Brandweer Amsterdam-Amstelland

Transcriptie

1 Brandweer Amsterdam-Amstelland Behulpzaam Deskundig Daadkrachtig Advies Externe Veiligheid Meet Inn Maroastraat 39 in Amsterdam Nieuw- West Referentie: 0046/RoEv-2016 Datum: 22 september 2016 Behandeld door: B. (Bente) Boogaard 1

2 INHOUD 1. SAMENVATTING EN ADVIES AANLEIDING SITUATIE GEVAREN EN GEVOLGEN VOOR HET PLANGEBIED HULPVERLENING MAATREGELEN RISICO S... 7 BIJLAGE 1. UITGEWERKTE MAATREGELEN

3 1. SAMENVATTING EN ADVIES Gemeente Amsterdam gaat een omgevingsvergunning voor de ontwikkeling van de Meet Inn aan de Maroastraat 39 vaststellen. In de directe nabijheid van het plangebied staat een LPG tankstation. Daarom moet de gemeente de gevaren en risico s betrekken bij de besluitvorming. Gevaren en gevolgen De kans op een ongeval met gevaarlijke stoffen is klein, maar niet onmogelijk. Een ongeval bij het bevoorraden van het LPG tankstation kan optreden. Daarbij kan een explosie of brand ontstaan die gevolgen kan hebben voor het plangebied. Afhankelijk van de afstand van het ongeluk tot het plangebied zijn de mogelijke gevolgen slachtoffers en schade aan gebouwen. Zelfredzaamheid Aanwezige personen in het plangebied zijn in de eerste minuten na een ongeval met gevaarlijke stoffen op zichzelf en anderen aangewezen. In het plangebied zijn geen functies gepland die speciaal bedoeld zijn voor mensen die zichzelf en anderen niet goed kunnen redden (zoals verzorgingshuizen). Wel is er sprake van een gebouw waar zich veel kinderen zullen bevinden. De fysieke gesteldheid van de overige aanwezigen is over het algemeen goed. Personen moeten snel handelen om zichzelf en anderen in veiligheid te kunnen brengen. Weten wat de gevaren zijn bevordert snel handelen. Aanwezige personen in het plangebied hebben twee mogelijkheden: vluchten of schuilen. Vluchten van risicobronnen af is mogelijk, het plangebied kan aan meerdere kanten ontvlucht worden. Schuilen in gebouwen kan alleen als deze gebouwen bestand zijn tegen de gevaren. Hulpverlening De hulpverlening kan een ongeval niet voorkomen en richt zich op het helpen van slachtoffers en veiligstellen van het gebied. De veiligheidsregio Amsterdam- Amstelland is voorbereid op ongevallen met gevaarlijke stoffen. De gevolgen van een explosie of brand bij het LPG tankstation zijn te bestrijden door de gezamenlijke hulpdiensten. Het plangebied is slechts vanaf de Maroastraat gemakkelijk bereikbaar voor de hulpdiensten. Aan de overige weerszijden van het plangebied ligt water en aan de noordkant van het plangebied is het tankstation gelegen. Maatregelen Er zijn maatregelen die de gevolgen van een explosie of brand beperken. Het gaat om maatregelen die de zelfredzaamheid van aanwezige personen kunnen verbeteren en de kans op een ongeval verkleinen. Advies Om bij de besluitvorming rekening te houden met de mogelijke gevolgen van een ongeval met gevaarlijke stoffen en om deze gevolgen bewust te accepteren, moeten de onderstaande aspecten worden afgewogen en bij de besluitvorming betrokken worden. 1. De mogelijke gevaren en gevolgen van een explosie of brand door een ongeval met een tankwagen LPG; 2. Het handelingsperspectief dat de aanwezige personen hebben om zichzelf in veiligheid te brengen door te schuilen in een gebouw of te vluchten. 3. De mogelijkheden die de hulpverlening heeft om de gevolgen te bestrijden of te beperken. 4. De voorgestelde maatregelen uit bijlage 1 die de gevolgen van een ongeval met een tankwagen bij een LPG tankstation beperken en de kans op een ongeval verkleinen. 3

4 2. AANLEIDING Gemeente Amsterdam gaat een omgevingsvergunning voor de ontwikkeling van de Meet Inn aan de Maroastraat 39 vaststellen. In de directe nabijheid van het plangebied staat een LPG tankstation. Daarom moet de gemeente de gevaren en risico s betrekken bij de besluitvorming. Brandweer Amsterdam-Amstelland is namens de veiligheidsregio adviseur op het gebied van externe veiligheid en adviseert vanuit het perspectief van de hulpverlening. Het advies van de veiligheidsregio geeft inzicht in de gevaren en de mogelijkheden voor zelfredzaamheid en hulpverlening. Het voor de besluitvorming verantwoordelijke bestuur kan deze informatie gebruiken bij het maken van de integrale afweging tussen de verschillende belangen. 3. SITUATIE Het plangebied ligt in Amsterdam Nieuw- West. Het gebied ligt binnen de grens van het water langs het Lascarpad en de Ookmeerweg in het zuiden en oosten. Aan de westkant wordt het plangebied begrensd door de Maroastraat. In het Noorden wordt het plangebied begrensd door de reeds bestaande bebouwing. Het gaat hier om de bouw van de Meet Inn. Het betreft een grootschalige leisure functie met ABC restaurant. De Meet Inn wordt een speelparadijs waar men onder meer kan bowlen, lasergamen en glowgolven. Daarnaast komen er zalen voor feesten en partijen en zullen er in de weekenden dinnershows gegeven worden. Naar verwachting zal het bezoekersaantal op het drukste moment van de dag tussen de 1000 en 2000 personen liggen. De Meet Inn zal op een afstand van ongeveer 120 meter van een LPG tankstation komen te liggen en dus ligt het binnen het invloedsgebied van het LPG tankstation. Bij dit tankstation vindt bevoorrading plaats van LPG vanuit tankwagens. Hierbij kunnen verschillende problemen ontstaan waardoor een ongeval met gevaarlijke stoffen het gevolg is. Figuur 1 is een situatieschets van de ligging van het plangebied ten opzichte van het LPG tankstation. Figuur 1. Globale ligging van de Meet Inn ten opzichte van het LPG tankstation 4

5 LPG tankstation 4. GEVAREN EN GEVOLGEN VOOR HET PLANGEBIED Bij het uitvoeren van activiteiten met gevaarlijke stoffen is de kans op een ongeval klein, maar niet onmogelijk. Om de mogelijke gevolgen voor het plangebied te kunnen bepalen is inzicht in het potentiële gevaar van de mogelijke ongevalscenario s nodig. De gevaren worden voornamelijk bepaald door een ongeval met de tankwagen die LPG levert aan het tankstation. In tabel 2 is een overzicht te vinden van de gevaren en gevolgen voor het plangebied. Hierbij wordt uitgegaan van een ongeval bij het LPG tankstation. De effecten zijn afhankelijk van factoren als de wind en de constructie van gebouwen. Voor de exacte gegevens van de scenario s en effecten is het scenarioboek een goede bron 1. Tabel 2. Overzicht van gevaren en gevolgen bij een LPG tankstation Ongevalscenario s vervoer # Gevaren Gevolgen 1 Ongeval Een incident met een tankwagen LPG bij het LPG tankstation veroorzaakt een warme of koude BLEVE Scenariokaarten LPG tankstation Tankwagen LPG Warme/Koude BLEVE 2 Een incident met een tankwagen LPG bij het LPG tankstation veroorzaakt een gat in de tankwagen Scenariokaarten LPG tankstation Tankwagen LPG Wolkbrand/Gaswolkexplosie 3 Een incident met een tankwagen LPG bij het LPG tankstation veroorzaakt een gat in de tankwagen en de LPG ontsteekt direct Scenariokaarten LPG tankstation Tankwagen LPG Fakkelbrand Effecten Explosie met hittestraling en overdruk (10-20 seconden) Tot op ongeveer 90 meter komt 99% van de mensen buiten te overlijden - tot op ongeveer 220 meter komt 1% buiten te overlijden Wolkbrand met hittestraling (enkele seconden) Afhankelijk van de weersomstandigheden zullen mensen tussen de 50 en 150 meter van het ongeval komen te overlijden of gewond raken Fakkelbrand met hittestraling (5-20 minuten) Tot op ongeveer 100 meter komt 99% buiten te overlijden tot op ongeveer 120 meter komt 1% te overlijden - Slachtoffers buiten kunnen brandwonden oplopen en komen te overlijden - Een goed geconstrueerd gebouw stort niet in door de drukgolf en kan bescherming bieden aan de mensen die zich binnen bevinden - Slachtoffers buiten kunnen brandwonden oplopen - Er kunnen (kleine) beschadigingen ontstaan aan het gebouw Afhankelijk van de richting van de fakkel: - Slachtoffers buiten door brandwonden 1 Website scenarioboek: 5

6 5. ZELFREDZAAMHEID De volgende aspecten zijn mede bepalend voor de mogelijkheden op het gebied van zelfredzaamheid: zich bewust zijn van de mogelijke gevaren van een ongeval met gevaarlijke stoffen; fysieke gesteldheid van personen; handelingsperspectieven; aanwezige voorzieningen die bescherming bieden tegen de effecten van een ongevalscenario. Bewust zijn van de gevaren: aanwezige personen in het plangebied zijn in de eerste minuten na een ongeval met gevaarlijke stoffen op zichzelf en anderen aangewezen. Personen moeten snel handelen om zichzelf en anderen in veiligheid te kunnen brengen. Weten wat de gevaren zijn bevordert snel handelen en verbetert de zelfredzaamheid. De watdoeje campagne is hiervoor een goed instrument 2. Ook het opstellen en oefenen van noodplannen voor de Meet Inn waarin de gevaren van ongevallen met gevaarlijke stoffen zijn opgenomen bevorderen snel handelen. Het zou verstandig zijn als de Meet Inn dergelijke plannen klaar heeft liggen en hier daadwerkelijk actief mee aan de slag gaat. Fysieke gesteldheid van personen: de Meet Inn heeft geen functie die speciaal bedoeld is voor mensen die zichzelf en anderen niet goed kunnen redden (zoals verzorgingshuizen, kinderdagverblijven etc.). De fysieke gesteldheid van aanwezigen is over het algemeen goed. Wel dient men er rekening mee te houden dat er, gezien de functie, waarschijnlijk (overdag) veel kinderen aanwezig zullen zijn in het gebouw. Dit is een aandachtspunt waar men rekening mee dient te houden, gezien de zelfredzaamheid van kinderen minder goed is dan van volwassenen. Het aantal slachtoffers bij een ongeval met gevaarlijke stoffen zal naar verwachting niet verder toenemen vanwege aanwezige personen met een minder goede fysieke gesteldheid. Handelingsperspectieven: een explosie of brand ontwikkelt zich snel. De gevolgen zijn direct of in zeer korte tijd merkbaar in het plangebied. Bij een dreigende explosie kan vluchten naar een veilige plek op grote afstand (honderden meters) een mogelijke handeling zijn. Is er onvoldoende tijd, dan is schuilen achter een dikke muur de beste handeling. Na de explosie kunnen gebouwen verzwakt zijn of in het ergste geval instorten. Mogelijk ontstaat brand. Het is dan belangrijk dat snel het gebouw en gebied uitgevlucht kan worden. In geval van brand is vluchten alleen mogelijk via een route buiten het zicht van de brand en/of onder dekking van muren en gebouwen. Als de afstand tot de brand groot genoeg is dan zijn personen binnen gedurende langere tijd veilig, mits zij zich buiten het zicht van de brand bevinden. Aanwezige voorzieningen: vluchten van de risicobron af is mogelijk. Er zijn meerdere routes het gebied uit. De vluchtmogelijkheden uit het gebouw moeten hier wel op zijn afgestemd. Schuilen in het gebouw is alleen mogelijk als het gebouw bestand is tegen de gevaren van een ongeval met gevaarlijke stoffen. Bij een explosie of brand gaat het vooral om de constructie van het gebouw en de toegepaste materialen. Moeilijk brandbare materialen en het beperken van glasoppervlak aan de zijde van de risicobron verhoogt het beschermingsniveau van gebouwen HULPVERLENING De hulpverlening kan een ongeval met gevaarlijke stoffen niet voorkomen. Het ongeval heeft al plaatsgevonden als zij arriveert. De hulpverlening bereidt zich voor op de gevolgen. Een ongeval met beperkte gevolgen vraagt om een andere voorbereiding dan een ongeval met aanzienlijke gevolgen. In het laatste geval zijn bij de bestrijding meerdere (hulp)diensten betrokken. De hulpverlening richt zich dan voornamelijk op het beperken van de gevolgen in de omgeving, het bestrijden van branden die zijn ontstaan, het afschermen van de omgeving, het helpen van gewonden en het beperken van de schade. De veiligheidsregio Amsterdam- Amstelland is voorbereid op ongevallen met gevaarlijke stoffen. De gevolgen van een explosie of brand nabij het plangebied Meet Inn zijn te bestrijden door de gezamenlijke hulpdiensten. 2 Wat doe je website: 3 Bouwkundige maatregelen externe veiligheid; IPO 10; januari &modificationDate=

7 7. MAATREGELEN Er kunnen maatregelen worden genomen die de gevaren van een ongeval met gevaarlijke stoffen beperken. Deze worden onderverdeeld in kans- en effectbeperkende maatregelen. De maatregelen en de relatie met de gevolgen worden in bijlage 1 weergegeven Kansbeperkende maatregelen: maatregelen die betrekking hebben op de bron zijn de meest effectieve maatregelen die kunnen worden genomen. Deze maatregelen verkleinen de kans op een ongeval. Het zijn voornamelijk maatregelen die gaan over het verwijderen, beperken en verbeteren van de omstandigheden waaronder de activiteiten met gevaarlijke stoffen plaatsvinden. Effectbeperkende maatregelen: het is ook mogelijk om in het plangebied maatregelen te nemen waardoor de gevolgen van een ongeval met gevaarlijke stoffen beperkt kunnen worden. Het gaat dan vooral om maatregelen die het beschermingsniveau van het gebouw verhogen en maatregelen die de mogelijkheden voor zelfredzaamheid verbeteren. 8. RISICO S Het risico is het gevaar maal de kans op het scenario dat het gevaar veroorzaakt. In Nederland is er voor gekozen om in het kader van externe veiligheid het risico uit te drukken in de kans op doden. Dit geeft inzicht in de kans om te overlijden door het gebruik van gevaarlijke stoffen en biedt de mogelijkheid om een vergelijking te maken met andere doodsoorzaken. In het algemeen wordt een kans van één op een miljoen om te overlijden door het gebruik van gevaarlijke stoffen verantwoord gevonden voor personen die niet bij dat gebruik betrokken zijn. De normen die voor externe veiligheid worden gebruikt zijn ondermeer hierop gebaseerd. De kans op gewonde slachtoffers en schade maakt geen deel uit van de risiconormen. Voor de normering wordt gebruik gemaakt van het plaatsgebonden risico (PR) en het groepsrisico (GR). Het PR is de kans per jaar dat op een bepaalde plaats een persoon overlijdt als rechtstreeks gevolg van een ongeval met gevaarlijke stoffen, aangenomen dat die persoon daar permanent en onbeschermd verblijft. Het GR is de kans dat een groep personen overlijdt door een ongeval met gevaarlijke stoffen. Voor het PR geldt een grenswaarde en voor het GR een oriënterende waarde. De risiconormen zijn vastgelegd in landelijke wet- en regelgeving. Het is aan het bevoegde gezag dat een beslissing neemt over het plan om te beoordelen of de risico s verantwoord zijn. De veiligheidsregio (Brandweer) levert informatie aan die bij de beoordeling betrokken behoord te worden. De in dit advies voorgestelde effectbeperkende maatregelen beperken de gevolgen voor het plangebied maar hebben geen invloed op het PR en GR. Dit komt doordat de landelijk voorgeschreven rekenmethodiek geen rekening houdt met deze maatregelen. 7

8 Bijlage 1. Uitgewerkte maatregelen # Inhoud maatregel Maatregel heeft invloed op: Verandering in de gevolgen voor het plangebied Kansbeperkend A Saneren van LPG De risico s met LPG worden weggenomen en de kans op een ongeval wordt weggenomen. Effectbeperkend B C D E F Bevoorrading van het tankstation plannen op tijdstippen dat er zo min mogelijk personen aanwezig zijn in het gebouw Constructie van het object bestand maken tegen de hittestraling afkomstig van een ongeval met gevaarlijke stoffen. Vluchtmogelijkheden van risicobronnen af realiseren. De medewerkers van de Meet Inn voorbereiden op de mogelijke gevaren en hoe men moet handelen bij een ongeval met gevaarlijke stoffen. Waar mogelijk noodplannen opstellen en oefenen waarin de ongevalscenario s met gevaarlijke stoffen zijn opgenomen. Verkleint het aantal potentiële slachtoffers Hittestraling Zelfredzaamheid Zelfredzaamheid Zelfredzaamheid Bij een ongeval met LPG zullen er minder slachtoffers vallen dan wanneer veel mensen binnen het plangebied aanwezig zijn. Tijdens een incident kan er hittestraling ontstaan. Het bestand maken van een object tegen de hittestraling zorgt ervoor dat mensen veilig kunnen schuilen in het object. Als de (nood)uitgangen van de objecten en de vluchtroutes van de risicobronnen af gerealiseerd worden, draagt dat bij aan een veiligere vluchtweg. Als de medewerkers van de Meet Inn voorbereid zijn, zullen ze beter en eerder in staat zijn om de bezoekers en zichzelf in veiligheid te brengen. Door noodplannen op te stellen en te oefenen worden de personen in het plangebied voorbereid op een mogelijk scenario. 8