VERTR.CODE TB TKN O&O, OR/O&O. Beleidsplan. Onderwijs Onderzoeksraad

Transcriptie

1 REG.NR. BMZ REG.DATUM17/09/2014 VERTR.CODE DOSSIERNR. BMZ0399 TB TKN O&O, OR/O&O Beleidsplan & Onderwijs Onderzoeksraad

2 September 2014 BMZ

3 Inhoudsopgave 1. Woord vooraf Inleiding en werkwijze Onderwijsbeleid Bewegingswetenschappen Geneeskunde Tandheelkunde Onderzoeksbeleid

4 1. Woord vooraf Geachte lezer, Het Nederlandse onderwijs- en onderzoeksklimaat van de laatste jaren is er een van een toenemende focus op prestaties. Studenten moeten sneller studeren, meer excelleren en worden daarnaast geacht ook nog eens hun eigen broekriem op te houden (leenstelsel). Onderzoekers en hun instituten worden meer en meer afgerekend op hun aantallen publicaties, citatiescores en wervingskracht. Daarnaast trekt de Rijksoverheid zich meer en meer terug als financier van onderzoek. De behoefte aan aantoonbare prestaties heeft geleid tot een groot aantal prestatieindicatoren die voor de verschillende instituten zijn gekwantificeerd en die verwerkt worden in de beruchte lijstjes. Sta je hoog op de ranglijst dan doe je het goed. Doe je het slecht op de ranglijst dan deugt de meetmethode niet. Wat je ook van deze nieuwe realiteit vindt, je kan er niet meer omheen. Je wordt, ook als universiteit, aangesproken op de key performance indicators, en er zijn dan ook afspraken gemaakt met de Rijkoverheid over prestatieafhankelijke financiering. De maatschappij, en dus Den Haag, heeft deze ontwikkeling in gang gezet. Zij willen dat er verantwoording plaatsvindt voor de grote investeringen die er worden gedaan in onderwijs en onderzoek. Aan de andere kant is er, ondanks de krimpende overheidsuitgaven, ruimte en geld voor innovatie en kwaliteitsverbetering in het onderwijs en moet het topsectoren beleid (o.a.) het onderzoek in Nederland naar een hoger plan gaan tillen. Ook is er een grote hoeveelheid geld beschikbaar vanuit de Europese Commissie (Horizon 2020) voor wetenschappelijk onderzoek. Er zijn dus ook kansen die gegrepen kunnen worden en misschien beter uitpakken dan menigeen van tevoren had gedacht. Alles bij elkaar verandert er veel in de wereld van de wetenschap en het wetenschappelijk onderwijs. Het is een illusie dat deze veranderingen allemaal succesvol top-down geïmplementeerd kunnen worden bij de organisaties die zich in dit veld begeven. Daar zijn geëngageerde mensen voor nodig. Mensen (studenten en personeel) die iedere dag ervaren hoe beleid uitpakt in de praktijk en deze praktijk mede vorm geven. Een platform als de Onderwijs- & Onderzoeksraad (O&O-raad) van het UMCG is bij uitstek een manier om engagement aan te wakkeren en een continue dialoog te bewerkstelligen tussen beleidsmakers en zij die binnen dat beleid hun belangrijke taken moeten uitvoeren. Met zeven zeer gemotiveerde studenten en zeven even gemotiveerde medewerkers zullen wij komend academisch jaar dan ook ons uiterste best doen om een bijdrage te leveren aan het succes van het UMCG als onderwijs- en onderzoeksinstituut. Namens de hele O&O-raad, Gijs Bruntink Voorzitter 4

5 2. Inleiding en werkwijze De O&O-raad is het (verkozen) formele medezeggenschapsorgaan op het gebied van onderwijs en onderzoek van het UMCG. De O&O-raad bestaat uit zeven studenten en zeven personeelsleden. De algemene visie van de O&O-raad is als volgt geformuleerd: Besluitvorming optimaal beïnvloeden voor een gezonde organisatie en een gezond onderwijs- en onderzoeksklimaat op de (midden)lange termijn. We willen dit bereiken door proactief en vroeg in het besluitvormingsproces te handelen. De O&O-raad heeft een keer per maand een reguliere vergadering, en een keer per maand een overlegvergadering (OV) met de Raad van Bestuur. De decaan is hierbij gesprekspartner. Daarnaast zijn de prodecaan onderwijs en de prodecaan onderzoek vaak bij de overlegvergadering aanwezig, evenals andere belanghebbenden uit de organisatie. Ook houdt de O&O-raad nauw contact met andere medezeggenschapsgeledingen van zowel studenten als personeel. Denk hierbij aan de Ondernemingsraad, ProMed, ProMove en ProDent. Een belangrijke bevoegdheid van de O&O-raad is het instemmingsrecht met de onderwijsen examenregelingen (OER), en het uitspreken van het gevoelen over de O&O-begroting. Daarnaast geeft de raad over tal van zaken gevraagd en ongevraagd advies. De vergaderingen zijn openbaar, tenzij anders staat vermeld. Iedereen is welkom om aan te schuiven bij een vergadering. De agenda wordt van tevoren verspreid en is op UMCG intranet actueel en RUG MyUniversity te vinden. Mochten er voor jou interessante agendapunten op staan kom dan langs en luister en praat mee. Dit geldt voor alle medewerkers die met onderwijs en onderzoek te maken hebben: aio s, artsen, studenten, docenten, coördinatoren, hoogleraren, et cetera. Input wordt zeer gewaardeerd! Telefoon MyUniversity RUG medezeggenschap, faculteitsraden Intranet UMCG medezeggenschap, O&O-raad 5

6 3. Onderwijsbeleid Onderwijs is, naast patiëntenzorg en onderzoek, een van de kerntaken van het UMCG. Het onderwijs in het UMCG kan worden gescheiden in twee compartimenten. Ten eerste de drie initiële (WO) opleidingen: bewegingswetenschappen, geneeskunde en tandheelkunde. Ten tweede de opleidingen waar het UMCG (mede) verantwoordelijkheid voor draagt en die zich voornamelijk richten op de overdracht van kennis en vaardigheden op medisch gebied binnen onze opleidingsregio (Noord- en Oost-Nederland): dit betreft dan voornamelijk onderwijstaken zoals de specialistenopleidingen en opleiding van verpleegkundigen en paramedische disciplines. Voor de initiële opleidingen ontvangt het UMCG, via de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) de volledige rijksbijdrage. Het UMCG is daarover verantwoording schuldig aan de RUG. Ruim 3700 (WO) studenten zijn ingeschreven aan één van de opleidingen (bewegingswetenschappen, geneeskunde en tandheelkunde) of aan één van de twee research masters van het UMCG. Het UMCG biedt talentvolle studenten de mogelijkheid tot het volgen van speciale trajecten naast de reguliere opleiding, die gericht zijn op het aanleren van vaardigheden voor het doen van wetenschappelijk onderzoek (bijvoorbeeld de Junior Scientific Masterclass). In het nieuwe geneeskunde curriculum (G2020) volgt de helft van de studenten de Engelstalige variant van de bacheloropleiding en ook organiseert het UMCG samen met de Universiteit van Oldenburg een gezamenlijke internationale geneeskunde opleiding (European Medical School Oldenburg-Groningen). De kerntaak onderwijs speelt zich niet alleen af in de collegebanken of simulatiecentra, maar ook in de (poli)klinieken en afdelingen van het UMCG. Hierdoor krijgt bijna elke UMCGmedewerker op een zeker moment te maken met het onderwijs. De O&O-raad heeft voor de komende jaren de volgende onderwerpen als haar belangrijkste aandachtsgebieden gedefinieerd: Onderwijsvernieuwing (G2020, Tandheelkunde 2020 en de masteropleiding bewegingswetenschappen) Toetskwaliteit en -evaluatie RUG-beleid (Prestatieafspraken, selectie, matching, internationalisering en zij-instroom) Deze aandachtsgebieden moeten worden gezien als overkoepelende thema s waarbinnen concrete doelen op onderwijsgebied worden nagestreefd. In de volgende paragrafen worden een aantal concrete speerpunten per initiële opleiding benoemd waar de O&O-raad zich komend jaar mee bezig zal houden Bewegingswetenschappen De opleiding bewegingswetenschappen kent voor de O&O-raad drie belangrijke speerpunten: Evalueren van het resultaat van de aangepaste herkansingsregeling in het propedeusejaar Evalueren van de nieuwe indeling van bachelorjaar 3 Proactief volgen van de ontwikkelingen van de masteropleidingen 6

7 Evalueren van het resultaat van de aangepaste herkansingsregeling in het propedeusejaar Om de rendementen van de onderwijseenheden te verhogen en studenten meer te motiveren voor het behalen van een tentamen bij de eerste (reguliere) mogelijkheid, is sinds het collegejaar , het aantal herkansingen in het propedeusejaar verminderd van twaalf naar vier. De vier herkansingen zijn niet blokgebonden. Daarnaast is een compensatieregeling ingevoerd. Op één vak mag een cijfer tussen de 4,5 en 5,5 gehaald worden waardoor dit vak alsnog voldoende beoordeeld wordt, mits er op de overige elf vakken opgeteld 70 cijferpunten behaald zijn (6,4 gemiddeld). De O&O-raad neemt aan de hand van de evaluatie (oktober 2014) van deze systematiek een standpunt in dat richtinggevend zal zijn voor het instemmingsrecht met de OER Bij de instemming van de OER stond de O&O-raad achter de huidige systematiek. Evalueren van de nieuwe indeling van bachelorjaar 3 In het studiejaar is bewegingswetenschappen gestart met een minor in het eerste blok van bachelorjaar 3. De O&O-raad zal evalueren of deze nieuwe indeling een verbetering is, en de bevindingen hiervan signaleren naar de verantwoordelijken. Proactief volgen van de ontwikkelingen van de masteropleidingen Momenteel zijn er twee masteropleidingen: Human Movement Sciences en Sport Sciences die elk twee jaar duren. Laatstgenoemde bestaat sinds collegejaar Voor het tweede jaar van beide masteropleidingen ontvangt de student geen studiefinanciering van de Rijksoverheid, maar van het UMCG. Dit laatste is niet toekomstbestendig en dus moet de masteropleiding anders worden ingevuld. De exacte vorm is nog onduidelijk, maar vanaf het collegejaar zal er een nieuwe invulling zijn. Het is gewenst deze verandering nauwlettend te monitoren en ervoor te zorgen dat de communicatie naar de medewerkers en de studenten goed verloopt. Ook is het doel van de O&O-raad om een rol te spelen bij de invulling van de onderwijsprogramma s. Veel aspecten van de nieuwe invulling zullen ook terugkomen bij de instemming met de OER Geneeskunde De opleiding geneeskunde kent voor de O&O-raad de volgende belangrijke speerpunten, aangegeven per studiefase: Bacheloropleiding: Evaluatie en monitoring van G2020 Toezien op een gedegen afronding van G2010 7

8 Aansturen op verbetering van Engelstaligheid in de bacheloropleiding Aansturen op evaluatie van de selectie voor, en de invulling van de zij-instroom geneeskunde (ZIG) in G2020 Masteropleiding: Toezien op de invoering van een verbeterd toetsingssysteem Nauwgezet volgen en evalueren van het dedicated schakeljaar Evaluatie en prioritering van het onderwijs in leidinggevende capaciteiten Evaluatie en monitoring van G2020 Voor de bacheloropleiding is het voornaamste doel het succesvol invoeren van het nieuwe curriculum in jaar 1 en de voorbereiding op de implementatie van G2020 in jaar 2 en 3. Een nieuw curriculum vertoont altijd een aantal kinderziektes. Er zal daarom veel aandacht worden besteed aan signalering hiervan. De O&O-raad zal erop toezien dat het nieuwe curriculum op een gedegen wijze geëvalueerd wordt en dat zowel de problemen, alsook de kansen gesignaleerd worden en op het juiste niveau geventileerd worden. Om dit te bereiken zal er intensief contact onderhouden worden met de verschillende jaarvertegewoordigingen (JV s) en ProMed (het overkoepelende belangenbehartigingsorgaan van geneeskunde studenten). Door het proces van evalueren en monitoren wil de O&O-raad bijdragen aan het zo goed mogelijk laten verlopen van de implementatie van jaar 2 en 3 en het aanbrengen van eventuele verbeteringen in jaar 1. Toezien op een gedegen afronding van G2010 Met het starten van een nieuw curriculum is het van belang om de studenten in het oude curriculum (G2010) de kans te geven de studie op gedegen wijze af te ronden. Daarom is het noodzakelijk te evalueren hoe de overgangsregeling Arts2019 functioneert en te controleren of het reguliere programma naar behoren wordt vervolgd. De O&O-raad zal ook hier gebruik maken van de directe lijn met ProMed en de JV s om eventuele problemen snel te signaleren en op te pakken. Aansturen op verbetering van Engelstaligheid in de bacheloropleiding Een belangrijk speerpunt is Engelstaligheid, in woord en geschrift, bij de bacheloropleiding. Nu 50% van het bacheloronderwijs Engelstalig is horen docenten het Engels goed te beheersen en dient het meeste onderwijsmateriaal in het Engels beschikbaar te zijn. De O&O-raad is van mening dat Engelstaligheid, in de breedste zin, beter kan. Zij zal een advies uitbrengen over een mogelijk verbeterplan. 8

9 Aansturen op evaluatie van de selectie voor, en de invulling van de pre-master geneeskunde in G2020 Met de implementatie van het nieuwe curriculum moeten de gevolgen hiervan voor de pre-master onder de loep genomen worden. Het schakelprogramma zal moeten worden aangepast aan het nieuwe curriculum. In de overgangsfase van G2010 naar G2020 zal volgend collegejaar geen onderwijs van jaar 2 van G2010 meer gegeven worden. Het onderwijs van jaar 3 wordt dan nog wel gegeven in de vorm van G2010. De overgangsfase waar het schakelprogramma zich in bevindt zal nauwlettend gevolgd worden door de O&O-raad. Knelpunten zullen worden gesignaleerd aan de verantwoordelijken. Daarnaast gaat de O&O-raad het selectiebeleid voor de ZIG toetsen aan het selectiebeleid van de reguliere opleiding. De O&O-raad zal eventueel een advies uitbrengen naar aanleiding van haar bevindingen. Toezien op de invoering van een verbeterd toetsingssysteem De laatste visitatie van de NVAO heeft toetsing in de masteropleiding benoemd als punt van zorg. De huidige vorm van toetsing is subjectief, weinig doordacht en stimuleert de student niet. Er is behoefte aan longitudinale toetsing waarbij de student zelf verantwoordelijk is voor het tonen van vooruitgang in het leerproces. Tot op heden is het nog niet gelukt een dergelijke toetsingssystematiek te implementeren. Bij een volgende visitatie is het zaak dat de toetsing in de masteropleiding op orde is. Dit zal in het jaar besproken worden en terugkomen bij het instemmingsrecht voor de OER Nauwgezet volgen en evalueren van het dedicated schakeljaar Om de specialistenopleidingen te verkorten heeft de Rijksoverheid een bezuiniging ingeboekt op de opleidingsfondsen. Dit heeft geleid tot de landelijke invoering van het dedicated schakeljaar. Dit houdt in dat de geneeskunde student al tijdens de initiële opleiding vaardigheden kan aanleren die anders pas in de vervolgopleiding geleerd en erkend werden. De O&O-raad zal pro-actief inventariseren hoe het dedicated schakeljaar zich ontwikkelt. Ook zal de O&O-raad toezien op goede informatievoorziening richting de student. Evaluatie en prioritering van het onderwijs in leiderschap Binnen de huidige ontwikkelingen van de zorg is er toenemende vraag naar artsen die goed functioneren binnen het multidisciplinair gespecialiseerd zorgsysteem. In het raamplan Artsopleiding 2009 wordt dit verwoord met het benoemen van de competenties organisator en samenwerking. Deze kwaliteiten komen samen onder kennis en ervaring met verschillende vormen van leiderschap. 9

10 De O&O-raad zal het komend jaar aandacht vestigen op de ontwikkeling van leiderschap binnen de huidige opleiding. Hiertoe zal de actuele status moeten worden geëvalueerd en worden getoetst aan de inzichten die momenteel bestaan rondom dit (vak)gebied Tandheelkunde De opleiding tandheelkunde kent voor de O&O-raad als belangrijke speerpunten: Proactief volgen van de ontwikkeling en implementatie van T2020 Evalueren van het cumulatief toetsen Aansturen op evaluatie van het selectiebeleid voor de verkorte bacheloropleiding Proactief bijdragen aan verbetering van internationalisering Monitoren van het klinisch onderwijs in jaar 3 van de masteropleiding Proactief volgen van de ontwikkeling en implementatie van T2020 Er komt een nieuw curriculum tandheelkunde. T2020 zal naar verwachting met het collegejaar van start gaan. De O&O-raad zal pro-actief in gesprek gaan met de betrokkenen bij de ontwikkeling van T2020 en zal specifiek kijken of de ervaringen van de implementatie van G2020 worden meegenomen in de aanpak van T2020. Ook zal er veel aandacht zijn voor de OER , omdat hierin veel aspecten van de vernieuwing terugkomen. Evalueren van het cumulatief toetsen In het collegejaar is men gestart met cumulatief toetsen in jaar 1 van de bacheloropleiding. De motivatie hiervoor was dat studenten meer en eerder zullen gaan studeren dan met een enkele toets aan het einde van een blok. De opleiding heeft als wens het cumulatief toetsen uit te bereiden naar de jaren 2 en 3 van de bacheloropleiding. De O&O-raad neemt aan de hand van de evaluatie (oktober 2014) van deze systematiek een standpunt in dat richtinggevend zal zijn voor het instemmingsrecht met de OER Aansturen op evaluatie van het selectiebeleid voor de verkorte bacheloropleiding Vanaf het studiejaar wordt er op de opleiding 100% decentraal studenten geselecteerd. Bij deze selectie wordt er zowel op cognitieve als non-cognitieve vaardigheden getoetst. Voor de toelating tot de verkorte bacheloropleiding tandheelkunde (VB) is dit niet het geval. Er wordt in het laatste geval slechts op cognitieve vaardigheden geselecteerd. 10

11 De O&O-raad vindt dit een eigenaardig feit en wil graag dat er bij de selectie van studenten voor de VB ook op non-cognitieve vaardigheden getoetst wordt. Dit zou meer in lijn zijn met het huidig studieklimaat van de Faculteit Medische Wetenschappen. Hierover zal een advies worden uitgebracht. Proactief bijdragen aan verbetering van internationalisering Binnen de studie tandheelkunde wordt hard gewerkt aan het mogelijk maken van meer studiemogelijkheden in het buitenland. Echter blijft het een punt van aandacht. De O&O-raad zal zich dit jaar inzetten om aan dit proces een bijdrage te leveren, met als doel het vergroten van het aantal mogelijkheden, het verbeteren van de toetskwaliteit in het buitenland en het toegankelijker maken van de bestaande mogelijkheden voor studenten. Monitoren van het klinisch onderwijs van de masteropleiding De O&O-raad gaat nauwlettend en proactief de ontwikkelingen rond het klinisch onderwijs volgen. Mogelijke knelpunten en verbeterpunten worden gesignaleerd en direct aan de verantwoordelijken gecommuniceerd. 11

12 4. Onderzoeksbeleid Met de missie Bouwen aan de toekomst van gezondheid heeft het UMCG gekozen voor een duidelijk onderzoeksprofiel: Healthy Ageing. Hierbinnen moeten duidelijke onderzoekslijnen worden geformuleerd. Het verwerven van (prestigieuze) externe financiering is daarbij onontbeerlijk en is ook een van de grote uitdagingen voor de komende jaren. Het UMCG moet verantwoording afleggen aan de overheid op verschillende prestatieindicatoren. Bij krimpende budgetten, moet met de beschikbare financiën maximale kwaliteit gegenereerd worden. Hiervoor worden door het UMCG diverse strategieën ingezet, bijvoorbeeld programma s voor het aantrekken van toptalenten, het hanteren van prestatienormen voor onderzoekers, het inzetten op meer, betere en zo efficiënt mogelijke promotietrajecten. Het UMCG wil een jaarlijkse groei van het aantal promoties met als doel in promoties per jaar. In de meerjaren begroting staat dat de kwaliteit van het wetenschappelijke onderzoek nog verder omhoog moet met als doel om in 2015 bij de top drie UMC s van Nederland te behoren. Het interesseren en opleiden van onderzoekstalent (talentontwikkeling) binnen de verschillende studierichtingen van het UMCG is daarbij een belangrijk aandachtspunt. Daarnaast is er vanuit Rijksoverheid en maatschappij een toenemende vraag naar societal impact (het te nut en te gelde maken) van wetenschappelijk onderzoek. Het UMCG onderkent dit en draagt dit ook uit binnen haar organisatie. Dit alles moet plaatsvinden binnen de kaders van de kwaliteitsparameters voor onderzoek zoals geformuleerd in de UMCG research code. De belangrijkste aandachtsgebieden op onderzoeksgebied die de O&O-raad de komende tijd ziet binnen het UMCG zijn de volgende: Kwantitatieve onderzoeksoutput (o.a. ambitie 2015) Verbeteren van de onderzoekskwaliteit Het waarborgen van de onderzoeksintegriteit en de onderzoekskwaliteit (standaardisering en ISO-certificering) Talentontwikkeling Ook deze aandachtsgebieden moeten gezien worden als de grote overkoepelende thema s die de O&O-raad belangrijk vindt. Daarbij is er ook weer een aantal speerpunten geformuleerd, waar concrete doelen worden nagestreefd. UMCG ambitie 2015 Het UMCG wil in 2015 behoren tot de top drie van de Nederlandse UMC s op het gebied van onderzoek. Het UMCG is de laatste tien jaar bezig met een enorme inhaalslag op dit gebied en wil aansluiten bij de top. Dit mag ook verwacht worden gezien de resources waarover we beschikken. De O&O-raad gaat in gesprek met de Raad van Bestuur over de manier waarop en wanneer het UMCG haar plek in de rangorde gaat meten, hoe het UMCG er momenteel voorstaat en wat de gevolgen zijn als de ambitie niet gehaald wordt. 12

13 Onderzoeksintegriteit en de onderzoekskwaliteit Om integriteit en kwaliteit beter te kunnen waarborgen zijn er in het UMCG diverse initiatieven geformuleerd. Te denken valt aan de ISO-9001 certificering voor het hele UMCG, inclusief de onderzoekslaboratoria. De O&O-raad wil van de uitvoering van dit plan een beter beeld krijgen en eventueel advies uitbrengen aan de hand van haar eigen observaties. Clinical researchunits De invoering van Clinical researchunits moet gaan bijdragen aan de kwaliteit van klinisch onderzoek. De O&O-raad wil geïnformeerd worden over de praktische uitwerking van deze plannen. Verfijning prestatiefinanciering In de UMCG-O&O begroting geeft de Raad van Bestuur aan dat een kwaliteitsverhoging in het onderzoek wordt nagestreefd door het interne systeem van prestatiefinanciering te verfijnen. De O&O-raad is benieuwd naar de concrete plannen en zal deze beoordelen op de haalbaarheid ervan. 13