Tribune. Meer autonomie, meer samenwerking. Coworking: de modegril voorbij

Transcriptie

1 Een maandelijkse uitgave van Voka - VEVIA Jaargang 7 - oktober Verschijnt niet in jan. en aug. Voka Afgiftekantoor: Gent X - Erkenningsnummer: P Tribune Yves Bastaerts (Actiris), Marie-Kristine Vanbockestal (Forem), Fons Leroy (VDAB) Yann Bertrand Meer autonomie, meer samenwerking Binnenkort krijgen de Waalse, Brusselse en Vlaamse tewerkstellingsdiensten wellicht meer bevoegdheden Coworking: de modegril voorbij Nieuwe coworking spots zien het levenslicht Wim Kempenaers

2 Krijg tot 70 % steun voor ecologische projecten! Nu ook strategische ecologiesteun De ecologiepremie NIEUWE INSTALLATIES VOOR MILIEUVRIENDELIJKE TECHNOLOGIE Van Gansewinkel investeert 5 miljoen euro Afvalverwerkingsbedrijf Van Gansewinkel heeft 5 miljoen euro geïnvesteerd in nieuwe installaties op zijn site in Houthalen. Hiermee wil het bedrijf zijn ambitie om bedrijfsafval te recycleren tot nieuwe producten helemaal waarmaken. Van Gansewinkel plant nog meer investeringen dit jaar in Houthalen: Afvalverwerking is een hoogtechnologische sector geworden, vertelt Raf Lambrix, regiodirecteur van Van Gansewinkel Oost, we mogen niet achterblijven. Bregt Timmerman Martine Meuws De ophaling en verwerking van afval bij particulieren is voornamelijk in handen van intercommunales, overheidsbedrijven dus. Maar bij bedrijven gebeurt dat door de privésector. In beide sectoren zijn wij al 45 jaar in België actief, legt Raf Lambrix uit. Van Gansewinkel, met hoofdzetel in Eindhoven, heeft ondertussen een sterke positie uitgebouwd in zijn thuismarkt de Benelux. Voornamelijk dankzij overnames, en zo zijn we ook op deze site in Houthalen terechtgekomen. Enkele jaren geleden hebben we het afvalverwerkingsbedrijf Veolia, een grote speler op de Belgische markt, overgenomen. De centrale ligging van Veolia was perfect voor de regio Oost-België. Daarom hebben we besloten om onder andere in Limburg onze activiteit verder uit te bouwen. De installaties zijn gebouwd op de groei In Limburg werken momenteel 250 mensen voor ons, vertelt Martine Meuws, area manager. We hebben op de 2,5 hectare grote vestiging in Houthalen twee installaties gebouwd. De eerste is volledig nieuw en recycleert plastiek en papier tot een volledig herbruikbaar product. De tweede installatie werd vernieuwd en verwerkt gemengde industriële stromen die op het einde van hun recyclagecyclus zijn tot fluff. Dat is een energiebron die vervolgens wordt verkocht aan energiecentrales, elke ton fluff produceert 0,5 megawattuur energie. De investeringen van Van Gansewinkel gebeurden in volle crisistijd. Raf Lambrix: We hebben geïnvesteerd in volle crisis ja, maar je moet op lange termijn denken. Daarbij, de prijzen zijn in crisistijd veel interessanter. De installaties zijn gebouwd op de groei, en ton kunnen ze respectievelijk aan. Maar we blijven afhankelijk van de toevoer van grondstoffen, aldus Raf Lambrix. En die was de laatste jaren wat lager, want een lage conjunctuur betekent minder afval. Maar het begint te keren, we zullen dus zeker verder kunnen groeien. Afvalverwerking is ondertussen een hoogtechnologische sector geworden waar steeds meer hoog opgeleide mensen in willen werken en waar veel in geïnvesteerd wordt. Dat komt onder meer door de schaarste van olie, dé grondstof van plastiek. Van Gansewinkel wil daarbij niet achterblijven. Daarom gaan ze onder meer samenwerken met Greenville. Greenville ligt letter lijk in onze achtertuin, vertelt Martine Meuws. Het is een oude Limburgse mijnsite die eind vorig jaar geconverteerd is tot een incubator voor bedrijven die werken aan milieuvriendelijke technologie. Op een paar honderden meter van de nieuwe site in Houthalen heeft Van Gansewinkel nog een sorteerinstallatie staan, die verwerkt ton PMD per jaar. Daar zijn we van plan om eind dit jaar verder in te investeren. Het gaat niet om miljoenen, maar wel een paar honderdduizend euro, vertelt Raf Lambrix nog. De Vlaamse overheid stimuleert kmo s en grote ondernemingen om te investeren in groene spitstechnologie d.m.v. de ecologiepremie. Een milieubewuste en energieefficiënte industrie zorgt immers voor een verankering van de industrie in Vlaanderen, en geeft uitvoering aan het Nieuw Industrieel Beleid. Vlaams minister-president Kris Peeters: Bedrijven die investeren in milieuvriendelijke en energiebesparende technologieën konden in het verleden steeds rekenen op ondersteuning vanwege de Vlaamse overheid. Met deze aanpassing wil ik een extra stimulans geven voor de groene investeringen die leiden tot verdere verankering van onze bedrijven. Deze aanpassingen dragen bij tot de klimaatuitdagingen waarvoor we staan. Enkel investeringen die vermeld worden op de zogenaamde limitatieve technologielijst (LTL) komen in aanmerking voor de klassieke ecologiepremie. Dit zijn de meest performante technologieën op de markt waarmee dan ook de hoogst mogelijke impact op het milieu en energiebesparing kan bereikt worden. Technologieën waarbij u al kan genieten van groenestroom- en warmtekrachtcertificaten komen niet in aanmerking. De hoogte van de ecologiepremie wordt bepaald in functie van de grootte van de onderneming (kmo s worden meer gesteund dan grotere bedrijven) en de performantie van de technologie. Er zijn technologieën die gezien hun uitzonderlijke en unieke karakter moeilijk gestandaardiseerd kunnen worden, en niet in aanmerking komen om opgenomen te worden op de limitatieve technologielijst. Dat kunnen ecologieprojecten van uiteenlopende aard zijn: bv. een warmtenet, opwaarderen of valoriseren van CO 2, diepe geothermie,... Deze projecten kunnen strategische ecologiesteun krijgen die maximaal 1 miljoen euro bedraagt. Alle informatie over de ecologiepremie vindt u op de website ^De twee nieuwe installaties zijn goed voor een capaciteit van ton verwerkt afval per jaar. Op de foto: Raf Lambrix en Martine Meuws Heeft u nog vragen over deze of andere steunmaatregelen? Bel ons gratis op of naar info@agentschapondernemen.be IN DE KIJKER 3 ID / Karel Hemerijckx

3 Meer waar voor ons geld Het nieuwe werken? Een goed plan! Jo Libeer De beste overheid is niet diegene die het meest bespaart en het beslag wil verlagen vanuit een dogma. De beste overheid is degene die haar maatschappelijke opdracht maximaal opneemt, terwijl ze de kostprijs zo laag mogelijk houdt door aan haar efficiëntie en effectiviteit te werken. Ik kon het zelf geschreven hebben. Maar het komt uit de pen van Peter Sommen, een hr-directeur in overheidsdienst, in een opiniestuk in De Standaard. De belastingbetaler betaalt te veel voor wat hij krijgt Hij gaat uit van een overheid die een bepaalde opdracht vervult en dat tegen een correcte prijs. Een overheid dus die waar voor haar geld levert. Laat het nu precies die twee-eenheid zijn die het Voka-kenniscentrum onderzocht heeft. We hebben meetinstrumenten opgesteld waarbij we nagaan hoe kwalitatief de overheidsoutput is. We nemen zoveel mogelijk de indicatoren die cruciaal zijn in een actieve welvaartstaat: op het vlak van arbeidsmarkt, recht, onderwijs, ecologie, enzo voort. We verkiezen numerieke indicatoren die aangebracht worden door gereputeerde instellingen zoals OESO of Eurostat en die regelmatig geüpdatet worden. We gaan hierbij alle Europese OESO-landen benchmarken. Dan gaan we kijken hoeveel de belastingbetaler moet betalen voor de waar die hij krijgt van de overheid; een soort Test Aankoop index voor belastingbetalers. We krijgen zo voor alle landen een score op honderd. Zweden heeft met 73,4 procent de beste score, gevolgd door Zwitserland en Finland. Dit zijn dus landen die een goede omgeving bieden aan hun burgers en bedrijven; met goed onderwijs, een hoge levensstandaard, goede infrastructuur, een sterk rechtssysteem en weinig corruptie. Griekenland is met 29 procent de laagste. België staat in deze index op de dertiende plaats (op de 24) en moet alle buurlanden laten voorgaan. De tweede grote stap in onze analyse is kijken naar wat we nu verhoudingsgewijs betalen voor die output. Dus hoeveel waar krijgen we voor het belastinggeld? Als indicator voor het belastinggeld nemen we het overheidsbeslag. België heeft van de Europese OESO-landen met 54 procent het vierde hoogste overheidsbeslag. Dit levert ons een ranking op die meet hoeveel overheidsoutput iedere eenheid overheidsbeslag oplevert. Hier zien we een heel ander beeld ontstaan. De duidelijke nummer één is Zwitserland. Een land dat de levenskwaliteit biedt van een Scandinavisch land maar dat dat aan een veel lager belastingtarief kan leveren. België staat op de twintigste plaats. Dus we betalen bijna de belastingen van een Scandinavisch land, maar de overheid plaatst hier slechts een zeer gemiddeld omgevingsklimaat tegenover. Van de buurlanden doet alleen Frankrijk het nog slechter. Telenet Incentive Plan, de fiscaalvriendelijke telecomformule Met het Telenet Incentive Plan betaalt u als werkgever geheel of gedeeltelijk de telecomfactuur van uw werknemers. Dit stelt uw werknemers in staat hun activiteiten autonoom te organiseren. Voor u is het Telenet Incentive Plan 100% aftrekbaar. En de administratie wordt tot een minimum beperkt. Kies nu voor de meest fiscaalvriendelijke manier om uw nieuwe werknemers te belonen. Surf naar of bel Wil de overheid hier iets aan doen, dan moet ze het overheidsbeslag en dus de belastingen verlagen. Ten tweede moet ze ook de waar verhogen. Dit hoeft niet noodzakelijk geld te kosten, maar kan vaak met betere en slimme beleidskeuzes. Doet de overheid dit niet, dan blijft heel wat van de welvaart verspild aan onnodige procedures, in mensen die niet meedoen aan het economisch leven of scholen die onvoldoende kwaliteit leveren. Er is dus maar één weg: meer waar voor ons geld. Tot de overheid in België de prijs van Beste koop verdient. Jo Libeer Gedelegeerd bestuurder Volg Jo Libeer op Twitter Telenet for profitable Business BIJSLUITER 5

4 #voka Niemand bij #bryo draagt een kostuum. Iedereen bij #bryo onderneemt innovatief en ambitieus. #verband Inhoud IN DE KIJKER 3 Van Gansewinkel investeert 5 BIJSLUITER Met: TNT Express, Sociale dialoog, CapitalatWork, SD Worx, Sociale dialoog, De Tijd. Kijk na pagina 28. Ik geloof niet echt in strategieën die snel snel opgezet en geïmplementeerd worden. Tijd is een bondgenoot voor een ondernemer. Hein Deprez, CEO Univeg Ondernemers West-Vlaanderen, september RONDETAFEL 8 Wat na de crisis? HIDDEN CHAMPION 12 Het draai- en freeswerk van TVL Het woord crisis wordt enorm misbruikt. Het is een geweldig excuus: 'Het is onze fout niet, het is de crisis.' Maar vaak gaat het dan niet over crisis maar over verandering. Geert Noels, econoom De Tijd, 31 augustus Meer 'werkbaar' werk is eerbare doelstelling maar niet de sleutel tot oplossing vergrijzing. Aanpassen arbeidsmarktinstituties is dat Ik ben nu 56, en ik fiets misschien iets minder snel dan twintig jaar geleden, maar op professioneel vlak ben ik in de vorm van mijn leven. Op mijn leeftijd worden in België veel mensen op brugpensioen gestuurd. Dat is een verspilling van talent voor de maatschappij. Ronnie Leten, CEO Atlas Copco Ondernemers Antwerpen-Waasland, september 1 op 7 verlaat school zonder diploma: leerplicht tieners ter discussie. Laat wie 15 jaar is werkplekleren of naar school gaan. DOSSIER TALENT & HRM 14 Forem, Actritis, VDAB 17 IBO-regeling versoepeld 18 Inge Geerdens, CVWarehouse 20 Secundaire school loopt voor 22 Basisschool pro ondernemerschap 23 Het relatiegeschenk/railease 24 PROSIT REPORTAGE 26 Coworking na de hype Business&Co Advieskantern bij Vokatribune na pagina 28 IN HET NIEUWS 29 Investeren wordt aantrekkelijker 32 BRIGHT & YOUNG 34 ACTUEEL 36 AGENDA 38 HOE ZOU HET NOG ZIJN MET DE BASCULE? 29 Week van het internationaal ondernemen Wim Kempenaers De Week van het Internationaal Ondernemen, die plaatsvindt tussen 14 en 17 oktober 2013, wordt traditioneel afgesloten met een groots netwerkevent. Dit jaar wordt u uitgenodigd in het Voka conferentiecentrum te Brussel waar Tom Heyman, CEO van Janssen Pharmaceutica, zijn visie geeft over waarom het nodig is te investeren in Vlaanderen en Brussel. Info: Chak López Inge Geerdens: We zijn te lui Inge Geerdens, CEO van CVWarehouse, is lovend over het talent in onze regio. Maar ze maakt zich zorgen over het ambitieniveau van de jongere generatie. Jonge mensen van vandaag hebben hun ouders hard zien werken, zij willen meer genieten van het leven. 29 Minder belastingen op machines Een onderneming die in 2014 investeringen doet, zal vanaf 2015 minder belastingen moeten betalen op machines en uitrusting. Zo wordt tegemoet gekomen aan een aloude eis van Voka. Bart Vander Elst, Colruyt Group: We zullen onze onroerende voorheffing in een periode van 4 à 5 jaar op nul kunnen brengen. 6 7

5 DE TAFEL DER WIJZEN Welke weg na de crisis? Het heeft lang geduurd, maar eindelijk wijzen een aantal indicatoren op een voorzichtig economisch herstel in de eurozone. Maar hoewel het einde van de recessie nabij lijkt, lopen de meningen over het beleidspad voor de komende jaren nog steeds uiteen. Vokatribune ging op zoek naar de recepten voor duurzame economische groei. We nodigden professor economie Koen Schoors (UGent), Dirk Holemans, coördinator van de denktank Oikos en Stijn Decock, hoofdeconoom bij Voka aan tafel. Frederik Meulewaeter en Björn Crul Koen Schoors We hebben arbeid nodig om onze sociale zekerheid te financieren % Dirk Holemans (Oikos): Op het vlak van groene economie staat in België de tijd stil en moddert men aan. De economie veert wat op en het debat over relance is geopend. Wat is jullie daarbij het meeste opgevallen? Schoors: Mij is opgevallen dat iedereen het nu eens is dat de lasten op arbeid veel te hoog zijn. Zowel links als rechts. Dat is nieuw. Als je dat vroeger als econoom zei, kreeg je heel wat weerstand. Eigenlijk is het absurd dat we arbeid zo hard belasten. We hebben die arbeid net nodig om onze sociale zekerheid te financieren. Er is dus een lastenverschuiving nodig, bij voorkeur naar consumptie en energieverbruik. Decock: Ik denk dat er toch wel enkel eyeopeners geweest zijn voor het grote publiek. De sluiting van Ford Genk had onrechtstreeks te maken met hoge loonkosten. De Volvo-directie heeft het voortbestaan van zijn fabriek in Gent expliciet afhankelijk gemaakt van de evolutie van de loonkosten. En in Limburg is men zeshonderd arbeidsplaatsen mislopen omdat een internationaal distributiebedrijf Nederlands Limburg verkoos omwille van de lagere loonkosten. Je kan het loonkostenprobleem nu moeilijk nog ontkennen. Holemans: Ook ik ben akkoord dat de lasten op arbeid verlaagd moeten worden en dat dit gecompenseerd moet worden door hogere belastingen op energie en vervuilende producten. In Zweden heeft men bijvoorbeeld de belasting op CO 2 -uitstoot verhoogd en die op lonen verlaagd. Dat systeem is een perfecte illustratie van ecofiscaliteit. Als we de moed hebben, kunnen we dat systeem zo overnemen. Is onze industrie daar klaar voor? Decock: Ik zou toch oppassen met extra belastingen voor energie-intensieve bedrijven. We hebben een van de meest energie-intensieve economieën van de wereld, terwijl onze bedrijven meestal tot de meest energie-efficiënte behoren. Als je energie voor hen nog extra belast, jaag je die bedrijven ook over de grens. En als je door bijkomende taksen de productie verjaagt, boek je geen enkele winst voor het milieu, integendeel. Want je moet de producten dan ook nog eens tot hier transporteren. In een ideaal scenario belast je energie en milieuvervuiling enkel bij het eindproduct. Dan kan een product dat in een land met lakse milieuregels gemaakt wordt, hier niet goedkoper aangeboden worden. Holemans: Onze energie-intensieve bedrijven staan voor een enorme uitdaging. Na de Tweede Wereldoorlog hebben we een industrie uitgebouwd op basis van fossiele brandstoffen. Nu moeten we de omslag maken naar een industrie op basis van hernieuwbare energie. Dat lukt alleen maar in een land met een visie op waar het naartoe wil, in combinatie met een stevig investeringsbeleid. Maar dat zijn twee zaken die in ons land ontbreken. In Nederland wil men ook heel duidelijk omschakelen naar een groene economie, door afspraken te maken met alle maatschappelijke actoren. Ook Greenpeace gaat mee in bad. Hier staat de tijd stil en moddert men aan. Schoors: Duitsland is op dat vlak een sterk voorbeeld. Het is een land met een enorme chemiecluster en toch durft men te # Vlnr.: Stijn Decock (Voka), Koen Schoors (UGent), Dirk Holemans (Oikos) Stijn Decock We moeten een Japanse winter met langdurig lage groei vermijden zeggen dat de kerncentrales dicht moeten en dat men radicaal voor groene energie kiest. Men biedt duidelijkheid aan alle economische actoren. Hier weet niemand echt waar we naartoe moeten en waarin je nu het best investeert. Moeten we de toekomst dan somber inzien? Decock: Ik deel voor een stuk de ongerustheid van Dirk Holemans, maar we mogen de mogelijkheden van technologie niet onderschatten. Door de stijgende welvaart en de bevolkingsdruk worden we met meer milieuproblemen en schaarste geconfronteerd, maar ook de kennis neemt explosief toe. En omdat energie duurder is, zoekt elk bedrijf nu naar technologieën om energie te besparen. Neem nu de elektrische wagen. De Amerikaanse wagenbouwer Tesla heeft nu een wagen die erg in trek is en die zal helpen om de kritische massa pro-elektrische wagens op te bouwen. Binnen enkele jaren kan het dan, net zoals jaren geleden met internet, snel gaan met de elektrische wagen. Schoors: Ik denk ook dat wanneer een aantal nieuwe milieutechnieken een kritische massa bereiken, een technologie kan ontploffen. Prijzen hebben ook een belangrijke functie in wat mensen willen consumeren. Zeker als we milieu-onvriendelijke producten duurder maken en milieuvriendelijke goedkoper. Lieven Van Assche Holemans: Wie denkt dat het klimaatprobleem het ultieme probleem is, vergist zich. Nog problematischer is het ineenstorten van onze biodiversiteit. De VN-landbouworganisatie FAO schat het verlies aan genetische diversiteit in de landbouw op liefst 75 procent gedurende de afgelopen eeuw. Over alternatieven is nog onvoldoende nagedacht. Grondstoffen zijn nochtans ons kapitaal, veel meer dan consumptiegoederen. Decock: Ik ben niet zeker of schaarste echt een probleem wordt. De kennis om er oplossingen voor te vinden, zal steeds stijgen. Schoors: Daar ben ik het niet mee eens. Duizend Einsteins zullen niet duizend keer meer uitvinden dan één Einstein. $ Lieven Van Assche 8 RONDETAFEL 9

6 $Koen Schoors (UGent): "Wij laten veel talent liggen, zoals vijftigplussers en allochtonen." Waar liggen er volgens u oplossingen om weer aan te knopen met groei? Schoors: Wij laten veel talent liggen, zoals vijftigplussers en allochtonen. Cruciale vraag is hoe we deze groepen activeren. De manier waarop het onderwijs en de arbeidsmarkt bijvoorbeeld met allochtonen omgaan, is schandalig. We gooien onze talenten gewoon weg. Een allochtoon krijgt minder respons op zijn sollicitatiebrief dan een autochtoon, ook al heeft die dezelfde diploma s. Discriminatie blijft een feit op de arbeidsmarkt. Dirk Holemans Holemans: Daar wordt wel aan gewerkt. Ik was de voorbije acht jaar bestuurder van het OCMW Gent. Dat heeft, op maat van leefloners, een opleidings- en tewerkstellingscentrum en er is een specifiek activeringsbeleid. We moeten naar een systeem van ecofiscaliteit: minder lasten op arbeid en meer op energie en vervuiling Schoors: Zo hoort het ook. We moeten hangmatten afbreken en reconversie opbouwen, zoals in Limburg. De arbeiders van Ford op brugpensioen sturen was dan ook absurd. We zijn jobs aan het kelen, een totaal verkeerd signaal. Lieven Van Assche Holemans: We moeten ook out of the box durven denken. Het moet niet altijd over groei gaan. Wanneer is er genoeg groei? Iedereen zegt: de vergrijzing wordt onbetaalbaar. Maar dat is volledig vanuit het bestaande maatschappijmodel gedacht, waar we geen tijd meer hebben voor elkaar. We moeten de samenleving anders durven organiseren. Als meer mensen een dag minder zouden gaan werken en meer voor mekaar zorgen, zou de samenleving er veel rijker op worden. Decock: Daar verschillen we fundamenteel van mening. We moeten een Japanse winter met langdurig lage groei vermijden. Want economische groei is de cruciale factor om enkele grote maatschappelijke uitdagingen zoals de vergrijzing of de overheidsschuld aan te pakken. Hoge groei heeft trouwens ook een positief effect op de welvaart: het leidt tot extra jobs en dat is nog altijd de beste garantie tegen armoede. ^Stijn Decock (Voka): Economische groei Onze samenwerking met het Europees Investeringsfonds is de cruciale factor om grote maatschappelijke uitdagingen Lieven Van Assche zoals de vergrijzing aan te pakken. Makkelijker toegang tot startkapitaal voor een vlotte start van uw zaak. U start een zaak? Dat treft: dat doen wij ook. Elke dag opnieuw en in uw buurt. Onze lokale specialist Business Banking geeft u onderbouwd advies en biedt u begeleiding op maat. Bovendien vertelt hij u meer over het Europees Investeringsfonds. 19/11/2013 VOKACONGRES TOuR & TAxiS BRuSSEl Kom op dinsdag 19 november naar het Vokacongres en ontdek alles over de Vlaamse hidden champions en het pact voor 2% economische groei. De garantie van dat fonds kan ervoor zorgen dat u zelf minder waarborgen moet aanbrengen of dat u een korting op uw krediet geniet. Geïnteresseerd? Contacteer uw lokale specialist Business Banking of surf naar belfius.be/starters. De financiering geniet een garantie verleend binnen het kaderprogramma voor concurrentievermogen en innovatie van de Europese Unie. Belfius Bank NV, Pachecolaan 44, 1000 Brussel IBAN BE BIC GKCCBEBB RPR Brussel BTW BE FSMA nr A.

7 ^Geert Van Landuyt, TVL: De klanten weten ons te vinden, ze kennen ons van reputatie. GEERT VAN LANDUYT, TVL: Zo lang het maar moeilijk werk is ID / Kurt Desplenter We kunnen veel aan, zegt Geert Van Landuyt. Zo lang het maar moeilijk werk is. Hij heeft de meest vooruitstrevende draai- en freesmachines op de vloer staan. We zijn technologisch leider, vertelt hij. We willen altijd de meest recente machines en de top van de technologie. Zijn CNC-gestuurde draai- en freesmachines zijn vaak prototypes die speciaal voor TVL zijn ontworpen en gebouwd. We werken nauw samen met een Duitse machinebouwer, die op onze specificaties aan de slag gaat. We zoeken naar nieuwigheden die een stapje verder gaan, en zo bouwen we een voorsprong van enkele jaren op tegenover de rest van de markt. Het is natuurlijk elke keer een risico, een sprong in het onbekende. Maar tot nog toe hebben we dat blijkbaar altijd goed kunnen inschatten. Dertig mensen telt de onderneming, en sommige machines draaien in volcontinu. Dertig is genoeg, zegt Van Landuyt. Veel meer moeten het er niet worden. Zo kunnen we het nog heel informeel houden. Ik kan nog meedraaien in het atelier. Ik loop voortdurend rond, ik ben altijd bereikbaar. Ik voel me heel goed bij deze manier van werken. Als we veel groter zouden worden, zouden we veel meer formele structuren moeten organiseren, en dat gaat op onze kostprijs wegen. Nu kunnen we tegen heel scherpe prijzen werken. BUREN Toeleveringsbedrijf Van Landuyt, zo luidt de naam van de onderneming voluit. De oorsprong ligt al in een ver verleden. Zijn over-overgrootvader was een lokale smid, in Toen op zeker ogenblik een buskruitfabrikant het latere PRB zich in de buurt kwam vestigen, gingen de twee zonen van de smid blikken dozen maken voor de fabriek. Grootvader Van Landuyt ging nog iets verder, die maakte ook de matrijzen voor die dozen. De start van een machinebouw, dus. In de jaren 60 van vorige eeuw kwam Sidmar zich in het Gentse vestigen, en die zocht machinebouwers. Vader Van Landuyt sprong in die markt. En toen in de jaren 70 Volvo Trucks zich in het Gentse installeerde, deed Van Landuyt ook verspaanwerk in serie voor die vrachtwagenfabrikant. Geert is de enige van de volgende generatie die ook in het vak wilde komen. Vader en zoon beslisten om elk hun eigen weg te gaan, in twee bedrijven die vlak naast elkaar lagen en met een grote poort ertussen. Vader legde zich toe op eenmalige constructies in Konstruktiewerkhuizen Van Landuyt, ik specialiseerde me met TVL in werk voor kleine series. Vader verkocht bij zijn pensioen aan een investeringsmaatschappij, Geert werkt verder in het belendende gebouw. We blijven goede buren. WINDMOLENS Enkele jaren geleden, bij de introductie van een nieuw vrachtwagenmodel, liep het werk voor Volvo echter wat terug. Ik ben dan op zoek gegaan naar mensen die onze draai- en freescapaciteit konden gebruiken. Ik ben naar de beurs van Hannover gegaan, ben zo in contact gekomen met de windmolenfabrikanten, ik heb hen een offerte gemaakt. En blijkbaar zat de prijs bijzonder goed, ik kreeg het contract. Een scherpe prijs, maar met dit prijsniveau kunnen we blijven investeren, zegt Van Landuyt. En onze klant in Duitsland noemt ons Preiswertig. Vrij vertaald: we leveren heel goede kwaliteit tegen een zeer goede prijs. TVL startte met vijf tandwielkasten per maand. Vandaag levert het bedrijf er 120. Tandwielhuizen van vier tot vijf ton, plus de centrale as die een klein ton weegt. Windenergie is een wereldwijde groeiende markt. TVL heeft er een marktaandeel van 15 procent, het is daarmee in die niche de nummer één. FLEXIBEL Bij ons is het voortdurend ombouwen, zegt Geert Van Landuyt. We werken flexibel, met flexibele machines. Het is altijd werken volgens tekeningen en ontwerpen van de klant. Wat binnenkomt, is een gegoten of gesmeed stuk metaal. Wat buiten gaat, is klaar voor de volgende stap in de productie. Gefreesd, gedraaid, gewassen. Windenergie is goed voor pakweg de helft van de omzet. En er zijn offshoots: TVL freest nu ook tandwielkasten voor locomotieven. Maar er zijn ook andere grote en belangrijke klanten: Volvo, Caterpillar, Atlas Copco. Vijfennegentig procent van de omzet is export. De directe klanten zijn Duits, Zweeds, Nederlands, maar de eindklant zit over de hele wereld. De Volvo-vrachtwagens, de Caterpillar-machines, de Siemens-windmolens reizen tot ver over de grenzen. Geert Van Landuyt Iedereen krijgt de kans om mee te groeien met de machines Twee duizendste van een milli meter. Dat is de meettolerantie voor het draai- en freeswerk op de enkele tonnen zware tandwielkasten die TVL in Wetteren maakt voor de wind molenfabrikanten. Geert Van Landuyt, CEO, stelt het plastisch voor. Hij duwt zijn vinger op de tafel. Voilà, zegt hij. Een vingerafdruk is vier duizendste millimeter. De tolerantie voor ons werk is dus de helft. Erik Durnez TVL Business: verspanende bewerking van smeed- en gietstukken voor onder meer windmolens en treinen Plaats: Wetteren Werknemers: 30 Omzet: 10,3 miljoen euro, waarvan 95 procent export Ambitie: nummer 1 op markt tandwielkasten voor windenergie Dat maakt het werk ook interessant, vindt Geert Van Landuyt. We zijn de voorbije jaren gegroeid van vijftien naar dertig mensen. Negenentwintig mannen zijn het, en één vrouw. En wie hier start, blijft doorgaans. Iedereen krijgt de kans om mee te groeien met de machines. Om door te groeien in complexiteit. Verkopers heeft hij niet op de baan. We hebben geen vertegenwoordigers, we doen geen prospectie. De klanten weten ons te vinden, ze kennen ons van reputatie. Van mond tot mond: dat is de beste publiciteit. HIDDEN CHAMPION Hidden champions zijn bedrijven die marktleider zijn in Europa of ze behoren 12 tot de wereldwijde top drie. Zeventig procent van hen maakt industriële producten, 13 ze richten zich steeds op een nichemarkt.

8 FOREM, ACTIRIS, VDAB Werkloosheid: één vogel maakt de lente niet Neen, het is niet omdat er sprake is van een aarzelend economisch herstel, dat we meteen een daling van de werkloosheid moeten verwachten. De toplui van de drie tewerkstellingsdiensten zijn het er over eens: Marie-Kristine Vanbockestal, sinds twee jaar directeur-generaal van de Waalse Forem, Yves Bastaerts, adjunct-directeurgeneraal van het Brusselse Actiris, en Fons Leroy, sinds 2005 gedelegeerd bestuurder van de Vlaamse VDAB. Erik Durnez De drie geregionaliseerde tewerkstellingsdiensten krijgen straks veel meer autonomie. Wat kunnen ze er mee doen, en hoe verschillend is hun aanpak? We zetten toplui van de drie organisaties rond de tafel. Beroepen van de toekomst Een greep uit de studie Métiers d Avenir en Wallonie van Forem: Schoonmaker van zonnepanelen Onderhoudselektrieker voor fotovoltaïsche systemen Isolatie-installateur Makelaar in bouwwerken Renovatie van energieinstallaties Farma-econoom Biostatisticus Productietechnicus celculturen Chauffeur voor vervoer van gehandicapten, bejaarden,... Gespecialiseerd animator De volledige lijst vindt u terug op absoluut iets doen aan de ongekwalificeerde uitstroom: jonge mensen die zonder diploma de school verlaten. Ons idee is om jongeren die daar risico lopen veel vroeger aan de VDAB over te dragen. Op 15 of 16 jaar al. Zodat wij ze groepsopleiding en stages kunnen bieden. Verder moeten we de dienstverlening aan de werkgevers verbeteren. Onze consulenten moeten meer voeling krijgen met het bedrijfsleven. En we zullen stap voor stap service level agreements met werkgevers afsluiten: welke service verwachten ze van ons? Enkel de publicatie van vacatures? Voorselectie? De hele selectie? Vorming? Derde punt, we kunnen de matching echt verbeteren. We hebben daarvoor een instrument ontwikkeld dat toelaat te matchen op basis van competenties. Maar we moeten nog verder gaan en, op basis van datamining, heel vroeg nieuwe trends en evoluties op de arbeidsmarkt detecteren: wat zijn de nieuwe competenties die in trek zijn? Hoe evolueren de beroepen? Die aanpak maakt het mogelijk om daar zelf op in te spelen, faciliteert bedrijven en intermediairen in hun HR-beleid en zet het onderwijs ertoe aan hun scholingsprogramma s bij te sturen. En we zien dat onze collega s in Wallonië en Brussel, en ook buiten ons land, heel veel belangstelling hebben voor dat model. Hoe gaat het met de werkloosheid in Wallonië? Marie-Kristine Vanbockestal, Forem: We kennen nu al achttien maanden stijgende werkloosheid. Dat is wel heel lang. Maar het tempo ligt lager dan bij de vorige crisis, in En we zijn ook iets optimistischer dan bij het begin van de crisis. Twee elementen: een voorzichtig herstel van de groei al zal dat zich pas op wat langere termijn laten voelen. Eerst zullen de werkloosheidcijfers nog stijgen, we moeten de herstructureringen bij Arcelor in Luik, bij Caterpillar in Charleroi en bij Saint-Gobain in Namen nog in de cijfers zien verschijnen. Dat zijn samen vierduizend mensen. Tweede hoopgevend element: de jeugdwerkloosheid daalt sinds drie maanden. We hopen dat dit structureel is. Misschien begint de intensieve en gepersonaliseerde begeleiding van schoolverlaters, die we twee jaar geleden invoerden, stilaan vruchten af te werpen. En in Brussel? Yves Bastaerts, Actiris: Een beetje een gelijklopend verhaal, en toch anders. Brussel is goed voor arbeidsplaatsen. Minder dan de helft daarvan wordt ingenomen door Brusselaars, de rest is pendel. Bovendien is de markt zeer tertiair. Dat wil dus zeggen: hooggeschoolden. Er is niet veel industrie meer, voor laaggeschoolden zitten we met een extra probleem. Yann Bertrand 70 procent van de vacatures is voor hooggeschoolden, 70 procent van de werkzoekenden zijn laaggekwalificeerd. De werkloosheid in Brussel ligt zeer hoog, 20,8 procent, maar dat cijfer blijft vrij stabiel. En ook wij zien een begin van daling in de jeugdwerkloosheid. 29,8 procent in augustus, dat is 1,2 procentpunt minder dan augustus Terwijl we toch een sterke stijging zien van het aantal jongeren in het Brusselse gewest. # Binnenkort krijgen de drie tewerkstellingsdiensten meer autonomie. Op de foto vlnr: Yves Bastaerts (Actiris), Marie-Kristine Vanbockestal (Forem) en Fons Leroy (VDAB) Staat Vlaanderen er beter voor? Fons Leroy, VDAB: De prognoses van het Planbureau zien er toch niet zo rooskleurig uit. De werkloosheid zal in de volgende jaren nog blijven stijgen, ook in Vlaanderen. En ondanks de voorzichtige economische heropleving. Pas vanaf 2018 wordt een echte kentering verwacht, vooral om demografische redenen. Dat wil zeggen dat binnen vijf jaar de war on talent zich zeker opnieuw zal doorzetten. In alle hevigheid. We moeten daar eigenlijk nu al volledig op inzetten, want tegen die tijd zullen we alle handen nodig hebben. Wat betekent dat dan voor u? Leroy: De VDAB staat voor vier grote uitdagingen: het activeringsbeleid, de dienstverlening aan de werkgevers, de matching van vraag en aanbod, de loopbaanbegeleiding. Eerst en vooral, we zullen het activeringsbeleid moeten versterken en verdiepen. We hebben onze begeleiding op maat nu al uitgebreid tot 58 jaar. De doelstelling moet zijn om mensen tot 65 jaar te begeleiden. Zo lang ze op de arbeidsmarkt aanwezig zijn. Tegelijk is er actie nodig voor jongeren. We moeten En, tot slot, we gaan de loopbaanbegeleiding uitbreiden. Onze doelgroep zijn niet alleen de werkzoekenden en de werkgevers, maar iedereen die aan de slag is. Hoe kunnen we er voor zorgen dat ze langer aan de slag blijven, en dat bovendien nog aangenaam vinden ook? Kan de VDAB dat allemaal aan? Leroy: Natuurlijk niet als we dat allemaal zelf zouden willen doen. Maar we zullen onze rol opnemen, niet alleen als actor, maar ook en vooral als regisseur van het Vlaams loopbaanbeleid. Doelstelling is om ook de andere spelers op de markt aan het werk te zetten. En we kunnen ook heel veel dienstverlening virtueel maken en er slimme programma s op loslaten, die bijvoorbeeld amazon-gewijs suggesties doen aan onze klanten, op basis van hun cv of van hun sollicitatie- of hun aanwervingsgedrag in het verleden. Wat doen jullie in Wallonië? Vanbockestal: En hele reeks dingen. Eerst en vooral, voor mensen in herstructureringen starten we elke keer een reconversiecel op. Dat betekent dat ze samen in begeleiding gaan, door de rouwperiode na het ontslag worden geloodst, en een persoonlijk plan van aanpak krijgen. $ 14 DOSSIER TALENT & HRM 15

9 INDIVIDUELE BEROEPSOPLEIDING (IBO) WORDT INTERESSANTER IBO-regeling eindelijk versoepeld # Yves Bastaerts, Actiris (links): 70 procent van de vacatures is voor hooggeschoolden, 70 procent van de werkzoekenden zijn laaggekwalificeerd. # Marie-Kristine Vabockestal, Forem (midden): De jeugdwerkloosheid daalt sinds drie maanden, hopelijk is dat structureel. # Fons Leroy, VDAB (rechts): Onze consulenten moeten meer voeling krijgen met het bedrijfsleven. Yann Bertrand Yann Bertrand Yann Bertrand Daarnaast hebben we het programma 'Accompagnement personalisé', om mensen actief naar vacaturen te begeleiden. Natuurlijk, je kunt het paard naar het water brengen, maar je kunt het niet verplichten om te drinken. Je zou ze kunnen verplichten om vorming te volgen. Vanbockestal: Dat stellen sommige werkgevers voor, ja. Maar ik denk dat je de werkgevers een slechte dienst bewijst als je hen mensen stuurt die echt geen goesting hebben. Dit gezegd zijnde, ook wij zitten met de groeiende groep van ongekwalificeerd uitstromende jongeren. Wij geven ze, in het kader van het Marshall-plan, nu de kans om drie weken lang in een vormingscentrum telkens een week een bepaald beroep uit te proberen. Metser, vloerder, loodgieter, Klikt het, dan kan de vorming beginnen. Klikt het niet, dan krijgen ze weer drie kansen. We hebben vandaag in Wallonië 25 competentiecentra. Telkens in partnership met de professionele sector, gericht op specifieke sectoren, en up to date. We hebben zopas een studie gemaakt van de beroepen van de toekomst. Driehonderd hebben we er in kaart gebracht: 25 compleet nieuwe, 275 in grote evolutie. Dat geeft ons echt een goede werkbasis. En, tot slot, ook wij proberen performant te werken. We hebben de Forem zopas gedecentraliseerd, met vier grote territoires die een eigen manager krijgen en een grote autonomie. Zo kunnen we inspelen op de specificiteit van elke subregionale arbeidsmarkt. En we zorgen er verder voor dat we voor werkgevers een SPOC organiseren, een single point of contact, die zo nodig zelf binnen de organisatie de vereiste specialisten opzoekt. En hoe pakt Brussel de problemen aan? Bastaerts: Wij werken op twee sporen. Eerst en vooral, de begeleiding op maat. Brussel zit alweer met een specificiteit, als gevolg van een vorige staatshervorming. Het Brusselse gewest is wel bevoegd voor arbeidsbemiddeling, maar niet voor vorming en opleiding: dat is een gemeenschapsverantwoordelijkheid. Dat wil zeggen dat we nauw moeten samenwerken met de betrokken organisaties, in casu de VDAB en Bruxelles Formation. Maar dat lukt vrij aardig. We hebben nu een intensieve begeleiding op maat uitgewerkt. Met Bruxelles Formation hebben we al afgesproken dat we jongeren een aanbod zullen doen: ofwel werk, ofwel opleiding, ofwel een stageplaats. Met de VDAB gaan we praten om hetzelfde te doen. Ten tweede, de matching. Inderdaad, we stellen vast dat Brusselse bedrijven vaak de VDAB inschakelen in plaats van Actiris. Dat heeft ons aan het nadenken gezet: misschien waren we niet goed genoeg afgestemd op de noden van die bedrijven. Dus doen we nu grote inspanningen om de dienstverlening te verbeteren. We sluiten conventies af met bedrijven en we laten onze consulenten sectoraal werken. Zodat ze stilaan sectorspecialisten worden. En blijkbaar werkt dat. Dat zien we aan de cijfers. Vorig jaar hebben we 26 samenwerkingsovereenkomsten gesloten met grote werkgevers, dat is dubbel zoveel als in En in de eerste negen maanden van dit jaar staat de teller al op vijftig. De Vlaamse regering heeft het stelsel van de individuele beroepsopleidingen (IBO) versoepeld. En dat is een goede zaak, want de IBO is een interessante manier om mensen op te leiden voor functies met moeilijk vindbare profielen. Bregt Timmerman De individuele beroepsopleiding is een opleiding waarbij een cursist op de werkplek wordt getraind en begeleid. Het bedrijf betaalt geen loon en RSZ, enkel een productiviteitspremie. Na deze opleiding was het bedrijf tot voor kort verplicht om de cursist aan te werven met een contract van onbepaalde duur. Weldra kan de cursist na de IBO ook een contract van bepaalde duur krijgen die minimaal de duurtijd van de opleiding omvat. Deze versoepeling komt tegemoet aan de vraag van bepaalde ondernemingen en sectoren die de voorkeur geven aan tijdelijke contracten, zoals dat bijvoorbeeld in de distributiesector het geval is. VEEL VOORDELEN Voka vroeg al lang om de regels van IBO aan te passen aan de behoeften van de arbeidsmarkt. Het is dus een goeie zaak dat via deze aanpassing alle wegen naar werk, ook deze met een tijdelijk karakter, nu eindelijk volwaardig worden erkend. Momenteel zijn er IBO ers in Vlaanderen en met deze versoepeling ligt het streefdoel op De IBO is een interessante methode om medewerkers te vinden voor minder evidente functies. Daarnaast is het een voordelige manier van opleiden en is de administratie die erbij komt kijken, relatief beperkt. Shutterstock Meer autonomie? Meer samenwerken! Na de zesde staatshervorming zullen de drie tewerkstellingsdiensten meer taken en autonomie krijgen. De zesde staatshervor- Dat doen we nu al in Synerjob, met gemixte ploegen om Waalse werk- doen met minder middelen. Dat wordt een uitdaging. En samenwerken? ming zal, eens afgerond, een reeks arbeidsmarktbevoegdheden lozen naar Vlaamse jobs toe te leiden. Dat zal misschien nog intenser overhevelen naar de regio's: controle van de beschikbaarheid, worden. Yves Bastaerts (Actiris): Brussel wordt omhelsd door de doelgroepenbeleid, betaald educatief verlof, arbeidsmigratie, twee andere gewesten. We zullen dus sowieso goede afspraken met werkgelegenheidsprogramma's hen moeten maken. Fons Leroy (VDAB): De staatshervorming maakt het mogelijk om iets De toplui van Actiris, Forem en VDAB zijn het er over eens. Hoe groter de te doen tegen de planlast zeg maar: de werklozen die alleen maar autonomie, hoe meer overleg en samenwerking er nodig is, zeggen ze solliciteren omdat ze op jacht zijn naar attestjes voor de RVA. We zullen de werkzoekenden gericht de weg naar werk wijzen. Een intensief in koor. Hoe schatten zij de gevolgen van de zesde staatshervorming in? Marie-Kristine Vanbockestal (Forem): Het is een grote kans. Onze activeringsbeleid, zonder planlast voor de werkgevers. In ruil zullen we gereedschapskist wordt ruimer. Maar we zullen blijkbaar meer moeten van de werkgevers meer feedback vragen. JOOST VAN HERCK, HR OFFICER SPIE INDUSTRIE NOORD: Zelf kandidaten opleiden is voor ons de enige optie Bedrijven maken gretig gebruik van de IBO, vooral bedrijven waar het moeilijk is om gespecialiseerde mensen te vinden. Joost Van Herck, HR Officer bij Spie Industrie Noord is een van de velen die via IBO geschikte medewerkers kan vinden. Met openstaande vacatures voor pijpfitters, fotolassers en industrieel elektriciens vissen wij bij SPIE Industrie Noord volop in de vijver van knelpuntberoepen. Aangezien deze vijver onvoldoende aangevuld wordt vanuit de onderwijsinstellingen, is kandidaten zelf opleiden voor ons de enige optie om voldoende gekwalificeerd personeel te kweken. Zonder het systeem van IBO zou dat zeer moeilijk te organiseren en te financieren zijn. Door onze goede samenwerking met de VDAB, stroomden bij ons in 2012 maar liefst tien kandidaten in via een IBO. Een combinatie van een gespecialiseerde en praktische opleiding in het competentiecentrum van de VDAB gevolgd door een individuele begeleiding op de werkvloer, is daarbij de sleutel tot succes. Door deze positieve ervaringen is IBO door en door geïntegreerd in onze organisatie. # Weldra kan de cursist na een individuele beroepsopleiding ook een contract van bepaalde duur krijgen. DOSSIER TALENT & HRM Hoe u een IBO in uw onderneming kan toepassen, leest u in de Vokawijzer 28: De Individuele Beroepsopleiding, die Voka samen met de VDAB heeft opgesteld. U kunt deze Vokawijzer als lid gratis bestellen via info@voka.be.

10 INGE GEERDENS, CVWAREHOUSE We hebben talent zat, maar we gebruiken het niet Het advies van Inge Geerdens 1. Schitterend werk moet je schitterend belonen 2. Solidariteit moet blijven met wie het nodig heeft 3. Neem niet alleen, geef ook terug aan de samenleving We zitten in een ongelooflijk getalenteerde regio, die heel veel kansen geeft, heel veel mogelijkheden voor de mensen. Maar we hebben een luiheid ontwikkeld, een lousiness, die ons verhindert om die kansen te benutten. Inge Geerdens, CEO van CVWarehouse, windt er geen doekjes om. Erik Durnez Inge Geerdens CVWarehouse biedt rekruteringssoftware die een hele rist ondernemingen gebruiken op hun websites. Ecover, McDonalds, Kinepolis, Sanoma zijn klant om maar die te noemen. Inge Geerdens heeft een scherpe kijk op de arbeidsmarkt. Hoe evalueert ze onze competenties en onze talenten? Ze start met een anekdote. Talenkennis is een key competence. Ik ben jaloers op mensen die vier talen kennen. Ik heb een neef die in Brazilië woont, en die met een Chinese is getrouwd. Thuis spreken ze met hun kinderen Nederlands en Mandarijns, op school en daarbuiten is het Portugees en Engels. Dat is een rugzakje vol. Wat een rijkdom! Want als je gewoon bent om verschillende talen te spreken, wordt het zoveel makkelijker om er nog één extra aan te leren. Te veel mensen zijn tevreden met goed genoeg We hebben, zegt ze, als kleine regio een ongelooflijk voordeel: we worden voortdurend geconfronteerd met andere talen. Jonge gastjes van bij ons leren Engels terwijl ze naar The Lion King kijken. Spanjaarden daarentegen hebben een bijzonder slechte talenkennis. Waarom? Alle buitenlandse televisieprogramma s, alle films daar zijn gedubd. Dat maakt een gigantisch verschil. Kleine Spanjaardjes horen alleen maar Spaans. Dat is een geweldige handicap. Ze krijgt meteen bijval van Chak López onze fotograaf, een Madrileen die enkele jaren geleden naar Antwerpen verhuisde, en die getuigt hoeveel moeite het hem heeft gekost om Nederlands en Engels te leren. PINTJE Inge Geerdens maakt een scherpe analyse. Ik zie veel talenten, maar helaas staan die niet altijd op scherp. En dat is zo zonde. Het is zo n groot verlies als een talentrijk persoon zich niet smijt. Ik denk altijd: zoek de extremen op. Hoe ver kan je gaan met je talenten? Waar liggen je limieten? Je geniet, denk ik, alleen maar ten volle als je er helemaal voor gaat. Ze vergelijkt het met een koel glas bier. Elke dag een pintje? Dat kan smaken. Maar als je jezelf oplegt dat je eerst een marathon moet gelopen hebben, dan smaakt dat pintje als champagne. Maar wie wil nog een marathon lopen voor een glas bier? # Inge Geerdens, CVWarehouse: Jonge mensen van vandaag hebben hun ouders hard zien werken, en ze concludeerden daaruit: wij willen de work-lifebalans vinden. Talent is voor haar dus niet meer dan een startpunt. Ik heb liever iemand met wat minder talent die gedreven is, dan een groot talent dat daar niets mee aanvangt. In de wereld van de selectie zeggen we altijd: Hire the attitude, and train the skills. Iemand die de goede werkhouding heeft, staat in plus. De kennis kan je altijd nog aanscherpen. Maar met iemand met een foute attitude kan je weinig of niets bereiken. SCHERPER We zijn te vaak wat lui, zegt ze. En ze schrijft dat toe aan onze comfortabele wereld. Ze doet dat zonder verwijten. Ik heb tot mijn eigen schaamte namelijk vastgesteld dat ik vandaag, door de economische crisis, veel scherper sta dan daarvoor. Dat is toch confronterend, de crisis te moeten zien als een geschenk, een kans om te zien wat je allemaal kunt. Comfort leidt tot inertia, zegt ze. Terwijl necessity, noodzaak, het beste uit de mensen haalt. Hoe krijg je mensen zo ver? Hoe zorg je voor de goede attitude? Dat is een heel moeilijke opdracht, geeft Inge Geerdens toe. Mensen zijn het product van een samenleving, van een omgeving. Jonge mensen van vandaag zijn opgegroeid in hoogconjunctuur. Ze hebben hun ouders hard zien werken, en ze concludeerden daaruit: wij gaan het anders doen, het hoeft niet zo hard te gaan, we willen ook iets aan het leven hebben, de work-life-balans vinden. Dat is het discours dat je vandaag hoort, overal. Eerlijk? Ik vind dat vreemd. Ik denk dat werken, je job goed doen, iets is dat veel voldoening geeft. Je nuttig voelen: dat is geluk. GOESTING Is dat een pessimistische visie op de samenleving? Ze steigert bij de vraag. Ik geef je mijn standaardantwoord. Als je elke dag met plezier opstaat, werk creëert, de boel draaiende houdt, en als ondernemer zelf geen enkele zekerheid hebt, ben je dan pessimist? Neen toch, want dan doe je dat niet. Ik heb het gevoel dat ik heel realistisch ben. Het is vechten, durven, vallen, opstaan en weer doorgaan. Maar te veel mensen zijn tevreden met goed genoeg. Wat ziet ze als remedies? Ze aarzelt niet. Drie dingen. Eerst en vooral: werk belonen. Wie schitterend werk levert, moet schitterend beloond kunnen worden. Wie slecht werk levert, moet hier zelf ook de gevolgen van dragen. Nu staan beide zo goed als gelijk. Waarom zou iemand dan nog hard willen werken? Ten tweede, we moeten absoluut solidair blijven. Voor mensen die het nodig hebben, niet voor mensen die eigenlijk gewoonweg meekunnen. Een loopbaanonderbreking van een jaar? Oké voor wie een loopbaan achter de rug heeft. Maar als je pas aan de slag bent, en nog geen carrière gehad hebt, zie ik niet in hoe je recht kan hebben op een onderbreking. En drie, we mogen ook van mensen verwachten dat ze teruggeven aan de samenleving. Niet alleen maar nemen. Wie de kans heeft gekregen om hier gratis te studeren, heeft de plicht om iets terug te doen. Wegspringen naar het buitenland, en je schuld tegenover de maatschappij niet inlossen? Dat vind ik niet kunnen. Ze heeft ook een uitsmijter klaar. Er zijn gelukkig een hoop mensen die én talent én goesting hebben. En die doorgaans succes hebben. Dat is een heel motiverende gedachte DOSSIER TALENT & HRM 19

11 LIMBURGSE SCHOOL VOORLOPER OP ONDERWIJSHERVOMING De verbeelding aan de macht De hervorming van het secundair onderwijs heeft veel stof doen opwaaien. De ene vindt het veel te ver gaan, de andere vindt dat het niet ver genoeg gaat. Franky Hungenaert van de scholen gemeenschap Harlindis Relindis in Maaseik en Kinrooi vindt de basisgedachte van verandering alvast goed. Want de maatschappij verandert, dus moet het onderwijssysteem dat ook doen. Bregt Timmerman In 1999 koos Harlindis Relindis ervoor om de klassieke ASO- BSO-TSO-structuur af te voeren. Die opdeling beïnvloedt te veel de studiekeuze van de kinderen, vertelt directeur Franky Hungenaert. De meesten starten in het hoger aangeschreven ASO, en als dat niet lukt zakken ze verder af naar een andere richting. Dat is bijzonder ongunstig voor de leerling, want als men verder afzakt, is dat naar richtingen waar minder theorie en meer praktijk wordt gegeven. Zo begint de leerling in zijn nieuwe richting al met een grote praktijkachterstand. Neem bijvoorbeeld iemand die in twee jaar afzakt naar Haarzorg. De leerling heeft zo al twee jaar praktijk gemist. In plaats daarvan kwamen de belangstellingsgebieden : Talen en Wetenschappen, Handelswetenschappen, Nijverheid en Techniek en Sociale Wetenschappen en Welzijn. De bedoeling is dat we gebieden maken met studierichtingen die met mekaar verwant zijn. Zo vind je in Handelswetenschappen economiemoderne talen, maar ook handel en secretariaat-talen naast verkoop en kantoor. VOORLOPER Hiermee is de school ver vooruit op de hervorming die enkele maanden geleden door de Vlaamse regering werd goedgekeurd. Vlaamse onderwijshervorming in drie stappen : Accent op talent wordt gelanceerd door de Vlaamse regering mede op vraag van de ondernemers en Voka : De Proeftuinen zijn de verderzetting van het project van de vorige regering : De onderwijshervorming wordt goedgekeurd door de Vlaamse regering Over de hervorming is Franky Hungenaert heel duidelijk. Een hervorming is nodig. Het maakt zelfs in wezen niet uit of het deze is of een andere. Maar er zijn nieuwe evoluties in de maatschappij. Binnenkort zal elke leerling met een ipad in de klas zitten en meer informatie kunnen raadplegen dan de leerkracht te bieden heeft. Daar moet de leerkracht op kunnen inspelen. Zal hij dan beter les kunnen geven? Neen, het zal anders zijn. Zo was er ook een voorstel om elke les vijf minuten korter te maken. Dan heb je de vrijdagnamiddag drie uur tijd om nieuwe dingen te proberen die niet noodzakelijk iets te maken hebben met het leerplan. Zo maak je ruimte voor vernieuwing en creativiteit. L Imagination au pouvoir noemen de Fransen het. De verbeelding aan de macht. TECHNISCHE OPLEIDINGEN Dan is er ook het probleem van de matige populariteit van technische richtingen. Daar hebben we iets op gevonden: naast de afschaffing van het negatieve TSO-label, hebben (c) ID / Karel Hemerijckx we een duidelijke link met de bedrijfswereld gelegd. Zo werken we in het studiegebied Hout samen met een Duitse machinebouwer die heel ver staat in de ontwikkeling van computergestuurde machines. De vertegenwoordiger van het bedrijf in de Benelux heeft bij ons zijn toonzaal geïnstalleerd. Zo beschikken we over de meest moderne machines op de markt: we kunnen de leerlingen leren hoe ze met die machines moeten werken en potentiële klanten kunnen de machines in actie zien. Dat is een duidelijke win voor alle drie de partijen. De kopers krijgen hier ook hun opleiding, de leerkrachten moeten dus mee zijn met de tijd. En ik geloof dat gelijkaardige initiatieven mogelijk zijn in meer theoretische richtingen onder de vorm van stages. Je moet gewoon durven buiten de klassieke paden te treden. Want er is genoeg interesse bij het bedrijfsleven. Franky Hungenaert Een leerling die afzakt van ASO naar BSO, begint daar met een grote praktijkachterstand $ Franky Hungenaert, Harlindis Relindis: Een Duitse fabrikant heeft zijn toonzaal van machines bij onze opleiding Hout, dat is een win-win. De onderwijshervorming bouwt bruggen Voka dringt al jaren aan op een ambitieuze hervorming van het secundair onderwijs. Want hoewel het Vlaams onderwijs bij internationale testen zoals PISA nog goed scoort, dreigen we die koppositie te verliezen. Zo zien we dat het aantal jongeren dat het onderwijs verlaat zonder diploma, alarmerend hoog is: één op zeven jongeren komt zonder kwalificatie aan de start van zijn professionele loopbaan. Maar ook het aantal toppresteerders daalt jaar na jaar. Met het Masterplan hervorming Secundair Onderwijs heeft de Vlaamse regering een belangrijke stap genomen richting een beter onderwijs. Er is gekozen voor sterkere bruggen tussen de huidige benamingen en structuren. Ook de eerste graad wordt breder, zodat leerlingen ook kennis kunnen maken met technische richtingen. Dit moet ervoor zorgen dat leerlingen meer gaan kiezen op basis van talent, en minder op basis van het maatschappelijk aanzien van bepaalde richtingen. Nu zal het erop aankomen het plan ook daadwerkelijk uit te voeren op het terrein. Ook ondernemers hebben hier een belangrijke rol in te vervullen. Meer dan ooit moeten we bij de ontwikkeling van de zogenaamde domein- en campusscholen het onderwijs dichter bij het bedrijfsleven betrekken. Dit kan door het aanbieden van kwaliteitsvol werkplekleren, en wie weet op termijn wel een heuse duale leerweg, zoals dat in Duitsland al jaren bestaat. Voor meer informatie, contacteer tom.demeyer@voka.be 20 DOSSIER TALENT & HRM 21 (c) ID / Karel Hemerijckx

12 ONDERNEMERSCHAP IN HET BASISONDERWIJS Kleine creatievelingen Scholen die buiten de lijntjes kleuren, het komt niet vaak voor. Er is een leerplan en daar dient men zich aan te houden. Maar toch is er voldoende vrije ruimte om nieuwe dingen te proberen, dat zegt Tim Devolder, oprichter van de School van Natan, een basisschool waar creativiteit en ondernemerschap bij de kinderen gestimuleerd wordt. Bregt Timmerman DELTA LLOYD BRENGT OUDE EN JONGE WERKNEMERS SAMEN Het Generatiegeschenk: stoppers voor starters Oudere werknemers hebben vaak een kapitaal aan ervaring dat verloren dreigt te gaan op de arbeidsmarkt wanneer ze op pensioen gaan. Pas afgestudeerden daarentegen missen soms de broodnodige ervaring om echte kansen te krijgen op de arbeidsmarkt. Delta Lloyd brengt beide groepen samen op www. generatiegeschenk.be. De School van Natan bevindt zich in het centrum van Antwerpen, deze zomer gingen de deuren officieel open. Als je er binnenloopt lijkt het een schooltje te zijn zoals alle andere. Maar dat is niet zo, vertelt oprichter Tim Devolder. De school wil creativiteit, leergierigheid en ondernemerschap bij kinderen naar boven halen. En dat op basis van het leerplan, we zijn geen privéschool, iedereen is welkom. Het idee om een school te starten waar ondernemerschap centraal staat, kwam vanuit een behoefte van de kinderen van Tim. Twee van mijn kinderen hebben dyscaclculie. Het lukte mij nog om goeie opvang te vinden voor mijn zoontje, maar toen mijn dochtertje het ook bleek te hebben, botste ik op een muur. Want mijn kinderen hebben wel een leerstoornis, ze zijn enorm creatief en leergierig. En het was onmogelijk om een school te vinden die deze waarden aanbood en die de talenten van de leerlingen naar boven haalde. Tim Devolder $ Het Generatiegeschenk helpt jongeren en valoriseert ouderen die binnenkort op pensioen gaan. Op 1 oktober was het de internationale Dag van de Ouderen. Voor Delta Lloyd was dat een mooie aanleiding om zijn nieuwe project, Het relatiegeschenk, te lanceren. Inge Van Der Haegen, marketing manager bij Delta Lloyd: Als pensioenverzekeraar vinden we het onze verantwoordelijkheid om mee na te denken over de vergrijzingsuitdagingen die zich vandaag aandienen in de maatschappij. We doen dat via sponsoring, onderzoek en bewustmakingscampagnes. Met start Delta Lloyd een online platform waarop bijna gepensioneerden en jong gediplomeerden zich kunnen inschrijven. Oudere werknemers kunnen zich daar aanbieden om hun ervaring tijdens een van zijn of haar laatste werkmaanden door te geven aan een jongere. Voor de jong gediplomeerden is dat een mooie kans omdat het missen van ervaring vaak het grootste struikelblok is om een job te vinden. Delta Lloyd roept ook de bedrijven op om hun oudere werknemers aan te moedigen zich in te schrijven op Shutterstock Het zou immers zonde zijn om het talent van de senioren, die zoveel kennis en knowhow op zak hebben, zomaar verloren te laten gaan. VDAB en Voka zijn partners in dit project. Wij willen ondernemerschap overal integreren NMBS KOMT TEGEMOET AAN MOBILITEITSVRAAGSTUK En daarom opende Tim enkele maanden geleden zijn School van Natan. Natan, want dat is een naam die mooi klinkt in het Engels, Frans en Nederlands. En het is een eerbetoon aan Edouard Vermeulen, het brein achter het gelijknamige Belgische modemerk. Concreet nu, hoe wordt dat ondernemerschap ingevuld? In de meeste scholen lopen er wel projecten die ondernemerschap aanmoedigen, maar dat zijn welomlijnde projecten. Wij willen ondernemerschap overal integreren. Bijvoorbeeld, je ziet dat er in deze klas we zitten in het klasje van de zesdejaars nog geen bord hangt. De kinderen willen een digitaal bord. Maar dat kost een hoop geld. Voor ons mag er een bord komen, maar de leerlingen moeten samen met de leerkracht op zoek gaan naar een goeie leverancier en het geld om dat te realiseren. Niet enkel de leerlingen, ook de leerkrachten zijn best ondernemend. Zo geven we al zeer vroeg Engelse les, maar daar zijn geen handboeken voor. Het is aan de leerkrachten om daar een antwoord op te vinden. Het is dus niet te verwonderen dat veel van onze leerkrachten een verleden hebben in de privésector. Frederik Herregods Verder wil de school elk jaar een bedrijfsbezoek doen, logischerwijze willen ze als eerste bezoek het modehuis Natan aandoen. En dat is toch niet evident voor kleine kinderen. Dat klopt, maar ook hier is het gewoon een kwestie van het op een goeie manier aan te kleden. Kleren maken, hoe doe je dat, waar komen die stoffen vandaan? Het lijkt er op dat het concept van Tim Devolder snel navolging zal krijgen. Na de talloze lovende woorden van onder meer baron Paul Buysse, Geert Noels, Guillaume van de Stichelen en verschillende politici, is Tim Devolder volop aan het praten met mensen uit het Gentse onderwijs om daar een gelijkaardige school te openen. En er komt bij ons zeker secundair onderwijs. Zou het geen grote meerwaarde zijn om na je secundair al een cv te hebben waarop staat dat je contact hebt gehad met een hele waaier aan ondernemingen in plaats van één lijntje waarop staat dat je twee weken stage gelopen hebt? # Tim Devolder: De zesdejaars willen een digitaal bord, maar dat kost een hoop geld. Aan de leerkracht en de leerlingen om daarover na te denken. Shutterstock # Door de toenemende files zijn werknemers steeds meer vragende partij om zich flexibel naar het werk te kunnen begeven. De werkgever kan met de NMBS een Railease-overeenkomst afsluiten waardoor de werknemer twintig, veertig of zestig reisdagen kan opnemen gedurende één jaar. Voor bedrijven kan dit een interessante zaak zijn: wanneer de werknemer zestig dagen per jaar de trein neemt, dan wordt er gemiddeld zevenduizend kilometer minder afgelegd met de bedrijfswagen. De tijd dat werknemers verliezen aan files of de zoektocht naar een parkeerplaats kan ingeruild worden, wanneer de werknemer dat kiest, voor een stressloze treinreis. Railease: met trein en auto naar het werk Bedrijfswagen of treinabonnement? De keuze is niet altijd even voor de hand liggend. Vaak is de wagen noodzakelijk om op de bestemming te raken, maar voor wie regelmatig in een stadscentrum moet zijn, is de trein dan weer de ideale oplossing. Met Railease, een product van de NMBS, kunnen werknemers de vrijheid van een bedrijfswagen met het comfort van de trein combineren. Door het toenemende mobiliteitsvraagstuk zijn werknemers steeds meer vragende partij om niet alleen flexibel te werken, maar ook om zich flexibel naar het werk te kunnen begeven. Voor jonge werknemers kan de vrijheid van Railease een extra motivatie zijn om voor een bedrijf dat de formule aanbiedt, te kiezen. Tot slot is de Railease ook goed voor het milieu: meer mensen op de trien betekent minder files en tot één ton minder uitstoot van CO 2 per auto op jaarbasis DOSSIER TALENT & HRM 23

13 Prosit % De Algemene Vergadering van Voka stond begin september in het teken van het Bryo-project. Zes jonge ondernemers mochten hun bedrijven voorstellen: (vlnr.) Frederick Snoeck (123Olive), Leslie Cottenjé (Pureplexity), Wouter De Stecker (Cyclocam), Kristof Mertens (Porphyrio), Benjamin Rieder (Bubble Post) en Ruben Opheide (Appleberg). Dann ^De Najaarslunch van Voka Comité Brussel bracht weer veel volk bijeen in Hotel Le Plaza. Myriam Walgraef (Hoffman & Associates) en Damien Le Grelle (Redim) keken alvast uit naar de toespraak van Brussels ministerpresident Rudi Vervoort. % Naar jaarlijkse traditie kwam Vlaams minister- Dann president Kris Peeters op de Algemene Vergadering langs voor een rentreespeech. Hij kreeg daar meteen feedback op van Herman Daems (BNP Paribas Fortis) en Paul Buysse (Bekaert). Dann ^De Najaarslunch vormde ook de lancering van Voka Metropolitan als opvolger van Voka-Comité Brussel. Jo Libeer (Voka) legde aan Alfons Goos (ABB) de visie achter het nieuwe project uit. Dann Dann Frank Toussaint # Op de receptie werd druk nagekaart over het ondernemend talent van de Bryo-jongeren. Erevoorzitter Luc De Bruyckere had het er over met Stef De corte (smartphoto group) en Michel Van Hemele (Essensys). $ Ook in september trok Voka nog met heel wat politici naar bedrijven voor een stage. Het programma Onderneming & Politiek gaf Jurgen Vanlerberghe (sp.a) de kans een dag lang kennis te maken met Valcke Prefab Beton, het bedrijf van Carlos Valcke (links). Frederik Herregods ^Philippe De Backer was te gast bij Clear Channel Belgium. Onze fotograaf zag in het atelier hoe het Europees parlementslid van Open VLD ook even een handje toestak. ^In Gent werd midden september de aftrap gegeven voor BryoPlus, een nieuwe reeks bijeenkomsten voor Bryo-ondernemers die al een tijd met succes aan de weg timmeren. Niets dan jeugdig enthousiasme dus in de Voka Box. # Bij de BryoPlus-sessies spelen ook ervaren ondernemers een belangrijke rol. Ze delen hun ervaringen en helpen de startende ondernemers met raad en daad. Bart Van Coppenolle (Right Brain) is één van hen. Lees meer over onze activiteiten op Een selectie uit onze agenda vindt u op pagina Frank Toussaint

14 WERKEN EN NETWERKEN OP VERPLAATSING Coworking: na de hype de bevestiging? Coworking in België is al lang geen modegril meer en toch hinken we achter op andere landen. Niet dat de koffie elders beter is, maar de mentaliteit is dat wel. De interactie tussen coworkers moet bij ons nog te vaak georkestreerd worden. En dus is het wachten op de grote doorbraak, zegt Bar d Office-bezieler Klara De Smedt. Dimitri Cologne Klara De Smedt, Bar d Office We nemen de proef op de som en werken een dag vanuit de Antwerpse Bar d Office. Deze coworking space vond onderdak in het centraal gelegen Designcenter De Winkelhaak, een broeihaard voor creatief ondernemerschap. Hier zie je amper maatpakken en steriele kantoorruimtes maar wel sneakers en vintage meubilair. Laagdrempeligheid is dan ook een voorwaarde om een collectieve geest te stimuleren. Klara De Smedt schuift mee aan tafel en beklemtoont een eerste keer de definitie van coworking. Je hebt bedrijvencentra gefocust op flexwerken en coworking spots zoals de onze. Daartussen zit een uitgebreide groep varianten. Bijvoorbeeld een koffiebar met gratis wifi kan ook de titel van coworking spot claimen. Wat ons betreft, verankeren we in elk leegstaand treinstation Alleen wordt volgens de Bar d Office-oprichtster de essentie vaak vergeten. Coworking is een authentiek begrip, gericht op interactie en werkplezier. Iets wat starters en freelancers thuis tussen hun vier muren missen. Daarom is het voor ons ondenkbaar dat iemand binnenspringt om enkele uren ongestoord zijn ding te doen zonder een woord te wisselen met de andere coworkers. Het profiel van die coworkers is heel uiteenlopend. Klara De Smedt illustreert. We zien vooral jonge mensen die nog sleutelen aan hun business plan maar ook oudere zelfstandige consultants die vroeger goed gefaciliteerd in een kantoor werkten. Het mooie is dat die ervaren rotten zich informeren bij de jongeren hoe ze Twitter of LinkedIn moeten gebruiken. Als tegenprestatie geven zij tips vanuit hun jarenlange expertise. Dat is de kruisbestuiving die we willen zien. VALSE BESCHEIDENHEID Toch is die kruisbestuiving niet vanzelfsprekend. Volgens De Smedt is het zelfs alle hens aan dek om de interacties tussen coworkers te stimuleren. Onze Bar d Office matchmakers hebben de belangrijke taak om het hele proces te orkestreren. Zij stellen doelgericht coworkers met hetzelfde profiel en dezelfde interesses aan mekaar voor. Anders gebeurt er niets. Hoe is het überhaupt mogelijk dat professionals en ondernemers die essentiële sociale reflex missen? Volgens De Smedt is Bar d Office bij Voka Deze maand opent Bar d Office een nieuwe coworking spot in het Brusselse kantoor van Voka. Daarmee verankert het netwerk nu ook in de hoofdstad op een boogscheut van het Centraal Station. Zowel Voka als Bar d Office zijn opgetogen met deze samenwerking die ondernemers en coworkers in de hoofdstad extra moet faciliteren en vooral inspireren. Deze plaats moet meer zijn dan zomaar een internetcafé, klinkt het bij beide partijen. We willen een broeiplek van creativiteit creëren waar interactie en kruisbestuiving tussen ondernemers centraal staan. Coworkers kunnen terecht bij Bar d Office in het Voka-kantoor in Brussel van 9 tot 17 uur, uitgezonderd op zaterdag, zon- en feestdagen. Voor meer info kan u terecht op: dat een schoolvoorbeeld van de Belgische mentaliteit. Valse bescheidenheid en individualisme, klinkt het. Een Belg wil een ander liever niet storen en op zijn eentje werken. Tot overmaat van ramp steekt ook een zeker concurrentiegevoel de kop op. Twee webdesigners aan één tafel gaan zich afschermen van mekaar, terwijl ze tijdens piekperiodes opdrachten kunnen verdelen. Hoe dan ook ziet een authentieke coworking spot in dat mentaliteitsprobleem een kans. In een koffiebar met gratis wifi is het al helemaal onmogelijk om interactie los te weken. Wij kunnen ons bewust profileren als de plek waar interactief werken kan en zelfs moet, zegt De Smedt. DRIE JAAR ACHTERSTAND De eerste Bar d Office werd opgestart in 2010 in Antwerpen. Datzelfde jaar heeft Flanders DC het initiatief genomen om over heel Vlaanderen een netwerk van Bars uit te bouwen. Bar d Office zweert in alle elf vestigingen bij hetzelfde basisprincipe maar probeert tegelijkertijd ook een zo breed mogelijke waaier aan netwerkmogelijkheden aan te bieden. Elke werklocatie maakt deel uit van een groter geheel. Hier in De Winkelhaak zit je gebeiteld voor creatieve contacten terwijl onze vestiging in het kantoor van Voka in Brussel een opportuniteit is om zakelijk en prospectiegericht te werken. Wie lid is kan trouwens terecht in alle locaties. Hoe sterk coworking in België staat, valt moeilijk te becijferen. Iemand die enkele uren in een park dossiers doorneemt en daar met een ander een gesprek start, zou je ook al moeten mee rekenen. Wanneer we peilen in hoeverre het concept achter hinkt op andere landen durft De Smedt wel een voorzichtige schatting te maken: drie jaar. Voor we dus aan een groeibeweging denken, is het belangrijk dat de huidige lichting coworkers zijn state of mind bijstelt. Al lijkt het probleem nog groter te zijn. Ondernemen heeft in Vlaanderen en per extensie in België vaak een negatieve connotatie: te hoge werkdruk, een slabakkende continuïteit en wanbetalers. Interactie met anderen is daarom een betere optie dan van achter de eigen keukentafel het probleem trachten op te lossen. De coworkers coachen mekaar en wij doen er alles aan om te laten zien dat ondernemen ook zonder dat negatieve stigma kan, aldus De Smedt. $ 26 REPORTAGE 27 Wim Kempenaers

15 Business&Co ADVIESKATERN BIJ VOKATRIBUNE Het zou interessant zijn om binnen twee jaar in elke Bar d Office een 3D-printer te installeren. Zowel de IT er, de pottenbakker als de fietsenmaker kunnen er gebruik van maken om hun ontwerpen te produceren. Natuurlijk vraagt zoiets veel knowhow, de juiste mensen en een visionaire aanpak. Maar in het buitenland doen ze het al, dus wij moeten dat ook durven, besluit De Smedt. MATUUR BEGRIP Het anders werken koppelen aan de filosofie van een gezonde geest in een gezond lichaam, is catchy maar is het ook weerbaar om de tand des tijd te doorstaan? Gaan we na het overwaaien van de trend niet met z n allen terug massaal op kantoor werken? Verdoodt denkt van niet. De hype is voorbij maar coworking is intussen een matuur begrip geworden. We evolueren naar een service- en kenniseconomie waarin we minder uren gaan kloppen en dankzij de interacties met anderen aan new business development zullen doen. Shambho: Flexibel werken en onthaasten Deze zomer werd naast de Gentse Watersportbaan het Shambho Open Office-concept gelanceerd door Jelle Verdoodt van Sportscareers en Dick Vande Vyvere, die in het verleden aan de wieg van het huidige Healthcity stond. Het unieke aan het coworkingcentrum is het ruime aanbod aan sportmogelijkheden dat gekoppeld wordt aan uitgekiende netwerkfaciliteiten. Mens Sana In Corpore Sano. Ontdek KUNSTCOLLECTIES KUNSTCOLL LLECTIES Surf naar e.be ivv en ontd amma volledigg progr KUNST PRIVE kunstprive.be ZONDAG oktober VOLG ONS OP Voorzichtig optimisme De wereldeconomie is vijf jaar na de val van Lehman Brothers in rustiger vaarwater terechtgekomen. De voorbije maanden zijn we gespaard gebleven van economische calamiteiten. De eurocrisis lijkt voorlopig onder controle en de belangrijkste economieën groeien opnieuw aan een gezapig tempo. De belangrijkste vertrouwensindicatoren wijzen er op dat het herstel zal aanhouden. Stijn Decock, hoofdeconoom Voka Het is in de eerste plaats de Verenigde Staten die de wereldeconomie op sleeptouw neemt. De huizenmarkt, arbeidsmarkt en de industriële productie trekken verder aan. De reeks ondoordachte besparingen die van kracht gingen omdat Conservatieven en Republikeinen geen akkoord vonden, heeft een minder negatieve impact op de groei dan verwacht. Met een naar Amerikaanse normen hoge werkloosheidsgraad van 7,3 procent, is er evenmin een gevaar voor verhitting van de economie en de daarmee gepaard gaande inflatie. Bij Sportcareers, een carièreplatform voor sportprofessionals, zag ik dat er heel wat ondernemers binnen de sportwereld op zoek waren naar advies, kennis- en expertisedeling. Dat was een eerste trigger voor het uitdenken van een coworking space, licht Verdoodt toe. Toen we merkten dat ook andere professionals, studenten en afgestudeerden met een passie voor sport hier terecht konden, motiveerde ons dat om een concept uit te denken: coworking en ontspanning, uniek voor België. Coworing is ondertussen een matuur begrip geworden - Niet op de opbenbare w weg gooien Verdoodt richtte samen met Dick Vande Vyvere de Shambho coworking space op. Het ondernemersduo deed dat vanuit de overtuiging dat coworkers en flexwerkers met een passie voor sport in één gecentraliseerde locatie terecht kunnen. Jelle Verdoodt, Shambho vtbk/013 In onze aanpak moeten we nog groeien, zegt de oprichter van Sportcareers die ook denkt dat de uitblijvende inburgering van coworking deel uitmaakt van een groter probleem. Pas wanneer we anders naar werken in het algemeen gaan kijken, zie ik een doorbraak. De focus mag niet langer op het aantal werkuren liggen maar op efficiëntie en productiviteit. Ook Bar d Office gelooft als protagonist in de bevestiging van coworking, en niet alleen als randfenomeen in grootsteden. Het concept zit ook in Ronse, Melle, Deinze, Ieper en Turnhout. Wat ons betreft, verankeren we in elk leegstaand treinstation, maar veel hangt af van de host. Een coworking spot runnen, is meer dan zomaar wat vierkante meters ter beschikking stellen. De overtuiging moet primeren want rendabel is zo n centrum zeker niet. Klara De Smedt weet als geen ander dat de Bars zich keer op keer moeten heruitvinden, willen ze hun doelpubliek blijven aantrekken. Onze website is aan een update toe maar we denken strategisch gezien ook verder en groter. Waarom niet nadenken over de integratie van productie mogelijkheden binnen elk centrum? St n Decock hoofdeconoom Voka Verder herstel is er ook te vinden in de andere oude economieën zoals Japan en Europa. In Europa lijkt het dieptepunt van de eurocrisis achter de rug. Hoewel Griekenland zeker nog een extra schuldkwijtschelding nodig heeft en er in Zuid-Europa nog heel wat banken zijn met slechte balansen en de werkloosheid er torenhoog is, lijkt een scenario met een wanordelijk uiteenvallen van de eurozone nu van de baan. Heel wat Europese landen hebben nu ook wat ruimte om de besparingsinspanningen lichtjes terug te schroeven, waardoor de reële economie wat meer ademruimte krijgt. - Jelle Verdoodt, die sinds kort met Shambho Open Office een coworkingcentrum met sportfaciliteiten uitbaat, deelt de mening van De Smedt. We opereren inderdaad vanop een achterstand, vooral op de Angelsaksische landen. Verantwoordelijke w uitgever: W Willy Lenaers, O Osystraat 35, 2060 Antwerpen w SHAMBHO Stijn Decock In Zuid-Europa vertaalt zich dat in een economie die minder hard krimpt en met overheidstekorten die stilaan beheersbaar worden. In Noord-Europa werden in het tweede kwartaal opnieuw positieve groeicijfers opgetekend (ook in ons land) en wijst het ondernemers- en consumentenvertrouwen op een aantrekkende economie. Vooral locomotief Duitsland deed het in het tweede kwartaal met een groei van 0,7 procent uitstekend. In Nederland lijkt het diepste van de huizenrecessie achter de rug en werpt het matigingsbeleid van de voorgaande jaren hun eerste vruchten af. "Het zal al bij al een mager herstel zijn" We zijn pal in het sporthart van Oost-Vlaanderen gelegen, DREIGING zegt Jelle Verdoodt. De coworker of flexwerker kan voor Toch is het niet allemaal rozengeur en maneschijn. De grootste dreiging is een indirect gevolg van het feit dat het weer wat beter gaat. De centrale banken hebben de voorbije vijf jaar massaal geld in het systeem gepompt om de economie te ondersteunen. Vooral de Amerikaanse Federal Reserve spande hij aan de slag gaat zijn sportschoenen aantrekken om een rondje te lopen. Ook fitnessen, yogalessen volgen, een sauna-sessie of zwemmen, behoren tot de mogelijkheden. hierin de kroon met drie ronden van kwantitatieve versoepeling (de zogenaamde Quantitative Easing). Omdat de economie terug op de rails zit, hintte Fed-voorzitter Ben Bernanke, dat de Federal Reserve haar aankopen van langlopend staatspapier in de komende maanden zal afbouwen. De vrees is dat de rente hierdoor opnieuw gaat oplopen. De uitspraken van Bernanke zorgen nu al maanden voor een schokreactie op de financiële markten. Grootste slachtoffers van Bernanke zijn de groeilanden met grote tekorten op hun lopende rekening. Deze landen moeten om hun invoer te financieren een beroep doen op de internationale financiële markten. Deze markten doen voor hun posities in vreemde munten massaal beroep op financiering in de goedkope dollar. Maar door de aankondiging van Bernanke vrezen ze dat dit te duur zal worden en bouwen ze hun posities terug. Landen als Indië, Brazilië, Turkije en Indonesië zijn hiervan het grootste slachtoffer, met een groeivertraging als gevolg. CHINA Ook China zit in een fase van een groeivertraging. Het land kan niet langer eenzijdig steunen op een groei van de investering in infrastructuur en de export. Enorme overcapaciteit en een kredietzeepbel zijn hier het gevolg van. Het Chinese groeiritme is daarom aan het afnemen van 10 procent naar 5 à 7 procent jaarlijkse groei. Voorlopig heeft de Chinese regering deze transmissie onder controle. Voorlopig ziet het er dus naar uit dat het economisch herstel zich wereldwijd voortzet. Toch zal het een al bij al mager herstel zijn. De hoge werkloosheid en de daaraan gekoppelde politieke instabiliteit in Europa samen met een te snel stijgende rente en een forse groeivertraging in de groeilanden vormen de grootste risico s op het verder economisch herstel REPORTAGE BUSINESS & CO 01

16 Gezondheidsbeleid inbedden in sociaal overleg Vele werkgevers organiseren gezondheidsacties die verder gaan dan waartoe ze wettelijk verplicht zijn. Daarmee spelen ze in op een maatschappelijke trend. En als ze het goed aanpakken, worden ze er zelf ook beter van. Pol Bracke Claudia Put De interesse om te investeren in gezondheidsprogramma s groeit duidelijk. De wetgeving is daar uiteraard niet vreemd aan. Zo werd eind 2012 CAO104 van kracht, die bepaalt dat werkgevers een werkgelegenheidsplan voor oudere werknemers in de onderneming moeten uittekenen. Een bijkomende stimulans is de krimpende arbeidsreserve: de demografische evolutie heeft tot gevolg dat het moeilijker wordt om voldoende geschikte arbeidskrachten te vinden en werkgevers er dus meer dan ooit baat bij hebben om het absenteïsme terug te dringen en om hun medewerkers langer (gezond) in hun bedrijf te houden. Gezondheidsbeleid is zijn naam pas waardig als er een duidelijke visie achter schuil gaat Ook Claudia Put, zaakvoerster van Brand New Health, dat gezondheidscoaching aanbiedt, heeft de voorbije jaren een opmerkelijke evolutie vastgesteld: Wij zijn tien jaar geleden gestart, in de periode dat bedrijven zich voorbereidden op de wetgeving rond het rookvrij maken van de werkvloer. We botsten daarbij toen op heel veel argwaan. Nu stelt niemand nog vragen bij gezondheidsacties. TOEWIJDING Dat een gezonde levenswijze het absenteïsme en de productiviteit van werknemers gunstig beïnvloedt, is al in talloze onderzoeken aangetoond. Maar een gezondheidsbeleid in de onderneming blijkt ook een positief effect uit te oefenen op de toewijding van de werknemers. Dat is de conclusie uit een longitudinale studie (2012) van het Nederlandse onderzoeksbureau TNO, dat drie jaarlijkse metingen uitvoerde bij meer dan duizend werknemers. Een gezondheidsbeleid verhoogt met andere woorden de motivatie van de medewerkers en bindt hen sterker aan de organisatie. Dat vereist dan wel een doordacht en geïntegreerd beleid op lange termijn. Claudia Put: Punctuele interventies hebben weinig zin. Ze moeten ingebed zijn in een doordacht bedrijfsbeleid. DE ESSENTIE VOORBIJ Ze merkt hierbij op dat stressproblematiek enkele jaren geleden niet eens als deel van het gezondheidsbeleid werd beschouwd, want dat ressorteerde onder het CPBW, terwijl stressproblemen een zaak voor HR waren. Met het mogelijke gevolg dat men compleet naast de kwestie bezig was. Dat verklaart meteen ook de argwaan van de vakbonden. Zo geeft Bergie Van Den Bossche, stafmedewerker gezondheid en arbeidsgeneeskunde bij het ACV, toe sceptisch te staan tegenover gezondheidsprojecten van werkgevers. Het kan natuurlijk een aangenaam extraatje voor de werknemer zijn als zijn werkgever stimuli geeft om meer te bewegen, maar niet zelden zijn gezondheidsklachten gerelateerd aan stress en dat los je niet op door je personeel sport of gezonde voeding aan te bieden. In de context van de diensteneconomie, die een steeds sterker overwicht heeft, zijn risico s helemaal anders dan in een industriële omgeving. Dat is onder meer de analyse van het Europees Netwerk voor Gezondheidspromotie op het Werk (ENWHP). In de brochure Gezondheidsbevordering op het werk voor werknemers met een chronische ziekte (2012) luidt het: De werkplek van vandaag wordt gedefinieerd door een onevenwicht tussen mentale overbelasting en fysieke onderbelasting. Deze over- en onderbelasting wordt in verband gebracht met langdurige ziekten zoals depressie, burn-out of musculoskeletale aandoeningen. Shutterstock Bergie Van Den Bossche vindt dat een gezondheidsbeleid ingebed moet zijn in het sociaal overleg en de vakbondsvrouw staat niet alleen met haar verzuchting. Het Europese Agentschap voor Veiligheid en Gezondheid op het Werk voerde in 2009 in het kader van een grootscheepse bedrijfsenquête liefst gesprekken met managers en preventieadviseurs. Daarin erkennen managers dat medezeggenschap een doorslaggevende factor is voor zowel veiligheid en gezondheid op het werk als voor psychosociaal risicomanagement. Daarom blijft de rol van de sociale partners onmisbaar voor de invoering van effectieve maatregelen TNT ADVERT IMPRESSED VOORJAAR 2012.indd 1 12/03/12 09:34 Dit artikel is een ingekorte versie. De volledige versie leest u op Daar vindt u nog veel meer actueel nieuws in verband met sociale relaties, arbeidsmarkt, collectief arbeidsrecht, loonvorming, 03

17 Business&Co Meerwaardebelasting op beleggingen Loont het nog om in obligaties te investeren? De begrotingseisen dwingen de federale regering om nieuwe bronnen van inkomsten te overwegen. Men zoekt die extra inkomsten vaak bij belastingplichtigen die financiële reserves hebben opgebouwd. Een nieuwe stap in deze richting werd gezet tijdens het zomerreces, met een uitbreiding van de meerwaardetaks op obligatiefondsen.vincent Lambrecht, CapitalatWork De voorbije maanden stonden de obligatiekoersen onder druk ten gevolge van de toenemende marktrente. De vraag is wat de komende jaren zullen brengen. Staan we voor een periode met structureel hogere marktrente? Of blijft investeren in obligaties toch aantrekkelijk? Paul Smets, CapitalatWork Vincent Lambrecht, CapitalatWork Vincent Lambrecht De belegger wordt nu extra belast op het rendement van de vorige jaren Bepaalde politici dromen reeds geruime tijd van een meerwaardebelasting op beleggingsopbrengsten. Tot voor kort viseerde de meerwaardebelasting enkel die fondsen die voldeden aan een dubbele voorwaarde. Ten eerste trof ze enkel fondsen die voor meer dan 25 procent van hun vermogen investeren in rentedragende effecten (obligaties). Daarnaast moesten die fondsen ook over een Europees Paspoort beschikken. Bij de verkoop van deze fondsen werd de eventuele meerwaarde die afkomstig is van het obligatiegedeelte getaxeerd aan 25 procent. Het EU-paspoort laat toe dat het fonds binnen de volledige Europese Unie verhandeld mag worden. Bijgevolg was de heffing niet toepasselijk op fondsen zónder EU-paspoort zoals bepaalde Luxemburgse sicav s of Belgische beveks. Deze fondsen verschillen van de Europese varianten, omdat ze enkel binnen de eigen landsgrenzen gecommercialiseerd mogen worden. Het zal dus niemand verwonderen dat beleggers massaal gebruik maken van fondsen zonder EU-paspoort, al was het maar om die 25 procent meerwaardebelasting te vermijden. WAT IS ER GEWIJZIGD? Tijdens de zomervakantie werd de meerwaardebelasting op fondsen uitgebreid naar fondsen zonder Europees paspoort die meer dan 25 procent beleggen in schuldvorderingen. Er is bovendien een dubbele retroactiviteit. Ten eerste viseert de wet meerwaarden vanaf 1 juli Op die dag bestond de wet nog niet, en kon de belegger dus niet weten dat er een taks zou worden toegepast. De meerwaarde gerealiseerd op fondsen, bij verkoop sinds 1 juli, is bijgevolg belastbaar aan 25 procent. Dit betekent onder andere dat de meerwaarde uit het verleden wordt belast, naar analogie met de regeling voor fondsen met Europees paspoort. De tweede retroactiviteit betreft de berekening van de meerwaarde. De wetgever viseert de meerwaarde gerealiseerd sinds de datum van aankoop, met 1 juli 2008 als uiterste terugloopdatum. De belegger wordt dus extra belast op het rendement van de vorige jaren! Indien de meerwaarde niet berekend kan worden, voorziet de wet overigens in een forfaitaire grondslag. Daarbij wordt uitgegaan van een meerwaarde van drie procent per jaar, pro rata berekend op het onderliggend gedeelte aan rentedragende producten in het fonds. EEN UITZONDERING Toch is in de nieuwe regeling nog een uitzondering voorzien. De meerwaardebelasting is niet van toepassing, indien de prospectus van het fonds voorziet in een volledige uitkering van alle opbrengsten (intresten en gerealiseerde meerwaarden) en indien het fonds ook effectief die opbrengsten uitkeert in de vorm van dividend. Deze dividenden worden weliswaar integraal getaxeerd aan 25 procent roerende voorheffing. Daarnaast blijven ook de pure aandelenfondsen en de gemengde fondsen die voor minder dan 25 procent beleggen in obligaties vrijgesteld van deze meerwaardetaxatie. CONCLUSIE Dit brengt ons tot de conclusie dat de fiscale wetgeving omtrent beleggingsfondsen niet alleen een complex gegeven is, maar dat ook de regelgeving regelmatig wijzigt. Enkele specifieke uitzonderingen blijven weliswaar bestaan, maar die hebben een impact op het risicoprofiel van de beleggingsportefeuilles. Het valt daarom aan te raden om de fondsen in uw portefeuille samen met uw bankier of fiscalist onder de loep te nemen om te bepalen of er een taxatie zal zijn bij verkoop van het fonds. Paul Smets, CapitalatWork Paul Smets De rente op tienjarig Duits overheidspapier noteerde in april slechts 1,2 procent en is sindsdien gestaag toegenomen om in september voorbij de 2 procent te gaan. De toename van de rente was nog sterker voor Amerikaans overheidspapier, waarbij de hele curve met meer dan een volle procent steeg, en bijvoorbeeld de tienjaarsrente met de 3 procent flirtte. INFLATIE BLIJFT LAAG We denken dat de rente nog een poos laag zal blijven. In de eerste plaats verwachten we dat de inflatie laag zal blijven. Niettegenstaande de prille herneming van de economische groei zijn we immers nog lang niet uit de problemen. De schuldgraad van de westerse overheden blijft te hoog, en geeft aanleiding tot een nog jaren vol te houden saneringsinspanning. Bovendien, zolang overheden begrotingstekorten blijven opstapelen die de groei overtreffen, zullen hun schulden blijven toenemen. En hoewel er al inspanningen werden geleverd, lijkt het gros hiervan nog voor ons te liggen. Stijgende belastinginkomsten (hoewel, is hier nog marge?) gecombineerd met minder uitgaven wegen op de koopkracht van de samenleving en zorgen bijgevolg voor een desinflatoire druk. KORTE RENTE BLIJFT LAAG Bovendien zijn de rentecurves historisch steil. Het verschil tussen lange en korte rente was zelden zo groot. Want de westerse centrale banken zijn nog niet zinnens hun lage korte rentepolitiek (zero-interest-rate-policy, of ZIRP) te wijzigen. Investeren in obligaties is opnieuw aantrekkelijk De recente rentestijging, sinds de maand mei, vindt zijn oorsprong in de intentie van de Amerikaanse centrale bank om tegen midden volgend jaar haar steunaankopen in de markt van momenteel 85 miljard dollar per maand geleidelijk naar nul terug te brengen. Deze tempering staat echter volledig los van het behoud van de ZIRP, die helemaal niet ter discussie staat. AANTREKKELIJKE OBLIGATIES Zo is investeren in obligaties opnieuw aantrekkelijk. We geven een voorbeeld van hoe u een portefeuille kan samenstellen. We investeren de helft in bedrijfsobligaties die vandaag rendementen van 3 à 3,5 procent bieden in investment grade, en uiteraard nog meer in high yield. We leggen de nadruk op financieel gezonde bedrijven met aanzienlijke free cash flow generatie in verhouding tot de ingezette middelen, en die de komende jaren kunnen overleven zonder zich in de markt te moeten herfinancieren. Het belangrijkste deel hiervan investeren we in Euro-uitgiften, een kwart in Amerikaanse dollars. De andere helft investeren we in overheidsobligaties. Hier onderscheiden we vier onderdelen. In de eerste plaats investeren we in noordelijk Europese AAA emittenten in Euro. Een tweede peiler vormen Noorse overheidsobligaties in de Noorse munt, die tot bijna 1 procent meer opbrengen, terwijl de Noorse overheid tot de meest solide ter wereld behoort. Ten derde beogen we investeringen in overheidsobligaties in opkomende landen, in lokale munten, die de voorbije maanden ook aanzienlijk interessanter geworden zijn. Hier capteren we verwachte rendementen boven de 6 procent, voor overheden met gezonde overheidsfinanciën en schuldgraden die een fractie zijn van wat we in de westerse wereld kennen. De dynamiek van deze landen steunt op demografie en hogere economische groei dan we in de westerse wereld gewend zijn. En tot slot investeren we in inflatiegelinkte overheidsobligaties, om onverwachte inflatieschokken op te vangen. CONCLUSIE Gezien de huidige lage marktrente is het onrealistisch de mooie behaalde rendementen van de voorbije jaren naar de toekomst te extrapoleren. Maar aangezien we ervan uitgaan dat de rente nog jaren laag zal blijven, menen we dat obligaties nog steeds en terecht hun plaats mogen opeisen in de beleggersportefeuille. 04 Think forward, put your Estate Planner at Work VERMOGENSBEHEER Vermogensplanning Antwerp - Breda - Brussels - Geneva - Ghent - Luxembourg Think different, put your capital at work VERMOGENSBEHEER Vermogensplanning Antwerp - Breda - Brussels - Ghent - Luxembourg 05

18 Brengt eenheidsstatuut ook duurzaam ontslagrecht? Business&Co Vokawijzers wijzen u de weg 06 Bedrijven moeten flexibel kunnen inspelen op snel wijzigende marktomstandigheden én ontslag hoort daarbij. We moeten ons hoofd niet in het zand steken, ontslagen zullen er altijd vallen, onder meer omdat ondernemingen het soms moeilijk hebben. Het probleem van de vergoedingen kwam ruim aan bod in het kader van het eenheidsstatuut. Maar hoe zit dat met dat andere mechanisme: de ontslagmotivatie? Hoe pakt men dat in andere landen aan? Jan Vanthournout, SD Worx Jan Vanthournout, SD Worx Jan Vanthournout Volgens internationale aanbevelingen moet ieder ontslag gestoeld zijn op een goede reden. Algemeen wordt echter aangenomen dat in België geen ontslagmotivatieplicht bestaat. Maar op die regel zijn er heel wat uitzonderingen, de zogenaamde ontslagverboden. Daarvan heeft men er in België een hele serie uitgebouwd, bijvoorbeeld omwille van zwangerschap, discriminatie, aanvraag tijdskrediet, educatief verlof, willekeurig ontslag DUITSLAND In Duitsland is het onderscheid tussen arbeiders en bedienden weggewerkt. Ook hiervoor was de aanleiding een arrest van het Duitse Bundesverfassungsgericht (1993) en was er een deadline (die niet helemaal gehaald werd). En toch was er geen sprake van een juridisch armageddon. Het nieuwe Kündigungsfristengesetz voorziet in een zekere motivatieplicht. Ook zal in een aantal gevallen de Betriebsrat een grote rol spelen, die zelfs kan leiden tot een tijdelijke blokkering. FRANKRIJK Ieder ontslag in Frankrijk moet gebaseerd zijn op een cause reélle et sérieuse. Er geldt dus een algemene motivatieplicht, inclusief de verplichting op zogenaamde inplacement. Wel heerst er een stuk rechtsonzekerheid, omdat die cause réelle niet wettelijk gedefinieerd is. Het is dus telkens wikken en wegen. "Zelfs in landen waar een theoretische reïntegratieplicht bestaat, wordt die omgebogen naar een ontslagvergoeding" Bovendien moet het ontslag doorgaans volgens een specifieke procedure verlopen, onder meer met voorafgaande gesprekken en een verplichte notificatie aan de overheid achteraf. Opvallend is dat de wetgeving voorziet in een verplichting de werknemer terug aan boord te nemen indien de regels niet gevolgd worden. Maar deze verplichte re-integratie kan omgezet worden in een schadevergoeding. NEDERLAND Nederland kent twee ontslagroutes. Vooreerst is er de opzegging met preventieve redelijkheidstoetsing door het UWV Werkbedrijf; de ontslagredenen moeten vooraf getoetst worden. Daarbij maakt men een onderscheid tussen bedrijfseconomische en niet-bedrijfseconomische redenen. Daarnaast kan de overeenkomst ook worden ontbonden door de rechter om gewichtige redenen. In theorie wordt er gesanctioneerd met de mogelijke nietigheid van het ontslag, maar dit blijkt afkoopbaar met ontslagvergoedingen. WAT HEBBEN WE GELEERD? In België bestaat er geen algemeen en coherent systeem van ontslagmotivatie, terwijl de ons omringende landen wél een ontslagmotivatieplicht kennen, soms met een verplichte vooraf gaande toetsing. Maar de ontslagmacht is nergens aan getast: een onrechtmatig ontslag leidt tot één of andere ontslag vergoeding. Niet tot verplichte wederaanwerving. Zelfs in landen waar een theoretische re-integratieplicht bestaat, wordt die als puntje bij paaltje komt omgebogen naar een ontslagvergoeding. In het compromis rond het eenheidsstatuut wordt ook bij ontslagrecht verwezen naar goede HR-praktijken. Het is aan de sociale partners om tegen 1 januari 2014 een voorstel te doen. Dit kan een gelegenheid zijn om ook met de borstel door de ontslagbeschermingen te gaan. Niét met de bedoeling ze af te schaffen, maar wel om ze om te vormen tot een coherent ontslagrecht dat rechts zekerheid biedt. Maar een duurzaam ontslagrecht zal steeds een evenwichtige combinatie zijn van ontslagmotivatie en ontslagvergoedingen (of -termijnen). Net zo min als lage ontslagvergoedingen kunnen samengaan met een gebrek aan ontslagmotivatieplicht, kunnen zware ontslagprocedures niet samengaan met zware ontslagkosten. Ook hier ligt de waarheid ergens in het midden. Wat betekent het eenheidsstatuut voor uw onderneming? Bekijk het op Vokawijzer 25 Februari 2013 Een verplicht werkgelegenheidsplan 45+ Beknopte handleiding Vokawijzer 25.indd 1 22/02/13 11:46 Vokawijzer 26 Mei 2013 Werkverzuim in uw onderneming Voorkomen is belangrijker dan genezen Vokawijzer 26.indd 1 3/06/13 17:10 Vokawijzer 27 Augustus 2013 Levenslang en levensbreed leren Bouwen aan een positief leerklimaat in uw organisatie Vokawijzer 29.indd 1 26/08/13 10:03 Vokawijzer 20 mei 2012 Uw kmo als schakel in een energie-efficiënter bedrijventerrein Vokawijzer 19.indd :43:02 Vokawijzer 25: Een verplicht werkgelegenheidsplan 45+ Sinds kort geldt voor ondernemingen met meer dan twintig werknemers een nieuwe verplichting: ze moeten jaarlijks een werkgelegenheidsplan voor oudere werknemers opstellen. Daarmee wil de federale regering dat er in de onderneming HR-maatregelen worden genomen om langer werken mogelijk te maken. In de regelgeving Vokawijzer 26: Werkverzuim in uw onderneming Belgische bedrijven krijgen het ziekteverzuim maar niet onder controle. Sinds 2002 vertoont het absenteïsme in ons land een quasi constante stijging. Nooit eerder was het totale ziekteverzuim zo hoog als in In deze Vokawijzer willen we u de rechten en de plichten van de werk- Vokawijzer 27: Levenslang en levensbreed leren Men schreeuwt van de daken dat we levenslang en -breed moeten leren. Levenslang en -breed leren laat medewerkers en organisaties toe om succesvol om te gaan met de voortdurende veranderingen in onze samenleving en arbeidsmarkt. Zowel organisaties als medewerkers hebben daar alle belang bij. Vokawijzer 20 Uw kmo als schakel in een energie-efficiënter bedrijventerrein In Vlaanderen zijn er momenteel nog geen wettelijke normen of streefwaarden voor de energieprestaties van bedrijventerreinen vastgelegd. Dit neemt niet weg dat ze steeds duurzamer worden. Vaak blijkt de uitwisseling van ervaringen en kennis tussen bedrijven de sleutel tot succes. In deze twintigste Vokawijzer bespreken de spreekt men over 'oudere werknemers', maar in de praktijk blijkt het al te gaan om werknemers van 45 jaar en ouder. Met deze Vokawijzer wijzen we u op de consequenties van de nieuwe verplichting. U krijgt een beknopte handleiding voor het uitwerken van het gever en uw medewerkers meegeven. We kijken naar de verschillende soorten verzuim, die elk een verschillende aanpak behoeven. Daarnaast willen we u instrumenten aanbieden om te meten wat de echte verzuimcijfers in uw organisatie zijn. U kan ze naast de Belgische gemiddelden leggen en zien of uw cijfers al dan niet hoger liggen. Hoewel leren voor zowel organisaties als medewerkers heel wat voordelen met zich meebrengt, blijkt uit cijfers dat de deelname aan levenslang en -breed leren in Vlaanderen achterop hinkt. Deze Vokawijzer wil licht werpen op een essentiële voorwaarde voor continue en brede leerprocessen: een positief klimaat waarbinnen Voka-energieconsulenten energiegerelateerde maatregelen in het bijzonder voor distributieparken, gemengde en hoogwaardige industrieterreinen. In een eerste deel vertrekken onze experts van een analyse van het energieverbruik en de energiezorg in uw bedrijf. Daarna staan ze stil bij de verplicht werkgelegenheidsplan voor 45-plussers. We pleiten ervoor om naar aanleiding van die verplichting grondig na te denken over de manier waarop u omgaat met loopbanen, opleiding, inzetbaarheid van medewerkers en werkbaar werk tot het einde van de loopbaan. U krijgt daar alvast enkele tips en tricks voor aangereikt. Met een gemiddelde directe kost van bijna 900 euro per medewerker per jaar, is ziekteverzuim een niet te onderschatten factor in uw organisatie. leren wordt aangemoedigd. U vindt hier antwoorden op vragen zoals: wat omvat zo n positief leerklimaat, hoe staat het met het leerklimaat in mijn organisatie, hoe kan ik dit leerklimaat nog positiever en inclusiever maken en welke aandachtspunten neem ik best mee. mogelijkheden voor samenwerking op het niveau van de gebouwen, het opwekken van duurzame energie, en de koppeling van energiestromen. Ook het financiële plaatje wordt behandeld. Als Voka-lid kan u de Vokawijzers gratis aanvragen via info@voka.be 07

19 JAARLIJKS TOT TIEN PROCENT MINDER ONROERENDE VOORHEFFING VOOR INVESTERINGEN Het lage rendement op uw spaarboekje moe? De analisten van De Belegger gidsen u naar een sterk rendement +17,3% * in 2013 (*) d.d. 20/08 Investeren wordt aantrekkelijker Een onderneming die in 2014 investeringen doet, zal vanaf 2015 minder belastingen moeten betalen op machines en uitrusting. Voor die bedrijven besliste de Vlaamse regering om de onroerende voorheffing op materieel en outillage sneller te laten uitdoven. Frederik Meulewaeter Aandelenportefeuille De Belegger vs. indexen De rente op uw spaarboekje of spaarrekening is lager dan de jaarlijkse inflatie, waardoor u hiermee feitelijk geld verliest. En dat zal vermoedelijk nog lange tijd het geval blijven... Ons analistenteam van De Belegger is al sedert 1984 uw rots in de woelige branding der beleggingen. Onafhankelijk en met kennis van zaken informeren zij u elke dag over actuele beurstrends. Profiteer vandaag nog van ons uitzonderlijk proefaanbod 6 weken De Belegger voor slechts 6 * en beheer uw geld beter geïnformeerd dan ooit. Surf naar Portefeuille De belegger Bel 20 DJ Eurostoxx 50 (I=100) weken De Belegger voor slechts 6 Sinds begin dit jaar loopt het rendement inmiddels op tot ruim 17,3%. Hoe doen zij dit? Simpel: met veel toewijding, gezond verstand en vooral: kennis van zaken. Deze kennis kan ook de uwe zijn. Iets minder dan bedrijven betalen jaarlijks in Vlaanderen ongeveer 200 miljoen euro aan onroerende voorheffing op materieel en outillage. Dat komt gemiddeld neer op euro per onderneming. Kapitaalintensieve ondernemingen betalen uiteraard veel meer onroerende voorheffing op hun machines en uitrusting, soms zelfs meer dan 1 miljoen euro. Karl Collaerts Voor bedrijven die veel investeren, zal de onroerende voorheffing op materieel en outillage op nul komen Die last wordt nu wat minder zwaar. En daar is Voka tevreden mee, want: de lasten voor Vlaamse ondernemingen dalen hiermee met 15 miljoen euro per jaar. Voor een onderneming die zijn machines om de tien à twintig jaar vernieuwt, betekent dit ieder jaar vijf tot tien procent minder onroerende voorheffing. Voor een aantal bedrijven die veel investeren, zal de onroerende voorheffing op materieel en outillage effectief op nul komen. OOK BESTAANDE INSTALLATIES Deze beslissing, die tegemoet komt aan een aloude eis van Voka, maakt onze bedrijven competitiever en het is een belangrijk signaal dat de Vlaamse regering het behoud van onze industrie nog altijd als een prioriteit ziet. De afschaffing van de onroerende voorheffing op materieel en outillage komt hiermee ook een stap dichterbij. De onroerende voorheffing Wim Kempenaers op materieel en outillage is een gewestelijke belasting op de installaties en machines van een onderneming. Zij hebben net zoals gronden en gebouwen een kadastraal inkomen waar gemeenten en provincies opcentiemen op heffen. Vandaag neemt het belastbaar kadastraal inkomen slechts af in de mate dat ondernemingen hun bestaande machines effectief buiten gebruik stellen. Maar heel wat bestaande installaties worden nooit echt afgebroken, maar van binnenuit heropgebouwd, zoals bij een grote productie-installatie. De nieuwe regels voorzien dat het kadastraal inkomen, verbonden aan elke nieuwe investering in machines en installaties, nu ook in mindering zal komen van het vandaag nog belaste kadastraal inkomen. De bijkomende lastenverlaging geldt voor investeringen in machines en uitrusting tussen 2014 en $ # Op investeringen zoals deze stoommachine zal minder onroerende voorheffing betaald moeten worden. Karl Collaerts, adviseur fiscaliteit en begroting bij het Vokakenniscentrum is tevreden met deze beslissing. De Vlaamse bedrijven zullen het de komende jaren gemakkelijker krijgen om te investeren. De Vlaamse economie wordt hierdoor een stuk competitiever en dat zal onze economie ten goede komen. Wat de impact van deze maatregel zal zijn valt moeilijk te becijferen, want dat hangt af van het investeringsritme van elk bedrijf. Toch schatten we dat dit een jaarlijkse vermindering van deze belasting van minstens vijf tot tien procent kan betekenen. Ondernemingen die veel investeren zullen deze belasting sneller afbouwen. (*) Dit aanbod is geldig tot en met 20/09/13. IN HET NIEUWS 29

20 Meegedeeld VERSCHILLENDE SECTOREN KUNNEN VOORDELIGER INVESTEREN Colruyt enthousiast over nieuwe regeling AFIX verovert de de wereld met met steigers Mezzanine-financiering maakte snelle groei mogelijk Niet alleen typisch industriële ondernemingen betalen de onroerende voorheffing op materieel en outillage. Ook distributie-ondernemingen zoals Colruyt vallen hieronder. Er moet bijvoorbeeld onroerende voorheffing betaald worden op de rekken van hun distributiecentra, de waslijn voor de blauwe leeggoedbakken, de koelinstallaties, de kaasen vleesversnijdingsmachines, enzovoort In totaal betaalt Colruyt over al zijn vestigingen heen jaarlijks 7 miljoen euro onroerende voorheffing, waarvan toch ongeveer euro aan materieel en outillage, zegt Bart Vander Elst, fiscalist bij Colruyt Group. We zijn enthousiast over de nieuwe regeling, want hij komt tegemoet aan bedrijven die blijven investeren. Dankzij ons doorgedreven investeringsprogramma van de volgende jaren schatten we dat we door deze aanpassing van de Vlaamse regelgeving de onroerende voorheffing op materieel en outillage in een periode van 4 à 5 jaar op nul kunnen brengen. De nieuwe regeling biedt niet alleen een puur financiële besparing, ze maakt ook komaf met een administratieve overlast. Volgens de huidige regeling kan er van belastingvermindering enkel genoten worden bij buitengebruikstelling en vervanging van bestaande machines en uitrustingsgoederen. Dat vergt een aanzienlijke administratieve opvolging. Met als gevolg dat we zeker belastingverminderingen mislopen. De nieuwe regeling is ook vanuit dit oogpunt een verbetering. Elke nieuwe investering in materieel en outillage zal leiden tot een vermindering van de belasting zonder dat een desactivering of vervanging moet worden aangetoond. # Colruyt betaalt onroerende voorheffing op onder meer de rekken van hun distributiecentra, de waslijn voor de blauwe leeggoedbakken en de koelinstallaties. De De AFIX AFIX Group, Group, gespecialiseerd in verkoop in verkoop en en verhuur verhuur van van steigers steigers en en podia, podia, is bezig is bezig aan aan een een internationale opmars. opmars. Het Het bedrijf bedrijf is is nauwelijks jaar jaar oud, oud, maar maar ziet ziet zijn zijn exportactiviteiten via via 3 3 buitenlandse vestigingetigingen snel snel uitbreiden. Wij Wij werken werken met met investeringsgoederen en zijn en zijn dus dus een een kapi- kapitaalsintensief bedrijf. bedrijf. Om Om onze onze buitenlandse expansie met met een een nieuwe nieuwe vestiging in Turkije in Turkije ves- te laten laten slagen, slagen, was was mezzanine-financiering een een cruciale cruciale factor, factor, vertelt vertelt Chris Chris Fleurbaey, CEO CEO en en medestichter van van AFIX. AFIX. In 2004 In 2004 sloegen sloegen Jean-Pierre Debucke Debucke en Chris en Chris Fleurbaebaey de handen handen in elkaar in elkaar om samen om samen een een eigen eigen on- onderneming op te op richten. richten. We We zagen zagen een een opportuni- Fleurteit in teit de in verkoop de verkoop van van steigers, steigers, legt legt Chris Chris Fleurbaey Fleurbaey uit. Het uit. Het is een is een markt markt waar waar je je wereldwijd maar maar een een beperkt beperkt aantal aantal kwalitatieve spelers spelers hebt. hebt. We zagen We zagen ruimte ruimte voor voor een een kleiner kleiner bedrijf bedrijf met met meer meer flexibele flexibele diensten. Dat Dat bleek bleek de juiste de juiste keuze, keuze, want want AFIX AFIX kon kon zich zich vrij snel vrij snel settelen settelen in de in markt. de markt. Delta Lloyd Life, Voka, VDAB en Business & Society stellen voor: Ervaring van stoppers, voor starters. Het Generatiegeschenk linkt senior werknemers die bijna met pensioen gaan, via een online platform, aan startende juniors. Zo gaat het kapitaal aan inzicht, kennis en ervaring van seniors niet verloren, maar wordt het door gegeven aan een nieuwe generatie. Geef uw stoppers de mogelijkheid om een starter gedurende een maand te coachen Voor uw senior medewerkers is dit tijdens hun laatste 5 werkjaren een unieke gelegenheid om de kneepjes van het vak door te geven aan een gemotiveerde junior. Een junior die zonder ervaring weinig kansen krijgt op de arbeidsmarkt. Met dit project tonen we aan dat er voor gemotiveerde oudere werknemers binnen een hedendaags personeelsbeleid een inspirerende rol is weggelegd. Het valoriseert de meerwaarde van uw medewerkers en onderstreept het maatschappelijk engagement van uw onderneming: een opsteker voor heel het bedrijf. Doe een oproep binnen uw bedrijf en motiveer uw stoppers om zich in te schrijven op Meer weten? Mail naar generatiegeschenk@deltalloydlife.be Vandaag Vandaag verkopen verkopen en verhuren en verhuren wij wij steigers steigers en en podia podia aan aan klanten klanten in de in bouw de bouw en en scheepsbouw, de de evenementensector, petrochemie en industrie. en industrie. Onze Onze klanten klanten waarderen snelle de snelle service service en de en de kwaliteit kwaliteit van van onze onze producten, aldus aldus Fleurbaey. We We hebben hebben fors fors geïnvesteerd ling. ling. Door Door eigen eigen productie productie van van onze onze stalen stalen steigers, steigers, productontwikke- kunnen kunnen we steeds we steeds voldoen voldoen aan aan de meest de meest recente recente veiligheidsnormen inzake inzake wanddikte van van de buizenzen, de diameter, de diameter, draagkracht, galvanisatie, enz enz de bui- Die verticale Die verticale integratie integratie legde legde AFIX AFIX geen geen windeieren. De omzet De omzet zal dit zal jaar dit jaar om en om bij en 8 bij miljoen 8 miljoen euro euro bedragendragen. De voorbije De voorbije jaren jaren groeide groeide het cijfer het cijfer telkens telkens het het binnenhalen van van een een groot groot project project in Turkije in Turkije via export via export gerealiseerd. Financiering blijft blijft daarbij daarbij be- gefinancierd te krijgen, te krijgen, vertelt vertelt de CEO. de CEO. Maar Maar voor voor omzet omzet te halen te halen van van 20 miljoen 20 miljoen euro, euro, voor voor de helft de helft met met 1 miljoen 1 miljoen per per jaar. jaar. Het Het steigerbedrijf telt telt nu nu hadden hadden we we nog nog nood nood aan aan bijkomend kapitaal. kapitaal. het het moeilijkste punt. punt. Zonder Zonder ring ring zou zou onze onze buitenlandse groei groei alvast alvast een een stuk mezzanine-financie medewerkers in zijn in zijn Belgische Belgische vestigingen in in Via de Via bank de bank zijn zijn we dan we dan Capital@rent hun en hun mez- mez- stuk Aalter Aalter en Herentals en Herentals en een en een 70-tal 70-tal in het in het buitenland. zanine-financiering op het op spoor het spoor gekomen. Mezzanine-financiering op aangeven op aangeven bank bank Groot Groot vertrouwen, snelle snelle deal deal Aanvankelijk had had AFIX AFIX een een focus focus op de op Belgische de Belgische Toch Toch geef geef Fleurbaey Fleurbaey aan aan dat dat hij overtuigd hij overtuigd moest moest markt. markt. Maar Maar sinds sinds legt legt het zich het zich ook ook actief actief toe toe worden: worden: Ik trok Ik trok met met weinig weinig verwachtingen naar naar op het op het buitenland. Chris Chris Fleurbaey: We We kregen kregen vrij vrij het eerste het eerste gesprek. gesprek. Maar Maar na de na uitleg de uitleg van van Capital@ Capital@ snel snel vragen vragen uit het uit het buitenland. Maar Maar pas pas sinds sinds drie drie rent rent toen toen ik hun ik hun persoonlijke aanpak aanpak en manier en manier trager trager verlopen. verlopen. jaar jaar voelden voelden we ons we ons klaar klaar voor voor een een nieuwe nieuwe stap. stap. Via Via van van werken werken leerde leerde kennen, kennen, groeide groeide het het vertrouwen (Foto (Foto Kurt) Kurt) joint-ventures zijn zijn we nu we aanwezig nu aanwezig in in Nederland, meteen. meteen. We We zijn zijn dan dan ook ook snel snel tot een tot een deal deal geko- geko- Chris Chris Fleurbaey: Zonder mezzanine-financiering zou zou onze onze buitenlandse groei groei een een stuk stuk trager trager verlopen. Mauritius Mauritius en Turkije. en Turkije. Nederland was was als buurland als buurland men. men. Dat Dat je via je via mezzanine-financiering een een partnener vindt vindt die die geen geen instap instap het in het bedrijf bedrijf eist, eist, was was part- een een voor voor de hand de hand liggende liggende keuze, keuze, in Mauritius in Mauritius en en Turkije Turkije zagen zagen we we mogelijkheden omwille omwille van van wijzigendzigende lokale lokale regelgeving, waardoor waardoor steigers steigers daar daar wij- voor voor ons ons een een beslissend element. element. aan aan nieuwe nieuwe normen normen moeten moeten voldoen. voldoen. De De mezzanine heeft heeft ons ons geholpen geholpen om om in Turkije in Turkije een een doorbraak te te realiseren. Het Het is een is een erg erg interessantressante markt markt waar waar wij wij bovendien een een kwalita- kwalita- Capital@rent nv nv inte- Naast Naast de de binnenlandse groei groei moest moest de onderne- onderneming dus dus ook ook fors fors investeren haar in haar buitenlandse tieve tieve voorsprong hebben hebben op de op lokale de lokale leveranciers. Accent Accent Business Business Park Park ontplooiing. We We hebben hebben steeds steeds op veel op veel medewer- We kunnen We kunnen daar daar veel veel bereiken, weet weet Chris Chris Fleur- Fleur- Kwadestraat 153 bus 153 bus B B-8800 Roeselare Roeselare ming king king van van de bank de bank kunnen kunnen rekenen rekenen om om onze onze groei groei baey. baey. Onze Onze ambitie ambitie is nu is om nu binnen om binnen de vijf de jaar vijf jaar een een T +32 T info@capitalatrent.be