Adoptieoverdracht beeld en geschiedenis liniecrossers

Transcriptie

1 Overdracht 9 november 2017 zevende overdracht 'Vrijheid geef je door' Adoptieoverdracht beeld en geschiedenis liniecrossers Uiterst links het beeld van de Liniecrosser, uiterst rechts het monument. Uiterst links het beeld van de Liniecrosser, uiterst rechts het monument. LAGE ZWALUWE Wat heeft een correspondent wel en een aanwezige bezoeker bij de adoptieoverdracht van het beeld van de Liniecrosser niet? Het antwoord is; de mogelijkheid om teksten van diverse sprekers nog eens aandachtig terug te lezen. Teksten en woorden die afgelopen vrijdag werden uitgesproken maar verdwenen in de wind. Hetzij opgenomen, hetzij op papier, nogmaals teruglezen of -horen leert, dat allen iets vertellen binnen de hoedanigheid van hun aanwezigheid over hun kijk op, of hun overdenking bij, de geschiedenis van de liniecrossers. In het verlengde daarvan natuurlijk de rol van de crossers in het bewerkstelligen van de vrede. Niet worden geacht een mening te geven, toch een opmerking van ondergetekende. Woorden schrijf en bedenk je, elk naar eigen vermogen, maar het siert burgemeester Gert de Kok dat hij géén standaard teksten opzoekt, géén teksten door een ander laat schrijven maar dat zélf doet. Natuurlijk, adel verplicht maar mooi is en blijft het. Mooi, wat je pas constateert als je de mogelijkheid hebt om wat terug te lezen...

2 Afgelopen vrijdag vond in Lage Zwaluwe de jaarlijkse adoptieoverdracht weer plaats van het beeld van de Liniecrosser. Met het overhandigen van de crosserstas werd het beeld en de geschiedenis van de liniecrossers door Guavano en Lars uit groep acht van basisschool De Grienden, overhandigd aan Fleur en Declan uit groep zeven. De tas bevat lesmateriaal dat op school wordt gebruikt om de liniecrossers te herdenken en te blijven herdenken. Het beeld is enige jaren geleden door de school geadopteerd waarmee telkens een volgende groep kinderen de geschiedenis van de liniecrossers in ere houdt. Belangrijk, vond burgemeester Gert de Kok. Niet alleen hier maar ook in Drimmelen en Werkendam is er aandacht voor de liniecrossers. Ik ben vanuit Sliedrecht gevraagd lid te worden van hun comité van Aanbeveling. Goed dat er lokaal en regionaal aandacht is, ook bij de jeugd. Jongeren zijn niet onverschillig over vrede en veiligheid alleen moeten wij, ouderen, die jeugd goed voorbereiden. Ik hoop en verwacht dat we in dit land over zeventig jaar nog altijd de bevrijding vieren maar de invulling zal anders zijn omdat zij die de bevrijding hebben meegemaakt, dan niet meer leven en zelfs hun kinderen misschien niet meer. Klein- en achterkleinkinderen zijn dan aan de beurt om onze bevrijding inhoud en vorm te geven en dóór te geven. Vrijheid geef je door, besloot De Kok. Robijnen jubileum Ook oud-directeur van De Grienden Koen Snaphaan, benadrukte in een korte toespraak de waarde van herdenken. In een gedicht deden dat ook de leerlingen Tim, Eva en Lars. Samen met Gert de Kok legden Benjamin en Noor bloemen bij het beeld, overige genodigden en belangstellenden deden dat bij het monument. Dankzij een bijdrage uit het gemeentelijke initiatief toegankelijkheid, is dit monument beter bereikbaar voor rolstoel- en rollatorgebruikers. Met het blazen van de Last Post, een minuut stilte en het Wilhelmus, werd de adoptieoverdracht afgesloten. Afgesloten in een jubileumjaar ook want op 3 december is het precies 40 jaar geleden dat het beeld in de Ameroever in Lage Zwaluwe werd onthuld door Prins Bernard, samen met de maker Niek van Leest. Johan van der Vlist. Noa en Thamar leggen ook bloemen bij het beeld. Welkoms woord Toespraak van de voorzitter. D ames en heren, jongens en meisjes, namens Stichting Verzetsgroep de Liniecrossers, heet ik U allen welkom hier aan de oever van de Amer bij het Liniecrossers-monument. Welkom in het bijzonder; Groep 8 van basisschool De Grienden en hun leerkrachten. Burgemeester de Kok namens het College van de gemeente Drimmelen Leden van de raad der gemeente Drimmelen. Nabestaande van de 21 Liniecrossers:

3 Mevr. De Landgraaf echtgenote van Jan de Landgraaf Fam. Van Gool. Zij vertegenwoordigen ook de Stichting Liniecrossers Sliedrecht. Familie Rombout. Familie Hoevenaar. Mevr. Vissersch namens de gemeente Sliedrecht. Erfgoedvereniging Heerlijkheid Hooge en Lage Zwaluwe Mevr. Huijgens, namens CultuurSpot. Shantykoor Noorderklippers. Muziekvereniging Alliance Genodigde Maar ook nogmaals een welkom aan alle overige aanwezigen.het is 73 jaar geleden dat de eerste crossing werd ondernomen en volgende maand, 3 december is het 40 jaar geleden dat de Liniecrosser is onthuld. Het moet U allen waarschijnlijk al opgevallen zijn, er heeft zich een ware fata morgana voorgedaan op deze herdenkingsplek. De gemeente Drimmelen heeft dit jaar subsidie beschikbaar gesteld voor toegankelijkheid minder validen. We kregen daar als stichting ook een berichtgeving van. De eerste opmerking binnen onze stichting was: Wat moeten wij hiermee?. Welnu, héél véél! We merkten bij de laatste bijeenkomsten, dat er steeds meer mensen geïnteresseerd zijn in deze bijeenkomst.maar mensen worden ook ouder en de uitspraak: oud worden komt met gebreken, gaf ons het duwtje in de rug, om zo snel als mogelijk een aanvraag in te dienen om in aanmerking te komen voor deze subsidie. Maar de aanvraag in combinatie met meerdere verzoeken, dreigde wat langer te gaan duren dan gehoopt.dus we vreesden dat de werkzaamheden niet op tijd gereed zouden zijn. Het was niet de weg, maar we weten dat burgemeester de Kok zeer begaan is met de geschiedenis van de Liniecrossers en daarom ging er een hulpvraag richting burgemeester de Kok en zie. Een aantal mensen zijn voor deze verandering verantwoordelijk en die zou ik toch graag willen noemen. Samen met begeleidmedewerkers Tessa Kuijsters (afdeling WMO), John Mandemakers (afdeling Groen, Natuur en Landschap) en Martin van Drimmelen zijn we gekomen tot deze bijzondere prestatie. Dank daarvoor. Ik hoop dat U allen dit ook zult waarderen. Ja we mopperen wel eens op de gemeente, ja, ik ook. Maar dit vergoed héél véél.ook dank aan aannemersbedrijf gebr. De Leeuw. In het bijzonder dank aan directeur Mark de Leeuw, voor niet alleen zijn inzet, doch ook voor het snel oppakken van dit project. Maar ook de liefde die het persooneel voor dit project hadden, dat straalde er vanaf. Zeer veel dank. Een waardering voor dit monument, die de crossers zeer verdiend hebben en...misschien, misschien kijken ze wel mee. Dank U. Piet Meeuwissen

4 Toespraak door de burgemeester van Drimmelen, Gert de Kok, bij de adoptie-overdracht van het monument De Liniecrosser te Lage Zwaluwe op 10 november Dames en heren en in het bijzonder jongens en meisjes, Op 4 mei herdenken wij allen die in Nederland of waar ook ter wereld zijn omgekomen of vermoord sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog en daarna in oorlogssituaties en bij vredesoperaties. Hier in Lage Zwaluwe hebben we in november altijd aandacht voor de adoptie-overdracht van het monument De Liniecrosser aan een volgende groep van basisschool de Grienden en staan we stil bij het verzetswerk van de liniecrossers. Er is nog altijd aandacht voor het verzetswerk van de liniecrossers. Hier in Lage Zwaluwe, maar ook in Drimmelen en Werkendam. Dit jaar is er in Sliedrecht een groep mensen opgestaan die de geschiedenis van de liniecrossers vanuit Sliedrechtse invalshoek willen vastleggen. Ze hebben mij gevraagd lid te worden van hun comité van Aanbeveling. Ik ben blij dat er ook vandaag weer een delegatie uit Sliedrecht aanwezig is. Goed dat deze lokale en regionale geschiedenis wordt vastgelegd en dat er aandacht aan besteed wordt. Er is dus nog steeds interesse. Ook bij de jeugd. De aanwezigheid van een groep leerlingen bewijst dat. Mensen uit het onderwijs vertellen mij dat jongeren juist heel erg bezig zijn met de ontwikkelingen in de wereld van vandaag. Maar ze doen dat op geheel eigen wijze. Jongeren zijn niet onverschillig over vrede en veiligheid. Wij, de oudere generatie, moet de jeugd alleen goed voorbereiden. Tachtig procent van de Nederlanders, zo blijkt uit het jaarlijks onderzoek van het Nationaal Comité 4 en 5 mei, maakt zich grote zorgen over de wereldvrede. Vooral jongeren zien oorlog als het grootste wereldwijde probleem. Echte vrede en echte vrijheid bestaan pas, als ook die permanente angst voor oorlog en onvrijheid is verdwenen. Daar ligt vandaag onze uitdaging. Voor alle generaties, jong en oud. Vele liniecrossers waren eigenlijk nog betrekkelijk jong toen ze besloten door nog niet bevrijd gebied, waaronder de Biesbosch, naar de andere kant te varen. Dus ook jonge verzetsmensen hebben de bevrijding voorbereid en daarbij liepen zij enorme risico s. Ondanks dat bleven zij niet afzijdig en zetten zij zich in om hulp te bieden en de bevrijding dichterbij te halen. Poolse soldaten hebben dit deel van Brabant bevrijd. Dat heeft veel strijd gekost. Verzetsmensen en soldaten brachten de bevrijding. Ouderen onder ons beseffen wat de strijd voor onze vrijheid betekend. Verzetsmensen, veteranen en militairen onder ons hebben vaak aan den lijve ondervonden wat de strijd voor vrede en vrijheid van je vraagt. Daarom is het goed dat jullie, leerlingen van basisschool de Grienden, hier zijn. Want het is voor jullie belangrijk om te weten dat er voor ons zware offers zijn gebracht. Houdt de geschiedenis van de liniecrossers en de strijd voor onze vrede en vrijheid levend, onder andere door de adoptie van dit monument. De Tweede Wereldoorlog heeft bij vele mensen sporen nagelaten. De tweede Wereldoorlog was ook de eerste oorlog waarbij het aantal burgerslachtoffers het aantal militaire slachtoffers oversteeg. In Nederland verloren in de oorlogsjaren bijna mensen het leven daarvan waren

5 slachtoffers van de Duitse vernietigingskampen, ruim waren omgekomen burgers en bijna Nederlandse militairen. Kille cijfers aan de ene kant, maar het toont wel de impact aan. We zijn nu meer dan zeventig jaar verder. Meer dan zeventig jaar van vrede, van voorspoed, van technische revoluties, van televisie en internet, van globalisering en migratie. Allerlei vanzelfsprekendheden zijn minder in graniet gebeiteld dan vroeger. De nationale grenzen, waarvoor toen zo bitter gevochten werd, zijn alleen nog herkenbaar aan een lichte verandering van het wegdek op een snelweg. We leven altijd nog in hetzelfde land, maar tegelijkertijd is het in die meer dan zeventig jaar een ander land geworden; een land met nieuwe perspectieven. Ik hoop en verwacht dat we in dat land, over meer dan zeventig jaar nog altijd de bevrijding vieren. Het zal nog altijd gaan om vrede en veiligheid. Maar de invulling van die herdenking zal anders zijn. Allen die de bevrijding hebben meegemaakt, zullen dan zijn overleden. Zelfs hun kinderen zullen er vaak al niet meer zijn. Hun klein- en achterkleinkinderen zullen aan de beurt zijn om de essentie van onze bevrijding inhoud en vorm te geven en dóór te geven. Het zal een herdenking worden zonder de emoties van degenen die het zelf hebben ervaren. Zonder die directe persoonlijke band met de gebeurtenissen van toen. Maar met de overtuiging dat vrijheid het kostbaarste is wat we bezitten. Die overtuiging blijft en zal steeds worden overgeleverd aan volgende generaties. Laten we zorgen dat de Tweede Wereldoorlog niet vergeten wordt. En daarom, jongens en meisjes, is het zo goed dat jullie deze middag hier zijn en dat jullie de nieuwe groep zijn die het monument De Liniecrosser gaan adopteren. Want vrijheid geef je door. Goedemiddag, Er is mij gevraagd om vanmiddag een kort woordje te spreken namens basisschool de Grienden. Dit doe ik graag. Het is belangrijk om stil te staan bij wat er toen is gebeurd en dit mee te nemen in het heden. De waarde van herdenken is immers dat wij blijven denken, blijven denken aan wat er is gebeurd en wat voor invloed dat heeft op onze manier van leven; op het feit dat wij in vrijheid kunnen leven. Wij vinden het dan ook heel belangrijk om aan de kinderen van groep 8 mee te geven dat zij moet blijven denken en herdenken. Dit gebeurt vandaag hier, bij de adoptieoverdracht van het monument van de Linie Crosser. Adopteren, als je dit woord opzoekt in het woordenboek staat daar aannemen/aanvaarden. Basisschool de Grienden heeft het monument dus aangenomen. De kinderen en leerkrachten zijn mede verantwoordelijk geworden voor het beeld van de Liniecrossers. En deze adoptie helpt ons en de kinderen om te blijven denken. Want dit beeld herinnert ons aan een bepaalde gebeurtenis.

6 Als je het beeld bekijkt zie je een man (een crosser) met een schoudertas. De kinderen van groep 8 weten nu meer, zij kennen het verhaal van deze man. Zij denken terug aan de tijd dat de crossings plaatsvonden, van begin november 1944 tot begin De kinderen weten dat deze crossings plaatsvonden om een verbinding op te zetten tussen bevrijd en bezet Nederland. Zo werden mensen, wapens, goederen maar ook informatie en medicijnen vervoerd. In het totaal werden ongeveer 374 crossings gemaakt. Stuk voor stuk met gevaar voor eigen leven voor de crossers. De goederen werden vaak vervoerd in een schoudertas. Deze tas uit het verleden heeft nu nog een belangrijke functie. Door deze tas wordt het verhaal doorgegeven en worden de crossers en hun daden levend gehouden. Als de kinderen naar het beeld van de liniecrosser kijken, weten zij de geschiedenis erachter. Dit zorgt ervoor dat de kinderen hier aan kunnen blijven denken en dat herdenken ook echt inhoud krijgt. Weten dat vrijheid niet vanzelf komt en het besef dat wij van de vrijheid mogen genieten, dankzij de gebeurtenissen in ons verleden. Daarvoor zijn wij dankbaar. Maar ook weten dat je de vrijheid van een ander moet respecteren. De meeste van ons hebben gelukkig nog nooit een oorlog meegemaakt. Ruim 70 jaar, het lijkt lang geleden, maar het is slecht een mensenleven. En als je dan het nieuws meekrijgt uit de wereld om ons heen, neem bijvoorbeeld uit Syrië, dan beseffen wij ons maar al te goed dat vrede en vrijheid kwetsbaar zijn. Koen Snaphaan.

7

8 Bloemlegging door nabestaanden en leerlingen. Fam. Hoevenaar, van Gool, de Landgraaf en Rombout. Op 3 december 1977 is het Liniecrosser-monument, gemaakt door Niek van Leest, onthuld door Zijne Koninklijke Hoogheid Prind Bernhard.