Internationaal I: Overbruggen (interculturele) diversiteit

Transcriptie

1 Internationaal I: Overbruggen (interculturele) diversiteit

2 Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v Auteur: Joan Kruitwagen Inhoudelijke redactie: Anka Jacobs Titel: Internationaal 1: Overbruggen interculturele diversiteit ISBN: Bronvermelding: Shutterstock.com: AGIF, Beijersbergen, Gertan, Jan Kranendonk, Marco lacbucci EPP, Maxisport, TonyV3112 Edu Actief b.v Behoudens de in of krachtens de Auteurswet gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16h Auteurswet dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht ( Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in compilatiewerken op grond van artikel 16 Auteurswet kan men zich wenden tot de Stichting PRO ( De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden. Door het gebruik van deze uitgave verklaart u kennis te hebben genomen van en akkoord te gaan met de specifieke productvoorwaarden en algemene voorwaarden van Edu Actief, te vinden op

3 Inhoudsopgave Hoe werk je met een keuzedeel? Over dit keuzedeel Culturele verbindingen onderzoeken en maken Culturele sensitiviteit inzetten Omgaan met interculturele samenwerkingsverbanden Theoriebronnen Cultuurverschillen en samenwerking Cultuurverschillen op de werkvloer De vorm en opbouw van een schriftelijk verslag Gekke gewoontes in Thailand en wat vinden zij van ons? Gewoontes over de grens Referentiekader; wat is dat? Wat is interculturele sensitiviteit?

4 Hoe werk je met een keuzedeel? In iedere opleiding volg je een aantal keuzedelen. Ze zijn bedoeld om je beter op de arbeidsmarkt voor te bereiden. Je school bepaalt het aanbod waaruit je kunt kiezen en wanneer je zo n keuzedeel kunt volgen. Hoelang je aan een keuzedeel werkt, varieert: 240, 480 of 720 studiebelastingsuren (SBU). Die informatie vind je in de inleiding Over dit keuzedeel, waarmee elk keuzedeel begint. Waar en wanneer je aan een keuzedeel werkt, bepaalt je school. Dat kan op school zijn, op je stageadres of thuis. Meestal zal het een mix van deze drie zijn. Inleiding Een keuzedeel van Edu Actief begint met een introductie. Dat kan naast een korte inleiding bijvoorbeeld een filmpje zijn over iemand die binnen zijn werkveld te maken krijgt met de inhoud van dit keuzedeel. Vervolgens vind je vermeld uit welke onderwerpen (leereenheden) het keuzedeel bestaat. Uitdaging In elk keuzedeel werk je stap voor stap toe naar een eindopdracht: de uitdaging, waarvoor je de stof van het gehele keuzedeel gebruikt. Het kan bijvoorbeeld gaan om de verzorging van een wijnproeverij met bijpassende hapjes, een compleet ondernemersplan voor een startup, een gevuld zorgdossier waarin je hebt gedocumenteerd welke begeleiding je een cliënt hebt gegeven en wat de resultaten waren, etc. Je werkt in een aantal stappen naar de eindopdracht toe. Elke stap levert per leereenheid ten minste één beroepsproduct op, dat wil zeggen een document, een (video)verslag van een gesprek of een fysiek product zoals je dat ook in de beroepspraktijk maakt. Dat kan bijvoorbeeld een wijnkaart zijn of het financiële hoofdstuk van een ondernemingsplan. Resultaten Daarna vind je een beschrijving van de doelen waaraan je gaat werken: een opsomming van de resultaten aan het eind van het keuzedeel. Beoordeling Je werkt individueel en soms samen met medestudenten aan je opdrachten. De beoordeling van je werk gebeurt op verschillende manieren en momenten. Het kan zijn dat je een of meer kennistoetsen maakt die mee tellen in de eindbeoordeling. Je zult ook een beoordeling krijgen van de beroepsproducten die je tijdens dit keuzedeel oplevert. En natuurlijk wordt je eindopdracht beoordeeld. Je vindt de beoordelingscriteria telkens kort beschreven in de inleiding Over dit keuzedeel op elke leereenheid. Hoe zwaar een onderdeel meetelt, hoor je van je docent. Oriëntatieopdrachten Voordat je met de eerste leereenheid van een keuzedeel begint, maak je een aantal opdrachten waarmee je je nader op de stof oriënteert. Zo verken je het terrein van dit keuzedeel. Bronnen en verwijzingen In dit keuzedeel vind je verwijzingen naar bronnen. Deze kun je herkennen aan een icoontje. Dit kan een theoriebron zijn, een internetlink of een filmpje. Zo zien de icoontjes eruit: 4

5 Hoe werk je met een keuzedeel? Internetsite Theoriebron Filmpje De theoriebronnen op alfabetische volgorde vind je na de opdrachten in dit boek. Je kunt de inhoudsopgave gebruiken om de juiste bronnen snel te vinden. Let op! Bronnen worden op verschillende manieren bij de opdrachten aangegeven: 1. bron voor een opdracht. In dit geval is de theoriebron van toepassing op de daaropvolgende opdrachten. 2. bron in een opdracht. In dit geval is de theoriebron alleen van toepassing op deze specifieke opdracht. Wordt er in een opdracht geen bron aangegeven, maar heb je wel bepaalde informatie nodig, dan zoek je de informatie in een van de eerder genoemde bronnen binnen deze leereenheid. De internetsites en filmpjes kun je vinden op 24boost, het leerplatform waarop de digitale versie van dit keuzedeel staat. Het keuzedeel in ingedeeld in leereenheden. De titel van de leereenheid vind je bovenaan de pagina in je boek. Zoek in dezelfde leereenheid op 24boost naar het juiste opdrachtnummer en/of de juiste bron. Om toegang te krijgen tot 24boost moet je eerst een account aanmaken en je licentie activeren. 1. Ga naar 2. Ga naar ACCOUNT AANMAKEN 5

6 3. Vul alle gevraagde gegevens in en klik op ACCOUNT AANMAKEN 4. Activeer je account via de link in de die je hebt ontvangen. Let op! De kan in je ongewenste terechtkomen. 5. Log in met jouw Gebruikersnaam en Wachtwoord. 6. Klik op OVERSLAAN in het scherm waar je nu op komt 6

7 Hoe werk je met een keuzedeel? 7. Klik op Activeer je licentie. 8. Voer de licentiecode in die voorin je boek staat en kies voor Uitgeverij Edu Actief. Klik op ACTIVEER. 9. Onder LEREN tref je de bronnen aan. Voor het gebruik van 24boost heb je een tablet, laptop of computer met internettoegang nodig. Je werkt je opdrachten uit op papier of digitaal. 7

8 1. Over dit keuzedeel Over dit keuzedeel In het keuzedeel Overbruggen interculturele diversiteit wordt uitgelegd wat cultuur is en hoe cultuurverschillen van invloed zijn op de communicatie tussen mensen. In Nederland wonen mensen met een verschillende culturele achtergrond. De meesten van de zeventien miljoen inwoners zijn in Nederland geboren. Zo n mensen zijn vanuit een andere cultuur naar Nederland gekomen. Daarnaast zijn er ruim een miljoen Nederlanders met een dubbele nationaliteit: zij hebben twee paspoorten. Kennis van andere culturen is wenselijk wanneer je woont in een land waar mensen uit verschillende culturen naast elkaar leven. Om goed met elkaar te kunnen samenwerken is het echter noodzakelijk iets te weten van andere culturen en zaken die een probleem kunnen vormen bij de onderlinge communicatie. Hoe ziet jouw culturele identiteit eruit? Wat maakt jouw cultuur anders dan die van mensen die ergens anders geboren zijn? Op welke manier beïnvloeden culturen elkaar wanneer ze naast elkaar bestaan? En hoe spelen de verschillen een rol op de werkvloer, zowel in positieve als in negatieve zin? Hierover gaat dit keuzedeel. Het keuzedeel Internationalisering 1: Overbruggen interculturele diversiteit bestaat uit drie leereenheden waarvoor je in totaal maximaal 240 SBU nodig hebt: 1. Culturele verbindingen onderzoeken en maken 2. Culturele sensitiviteit inzetten 3. Omgaan met interculturele samenwerkingsverbanden. Hoe werk je met een keuzedeel? Culturele diversiteit verrijkt ons allemaal. Dat is het interessante en boeiende aan een samenleving met mensen uit verschillende culturen. Bekijk het volgende filmpje aandachtig. Diversiteit verrijkt De uitdaging Je gaat in dit keuzedeel een zogeheten Cultuur Handboek maken. In dit handboek komt een overzicht te staan met informatie die je verzamelt en uitwerkt in dit keuzedeel. Daarnaast wordt van je verwacht dat je je eigen visie geeft over een aantal onderwerpen. Je sluit het handboek af met een adviesrapport. Aan het eind van dit keuzedeel geef je hierover een korte presentatie. Je begint eerst met het onderzoeken van wat jij zelf weet over interculturele diversiteit. Wat betekent dat voor jou? Daarna ga je (eventueel met een aantal medestudenten) je bevindingen hierover bespreken. 8

9 Over dit keuzedeel Vervolgens ga je onderzoeken wat interculturele diversiteit inhoudt binnen de opleiding die jij volgt. Dit doe je individueel of met een aantal medestudenten. Je maakt een aantal opdrachten en doet onderzoek naar culturele verschillen. De opdrachten die horen bij het keuzedeel zijn algemeen van opzet. Ze gaan niet over een specifiek beroepenveld. Let erop dat je bij het maken van de opdrachten waar nodig zo veel mogelijk je eigen beroepsopleiding en beroepscontext in je achterhoofd houdt en de opdracht gericht op jouw opleidingsdomein uitvoert. Resultaten Het volgende leer je in dit keuzedeel: - Je begrijpt de betekenis van de begrippen cultuur, referentiekader, interculturele sensitiviteiten, F-culturen en G-culturen. - Je herkent gewoontes die cultureel gemotiveerd zijn en je kunt een objectief oordeel vormen over andersdenkenden. - Je kent je eigen normen en waarden en herkent die van anderen. - Je weet waar je grenzen liggen bij het accepteren van cultuurverschillen. - Je weet welke problemen met een culturele achtergrond er kunnen spelen op de werkvloer en hoe deze aangepakt kunnen worden. - Je kunt door onderzoek te doen een weloverwogen mening vormen over ondervraagde personen en gebeurtenissen. - Je begrijpt de invloed van religie op interculturele communicatie en culturele diversiteit. - Je kunt je eigen mening vormen op grond van wat je in het voorgaande hebt geleerd. - Je kunt je interculturele sensitiviteit inzetten in contacten met mensen met verschillende culturele achtergronden, zowel in werkverband als tijdens internationale BPV en vrije tijd. - Je kunt door wat je geleerd hebt adviezen geven voor de toekomst voor een betere samenwerking tussen mensen. Beoordeling In dit keuzedeel ga je je vaardigheden als aankomend professional toepassen in je interculturele omgeving. Je gaat vaardigheden in de praktijk gebruiken die van belang zijn voor het goed kunnen functioneren binnen de culturele omgeving waarin jij je bevindt. De eindbeoordeling richt zich op: de beroepsproducten die je oplevert binnen de leereenheden die je doet het Cultuur Handboek met daarin de verwerking van de opdrachten uit leereenheid 1, de interviews uit leereenheid 2 en de verhalen/video s uit leereenheid 3 Tevens bevat het handboek een adviesrapport. de presentatie waarin je laat zien hoe jouw inzicht is in het omgaan met cultuurverschillen op de werkvloer de theorietoets. Op te leveren beroepsproducten: 1. Overzicht van culturele kenmerken 2. Diverse verslagen 3. Prezi 4. Op video vastgelegd debat 5. Uitwerking van het multicultureel interview 6. Digitale collage over cultuurverschillen op de werkvloer 7. Een vlog over interculturele sensitiviteit 8. Een verslag maken van verschillende situaties die een probleem kunnen vormen in de werkomgeving 9

10 9. Verslag van het groot multicultureel interview 10. Minimaal tien verschillende verhalen van mensen die te maken hebben met diverse culturen 11. Drie samenvattingen van zakelijke gebruiken in drie landen 12. Ingevulde reflector 13. Cultuur Handboek met verzamelde uitwerkingen 14. Adviesrapport (in handboek) 15. Presentatie van de onderzoeken. Let op: Als de oriëntatieopdrachten met een voldoende beoordeeld zijn door de docent, dan krijg je een go van de docent. Dat betekent dat je goedkeuring van de docent krijgt om verder aan de overige opdrachten van dit keuzedeel te gaan werken. Zijn de oriëntatieopdrachten niet of niet volledig goedgekeurd dan krijg je van de docent een no go. Dat betekent dat je niet verder aan dit keuzedeel kunt werken alvorens de oriëntatieopdrachten goedgekeurd zijn door je docent. 1.1 Oriëntatie Opdracht 1: Diversiteit verrijkt Diversiteit verrijkt Je gaat beginnen aan het keuzedeel Internationaal 1: overbruggen (interculturele) diversiteit. Voordat je hiermee aan de slag gaat, volgen een paar oriënterende opdrachten. Deze oriënterende opdrachten zullen je helpen om vertrouwd te raken met het onderwerp interculturele verschillen. Bekijk de film Diversiteit verrijkt nog een keer. Vertel in maximaal 50 woorden wat de maker van deze film probeert duidelijk te maken. Let op: het verslag moet je in je eigen woorden beschrijven. Opdracht 2: Oriëntatie cultuurverschillen Cultuurverschillen en samenwerking Cultuurverschillen Ook ik ben Nederlands Culturele bewustwording - Interculturele Communicatie Cultuur in de spiegel Een vlog maken Het woord allochtoon in de ban Voordat je begint met deze opdracht is het belangrijk om de theoriebron Cultuurverschillen en samenwerking te lezen. Bekijk ook de andere bronnen aandachtig. a. Je hebt de films en website over cultuurverschillen en vooroordelen bekeken. Heb jij of heeft iemand uit jouw omgeving te maken gehad met cultuurverschillen? Vertel met behulp van een zelfgemaakte video-opname (vlog) hoe jij of jouw omgeving met die situatie is omgegaan. 10

11 Over dit keuzedeel Geef ook aan welke gevoelens op dat moment een rol speelden (humor, verwarring, eenzaamheid enzovoort). b. Ben je wel eens op vakantie geweest in een land met een andere cultuur? Zo ja, welke landen waren dat? Noteer drie culturele verschillen met Nederland. c. Bij jou op school zitten ongetwijfeld studenten die in het buitenland zijn geboren of in Nederland zijn geboren maar geen Nederlandse nationaliteit hebben. Geef minimaal drie culturele verschillen die je opgemerkt hebt. d. Bekijk de film. Het woord allochtoon wordt in de ban. Verschillende mensen worden om hun mening gevraagd. Wat zou jij hier antwoorden? Opdracht 3: Oriëntatie culturele diversiteit Iedere cultuur heeft eigen waarden en normen. a. Wat weet jij van de gewoontes en normen en waarden van andere culturen? Geef drie voorbeelden. b. Heb je die kennis door ervaring of op een andere manier verkregen? Noteer drie voorbeelden. c. Kun je aan iemands uiterlijk zien of hij of zij uit een andere cultuur komt? Geef daarvan drie voorbeelden. Opdracht 4: Oriëntatie interculturele samenwerking In je dagelijks leven heb je waarschijnlijk ook te maken met andere culturen. a. Heb jij in je dagelijks leven te maken met mensen uit andere culturen? Zo ja, merk je daarvan iets in het omgaan met deze mensen? b. Is het volgens jou belangrijk te weten wat de verschillen tussen culturen zijn? Leg uit waarom wel of niet. c. Heb je ervaring met gebeurtenissen op je werk of stageplek die te maken hebben met cultuurverschillen? Zo ja, wat is die ervaring dan? Hoe gingen jij en je omgeving hiermee om? Opdracht 5: Go/no go Je docent bepaalt of je door mag naar de volgende opdrachten met een go of een no go. Vraag je docent om een oordeel: go of een no go. 11