Keuzedeel Duurzaamheid in het beroep D

Transcriptie

1 Keuzedeel Duurzaamheid in het beroep D

2 Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v Auteur(s): Klasien van der Werf, Cornelie de Ruiter Titel: Keuzedeel Duurzaamheid in het beroep D ISBN: Edu Actief b.v Behoudens de in of krachtens de Auteurswet gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16h Auteurswet dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht ( Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in compilatiewerken op grond van artikel 16 Auteurswet kan men zich wenden tot de Stichting PRO ( De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden. Door het gebruik van deze uitgave verklaart u kennis te hebben genomen van en akkoord te gaan met de specifieke productvoorwaarden en algemene voorwaarden van Edu Actief, te vinden op

3 Inhoudsopgave Hoe werk je met een keuzedeel? Over dit keuzedeel Eigen duurzaamheid Duurzaamheid in het bedrijf Duurzaamheid in het beroep Theoriebronnen Bedrijven en afval Bodem, lucht en water Brainstormen Cradle-to-cradle De drie P's De drie P s bij duurzaam ondernemen Duurzaamheid Duurzaamheidsproblematieken en -thema s Duurzame energie Duurzame logistiek Elevatorpitch Interview voorbereiden Interviewen Kosten, baten en risico's Materialen en afval Plastic afvalberg in oceaan Vier duurzaamheidsprincipes Vijf ingrediënten voor een goed idee Voorbeelden van duurzame initiatieven

4 Hoe werk je met een keuzedeel? In iedere opleiding volg je een aantal keuzedelen. Ze zijn bedoeld om je beter op de arbeidsmarkt voor te bereiden. Je school bepaalt het aanbod waaruit je kunt kiezen en wanneer je zo n keuzedeel kunt volgen. Hoelang je aan een keuzedeel werkt, varieert: 240, 480 of 720 studiebelastingsuren (SBU). Die informatie vind je in de inleiding Over dit keuzedeel, waarmee elk keuzedeel begint. Waar en wanneer je aan een keuzedeel werkt, bepaalt je school. Dat kan op school zijn, op je stageadres of thuis. Meestal zal het een mix van deze drie zijn. Inleiding Een keuzedeel van Edu Actief begint met een introductie. Dat kan naast een korte inleiding bijvoorbeeld een filmpje zijn over iemand die binnen zijn werkveld te maken krijgt met de inhoud van dit keuzedeel. Vervolgens vind je vermeld uit welke onderwerpen (leereenheden) het keuzedeel bestaat. Uitdaging In elk keuzedeel werk je stap voor stap toe naar een eindopdracht: de uitdaging, waarvoor je de stof van het gehele keuzedeel gebruikt. Het kan bijvoorbeeld gaan om de verzorging van een wijnproeverij met bijpassende hapjes, een compleet ondernemersplan voor een startup, een gevuld zorgdossier waarin je hebt gedocumenteerd welke begeleiding je een cliënt hebt gegeven en wat de resultaten waren, etc. Je werkt in een aantal stappen naar de eindopdracht toe. Elke stap levert per leereenheid ten minste één beroepsproduct op, dat wil zeggen een document, een (video)verslag van een gesprek of een fysiek product zoals je dat ook in de beroepspraktijk maakt. Dat kan bijvoorbeeld een wijnkaart zijn of het financiële hoofdstuk van een ondernemingsplan. Resultaten Daarna vind je een beschrijving van de doelen waaraan je gaat werken: een opsomming van de resultaten aan het eind van het keuzedeel. Beoordeling Je werkt individueel en soms samen met medestudenten aan je opdrachten. De beoordeling van je werk gebeurt op verschillende manieren en momenten. Het kan zijn dat je een of meer kennistoetsen maakt die mee tellen in de eindbeoordeling. Je zult ook een beoordeling krijgen van de beroepsproducten die je tijdens dit keuzedeel oplevert. En natuurlijk wordt je eindopdracht beoordeeld. Je vindt de beoordelingscriteria telkens kort beschreven in de inleiding Over dit keuzedeel op elke leereenheid. Hoe zwaar een onderdeel meetelt, hoor je van je docent. Oriëntatieopdrachten Voordat je met de eerste leereenheid van een keuzedeel begint, maak je een aantal opdrachten waarmee je je nader op de stof oriënteert. Zo verken je het terrein van dit keuzedeel. Bronnen en verwijzingen In dit keuzedeel vind je verwijzingen naar bronnen. Deze kun je herkennen aan een icoontje. Dit kan een theoriebron zijn, een internetlink of een filmpje. Zo zien de icoontjes eruit: 4

5 Hoe werk je met een keuzedeel? Internetsite Theoriebron Filmpje De theoriebronnen op alfabetische volgorde vind je na de opdrachten in dit boek. Je kunt de inhoudsopgave gebruiken om de juiste bronnen snel te vinden. Let op! Bronnen worden op verschillende manieren bij de opdrachten aangegeven: 1. bron voor een opdracht. In dit geval is de theoriebron van toepassing op de daaropvolgende opdrachten. 2. bron in een opdracht. In dit geval is de theoriebron alleen van toepassing op deze specifieke opdracht. Wordt er in een opdracht geen bron aangegeven, maar heb je wel bepaalde informatie nodig, dan zoek je de informatie in een van de eerder genoemde bronnen binnen deze leereenheid. De internetsites en filmpjes kun je vinden op 24boost, het leerplatform waarop de digitale versie van dit keuzedeel staat. Het keuzedeel in ingedeeld in leereenheden. De titel van de leereenheid vind je bovenaan de pagina in je boek. Zoek in dezelfde leereenheid op 24boost naar het juiste opdrachtnummer en/of de juiste bron. Om toegang te krijgen tot 24boost moet je eerst een account aanmaken en je licentie activeren. 1. Ga naar 2. Ga naar ACCOUNT AANMAKEN 5

6 3. Vul alle gevraagde gegevens in en klik op ACCOUNT AANMAKEN 4. Activeer je account via de link in de die je hebt ontvangen. Let op! De kan in je ongewenste terechtkomen. 5. Log in met jouw Gebruikersnaam en Wachtwoord. 6. Klik op OVERSLAAN in het scherm waar je nu op komt 6

7 Hoe werk je met een keuzedeel? 7. Klik op Activeer je licentie. 8. Voer de licentiecode in die voorin je boek staat en kies voor Uitgeverij Edu Actief. Klik op ACTIVEER. 9. Onder LEREN tref je de bronnen aan. Voor het gebruik van 24boost heb je een tablet, laptop of computer met internettoegang nodig. Je werkt je opdrachten uit op papier of digitaal. 7

8 1. Over dit keuzedeel Inleiding Onze planeet heeft het zwaar te verduren: Natuurlijke bronnen dreigen op te raken. Nog steeds te veel mensen hebben nauwelijks te eten. Veel mensen hebben geen werk of verdienen te weinig om een goed leven te hebben. Planten en dieren en ook mensen worden vergiftigd door (afval van) producten die de mens maakt. Dat zijn allemaal dingen waarover je je zorgen kunt maken. Hoe ziet de toekomst van onze planeet eruit? Hoe ziet ónze toekomst eruit? En die van onze kinderen? Wat kunnen we doen en hoe kunnen we ons op zo'n manier gedragen zodat wij en de toekomst van onze planeet niet in gevaar komen? Daarover gaat duurzaamheid. Gelukkig worden steeds meer mensen, bedrijven en overheden zich bewust van het gevaar. Zij passen hun gedrag aan, doen een uitvinding die duurzaam is of proberen het gedrag van burgers te veranderen. Hoe werk je met een keuzedeel? Bekijk de film GEEF café. In het filmpje GEEF café zie je hoe twee ondernemers een duurzaam initiatief zijn gestart. In het GEEF café bepaalt de klant wat hij betaalt. GEEF café is een van de duurzame initiatieven in Rotterdam waarbij lekker eten gecombineerd wordt met sociale binding en sociaal ondernemerschap. Film GEEF café De uitdaging Het Geef café is een vorm van een duurzaam initiatief. Voor dit keuzedeel ga jij ook een duurzaam idee bedenken. Dit doe je voor de sector waarin je wordt opgeleid of waarin je werkzaam wilt zijn. Dat kan zijn: een innovatieve oplossing voor een duurzaam probleem een duurzame verbetering op je werkplek een milieubesparende oplossing een duurzaam product een nieuwe dienst een verbetering van een bestaand product of dienst een nieuwe manier van werken. Jouw duurzame idee komt het (toekomstige) leven op onze planeet ten goede. Jij gaat je in dit keuzedeel verdiepen in duurzaamheid. Je onderzoekt wat duurzaam werken en leven voor jou betekent en jij onderzoekt hoe het er in je werk en vakgebied aan toegaat. De uitdaging voor dit keuzedeel is het bedenken van een duurzame oplossing of duurzaam idee. Je komt met een mooi voorstel voor de sector binnen je opleidingsdomein. Wie kun jij overtuigen van jouw idee? Dit doe je door het houden van een pitch en eindpresentatie. 8

9 Over dit keuzedeel Resultaten van het keuzedeel: - Je kent het begrip duurzaamheid. - Je kent het doel en de werkwijze van een duurzaam initiatief. - Je kent de duurzaamheidsthema s in je eigen leef- en werkomgeving. - Je kent de vier duurzaamheidsprincipes en weet hoe de drie P s met elkaar in relatie staan. - Je hebt kennis van de volgende thema s: - biodiversiteit - klimaatverandering - circulaire economie - biobased economy - duurzame energie - mobiliteit en logistiek - omgang met grondstoffen en materialen - afvoer afval - hergebruik - water, lucht en bodem. - Je kunt uitleggen welke thema s van duurzaamheid in jouw leefomgeving en jouw werk een rol spelen. - Je kunt thema s op het gebied van duurzaamheid herkennen in je eigen gewoontes en daaruit je zwaktes en sterktes analyseren. - Je kunt de gevolgen van je gedrag in de toekomst onderzoeken en conclusies trekken over mogelijkheden voor verbetering. - Je kunt uitleggen op welke manier jij iets aan duurzaamheid wilt/kunt doen. - Je kunt onderzoeken en beschrijven hoe er in het bedrijf waar je werkt of stage loopt duurzamer gewerkt kan worden. - Je kunt kansen herkennen of creëren op het gebied van duurzame innovatie. - Je kunt nieuw producten bedenken met duurzaamheid als uitgangspunt. - Je kunt kansen en risico s in kaart brengen. - Je kunt kosten en baten afwegen voor een verandering op het gebied van duurzaamheid. - Je kunt gestructureerd rapporteren. - Je kunt overtuigend presenteren. Beoordeling Er is één kennistoets. Je docent beoordeelt de beroepsproducten die je oplevert. Bij opdracht 9c speelt iemand van je (stage)bedrijf misschien ook een rol in de beoordeling. En bij opdracht 13 misschien een mogelijke investeerder. De eindbeoordeling wordt opgenomen als bijlage bij je diploma en kun je gebruiken voor je cv. Let op! Alle theoriebronnen (tekst, websites en films) zijn belangrijk voor de kennistoets. De beroepsproducten worden goedgekeurd als ze aan de eisen voldoen. Veel succes en veel plezier! 1.1 Oriëntatie Voordat je begint aan dit keuzedeel over duurzaamheid, oriënteer je je eerst op wat duurzaamheid is en zorg je ervoor dat je een aantal begrippen kent. Het is belangrijk dat je deze opdrachten met overtuiging uitwerkt. 9

10 Opdracht 1: Wat is duurzaamheid? Duurzaamheid Clip Bekijk de film over duurzaamheid en beantwoord de volgende vragen. a. Leg in je eigen woorden uit wat jij verstaat onder het begrip duurzaamheid. b. In de film worden vier bedreigingen benoemd. Wat zijn de bedreigingen voor de aarde? c. Welke duurzaamheidsproblemen zou jezelf nog meer kunnen bedenken? d. Door op welke vier zaken te letten kun je ervoor zorgen dat je duurzaam leeft? Noem daarbij een voorbeeld. Opdracht 2: Begrippen Duurzaam, milieuvriendelijk, biologisch en ecologisch. Deze begrippen worden te pas en te onpas gebruikt en zijn tegenwoordig op allerlei verpakkingen van producten te vinden, maar ken jij de betekenis van deze woorden? a. Geef de betekenis van de volgende begrippen weer in de tabel. Begrip Milieu Milieuvriendelijk Biologie Biologisch Ecologie Ecologisch Duurzaam Betekenis Het woord duurzaam betekent eigenlijk niet veel meer dan: lang meegaan. Toch krijgt het begrip duurzaam in combinatie met andere woorden of in een bepaalde context allerlei andere betekenissen. Geef voor de volgende duurzaamheidscombinaties wat jij denkt dat dit inhoudt. b. Duurzaam met betrekking tot het milieu c. Duurzaam met betrekking tot een product d. Duurzaam met betrekking tot ontwikkeling 10

11 Over dit keuzedeel Opdracht 3: Het grootste windmolenpark van Nederland Film Het grootste windmolenpark van Nederland Website WANT Gemini, het windmolenpark op zee, is het grootste windmolenpark in Nederland. Gemini behoort tot een van Nederlands grootste duurzame energiedoelen. Bekijk de film Het grootste windmolenpark van Nederland. a. Hoeveel windmolens zijn er in zee geplaatst? En waar staan ze? b. Hoeveel huishoudens kunnen per jaar voorzien worden van duurzame elektriciteit door de windmolens van Gemini? c. Waarom is ervoor gekozen om deze windmolens op zee te plaatsen? d. Waarom heeft Nederland ervoor gekozen om deze windmolens te plaatsen? e. Waarom behoort een windmolenpark als Gemini tot een duurzaam idee? f. Welke vorm van schone energie ken je nog meer? g. Er komen nog meer windmolenparken in Nederland. Lang niet iedereen is het daar mee eens. Wat zou jij ervan vinden om een windmolen in je achtertuin te hebben? Zou je voor of tegen zijn? Leg uit waarom. 11