Natuur op bedrijventerreinen: onderzoek & praktijk. Inhoud. Deel 1 - Onderzoek. Deel 1: Onderzoek. - Het bedrijventerrein

Transcriptie

1 Natuur op bedrijventerreinen: onderzoek & praktijk Inhoud 1 Februari 2018, Robbert Snep Robbert.Snep@wur.nl / Deel 1: Onderzoek - Het bedrijventerrein - Huidige waarde van bedrijventerreinen voor natuur - Potentiële waarde van bedrijventerreinen voor natuur Deel 2: Praktijk in binnen- en buitenland - B&B praktijk in Japan - B&B praktijk in USA - B&B praktijk in Europa - Wat kunnen we leren van deze praktijk? Deel 1 - Onderzoek 5 6 1

2 Distribution of Business sites in the Netherlands E C O N O M I E E C L O G I O E Business site Bedrijvigheid rond 1900 Criteria indeling bedrijventerreinen - Functionele eigenschappen - Economische voorwaarden - Ruimtelijke visuele kwaliteit (beeldkwaliteit) - Flexibiliteit Vademecum bedrijventerreinen (Stef van der Gaag) Zeehavens Zware industrie 2

3 Distributieterreinen Kantorenpark Binnenstedelijk kantorenpark Gemengd bedrijventerreinen (MKB) Hoogwaardig bedrijventerrein Spraakverwarring? Bedrijventerrein vs. Bedrijfsterrein Bedrijventerrein vs. Business Park Terrein vs. Blok vs. Kavel Bruto Opp vs. Netto opp. Uitgeefbaar vs. Publiek Rooilijn Ontsluitingswegen Uitgiftegrens etc. 3

4 Traditioneel bedrijventerrein ontwerp Bedrijventerrein Infra-rood beeld: rood is bomen, struiken en gras Infra-rood beeld: rood is bomen, struiken en gras 4

5 Groen op bedrijventerreinen? Onderzoek Snep: de kwaliteiten van natuur op n bedrijventerrein in de stadsrand Onderzoek Snep: de kwaliteiten van natuur op n bedrijventerrein in de stadsrand Onderzoek Snep: de kwaliteiten van natuur op n bedrijventerrein in de stadsrand 5

6 Onderzoek Snep: de kwaliteiten van natuur op n bedrijventerrein in de stadsrand Promotieonderzoek Biodiversiteitbehoud op Bedrijventerreinen ( ) I. Huidige natuurwaarde (vogels) II. Oplossingen voor beschermde soorten (amfibieën) III. Toekomstige natuurpotentieel (vlinders) IV. Natuur-inclusieve (landschaps)architectuur V. Bedrijfsgroen voorkeuren van economische stakeholders I Current conservation value of business sites Stadsgroen Urban green Woonwijk Residential area Bedrijventerrein Business site 1 Common Linnet (Carduelis cannabina) Average Gemiddelde presence aanwezigheid (%) in breeding (%) broedvogelplots bird Common tern (Sterna hirundo) Palearctic Oystercatcher (Haematopus ostralegus) 6

7 II Solutions for protected species - Port of Antwerp, Belgium Current business site Future business site? business site parcel vacant parcel Natterjack toad (Bufo calamita) business site casco Business site under development Snep RPH, Ottburg FGWA The habitat backbone as a nature conservation strategy for industrial areas: Lessons from the natterjack toad (Bufo calamita) in the Port of Antwerp (Belgium). Landscape Ecology 23: III Future conservation potential Ecological Main Structure 39 Business site >500 locations in in the thenetherlands where where business business sites and sites natural areas are adjacent to each other and natural areas are adjacent to each other Future conservation potential for butterflies? Groot dikkopje Business sites Nature & business sites on same location Natural area Business sites Bruin blauwtje 7

8 Vulnerable Kwetsbare metapopulatie metapopulationvan of butterfly vlindersoort species 43 = Vlinderpopulatie Bestaand bedrijfsgroen! Vulnerable Kwetsbare metapopulatie metapopulationvan of butterfly vlindersoort species BEDRIJVEN TERREIN Levensvatbare metapopulatie van vlindersoort BEDRIJVEN TERREIN = Vlinderpopulatie = Vlinderpopulatie `National level analysis `National level analysis Groot dikkopje 8

9 `National level analysis Inrichtingsmogelijkheden natuur Bruin blauwtje Traditional Green roof Eco-green Dynamic habitat Stepping stone Eco-corridor Snep, RPH, WallisDeVries, MF, Opdam, P Conservation where people work: A role for business districts and industrial areas in enhancing endangered butterfly populations? Landscape and Urban Planning 103 ( 1 ): Meerwaarde bedrijven voor natuurbehoud Bedrijventerreinen: Specifiek habitat voor specifieke soorten (vb. pioniersoorten) Extra habitat voor soorten van klein oppervlak (vb. insecten) Bedrijven: Vergroening terreinen >> beter kwaliteit werkomgeving Inzet bij ontwikkeling & beheer naburige natuur >> MVO: imago, bedrijfsvoering Research Snep, RPH, WallisDeVries, MF, Opdam, P (2011). Conservation where people work: A role for business districts and industrial areas in enhancing endangered butterfly populations? Landscape and Urban Planning 103 ( 1 ): Snep RPH, Van Ierland EC, Opdam P (2009). Enhancing biodiversity at business sites: What are the options, and which of these do stakeholders prefer? Landscape and Urban Planning 91: Snep RPH, Ottburg FGWA The habitat backbone as a nature conservation strategy for industrial areas: Lessons from the natterjack toad (Bufo calamita) in the Port of Antwerp (Belgium). Landscape Ecology 23: Snep RPH., Opdam PFM, Baveco JM, WallisDeVries MF, Timmermans W, Kwak RGM, Kuypers VHM How peri-urban areas can strengthen animal populations in cities: a modeling approach. Biological Conservation 127: Timmermans W, Snep RPH (2012). Bridging the gap between architecture and biodiversity conservation a step beyond greening buildings. In: Haas T (ed). SUSTAINABLE URBANISM AND BEYOND: Rethinking cities for the future. Rizzoli Press. Deel 2 - Praktijk 9

10 10

11 64 Sinds 1988! 11

12 Results: 59% improved employee morale 60% positive effect on community relations 49% improved relationship with regulators 50% annual cost savings 70 Silicon Valley Silicon Valley 12

13 Brainport Industry Campus High Tech Campus Eindhoven 77 13

14 Biomassa Van Werven - Biddinghuizen 14

15 Biomassa Van Werven Biddinghuizen New office complex development at outdated office site Adjacent urban forest houses protected bat species, grey heron colony, typical forest flora. 88 * urban office garden green preserved for bat corridor function * selected plant species offer habitat for birds and butterflies * separate wildlife space built-in the office complex Cooperation with real-estate developer, (landscape) architect, construction companies, municipality, environment NGOs 15

16 Nature-inclusive architecture

17 Uitstraling terrein Vastgoed-waarde bedrijfsgebouwen Imago bedrijven Werkplezier & minder ziekte Efficienter werken! Uitstraling terrein Vastgoed-waarde bedrijfsgebouwen Werkplezier & minder ziekte Efficienter werken! Efficiënt met regenwater Efficiënt met energie Voordelen groene bedrijfsomgeving Uitstraling terrein Vastgoed-waarde bedrijfsgebouwen Vormgeven duurzaamheidsambitie Imago bedrijven Werkplezier & minder ziekte Efficienter werken! Commitment werknemers bij bedrijf Efficiënt met energie Efficiënt met regenwater Maatregelen vergroenen bedrijfsomgeving Platte daken >> groendaken? Kale gevels >> groengevels Bestaand saai bedrijfsgroen >> bedrijfsgroen met meerwaarde (bijv. ecologie) Ongebruikte overhoeken en bestrating >> vergroening Entree bedrijf >> groene entree Relatie natuur en groen in omgeving >> groene (lunch)wandeling... 17

18 Forbo Eurocol Zaanstad...current situation Parking at entrance, adjacent to main office and corporate restaurant Forbo Eurocol Zaanstad...potential for biodivers and lush corporate green Green lunch garden with habitat for butterflies and birds 18

19 Heineken brewery Zoeterwoude Approx. 100 ha Largest brewery in Europe Polder? Industrial nature? 350 bee species in NL > 50% endangered H Forest Flowerrich landscape? Actor Sustainability manager Facility management Landscape firm Water manager Heineken NL board Employees Clients Role Promoting development of business activities in a more sustainable way Management of site for business operations Management of urban green at business site Management of surface water Decision-making on budget and strategic operations Using business site for lunch walk Visit business site for business meetings Corporate biodiversity strategy: Biodiversity at the Brewery - Community garden - Biodiversity track - Revitalization of fruit yard - Bee hotels 19

20 Bee orchid (Ophrys apifera) Heineken-brewery 2014 Contribution of corporate habitat to regional biodiversity conservation

21 Bedrijven helpen vlinders Bedrijven helpen vlinders Klaverblauwtje (photo Jos Lycops) ACTOREN ARGUMENTEN ACTOREN ARGUMENTEN GROEN/NATUUR-PRAKTIJK Bedrijven - Directie - Duurzaamheidsmanager - Milieumanager - Facilitair Bedrijf - Communicatie/Marketing - Human Resource Management Uitstraling Imago Reductie beheerkosten Koeling Bedrijven - Directie - Duurzaamheidsmanager - Milieumanager - Facilitair Bedrijf - Communicatie/Marketing - Human Resource Management Uitstraling Imago Reductie beheerkosten Koeling Duurzaam inkopen - Natuurvriendelijke grondstoffen Omgeving bedrijventerrein - Steun natuurbehoud - Recreatiemogelijkheden ontwikkelen Bedrijvenvereniging Vastgoedwaarde Bedrijvenvereniging Vastgoedwaarde Casco bedrijventerrein Parkmanagement Risicobeheersing schade Parkmanagement Risicobeheersing schade - Eco-zones (EVZ) - Waterbergingvijvers Projectontwikkelaar & Ontwikkelmaatschappij MVO ambities: Projectontwikkelaar & Ontwikkelmaatschappij MVO ambities: - Groene bermen - Groene entree Adviseur Stedenbouw & Architectuur - klimaat Adviseur Stedenbouw & Architectuur - klimaat - Groene omheining Adviseur Landschap/Tuinarchitectuur - biodiversiteit Adviseur Landschap/Tuinarchitectuur - biodiversiteit - Groen parkeren Hovenier / aannemer - sociaal Hovenier / aannemer - sociaal Perceel Waterschap Wet-& Regelgeving Waterschap Wet-& Regelgeving - Permanent groen (park/buffer) - Tijdelijk groen (braakliggend) Gemeente/regio overheid - Kamer van Koophandel / EZ - Gebiedsmanager - Hydroloog - Planologie Arbeidsproductiviteit Ziekteverzuim reductie Loyaliteit werknemers Gemeente/regio overheid - Kamer van Koophandel / EZ - Gebiedsmanager - Hydroloog - Planologie Arbeidsproductiviteit Ziekteverzuim reductie Loyaliteit werknemers - Groene entree, omheining, P- plaatsen Gebouw - Groendaken (low-cost extensief, klimaatadaptief, biodivers, Natuurorganisaties Relatiemanagement Natuurorganisaties Relatiemanagement recreatief) - Groengevels (uitstraling, bio, klimaat,...) Faunavoorzieningen gebouwen Algoritme, knelpunten, oplossingen opdracht akkoord Additionele argumenten > draagvlak Algoritme aanleiding + contact bedrijf + Knelpunten Juiste match? Opleiding / Tools Bedrijfsgericht werken initieel argument + Voldoende potentie? Analyse biodiv potentie opdracht Bestaand/nw contact Initieel argument actie Maatregel: biodivers beheer Spin-off additionele argumenten + akkoord bedrijf + opdracht intern + Voldoende overall meerwaarde? Inspirerend genoeg? Passend bij werkwijze FB? Onderbouwing meerwaarde (incl. cost/benefit) Visualisaties / Communicatie Bestek / FB werkvorm opdracht extern + Passend bij werkwijze hovenier? Selectie hovenier, opleiding uitvoering Biodivers bedrijventerrein! aanleiding