De evoluties op de arbeidsmarkt en het - beleid en hun impact op de social profit. Trefdag voor arbeidsbemiddelaars, 8/10/2015 Dirk Malfait

Transcriptie

1 De evoluties op de arbeidsmarkt en het - beleid en hun impact op de social profit Trefdag voor arbeidsbemiddelaars, 8/10/2015 Dirk Malfait

2 Inhoud presentatie Evolutie op de Vlaamse arbeidsmarkt: stand van zaken Situering social profit op de Vlaamse arbeidsmarkt Tendensen Vlaams arbeidsmarktbeleid: stand van zaken Bedenkingen en impact op de social profitsectoren

3 Evolutie Vlaamse arbeidsmarkt Hoeveel werkenden zijn er op de bevolking op arbeidsleeftijd? Is de arbeidsdeelname evenredig? Hoeveel werkzoekenden zijn er? Profiel werkzoekenden? Hoeveel vacatures zijn er? Hoeveel jobs zijn er?

4 Evolutie werkzaamheidsgraad (20-64 jaar), , Vlaams Gewest 73,0 72,0 71,0 71,5 71,9 70,0 69,0 68,0 67,0 68,1 67,9 66,0 65, Koppen VTE Bron : Steunpunt WSE

5 Werkzaamheidsgraad (20-64 jaar) 2014, Vlaams Gewest 80 71,9 67, ,5 44,6 44,3 42, Totaal Vrouwen Laaggeschoold* Buiten EU jaar PmaH Bron : Steunpunt + Dep.WSE

6 Werkzaamheidsgraad (18-64 jaar) volgens herkomst, 2013, Vlaanderen 80 75,6 67, ,3 57, ,7 36,4 0 Man Vrouw Belg Turkije Maghreb Bron : Dep.WSE, Herkomstmonitor 2015

7 Werkloosheidsgraad (nwwz) maand augustus, Vlaams Gewest 8,6 8,4 8,2 8 7,8 7,6 7,4 7,2 7 6,8 6, Bron : VDAB

8 Geïndexeerde evolutie werkloosheid (nwwz) maand augustus, Vlaams Gewest Totaal 50+ Laaggeschoold Niet-Eu afkomst > 1 jaar werkzoekend Pmah Bron : VDAB

9 130 Geïndexeerde evolutie ontvangen vacatures op jaarbasis (augustus) in het NEC (zonder uitzend, rechtstreeks bij VDAB) Vlaams Gewest Bron : VDAB

10 Loontrekkenden jobs in het Vlaams Gewest, 30 juni Bron : RSZ-gedecentraliseerde statistieken

11 Situering social profit Evolutie werkenden in de social profit? Profiel social profitmedewerkers? Verwachte groei in de social profit: uitbreidings- en vervangingsvraag? Doorstroom werkzoekenden naar social profit? Evolutie vacatures?

12 Aandeel (%) arbeidsplaatsen op de totale loontrekkende werkgelegenheid naar hoofdsector (Vlaams Gewest, 2013) Primair 1% Overige Quartair** 19% Secundair 22% Social Profit* 16% Tertiair 42% Bron : Rsz gedecentraliseerde statistiek (Bewerking Verso)

13 Geïndexeerde evolutie medewerkers (excl rsz-ppo) (Vlaams Gewest, 30 juni ) Social profit Vlaamse arbeidsmarkt Bron : RSZ-dmfa via Steunpunt WSE

14 Evolutie (%) van de medewerkers social profit naar pc (Vlaams Gewest, ) 12,0 10,0 10,3 8,0 6,0 4,0 2,0 0,0 1,2 pc 318 (27.825) 2,4 pc 319 (39.322) 1,0 pc 327 (26.435) -0,3 pc 329 (20.622) 1,8 pc 330 ( ) 3,1 pc 331 (10.643) pc 337 (18.125) 2,1 Social profit 0,6 Vlaamse arbeidsmarkt -2,0 Bron : Rsz-dmfa via Steunpunt WSE (Bewerking Verso)

15 Profiel medewerker social profit De social profit is een uitgesproken vrouwelijke sector. Het aandeel medewerkers van 50 jaar en ouder ligt hoger in de social profit dan gemiddeld op de Vlaamse arbeidsmarkt. Deze vergrijzing van de medewerkers heeft zich het afgelopen decennium driemaal sneller voltrokken in de social profit dan gemiddeld op de Vlaamse arbeidsmarkt. De social profit telt relatief minder niet-belgen en nieuwe Belgen onder haar medewerkers dan gemiddeld op de Vlaamse arbeidsmarkt. Uitzondering is de Socio-culturele sector (PC 329) waar dit aandeel ruim boven het Vlaams gemiddelde ligt. Een kwart van de medewerkers in de social profit werkt in een arbeidersstatuut. In de social profit wordt zowel door mannen als door vrouwen heel wat meer deeltijds gewerkt dan gemiddeld op de Vlaamse arbeidsmarkt.

16 Geïndexeerde evolutie van de binnenlandse loontrekkende werkgelegenheid (in personen), (Vlaams Gewest, ) Social profit Vlaamse arbeidsmarkt Bron : Berekening door BISA-FPB-IWEPS-SVR op basis van de regionale rekeningen in ESR95 (INR)

17 Verwachte groei in de social profit (excl socio-culturele sector) Uitbreidingsvraag = de vraag omwille van de groeiende behoefte aan dienstverlening: : medewerkers : medewerkers Vervangingsvraag = de vraag ter vervanging van medewerkers omwille van (vervroegde) pensionering én omwille van allerlei arbeidsduurverminderingsregelingen: : medewerkers : medewerkers Niet beschikbaar arbeidsvolume (in vte) als percentage in de werkgelegenheid : In ,5% van de werkgelegenheid in de social profit. In % van de werkgelegenheid in de social profit. Bron : Viona studie (2015) Arbeidsvolume in de social profit van HIVA

18 Uitstroom werkzoekenden naar de social profit Van alle werkzoekenden die in 2014 vanuit de werkloosheid werk vonden, deed ruim 10% dat in de social profitsectoren. Van alle werkzoekenden die in 2014 werk vonden in de gezondheidszorg, was 7,4% een 50-plussers, terwijl dit gemiddeld op de Vlaamse arbeidsmarkt 8,8% bedroeg. Van alle werkzoekenden die in 2014 werk vonden in de socioculturele sector, was 3% een Persoon met een arbeidshandicap, terwijl dit gemiddeld op de Vlaamse arbeidsmarkt met 4% iets hoger lag. Van alle werkzoekenden die in 2014 werk vonden in de maatschappelijke dienstverlening, was 19,6% van allochtone herkomst, terwijl dit gemiddeld op de Vlaamse arbeidsmarkt 18,1% bedroeg.

19 Aandeel (%) van kansengroepen op het totaal aantal werklozen (nwwz) dat uitstroomt naar werk volgens sector (Vlaams Gewest, 2014) 19,6 20,0 18,1 18,0 16,0 14,0 12,7 12,0 10,0 8,0 6,0 4,0 7,4 9,2 10,3 8,8 3,7 3,0 4,9 10,0 8,4 2,0 0,0 50+ Arbeidshandicap Allochtonen Gezondheidszorg Ontspanning, cultuur en sport Maatschappelijke dienstverlening Vlaamse Arbeidsmarkt Bron : VDAB via Dep WSE interactieve statistieken (Bewerking Verso)

20 Geïndexeerde evolutie van het aantal ontvangen vacatures (NEC zonder uitzend) in het afgelopen jaar naar sector (Vlaams Gewest, , 30 juni) Gezondheidszorg (851) Maatschappelijke dienstverlening (853) Ontspanning, cultuur en sport (923,925,926,927) Vlaamse arbeidsmarkt Bron : VDAB (Bewerking Verso)

21 Arbeidsmarktbeleid Vlaanderen: What s new of bijna? Ontwerpdecreet doelgroepenbeleid (VR 10/7/15): RSZ-doelgroepenvermindering. Tewerkstellingsprogramma s voor langdurige werkzoekenden. Uitvoering maatwerk decreet en decreet LDE Conceptnota s Leren en werken en Samen tegen schooluitval Conceptnota EVC Conceptnota s EAD en Streekbeleid Dienstencheques..

22 Ontwerpdecreet: RSZ-doelgroepen RSZ-kortingen jongeren en ouderen worden hervormd, waardoor de focus op drie doelgroepen komt te liggen: - Jongeren (via RSZ); - Ouderen (via RSZ); - Personen met een arbeidshandicap (via Vlaamse ondersteuningspremie, VOP). RSZ-korting voor de aanwerving van langdurige werklozen (activa) wordt afgeschaft! RSZ-korting voor aanwerving van slachtoffers van herstructureringen wordt afgeschaft. RSZ-korting voor mentoren wordt niet vermeld. Behouden? Sectorale RSZ-kortingen kunstenaars, onthaalouders en huispersoneel worden behouden in zijn huidige vorm.

23 Ontwerpdecreet: RSZ-doelgroepen Jongeren (principes uit conceptnota + ontwerpdecreet) - Wie? - Aanwerving jongeren of jongeren in stelsels leren en werken. - < 25 jaar op ogenblik aanwerving (nu < 26 jaar). - Niet hooggeschoold (max diploma secundair onderwijs) op ogenblik aanwerving (nu enkel laaggeschoold). - Bruto maandloon < euro/maand gedurende de volledige kortingsperiode.!!! Discussie over omschrijving bruto loon. - Looptijd? 3 jaar. - Bedrag? Via RSZ - Jaar 1: max euro/kwartaal (nu euro/kw). - Jaar 2: max euro/kwartaal (nu euro/kw). - Jaar 3: max 400 euro/kwartaal (nu 400 euro/kw laaggeschoolden, euro/kw euro/kw jaar 4 erg laaggeschoolden). - Toepassingsgebied: alle werkgevers (nu ook).

24 Ontwerpdecreet: RSZ-doelgroepen Ouderen(principes uit conceptnota en ontwerpdecreet) - Wie? - Loontrekkenden vanaf 55 jaar (nu 54 jaar). - Bruto maandloon < euro/maand. - Looptijd? Tot uitdiensttreding/pensioen. - Bedrag? Via RSZ jaar: 600 euro/kwartaal (nu jaar, 400 euro/kw, jaar, euro/kw) jaar: euro/kwartaal (nu jaar,1.500 euro/kw, +65 jaar, 800 euro/kw). - Bij aanwerving van een werkzoekende jaar : euro/kwartaal gedurende 2 jaar (nu Vlaamse tewerkstellingspremie 50+). - Bij aanwerving van een werkzoekende +59 jaar: euro/kwartaal gedurende twee jaar (nu Vlaamse tewerkstellingspremie 50+).

25 Ontwerpdecreet: RSZ-doelgroepen Ouderen(principes uit conceptnota en ontwerpdecreet) - Toepassingsgebied: medewerkers tewerkgesteld bij werkgevers, die vallen onder categorie 1 van de structurele lastenverlaging. De meeste social profitondernemingen zijn uitgesloten!! - De Vlaamse tewerkstellingspremie 50+ wordt afgeschaft. Hier kunnen social profitondernemingen onder bepaalde omstandigheden gebruik van maken. Personen met arbeidshandicap (principes uit conceptnota) - Behoud van de huidige Vlaamse ondersteuningspremie (VOP): - 40% referteloon(kw1-5), 30% (kw6-9) en 20% (vanaf kw10) - Max 5 jaar na eerste aanwerving en referteloon = max 2x ggmmi. - Verruiming doelgroep psychosociale problematieken (zoals gedefinieerd in maatwerkdecreet) i.f.v. doorstroom sec naar nec. - Combinatie Gesco- VOP niet meer mogelijk sinds 1/4/15 (BVR 19/12/2014).

26 Ontwerpdecreet: Tewerkstellingsprogramma s langdurige werkzoekenden RSZ-korting aanwerving langdurige werkzoekenden (activa) wordt afgeschaft. RSZ-korting doorstroomprogramma s is gestopt op 30 september 2015 door afschaffing WEP+ programma. - Tijdelijke overgangsmaatregel (1/7/ /12/2016) omkadering leerwerkbedrijven, waarbij VDAB werkzoekenden zal toeleiden voor begeleiding (door leerwerkbedrijven) naar NEC in werkzoekende statuut. - Vanaf 1/1/2016 via overheidsopdracht (tender) intensief werkplekleren werkzoekenden (2016) en vanaf 2017, bij alle werkgevers, via IBO, CIBO, stagecontract,.. - WEP+ promotoren in de social profit!!!

27 Ontwerpdecreet: Tewerkstellingsprogramma s langdurige werkzoekenden Sine-korting is geen voorwerp van ontwerpdecreet. Minister bevoegd voor sociale economie werkt aan een hervorming van Sine. Tijdelijk werkervaringskader: Wat met PWA, Art 60/61??? Onduidelijk. Gesco s: Contingentgesco s (lokale besturen) werden geregulariseerd via een regularisatiepremie aan 95% van de loonpremie + RSZppo. Projectgesco s: Per beleidsdomein keuze tussen regularisatie (aan 95%), uitdoving of inkanteling (quoi?) tijdelijk werkervaringskader. Gesco s SW buiten oefening.

28 What s new of bijna? Maatwerk decreet en decreet LDE lopen sinds 1/4/15. Dienstencheques: afschaffing 60% regel sinds 1/4/15. Conceptnota s Leren en werken en Samen tegen schooluitval : Leren en werken als sterke positieve keuze. Werkervaringsplaatsen noodzakelijk bij ondernemingen. Quid statuut? Quid niet arbeidsrijpe, maar schoolmoeë jongeren? Conceptnota EVC: Heropstart EVC. Kader maar eigenheid per beleidsdomein. Conceptnota s EAD en Streekbeleid : Doelstellingen EAD worden behouden. Oude instrumenten (Diversiteitsplannen, PO s, Jobkanaal,..) stoppen. Alternatief via 3 sporen.

29 Bedenkingen en impact social profit Sociale partners onderling verdeeld. Quid banenpact? Vlaamse regering presenteert vooralsnog concepten en principes. Enkele beslissingen van kracht: Stopzetten WEP+. Uitvoering maatwerk decreet en decreet LDE. Effecten op terrein? Afschaffing 60% dienstencheques. Oproep experimenten leren en werken (sept 2015). Aankondiging stopzetten EAD-instrumentarium Zolang er niets veranderd, blijft het oude gelden.

30 Bedenkingen en impact social profit Veel onzekerheden over het luik werkervaring: Werkervaringspromotoren, hoe wep+ opvangen? Worden werkgevers nog gestimuleerd om langdurig werklozen aan te werven (vroegere activa)? Is IBO het goede instrument voor de social profit? Onzekerheid over gesco s (pleiten voor regularisering) Hoe gaat het maatwerkdecreet zich zetten in de praktijk? Hoe zullen de principes uit de conceptnota doelgroepkorting geconcretiseerd worden? Wat met de bruto maandgrens doelgroep korting jongeren? Wat met de ongelijke behandeling van werkgevers bij de doelgroepkorting 55-plus. (Europa-proof?) Overgangsmaatregelen en timing?

31 Bedenkingen en impact social profit Tewerkstellingsprogramma s voor langdurig werkzoekenden worden afgebouwd. Effecten op dienstverlening in de social profit. Wat met de langdurige werkzoekenden? Globale conclusie: ondanks de toenemende vraag naar medewerkers in de social profit, maakt het huidige arbeidsmarktbeleid het voor social profitondernemingen moeilijker om het loonkostenplaatje rond te krijgen en zo een antwoord te bieden op de toegenomen vraag naar diensten.