Workshop complementaire zorg bij slaapproblemen. Sylvia Loos Nyx zorg voor slaap
|
|
- Casper van Veen
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Workshop complementaire zorg bij slaapproblemen Sylvia Loos Nyx zorg voor slaap
2
3 De eerste minuten na het ontwaken functioneren ons hersenen minder dan bij mensen die stomdronken zijn, bij sommige mensen duurt dit tot 4 uur Tassi & Muzet, 2000; Tassi et al., 2006
4
5 Biologisch ritme
6 Feitjes De slaap is opgebouwd uit verschillende fases: - Fase 1 Niet Rem slaap (= ondiepe slaap) - Fase 2 Niet Rem slaap (= ondiepe slaap) - Fase 3 en 4 Niet Rem slaap (=diepe slaap) - Rem Slaap (= droomslaap) Deze fases te samen vormen 1 slaapblok. Per nacht maken we zo n 5 slaapblokken door Bron: NSWO
7 Feitjes De Niet Rem slaap zorgt vooral voor lichamelijk herstel in de nacht. Met name in de diepe Niet Rem slaap herstelt het lichaam optimaal: - Afname van pols, bloeddruk en ademhaling - Piekproductie groeihormonen - Diepe ademhaling - Wondherstel vindt in deze fase plaats door optimale celdeling - Stimulatie immuunsysteem - Daling lichaamstemperatuur Het niet goed doorlopen van deze Niet Rem slaap resulteert Bron: NSWO in lichamelijke aandoeningen
8 Biologisch ritme De Rem slaap is vooral van belang voor ons psychisch en emotioneel herstel In deze fase van de slaap : - Worden ervaringen van overdag verwerkt - Worden geheugenpaden aangelegd (lerend vermogen) - Worden emoties verwerkt en in de context geplaatst Bij het niet goed doorlopen van de Rem slaap zal de kans op cognitieve problemen, angststoornissen, concentratie problemen en grillig gedrag toenemen.
9 In de eerste helft van de nacht vindt procentueel de meeste Niet Rem slaap plaats In de tweede helft van de nacht vindt procentueel de meeste REM slaap plaats Slaaphygiëne (te lang in bed, onder-activering, te weinig licht overdag, te veel licht gedurende de nacht) Reflux, Pijn, Epilepsie, Restless legs, slaapapneu
10 Voorwaarden voor een goede slaap! 1- Goede slaaphygiene (juiste bedtijden, licht overdag, duisternis s nachts, beweging, invulling dag, voeding) 2- Slaapschuld 3- Slaapwens 4- Comfortabel lichaam en omgeving 5- Kunnen ontspannen/veilig zijn
11
12 Slaapproblemen leren herkennen! - Slaperigheid, microdutjes en onbedoeld in slaap vallen - Verhoogde bloeddruk, beroerte, hartaanval - Verandering van stemming/gedragsproblemen - Verhoogde kans op stofwisselingsziekten - Nervositeit en depressiviteit - Verhoogde kans op div soorten kanker - Verminderde motoriek/ valincidenten - Verhoogde kans op diabetes - Aantasting van het geheugen en concentratievermogen - Slechtere communicatie en besluitvaardigheid - Toegenomen prikkelbaarheid - Gewichtstoename/obesitas
13 Onder de Nederlandse bevolking heeft ongeveer 33% slaaapproblemen Swinkels, 1990; Lagrain 1998; Barlett, Rooney, & Spedding, 1985
14 Gevaar van slaapmedicatie: 3,5 maal verhoogd sterfte risico, bij veelvuldig gebruik 5 maal verhoogd risico en bij middelen als Zolpidem en Temazepam tot 6,5 maal Kripke, Lamger & Kline, 2012; Mallon, Broman & Hetta, 2008
15
16 Inzet van Complementaire zorg bij slaapproblemen Groot palet van interventies - Licht of chronotherapie - Temperatuur - Muziek/geluiden - Aromatherapie - Aanraking (massage/ warme zorg, haptotherapie) Werken met energie Healing Touch - Suppletie vitamines/mineralen - Mindfulness/Yoga - Mindfulness cognitive based therapy
17 Licht of chronotherapie Inzetten ter herstel of ondersteuning van dagritme Ter voorkoming van winterdepressie Voor activering en stimulering Voor stopzetten melatonine productie
18 Werken met warmte Toediening van warmte tijdens de slaap laat inslaaptijd dalen en zorgt voor beter doorslapen. Zelfs een warm bad voor het naar bed gaan verbeterd de slaap bij ouderen. Raymann & van Someren, 2008
19 Muziektherapie en geluiden Muziek kan helend werken en helpen een dag en nachtritme te realiseren. De juiste muziek helpt te ontspannen; het brein toont langzame deltagolven (Meditatie muziek of sauna muziek, klassieke muziek, natuurgeluiden) Kussen met muziek bevordert inslaaptijd Knuffelbeest met ademhaling of Somnox Let op: geen muziek/geluid gedurende de nacht; dit verstoort de diepe slaap Het brein is instaat om tijdens de nacht, geluiden te filteren op mogelijk gevaar; dromen weven!
20 Aroma therapie en werken met geuren Aromatherapie is een vorm van kruidengeneeskunde gebaseerd op het gebruik van etherische olie van kruiden, bloemen en andere plantdelen. Het betekent behandeling met geuren. In ons brein liggen hersengebieden die geuren waarnemen dicht tegen ons limbisch (emotionele) brein; Amygdala en Hippocampus. Dit maakt dat geuren sterke associaties en herinneringen op kunnen roepen. Geuren kunnen troosten en comfort bieden, maar ook bijv ruimtes helpen duiden of afbakenen. Inzet van geuren bij slaapproblemen zijn zeer effectief; het belangrijkste is om de juiste geur te vinden bij de juiste emotie (angst, verdriet, boosheid, vreugde etc). We communiceren via onze lichaamsgeuren! Je spreekt dus een bijzondere taal met je lijf= emotionele besmetting
21 Aanraking en massage Onze huid is ons grootste orgaan en een van onze belangrijkste organen. Onze huid beschermt de binnenwereld van de buitenwereld, maar helpt ons ook deze wereld te begrijpen. Signalen van aanraking worden via neurologische processen vertaald in chemische processen. We communiceren en voelen met onze huid. Huidhonger is bij ieder mens aanwezig; aangeraakt worden, met een liefdevolle en aandachtige aanraking. Veel van onze aanrakingen zijn functioneel en op termijn is dit ziek makend. Aanraken is van levensbelang! Onderzoek toont aan dat mensen sneller herstellen bij liefdevolle aanraking. Massages, hapto-therapie zijn vormen van aanrakingen die mensen tot diepe verbondenheid kunnen brengen. Voor de slaap is aanraking essentieel; door diepe ontspanning neemt inslaap tijd af en doorslaaptijd toe. Hylkema & Vlaskamp, 2013
22 Suppletie met vitaminen en mineralen Magnesium helpt bij PLM vooral in de lichte vorm. Magnesium verbeterd ook de slaap en heeft een goede werking op de pijnappelklier Vitamine B12 helpt bij slaapritme stoornissen en/of neurologische problemen. Door het slikken van maagbeschermers kan het absorptievermogen van B12 door maagwand worden verstoord = slaap/waakproblemen! Vitamine D: We zien veel tekorten aan vitamine D, dit zorgt voor pijnklachten en lusteloosheid, somberheid, slaapproblemen, hoofdpijn, gewrichtsklachten.
23 Werken met energie ) Healing touch: helpt om rustiger te slapen; kalmeert bij agressie; ontspant bij verkramping; helpt de zorgverlener zich gemakkelijker te verbinden met de cliënt
24 Mindfulness Niet kunnen ontspannen is het grootste probleem van zorgvragers naast gebrek aan goede slaaphygiene. Door te weinig ontspanning en beweging (= energie reguleren) blijven mensen in verhoogde spanning; het hormonale stelsel reageert met stresshormonen. Het hormoon melatonine is gevoelig voor deze stress hormonen. Helpen ontspannen is essentieel voor een gezonde slaap en het lichamelijke en psychische herstel. Mindfulness, yoga en alle vormen van ontspanningsoefeningen dragen bij aan een gezond slaap/ waakritme.
25 Vragen?:
Workshop interventies bij slaapproblemen. Tejo Hylkema
Workshop interventies bij slaapproblemen Tejo Hylkema Fysiologie van slaap Fysiologie van slaap De N-Rem slaap heeft een herstellend vermogen Een tekort aan met name fase 4 van de N-Rem slaap leidt tot
Nadere informatieSlaap: een korte introductie
Slaap: een korte introductie weetje De eerste minuten na het ontwaken functioneren ons hersenen minder dan bij mensen die stomdronken zijn, bij sommige mensen duurt dit tot 4 uur Tassi & Muzet, 2000; Tassi
Nadere informatieDe eerste minuten na het ontwaken functioneren ons hersenen minder dan bij mensen die stomdronken zijn, bij sommige mensen duurt dit tot 4 uur
Bron: NSWO De eerste minuten na het ontwaken functioneren ons hersenen minder dan bij mensen die stomdronken zijn, bij sommige mensen duurt dit tot 4 uur Tassi & Muzet, 2000; Tassi et al., 2006 Lee, 1997;
Nadere informatieSylvia Loos & Tejo Hylkema
Sylvia Loos & Tejo Hylkema Waar hebben we het over? Feitjes Bron: NSWO Lee, 1997; Coenen & Kerkhof 2001; Hylkema & Tiesinga, 2005 Structuur van slaap bron: NSWO Fysiologie van slaap Fysiologie van slaap
Nadere informatieOuderen en slaap. Tejo Hylkema Slaapanalyse en advies
Ouderen en slaap Tejo Hylkema Slaapanalyse en advies Feitjes Feitjes Bron: NSWO Feitjes De eerste minuten na het ontwaken functioneren ons hersenen minder dan bij mensen die stomdronken zijn, bij sommige
Nadere informatieWorkshop slaap en slaapproblemen bij zevmb mensen
Workshop slaap en slaapproblemen bij zevmb mensen Algemene informatie over slaap Slaap bij mensen met een verstandelijke beperking Informatie over onderzoek bij mensen met een ernstige verstandelijke beperking
Nadere informatieAls slapen spannend is Slaap herstellen bij mensen met een EMB. Anja Doornveld en Sylvia Loos, Sherpa, Baarn
Als slapen spannend is Slaap herstellen bij mensen met een EMB Anja Doornveld en Sylvia Loos, Sherpa, Baarn Inhoud presentatie Slaap -Even voorstellen -Waarom een presentatie over slaap? -Hoe werkt ons
Nadere informatieOuderen en slaap(problemen)
Ouderen en slaap(problemen) Dr. Winni Hofman Somnio, Personal Health Institute Int. Psychologie, Universiteit van Amsterdam 1 Waar gaan we het over hebben Invloed van veroudering op de slaap De biologische
Nadere informatieslaapproblemen en autisme Inservice Autisme 2018
Dia 1 slaapproblemen en autisme Inservice Autisme 2018 Bert van de Meeberg, Arts VG Dia 2 slaapproblemen en autisme Wat is slaap? Wat is gezonde slaap? Wanneer spreken we van een slaapprobleem? Waarom
Nadere informatieregio Gooi en Vechtstreek Niet uitgeslapen? Jongeren en slapeloosheid www.cjggooienvechtstreek.nl
regio Gooi en Vechtstreek Niet uitgeslapen? Jongeren en slapeloosheid www.cjggooienvechtstreek.nl n Niet uitgeslapen? Jongeren en slapeloosheid We slapen gemiddeld zo n zeven tot acht uur per nacht. Dat
Nadere informatieSlaap workshop. Lichamelijk slapen. Mentaal slapen
Slaap workshop Lichamelijk slapen Mentaal slapen Mijn werk.. Praktijkvoorbeeld Onze lieve, gevoelige dochter van net 5 jaar heeft (had) al maanden moeite met in slaap komen. Urenlang draaien, kletsen,
Nadere informatieNiet uitgeslapen? Jongeren en slapeloosheid. Jeugd en Gezin Gooi en Vechtstreek
Niet uitgeslapen? Jongeren en slapeloosheid We slapen gemiddeld zo n zeven tot acht uur per nacht. Dat is ongeveer een derde van ons hele leven. Er zijn wel verschillen in de behoefte aan slaap. Waar de
Nadere informatieWelterusten. Probus Doeke Post
Welterusten. Probus 2019 Doeke Post .en : God VAN DE SLAAP Thanatus God van de dood Hades, god van de onderwereld Griekse mythologie Hypnos: personificatie van de slaap, de tweelingbroer van Thanatus
Nadere informatieRefereerbijeenkomst Slaapproblemen HD. 4 april 2017
Refereerbijeenkomst Slaapproblemen HD 4 april 2017 Indeling bijeenkomst Presentatie Gerrit de Niet & Tom Stor Casus bespreking in subgroepen Plenaire nabespreking casuïstiek Slaap; een hele zorg Wat is
Nadere informatieTIPS OM BETER TE SLAPEN
TIPS OM BETER TE SLAPEN Heeft u last van problemen tijdens het slapen en/of wordt u vaak vermoeid wakker? In deze folder kunt u tips en adviezen vinden voor een betere slaap. Slaapproblemen zijn een vaak
Nadere informatiePraktische Complementaire Zorg
Praktische Complementaire Zorg en Pijn IC - Integrative Care Zorg voor de hele mens in al zijn facetten, gebruik makend van alle zorgvormen, inclusief complementaire en alternatieve zorg, best practise,
Nadere informatieCentrum voor Slaapen Waakstoornissen (CSW)
= Centrum voor Slaapen Waakstoornissen (CSW) Inhoudsopgave Inleiding 3 Het Centrum voor Slaap- en Waakstoornissen 3 De slaap 5 Wat is slaap? 5 Het verloop van de slaap 5 Hoe wordt de slaap geregeld? 6
Nadere informatiePatiënteninformatie. Slaap bevorderende adviezen Slaap bevorderende adviezen.indd 1
Patiënteninformatie Slaap bevorderende adviezen 20170044 Slaap bevorderende adviezen.indd 1 01-09-17 13:41 Slaap bevorderende adviezen Slaapcentrum, route 1.5 Telefoon (050) 524 5930 Medische Psychologie,
Nadere informatieSlaapproblemen? patiënteninformatie. campus Sint-Vincentius Sint-Vincentiusstraat 20 2018 Antwerpen tel. 03 285 20 00 fax 03 239 23 23
0000 2026 - SV - oktober 2012 Slaapproblemen? campus Sint-Vincentius Sint-Vincentiusstraat 20 2018 Antwerpen tel. 03 285 20 00 fax 03 239 23 23 www.st-vincentius.be GasthuisZusters Antwerpen patiënteninformatie
Nadere informatieStressmanagement Slaapproblemen en de achilleshiel hoofdstuk 10. Petronette Castrop de Koning
Stressmanagement Slaapproblemen en de achilleshiel hoofdstuk 10 Petronette Castrop de Koning Inhoudsopgave Slaap... 3 Slaapfases... 4 Slapeloos... 4 Achilleshiel in je leven... 5 Slaap Over het algemeen
Nadere informatiePatiënteninformatie. Slaap bevorderende adviezen bij het Slaapapneu Syndroom
Patiënteninformatie Slaap bevorderende adviezen bij het Slaapapneu Syndroom Slaap bevorderende adviezen bij het Slaapapneu Syndroom Slaapcentrum, route 1.5 Telefoon (050) 524 5930 Medische Psychologie,
Nadere informatieLeren beheersen van je slaapprobleem. Bart De Saeger" 19/03/2012
Leren beheersen van je slaapprobleem Bart De Saeger" 19/03/2012 Bart De Saeger" Klinisch psycholoog - Gedragstherapeut Theorie + Technieken Inzicht krijgen" Leren hoe je het probleem stap voor stap kan
Nadere informatieSlaapstoornissen bij ouderen
Slaapstoornissen bij ouderen Een goede nachtrust is belangrijk. Tijdens de slaap krijgt het lichaam de tijd om te herstellen. Daarnaast lijkt slaap ook invloed te hebben op het geheugen. Met het ouder
Nadere informatieSlaapstoornissen bij ouderen
Slaapstoornissen bij ouderen Een goede nachtrust is belangrijk. Tijdens de slaap krijgt het lichaam de tijd om te herstellen. Daarnaast lijkt slaap ook invloed te hebben op het geheugen. Met het ouder
Nadere informatieDe functies van slaap
De functies van slaap Waarom slapen we? Prof. Anton Coenen Radboud Universiteit Nijmegen Symposium Slaap en Sportprestatie Papendal 03-10-2018 slow wave sleep 1. Waken met hoge breinactiviteit en intens
Nadere informatieSLAAPMAKEND. Workshop Slaap en Persoonlijke effectiviteit NVAB
Workshop Slaap en Persoonlijke effectiviteit NVAB 11-06-2018 Slaapquiz: 1) Je hersenen rusten tijdens je slaap 2) Sommige mensen dromen nooit tijdens hun slaap
Nadere informatieOmgaan met slaapproblemen
Leven met Multipele Sclerose uitgave 12 Omgaan met slaapproblemen EEN UITGAVE VAN HET NATIONAAL MS FONDS Tekst: drs. Bep Franke-Barendse Uitgever: Nationaal MS Fonds 2 Inleiding We besteden ongeveer eenderde
Nadere informatieSlaaphygiëne. Tips om beter te slapen. Hoofdpijn polikliniek
Slaaphygiëne Tips om beter te slapen Hoofdpijn polikliniek Soms is het moeilijk om in slaap te vallen of om door te slapen. Hier geven wij u enkele tips die misschien kunnen helpen om tot een gezonde slaap
Nadere informatieAdviezen om beter te slapen
Adviezen om beter te slapen U heeft last van slapeloosheid. Dit is een veel voorkomende klacht, waarvoor vaak geen duidelijke oorzaak te vinden is. In deze folder leest u tips om beter te kunnen slapen.
Nadere informatieSlaapproblemen en het ouder wordende brein. Julia van den Berg Onderzoeker Parnassia, divisie 55+ Den Haag
Slaapproblemen en het ouder wordende brein Julia van den Berg Onderzoeker Parnassia, divisie 55+ Den Haag 4 oktober 2012, Current Biology Oktober 2012: Archives of General Psychiatry 28 september 2012:
Nadere informatieDAGZIEKENHUIZEN. FEMKE FEENSTRA directie-architect de JONG GORTEMAKER ALGRA
DAGZIEKENHUIZEN FEMKE FEENSTRA directie-architect de JONG GORTEMAKER ALGRA Inhoud ontwerpen met de zintuigen reactiverend ziekenhuis dagziekenhuizen HEALING? DE STILTE, DE GEUR VAN EEN ALPENWEI, HET GEVOEL
Nadere informatieSLAAP BIJ OUDEREN. - Tips voor een goede nachtrust-
SLAAP BIJ OUDEREN - Tips voor een goede nachtrust- Aandacht voor het slapen is belangrijk. Tijdens de slaap kan je lichamelijk en geestelijk herstellen. Er worden bovendien reserves opgebouwd om de volgende
Nadere informatieMEUBELEN VRANKEN. By Gy 2012
MEUBELEN VRANKEN By Gy 2012 Hoeveel slaap hebben we nodig? U realiseert het zich misschien niet altijd, maar we brengen gemiddeld een derde deel van ons leven in bed door. Goed en genoeg slapen is een
Nadere informatieinhoud 1. Slapen 2. Wat is slapen? 3. Waarom slaap je? 4. Slaapschuld 5. De biologische klok 6. Ochtend en avondmensen 7.
Slaap inhoud 1. Slapen 3 2. Wat is slapen? 4 3. Waarom slaap je? 5 4. Slaapschuld 6 5. De biologische klok 6 6. Ochtend en avondmensen 7 7. Slapen in fasen 7 8. De hoeveelheid slaap 10 9. Inspanning en
Nadere informatieSlaapproblemen bij jongeren. Informatie voor ouders
Slaapproblemen bij jongeren Informatie voor ouders Jongeren hebben een goede nachtrust nodig zodat ze voldoende energie hebben en zich lichamelijk en geestelijk goed voelen. Het verschilt per jongere hoeveel
Nadere informatieVaardig met Slaap. Een vaardigheidstraining om beter te leren omgaan met slaapproblemen
Vaardig met Slaap Een vaardigheidstraining om beter te leren omgaan met slaapproblemen Slapen is geen geringe kunst; Je moet er de hele dag voor wakker blijven - Friedrich Nietzsche- Week 1 Week 2 Week
Nadere informatieDEEL 2 ACHTERGRONDINFORMATIE
DEEL 2 ACHTERGRONDINFORMATIE ACHTERGRONDINFORMATIE 2.1 Achtergrond Slaap bij kinderen Kinderen komen in hun eerste levensjaren bijna elke dag in aanraking met dingen die ze nog moeten leren of ontdekken.
Nadere informatieSlaapdienst Verstoorde nachtrust
Slaapdienst Verstoorde nachtrust Tips voor een goede slaap. Ik kan niet slapen! Woelen, draaien, het maalt maar door in uw gedachten. Steeds bent u bezig met wat er die dag allemaal gebeurd is of wat u
Nadere informatieUitgerust Wakker Worden en Melatonine
Slaapproblemen? Uitgerust Wakker Worden en 2013 - WSA Research Uitgerust wakker worden = Goede voorbereiding Tenminste 5 uur ononderbroken slaap, met diepe slaap perioden Ervaringen verwerkt Lichaam opgeruimd
Nadere informatie7 tips. voor een betere nachtrust
7 tips voor een betere nachtrust Word jij 90 jaar oud en heb je een goede nachtrust? Dan heb je 32 jaar van je hele leven geslapen. Zonde van je tijd? Juist niet! In dit E-book lees je waarom slaap onmisbaar
Nadere informatieHet slaapcentrum voor kinderen
Het slaapcentrum voor kinderen Kinderen met slaapproblemen kunnen voor onderzoek en behandeling terecht bij het slaapcentrum van Haaglanden Medisch Centrum (HMC) Westeinde. Er is een speciaal behandelteam
Nadere informatieSlapen en ontspanning. Het belang van een gezond dag- en nachtritme
Slapen en ontspanning Het belang van een gezond dag- en nachtritme Wat gebeurt er onder andere tijdens onze slaap? Lichamelijk herstel & reiniging Verwerking van emoties Overdracht van korte naar lange
Nadere informatieOntspannen als gezonde levenshouding!
Ontspannen als gezonde levenshouding! Gratis e-book met leuke ontspanningsoefeningen voor elke dag! Jana Schoefs Relaxatietherapie Jana Schoefs www.janaschoefs.be Ontspannen als gezonde levenshouding:
Nadere informatieGeen energie, moe, ernstig vermoeid, uitgeput Bij (ex) oncologische patienten. Joyce Vermeer 21 September 2018
Geen energie, moe, ernstig vermoeid, uitgeput Bij (ex) oncologische patienten Joyce Vermeer 21 September 2018 Oefening Ga eens met je blik naar binnen Let op de beweging van je adem. Hoe is het eigenlijk
Nadere informatieVerlicht je symptomen van stress!
Verlicht je symptomen van stress! Wat is stress? van de Belgische bevolking lijdt aan stress! Maar stress is niet voor iedereen hetzelfde: Stress is een vorm van spanning die voorkomt bij de mens als reactie
Nadere informatiePsychologische ondersteuning en behandeling bij interstitiële longaandoeningen
Psychologische ondersteuning en behandeling bij interstitiële longaandoeningen 1 oktober 2014 Marielle van den Heuvel, Gezondheidszorgpsycholoog Afdeling Medische Psychologie Orbis Medisch Centrum Inhoud
Nadere informatieNVAB bijeenkomst Kring Amsterdam e.o. FIT WERKEN IN DE NACHT, TERWIJL ANDEREN SLAPEN Sonja Smits (arbeids- en organisatiedeskundige)
NVAB bijeenkomst Kring Amsterdam e.o. FIT WERKEN IN DE NACHT, TERWIJL ANDEREN SLAPEN Sonja Smits (arbeids- en organisatiedeskundige) 1 Disclosure belangen 2 Programma Nachtarbeid en onze biologische klok
Nadere informatieEindelijk ben ik behandeld voor OSAS, maar ik blijf moe en slaperig. Andere oorzaken van slaperigheid overdag.
Eindelijk ben ik behandeld voor OSAS, maar ik blijf moe en slaperig. Andere oorzaken van slaperigheid overdag. Thom Timmerhuis, neuroloog Jeroen Bosch Ziekenhuis 's-hertogenbosch 26-11-2018 Hoe verloopt
Nadere informatieRichtlijn Gezonde slaap en slaapproblemen bij kinderen (2017)
Richtlijn Gezonde slaap en slaapproblemen bij kinderen (2017) 1. Introductie gezonde slaap Dit thema geeft een introductie van de slaapopbouw, het slaapritme en de ontwikkeling van de slaap per leeftijdsfase.
Nadere informatieLawaai en slaap. Winni Hofman. Universiteit van Amsterdam Somnio Online Slaaptherapie
Lawaai en slaap Winni Hofman Universiteit van Amsterdam Somnio Online Slaaptherapie Omgevingsraad Schiphol 3 juli 2017 1 Slaap belangrijk voor functioneren overdag alertheid omgaan met stress voldoende
Nadere informatieSlaaphygiene tips voor een gezonde slaap
Slaaphygiene tips voor een gezonde slaap Inleiding Deze folder geeft u informatie over slapeloosheid. Slapeloosheid is een veelvoorkomende klacht. Er zijn mensen die moeite hebben om in slaap te vallen,
Nadere informatie1157a. Massages in de zorg Aanraken, een levensbehoefte. Over massage
Massages in de zorg Aanraken, een levensbehoefte Het is algemeen bekend dat intense en liefdevolle aandacht groot effect heeft op het welzijn van patiënten. Daarom heeft het Flevoziekenhuis de laatste
Nadere informatieAfdeling revalidatie. Psychosomatische fysiotherapie
Afdeling revalidatie Psychosomatische fysiotherapie Gespannen??? Pijn??? Vermoeid???? UIT BALANS. IN BALANS In deze folder krijgt u informatie over psychosomatiek, over wat psychosomatische klachten zijn
Nadere informatieRichtlijn Gezonde slaap en slaapproblemen bij kinderen (2017)
Richtlijn Gezonde slaap en slaapproblemen bij kinderen (2017) 2. Introductie slaapproblemen Deze introductie beschrijft de definitie van slaapproblemen en slaapstoornissen, de prevalentie en de gevolgen
Nadere informatieSlapen mag! B E T E R L ER EN SL A P E N, B E T E R VO ELEN.
Slapen mag! BETER LEREN SLAPEN, BETER VOELEN. Altijd een moe gevoel? Zou je graag meer energie willen overhouden? Dit E-book helpt je te begrijpen hoe slaap werkt. Hoe je met eenvoudige tips je nachtrust
Nadere informatiePeriodieke beenbewegingen van de slaap periodic limb movement disorder (PLMD)
Periodieke beenbewegingen van de slaap periodic limb movement disorder (PLMD) Albert Schweitzer ziekenhuis januari 2015 pavo 1160 Wat zijn periodieke beenbewegingen van de slaap? Bij periodic limb movement
Nadere informatieOntwikkelings- gerichte zorg. op de dienst neonatologie
Ontwikkelings- gerichte zorg op de dienst neonatologie Beste ouder(s) Uw kindje werd opgenomen op onze dienst neonatologie. We begrijpen dat dit voor u een onverwachtse, aangrijpende gebeurtenis is. Desondanks
Nadere informatie> Relaxatie, ontspanningsbehandeling en AOT
> Relaxatie, ontspanningsbehandeling en AOT > Relaxatie, ontspanningsbehandeling en AOT Wil jij beter kunnen omgaan met stress? Ontdekken hoe je ademhaling je kan helpen in stressvolle situaties? Heb je
Nadere informatieGezonde slaap bij jongeren, hoe krijgen we dat voor elkaar in deze 24-uursmaatschappij?
Gezonde slaap bij jongeren, hoe krijgen we dat voor elkaar in deze 24-uursmaatschappij? Drs. Daniëlle Hendriks, orthopedagoog & somnoloog Centrum voor slaap en waakstoornissen HMC Westeinde d.hendriks@haaglandenmc.nl
Nadere informatieComplementaire zorg. Waardevolle zorg
Complementaire zorg Waardevolle zorg n Kennismaking n Vertaling van theorie/ naar praktijk n Hoe interventies toe te passen in de praktijk n Voorbeelden uit de praktijk n Verschillende interventies: ademhalingsoefening,
Nadere informatieWORKSHOP BABYMASSAGE PRAKTIJK WOORDELOOS EEN
WORKSHOP BABYMASSAGE PRAKTIJK WOORDELOOS EEN COBY REDEKER 57 JAAR BABYMASSEUR LENTE 4 MAANDEN BABY MASSAGE IN OUDE CULTUREN BABYMASSAGE Bewust en gericht aanraken Liefdevol en aandachgg contact met elkaar
Nadere informatieen waar is de gebruiksaanwijzing?? Over de eerste spannende dagen met je
en waar is de gebruiksaanwijzing?? Over de eerste spannende dagen met je baby Verwachtingen Wordt dit jullie eerste, tweede, volgende kindje? Weet je al hoe je je baby gaat voeden? Als je al een kind hebt:
Nadere informatieMelatonine bij verlate slaapfase Experiment, nog geen bewijzen
Melatonine bij verlate slaapfase Experiment, nog geen bewijzen Door Sandra Kooij Nieuwsbrief voor Patiënten, Programma ADHD bij volwassenen, jaargang 4, nummer 2, mei 2008. De meerderheid (zo'n 70%) van
Nadere informatieEpilepsie en verstandelijke beperking: van alle kanten bekeken
Epilepsie en verstandelijke beperking: van alle kanten bekeken. 20.03.2018 Workshop 5 Verstandelijke beperking, epilepsie en slaap: de kip of het ei? Inhoudsopgave Deel I Achtergrond van slaap en slaapproblemen
Nadere informatieMindfulness bij ASS en arbeidsparticipatie. Annelies Spek Klinisch psycholoog / Senior onderzoeker GGZ Eindhoven
Mindfulness bij ASS en arbeidsparticipatie Annelies Spek Klinisch psycholoog / Senior onderzoeker GGZ Eindhoven Volgorde lezing Overbelasting bij mensen met autisme Werk en overbelasting Begeleiding Mindfulness
Nadere informatieGEBRUIK VAN DE STARTERKIT
GEBRUIK VAN DE STARTERKIT De Starter Kit, is een buitengewone, uitgebreide, intuïtieve kennismaking met de kracht van etherische oliën. Gebruik van essentiele olie kan je leven transformeren. Ik adviseer
Nadere informatiePsychosomatische fysiotherapie
Psychosomatische fysiotherapie bij DE KERN boz Praktijk voor Natuurgeneeskunde De Snoostraat 13 4624 VJ Bergen op Zoom Telefoon 0164-210700 Email: info@dekernboz.nl Website: www.dekernboz.nl Kamer van
Nadere informatiePeriodieke beenbewegingen van de slaap
Periodieke beenbewegingen van de slaap periodic limb movement disorder (PLMD) Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Wat zijn periodieke beenbewegingen van de slaap? Bij periodic
Nadere informatieHoe blijf je mentaal fit?
Hoe blijf je mentaal fit? Workshop themadag NVN voor (pre)dialyserenden, getransplanteerden en partners M.W. Derks-Dijkman, Msc. Gezondheidszorgpsycholoog in opleiding tot Klinisch neuropsycholoog Afdeling
Nadere informatieOmgaan met slapeloosheid Adviezen door de psychologen van het Slaapcentrum
Omgaan met slapeloosheid Adviezen door de psychologen van het Slaapcentrum Slaaprestrictie Achtergrondinformatie Slechte slapers hebben vaak de neiging om langer in bed te blijven liggen in de hoop dat
Nadere informatieMaarten Verschure, sportarts Diaconessenhuis Leiden
Maarten Verschure, sportarts Diaconessenhuis Leiden Doel: Definitie Sportarts Sportgeneeskunde richt zich op het bevorderen, waarborgen en herstellen van de gezondheid van (potentiële) sporters. Ook richt
Nadere informatieRestless Legs Syndrome, Rusteloze benen,
Restless Legs Syndrome, Rusteloze benen, Als u van onrustige benen (RLS) last heeft dan staat u niet alleen. Geschat wordt dat zo n 5 tot 10 procent van de volwassen bevolking lijdt aan deze neurologische
Nadere informatieEvaluatie thema avond Ervaar complementaire zorg d.d. 17 november 2014, Avoord Etten-Leur
Evaluatie thema avond Ervaar complementaire zorg d.d. 17 november 2014, Avoord Etten-Leur Aantal aanwezige personen 77 Aantal ingevulde formulieren 64 (wijk)verpleegkundige (waarvan ll) 25 verzorgende
Nadere informatieGezonde Leefstijl: Stress
Gezonde Leefstijl: Stress 1 Onderwerpen Cijfers en feiten Wat is stress? Stressoren Gevolgen van teveel stress Tips bij stress Vragen 2 Cijfers en feiten 1) Jaarlijks worden 30.000 mensen afgekeurd wegens
Nadere informatieCommunityacupunctuureindhoven.nl
Er is geen MAGIC BULLET in de Acupunctuur Mensen hebben mogelijk een vaag idee wat Acupunctuur zou kunnen doen voor hen als het om reguliere klachten gaat. Als mensen worden behandeld hopen ze dat Acupunctuur
Nadere informatieBeter omgaan met STRESS. E-book
Beter omgaan met STRESS E-book In het kort - - - - - X 1. Bij stress helpt het om op een rij te zetten wat bij u spanning geeft en wat u juist energie geeft. 2. Praat er met iemand over die u vertrouwt.
Nadere informatieSlaapapneu. Alles wat u wilt weten over ademstops tijdens de slaap, oorzaken, gevolgen en de mogelijke behandelingen.
Slaapapneu Alles wat u wilt weten over ademstops tijdens de slaap, oorzaken, gevolgen en de mogelijke behandelingen. Slaapapneu betekent dat u last heeft van ademstops tijdens uw slaap. Stopt u 10 seconden
Nadere informatieDE KERN boz Centrum voor biodynamische osteopathie, bewustwording, ontplooiing, spiritualiteit
DE KERN boz Centrum voor biodynamische osteopathie, bewustwording, ontplooiing, spiritualiteit DE KERN boz is lid van: VBAG (Vereniging ter Bevordering van Alternatieve Geneeswijze) Shibumi (International
Nadere informatieHoofdpijn bij kinderen www.cjggooienvechtstreek.nl
regio Gooi en Vechtstreek Hoofdpijn bij kinderen www.cjggooienvechtstreek.nl n Hoofdpijn Hoofdpijn bij kinderen komt regelmatig voor. Vaak is de oorzaak duidelijk, bijvoorbeeld slaapgebrek, drukte of lawaai.
Nadere informatieSlaap en de ziekte van Parkinson vijanden èn bondgenoten
Slaap en de ziekte van Parkinson vijanden èn bondgenoten Dr. Sebastiaan Overeem, arts-somnoloog Afd. Neurologie, Donders Instituut, UMC St Radboud, Nijmegen Centrum voor Slaapgeneeskunde Kempenhaeghe,
Nadere informatieSessie 1 Informatie en slaaphygiëne
Sessie 1 Informatie en slaaphygiëne Bespreken ingevulde lijsten De lijsten die u voor deze sessie heeft ingevuld, worden kort besproken. Ze zijn vooral bedoeld als meting vooraf. In latere sessies zullen
Nadere informatieSlaapproblemen. na kanker. Jessa Ziekenhuis vzw. Dienst kwaliteit. versie juli 2015 (object-id 16038)
Slaapproblemen Heeft u opmerkingen of suggesties i.v.m. deze brochure? Geef ons gerust een seintje! na kanker Dienst kwaliteit E-mail: info@jessazh.be Tel: 011 33 55 11 Jessa Ziekenhuis vzw Maatschappelijke
Nadere informatieMETHODE VAN DIXHOORN BIJ SLAAPPROBLEMEN
METHODE VAN DIXHOORN BIJ SLAAPPROBLEMEN Margo Muijselaar Themabijeenkomst 22 september 2018 Amersfoort Strategische verkenning thema Slaap (2017) Door de hersenstichting, het RIVM (Rijksinstituut voor
Nadere informatielyondellbasell.com Heb je genoeg slaap?
Heb je genoeg slaap? Wat levert een goede nachtust op? Slaap is een van de belangrijkste activiteiten die we doen om ons lichaam te behouden. Het laat onze geest en lichaam herstellen. Slaapproblemen kunnen
Nadere informatiehttp://www.nietbangvoorangst.nl Stress en Overmatige Stress wat kun je er aan doen? Stress alleen is niet slecht en kan je helpen goed te presteren. Zolang stress wordt afgewisseld door voldoende perioden
Nadere informatiepagina 3 pagina 4 pagina 5 pagina 6 pagina 7 pagina 8 pagina 9 pagina 10
Klassieke massage Klassieke ontspannigsmassage Total relax ontspanningsmassage Total relax aroma massage Total relax massage met japanse munt en Hot Towels Hoofdpijnmassage Prijslijst Kontakt informatie
Nadere informatieStress en druk bij jongeren. Anke Berix Psycholoog - Apanta GGZ - afdeling Apanta Jong
Stress en druk bij jongeren Anke Berix Psycholoog - Apanta GGZ - afdeling Apanta Jong Inhoud Stellingen Introductie thema Werking van ons brein - adolescentie Oorzaken van stress en druk Is er een verklaring
Nadere informatieWie slaapt er nu? Pieter Rochat. Aandacht voor het bewuster handelen bij ouderen met slaapproblemen. Inleiding
Pieter Rochat 1 Wie slaapt er nu? Aandacht voor het bewuster handelen bij ouderen met slaapproblemen Inleiding Binnen de ouderenpsychiatrie dient er meer aandacht te komen voor slaapproblemen bij ouderen.
Nadere informatieSlaapapneu in de praktijk. Jeffrey Benistant, MCs.
Slaapapneu in de praktijk Jeffrey Benistant, MCs. Over mij Technische Geneeskunde 2008-2016 Afgestudeerd MST, Longgeneeskunde, Sleep Apnoea Detection Using Small & Cheap Sensors Medeoprichter & werkzaam
Nadere informatieKinderneurologie.eu. Nachtmerrie. www.kinderneurologie.eu
Nachtmerrie Wat is een nachtmerrie? Een nachtmerrie is een slaapprobleem waarbij kinderen of volwassenen plotseling wakker worden nadat ze heel eng gedroomd hebben en deze droom nog heel goed kunnen herinneren.
Nadere informatieProfessioneel Slapen Slapen, de allerbelangrijkste prioriteit! De rol van slaap bij prestaties
Professioneel Slapen Slapen, de allerbelangrijkste prioriteit! De rol van slaap bij prestaties Pons Jan Vermeer 17 april 2018 ponsjan@durevole.nl 0623755180 Presteren in de sport Presteren op de werkvloer
Nadere informatiePUBERBEURS LEIDERDORP
PUBERBEURS LEIDERDORP P R O G R A M M A 19:45 Inloop koffie /thee 20:00 Opening 20:10 Presentatie & Theater 20:40 Pauze 21:00 Presentatie & Theater 21:45 Afsluiting DE PUBERTEIT VROEGE ADOLESCENTIE vroege
Nadere informatieSLAAPPROBLEMEN BIJ KINDEREN EN JONGEREN MET AUTISME. Marjon Meyer GGZ Verpleegkundig Specialist
SLAAPPROBLEMEN BIJ KINDEREN EN JONGEREN MET AUTISME Marjon Meyer GGZ Verpleegkundig Specialist Disclosure belangen spreker: geen (potentiële) belangenverstrengeling INDELING Aanleiding Samenhang slaapproblemen
Nadere informatieback to vitality meer energie? Ondersteuning bij vermoeidheid bij en na kanker
back to vitality meer energie? Ondersteuning bij vermoeidheid bij en na kanker In deze brochure vindt u een overzicht van de behandelingen die Cancer Care Center biedt om vermoeidheid tijdens en na afloop
Nadere informatieStapsport.com. sportdiëtist
Stapsport.com Anja Frank 26-11-2012 Senders van Geel e Anja e 26-11-2012 van Geel Joop Zoetemelk 1979 De Tour de France wordt gewonnen in bed e Anja e 26-11-2012 van Geel e Anja e 26-11-2012 van Geel 31
Nadere informatieRusteloze benen restless legs syndrome (RLS)
Rusteloze benen restless legs syndrome (RLS) Albert Schweitzer ziekenhuis januari 2015 pavo 1159 Wat zijn rusteloze benen? Het rusteloze benen syndroom (ofwel restless legs syndrome, afgekort RLS) is een
Nadere informatieCognitieve gedragstherapie insomnie (CGT-I) bij volwassenen
Cognitieve gedragstherapie insomnie (CGT-I) bij volwassenen Drs Merijn van de Laar & Dr. Ingrid Verbeek Centrum voor Slaapgeneeskunde Kempenhaeghe, Heeze 8 november 2012 CENTRUM VOOR SLAAPGENEESKUNDE 1
Nadere informatieSlapen is heerlijk! Slaap lekker!
Slapen is heerlijk! We slapen graag en veel. Net als elk mens slaapt u ongeveer één derde van uw leven. U kunt dus gerust stellen dat slapen een belangrijk onderdeel is in uw leven! Slapen doet u vaak
Nadere informatiede relatie tussen omgeving en genezing Cor Datema
Healing Environments - de relatie tussen omgeving en genezing Cor Datema Consultant Healing Environments 2 3 4 Welke zintuigen beïnvloeden het herstelproces? gezichtsvermogen gehoor reukzin tastzin 5 6
Nadere informatieAandacht voor jezelf. - Aanraken is een eerste levensbehoefte
Aandacht voor jezelf - Aanraken is een eerste levensbehoefte - Aanraking stimuleert de activiteit van de nervus vagus, de zenuwbaan die de afscheiding van de hormonen die een rol spelen bij de voedselopname,
Nadere informatie