TAALMODELLEN VOOR HET HOGER ONDERWIJS IN HET NEDERLANDSE TAALGEBIED

Transcriptie

1 TAALMODELLEN VOOR HET HOGER ONDERWIJS IN HET NEDERLANDSE TAALGEBIED An De Moor Brussel, 5 oktober 2018 Engels in het hoger onderwijs een stand van zaken Verengelsing in Vlaanderen 24% in de masterfase Vlaanderen Enkel in Nederland dreigt de slinger over te slaan, maar dat is zeker niet het voorbeeld dat de Vlor wil volgen. Verengelsing in Nederland 74% in de masterfase Nederland 2 1

2 1. De onderwijstaal in HO = Nederlands, tenzij het vak/opleidingsonderdeel (OPO) een andere taal betreft de anderstaligheid duidelijke meerwaarde heeft voor studenten, afnemende veld en functionaliteit van de opleiding 2. Max. aantal anderstalige bachelor- (6%) en master- (35 %) opleidingen 3. Maximum% voor anderstalige vakken in Nederlandstalige opleiding Bachelors: max. 18,33 % Masters: max. 50% 4. Titularis van OPO: C1-attest voor een andere taal dan Nederlands B2-attest voor Nederlands voor anderstalige docenten 5. Taalbegeleidingsmaatregelen vereist voor studenten en docenten 3 4 2

3 De keuze voor en het beleid rond Engels als onderwijstaal worden niet beoordeeld tijdens een instellingsreview 5 Maatschappelijk relevantie van Engels onderwijs moet eerst aangetoond worden Nederlandstalige arbeidsmarkt: talige beroepen als jurist, leraar, journalist, politicus en gezondheidswerkers 6 3

4 Bachelors Nederlands is onderwijstaal Max. 30/180 studiepunten in laatste opleidingsfase in andere taal dan Nederlands Paar vakken in andere talen => meertaligheid is belangrijk Goed voorbeeld: meertalige opleiding Verpleegkunde en Rechten Masters 7 Bachelors Nederlands is onderwijstaal Max. 30/180 studiepunten in laatste opleidingsfase in andere taal dan Nederlands Paar vakken in andere talen => meertaligheid is belangrijk Goed voorbeeld: meertalige opleiding Verpleegkunde en Rechten Masters OF max 50% Engels en min. 1 andere taal => meertaligheid is belangrijk OF 100% Engelstalig: enkele internationaal gerichte studiegebieden zoals Business, Marketing, onderzoeksgerichte wetenschappelijke masters => verantwoording (mtsch. relevantie) essentieel + Nederlandse leerdoelen 8 4

5 Studenten kunnen nauwelijks nog lezen en schrijven 9 DUS: ACADEMISCHE TAALVAARDIGHEID NEDERLANDS + ANDERE TALEN, NIET ALLEEN KENNIS VAN ENGELS 10 5

6 11 ENGELSTALIGE BACHELORS HEBBEN GEEN NUT 12 6

7 VERENGELSING LEIDT TOT NIEUWE SOCIALE KLOOF 13 VERENGELSING LEIDT TOT NIEUWE SOCIALE KLOOF 14 7

8 15 STUDENTEN/DOCENTEN ERVAREN ENGELS ALS EEN PROBLEEM 16 8

9 17 Campuskrant KULeuven 30/03/

10 LEMMA-project: Cognitieve effecten van hoger onderwijs in het Engels Hoe zit het nu écht? Lees je trager in een tweede taal? Hoeveel trager en Lemma waarom? members Onthoud je wat je leest slechter in een tweede taal? Hoeveel en waarom? 19 Conclusies informatieverwerking Taalverwerking in een tweede taal kost meer tijd (± 15%-20) 20 10

11 Conclusies geheugenstudies Bij reproductietaken zijn (soms) wel nadelen, maar hierbij spelen vele factoren een rol: studietijd, taalvaardigheid, moeilijkheidsgraad, achtergrondkennis, Hoe verandert de dynamiek? International business management (½ T1 Nederlands, ½ andere T1): positief over Engels (cf. Moerkens, 2018) minder actieve participatie, minder vragen woorden on-line opgezocht behoefte ondersteuning woordenschat behoefte aan video-opnames 22 11

12 Lemma-onderzoek UGent Maar wat als we de leerstof héél moeilijk maken? 23 Lemma-onderzoek UGent Moeilijke teksten TAAL Nederlands Engels Open Meerkeuze 24 12

13 Advies Geen paniek! Maar voorzie voldoende tijd om te lezen vermijd examens met veel reproductie bied ondersteuning bij zeer moeilijk materiaal 25 Onderzoek prof. em. Annette de Groot AANZIENLIJK KLEINERE WOORDENSCHAT Hoog opgeleide volwassen moedertaalsprekers: duizend woordfamilies Hoog opgeleide volwassen tweedetaalsprekers van een taal: 8-11 duizend woordfamilies (vergelijkbaar met een 9-jarige moedertaalspreker!) De wel gekende woorden worden oppervlakkiger gekend Veel minder kennis van vaste meerwoordsconstructies en idiomatische uitdrukkingen 26 13

14 Maatschappelijk relevantie van Engels onderwijs moet eerst aangetoond worden Nederlandstalige arbeidsmarkt: talige beroepen als jurist, leraar, journalist, politicus en gezondheidswerkers