2.09 Propaantanks in de bouw

Transcriptie

1 2.09 Propaantanks in de bouw Op bouwwerken worden propaantanks gebuikt voor onder andere het harden van beton in seriematige woningbouw, verwarmen van bouwketen en werkruimten, het droogstoken van bouwdelen en voor verwarming bij doorwerken in de winter. Vrijkomend vloeibaar propaan gaat snel over in gasvorm. Het uiterst brandbare propaan/luchtmengsel dat dan ontstaat kan zich over een grote afstand verspreiden met het gevaar van ontploffing. De betrouwbaarheid van propaaninstallaties is onder meer afhankelijk van de deskundigheid waarmee de installatie is gebouwd. De veilige staat van propaantanks, leidingen en overige hulpstukken en beveiligingen vereist een zorgvuldige aanpak. Normen en regels Activiteitenbesluit milieubeheer Propaantanks in de bouw vallen onder de werkingssfeer van het Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer (kortweg Activiteitenbesluit) en de bijbehorende regeling. Dit Besluit geeft algemene milieuregels voor bedrijven die niet vergunningplichtig zijn. Daarnaast bevat het Besluit voor bepaalde activiteiten voorschriften, die ook van toepassing zijn op vergunningplichtige inrichtingen. De voorschriften met betrekking tot propaantanks zijn opgenomen in van het Activiteitenbesluit. Daarnaast bevat de Ministeriële Regeling verwijzingen naar het Warenwetbesluit drukapparatuur, NEN-EN 12817, NPR 2578 en de PGS 19 Propaan en butaan: opslag. Propaaninstallaties vallen onder de werkingssfeer van het Activiteitenbesluit indien: - niet meer dan twee opslagtanks aanwezig zijn; - de inhoud van elke opslagtank kleiner is dan of gelijk is aan 13 m 3 ; - propaan uitsluitend in de gasfase aan een opslagtank wordt onttrokken, behoudens het leegmaken van een opslagtank voor verplaatsing. Voor propaaninstallaties, die buiten dit toepassingsgebied vallen, moet een omgevingsvergunning worden aangevraagd en worden de eisen in deze vergunning opgenomen (Wabo). Arbobesluit Het Arbobesluit verplicht de werkgever maatregelen te treffen om ongewilde gebeurtenissen met gevaarlijke stoffen zoveel mogelijk te voorkomen. Hierbij gaat het om maatregelen om: - de aanwezigheid van gevaarlijke concentraties van ontvlambare stoffen op de werkplek te voorkomen of, wanneer dit niet mogelijk is - ervoor te zorgen dat er geen ontbrandingsbronnen aanwezig zijn, die brand en explosies kunnen veroorzaken, en - de schadelijke gevolgen als gevolg van brand en explosies te verminderen. Praktische invulling Algemene aandachtspunten - Een tank moet voordat hij wordt geplaatst, worden gemeld (of de vergunning worden aangevraagd) bij de gemeente of digitaal bij - De propaantank mag uitsluitend (handels-) propaan bevatten. - Het vullen en legen van de tank mag alleen gebeuren vanuit een tankwagen, die voldoet aan de Regeling vervoer over land van gevaarlijke stoffen. De tankwagenchauffeur moet over een certificaat beschikken voor het transport van en omgaan met gevaarlijke stoffen. - Elke propaantank moet voorzien zijn van een Figuur 1 Verrijdbare propaanwagen Blad 1 van 7 Abomafoon 2.09

2 installatieboek met onder meer de gebruiksaanwijzing, het ontwerp/uitvoering van de tank en een logboek met uitgevoerde werkzaamheden, onderhoud, keuringen/inspecties en eventuele storingen. Dit installatieboek moet op de bouwplaats ter inzage aanwezig zijn en bijgehouden worden. - Lees voor ingebruikname van de propaantank de gebruikershandleiding in het installatieboek. - Er dient een actueel noodplan beschikbaar te zijn (zie als voorbeeld Bijlage L van PGS 19). Constructie en opstelplaats van de tank - De constructie van de tank, leidingen en toebehoren moeten voldoen aan hoofdstuk 2 van PGS De tank moet op een horizontale, vlakke ondergrond zijn geplaatst en mag niet kunnen verzakken. - De ondersteuningsconstructie van de tank moet onbrandbaar en van voldoende sterkte zijn. - De propaantank moet buiten het bereik van bouwverkeer, vallende voorwerpen, bouwkranen en overig hijsmaterieel zijn opgesteld. Als dit niet kan, moet de tank voorzien worden van een stevige dakconstructie en/of van een vangconstructie. - Binnen 3 m van de tank moet de omgeving vrijgehouden worden van brandbaar materiaal of brandgevaarlijke begroeiing. - In de omgeving van de tank en het vulpunt mogen geen ontstekingsbronnen aanwezig zijn. - De tank moet goed bereikbaar zijn voor beheer, onderhoud en hulpdiensten. - In de onmiddellijke nabijheid van de propaantank moet een brandblusser beschikbaar zijn met ten minste 6 kg bluspoeder. - Een vast opgestelde tank dient rondom in de hekken te staan (hekwerk minstens 1,8 m hoog en op een afstand van tenminste 1 m van de tank), indien het terrein toegankelijk is voor publiek. - Op het hekwerk rondom een propaantank moet de volgende tekst duidelijk zijn aangegeven: roken en open vuur verboden. - De noodzakelijke afstanden tussen de propaantank en gebouwen in de omgeving én de afstand tot andere onderdelen van het bouwterrein staan in de volgende tabellen. Tabel 1 Minimale afstanden tot bebouwing buiten het bouwterrein (art Activiteitenbesluit) Inhoud propaantank Ligging t.o.v. buiten het bouwterrein gelegen gebouwen t/m 5x per jaar meer dan 5x per jaar Ligging t.o.v. gebouwen met eigen propaanreservoir t/m 5x per jaar meer dan 5x per jaar t/m 5 m 3 10 m 20 m 5 m 10 m 25 m > 5 m 3 t/m 13 m 3 15 m 25 m 7,5 m 12,5 m 50 m Veiligheidsafstand indien: - het gebouw bestemd is voor minderjarigen, ouderen, zieken of gehandicapten - er doorgaans grote aantallen personen aanwezig zijn Tabel 2 Vuistregels voor aan te houden afstand tussen propaantank en objecten op het bouwterrein Soort object Gebouwen, inclusief bouwketen 7,5 m *) Openbare weg, erfafscheiding, parkeerterrein Kelderopening, bouwput, kruipruimte, straatkolk zonder waterslot en aanzuigopening van ventilatiesysteem (op < 1,5 m boven het maaiveld) 2 e Propaantank op dezelfde locatie 7,5 m **) Tank met vloeistof (vlampunt > 60 C) of ondergrondse tank Open vuur respectievelijk open vuur met kans op vliegvuur Minimale afstand 5 m 5 m 3 m 5 m resp. 15 m *) max. toelaatbare warmte-instraling 10 kw/m 2, voor exacte afstanden zie afbeeldingen 4.2 uit PGS 19. **) bij twee tanks met een waterinhoud van 5 t/m 13 m 3, voor exacte afstand bij andere tankvolumes zie tabel 4.1 uit PGS 19. Blad 2 van 7 Abomafoon 2.09

3 - Waar mogelijk moet een vast opgestelde tank worden gebruikt (bijvoorbeeld voor de verwarming van bouwketen en andere werkruimtes) en het gebruik van mobiele propaantanks worden vermeden. De extra voorschriften voor verrijdbare tanks staan in de volgende paragraaf. Extra vereisten voor verrijdbare propaantanks - De maximaal toegestane tankinhoud voor mobiele propaantanks in de bouw is 5 m 3. - Een tank op een verrijdbaar onderstel moet hierop vast zijn bevestigd en rondom en er boven zijn voorzien van afsluitbaar hekwerk (zie figuur 1). - Op het bouwterrein moet een veilige parkeerplaats zijn ingericht, waar de verrijdbare propaantank kan worden opgesteld, wanneer hij niet in gebruik is of wanneer hij wordt gevuld. Ook moet het onderstel afdoende worden geborgd tegen onvoorziene verplaatsing met bijvoorbeeld wielblokken. - Het plaatsen van de propaantank op of van het onderstel mag uitsluitend plaatsvinden als de tank leeg is. Dit geldt ook voor het hijsen of takelen bij het vervoer van propaantanks. - Een verrijdbare tank mag in gevulde toestand op zijn onderstel over een vlakke ondergrond verplaatst worden (niet verticaal). De slangen vanaf een tank op een verrijdbaar onderstel naar het hoofdverdeelstuk moeten zo kort mogelijk gehouden worden (bij voorkeur niet langer dan 60 m). - Als de verrijdbare tank in gebruik is voor bouwwerkzaamheden, moeten alle overige activiteiten binnen een afstand van 7,5 m rondom de tank worden gestaakt. Keuringen en documenten - Propaantanks zijn onderhevig aan een typekeuring en (per tank) een EG-verklaring van overeenstemming (volgens Europese Richtlijn 97/23/EG Drukapparatuur). Iedere tank moet naast het gevaarsymbool zijn voorzien van kenmerken zoals CE-markering (geldt voor tanks vanaf 29 mei 2002), fabrikaat, serienummer en jaar van fabricage. - Het Warenwetbesluit drukapparatuur vereist een Keuring voor Ingebruikname (KVI) voor propaantanks in de bouw met een inhoud groter dan 8 m 3. Deze keuring moet worden uitgevoerd door een Aangewezen Keuringsinstelling (AKI). Bij goedkeuring wordt een verklaring van ingebruikneming afgegeven. Voor kleinere tanks bestaat wèl de verplichting om de ingebruikneming vakkundig en verantwoord uit te voeren door een erkende installateur. - Herkeuring moet zesjaarlijks plaatsvinden. Deze termijn kan in bepaalde gevallen worden verlengd. - Keuring, onderhoud en controle van een propaantank worden uitgevoerd door een erkende installateur. - Behalve de controle door een erkende installateur moet de gebruiker zelf ook maandelijks controleren. De installateur kan daarover informeren. Verwijzing - Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer (Activiteitenbesluit), hfdst. 3, Europese richtlijn 97/23/EG Drukapparatuur en Warenwetbesluit drukapparatuur Arbobesluit art. 4.4 t/m Arboregeling hfdst. 8 en Bijlage XVIII. - NEN-EN LPG-uitrusting en toebehoren - Keuring en herkeuring van opslagtanks voor LPG met een capaciteit tot en met 13 m³. - NPR 2578 Beheer en onderhoud van LPG-, propaan- en butaaninstallaties. - PGS 19 Propaan en butaan: opslag ( Voor propaantanks in de bouw: met name hoofdstuk 7. - Veiligheidsvoorschriften voor het opslaan van propaan, Datum: Februari 2017 Wijzigingen ten opzichte van vorige uitgave - Wijzigingen naar aanleiding van de herziene versie PGS 19 verwerkt (met name de volgende veiligheidsafstanden: 2 e propaantank op dezelfde bouwplaats: 7,5 m; open vuur: 5 m; open vuur met kans op vliegvuur: 15 m). - Informatie opnieuw ingedeeld in paragrafen. Blad 3 van 7 Abomafoon 2.09

4 Uitgave: Aboma bv Maxwellstraat 49 a Postbus BC Ede tel Heeft u naar aanleiding van deze informatie vragen, opmerkingen of verbetersuggesties, geef het aan ons door via Abomafoon@aboma.nl Wij helpen u graag! Blad 4 van 7 Abomafoon 2.09

5 Controlelijst Propaantanks in de bouw Project / locatie: Ingevuld door: Datum: Aandachtspunten Opmerkingen / maatregelen Actie gereed d.d. v = akkoord; x = tekortkoming; - = niet van toepassing 01 Opstelling vast opgestelde propaantank buiten bereik van bouwverkeer, bouwkraan of ander hijsmaterieel en vallende voorwerpen; vlakke, voldoende draagkrachtige en horizontale ondergrond; hekwerk rondom; hekwerk in goede staat; geen opslag binnen de hekwerken; bebording roken en open vuur verboden ; bebording verboden toegang voor onbevoegden ; brandblusser minimaal 6 kg bluspoeder 02 Propaantank op verrijdbaar onderstel tegen ongewenst verrijden geborgd; hekwerk rondom; hekwerk in goede staat; dakconstructie aanwezig; dakconstructie in goede staat; bebording roken en open vuur verboden ; bebording verboden toegang voor onbevoegden ; brandblusser minimaal 6 kg bluspoeder 03 Leidingnet en branders geen lekkage, slangen niet beschadigd, slangen niet ingegraven; vlambeveiliging functioneert; slangen bij voorkeur maximaal 60 m lang 04 Veiligheidsafstanden tot objecten op het bouwterrein erfscheiding, openbare weg, parkeerterrein 5 m; houten bouwsel of opslag van brandbaar materiaal 7,5 m; kelderopening, bouwput, kruipruimte, straatkolk zonder waterslot, aanzuigopening van ventilatiesysteem 5 m; opslagreservoir met brandbare vloeistof (vlamput > 60 C) 3 m; open vuur 5 m (met kans op vliegvuur 15 m); tweede propaantank op dezelfde locatie 7,5 m 05 Keuringen en inspecties maandelijks door de bedieningsman; viermaandelijks door erkende installateur; controlelijsten in het installatieboek; propaantank zesjaarlijks door erkende instantie Toelichting / nadere bijzonderheden: Blad 5 van 7 Abomafoon 2.09

6 Toolbox Propaantanks in de bouw Overige aandachtspunten Ondergrond voldoende vlak en draagkrachtig. Propaantank alleen leeg hijsen. Slangen beschermen tegen beschadiging. Vlambeveiliging functioneel op de branders. Veilige afstand aanhouden tot objecten op bouwterrein. Blad 6 van 7 Abomafoon 2.09

7 Registratieformulier toolbox Project: Gehouden door: Datum: Functie: Onderwerp: Presentielijst Naam Bedrijfsnaam Handtekening Eventuele opmerkingen: Blad 7 van 7 Abomafoon 2.09