Slaap: een korte introductie

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Slaap: een korte introductie"

Hidde Groen
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Slaap: een korte introductie

2 weetje De eerste minuten na het ontwaken functioneren ons hersenen minder dan bij mensen die stomdronken zijn, bij sommige mensen duurt dit tot 4 uur Tassi & Muzet, 2000; Tassi et al., 2006

3 Hoe ontwikkelt slaap zich? 22 mei

4 Slaapduur Verbraecken et all, mei

5 Ontwikkeling van de slaap Bron: Ohayon et al., mei

Circadiaans Ritme Bron: http://sustainablebalance.

6 Circadiaans Ritme Bron: 22 mei

7 Pijnappelklier (Epifyse) Bron: Tejo Hijlkema 22 mei

8 Melatonine Brzezinski, mei

9 Verbtraecken, 2014

10 Structuur van slaap 22 mei 2019 Bron: Nyx zorg voor slaap bron: NSWO

11 Fysiologie van slaap De N-Rem slaap heeft een herstellend vermogen Een tekort aan met name fase 4 van de N-Rem slaap leidt tot afname van de weerstand en kan ernstige medische problemen geven. Lichamelijke processen welke tijdens de N-Rem slaap plaatsvinden: Afname van pols, bloeddruk en ademhaling Stofwisseling en temperatuur dalen Piekproductie van groeihormonen en maximale celdeling Stimulatie van het immuunsysteem Lee, 1997; Achterberg 1999; Verbraecken et all, 2014

13 Fysiologie van slaap De REM slaap is van belang voor het geestelijk welzijn. Angst, prikkelbaarheid en concentratieproblemen kunnen het gevolg zijn van een gebrek aan REM slaap. De REM slaap is van belang voor het leren Tijdens de slaap halen de hersenen de essentie uit de ervaringen van overdag en integreren deze nieuwe ervaringen met oudere. Slaap geeft inzicht in en betekenis aan het leven. Zonder slaap geen inzicht (Robert Stickgold) Achterberg, 1999; Maquet, 2000; ; Fakir & Wild, 2011; Diu et all, 2018

14 22 mei

15 Brein wassen:! Onderzoek op muizen heeft uitgewezen dat onze hersenen gedurende de slaap 60% krimpen. Dit gebeurd om de mogelijke neurotoxische afval producten uit de hersenen te spoelen (Xie, L. et all., 2013) 22 mei

16 Problemen door slechte slaap! Slaperigheid, microdutjes en onbedoeld in slaap vallen! Verandering van stemming/gedragsproblemen! Nervositeit en depressiviteit! Verminderde motoriek/ valincidenten! Aantasting van het geheugen en concentratievermogen! Slechtere communicatie en besluitvaardigheid! Toegenomen prikkelbaarheid! Gewichtstoename! Verhoogde kans op stofwisselingsziekten en diabetes! Verhoogde kans op hoge bloeddruk, beroerte en hartaanval! Verhoogde kans op bepaalde soorten kanker en verslechterde imuunrespons 22 mei Lockley & Foster, 2009

17 Classificatie van slaapproblemen! Insomnie: in- en doorslaapproblemen! Slaapgerelateerde ademhalingsstoornissen: bekendste hiervan is de slaap apneu! Hypersomnia van centrale aard: slaperigheid overdag ondanks een normale slaap! Circadiaanse ritmeslaapstoornissen: bijvoorbeeld bij ploegendiensten en op verkeerde momenten blootstelling aan licht! Parasomnieën: bijvoorbeeld slaapwandelen, nachtelijke paniekstoornis! Slaapgerelateerde bewegingsstoornissen: bijvoorbeeld rusteloze benen en Bruxisme! Geïsoleerde symptomen, normale varianten en onopgeloste kwesties: bijvoorbeeld lang en kort slapers en snurken! Andere slaapstoornissen: bijvoorbeeld door externe factoren zoals lawaai en te veel licht 22 mei (ICSD-3, 2014)

18 Prevalentie van slaapproblemen! Onder de Nederlandse populatie tussen de 20 en 30%! Bij mensen met een verstandelijke beperking tot 67%! Bij kinderen met een verstandelijke beperking tot 80% Swinkels, 1990; Van der Heijden et al, 2008; Lagrain, 1998; Bhaskar S., Hemavathy D., Prasad S. (2016) 22 mei

19 Slaapproblemen Specifieke problemen in de slaap van mensen met een verstandelijke beperking: Men doet er langer over om in slaap te komen Fase 2 van de N-REM slaap wordt langzaam bereikt, fase 3 en 4 moeizaam of helemaal niet Hoe ernstiger de beperking hoe minder REM slaap Vaak korte periodes van indutten Samengevat: het slaappatroon van mensen met een verstandelijke beperking lijkt op die van bejaarde mensen Lagrain, 1998

20 Extra slaapproblemen! Epilepsie! ADHD! Spasmen en verlammingsverschijnselen! Autisme

21 Slaapproblemen en syndromen Down syndroom Smit-Magenis-syndroom Angelman-syndroom Prader-Willi-syndroom Fragiele-X-syndroom Rett-syndroom Williams syndroom Curfs, Moog & Didden, 2001; Didden Korzilius, Smits & Curfs,2004; de Knegt, 2015, Mason & Arens, 2006, Goldman et all, 2009

22 Specifieke slaapverstoorders Slaaphygiëne (te lang in bed, onder-activering, te weinig licht overdag, te veel licht gedurende de nacht) Reflux Pijn Epilepsie Apneu Angst

23 Onderzoek 22 mei

Vergelijkbare documenten

De eerste minuten na het ontwaken functioneren ons hersenen minder dan bij mensen die stomdronken zijn, bij sommige mensen duurt dit tot 4 uur

Bron: NSWO De eerste minuten na het ontwaken functioneren ons hersenen minder dan bij mensen die stomdronken zijn, bij sommige mensen duurt dit tot 4 uur Tassi & Muzet, 2000; Tassi et al., 2006 Lee, 1997;