Goede voeding voor uw kind: een uitdaging!

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Goede voeding voor uw kind: een uitdaging!"

Transcriptie

1 Goede voeding voor uw kind: een uitdaging! Presentatie Kinderdagverblijf OOK Els van den Heuvel, kinderdiëtist/allergiediëtist 10 februari 2015, Stichting Vérian, Apeldoorn

2 Onderwerpen die aan bod komen Gezonde kindervoeding Overgewicht Eetproblemen Voedselovergevoeligheid Trends en hypes in de voeding

3

4 Stelling 1 De meeste kinderen eten gezond!

5 Huidig voedingspatroon Matig ontbijt Te veel energierijke tussendoortjes Te veel zoete (melk-)dranken Te weinig groente en fruit (vezels) Te weinig goede vetten (onverzadigd) Te veel slechte vetten (verzadigd) Te veel zout

6 Gevolgen van een slecht eetpatroon Onvolwaardige voeding: IJzer-tekort Tekort goede vetten en voedingsvezels Te hoge calorie-inname: overgewicht Ondervoeding Bij peuters vaak peuterdiarree Slijtage gebit: zuur en zoet

7 De Schijf van Vijf

8

9 Aangepaste adviezen op het CB Voeden op verzoek bij borst- en flesvoeding Honger- en verzadigingsgevoel ontwikkelen Bijvoeding vanaf 4 maanden, maar alleen oefenhapjes Aparte smaken, niet gemengd Vanaf 6 maanden gaat de bijvoeding een of meerdere flessen vervangen Groeicurve stijgt te hard: aangepaste adviezen Advies kinderdiëtist en orthopedagoog (CJG)

10 Een goed ontbijt Bordje pap van halfvolle melk met Brinta of havermout 1 sneetje volkorenbrood met halvarine en appelstroop en een glaasje vers sinaasappelsap 1 sneetje bruin brood met halvarine en pindakaas en een glas halfvolle melk 1 schaaltje yoghurt met zachte muesli en/of vers fruit en een glas thee zonder suiker 2 sneetjes knäckebröd met halvarine, met jam en smeerkaas 30+ en een glas karnemelk

11 Een goed tussendoortje Drinken: water thee zonder suiker 1 beker sterk verdunde ranja, diksap, Roosvicee Eten: 1 vrucht schaaltje met rauwe groente handje noten/rozijnen 1 volkoren biscuitje 1 plakje ontbijtkoek

12 Wat hebben kinderen nodig Voedingsmiddel Brood Aard,rijst,pasta Groente Fruit Melkproducten Vlees (waren), vis, ei Kaas Margarine,halvarine Olie, vloeibaar B&B Vocht Vitamine D 1-4 jaar 2-3 sneetjes 1-2 stuks/lepels 1-2 opscheplepels 1-2 stuks 300 cc 50 gram + ½ plak vleeswaren ½ plak 5 gram/snee 1 eetlepel 750 cc, incl. 300 cc melkproducten 10 microgram

13 Wat hebben kinderen nodig Voedingsmiddel 4-8 jaar 9-13 jaar Brood 3-4 sneetjes 4-5 sneetjes Aard,rijst,pasta 2-3 stuks/lepels 3-4 stuks/lepels Groente 2-3 opscheplepels 3-4 opscheplepels Fruit 1 ½ stuks 2 stuks Melkproducten 400 cc 600 cc Vlees (waren), vis, ei gram gram Kaas ½ plak 1 plak Margarine,halvarine 5 gram/snee 5 gram/snee Olie, vloeib. B&B 1 eetlepel 1 eetlepel Vocht, incl.melk 1 liter 1-1 ½ liter

14 Vergelijk suiker in dranken Product: 1 beker = 150cc 1 beker water 1 beker thee zonder suiker 1 beker halfvolle melk 1 beker Roosvicee, ranja 1 beker diksap 1 beker vruchtensap 100% 1 beker frisdrank 1 beker icetea 1 beker Yoki Aantal suikerklontjes ½ ½

15 Vergelijk tussendoortjes koek Product Aantal sneetjes brood 1 pakje Evergreen (2 st.) 2 1 zakje Smoeltjes 1 ¾ 1 pakje fruitbiscuit (3 st.) 2 1 plak ontbijtkoek 1 1 pakje Milk Break ( 2 st.) 2 1 Wieger Ketelapper 2 ½ 1 tarwebiscuitje ¼

16 Vergelijk tussendoortjes snack Product Gram vet Soort vet Zakje chips (25 g) 7,5 - Handje gemengde noten (1 eetlepel) Mars 1 mini Marsje 3 blokjes 48+ kaas ( 60 gram) gebakken kroket 10 +/ plakjes leverworst (60 g) 25 -

17 Een goed begin en een gezond gewicht betekent voor je kind: dat bewegen makkelijker gaat minder kans op overgewicht op latere leeftijd een goede basis voor later

18 Conclusie De voeding van kinderen kan veel beter!

19 Stelling 2 Eetproblemen bij jonge kinderen zijn niet te overwinnen.

20 Mogelijke oorzaken Lichamelijke problemen; mondmotoriek, niet kunnen Vermoeidheid, tijdstip van de maaltijd Voedselovergevoeligheid Spanningen bij het kind Geen regelmaat en ritme Te veel of verkeerde tussendoortjes Geen goede sfeer aan tafel Te grote porties

21 Tips voor goed eetgedrag Geef het goede voorbeeld Biedt regelmaat en structuur Wees consequent; niet onderhandelen Accepteer een wisselend eetpatroon Pas de tussendoortjes aan Beloon en straf niet met eten Goede sfeer aan tafel Voldoende slaap

22 Vervolgtips Pas evt. het tijdstip van de maaltijden aan Vaste eetplaats, niet voor de TV Geen andere bezigheden tijdens het eten Gevarieerde aantrekkelijke maaltijden Betrek je kind bij de bereiding/ inkoop van de maaltijd Kleine porties Doe iets met de signalen van je kind Voorkom machtsstrijd Laat één ouder zich bemoeien met één kind

23 Leren Lusten Een kind moet heel veel leren: Van een lepeltje te eten Uit een beker te drinken Praten Kruipen en lopen.. Maar ook: Leren Lusten

24 Stelregel Als ouder bepaal je wat je kind eet Je kind bepaalt hoeveel het eet

25 Conclusie Slecht etende kinderen kunnen een grote impact op het gezin hebben. Maar er is wat aan te doen!

26 Stelling 4 Kinderen die als baby/peuter te zwaar zijn, krijgen vanzelf een goed gewicht als ze gaan bewegen en groeien!

27 Overgewicht 1 op de 6 kinderen is te zwaar Aantal neemt toe, vooral in de grote steden Leefstijl is een belangrijke oorzaak

28

29 Gewichtsverloopkaarten

30 Oorzaken overgewicht Meer eten/drinken dan wordt verbruikt Te veel tussendoortjes Niet onderkennen van het verzadigingsgevoel; vol=vol Te weinig slaap Onvoldoende beweging Te veel computeren en tv kijken Erfelijke aanleg Medische oorzaak

31 Overgewicht voorkomen BBOFTT Goede eetgewoontes, gezonde basisvoeding Voldoende bewegen Rust, regelmaat en structuur Voldoende slaap Geef zelf het goede voorbeeld Niet bang zijn om regels te stellen

32 Beweging Beweegnorm voor kinderen: Dagelijks 1 uur per dag (matig) intensief bewegen: fietsen, rennen, voetballen, etc. 2 x per week intensief sporten

33 Conclusie Als ouder kun je veel doen aan het voorkomen van overgewicht. Kinderen krijgen niet vanzelf een goed gewicht

34 Voedselovergevoeligheid - Allergische voedselovergevoeligheid: - Afweerstoffen tegen eiwitten: koemelk, kippenei, soja, pinda, noten, vis - Immuunsysteem betrokken - Klachten op meerder gebieden in het lichaam - Erfelijkheid - Niet allergische voedselovergevoeligheid: - Tarwe, lactose, histamine, FODMAPs, smaakversterkers

35 Klachten Maag- en darmen: Misselijkheid, braken, diarree, verstopping, krampen Huid: Eczeem, urticaria, galbulten, jeuk, oedeem Luchtwegen: Benauwd, kortademig, astma, piepen, niezen Hart en vaten: Bloeddrukdaling, flauw vallen, anafylactische shock Overig: Extreem huilen, groeiachterstand, hoofdpijn, gedragsklachten

36 Diagnose - Eliminatiedieet 4-6 weken - Provocatie: open of dubbelblind - Re-eliminatie Soms extra: bloed- en huidtesten, darmbiopt.

37 Behandeling Dieet Medicatie en/of zalven Aanvullende maatregelen Kortdurend of levenslang

38 Hypes en trends in de (kinder-)voeding Superfoods Shakes en smoothies Kokosolie Minder granen Minder koemelk, meer geit en schaap Minder suiker Minder granen Onbewerkt voedsel

39 Schoolproject groep 5 De gezonde HAP&STAP Vierdaagse:

40 Vragen

41 Dank voor uw aandacht!!

Gezond gewicht: BOFT. Gezonde eet- en beweegadviezen. voor ouders van kinderen van 4 tot 12 jaar

Gezond gewicht: BOFT. Gezonde eet- en beweegadviezen. voor ouders van kinderen van 4 tot 12 jaar Gezond gewicht: BOFT Gezonde eet- en beweegadviezen voor ouders van kinderen van 4 tot 12 jaar Van gezond eten blijf je fit en van bewegen word je vrolijk Kinderen moeten goed eten om te groeien, leren,

Nadere informatie

Welkom bij Forte kinderopvang

Welkom bij Forte kinderopvang Welkom bij Forte kinderopvang Gezonde voeding van 0-12 jaar Voedingsbureau PUUR! Donderdag 5 maart 2015 Inhoud 1. Belang gezonde voeding 2. Duurzaam & puur 3. Interactief informeren 4. Vragen 1. Belang

Nadere informatie

Uitgangspunten Wij bepalen wat en wanneer een kind eet. Het kind bepaalt zelf hoeveel hij/ zij eet.

Uitgangspunten Wij bepalen wat en wanneer een kind eet. Het kind bepaalt zelf hoeveel hij/ zij eet. Voeding Inhoud Voeding... 1 Uitgangspunten... 2 Voeding op Polderpret... 3 Fruit en Groente... 3 Tussendoortjes... 3 Leverworst en smeerleverworst... 4 Drinken... 4 Eetmomenten... 4 Voedingsbeleid Polderpret...

Nadere informatie

Risico op ondervoeding tijdens opname

Risico op ondervoeding tijdens opname Risico op ondervoeding tijdens opname Ondervoeding door ziekte, een behandeling of een operatie is in het ziekenhuis een veelvoorkomend probleem. Ongeveer één op de drie patiënten heeft een risico op

Nadere informatie

Workshop Korfbal & Voeding: maximaal effect door minimale aanpassingen. Miracle Performance

Workshop Korfbal & Voeding: maximaal effect door minimale aanpassingen. Miracle Performance Workshop Korfbal & Voeding: maximaal effect door minimale aanpassingen. Bob ter Haak Miracle Performance Bob ter Haak Eigenaar Miracle Performance Sportdiëtist Bewegingsdeskundige Docent Sport Fietsen

Nadere informatie

Energie en eiwitverrijkte. voor kinderen

Energie en eiwitverrijkte. voor kinderen Energie en eiwitverrijkte voeding voor kinderen Inleiding Als uw kind ziek is, verbruikt het lichaam van uw kind meer energie en voedingsstoffen in vergelijking met een gezond kind. Ook kan een ziekte

Nadere informatie

VOEDINGSBELEID Versie Oktober 2015, versie 01 Verantwoordelijke Beleidsmedewerker Kwaliteit Aantal pagina s 7 Geldig tot 31 december 2016

VOEDINGSBELEID Versie Oktober 2015, versie 01 Verantwoordelijke Beleidsmedewerker Kwaliteit Aantal pagina s 7 Geldig tot 31 december 2016 VOEDINGSBELEID Versie Oktober 2015, versie 01 Verantwoordelijke Beleidsmedewerker Kwaliteit Aantal pagina s 7 Geldig tot 31 december 2016 Inhoud Algemeen o Gezond voedingsaanbod o Vaste en rustige eetmomenten

Nadere informatie

H.40025.0416. Voedingsadvies voor ouderen met (dreigende) ondervoeding

H.40025.0416. Voedingsadvies voor ouderen met (dreigende) ondervoeding H.40025.0416 Voedingsadvies voor ouderen met (dreigende) ondervoeding Inleiding Een gezond voedingspatroon is voor iedereen van belang. Gezonde voeding levert de energie en de voedingsstoffen die uw lichaam

Nadere informatie

Voeding bij HappyKidzzz Kinderopvang

Voeding bij HappyKidzzz Kinderopvang Voeding bij HappyKidzzz Kinderopvang Inhoud 1 Voeding bij HappyKidzzz Kinderopvang... 1 Uitgangspunten... 3 Voeding bij HappyKidzzz Kinderopvang... 4 Fruit en Groente... 4 Tussendoortjes... 4 Leverworst

Nadere informatie

Kinderen en een gezond gewicht

Kinderen en een gezond gewicht Kinderen en een gezond gewicht Gezond eten en bewegen Met de tips in deze folder werk je aan een gezond gewicht voor je kind. Onze adviezen richten zich op gezond eten en drinken, de juiste (eet)opvoeding

Nadere informatie

Voeding bij chronische longziekten

Voeding bij chronische longziekten Voeding bij chronische longziekten Voeding bij chronische longziekten Goede lichamelijke conditie Veel mensen met chronische longziekten (ook wel COPD genoemd) hebben voortdurend last van hun aandoening.

Nadere informatie

Voorkom Zwangerschapsdiabetes

Voorkom Zwangerschapsdiabetes Voorkom Zwangerschapsdiabetes Steeds meer zwangere vrouwen krijgen zwangerschapsdiabetes (zwangerschapssuiker). Deze folder geeft informatie over gezond eten en bewegen tijdens zwangerschap. Wat is zwangerschapsdiabetes?

Nadere informatie

Protocol voeding Bij de Handjes

Protocol voeding Bij de Handjes Protocol voeding Bij de Handjes Voeding Inhoud Voeding... 1 Uitgangspunten... 2 Voeding op Bij de Handjes... 3 Fruit en Groente... 3 Tussendoortjes... 3 Leverworst en smeerleverworst... 4 Drinken... 4

Nadere informatie

Pag. Inleiding 1 Visie 1

Pag. Inleiding 1 Visie 1 Inhoudsopgave Pag. Inleiding 1 Visie 1 1. Het voedingsaanbod 2 1.1 Zuigelingen/flesvoeding 2 1.2 Broodmaaltijd 2 1.3 Broodbeleg 2 1.4 Drinken en keuze dranken 3 1.5 Fruit en groente 3 1.6 Overige tussendoortjes

Nadere informatie

Eiwitbeperkt dieet. Over een eiwitbeperkt dieet. Almere, Dieetadvies voor: Eiwitbeperkt à gram eiwit per dag

Eiwitbeperkt dieet. Over een eiwitbeperkt dieet. Almere, Dieetadvies voor: Eiwitbeperkt à gram eiwit per dag Eiwitbeperkt dieet Almere, Dieetadvies voor: Eiwitbeperkt à gram eiwit per dag Natriumbeperkt à 2400 mg natrium per dag (6 gram zout) Over een eiwitbeperkt dieet U heeft het advies gekregen een eiwitbeperkt

Nadere informatie

Voedingsadviezen na een maagresectie

Voedingsadviezen na een maagresectie Voedingsadviezen na een maagresectie Afdeling diëtetiek U heeft een maagoperatie ondergaan. Hierbij is (een gedeelte van) uw maag weggenomen. Door deze ingreep is uw spijsverteringskanaal veranderd. Deze

Nadere informatie

SNAQ AFDELING DIËTETIEK FRANCISCUS GASTHUIS

SNAQ AFDELING DIËTETIEK FRANCISCUS GASTHUIS SNAQ AFDELING DIËTETIEK FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding Tijdens het opnamegesprek heeft de verpleegkundige een aantal vragen gesteld over uw voedingstoestand. Deze vragen gingen over eetlust, onbewust gewichtsverlies

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Ondervoeding. in het ziekenhuis Afdeling Diëtetiek

PATIËNTEN INFORMATIE. Ondervoeding. in het ziekenhuis Afdeling Diëtetiek PATIËNTEN INFORMATIE Ondervoeding in het ziekenhuis Afdeling Diëtetiek Ondervoeding bij ziekte Ondervoeding door ziekte is in ziekenhuizen een veel voorkomend probleem. Ongeveer 1 op de 4 patiënten is

Nadere informatie

Voeding in de zwangerschap

Voeding in de zwangerschap Voeding in de zwangerschap Verloskunde Beter voor elkaar 1 2 Gezonde voeding Een gezonde leefstijl is belangrijk, vooral nu u in verwachting bent. Daarbij hoort gezonde voeding. Eten voor twee is niet

Nadere informatie

Een operatie? Let op uw voeding!

Een operatie? Let op uw voeding! Een operatie? Let op uw voeding! Belangrijk Om een operatie en uw herstel zo goed mogelijk te laten verlopen is het belangrijk dat u lichamelijk in een zo goed mogelijke conditie bent. Een goede voedingstoestand

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 3. Voeding 6. Slaap 22. Houding 30. Naar de dokter 37. Kleding 65. Mode 74. Kleding wassen 77

Inhoud. Voorwoord 3. Voeding 6. Slaap 22. Houding 30. Naar de dokter 37. Kleding 65. Mode 74. Kleding wassen 77 Inhoud Voorwoord 3 Voeding 6 Slaap 22 Houding 30 Naar de dokter 37 Kleding 65 Mode 74 Kleding wassen 77 6 VOEDING Weet wat je eet Je eet elke dag. Alles wat je eet (en drinkt) heet voeding. Is elke voeding

Nadere informatie

Voedingsadviezen na een Whipple-operatie

Voedingsadviezen na een Whipple-operatie Voedingsadviezen na een Whipple-operatie Albert Schweitzer ziekenhuis september 2014 pavo 1127 Inleiding U heeft een Whipple-operatie gehad waarbij (een deel van) uw alvleesklier is verwijderd. Na de operatie

Nadere informatie

Dieetadviezen voor mensen met een colostoma

Dieetadviezen voor mensen met een colostoma Dieetadviezen voor mensen met een colostoma Naam : Datum : Specialist : Diëtist : Telefoonnummer : o (0223) 69 69 16 o (0223) 69 69 27 o (0223) 69 62 81 o (0223) 69 63 29 1 Inhoud pag. 1. Inleiding...

Nadere informatie

Sportvoeding. Antwoord op veel gestelde vragen over voeding. Sadia Rodjan Danique Stoop

Sportvoeding. Antwoord op veel gestelde vragen over voeding. Sadia Rodjan Danique Stoop Sportvoeding Antwoord op veel gestelde vragen over voeding Sadia Rodjan Danique Stoop Alles over eten Wanneer eet ik gezond? Gezond eten wordt vaak gezien als het eten van voldoende groente en fruit. Maar

Nadere informatie

Gezond eten en drinken voor je kind van 4 tot 8 jaar

Gezond eten en drinken voor je kind van 4 tot 8 jaar Gezond eten en drinken voor je kind van 4 tot 8 jaar Je kind speelt, leert en groeit. Door goed te eten en te drinken, krijgt je kind de energie die hij daarvoor nodig heeft. Van ontbijt tot lunch, tussendoortjes

Nadere informatie

Protocol voor de voeding

Protocol voor de voeding Protocol voor de voeding Kindercentrum Dikkertje Dap hanteren ten aanzien van het voedingsbeleid de uitgangspunten van het Voedingscentrum. Het gebruik van de maaltijd en tussendoortjes is een gezamenlijke

Nadere informatie

voedingsadvies bij dreigende ondervoeding

voedingsadvies bij dreigende ondervoeding patiënteninformatie voedingsadvies bij dreigende ondervoeding De arts of verpleegkundige heeft met u besproken dat u kans heeft op ondervoeding. Goede voeding kan helpen om uw conditie te verbeteren. Wat

Nadere informatie

Voedingsadvies bij peuterdiarree

Voedingsadvies bij peuterdiarree Diëtetiek Voedingsadvies bij peuterdiarree www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl DIE009 / Voedingsadvies bij peuterdiarree / 29-09-2014 2 Voedingsadvies

Nadere informatie

Dieet bij COPD. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl

Dieet bij COPD. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl Dieet bij COPD Informatie voor patiënten F0521-1011 mei 2014 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357 44 44

Nadere informatie

Ongewild afvallen. Dietetiek. gemini-ziekenhuis.nl

Ongewild afvallen. Dietetiek. gemini-ziekenhuis.nl Ongewild afvallen Dietetiek gemini-ziekenhuis.nl Inhoudsopgave Ziek zijn is topsport 3 Gewicht 3 Wat doet het Gemini Ziekenhuis aan ondervoeding? 3 Wat is uw score? 4 Wat is goed eten en drinken? 4 Drink

Nadere informatie

Voeding bij ziekte en herstel

Voeding bij ziekte en herstel Diëtetiek Voeding bij ziekte en herstel i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Inleiding Als u ziek bent, is de kans groot dat u gewicht verliest. Dat komt doordat het lichaam meer energie en voedingsstoffen

Nadere informatie

Voedingsadviezen bij zwangerschapsdiabetes

Voedingsadviezen bij zwangerschapsdiabetes DIETETIEK Voedingsadviezen bij zwangerschapsdiabetes Bij de behandeling van zwangerschapsdiabetes hoort een voedingsadvies. Vaak zijn maar een paar aanpassingen nodig in de voeding om nadelige gezondheidsgevolgen

Nadere informatie

Wat is goede voeding? Aanbevelingen & tips voor kinderen 9 t/m 18 jaar

Wat is goede voeding? Aanbevelingen & tips voor kinderen 9 t/m 18 jaar Wat is goede voeding? Aanbevelingen & tips voor kinderen 9 t/m 18 jaar Gezonde leefstijl Ben jij benieuwd hoe je gezond kunt eten? Daar kan de Schijf van Vijf je bij helpen. Door iedere dag producten uit

Nadere informatie

Voedingsadvies bij peuterdiarree

Voedingsadvies bij peuterdiarree Afdeling: Onderwerp: Diëtetiek 1 Inleiding Peuterdiarree is een lastig en vervelend probleem waar peuters (en hun ouders/verzorgers) mee te maken kunnen krijgen. De voeding van uw kind kan hiermee te maken

Nadere informatie

Rekenen met eiwitten. zorgorganisatie Norschoten Klaverweide 1, 3773 AW Barneveld. T

Rekenen met eiwitten. zorgorganisatie Norschoten Klaverweide 1, 3773 AW Barneveld. T Rekenen met eiwitten zorgorganisatie Norschoten Klaverweide 1, 3773 AW Barneveld T 0342-40 40 00 info@norschoten.nl www.norschoten.nl Zelf aan de slag met eiwitten Om ondervoeding en/of sarcopentie tegen

Nadere informatie

Gezond leven betekent dat je; - voldoende beweegt - gezond eet

Gezond leven betekent dat je; - voldoende beweegt - gezond eet Gezond leven betekent dat je; - voldoende beweegt - gezond eet Waarom eet je eigenlijk? Je krijgt er energie van! Energie heb je nodig alle processen in je lichaam b.v. voor lopen, computeren Maar ook

Nadere informatie

GEZONDE VOEDING VOOR KINDEREN VAN 4-12 JAAR

GEZONDE VOEDING VOOR KINDEREN VAN 4-12 JAAR GEZONDE VOEDING VOOR KINDEREN VAN 4-12 JAAR Kinderen hebben een goede voeding nodig, dat is bekend. Maar waaruit moet deze voeding eigenlijk bestaan? In deze brochure wordt uiteengezet waaraan een gezonde

Nadere informatie

Richtlijnen voor een vocht- en vezelrijke voeding. Diëtetiek

Richtlijnen voor een vocht- en vezelrijke voeding. Diëtetiek Richtlijnen voor een vocht- en vezelrijke voeding Diëtetiek 1 Voeding en vochtinname Voldoende vocht en een vezelrijke voeding is belangrijk voor een goede spijsvertering en werking van nieren en blaas.

Nadere informatie

DE ACTIEVE VOEDINGSDRIEHOEK: OM DAGELIJKS EVENWICHTIG TE ETEN EN VOLDOENDE TE BEWEGEN.

DE ACTIEVE VOEDINGSDRIEHOEK: OM DAGELIJKS EVENWICHTIG TE ETEN EN VOLDOENDE TE BEWEGEN. GEZONDHEID INFOBLAD DE ACTIEVE VOEDINGSDRIEHOEK: OM DAGELIJKS EVENWICHTIG TE ETEN EN VOLDOENDE TE BEWEGEN. BRON: VIGeZ, 2011. De actieve voedingsdriehoek. De actieve voedingsdriehoek geeft je een idee

Nadere informatie

Risico op ondervoeding tijdens uw behandeling

Risico op ondervoeding tijdens uw behandeling Risico op ondervoeding tijdens uw behandeling Ondervoeding door ziekte, een behandeling of een operatie is een veelvoorkomend probleem in het ziekenhuis. Ongeveer één op de drie patiënten loopt risico

Nadere informatie

Principes Basisvoedingsschema

Principes Basisvoedingsschema Principes Basisvoedingsschema Spelregels gezond eetpatroon (volgens de richtlijnen van het voedingscentrum) 1. Breng variatie aan in je maaltijd. 2. Eet niet te veel, maar beweeg voldoende. 3. Eet veel

Nadere informatie

Wanneer té dik? Wat is gezonde voeding en wat niet?

Wanneer té dik? Wat is gezonde voeding en wat niet? Wanneer té dik? Iedereen weet dat je gezond moet eten om te leren, te sporten en gezond volwassen te worden. Sommige jongeren worden echter te dik. Dit kan een probleem zijn als je moeite hebt met sporten,

Nadere informatie

voedingsadviezen na gastric bypass

voedingsadviezen na gastric bypass voedingsadviezen na gastric bypass 1 2 VOEDINGSADVIEZEN NA GASTRIC BYPASS Inleiding Na de gastric bypass operatie ontstaat er een kleine maag. De hoeveelheid voedsel die men daarna per maaltijd kan innemen

Nadere informatie

Fantasie is... een wortel met armpjes. (Tessa, 3 jaar) Voedingsbeleid. Het Fantaziehuis. Kinderdagverblijf

Fantasie is... een wortel met armpjes. (Tessa, 3 jaar) Voedingsbeleid. Het Fantaziehuis. Kinderdagverblijf Fantasie is... een wortel met armpjes (Tessa, 3 jaar) Voedingsbeleid Het Fantaziehuis Kinderdagverblijf In ons pedagogisch beleidsplan wordt op dit moment voornamelijk benoemd hoe we eten en niet zozeer

Nadere informatie

Gezond eten en drinken voor kinderen in de basisschoolleeftijd

Gezond eten en drinken voor kinderen in de basisschoolleeftijd Gezond eten en drinken voor kinderen in de basisschoolleeftijd Je kind speelt, leert en groeit. Door goed te eten en te drinken, krijgt je kind de energie die hij daarvoor nodig heeft. Van ontbijt tot

Nadere informatie

Gezond eten en drinken voor kinderen in de basisschoolleeftijd

Gezond eten en drinken voor kinderen in de basisschoolleeftijd Gezond eten en drinken voor kinderen in de basisschoolleeftijd Je kind speelt, leert en groeit. Door goed te eten en te drinken, krijgt je kind de energie die hij daarvoor nodig heeft. Van ontbijt tot

Nadere informatie

Dieetadvies bij zwangerschapsdiabetes

Dieetadvies bij zwangerschapsdiabetes Dieetadvies bij zwangerschapsdiabetes Wat is zwangerschapsdiabetes Zwangerschapsdiabetes (diabetes gravidarum) is een vorm van diabetes mellitus die tijdens de zwangerschap ontstaat. Als een vrouw deze

Nadere informatie

Voedingsadvies bij verhoogde bloedsuikers tijdens de zwangerschap

Voedingsadvies bij verhoogde bloedsuikers tijdens de zwangerschap Voedingsadvies bij verhoogde bloedsuikers tijdens de zwangerschap 2 Bij de Glucose Tolerantie Test was uw bloedsuiker (ook wel bloedglucose genoemd) te hoog. Daarom ontvangt u deze informatie. Wat is glucose?

Nadere informatie

Waar u op moet letten

Waar u op moet letten voedseldagboek datum van invullen naam diëtist OLVG patiëntensticker Voor de behandeling van uw kind is het belangrijk om te weten wat uw kind eet en drinkt. Wij vragen u om 3 dagen (2 weekdagen en 1 weekenddag)

Nadere informatie

Naam : Datum : Specialist : Diëtist : Telefoonnummer : o (0223) 69 69 16 o (0223) 69 69 27 o (0223) 69 62 81 o (0223) 69 63 29

Naam : Datum : Specialist : Diëtist : Telefoonnummer : o (0223) 69 69 16 o (0223) 69 69 27 o (0223) 69 62 81 o (0223) 69 63 29 Diverticulitis Naam : Datum : Specialist : Diëtist : Telefoonnummer : o (0223) 69 69 16 o (0223) 69 69 27 o (0223) 69 62 81 o (0223) 69 63 29 1 Inhoud pag. Inhoud...2 Wat is diverticulitis?...3 Oorzaken

Nadere informatie

Voedingsadvies bij ijzertekort

Voedingsadvies bij ijzertekort Voedingsadvies bij ijzertekort Wat doet ijzer in het lichaam IJzer is een bestanddeel van het bloed. Het zit in de kleurstof van de rode bloedlichaampjes, het hemoglobine. Dit hemoglobine neemt de zuurstof

Nadere informatie

Goede voeding vóór een operatie

Goede voeding vóór een operatie Goede voeding vóór een operatie Adviezen om uw conditie te verbeteren Inhoud Gewichtsverlies 3 Eiwitten 4 Calorieën 4 Vóór de opname 4 Gewichtsverloop 5 Meer informatie 5 Uw vragen 6 Notities 7 Een goede

Nadere informatie

IJzerrijke voeding voor kinderen

IJzerrijke voeding voor kinderen Dietetiek IJzerrijke voeding voor kinderen Waar hebben we ijzer voor nodig? IJzer is een stof die een belangrijke functie in het lichaam heeft. Het is een belangrijke bouwsteen van hemoglobine. Dit zorgt

Nadere informatie

Gezond eten en drinken voor je kind van 1 tot 3 jaar

Gezond eten en drinken voor je kind van 1 tot 3 jaar Gezond eten en drinken voor je kind van 1 tot 3 jaar Kinderen vanaf twaalf maanden eten volledig met de pot mee. En ze drinken dan een stuk minder melk. Net als de rest van het gezin dus: drie maaltijden

Nadere informatie

De kosten van een voorbeeldweekmenu. In opdracht van het Voedingscentrum

De kosten van een voorbeeldweekmenu. In opdracht van het Voedingscentrum De kosten van een voorbeeldweekmenu In opdracht van het Voedingscentrum Nibud, maart 2013 De kosten van een voorbeeld weekmenu / 2 Verantwoording Deze berekening is uitgevoerd in opdracht van het Voedingscentrum.

Nadere informatie

Document Pro 3 Procesverantwoordelijke: Hoofd opvangvormen Taakverantwoordelijke: Pedagogisch medewerkers Toepassingsgebied KDV PSZ BSO

Document Pro 3 Procesverantwoordelijke: Hoofd opvangvormen Taakverantwoordelijke: Pedagogisch medewerkers Toepassingsgebied KDV PSZ BSO TITEL Doel: GEZONDE VOEDING Kinderen die bij onze organisatie opgevangen worden krijgen gezonde voeding. Pedagogisch medewerkers hebben kennis van gezonde voeding Document Pro 3 Procesverantwoordelijke:

Nadere informatie

Voedingsadvies bij zwangerschapsdiabetes. diabetes gravidarum

Voedingsadvies bij zwangerschapsdiabetes. diabetes gravidarum Voedingsadvies bij zwangerschapsdiabetes diabetes gravidarum 2 Deze brochure is bedoeld voor vrouwen met diabetes gravidarum. In deze brochure wordt informatie gegeven over o.a. de richtlijnen voor de

Nadere informatie

G e z o n d e t e n m e t d e Schijf van Vijf

G e z o n d e t e n m e t d e Schijf van Vijf G e z o n d e t e n m e t d e Schijf van Vijf De Schijf van Vijf in het kort Om fit en gezond te leven is het belangrijk om gezond te eten. Gezond eten is samen met voldoende bewegen dé basis voor een

Nadere informatie

VOEDINGSPLAN KINDEROPVANG/PEUTERSPEELZAAL/BUITENSCHOOLSE OPVANG

VOEDINGSPLAN KINDEROPVANG/PEUTERSPEELZAAL/BUITENSCHOOLSE OPVANG VOEDINGSPLAN KINDEROPVANG/PEUTERSPEELZAAL/BUITENSCHOOLSE OPVANG Algemeen Gezond voedingsaanbod Dit voedingsbeleid is gebaseerd op de richtlijnen van het Voedingscentrum en in overleg met de GGD. Wij vinden

Nadere informatie

Voedingsbeleid. Kinderopvang Papendrecht

Voedingsbeleid. Kinderopvang Papendrecht Voedingsbeleid Kinderopvang Papendrecht 2015 Inhoudsopgave 1. Inleiding.... 2 2. Wat is gezond?... 2 2.1 Eet gevarieerd.. 3 2.2 Eet niet te veel en beweeg.. 3 2.3 Eet minder verzadigd vet..3 2.4 Eet veel

Nadere informatie

Energie en eiwitverrijkt dieet. Afdeling Diëtetiek

Energie en eiwitverrijkt dieet. Afdeling Diëtetiek 00 Energie en eiwitverrijkt dieet Afdeling Diëtetiek Wanneer is een energie- en eiwitverrijkt dieet nodig? Een energie- en eiwitverrijkt dieet is bestemd voor mensen met een te laag lichaamsgewicht of

Nadere informatie

Goede voeding voor jongeren van 13-18 jaar

Goede voeding voor jongeren van 13-18 jaar Goede voeding voor jongeren van 13-18 jaar Ziekenhuis Gelderse Vallei Iedereen heeft een goede voeding nodig, dat is bekend. Daarbij moet wel aangegeven worden dat niet iedereen hetzelfde is. Een goede

Nadere informatie

Voedingsadvies bij Diabetes Mellitus. Bij gebruik van GLP-1-analoog

Voedingsadvies bij Diabetes Mellitus. Bij gebruik van GLP-1-analoog Voedingsadvies bij Diabetes Mellitus Bij gebruik van GLP-1-analoog Aangezien u lijdt aan Diabetes mellitus, type 2 (oftewel ouderdomsdiabetes) én overgewicht hebt, heeft de arts u een behandeling met zogenaamd

Nadere informatie

Wie ben ik? Naam: Maud van der Meer. Plaats: Eindhoven. Sport: wedstrijdzwemmen ( EK, WK en OS) Studie: (sport) voedingsdeskundige

Wie ben ik? Naam: Maud van der Meer. Plaats: Eindhoven. Sport: wedstrijdzwemmen ( EK, WK en OS) Studie: (sport) voedingsdeskundige Wie ben ik? Naam: Maud van der Meer Plaats: Eindhoven Sport: wedstrijdzwemmen ( EK, WK en OS) Studie: (sport) voedingsdeskundige Workshop voeding Doel Basisvoeding Van theorie naar praktijk Sportspecifieke

Nadere informatie

Voeding bij diabetes mellitus

Voeding bij diabetes mellitus Voeding bij diabetes mellitus Inleiding Dieetadviezen bij diabetes mellitus zijn nauwelijks anders dan adviezen voor een goede voeding. De gedachte dat iemand met diabetes helemaal geen suiker mag eten

Nadere informatie

Voedingsbeleid Villa Petit Paradis 2013

Voedingsbeleid Villa Petit Paradis 2013 Voedingsbeleid Villa Petit Paradis Inleiding Het voedingsbeleid van Villa Petit Paradis is er op gericht dat ieder kind voldoende gezonde en verantwoorde voedingsmiddelen krijgt. Dit voedingsbeleid is

Nadere informatie

Voeding en Parkinson

Voeding en Parkinson Voeding en Parkinson Versie mei 2017 Inleiding Bij de ziekte van Parkinson kan het eten en drinken op den duur moeizamer gaan. Er kunnen klachten ontstaan zoals verminderde eetlust, kauw- en slikproblemen,

Nadere informatie

Workshop Turn4u & Miracle Performance. De juiste voeding voor turners. Bob ter Haak Danique Stoop

Workshop Turn4u & Miracle Performance. De juiste voeding voor turners. Bob ter Haak Danique Stoop Workshop Turn4u & Miracle Performance De juiste voeding voor turners Bob ter Haak Danique Stoop Stellingen (1 / 4) Goede voeding kan blessures helpen voorkomen. Waar Door gezond te eten krijg je een mooiere

Nadere informatie

Kinderen en een gezond gewicht

Kinderen en een gezond gewicht Kinderen en een gezond gewicht Een kind met een gezond gewicht beweegt makkelijker en ontwikkelt zich lichamelijk beter dan een kind met overgewicht. Bovendien betekent nú overgewicht hebben dat je kind

Nadere informatie

Eet smakelijk René de Groot 15-06-2014

Eet smakelijk René de Groot 15-06-2014 Eet smakelijk René de Groot 15-06-2014 Inhoudsopgave: Kennis testen Waar is voeding eigenlijk goed voor? Waarmee moeten we dan ontbijten? Bloedsuiker spiegel Calorieën?? Schijf van 5 Hoeveel calorieën

Nadere informatie

Voedingsvezelverrijkt dieet

Voedingsvezelverrijkt dieet Voedingsvezelverrijkt dieet Naam : Datum : Specialist : Diëtist : Telefoonnummer : o (0223) 69 69 16 o (0223) 69 69 27 o (0223) 69 62 81 o (0223) 69 63 29 1 Inhoud pag. Waarom deze brochure?...3 Wat zijn

Nadere informatie

Goede voeding voor je kind. Uitleg over basisvoeding en een dagmenu

Goede voeding voor je kind. Uitleg over basisvoeding en een dagmenu Goede voeding voor je kind Uitleg over basisvoeding en een dagmenu Goede voeding Wat is goede voeding voor kinderen? Door alle beschikbare informatie is het soms lastig te weten wat goed is. Wat heeft

Nadere informatie

DE (BASIS) SPORTVOEDING. Bo van Rooij, sportdiëtist

DE (BASIS) SPORTVOEDING. Bo van Rooij, sportdiëtist DE (BASIS) SPORTVOEDING Bo van Rooij, sportdiëtist bo@myfoodcoach.nl 06-41705083 HET MENU Een goede basis (sport)voeding Koolhydraten Eiwitten Vetten Vocht Timing sportvoeding DOELSTELLINGEN Je weet hoe

Nadere informatie

2.11B voedingslijst; bijlage

2.11B voedingslijst; bijlage Vindplek document (pad): G://Kwaliteitshandboek/2.1 primaire processen/2.11 Voeding Datum vaststelling: November 2012 Actualisatiedatum: November 2015 Documenteigenaar (naam en functie): Manager Beleidsbureau

Nadere informatie

Ongewild afvallen Diëtetiek.

Ongewild afvallen Diëtetiek. Ongewild afvallen Diëtetiek www.nwz.nl Ziek zijn is topsport 3 Gewicht 3 Wat doet Noordwest aan ondervoeding? 3 Wat is uw score? 4 Wat is goed eten en drinken? 4 Drink voldoende 5 Weinig trek? 5 Wat kunt

Nadere informatie

Voedingsadviezen bij een tekort aan ijzer. Diëtetiek

Voedingsadviezen bij een tekort aan ijzer. Diëtetiek Voedingsadviezen bij een tekort aan ijzer Diëtetiek 1 Afdeling Diëtetiek Telefoon: 0591-69 12 57 Email: dietetiek@sze.nl 2 Voedingsadviezen bij een tekort aan ijzer IJzer is een mineraal dat voorkomt in

Nadere informatie

Voedingsbeleid. Niels Donders De Sportanen

Voedingsbeleid. Niels Donders De Sportanen 2019 Voedingsbeleid Niels Donders De Sportanen 1-1-2019 INLEIDING 2 1.1 Waarom een voedingsplan 2 1.2 Gezond voedingsaanbod 2 1.2.1 Gezond eten met de schijf van vijf 3 1.2.2 Vaste en rustige eetmomenten

Nadere informatie

Voedingsbeleid kinderopvang de Harlekijn

Voedingsbeleid kinderopvang de Harlekijn Voedingsbeleid kinderopvang de Harlekijn Inhoud: Gezond voedingsaanbod Vaste en rustige eetmomenten Allergieën en individuele afspraken Traktaties en feestjes Voedingsaanbod voor kinderen tot 1 jaar Eten

Nadere informatie

Kaliumverrijkt voedingsadvies

Kaliumverrijkt voedingsadvies Kaliumverrijkt voedingsadvies Wat doet kalium in het lichaam? Kalium heeft een belangrijke rol bij de bloeddruk en het doorgeven van prikkels naar het zenuwstelsel. Het zorgt tevens voor het samentrekken

Nadere informatie

Te licht. Tips als uw kind niet wil eten. Eet- en beweegkalender

Te licht. Tips als uw kind niet wil eten. Eet- en beweegkalender Te licht Bij kinderen is het lastig om aan te geven wanneer er sprake is van ondergewicht. Uw kind kan heel veel eten en toch ondergewicht hebben. Dit kan komen door een groeispurt, of door veel sporten.

Nadere informatie

Kids Lodge wil bijdragen aan de gezonde ontwikkeling.

Kids Lodge wil bijdragen aan de gezonde ontwikkeling. Voedingsbeleid Kids Lodge wil bijdragen aan de gezonde ontwikkeling. Voedingsbeleid Kids Lodge wil bijdragen aan de gezonde ontwikkeling van het kind en stimuleert een gezond en gevarieerd eetpatroon.

Nadere informatie

Voorkomen van ondervoeding bij volwassenen

Voorkomen van ondervoeding bij volwassenen Voorkomen van ondervoeding bij volwassenen Inleiding Ondervoeding door ziekte komt in het ziekenhuis veel voor. Daarom besteedt ook de Ommelander Ziekenhuis Groep hieraan extra aandacht. Ziek zijn is topsport

Nadere informatie

Voedingsbeleid DOL FIJN kinderopvang

Voedingsbeleid DOL FIJN kinderopvang Voedingsbeleid DOL FIJN kinderopvang Inhoud Algemeen Gezond voedingsaanbod Vaste en rustige eetmomenten Traktaties Voedingsaanbod Voedingsaanbod voor kinderen tot 1 jaar Voedingsaanbod voor kinderen vanaf

Nadere informatie

Postprandiale hypotensie

Postprandiale hypotensie Diëtetiek Geriatrie Postprandiale hypotensie i Patiënteninformatie Lage bloeddruk na het eten Slingeland Ziekenhuis Algemeen Postprandiale hypotensie betekent een lage bloeddruk na het eten. Als de bloeddruk

Nadere informatie

Kids Lodge wil bijdragen aan de gezonde ontwikkeling.

Kids Lodge wil bijdragen aan de gezonde ontwikkeling. Voedingsbeleid Kids Lodge wil bijdragen aan de gezonde ontwikkeling. Voedingsbeleid Kids Lodge wil bijdragen aan de gezonde ontwikkeling van het kind en stimuleert een gezond en gevarieerd eetpatroon.

Nadere informatie

niveau 2, 3, 4 thema 5.5

niveau 2, 3, 4 thema 5.5 niveau 2, 3, 4 thema 5.5 Gezonde voeding Inleiding Wanneer eet je gezond? Hoeveel moet ik dagelijks eten? Wat is een goed lichaamsgewicht? Onder- en overgewicht Inleiding Goede voeding levert de dagelijks

Nadere informatie

Gezonde leefstijl, hoe pak je dit op?

Gezonde leefstijl, hoe pak je dit op? Gezonde leefstijl, hoe pak je dit op? Jolande van Teeffelen, diëtist Van de mensen met OSAS heeft 90% overgewicht Vetafzetting door overgewicht kan obstructie van de luchtweg veroorzaken. Maar de apneu

Nadere informatie

Goede voeding voor je kind. Uitleg over basisvoeding en een dagmenu

Goede voeding voor je kind. Uitleg over basisvoeding en een dagmenu Goede voeding voor je kind Uitleg over basisvoeding en een dagmenu Goede voeding Dagmenu kind 1 t/m 3 jaar Wat is goede voeding voor kinderen? Door alle beschikbare informatie is het soms lastige te weten

Nadere informatie

Voedingsbeleid kinderopvang

Voedingsbeleid kinderopvang Voedingsbeleid kinderopvang Inhoud Algemeen o Gezond voedingsaanbod o Vaste en rustige eetmomenten o Allergieën en individuele afspraken o Traktaties en feestje Voedingsaanbod voor kinderen tot 1 jaar

Nadere informatie

Gezond eten met pubers

Gezond eten met pubers Gezond eten met pubers Slimme tips voor ouders E-Book uitgegeven door Feel Good Coaching, exploitant van Ladyline Parkstad en Ladyline Sittard Gezond eten met pubers Slimme tips voor ouders Als ouder zie

Nadere informatie

Dieetadviezen bij wondgenezing

Dieetadviezen bij wondgenezing Dieetadviezen bij wondgenezing Diëtetiek Bereikbaarheid afdeling Diëtetiek Amphia Ziekenhuis: Locatie Langendijk, Molengracht, Pasteurlaan: (076) 595 30 75 Algemeen telefoonnummer Amphia Ziekenhuis: (076)

Nadere informatie

voedingsvezel verrijkt dieet

voedingsvezel verrijkt dieet voedingsvezel verrijkt dieet inhoudsopgave Waarom deze brochure Wat zijn voedingsvezels? Algemene adviezen Wat zijn vezelrijke voedingsmiddelen? Hoeveel voedingsvezel is per dag nodig? Vochtadvies Werken

Nadere informatie

Voedingsvezelverrijkt dieet. Algemene richtlijnen

Voedingsvezelverrijkt dieet. Algemene richtlijnen Voedingsvezelverrijkt dieet Algemene richtlijnen 2 Waarom een voedingsvezelverrijkte voeding? Bij bepaalde darmaandoeningen zoals bijvoorbeeld bij obstipatie (verstopping, trage stoelgang), aambeien, divertikels

Nadere informatie

Vakantie vitamines: hoe voorkom je vakantie kilo s? Jantine Blaauwbroek Diëtist

Vakantie vitamines: hoe voorkom je vakantie kilo s? Jantine Blaauwbroek Diëtist Vakantie vitamines: hoe voorkom je vakantie kilo s? Jantine Blaauwbroek Diëtist Inhoud 1 Vakantiebestemmingen 2 Wat is gezonde voeding? 3 Energieleveranciers en functies 4 Energiebalans op vakantie 5 Weet

Nadere informatie

Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over.

Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Pre-diabetes Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Wat is pre-diabetes Pre-diabetes is het stadium vóór diabetes (suikerziekte). Het

Nadere informatie

Diabetes mellitus. Victoza en voeding

Diabetes mellitus. Victoza en voeding Diabetes mellitus Victoza en voeding In het kort Wat is diabetes? Diabetes mellitus wordt in de volksmond ook wel suikerziekte genoemd. Bij Diabetes mellitus is er geen of onvoldoende insuline beschikbaar

Nadere informatie

Voedingsbeleid Kinderdagverblijf Kiekeboe 2015

Voedingsbeleid Kinderdagverblijf Kiekeboe 2015 Ons voedingsbeleid Inleiding Gezond zijn en blijven begint onder andere met voeding. Gezond eten betekent: gevarieerd en niet te veel. Een gezond voedingspatroon is een voedingspatroon waarmee problemen

Nadere informatie

Voedingsbeleid KDV 1

Voedingsbeleid KDV 1 Voedingsbeleid KDV 1 Inhoud Algemeen o Gezond voedingsaanbod o Vaste en rustige eetmomenten o Allergieën en individuele afspraken o Traktaties Voedingsaanbod o Fruit o Drinken o Broodbeleg o Voedingsaanbod

Nadere informatie

Richtlijnen pauzehap / drinken en traktaties

Richtlijnen pauzehap / drinken en traktaties Richtlijnen pauzehap / drinken en traktaties Voeding en bewegen heeft een sterke invloed op ons functioneren. We zien dit terug bij kinderen op school in de mate van het zich kunnen concentreren, de leerprestaties

Nadere informatie