaat u alstublieft niet onder gesloten bomen door. Het is levensgevaarlijk. Borne doet veel Er is een camera-analyse gedaan om de dichtligtijden in beeld te brengen. We meten het geluid en de trillingen. Borne doet mee aan het project Programma Verbetering Veiligheid Overwegen (PVVO) en ProRail geeft veiligheidslessen op scholen. Alle informatie hierover en meer vind u op onze website wonen. Actuele informatie over een mogelijke onderdoorgang in Borne vindt u op de website Geluid rond het Kedeng kedeng Met een lijn dwars door de gemeente speelt ook geluid een belangrijke rol bij de gevoelens rondom het. De gemeente heeft in 2013 een jaar lang het geluid op drie plaatsen in Borne gemeten. Bewoners konden real-time de geluidsbelastingen achter hun computer bekijken. Drie meetpunten in Borne Geconcludeerd is dat er dagelijks ca. 205 treinpassages waren. Van deze 205 treinen veroorzaakten 65 treinen een hoge piekbelasting van meer dan 75 db(a) en zelfs 30 treinen een belasting hoger dan 80 db(a). De Geluid Productie Plafonds (GPP) worden echter nog niet overschreden. Ook reden goederentreinen harder dan de toegestane 80 km/h, er zijn zelfs passages gemeten van 103 km/h. Deze bevindingen zijn gedeeld met het Ministerie van IenM, ProRail, provincies Overijssel en Gelderland en de gemeenten. Ook de tweedekamer fracties zijn op de hoogte gesteld. Via het ambtelijk en bestuurlijk overleg in het kader van de Goederenroutering Nederland houdt de gemeente Borne de geluidsoverlast onder de aandacht. Ook in de tweede kamer zijn al vragen gesteld over de overlast in Borne. De resultaten van de geluidsmetingen, de effecten van meer goederenvervoer door Borne en alle andere achtergrondinformatie vindt u op de website www. borne.nl wonen. veiligheidskrant week versie 2.indd :24

5 NL-Alert een bericht op je mobiele telefoon bij nood NL-Alert Direct informatie bij een noodsituatie Stel, er is een brand in de buurt waarbij giftige rook vrij komt. NL-Alert is een alarmmiddel van de overheid voor op de mobiele telefoon. Met NL-Alert kan de overheid mensen in de directe omgeving van een noodsituatie met een tekstbericht informeren. In het bericht staat specifiek wat er aan de hand is en wat je op dat moment het beste kunt doen. Zo kunnen meer mensen worden bereikt en worden mensen beter geïnformeerd. Hoe werkt NL-Alert? De overheid zendt een tekstbericht naar de mobiele telefoons in de directe omgeving van een (dreigende) noodsituatie. NL- Alert werkt op basis van cell broadcast en niet met sms-berichten. Daardoor werkt NL-Alert óók als het netwerk overbelast is. NL-Alert is gratis en anoniem. Bij NL-Alert is je privacy gewaarborgd. De berichten worden alleen uitgezonden in het gebied waar de noodsituatie zich voordoet. Je naam en telefoonnummer zijn hiervoor niet nodig en blijven dus onbekend. In welke situaties wordt NL-Alert gebruikt? NL-Alert kan worden ingezet bij levensof gezondheidsbedreigende situaties, zoals een grote brand waarbij giftige rook vrijkomt, explosiegevaar of een overstroming. Twee keer per jaar zendt de overheid een controlebericht uit. Wanneer je het controlebericht ontvangt, weet je zeker dat jouw mobiel juist is ingesteld voor NL-Alert. biep Als jij in de directe omgeving van een noodsituatie bent, ontvang je een tekstbericht op jouw mobiele telefoon. Handige links NL-ALERT Giftige rook bij brand ChemWerk. Blijf binnen, sluit ramen en deuren. Stem af op Omroep In het tekstbericht staat precies wat er aan de hand is en wat je het beste kunt doen. Kijk op nl-alert.nl of jouw mobiel al geschikt is (Zoek naar beleid en basisnet) Twenteveilig.nl weet wat je moet doen in noodsituaties! ok in Twente kan een noodsituatie ontstaan. Weet jij wat je dan moet doen? f hoe je je kunt voorbereiden? Samen werken aan een veilig Twente In Twente leven en werken we samen. De overheid en hulpdiensten doen veel om de veiligheid in Twente te vergroten. Maar voor een veilig Twente moet iedereen zijn steentje bijdragen. Jij ook. Iedereen is tot op zekere hoogte zelf verantwoordelijk voor een veilig en gezond leven. De website helpt je voor te bereiden op dit soort gebeurtenissen. Zodat je weet wat je moet doen en anderen in je omgeving kunt helpen wanneer dat nodig is. Noodsituaties Op Twenteveilig.nl vind je informatie over de mogelijke risico s in Twente. Je vindt hier in eerste instantie informatie over noodsituaties die tot grote schade en veel slachtoffers kunnen leiden in onze regio. Denk bijvoorbeeld aan een ongeval met gevaarlijke stoffen, een natuurbrand of wateroverlast. De informatie op Twenteveilig.nl helpt je risico s te herkennen en daardoor weet je wat je moet doen om jezelf en anderen in veiligheid te brengen. Meer informatie Wil je meer informatie over de website Twenteveilig.nl, of mis je bepaalde risico s op de website, laat het ons dan weten. Dit kan door een te sturen naar info@vrtwente.nl. veiligheidskrant week versie 2.indd :24