BELEID, ONDERZOEK EN PRAKTIJK werken samen aan een gezonder milieu
|
|
- Mirthe van Beek
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 BELEID, ONDERZOEK EN PRAKTIJK werken samen aan een gezonder milieu hitte geur leefomgeving ouderen
2 BRUG TUSSEN WETENSCHAP EN PRAKTIJK De Academische Werkplaats Milieu en Gezondheid bundelt kennis uit praktijk, wetenschap en en slaat zo een brug tussen deze gebieden. Gemeenten en provincies met vragen op het gebied van leefomgeving en gezondheid, binnenmilieu en beleving van milieufactoren kunnen deze voorleggen aan de Academische Werkplaats. Onderzoekers van GGD en en onderzoeksinstellingen kunnen de vragen beantwoorden en weer bespreken met mensen uit de praktijk en het. De driehoek, onderzoek en praktijk werken zo nadrukkelijk op een efficiënte en effectieve manier samen. VAN AANVRAAG TOT ANTWOORD De Academische Werkplaats Milieu en Gezondheid wil kennis en nieuwe wetenschappelijke inzichten op het gebied van medische milieukunde ontwikkelen en vertalen naar de praktijk. Belangrijke stap is om deze nieuwe kennis ook weer in de dagelijkse praktijk toe te passen. De onderzoeken in deze brochure zijn allemaal ontstaan door concrete vragen uit de praktijk van gemeenten en provincies: hoe kunnen we de verontreiniging langs snelwegen beperken, welke bijdrage levert extra groen in de wijk aan de gezondheid, hoe kan het dat burgers nog steeds klagen over geurhinder terwijl alle bedrijven aan de normen voldoen? Heel uiteenlopende vragen die niet gemakkelijk zijn te beantwoorden. Als u als gemeente een dergelijke vraag heeft, kunt u deze aan de eigen GGD stellen. Zij kunnen beoordelen of er al gedegen kennis aanwezig is om uw vraag te beantwoorden. Mocht die kennis niet voorhanden zijn, kan uw GGD een projectvoorstel maken voor een gedegen wetenschappelijk onderzoek. Dit kan een kort project van enkele weken of maanden zijn, maar soms ook een langjarig onderzoek. Tijdens het onderzoek zal de gemeente op de hoogte worden gehouden van de vorderingen en de eventuele nieuwe vragen die het onderzoek oproept. Ook blijft u zo met de onderzoekers in gesprek over uw praktijk. Doel van de Academische Werkplaats is immers om heel scherp de binding met de praktijk te houden. Het onderzoeksrapport zal nooit het einde betekenen van een project. Samen met de gemeente zullen de onderzoekers concrete handvatten formuleren om met de resultaten in de gemeente aan de slag te gaan. Zo krijgt uw praktische svraag van de gemeente zo veel mogelijk een praktisch toepasbare oplossing! hitte geur leefomgeving
3 Ype Schat voorzitter van de Academische Werkplaats Milieu en Gezondheid: De Academische Werkplaats is een belangrijke hulpstructuur om de kennis- en onderzoeksagenda op een goede manier tot stand te brengen. De Werkplaats is erg goed georganiseerd omdat de vragen die binnenkomen altijd direct van de gemeenten afkomstig zijn. In de adviesraad bespreken we de vragen ook altijd met gemeenten. Daarmee waarborgen we dat de vragen altijd praktijkgericht en maatschappelijk relevant zijn. Bert Brunekreef is hoogleraar bij het Institute for Risk Assessment Sciences (IRAS) van Universiteit Utrecht en is al bij veel van de onderzoeken van de Werkplaats betrokken geweest. Het belang van de is volgens hem nauwelijks te overschatten. Onderzoeksresultaten sijpelen meteen door naar de gemeenten. Het mooie is dat de Academische Werkplaats inmiddels een hechte groep van onderzoekers, GGD-ers en smedewerkers is geworden. We weten wat we aan elkaar hebben en we kunnen informatie snel uitwisselen. Moniek Zuurbier programmamanager van de Academische Werkplaats. De uitdaging van deze Werkplaats, en we slagen daar heel goed in, is om er voor te zorgen dat iedereen op de juiste tijd de juiste informatie heeft voor zowel het als de praktijk. We kunnen pro-actief kennis leveren aan overheden als zij die kennis nodig hebben. Marco ter Harmsel directeur Publieke Gezondheid van de GGD Groningen is vooral ook erg blij met het feit dat deze Academische Werkplaats landelijk is georganiseerd. We moeten natuurlijk voorkomen dat een GGD in het noorden hetzelfde onderzoek doet als een GGD in Limburg. Het delen van de kennis hebben we hier daarom goed georganiseerd. Nieuwe kennis komt voor iedereen beschikbaar en als er een vraag komt van een gemeente kijken we eerst of een zelfde vraag al niet eerder is onderzocht bij een andere GGD. Zo houden we de kosten van onderzoek laag. De kennis, bijvoorbeeld die we hebben gegenereerd naar aanleiding van een brand in Drachten, is bij alle gemeenten inmiddels bekend en men is nu overal op de hoogte van de gevaren van de brandrook. hitte geur leefomgeving
4 HELDER COMMUNICEREN OVER LUCHT Dat verkeer en uitlaatgassen niet gezond zijn, is voor de meeste mensen niet zo ingewikkeld om te begrijpen. Maar hoe schadelijk is het wonen naast een snelweg? En op honderd meter afstand? Vijfhonderd? We voelen aan dat het beter is om iets verder weg te wonen. Gemeenten wilden graag iets hebben waarmee ze goed over verontreiniging kunnen communiceren. Voor een gemiddelde wethouder of gemeenteraadslid is verontreiniging vaak erg abstract. Daarom is bedacht om de schadelijkheid te vergelijken met een aantal meegerookte sigaretten. En dan is het opeens veel minder abstract. Dan blijkt het wonen langs een bepaalde snelweg vergelijkbaar met het in huis meeroken van bijvoorbeeld 10 sigaretten per dag. Dat spreekt opeens tot de verbeelding. Dan is het gemakkelijker om als overheid of buurtbewoners de ernst van een situatie te laten zien. Het mooie is wel dat je met de bijgehorende rekenmethode maatregelen in het verkeer heel goed kunt doorrekenen en weer uitdrukken in een aantal sigaretten. Uit het onderzoek bleek dat een verkeersmaatregel in een drukke straat tot een halvering van het verkeer leidde. En dat staat gelijk aan het 4 sigaretten per dag minder in huis meeroken! Gemeenten hebben gelukkig ook steeds meer oog voor andere verkeerstromen. Zo vroeg een aantal zich af of dieseltreinen in de stad of scheepsvaart ook tot een flinke toename leiden van roet en ultrafijn stof in de. Het blijkt inderdaad dat die een bijdrage leveren, maar deze is nog moeilijk precies te duiden. In het onderzoek werd gemeten dat binnenvaartschepen en dieseltreinen voor 2 tot 20 procent verantwoordelijk zijn van het roet en ultrafijn stof in de. Meer over het onderzoek naar dieseltreinen en binnenvaart kunt u hier lezen Meer over gezondheidsschade en verkeer kunt u hier lezen. hitte geur leefomgeving
5 Lokale bestuurders hebben behoefte aan een methode om gezondheidsschade door verontreiniging, en gezondheidswinst door lokale maatregelen, in perspectief te plaatsen. Dat kan bijvoorbeeld door deze af te zetten tegen andere risicofactoren. SASKIA VAN DER ZEE GGD Amsterdam Foto: Living the brand Binnenvaartschepen dragen bij aan de concentratie roet en ultrafijn stof in de stad. Een flinke verbetering zou een gemeente al kunnen bereiken als ze de schepen walstroom laten gebruiken zodat de schepen tijdens hun verblijf in de haven geen diesel nodig hebben. MANON VAAL GGD Gelderland-Midden hitte geur leefomgeving
6 C KOELTE MAKEN IN EEN OVERVERHITTE STAD C Het klimaat verandert en daarmee krijgen we in Nederland waarschijnlijk te maken met extra hete zomers. Voor de een zal dat alleen maar fijn zijn, maar er zijn natuurlijk ook veel mensen die echt last kunnen hebben van extreem warm weer. Gemeenten, maar ook gezondheidsinstellingen, verzorgingstehuizen en ziekenhuizen willen graag weten of zij op de een of andere manier de schade bij ouderen en zieken kunnen beperken en of zij de hete periodes voor de kwetsbare groepen iets dragelijker kunnen maken. zijn. Hun woningen moeten in ieder geval zijn uitgerust met gemakkelijk bedienbare buitenzonwering of een ruime overstek boven de ramen aan de zonzijde. Ook moet het mogelijk zijn om s nachts goed te ventileren en dan tussen uur en uur zoveel mogelijk de ruimte juist dicht te houden. Als de voorspelling is dat het heel warm wordt, is het bijvoorbeeld voor een oudere heel goed om al voor de hitte de zonwering dicht te doen. Kortom, vele heel praktische handvatten voor ouderen en hun hulpverleners. De Academische Werkplaats heeft daarom onderzocht hoe ouderen het beste de hitte enigszins kunnen omzeilen. Maar ook welke maatregelen een gemeente of instelling het beste kan nemen om de negatieve gevolgen van hitte zo beperkt mogelijk te houden. Zo blijken woonkamers en slaapkamers direct onder het dak voor ouderen niet goed te Wellicht wat moeilijker te realiseren, is het aanpassen van de ruimtelijke inrichting van wijken waar veel ouderen wonen. De temperatuur in de stad en in woningen wordt veel lager als er meer groen (bomen, struiken) is. Ook stromend water en fonteinen zorgen voor een veel koeler en dus prettiger klimaat. Meer over dit onderzoek kunt u hier vinden. hitte geur leefomgeving
7 Het is prima als gemeenten meer groen in de straat aanleggen tegen de hitte. Maar ze moeten vooral ook aandacht hebben voor de temperatuur binnenshuis bij de kwetsbare groepen. De binnentemperatuur daalt onvoldoende door het groen op straat. Wij waren vooral benieuwd of er sprake was van opwarming van de stad en zo ja wat we daar in de buitenruimte aan konden doen. Al snel werd duidelijk dat het ook om gezondheid van mensen gaat in huis. Met de GGD zoeken we nu samen naar hoe we de gezondheid van kwetsbare ouderen tijdens hittegolven kunnen beschermen. FRANS DUIJM GGD Groningen HANS VAN AMMERS gemeente Arnhem hitte geur leefomgeving
8 DIT ZAAKJE STINKT Je zou maar bij de gemeente werken en voortdurend telefoontjes krijgen van verontruste of boze burgers die vinden dat de intensieve veehouderijen te veel stank produceren. Maar volgens de vergunning is alles in orde. En ook uit de metingen blijkt er niet te veel stank te zijn. Wat moet je dan? Burgers sussen? Bedrijven aanschrijven? Geen enkele oplossing blijkt in de praktijk afdoende te zijn. De Academische Werkplaats heeft in een grootschalig onderzoek aan ruim mensen gevraagd hoeveel geurhinder zijn ervaren. Ook is op de ruim huisadressen de cumulatieve geurbelasting gemodelleerd. Hieruit bleek dat bij een gegeven cumulatieve geurbelasting er aanzienlijk meer geurhinder voorkomt dan te verwachten is volgens de Handreiking bij de Wet Geurhinder Veehouderij (Wgv). De relatie tussen cumulatieve geurbelasting en hinder blijkt bovendien afhankelijk te zijn van diertype: van het ene type geur hebben burgers bij eenzelfde objectief gemeten geurbelasting minder snel last dan bij een ander type. Daarnaast blijkt ook ernstige hinder op te treden. In het geur is tot nu toe geen onderscheid gemaakt in diertype of mate van hinder. Door dit onderzoek is nu duidelijker geworden hoe het zit met de relatie tussen cumulatieve geurbelasting en ervaren geurhinder. Daarmee kan meer recht gedaan worden aan omwonenden die geurhinder ervaren én aan de inspanningen die de agrarische sector levert om geurhinder te beperken. Het is informatie die gemeenten en provincies kunnen gebruiken bij het opstellen van geur maar ook voor ruimtelijk. De GGD en kunnen de nieuwe informatie gebruiken bij hun adviezen aan gemeenten. Zolang in de Handreiking Wgv deze nieuwe kennis nog niet is verwerkt, kunnen gemeenten wel al vooruitlopen met een mogelijk stringenter rondom geur en geurhinder. Meer over dit onderzoek kunt u hier vinden. hitte geur leefomgeving
9 Onze gemeenteraad heeft gezegd dat in het ruimtelijk en milieu de volksgezondheid voorop moet staan. De GGD heeft ons geholpen en het onderzoek naar geurhinder heeft inzichten opgeleverd waardoor wij nu een verordening hebben met strengere normen die meer recht doen aan de beleving en klachten van onze burgers. De resultaten van ons onderzoek zijn aanleiding voor het ministerie om de Wet geurhinder en veehouderij te evalueren, inclusief de onderliggende geurhindersystematiek. En wij hebben alle Brabantse wethouders op de hoogte gebracht van het onderzoek. Want in de tussentijd kunnen ze al wel maatregelen nemen om de geurhinder te beperken. LOES GEELEN Bureau Gezondheid, Milieu & Veiligheid GGD en Brabant/Zeeland ROEL PETERS gemeente Landerd hitte geur leefomgeving
10 SLAPELOZE NACHTEN DOOR VERKEERSGELUID In Nederland zijn bewoners van stedelijke gebieden over het algemeen minder gezond dan bewoners van niet-stedelijke gebieden. Naast bijvoorbeeld leefstijl en sociaaleconomische status draagt de fysieke leefomgeving bij aan dit verschil in gezondheid. De gemeenten Amsterdam en Rotterdam willen de gezondheid van hun bewoners bevorderen door onder andere na te gaan of deze fysieke leefomgeving verbeterd kan worden. Om gemeenten op dit onderwerp goed te kunnen adviseren, onderzocht de GGD Amsterdam de relatie tussen verontreiniging van verkeer, geluid en aanwezigheid van groen nabij de woning en de gezondheid. Tienduizend Amsterdamse ouderen kregen een vragenlijst over hun leefstijl, hun ervaren gezondheid, wegen- en hartaandoeningen, de woning en hun woonomgeving. Per woonadres is onderzocht wat daar de concentratie verontreiniging is, het verkeerslawaai, en de hoeveelheid groen in de buurt. Van ieder van deze omgevingsfactoren is een relatie met gezondheid bekend, maar de invloed van de alledaagse combinatie van al deze factoren is echter zelden onderzocht. Uit het onderzoek blijkt, zoals verwacht, dat blootstelling aan verkeerslawaai gerelateerd is aan ernstige geluidhinder en slaapverstoring. De aanwezigheid van stedelijk groen had geen invloed op de ervaren hinder door wegverkeer. Voor hart- en vaataandoeningen zijn er in dit onderzoek geen duidelijke relaties gevonden met de leefomgeving terwijl dit in ander onderzoek wel is gebleken. Dit onderzoek laat zien dat verontreiniging vanuit het verkeer gerelateerd is aan wegaandoeningen. In dit onderzoek leek dit effect bij mensen met relatief weinig groen nabij de woning sterker te zijn. Meer over dit onderzoek kunt u hier vinden. hitte geur leefomgeving ouderen
11 Onderzoek draagt bij aan inzicht, en kan leiden tot aanpassingen in het. Maar zoals we in de praktijk wel eens ondervinden, is het niet altijd verstandig om te baseren op maar één onderzoek. Het is belangrijk ook oog te hebben voor de verdere wetenschappelijke onderbouwing. MARIEKE DIJKEMA GGD Amsterdam Onderzoek levert niet altijd resultaten op die één op één in de spraktijk zijn te vertalen. Toch is het waardevol om onderzoek te doen. Door onderzoek te doen, bouw je (nieuwe) kennis en ervaring op, waardoor sadvisering aan gemeenten inhoudelijk verbetert. IMKE VAN MOORSELAAR GGD Amsterdam hitte geur leefomgeving
12 GEZONDHEID EN BELEID: DAT KAN BETER! Voor gemeenten is het van belang om op tijd en de goede informatie te ontvangen die ze nodig hebben voor het maken van. Dat betekent dat onderzoekers en GGD-ers moeten weten wat de gemeenten willen en wanneer. Het is een ingewikkeld probleem waar alle partijen mee te maken hebben. In de Academische Werkplaats is daarom een onderzoek uitgevoerd naar de manier waarop informatie over gezondheid en milieu al dan niet in de besluitvorming wordt meegenomen. Duidelijk is dat het lang niet altijd gebeurt terwijl de gemeenten wel een belangrijke rol kunnen vervullen. Het is daarom belangrijk dat de GGD wat meer bestuurlijke sensitiviteit ontwikkelt en zelf inschat wanneer het bestuur en de politiek klaar zijn voor de informatie. Framing en timing heet dat: weten wanneer bepaalde informatie of argumenten bruikbaar zijn en bovendien de informatie zo verpakken dat de bestuurder er gevoelig voor wordt. Het eindrapport is hier te vinden. Mark Reijnders bestuurskundig onderzoeker Een belangrijke boodschap aan de GGD-ers is dat zij hun inhoudelijk complexe materie soms bewust zouden moeten versimpelen om gezondheidsbelangen effectief te kunnen behartigen. Spreek heldere taal, leg argumenten hapklaar op tafel. Vind het niet erg als er dan af en toe een nuance verloren gaat. Peter van den Hazel coördinator Academische Werkplaats Milieu en Gezondheid, GGD Gelderland-Midden Gemeenten kennen de medisch milieukundigen wel, maar ervaren hen als te reactief. Dat kan beter. Ik denk dat we als GGD-en en gemeenten meer de samenwerking op kunnen zoeken om daarmee samen een betere kennisinfrastructuur te bouwen. Kennis is nu te versnipperd aanwezig. Marcel Koeleman DCMR Milieudienst Rijnmond Milieu en gezondheid zijn nu helaas nog gescheiden dossiers in wetenschap, regelgeving en bestuur. Het expertise- en adviespotentieel is daarom gescheiden. Door alle veranderingen in de samenleving zoals de toenemende democratisering van informatie, de afnemende rol van de overheid en de toenemende rol van het bedrijfsleven en de emancipatie van de burger, maar ook door de nieuwe Omgevingswet is het hard nodig om de krachten van gemeenten, omgevingsdiensten en GGD te bundelen. hitte geur leefomgeving
13 BOP JIJ OF BOP IK? BELEID, ONDERZOEK EN PRAKTIJK WERKEN SAMEN AAN EEN GEZONDER MILIEU De Academische Werkplaats Mileu en Gezondheid genereert kennis die gemeenten, provincies en praktijkmensen kunnen gebruiken. Het is dus zaak dat de juiste kennis op de juiste plekken belandt. De Academische Werkplaats publiceert daarom regelmatig rapporten, nieuwsbrieven en folders. Een keer per jaar bestaat voor alle gemeenten en GGD-medewerkers en onderzoekers de mogelijkheid om elkaar te ontmoeten tijdens het jaarlijkse. Op 12 februari ontmoetten weer bijna 150 professionals elkaar en bespraken daar de nieuwste wetenschappelijke inzichten en vooral ook de praktische gevolgen daarvan voor en praktijk. Annemieke van der Zijden, directeur Publieke Gezondheid van de GGD West Brabant opende het met een rondje langs de deelnemers. Een belangrijk doel van deze dag is wat haar betreft eigenlijk al gehaald als ze hoort dat er mensen zijn van de GGD, gemeenten, provincies, rijk, adviesbureaus en uitvoeringsdiensten. Die mix, de uitwisseling van kennis tussen al die partijen maakt de Academische Werkplaats zo belangrijk. Tijdens het plenaire deel kwam een aantal sprekers aan het woord die het publiek mee nam in een aantal ontwikkelingen in het vakgebied. Brigit Staatsen en Jeroen Devilee van het RIVM spraken bijvoorbeeld over onderzoek voor en door burgers. Het is natuurlijk prachtig als heel betrokken mensen willen meewerken aan een onderzoek maar hoe betrouwbaar is het, hoe controleer je de data? Wat kan de rol van sociale media zijn? Bert Brunekreef van de Universiteit Utrecht sloot daarop aan met de vraag hoe het vakgebied van milieu en gezondheid er in de toekomst uit ziet. Volgens de WHO hebben we in Nederland jaarlijks milieudoden. Kunnen we omgevingsfactoren vinden die er voor zorgen dat het sterftecijfer naar beneden gaat? Tijdens workshops was er meer ruimte om met elkaar verder inhoudelijk te kijken naar resultaten van onderzoek van de Academische Werkplaats. En daarbij ging het voortdurend om vragen die in de praktijk leven en waarop onderzoekers een passend antwoord op hebben proberen te vinden. GGD en 19 gemeenten 50 universiteiten 6 provincies RIVM, NIVEL, TNO, adviesbureaus en milieudiensten 28 onderzoeken in de periode 2006 De Academische Werkplaats Milieu en Gezondheid hoopt vanaf samen met nog meer GGD-en en wetenschappers voor nog meer gemeenten en provincies maatschappelijk relevant onderzoek uit te kunnen voeren. 5 hitte geur leefomgeving
Met deze brief willen de GGD en in Noord-Brabant u informeren over nieuwe inzichten in het dossier geurhinder van veehouderijen.
Aan de wethouders Volksgezondheid en wethouders Milieu van de gemeenten in Noord-Brabant Kenmerk: UIT-15033471 Z-14016606 Datum: 10 maart 2015 Behandeld door: L. Geelen E-mail: l.geelen@ggd-bureaugmv.nl
Nadere informatieBlootstelling aan hitte bij zelfstandig wonende ouderen
Met subsidie van Blootstelling aan hitte bij zelfstandig wonende ouderen GGD Gelderland-Midden Joris van Loenhout Moniek Zuurbier GGD Groningen Amanda le Grand Frans Duijm Universiteit Utrecht Gerard Hoek
Nadere informatieBestuurlijke bruikbaarheid van een roetindicator
Bestuurlijke bruikbaarheid van een roetindicator Ingrid Walda, GGD Rotterdam-Rijnmond (Milieu en Hygiëne) Mariska van der Sluis, Erasmus Universiteit Rotterdam (Bestuurskunde) Vragen & meer informatie
Nadere informatieVerslag Symposium BOP jij of BOP ik? Beleid, Onderzoek en Praktijk werken samen aan een gezonder milieu
Verslag Symposium BOP jij of BOP ik? Beleid, Onderzoek en Praktijk werken samen aan een gezonder milieu 12 februari 2015, Utrecht De meeste presentaties zijn te vinden op: www.academischewerkplaatsmmk.nl
Nadere informatieGezondheid in de gemeentelijke besluitvorming in Leiden en Den Haag
Gezondheid in de gemeentelijke besluitvorming in Leiden en Den Haag Mark Reijnders 12 febuari 2015 Presentatie Achtergrond en aanleiding Methode van onderzoek Belangrijkste bevindingen Praktische aanbevelingen
Nadere informatieBelevingsonderzoek % Reusel-De Mierden
Belevingsonderzoek Reusel-De Mierden De gemeente Reusel-De Mierden wil graag weten hoe haar inwoners hun woon- en leefomgeving ervaren. GGD Brabant-Zuidoost heeft daarvoor medio 2017 onder alle huishoudens
Nadere informatieDeze presentatie bestaat uit drie delen: 1) Achtergrond 2) Hitteoverlast bij zelfstandig wonende ouderen 3) Hitteoverlast in zorginstellingen
21-8-2015 Deze presentatie bestaat uit drie delen: 1) Achtergrond 2) Hitteoverlast bij zelfstandig wonende ouderen 3) Hitteoverlast in zorginstellingen Achtergrond 2 Hitte en gezondheid Verwachte stijging
Nadere informatieQ&A Q&A geitenhouderij en gezondheid
Q&A Q&A geitenhouderij en gezondheid Kennisbericht ter ondersteuning van GGD Bureau GMV in Noord-Brabant in verband met de mogelijke vestiging van een geitenhouderij in de gemeente Gemert/Bakel Versie
Nadere informatieINVLOED VAN BROMMERS EN SCOOTERS OP LUCHTKWALITEIT FIETSPADEN
INVLOED VAN BROMMERS EN SCOOTERS OP LUCHTKWALITEIT FIETSPADEN Moniek Zuurbier en Jolanda Willems Adviseurs Leefomgeving en Gezondheid GGD en Gelderland en Overijssel 7 maart 2017 Inhoud van de presentatie
Nadere informatieVeehouderij & Gezondheid stand van zaken april Renske Nijdam Adviseur milieu & gezondheid
Veehouderij & Gezondheid stand van zaken april 2015 Renske Nijdam Adviseur milieu & gezondheid 22 april 2015 Stand van zaken Uitkomsten geuronderzoek GGD Tussentijdse uitkomsten Veehouderij Gezondheid
Nadere informatieLuchtverontreiniging in Perspectief:
Luchtverontreiniging in Perspectief: het gezondheidsrisico van luchtverontreiniging uitgedrukt in aantal meegerookte sigaretten Saskia van der Zee, GGD Amsterdam Paul Fischer, DMG, RIVM Gerard Hoek, IRAS,
Nadere informatieBijdrage van schepen en dieseltreinen aan lokale concentraties roet en ultrafijn stof
Bijdrage van schepen en dieseltreinen aan lokale concentraties roet en ultrafijn stof Manon Vaal - GGD Gelderland-Midden Lex Groenewold- GGD Gelre-IJssel Simone Lops- GGD Regio Nijmegen Anoek Besselink-
Nadere informatieToetsingsinstrument veehouderij en gezondheid Theo vd Ven Gemeente Oirschot Renske Nijdam GGD Bureau Gezondheid, Milieu & Veiligheid
Toetsingsinstrument veehouderij en gezondheid 2013 Theo vd Ven Gemeente Oirschot Renske Nijdam GGD Bureau Gezondheid, Milieu & Veiligheid Inhoud Toelichting toetsingsinstrument Proces Keuze indicatoren
Nadere informatieBijdrage van schepen en dieseltreinen aan lokale concentraties roet en ultrafijn stof
Bijdrage van schepen en dieseltreinen aan lokale concentraties roet en ultrafijn stof Manon Vaal - GGD Gelderland-Midden Lex Groenewold- GGD Gelre-IJssel Simone Lops- GGD Regio Nijmegen Anoek Besselink-
Nadere informatieMedische milieukunde en arbeidshygiene
Medische milieukunde en arbeidshygiene Drs.ing. J.G. Willems, MBA Arbeidshygiënist, toxicoloog en bestuurder Coöperatie PreventPartner. MMK 2 e lijn, GGD-en in Oost Nederland, adviseur milieu& gezondheid
Nadere informatietoetsingsinstrument veehouderij en gezondheid 2013 Theo vd Ven Gemeente Oirschot Renske Nijdam GGD Bureau Gezondheid, Milieu & Veiligheid
toetsingsinstrument veehouderij en gezondheid 2013 Theo vd Ven Gemeente Oirschot Renske Nijdam GGD Bureau Gezondheid, Milieu & Veiligheid Zoönosen aandachts punt voor GGD Streefwaarden 10 ou woonkernen
Nadere informatieDisclosure belangen spreker
Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder
Nadere informatieJAAROVERZICHT. Deelnemers. Projecten Referaten. Financiën
JAAROVERZICHT Projecten 2017 Financiën Referaten Deelnemers GGD Gelderland-Midden GGD Gelderland Zuid GGD Noord Oost Gelderland GGD IJsselland GGD Twente GGD Fryslân GGD Drenthe GGD Groningen GGD Regio
Nadere informatieVOORSTEL AAN DE RAAD: VERGADERING d.d. 27 sept 2016 NR.: RI
VOORSTEL AAN DE RAAD: VERGADERING d.d. 27 sept 2016 NR.: RI-16-00186 Onderwerp: RIVM rapport "Veehouderij en gezondheid omwonenden" Agendapunt 14. Voorstel: Raadsvoorstelnummer 2016-45 1. Kennis te nemen
Nadere informatie: mogelijkheden vermindering ultrafijn stof en informatieverstrekking
Aan de voorzitter en leden van Provinciale Staten van Limburg Cluster MOA Behandeld Ons kenmerk 2017/4847 Telefoon Uw kenmerk - Maastricht Bijlage(n) 1 Verzonden J.E.M.L. Pijnenburg/ T.C.M. van Dort +31
Nadere informatieGezondheidseffectscreening Stad & Milieu. Voor een gezonde inrichting van de woonomgeving
Gezondheidseffectscreening Stad & Milieu Voor een gezonde inrichting van de woonomgeving Uw gemeente en een gezond milieu Nieuwe woningen, nieuwe wegen, nieuwe bedrijven. In een gemeente die in beweging
Nadere informatieGezondheidseffectscreening Stad & Milieu Voor een gezonde inrichting van de woonomgeving
Gezondheidseffectscreening Stad & Milieu Voor een gezonde inrichting van de woonomgeving Uw gemeente en een gezond milieu Nieuwe woningen, nieuwe wegen, nieuwe bedrijven. In een gemeente die in beweging
Nadere informatieEerste kaart roetconcentraties Nederland Roet aanvullende maat voor gezondheidseffecten luchtvervuiling
Eerste kaart roetconcentraties Nederland Roet aanvullende maat voor gezondheidseffecten luchtvervuiling RIVM/DCMR, december 2013 Roet is een aanvullende maat om de gezondheidseffecten weer te geven van
Nadere informatieOnafhankelijke informatie over het effect van de veehouderij op de gezondheid van mensen
Onafhankelijke informatie over het effect van de veehouderij op de gezondheid van mensen Betrouwbaarheid door samenwerking Het Kennisplatform geeft, op een onafhankelijke manier, duidelijkheid over wat
Nadere informatieFactsheet. Wonen aan de A50 en A73 in Beuningen. Gelderland-Zuid. Gezondheidsonderzoek onder inwoners
Gelderland-Zuid Factsheet Wonen aan de A en A73 in Beuningen Gezondheidsonderzoek onder inwoners Wegverkeer en gezondheid Wegverkeer is een belangrijke veroorzaker van luchtverontreiniging en geluidshinder.
Nadere informatieGeachte griffier, Bij voorbaat hartelijk dank voor uw medewerking, Met vriendelijke groet,
Van: Secretariaat-Kennisplatformveehouderij Verzonden: donderdag 23 mei 2019 08:53 Onderwerp: Kennisplatform Veehouderij en humane gezondheid. Aan de griffier
Nadere informatieRisicocommunicatie. Gezondheid als uitgangspunt, een kwestie van vertrouwen?? Henk Jans, arts Inhoudsmanager Bureau GMV 10 juli 2008
Risicocommunicatie Gezondheid als uitgangspunt, een kwestie van vertrouwen?? Henk Jans, arts Inhoudsmanager Bureau GMV 10 juli 2008 Presentatie Beleving risico s in relatie tot (praktijk) Wat is een risico?
Nadere informatieWat doet roet? Mariska van der Sluis (Erasmus Universiteit Rotterdam) en. Ingrid Walda (GGD Rotterdam Rijnmond) Versie
Wat doet roet? Mariska van der Sluis (Erasmus Universiteit Rotterdam) en Ingrid Walda (GGD Rotterdam Rijnmond) Versie 13-1-2015 De gebaande paden voorbij Dit doet roet: Wat kan een bestuurder met deze
Nadere informatieLuchtverontreiniging en gezondheid
Luchtverontreiniging en gezondheid Dr. Ir. Moniek Zuurbier GGD Gelderland-Midden 2 Inhoud presentatie Gezondheidseffecten: longen en hart Gevoelige groepen Blootstelling in Nederland Trends Componenten
Nadere informatie2. Op welke punten schieten de huidige normen tekort? Hoe zouden ze moeten veranderen om effectief te kunnen handhaven?
Hasic, Emira Van: namens Postbus Onderwerp: FW: Houtrook en gezondheid GGD Bijlagen: presentatie-stookinstallaties-houtrook-en-gezondheid-1.pdf; Longfonds Verklaring Houtrook met logo.pdf Longfonds Verklaring
Nadere informatieDe Geurverordening veehouderij Boxtel 2008 in te trekken en de Geurverordening veehouderij Boxtel 2014 vast te stellen.
Datum: 13-05-14 Onderwerp Evaluatie geurverordening veehouderij Boxtel Status Besluitvormend Voorstel De Geurverordening veehouderij Boxtel 2008 in te trekken en de Geurverordening veehouderij Boxtel 2014
Nadere informatieHandreiking luchtkwaliteit gevoelige bestemmingen Noord-Brabant
Handreiking luchtkwaliteit gevoelige bestemmingen Noord-Brabant Het Bestuurlijk B5 Milieu heeft in september 2012 het Plan van Aanpak Gezonde Luchtkwaliteit vastgesteld. Eén van de acties die we daarin
Nadere informatieVeehouderij en gezondheid omwonenden
Veehouderij en gezondheid omwonenden Hebben veehouderijen effect op de gezondheid van mensen die in de omgeving wonen? Dat was de centrale vraag in het onderzoek VGO. In deze brochure vindt u de belangrijkste
Nadere informatieSeminar Veehouderij en volksgezondheid
Seminar Veehouderij en volksgezondheid Dick Heederik Universiteit Utrecht (IRAS) Fred Stouthart Omgevingsdienst Zuidoost-Brabant Paul Bodden Hekkelman Advocaten Doorn 3 november 2016 Programma Seminar
Nadere informatieGeachte griffier, Wilt u dit bericht doorgeven aan de raadsleden, en het college van B&W? Tevens vragen om rookhinder tegen te gaan:
Van: Aan: Datum: Onderwerp: Bijlagen: "B. Dijk" "Gemeente Tytsjerksteradiel" 16-10-2015 11:49:46 Houtrook en gezondheid GGD Fryslân, Drenthe en Groningen presentatie-stookinstallaties-houtrook-en-gezondheid-1.pdf
Nadere informatieVerbinden gezondheid & ruimte
Verbinden gezondheid & ruimte Annette Duivenvoorden Projectleider Platform31 Opbouw - Stellingen - Thema gezondheid & ruimte - Inventaris- en boodschappenlijst - Drie strategieën: gezondheid een plek in
Nadere informatieEen gezonde omgeving in Binnenstad
Een gezonde omgeving in Binnenstad Utrecht Gemeente en inwoners kunnen samen een gezonde leefomgeving creëren. Een gezonde leefomgeving is van belang om een gezonde leefstijl te bevorderen en risico s
Nadere informatiede meerwaarde van de leerstoel Sociaal Werk
de meerwaarde van de leerstoel Sociaal Werk In deze brochure nodigen wij u uit u te laten informeren over de meerwaarde van de leerstoel en academische werkplaats Sociaal Werk aan de Universiteit van Tilburg
Nadere informatieGezondheidsmonitor luchthaven Twente
Gezondheidsmonitor luchthaven Twente 14 en 16 januari 2014 Jaap de Wolf Op verzoek van ADT heeft GGD Twente samen met het RIVM een offerte opgesteld voor het uitvoeren van een gezondheidsmonitor burgerluchthaven
Nadere informatieMeer reductie van geluidhinder door minder focus op geluid! Frits van den Berg Mundonovo sound research (voorheen: GGD Amsterdam)
Meer reductie van geluidhinder door minder focus op geluid! Frits van den Berg Mundonovo sound research (voorheen: GGD Amsterdam) NSG - bijeenkomst Geluidshinder, hoe te duiden, 9 jan 2018 Inhoud A. Geluidniveau
Nadere informatieVEILIGE LEEFOMGEVING
Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond Samen werken aan een VEILIGE LEEFOMGEVING Continuïteit van de samenleving Veilige leefomgeving Zelfredzame samenleving Veilige bouwwerken Effectieve hulpverlening Beschermen
Nadere informatieOmgevingswet en Gezondheid. Gebruik van Kernwaarden Anna F. van Leeuwen Arts Maatschappij en Gezondheid GGD Rotterdam Rijnmond
Omgevingswet en Gezondheid Gebruik van Kernwaarden Anna F. van Leeuwen Arts Maatschappij en Gezondheid GGD Rotterdam Rijnmond 1 Omgeving en gezondheid 2 Relatie ruimtelijke inrichting en ziekte 3 Breder
Nadere informatieMilieu en Gezondheid voor gemeenten in Overijssel
Milieu en Gezondheid voor gemeenten in Overijssel GGD Milieu en Gezondheid.indd 1 22-05-2012 12:55:15 GGD IJsselland en GGD Twente Team Milieu en Gezondheid voor uw gemeente In uw werk krijgt u regelmatig
Nadere informatieVuurwerk tijdens de jaarwisseling van 2012/2013
Vuurwerk tijdens de jaarwisseling van 2012/2013 Samenvatting De luchtverontreiniging door vuurwerk is op 1 januari 2013 beperkt gebleven. Alleen in het eerste uur na de jaarwisseling zijn hoge concentraties
Nadere informatieFijn stof in Nederland: stand van zaken en beleidsimplicaties na het tweede BOP. onderzoeksprogramma
Fijn stof in Nederland: stand van zaken en beleidsimplicaties na het tweede BOP onderzoeksprogramma Fijn stof in Nederland: stand van zaken en beleidsimplicaties na het tweede BOP onderzoeksprogramma
Nadere informatieDe voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456
Nadere informatieVeehouderij en volksgezondheid
Veehouderij en volksgezondheid Stand van zaken wetgeving en jurisprudentie Peter Bokelaar Inleiding Gezondheidseffecten veehouderij nog steeds een actueel thema. Q-koorts uitbraak in 2008/2009: bewustwording
Nadere informatieMilieufactoren in mijn omgeving Wat betekent dat voor gezondheid?
Milieufactoren in mijn omgeving Wat betekent dat voor gezondheid? Loes Geelen Symposium Veilig zijn, veilig voelen? Onderzoeker / milieugezondheidkundige 17 februari 2011 Doel van het onderzoek Centrale
Nadere informatieVergunningen, Luchtkwaliteit en Gezondheid. Wijkplatformvergadering IJmuiden Noord 8 juni 2016
Vergunningen, Luchtkwaliteit en Gezondheid Wijkplatformvergadering IJmuiden Noord 8 juni 2016 Onderwerpen Vergunningverlening Bevoegde gezag BBT, BBT+, Bref s Voorschriften (Activiteitenbesluit - Vergunningen)
Nadere informatieOp 5 oktober 2011 vond de nationale conferentie Naar een roetmaat voor een gezonder luchtkwaliteitsbeleid in Schiedam plaats. Een verslag.
NAAR EEN ROETMAAT VOOR EEN GEZONDER LUCHTKWALITEITSBELEID Roet/EC blijkt goede indicator voor verkeersgerelateerde gezondheidseffecten Op 5 oktober 2011 vond de nationale conferentie Naar een roetmaat
Nadere informatieDoel van het onderzoek
Milieufactoren in mijn omgeving Wat betekent dat voor gezondheid? Loes Geelen Symposium Veilig zijn, veilig voelen? Onderzoeker / milieugezondheidkundige 17 februari 2011 Doel van het onderzoek Centrale
Nadere informatieStrategisch sturen in stedelijke gebiedsontwikkeling MCD. master city developer
Strategisch sturen in stedelijke gebiedsontwikkeling MCD master city developer Ontwikkel een eigen visie Werk je in stedelijke gebiedsontwikkeling of herstructurering dan is de MCD opleiding voor jou een
Nadere informatieSamenvatting. Adviesvragen
Samenvatting Adviesvragen Gevaarlijke stoffen die tijdens een calamiteit vrijkomen in de lucht kunnen de gezondheid van mensen in het omringende gebied bedreigen. Zulke gassen of dampen kunnen ontsnappen
Nadere informatieFijnstofnieuws mag wel naar buiten
Persinformatie Fijnstofnieuws mag wel naar buiten Praktijkcentrum E missiereductie Veehouderij Op 13 februari 2019 is het Fijnstof Event in Barneveld georganiseerd door het Praktijkcentrum Emissiereductie
Nadere informatieOns milieu en uw gezondheid. Prof. Dirk Avonts, Universiteit Gent.
Ons milieu en uw gezondheid. Prof. Dirk Avonts, Universiteit Gent. dirk.avonts@ugent.be Verkeersgerelateerde gezondheidsschade. Welke milieufactoren spelen een rol bij wegverkeer? Hoe evalueer je de gezondheidseffecten?
Nadere informatieDe bijdrage van scheepvaartemissies aan ultrafijn stof en NO x. concentraties in Amsterdam
De bijdrage van scheepvaartemissies aan ultrafijn stof en NO x concentraties in Amsterdam Saskia van der Zee (GGD) Marieke Dijkema (GGD) Jorrit van der Laan (GGD) Gerard Hoek (IRAS, UU) Amsterdam & water
Nadere informatieLuchtkwaliteit in Zeist
Luchtkwaliteit in Zeist Inleiding In een eerder artikel is gesproken over Samen het milieu in Zeist verbeteren en de vier pijlers onder het uitvoeringsplan, zie het artikel op deze website van 7 juni en
Nadere informatieIs het te heet in school? 1
Is het te heet in school? 1 In scholen loopt de temperatuur vaak erg hoog op. Een binnentemperatuur boven 25 graden heeft een duidelijk ongunstige invloed op het leerproces. Als de temperatuur dagen lang
Nadere informatieHoutrook en Gezondheid
Houtrookoverlast, wat kun je doen? Houtrook en Gezondheid 21 september 2018 Longfonds Missie: Samen strijden om longziekten de wereld uit te krijgen en van belang zijn voor de patiënt van vandaag. Ambities:
Nadere informatieOnderwerp: Verordening geurhinder en veehouderij 2017 gemeente Sint-Michielsgestel
Gemeenteraad Raadsvergadering van 9-2-2017. Onderwerp: Verordening geurhinder en veehouderij 2017 gemeente Sint-Michielsgestel Samenvatting: Uw raad heeft in 2008 een geurgebiedsvisie en geurverordening
Nadere informatieOntwikkelingen in milieugezondheidsrisico. milieugezondheidsmaten. Brigit Staatsen Danny Houthuijs
Ontwikkelingen in milieugezondheidsrisico s en milieugezondheidsmaten Brigit Staatsen Danny Houthuijs 1 Trends in milieugezondheidsrisico s Concentraties dalen, luchtverontreiniging en geluid blijven probleem
Nadere informatieNota van Antwoord Kabinetsstandpunt Verlengen Nationaal Samenwerkingsprogramma
Nota van Antwoord Kabinetsstandpunt Verlengen Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) Reactie van de staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu op de inspraakreacties Datum: september
Nadere informatieWelke termijnen en data worden gehanteerd voor het indienen van zienswijzen, bezwaarschriften, etc? Zie hierboven.
Vragen & antwoorden met betrekking tot het EMK terrein Datum: 7 december 2015 Op 12 oktober van dit jaar hebben bewoners die zitting hebben in de Klankbordgroep EMK terrein in een email een aantal vragen
Nadere informatieInspraakreactie Stichting Leefbaar Buitengebied Gelderland vergadering Commissie Ruimtelijke Ordening, Landelijk gebied en Wonen
Inspraakreactie Stichting Leefbaar Buitengebied Gelderland vergadering Commissie Ruimtelijke Ordening, Landelijk gebied en Wonen 13-09-2017 We zijn erg blij met het besluit om de geitenhouderij op slot
Nadere informatieLuchtkwaliteit en windmolens
Luchtkwaliteit en windmolens Verspreidingsberekeningen van de emissies van de AVR Duiven Aart Schakel Inhoud Overzicht onderzoeken Emissies van de AVR Effecten en modellering van windmolens Resultaten
Nadere informatieOnderwerp: Beleidsregel geur en ruimtelijke plannen 2017 gemeente Sint-Michielsgestel
Gemeenteraad Raadsvergadering van 9-2-2017. Onderwerp: Beleidsregel geur en ruimtelijke plannen 2017 gemeente Sint-Michielsgestel Samenvatting: Uw raad heeft in 2008 een geurgebiedsvisie en geurverordening
Nadere informatieSociaal Makelen voor Krachtige Wijken Samenvatting van de rapportage tussentijdse evaluatie sociaal makelaarschap augustus 2013 december 2014
Sociaal Makelen voor Krachtige Wijken Samenvatting van de rapportage tussentijdse evaluatie sociaal makelaarschap augustus 2013 december 2014 Uitgevoerd door Onderzoeksnetwerk Sociaal Domein Utrecht Initiatieven
Nadere informatieErvaringen met EC / Roet. Sef van den Elshout
Ervaringen met EC / Roet Sef van den Elshout Overzicht Overzicht Waarom roet/ec Stand van zaken instrumentarium Voorbeelden van de inzet van roet voor analyses van maatregelen Bestuurlijke bruikbaarheid
Nadere informatieBerichtgeving over rook bij branden
Berichtgeving over rook bij branden Crisiscommunicatie op grond van perceptieonderzoek Frans Greven Index Aanleiding Onderzoeksopzet Resultaten & conclusies Media-analyse Vergelijking Expertmodel & Lekenperspectief
Nadere informatieInitiatiefvoorstel Omgevingswet
Initiatiefvoorstel Omgevingswet Rotterdam, september 2016 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 2 Inleiding 3 1. Uitgangspunten 4 2. Hoofdlijnen 5 3. Consequenties voor Rotterdam 6 4. Aanbevelingen 7 Conclusie 8
Nadere informatieAgendering van geluid
Agendering van geluid Jan Knol Saneringsdag 2013, Jaarbeurs Utrecht, 5 september 2013 1 Saneringsdag 2013, Jaarbeurs Utrecht, 5 september 2013 2 Leenfiets met tablet in Kopenhagen Saneringsdag 2013, Jaarbeurs
Nadere informatieAan de voorzitter en leden van Provinciale Staten van Limburg
Aan de voorzitter en leden van Provinciale Staten van Limburg Cluster RMT Behandeld E.H.J. Roos Ons kenmerk 2016/69221 Telefoon +31 43 389 88 04 Uw kenmerk - Maastricht 13 september 2016 Bijlage(n) 1 Verzonden
Nadere informatieComplexiteit Meerdere variaties. Peter van den Hazel
Complexiteit Meerdere variaties Peter van den Hazel Voorbeelden Kunstgras GenX Asbestdaken en asbestdumping PUR slachtoffers Windturbines Bodemverontreiniging EMV Meerdere dimensies Sociaal Cultureel Politiek
Nadere informatieLuchtvervuiling in Nederland in kaart gebracht
Luchtvervuiling in Nederland in kaart Luchtvervuiling in Nederland in kaart gebracht Hoofdpunten uit de GCN/GDN-rapportage 2013 Luchtvervuiling in Nederland in kaart gebracht Hoofdpunten uit de GCN/GDN-rapportage
Nadere informatieMEMO aan. : Ton Smits, Gemeente Asten van. : Fred Stouthart, Omgevingsdienst Zuidoost Brabant datum : 4 november 2013 afschrift : --
MEMO aan : Ton Smits, Gemeente Asten van : Fred Stouthart, Omgevingsdienst Zuidoost Brabant datum : 4 november 2013 afschrift : -- onderwerp : Evaluatie geursituatie gemeente Asten 2013 Deze memo gaat
Nadere informatieWorkshop Health Impact Assessment
Workshop Health Impact Assessment Loes Geelen, Lea den Broeder SCHAKELDAG 2014 ALLES ONDER ÉÉN DAK Wat komt vandaag aan bod? Opwarmer Wat is HIA? Theorie naar praktijk: een voorbeeld Vergeet niet na afloop
Nadere informatiePROGRAMMA NATIONAAL SMART CITY LIVING LAB
PROGRAMMA NATIONAAL SMART CITY LIVING LAB Annemarie Bakker Gemeente Rijswijk Hans Nouwens Programma directeur Nationaal Smart City Living Lab We zijn benieuwd naar uw situatie Tijdens de presentatie kunt
Nadere informatieHoe de omgeving bijdraagt aan gezondheid. Workshop Kennismarkt Omgevingswet Amsterdam 11 oktober 2016
Hoe de omgeving bijdraagt aan gezondheid Workshop Kennismarkt Omgevingswet Amsterdam 11 oktober 2016 Joyce Nellissen Frits van den Berg GGD GHOR Nederland GGD Amsterdam Programma workshop Wie zijn wij?
Nadere informatieIedereen moet kunnen meedoen
Nieuwe wet voor maatschappelijke ondersteuning in uw gemeente Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Inhoud 2 Voorwoord 5 Wat is de Wmo? 5 Waarom is de Wmo belangrijk? 9 Negen taken voor uw
Nadere informatieWat doet roet? Mariska van der Sluis (Erasmus Universiteit Rotterdam) en. Ingrid Walda (GGD Rotterdam Rijnmond) 30 mei 2013
Wat doet roet? Mariska van der Sluis (Erasmus Universiteit Rotterdam) en Ingrid Walda (GGD Rotterdam Rijnmond) 30 mei 2013 Sandwich presentatie De gebaande paden voorbij. Dit doet roet: Wat kan bestuurder
Nadere informatieDoelstelling Voldoen aan het wettelijk kader, verbeteren van de luchtkwaliteit en daarmee de volksgezondheid.
Factsheet Onderwerp Luchtkwaliteit over het jaar 2013 Inleiding Op 16 december 2014 is de vijfde rapportage over de voortgang van het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit aan de voorzitter van
Nadere informatieVerzekeringsgeneeskunde en Wetenschap
Verzekeringsgeneeskunde en Wetenschap hoop voor de toekomst! Em. Prof. Dr. Haije Wind, verzekeringsarts Amsterdam, 14 maart 2019 Amsterdam UMC locatie AMC, Coronel Instituut voor Arbeid en Gezondheid,
Nadere informatieIntensieve veehouderij en gezondheid. Henk Jans, arts MG/chemicus Renske Nijdam 15 juni 2009
Intensieve veehouderij en gezondheid Henk Jans, arts MG/chemicus Renske Nijdam 15 juni 2009 Inhoud presentatie Actualiteit Componenten Beleving Kansen en bedreigingen Onderzoeksvoorstel Actualiteit Handtekeningenactie
Nadere informatieAnna Schoemakers Klimaat voor Ruimte
Workshop: De klimaatrobuuste stad Voorzitter: Prof. dr.ir. C. Zevenbergen (Chris), Dura Vermeer/UNESCO IHE Sprekers en presentaties: Drs. A.J. Schoemakers (Anna) Projectbegeleider Klimaat voor Ruimte,
Nadere informatieHenke Groenwold GGD Amsterdam 23 mei 2014
Geurhinder en andere gezondheidsklachten door houtrook Henke Groenwold GGD Amsterdam 23 mei 2014 19 november 2013 Inhoud GGD Amsterdam Welke vragen krijgt de GGD Voorbeelden van houtrook overlast Waar
Nadere informatieEvalueren van projecten met externen Kennisdocument Onderzoek & Statistiek
Evalueren van projecten met externen Kennisdocument Onderzoek & Statistiek Zwaantina van der Veen / Dymphna Meijneken / Marieke Boekenoogen Stad met een hart Inhoud Hoofdstuk 1 Inleiding 3 Hoofdstuk 2
Nadere informatieOntmoetingsdag OD -GGD 26 maart Rik van de Weerdt, arts medische milieukunde toxicoloog / GAGS GGD en Overijssel & Gelderland
Ontmoetingsdag OD -GGD 26 maart 2015 Rik van de Weerdt, arts medische milieukunde toxicoloog / GAGS GGD en Overijssel & Gelderland GGD enregio Oost Stralingshygiëne Milieugezondheidskunde Bouwfysica Geneeskunde
Nadere informatieErvaringen uit Groningen
Ervaringen uit Groningen Trinette Janssen trinettejanssen@zonnet.nl Nijmegen, 14 maart 2014 Bijeenkomst Leefmilieu: Overlast houtstook: hoe nu verder? Inhoud presentatie Wat is het probleem Mijn ervaringen
Nadere informatieBewonerspanel Maartpeiling Gezonde woonomgeving. Utrecht.nl/onderzoek
Bewonerspanel Maartpeiling Gezonde woonomgeving Utrecht.nl/onderzoek Inleiding Samenvatting De gemeente Utrecht streeft naar een gezonde leefomgeving voor alle Utrechters. Dit gaat onder andere over de
Nadere informatieGezondheid en leefomgeving in Katwijk
Gezondheid en leefomgeving in Katwijk Resultaten uit de Gezondheidspeiling 2016 Christine Hanning Onderzoeker publieke gezondheid 13 juni 2017 Aandachtspunten De Gezondheidspeiling Gezondheid; wat gaat
Nadere informatieDe Marke III te Hengevelde
Onderzoek geurhinder veehouderijbedrijven De Marke III te Hengevelde Gemeente Hof van Twente Datum: 26 november 2013 Projectnummer: 120218 Auteur: Projectleider: Project: SAB Postbus 479 Projectnummer:
Nadere informatieJaarverslag AW-MMK 2011 Door Moniek Zuurbier, januari Communicatie
Jaarverslag AW-MMK 2011 Door Moniek Zuurbier, januari 2012 1. Communicatie 1.1 Opstellen en bijstellen communicatieplan - Er is een communicatieplan opgesteld door Adrienne Spijker, Communicatiemedewerker
Nadere informatieVeehouderij en geur. geurgebiedsvisie en geurverordening Ontwerp. Commissievergadering 14 januari 2016 gemeentehuis Asten
Veehouderij en geur Ontwerp geurgebiedsvisie en geurverordening 2016 Commissievergadering 14 januari 2016 gemeentehuis Asten Asten Historie: reconstructie, afwaartse beweging ammoniakreductie prioriteit
Nadere informatieErvaren hinder omwonenden Rotterdam The Hague Airport
Ervaren hinder omwonenden Rotterdam The Hague Airport Gezondheidsmonitor Aanleiding De GGD Rotterdam-Rijnmond heeft in februari 2017 een advies opgesteld over gezondheidseffecten van vliegverkeer van de
Nadere informatieFunctieprofiel lid Raad van Toezicht
Functieprofiel lid Raad van Toezicht Bestuursbureau Postbus 245, 6710 BE Ede Bovenbuurtweg 27, 6717 XA Ede 088 020 70 00 aeres.nl info@aeres.nl Doel van de functie De Raad van Toezicht staat het College
Nadere informatieOverzicht projecten AW MMK, mei 2014 (p1 van 11)
Overzicht projecten AW, mei 2014 (p1 van 11) Projecten gestart in 2014 Onderzoek naar de relatie tussen kortstondige blootstelling aan fijnstof en gezondheidseffecten Het afsteken van vuurwerk staat volop
Nadere informatieOorverdovend Gehoorschade door muziek(lawaai)
Oorverdovend Gehoorschade door muziek(lawaai) Gretha Leever Beleidsmedewerker Wim Niessen Sociaal-Geneeskundige Versie 19-12-2014 Epidemiologie Ieder jaar 20.000 jongeren met gehoorschade erbij (TNO)
Nadere informatieDisclosure belangen spreker
Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder
Nadere informatieBetreft: procedure selectie en erkenning expertise centra voor zeldzame ziekten Nederland
Aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Minister E.I. Schippers Postbus 20350 2500 EJ Den Haag Aan de Nederlandse Federatie van Universitaire Medische Centra (NFU) T.a.v. de heer mr. J. Landman
Nadere informatie