UMCG - Revalidatiegeneeskunde. Medisch beleidsplan

Transcriptie

1 UMCG - Revalidatiegeneeskunde Medisch beleidsplan

2 Vooraf Bouwen aan de toekomst van gezondheid. Dit is de missie van het UMCG. De komende jaren wordt de focus gelegd op een grotere mate van samenwerking in de keten, het organiseren van de zorg rondom patiënten die uitblinkt in kwaliteit en veiligheid 1. Uiteraard sluit de afdeling Revalidatiegeneeskunde hierbij aan. De afgelopen beleidsperiode heeft de afdeling hiermee al een start gemaakt, voor de komende jaren gaan we hiermee verder. Dit beleidsplan richt zich op een periode van twee jaar. De gezondheidszorg is de komende jaren volop in beweging. Het is moeilijk te voorspellen wat de effecten hiervan zijn op de medisch specialistische revalidatie. De grote lijnen van ons beleid vloeien direct voort uit het UMCG-beleid, het zijn juist de mogelijke effecten van de wijzigingen op het terrein van financiering die maken dat wij ons eigen beleid voor twee jaar vaststellen. 1 Bouwen aan de toekomst van gezondheid UMCG,

3 Maatschappelijke ontwikkelingen Landelijk beleid Het ministerie van VWS zet stevig in om de curatieve zorg om te buigen. Meer zorg dicht bij de patiënt met de complexe zorg meer geconcentreerd in gespecialiseerde centra. Dit wordt gecombineerd met een beperktere aanspraak op de toegang tot zorg. Voor de revalidatiegeneeskunde betekent dit concreet dat wordt onderzocht of onderdelen van de medisch specialistische revalidatie ook verschoven kunnen worden van de tweede naar de eerste lijn 2. Dit om tegemoet te komen aan het regeringsbeleid dat zorg zo dicht mogelijk bij de patiënt georganiseerd moet zijn. Een andere belangrijke ontwikkeling is de omvorming van de AWBZ naar de Wet langdurige zorg (Wlz). De Wlz richt zich op personen die 24 uur per dag zorg nodig hebben onder permanent toezicht en die in de directe nabijheid beschikbaar is. De huidige AWBZ-functie verpleging wordt overgedragen naar de Zorgverzekeringswet (Zvw), de functies begeleiding en behandeling naar de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Deze wetswijziging vloeit ook voort uit het overheidsbeleid om de zorg (cure en care) zo dicht mogelijk bij mensen thuis te organiseren en pas door te verwijzen als de beschikbare voorzieningen niet meer voldoen (het principe van stepped care). De doorontwikkeling van de prestatiefinanciering heeft de komende jaren veel invloed. Onder regie van de Nederlandse Zorgautoriteit is in 2014 gestart om de behandelprogramma s per diagnosecategorie landelijk op elkaar af te stemmen door het ontwikkelen van modules die medisch herkenbaar én kostenhomogeen zijn. Door te kiezen voor behandelmodules wordt de relatie tussen zorginhoud, behandeldoelen en bekostiging duidelijk. Zorgverzekeraars zullen deze ontwikkeling meenemen bij het zorginkooptraject. Ontwikkelingen in de regio Vanuit de zorgverzekeraars wordt een andere inrichting van de zorg gestimuleerd. Menzis, als grootste zorgverzekeraar in de provincie Groningen, stuurt op een herinrichting van het zorglandschap 3 waarbij de basis wordt gelegd bij preventie en e-health voorzieningen (de nulde lijn). Hierna vindt zorgaanbod plaats in een versterkte eerste lijn, die ontstaat door substitutie van zorg vanuit de tweede lijn, en waar de regie nadrukkelijk bij de huisarts wordt gelegd. Hiermee wordt het tweedelijns zorgaanbod minder omvangrijk. Dit laatste komt onder andere tot uitdrukking bij de vormgeving van het nieuwe ziekenhuis van de Ommelander Ziekenhuisgroep 4. Achmea, als grootste zorgverzekeraar in Drenthe, stuurt met name op concentratie van complexe zorg en nabijheid van de overige zorg. Het aanbod medisch specialistische zorg in zuidoost Drenthe (inclusief Stadskanaal) wordt verspreid over de drie ziekenhuizen. Voor de chronische zorg wordt ingezet op een verschuiving van de tweede naar de eerste lijn. Achmea heeft voor 2015 de medisch specialistische revalidatie als specifiek beleidsterrein benoemd 5. Transparantie, doelmatigheid en de 2 Onderwerpen pakketbeheer Een risicogerichte selectie. College voor Zorgverzekeringen, 21 januari De zorg geborgd in Noord en Oost Groningen. Van Lauwerzee tot Dollard tou, Menzis, 31 oktober

4 implementatie van behandelrichtlijnen zijn de belangrijkste onderwerpen voor Achmea ter vaststelling van hun inkoopbeleid. Sinds 2013 is de geriatrische revalidatie overgeheveld van de AWBZ naar de zorgverzekeringswet. Voor de verpleeghuissector biedt de revalidatie de mogelijkheid om te compenseren voor de door te voeren beperkingen van de AWBZ. Verpleeghuizen zetten hun revalidatie aanbod nadrukkelijker neer, onder andere door het bouwen van eigen revalidatiecentra van waaruit zij geriatrische revalidatie aanbieden, eventueel gecombineerd met eerstelijnszorgaanbod. Vanuit de beroepsvereniging Verenso wordt druk uitgeoefend om de DOT-regelgeving voor de geriatrische revalidatie aan te passen zodat er meer patiënten geïncludeerd kunnen worden. UMCG beleid Het nieuwe strategisch beleid van het UMCG Bouwen aan de toekomst van gezondheid 2020 richt zich op: Focus op complexe zorg/complexe patiënt in UMCG Borgen van de basiszorg met partners in de regio Vorming Comprehensive Centers op speerpunten En deze Centers deel laten uitmaken van netwerken De Comprehensive Centers richten zich op Oncologie en Transplantatie, daarnaast wordt gewerkt aan netwerkvorming voor trauma en acute zorg. Bij dit laatste onderwerp hebben de zorgverzekeraars veel invloed. In 2015 moet duidelijk zijn of het UMCG, samen met het Scheper ziekenhuis en MCL, de toegangspoort is voor de acute neurologische en acute vaatchirurgische zorg, en wat de gevolgen daarvan zijn voor de rest van het ziekenhuis. 4

5 Korte terugblik medisch beleidsplan De afgelopen twee jaar heeft de afdeling Revalidatiegeneeskunde de thema s Bewegen & Sport, Arbeid en Zelfmanagement als speerpunt gekozen. Deze onderwerpen passen goed bij het doel van de revalidatiegeneeskunde, te weten het bevorderen van de autonomie van de patiënt en haar participatie in de maatschappij 6. Hiermee onderscheidt de medisch specialistische revalidatie zich ook nadrukkelijk van het revalidatieaanbod in de eerste lijn en van de geriatrische revalidatie. In het kader van kwaliteit en veiligheid zijn alle VMS-thema s geïmplementeerd, is sinds medio 2013 het gehele Centrum voor Revalidatie HKZ-gecertificeerd. Patiëntenzorg We merken dat met name de klinische patiënten complexere zorg nodig hebben. Patiënten komen toenemend eerder vanuit het ziekenhuis naar het revalidatiecentrum. Deze patiëntengroep heeft zwaardere basis medische zorg nodig en kan niet altijd direct starten met het intensieve revalidatieprogramma. Revalidatieartsen, aios en verpleegkundig personeel hebben aanvullende scholing gevolgd om goed toegerust te zijn voor de zorgvraag van deze complexe patiëntencategorie. De diagnosegebonden revalidatieprogramma s zijn waar nodig aangepast aan de meest recente behandelrichtlijnen en kaders. Er is een start gemaakt met het vastleggen van klinimetrie aan het begin en eind van de medisch specialistische revalidatiebehandeling. Op basis van deze beginwaarden wordt de precieze inhoud van het revalidatieprogramma afgestemd op de mogelijkheden van de individuele patiënt. Daarnaast ondersteunt klinimetrie bij het monitoren van de revalidatiebehandeling en bij het evalueren van het effect van de behandeling. Een voorbeeld hiervan is de (maximale) inspanningstest die bij zoveel mogelijk patiënten bij aanvang en na afronding van de behandeling wordt afgenomen, mits er geen contra-indicaties zijn. Arbeid Terugkeer naar arbeid wordt voor iedere werkende patiënt ingezet als een behandeldoel van de revalidatie. Tijdens de revalidatie worden patiënten gemotiveerd om de participatie in arbeid zo vroeg mogelijk weer op te starten en uit te breiden (het principe Place and Train). In het cluster neurologische revalidatie en bij het ortho-oncoteam is de afgelopen beleidsperiode Arbeid een structureel onderdeel van de revalidatiebehandeling geworden. Bewegen en Sport De afgelopen twee jaar is het belang van bewegen en sport op verschillende manieren over het voetlicht gebracht. Tijdens het 50-jarig bestaan van locatie Beatrixoord in 2013 is hier een symposium aan gewijd. In de patiëntenzorg heeft Bewegen en Sport een prominentere plek gekregen en met de inrichting van het inspanningslaboratorium en de aanschaf van de GRAIL is het onderwerp Bewegen en Sport duidelijk zichtbaar aanwezig. Zelfmanagement Per diagnosecategorie zijn er eigen behandelmodules ingericht die zich richten op zelfmanagement. Momenteel krijgt (bijna) iedere patiënt een zelfmanagementmodule aangeboden. Patiënten krijgen handvatten aangereikt om tijdens en na de revalidatie de regie in eigen hand te houden. Het 6 Algemeen Beroepskader Revalidatiegeneeskunde. VRA,

6 behandelteam helpt de patiënt in zijn zelfmanagement met meerdere behandelmethoden op maat. Bij zelfmanagement is het netwerk van de patiënt van groot belang: familie, vrienden, mantelzorgers, professionele hulpverleners. De zelfmanagementmodules bevatten een onderdeel gericht op lotgenotencontact. Onderzoek Het onderzoek van de afdeling Revalidatiegeneeskunde richt zich op twee speerpunten: extremiteiten en pijn en arbeid (EXPAND). De visie van EXPAND is bijdragen aan participatie en kwaliteit van leven van mensen met (dreigende) aandoeningen aan en amputatie van de extremiteiten of met pijn aan het bewegingsapparaat. Deze visie sluit aan bij het UMCG-brede onderzoeksthema Healthy Ageing. De afgelopen beleidsperiode heeft het multidisciplinair samenwerken en het initiëren van samenwerking met bedrijven extra aandacht gekregen. Met De Hoogstraat in Utrecht zijn afspraken gemaakt om meer samen te werken op het gebied van onderzoek en opleiding. Daarnaast is ingezet op het verkrijgen van externe onderzoeksfinanciering, profilering - zowel intern als extern - en valorisatie en implementatie van de resultaten in de praktijk. Onderwijs en opleiding Onderwijs De afgelopen jaren heeft de afdeling Revalidatiegeneeskunde ingezet op een prominentere plek van de revalidatiegeneeskunde in de Bachelor en Masterfase in het onderwijscurriculum. Dit is gerealiseerd door structureel onderwijsaanbod in alle bachelorjaren. Daarnaast zijn er in het eerste jaar van de Masterfase per periode steeds drie à vier coassistenten aanwezig. Hierbij wordt samengewerkt met de afdeling Revalidatiegeneeskunde van het Martiniziekenhuis. Het actief benaderen van studenten om hun semiarts stage bij revalidatiegeneeskunde te doen, heeft tot meerstudenten geleid. De afdeling heeft ook onderwijs verzorgd voor Bewegingswetenschappen en het onderzoeksinstituut voor gezondheidsonderzoek en epidemiologie (SHARE). Enkele stafleden hebben de verkorte BKO (Basis Kwalificatie Onderwijs) opleiding gehaald. In samenwerking met de medisch studentenvereniging Panacea zijn twee avonden georganiseerd over bewegen en sport en revalidatie; daarnaast werd deelgenomen aan de faculteitsdag over het onderwerp de bionische mens met een revalidatieworkshop. Opleiding In de afgelopen twee jaar is binnen de opleidingsgroep hard gewerkt om het lokale opleidingsproces verder vorm te geven, zodanig dat we niet alleen zeggen wat we doen, maar ook doen wat we zeggen. In maart 2014 was de vijfjaarlijkse visitatie van de opleiding, waarbij is getoetst op deze vorderingen. De afdeling ligt goed op koers, met als toevoeging dat invulling van de portfolio s door de aios ( waar plaats ik het opleidingsplan ), alsook de overdracht tussen de verschillende stages de komende jaren extra aandacht verdienen. Het is positief dat we de instroom van nieuwe aios voor de regio OOR Groningen hebben kunnen behouden. De opleidingsetalage krijgt steeds meer vorm. Op dit moment kunnen we drie stages aanbieden: Arm- en handrevalidatie (tezamen met De Hoogstraat, Utrecht), Bewegen, sport en revalidatie en Kennismaking Wervelkolom Centrum Groningen. 6

7 Tot slot is een verbetercyclus rond de opleidingsactiviteiten ontwikkeld, volgens de Plan-Do-Check- Act-systematiek. Op deze manier wordt de kwaliteit geborgd en verbeterd. Medisch beleid 2015 en 2016 De medische staf Revalidatiegeneeskunde heeft voor deze beleidsperiode een drietal prioriteiten benoemd: 1 Profileren, zowel binnen als buiten het UMCG 2 Modulair werken: o Arbeid en Participatie o Bewegen en Sport o Zelfmanagement en Leefstijl 3 Sturen op outcome Profileren in het UMCG Met de centrumvorming in het UMCG waarbij het zorgtraject van de patiënt leidend is, kan de bijdrage van de revalidatiegeneeskunde veel nadrukkelijker gepositioneerd worden. Immers, fitte patiënten genezen ook sneller. Generieke progamma s voor prerevalidatie, transplantatierevalidatie en leefstijlmanagement worden ontwikkeld waarna deze meegenomen kunnen worden in het zorgaanbod vallend onder de Comprehensive Centers voor oncologie en transplantaties en bij de relevante zorgketens in het UMCG (zoals acute zorg, trauma s en andere grote operaties). Ook de inhuizing van het Wervelkolomcentrum en de Pijnanesthesie op locatie Beatrixoord grijpen wij aan om de revalidatiegeneeskunde een goede plek in de zorgketen te geven. Profileren buiten het UMCG Gegeven de landelijke en regionale ontwikkelingen ondernemen wij diverse acties om de meerwaarde van de revalidatiegeneeskunde zichtbaarder te maken. Voor onze eigen patiënten optimaliseren wij de revalidatie, onder andere door zorg dichtbij huis aan te bieden. E-healthtoepassingen en mobiele teams brengen de revalidatiebehandeling dichterbij de patiënt. De invoering van het nieuwe EPD biedt de patiënt de mogelijkheid zelf zijn eigen dossier te beheren. Ter voorbereiding hierop gaat de hele organisatie papierloos werken. Voorwaarde voor goede overdracht is dat ingezet zorgbeleid wordt voortgezet in de eerste lijn. Deskundigheidsbevordering en optimale afstemming van de overdracht van en naar de overige ketenzorgaanbieders dragen hieraan bij. Onderwijs en deskundigheidsbevordering van de eerste lijn optimaliseert de ketenzorg en maakt de meerwaarde van de revalidatiegeneeskunde in de zorgketen zichtbaar. Het is belangrijk om het onderscheidend vermogen van de medisch specialistische revalidatie aan de buitenwereld zichtbaar te maken, vooral bij onze stakeholders. Dit kunnen verwijzers, ketenzorgpartners, patiëntenverenigingen, beleidsmakers en zorgverzekeraars zijn. We benaderen deze partijen actief om ze te laten kennismaken met de mogelijkheden van het Centrum voor Revalidatie en deze ook zelf te ervaren. De afdeling participeert in diverse diagnosegebonden ketens, onder andere voor CVA-zorg, beenamputaties, het op te richten hersenletselcentrum, MS centrum Noord Nederland en Punt voor 7

8 Parkinson. In de keten staat de patiënt centraal, het is hierbij zaak het zorgaanbod zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen. Onderlinge afstemming van de bijdrage van de revalidatiegeneeskunde aan alle zorgketens draagt ook bij aan een betere profilering. Aan verwijzers en nieuwe patiënten geven wij via onze website duidelijke uitleg over diagnose en behandelmogelijkheden of geven gerichte informatie waar zij dit kunnen vinden. Hiermee maken wij duidelijk welke mogelijkheden het CvR heeft en hoe de toegang tot deze zorg plaatsvindt. Op dit moment zijn in beide ziekenhuizen van de Ommelander Ziekenhuisgroep (Delfzijl en Winschoten) revalidatieartsen werkzaam, gedetacheerd vanuit het UMCG. Op beide locaties wordt ziekenhuisrevalidatie geboden, in Delfzijl tevens poliklinische revalidatiebehandeling (PRB), met name pijn- en neurorevalidatie. De plannen voor de bouw van een nieuw ziekenhuis in Scheemda worden steeds concreter, waarbij er sprake zal zijn van een verregaande samenwerking met het UMCG. Het streven is om in het nieuwe ziekenhuis een volwaardige afdeling revalidatiegeneeskunde te realiseren, waarmee kwalitatief goede ziekenhuisrevalidatie en poliklinische revalidatiebehandeling in Noordoost Groningen behouden blijven. Modulair werken Naast de landelijke ontwikkelingen om de behandelprogramma s van de medisch specialistische revalidatie modulair in te richten heeft de afdeling Revalidatiegeneeskunde in het vorige beleidsplan een drietal thema s benoemd voor het ontwikkelen van modulaire behandeleenheden. Dit zijn Arbeid, Bewegen & Sport en Leefstijlmanagement. Deze worden in principe aangeboden aan alle patiënten. De thema s Arbeid en Bewegen & Sport zijn geïmplementeerd in de diverse diagnosegebonden revalidatiebehandelingen. Leefstijlmanagement is een uitbreiding van het eerder gekozen thema zelfmanagement, waarbij patiënten wordt geleerd hoe een gezonde leefstijl bijdraagt aan een betere gezondheid en hoe zij zelf daar goede keuzes in kunnen maken. Arbeid en Participatie Alle patiënten tussen 18 en 67 jaar krijgen een arbeidsadvies, tenzij duidelijk is dat participatie in arbeid niet (meer) mogelijk is. Jonge patiënten (16-25 jaar) zonder arbeidsverleden krijgen een module Arbeid aangeboden met als doel participatie in arbeid. Arbeid vormt binnen de patiëntenzorg een zelfstandig team dat diagnoseoverstijgend werkt en hiermee het modulair werken ondersteunt. Op locatie Groningen is een loket Arbeid gerealiseerd. Behandelaars van de diagnosegebonden teams kunnen door team Arbeid geschoold worden. Bewegen en Sport In 2016 heeft de afdeling Revalidatiegeneeskunde, als onderdeel van het Centrum voor Revalidatie, naam gemaakt als kennis- en expertisecentrum Sport en Bewegen in relatie tot revalidatie. Dit betreft de vier academische pijlers patiëntenzorg, onderzoek, onderwijs en opleiding. Het kennis- en expertisecentrum beslaat beide locaties van het CvR waarbij nauw wordt samengewerkt met andere partijen, zoals de afdelingen Longziekten, Cardiologie, Bewegingswetenschappen en Sportgeneeskunde. Het zorgaanbod is conform de laatste state of the art en onderscheidt zich op drie deelaspecten: 8

9 Inspanning en handicap Begeleiding amateur- en topsport Bewegen en Sport zijn volledig geïntegreerd in al het handelen binnen het centrum. Patiënten kiezen bewust om in het CvR te revalideren. Dit doen zij omdat wij laten zien dat patiënten, die revalideren met een programma dat precies is afgestemd op hun fysieke belastbaarheid, betere behandelresultaten behalen. Door het goede netwerk dat het CvR heeft opgebouwd met de relevante sportorganisaties, worden sporters met beperkingen in staat gesteld hun sport op het door hen gewenste niveau uit te voeren. Zelfmanagement en Leefstijl In de vorige beleidsperiode is zelfmanagement structureel onderdeel geworden van de medisch specialistische revalidatiebehandeling. De komende beleidsperiode wordt gebruikt om de generieke componenten uit de zelfmanagementmodules diagnoseoverstijgend aan te bieden. Naast de specifieke zelfmanagementmodule is het van belang dat de principes van zelfmanagement worden geïntegreerd in het revalidatieprogramma. Voorbeeld hiervan is dat alle patiënten deelnemen aan het interdisciplinair patiëntenoverleg of dat patiënten eigenaar zijn van hun eigen dossier. Een gezonde leefstijl is niet alleen van belang voor patiënten met een revalidatie-indicatie, maar ook voor patiënten die een grote operatie moeten ondergaan of hiervan herstellende zijn, zoals geldt voor transplantatiepatiënten. Een zo goed mogelijke preoperatieve conditie is van invloed op het behandelresultaat waarbij een goede leefstijl na afloop van de operatie eveneens bijdraagt aan beter herstel. De beschikbare kennis binnen de revalidatiegeneeskunde is samengebracht in een generieke leefstijlmodule gericht op patiënten met hart- en vaatziekten. Sturen op outcome Nu van overheidswege kritisch wordt gekeken naar de inhoud en omvang van de verzekerde zorg, is het van groot belang dat de revalidatiegeneeskunde zowel in woord als in getal zijn meerwaarde voor de patiënt kan aantonen. Binnen de afdeling Revalidatiegeneeskunde worden aan het begin en eind van iedere revalidatiebehandeling diverse uitkomstmaten verzameld en vastgelegd. Deze worden enerzijds gebruikt als stuurinformatie tijdens de revalidatiebehandeling en anderzijds als uitkomstmaat en daarmee als verantwoordingsinstrument - aan het eind van de revalidatiebehandeling. Dit wordt gecombineerd met de continue uitvraag van patiënttevredenheid zodat op diagnoseniveau voortdurend inzage is in de uitkomst van de ingezette behandeling. Voor het aantonen van de meerwaarde van de revalidatiegeneeskunde is het belangrijk dat ketenzorgpartners eveneens gebruik maken van dezelfde uitkomstindicatoren. Bij het inrichten van ketenzorgtrajecten maken wij hierover, waar mogelijk, afspraken. Onderzoek De visie van EXPAND sluit aan bij het onderzoeksthema van het UMCG, Healthy Ageing. Vooral Healthy Ageing at Work en Bewegen en Sport vallen binnen dit thema. Maar ook serious gaming en smart technology zijn van belang in het kader van Healthy Ageing. Op deze onderwerpen gaat EXPAND toenemend inzetten, onder andere in samenwerking met het onderzoeksconsortium SPRINT. SPRINT is van belang voor valorisatie van de onderzoeksresultaten en nieuwe technologie 9

10 kan op deze manier in de revalidatiegeneeskundige praktijk worden ingebed. EXPAND gaat zich ook profileren op het gebied van de dwarslaesierevalidatie. Een prachtige aanzet is gegeven met de aanstelling van een hoogleraar dwarslaesierevalidatie. Het dwarslaesieonderzoek zal aansluiten bij de thema s Arbeid, Bewegen en Leefstijl. Door valorisatie en implementatie van de onderzoeksresultaten draagt EXPAND bij aan de participatie en kwaliteit van leven van mensen met een (dreigende) aandoening van de extremiteiten, een amputatie van een ledemaat, een dwarslaesie of een chronisch pijnprobleem. Samenwerken binnen en buiten het UMCG zal voor EXPAND steeds belangrijker worden. De samenwerkingsovereenkomst van de afdeling Revalidatiegeneeskunde met De Hoogstraat zal worden uitgebreid met revalidatiecentrum Rijndam uit Rotterdam. Voor het verkrijgen van subsidie voor onderzoek is samenwerking op diverse vlakken (kenniscentra, bedrijven, patiëntenorganisaties) belangrijk. Ook bij implementatie en valorisatie is samenwerking onmisbaar. Daarnaast zijn veiligheid en integriteit thema s die aandacht zullen vragen van alle onderzoekers van EXPAND. Het veilig omgaan met patiëntgegevens, het beheren en controleren van onderzoeksdata zullen de komende beleidsperiode centraal staan. Audits, centrale dataopslag systemen, het volgen van BROK-cursussen door EXPAND leden, zijn voorbeelden van maatregelen om veiligheid en integriteit in onderzoek te waarborgen. Publicaties in wetenschappelijke tijdschriften met een hoge impact factor, die in het bovenste kwartiel van een vakgebied staan, zullen EXPAND meer aanzien geven en leiden tot versteviging van het onderzoek. Voor implementatie, valorisatie en brede verspreiding van onderzoeksresultaten zal ook meer in populaire tijdschriften en vaktijdschriften zonder impactfactoren gepubliceerd moeten gaan worden. De PR rond onderzoek zal daardoor verbeteren. Onderwijs en opleiding Onderwijs Een van de grote uitdagingen voor het onderwijs van de afdeling Revalidatiegeneeskunde is de invoering van het nieuwe curriculum G2020 sinds studiejaar Kenmerkend voor G2020 is de invoering van vier Learning Communities (LC) en het stelselmatig toepassen van onderwijsvormen in kleine groepen. Dit vraagt aanpassing aan de onderwijsinzet van de afdeling, zowel kwantitatief als kwalitatief. Zoveel mogelijk stafleden zullen hun BKO behalen. Als algemene uitgangspunten blijven staan: De afdeling Revalidatiegeneeskunde stelt zich tot doel om de principes die in de revalidatiegeneeskunde worden toegepast met behulp van het ICF model uit te dragen in de bachelor- en masterfase via onderwijs en vaardigheidstraining. In masterjaar 3 wordt actief gezocht naar studenten voor de semiarts stage van veertien weken in het kader van de ontwikkeling van het zogenaamde dedicated schakeljaar geneeskunde als brug tussen de artsenopleiding en de medische vervolgopleiding. De doelstelling op landelijk niveau is dat 80% van de instroom van studenten geneeskunde M3 direct aansluit op de medische vervolgopleidingen. Dit zou moeten leiden tot verkorting van de medische vervolgopleidingen. 10

11 Opleiding De komende twee jaar krijgt de afronding van het nieuwe opleiden" gestalte. Er wordt strakker op afspraken gestuurd, waarbij de implementatie van het opleidingsplan leidend is. Het competentiegericht opleiden zal extra aandacht krijgen. Hierbij is de uniforme toetsing van de competenties, zowel op lokaal als op nationaal niveau, nog onderwerp van gesprek. Het gebruik van het portfolio vindt voor alle aios op een uniforme manier plaats. De inbreng van de afdeling in het dedicated schakeljaar wordt samen met de onderwijscommissie vormgegeven. De positie van de revalidatiegeneeskunde in de opleidingsetalage wordt verstevigd, we streven naar vier stages. Naast de stages Arm- en Handrevalidatie, Bewegen, sport en revalidatie, Kennismaking Wervelkolomcentrum, ontwikkelen we in samenwerking met Rijndam Rotterdam en De Hoogstraat Utrecht de stage Revalidatie na beenamputatie. De verbetercyclus rondom de opleidingsactiviteiten ontwikkelen we verder om de kwaliteit te borgen en verder te verbeteren. 11