Natuurlijk anders keuren?

Transcriptie

1 Natuurlijk anders keuren? Workshop 13 juni 2017 PED-select.NL 1

2 Introductie Reind Westerveld Functie: Senior adviseur en inspecteur Sinds 2002 werkzaam bij Energie Consult Holland BV Werkzaamheden: Advies en inspectiewerkzaamheden, begeleiden en vraagbaak junior inspecteurs, docent koudetechniek, examinator ACK, EPBD-B inspecteur 2

3 Programma Introductie Wettelijke basis keuringen en inspecties Verschillen als gevolg van type koudemiddel: Synthetisch koudemiddel (brandbaar / niet brandbaar) Kooldioxide Ammoniak Koolwaterstoffen Workshop aan de hand van praktijkgevallen Discussie en vragen 3

4 Inspecties, controles, keuringen: Koelinstallaties Alles heeft een wettelijke basis, maar het koudemiddel is mede bepalend: Wat zijn de verschillen voor: Koudemiddelen stofgroep 1: Ammoniak, Synthetisch koudemiddel (brandbaar, bv yf), Koolwaterstoffen Koudemiddelen stofgroep 2: Synthetisch koudemiddel (niet brandbaar) Kooldioxide 4

5 Wetgeving koelinstallaties Productwetgeving: Nieuwe installatie moet veilig zijn ontworpen Arbeidsomstandigheden: Installatie moet veilig worden gebruikt Milieuwetgeving: Installatie moet veilig zijn voor de omgeving en klimaat Van toepassing op alle koelinstallaties, maar: Impact op de installatie kan verschillen en Keuringsregime kan verschillen 5

6 Categorie-indeling koelinstallaties (PED) Categorie wordt bepaald door: Ontwerpdruk PS Minimale druk die hoort bij de verzadigde damptemperatuur van 32 C aan de lage drukzijde en bij 55 C aan de hoge druk-zijde. Dit is zeer sterk afhankelijk van het koudemiddel: Bijvoorbeeld: R134a: LD 8 bar, HD 13 bar R404A: LD 14 bar, HD 24,5 bar Volume V van het grootste component in het samenstel Meestal vloeistofvat Stofgroep 1 of 2 6

7 Productwetgeving voor koelinstallaties (PED) Keuring: toezicht door Nobo (EU-CBI) bij samenstellen vanaf categorie II: Stofgroep 1: vanaf PS * V = 200 Stofgroep 2: vanaf PS * V = 1000 Keuring: toezicht door Nobo (EU-CBI) bij leidingwerk vanaf categorie II: Voor enkele veel voorkomende ontwerpdrukken (PS) in de koeltechniek: Stofgroep 1: bij PS = 16 bar: vanaf DN=65 bij PS = 23 bar: vanaf DN=45 Stofgroep 2: bij PS = 16 bar: vanaf DN=220 bij PS = 23 bar: vanaf DN=155 bij PS 40 bar: vanaf DN=100 7

8 Productwetgeving voor koelinstallaties (PED) Wat betekent toezicht door Nobo: Ontwerpbeoordeling, Documentatiebeoordeling, Bijwonen sterktetest, uitvoeren integratiebeoordeling en beoordeling beveiligingen. Extra bij cat. II en hoger: Lasmethode kwalificaties NDO (niet-destructief onderzoek w.o. radiografie) 8

9 Keuring voor ingebruikneming In Nederland: Warenwetbesluit drukapparatuur en Warenwetregeling drukapparatuur: voor aangewezen drukapparatuur: Keuring voor ingebruikneming: voor aangewezen drukapparatuur door AKI (NL-CBI) vanaf categorie III bij samenstellen: Stofgroep 1: vanaf PS * V = 200 Stofgroep 2: vanaf PS * V = 1000 Geen aangewezen drukapparatuur? Dan Arbozorgplicht! 9

10 Gebruiksfase van koelinstallaties Arbowet verwijst naar Warenwetbesluit drukapparatuur en Warenwetregeling drukapparatuur voor aangewezen drukapparatuur. Geldt ook voor installaties van vóór 2006! Keuring tijdens gebruik: door AKI (NL-CBI) vanaf categorie III bij samenstellen Grenzen identiek aan keuring voor ingebruikneming Geen aangewezen drukapparatuur? Dan Arbozorgplicht! 10

11 Arbozorgplicht Arbobesluit 7.4a: keuringen Bij eerste maal in gebruik neming: keuring door deskundige Na elke montage op een nieuwe plek: keuring door deskundige Tijdens gebruik: keuring en zo nodig beproeving door deskundige Bij wijzigingen: keuring door deskundige Tenzij aangewezen via Warenwetbesluit drukapparatuur! 11

12 Overige wetgeving voor de gebruiker Stofgroep 1: Ammoniak (>10 kg): voldoen aan PGS 13 en ATEX Koolwaterstoffen (> 5 kg): voldoen aan NPR 7600 en ATEX Synthetisch (brandbaar): ATEX Stofgroep 2: Kooldioxide(> 10 kg): voldoen aan NPR 7601 Synthetisch koudemiddel: F-gassenbesluit Toetsing door bevoegd gezag. 12

13 Workshop Stel voor één van de vijf voorbeeld installaties vast aan de hand van de specificaties en met behulp van PED select.nl : Toezicht op het ontwerp Keuring bij in gebruik neming Keuring en controle tijdens gebruik Overige verplichtingen 13

14 Workshop koudemiddel PS grootste vat leiding 1 R134a LD: 8 bar HD: 13 bar 2 R1234yf LD: 8 bar HD: 13 bar 3 R290 (propaan) LD: 10 bar HD:18 bar 4 R744 (kooldioxide) LD:40 bar HD: 120 bar 5 R717 (ammoniak) LD: 11,5 bar HD: 22 bar 300 l LD: DN80 HD: DN l LD: DN80 HD:DN l LD: DN80 HD: DN l LD: DN80 HD: DN l LD: DN80 HD: DN45 14

15 1 Synthetisch koudemiddel (niet brandbaar) bv. R 134a 2 Synthetisch koudemiddel (brandbaar) bv. R 1234yf 3 Koolwaterstoffen bv. R290 4 Koolstofdioxide R744 5 Ammoniak R717 Indeling Richtlijn drukapparatuur (PED) (fabrikant) Toezicht NoBo (fabrikant) Cat IV Cat IV Cat IV Cat IV Cat IV ja ja ja ja ja Keuring voor Ingebruikneming (eigenaar/gebruiker) ja ja ja ja ja Herkeuring in de gebruiksfase (eigenaar/gebruiker) ja ja ja ja ja Overige eisen (installateur) Overige eisen (eigenaar/gebruiker) F-gassen certificaat Lekdichtheidscontrole minimaal 2 x per jaar F-gassen certificaat Lekdichtheidscontrole minimaal 2 x per jaar ATEX competent competent competent NPR 7600 NPR 7601 PGS 13 ATEX ATEX 15

16 Conclusie Bij nieuwbouw: Het voldoen aan de essentiële eisen uit de PED vraagt voor natuurlijke koudemiddelen geen extra inspanning ten opzichte van synthetische koudemiddelen. Tijdens gebruik: De keuringsverplichtingen en kosten voor zowel natuurlijke als synthetische koudemiddelen zijn nagenoeg gelijk. 16

17 Vragen? 17