Inhoudsopgave. 2. Inleiding. 3. Karakteristiek van de opleiding 3.1 Context en positie 3.2 Profiel 3.3 Onderwijs

Transcriptie

1

2 Inhoudsopgave 1. Basisgegevens 0.1 Administratieve gegevens opleiding 0.2 Kwantitatieve gegevens van de opleiding 0.3 Kwantitatieve gegevens van de instelling 2. Inleiding 3. Karakteristiek van de opleiding 3.1 Context en positie 3.2 Profiel 3.3 Onderwijs 4. Accreditatieonderzoek en interne auditresultaten 5. Standaarden NVAO-beoordelingskader 5.1 Beoogde eindkwalificaties 5.2 Onderwijsleeromgeving 5.3 Toetsing en gerealiseerde eindkwalificaties 6. Lijst van bijlagen

3

4 Sectie 1 Basisgegevens 0.1 Administratieve gegevens opleiding Administratieve gegevens opleiding NAAM INSTELLING STATUS INSTELLING RESULTAAT INSTELLINGSTOETS KWALITEITSZORG NAAM OPLEIDING CONFORM CROHO HOGESCHOOL VAN AMSTERDAM BEKOSTIGD NOG NIET AFGEROND COMMUNICATION AND MULTI MEDIA DESIGN LAATSTE ACCREDITATIE VERVALDATUM ACCREDITATIE LAATSTE INTERNE AUDIT DOMEIN MEDIA, CREATIE EN INFORMATIE REGISTRATIENUMMER CROHO ORIËNTATIE OPLEIDING NIVEAU OPLEIDING AANTAL STUDIEPUNTEN AFSTUDEERRICHTINGEN LOCATIE VARIANT(EN) BIJZONDER KENMERK HBO BACHELOR 240 ECTS NIET VAN TOEPASSING AMSTERDAM VOLTIJD NIET VAN TOEPASSING Contactpersoon voor de aanvraag namens de HvA Naam W. de Vries-Kempes, O2, hoofd K&A Telefoonnummer adres w.e.de.vries-kempes@hva.nl 3

5 0.2 Kwantitatieve gegevens van de opleiding Instroom, doorstroom en uitstroom 0.3 Kwantitatieve gegevens van de instelling UITVAL UIT HET EERSTE JAAR COHORT INSTROOM VOLTIJD UITVAL NA ÉÉN JAAR UITVAL NA ÉÉN JAAR 25.0%.32,9% 32.6% 46.7% 32.1% 45.0% BRON: 1CHO, peildatum: UITVAL UIT DE BACHELOR COHORT HERINSCHRIJVERS VOLTIJD UITVAL HERINSCHRIJVERS VOLTIJD UITVAL HERINSCHRIJVERS VOLTIJD 15.1% 13.8% 26,0.% 21.0% docenten Aantal docenten Docent / studentratio 1:28 1:28 1:26 Aandeel docenten met master of PhD 26 (2) 27 (2) 36 (2) fte Percentage Master / PhD 60% 55% Aantal contacturen per week 75% (4,2%) Propedeuse Studiejaar Studiejaar BRON: 1CHO, peildatum: Studiejaar TOELICHTING RENDEMENT COHORT HERINSCHRIJVERS VOLTIJD RENDEMENT NA 5 JAAR RENDEMENT NA 5 JAAR 65.5% 71.0% 58.3% BRON: 1CHO, peildatum:

6

7 Inleiding De totstandkoming van dit document heeft geleid tot een boeiende en intense reflectie. De dialoog die sinds 2008 is ingezet met in eerste instantie de staf, vervolgens sinds 2012 met studenten op alle niveaus, verduidelijkt de positie ten opzichte van de Creatieve Industrie en andere CMD-opleidingen. Dit heeft geleid tot wat CMD Amsterdam nu is en wil zijn. Het document is een neerslag van dit proces waar velen aan hebben bijgedragen en kan daarom gezien worden als een weergave van de consensus die binnen de opleiding is gevonden. De discussies leidden in eerste instantie niet direct tot een helder resultaat, maar naarmate het proces vorderde, bleken ze uitermate verrijkend, verhelderend en vruchtbaar. Dat we een lerende gemeenschap zijn, wordt steeds explicieter. Wat dit betekent en hoe dit tot stand is gekomen, wordt hieronder uitgebreid beschreven. In de toegevoegde bijlagen kunt u cijfers en gedetailleerde informatie terugvinden die de bevindingen en beweringen staven. Deze kritische reflectie is geschreven door een projectgroep met input van geheel CMD. Collega s, het managementteam, de examencommissie en de opleidingscommissie hebben aan onderdelen meegeschreven of door meelezen en meerdere interactieve sessies feedback verstrekt. De totstandkoming was een boeiend proces, zeker om alle bijdragen adequaat te verwerken in een coherent geheel. Uiteindelijk zijn we trots met dit resultaat op dit medium. Op de Ipad treft u alle benodigde documenten aan die nodig zijn om dit rapport te completeren. Alle betrokkenen hebben aangegeven de tekst een goede en kritische weergave van de stand van zaken bij de opleiding CMD te vinden. Deze Kritische Reflectie is daarom niet alleen een startdocument voor accreditatie, maar meer nog een goed startpunt voor verdere verbetering van de opleiding. CMD Amsterdam is een gedegen opleiding die het beste werk levert, met oog voor ontwikkeling en verbetering. 6

8

9 Karakteristiek van de opleiding 3.1 Context en positie CMD Amsterdam is een designopleiding. Studenten worden opgeleid tot ontwerpers van het Web, in de breedste zin van het woord: Internet of Things. Dit proces is vier jaar terug gestart en in 2010 is het eerste cohort begonnen met de nieuwe opleiding. Met name de teamgeest, alsook de inzet en kwaliteit van docenten/teammanagers hebben dit mogelijk gemaakt. Met de komst van de nieuwe opleidingsmanager wordt deze visie consistent door middel van beleid doorontwikkeld. Tot januari 2013 heeft CMD maar liefst vijf verschillende opleidingsmanagers gehad, hetgeen zijn sporen heeft nagelaten in met name de besluitvormingsprocessen, wat niet ten goede kwam aan praktijken en de goede werksfeer. Visies wisselden elkaar snel af, waardoor er nauwelijks sprake was van beleidsmatige besluitvorming. Dankzij de inzet van docenten en teammanagers heeft de ontwikkeling van het curriculum en de vakgebieden wel altijd plaatsgevonden. Met de komst van de huidige manager, begin januari 2013, heeft de opleiding deze periode achter zich gelaten en wordt er collectief hard gewerkt aan transparante en gedeelde beleidslijnen, alsook aan concrete verbeteringen. Kenmerkend voor CMD Amsterdam is dat het een designopleiding is die, vanuit de mogelijkheden van de techniek, interactieve oplossingen voor communicatie- en informatievraagstukken ontwerpt en realiseert. CMD richt zich op mens en techniek, gedragingen en belevingen in relatie met technologieën. Dit levert boeiende discussies op, omdat er een voortdurende dialoog ontstaat tussen enerzijds het ontwerpende/makende karakter en anderzijds het bezinnende/onderzoekende karakter van de opleiding. De opleiding is creatief, dynamisch en innovatief en een early adopter van nieuwe processen en producten, die ook inspirerend werken m.b.t. de onderwijskaders. Mede daarom is de opleiding intensief betrokken bij het oprichten van een nieuw, landelijk domein voor HBO-opleidingen, Creative Technologies, waarin nauw wordt samengewerkt met andere creatieve opleidingen zoals Interactive Media & Game Technology. De opleiding bevindt zich binnen het domein Media, Communicatie en Informatie (DMCI). Dit domein behelst meer dan 7000 studenten, waarvan er bijna 1100 bij CMD studeren. Het domein bestaat uit diverse opleidingen, een eigen kenniscentrum Create-IT met diverse lectoraten waarmee CMD samen- 8

10 werkt en MediaLAB. De opleidingen zijn gerangschikt onder de noemers: Media, Informatie en Communicatie (met diverse uitstroomprofielen): Informatica, Technische Informatica, Business IT and Management, Amfi Fashion Institute (met diverse uitstroomprofielen), Communicatie(management) en Communication and Multimedia Design (CMD). Animatie over het domein Media, Creatie en Informatie (DMCI) en de positionering van de verschillende opleidingen binnen het domein. Organisatie Het management van de opleiding bestaat uit een opleidingsmanager en drie teammanagers. De teammanagers zijn zowel verantwoordelijk voor een team, horende bij een fase in het onderwijsprogramma (propedeuse, verdieping 1 en verdieping 2 plus afstudeerfase), als een inhoudslijn. Uit het organigram blijkt dat het team van docenten die de inhoud van het programma voor de studenten ontwikkelen en evalueren, ondersteund wordt door het management dat zichzelf herkent in een dienende en faciliterende rol. CMD werkt vanuit een collectieve ambitie. Deze ambitie is verwoord bij de curriculumdagen in januari 2013 en wordt als volgt verwoord: CMD Amsterdam biedt studenten ruimte en gelegenheid zich te ontwikkelen tot ontwerpers van betekenisvolle, interactieve communicatieproducten, -diensten en belevingen, waarbij het beste werk en het beste resultaat wordt nagestreefd. Dit alles in een open en professionele omgeving van hoger on CMD Amsterdam biedt studenten ruimte en gelegenheid zich te ontwikkelen tot ontwerpers van betekenisvolle, interactieve communicatieproducten, -diensten en belevingen, waarbij het beste werk en het beste resultaat wordt nagestreefd. Dit alles in een open en professionele omgeving van hoger onderwijs met voorzieningen die daarbij passen, als ook in nauwe samenwerking met lectoren, de Creatieve Industrie in de stad Amsterdam en met internationale partners. CMD Amsterdam wil in het centrum van de Creatieve Industrie een rol van bete- 9

11 kenis vervullen betreffende kennisdeling, kennisverspreiding en kennisnetwerken. Motto : Een goede werksfeer. Vanuit deze ambitie wordt er permanent gewerkt aan verbeteringen via commissies en werkgroepen, bestaande uit leden van het docententeam met een voorzitter uit hun midden. Bij studiedagen, themadagen of ontwikkeldagen worden altijd studenten uitgenodigd actief deel te nemen. Dat zorgt voor een andere sfeer dan voorheen en maakt de collectieve ambitie concreet. De commissies: Daarnaast beschikt CMD nog over een stagebureau, een onderzoeksgroep, een werkgroep instroomcoördinatie en een bureau internationalisering/externe betrekkingen. Het curriculum kent vier inhoudslijnen. De teammanager verdiepingsfase 1 (V1) leidt de Technieklijn en Designlijn en de teammanager verdiepingsfase 2 ( V2) leidt de Cultuurlijn en Strategielijn. Het curriculum wordt opgebouwd vanuit de inhoudslijnen met onderwijsonderdelen (vakken, projecten, stages, e.d.). Ieder opleidingsonderdeel kent een coördinator (primus interpares), die samen met collega-docenten curriculumonderdelen ontwerpt, toetst, evalueert en verbetert. - opleidingsadviesraad (professionals uit het beroepenveld, docenten en studenten); - examencommissie waaronder een toetsbeoordelingscommissie; - opleidingscommissie (docenten en studenten adviseren management omtrent inrichting opleiding en OER); - onderwijscommissie (docenten en management, curriculum- ontwikkeling); - afstudeercommissie (controleert onderzoeksvoorstellen van afstudeerders); - studentenpanels (evalueren opleidingsonderdelen van ieder blok in samenwerking met medewerker kwaliteit en teammanagers). 10

12 steuntekst link organigram 11

13 Geschiedenis van de opleiding CMD Amsterdam bestaat in 2013 tien jaar. Dit wordt gevierd met een heus ontwerpfeest samen met domeingenoten, experts uit de creatieve industrie, studenten en alumni. Bij de start van de opleiding in 2003 droeg deze de naam Inter Actieve Media (IAM) en kende de opleiding een competentieprofiel met zes competenties. Door vernieuwing van het landelijk beroeps- en competentieprofiel en een domein-interne discussie werd vernieuwing van het IAM competentieprofiel wenselijk geacht. Deze vernieuwing is in 2009/2010 voorbereid en werd in 2011 effectief. Bij invoering van het nieuwe competentieprofiel is de naam gewijzigd van IAM in CMD, aansluitend bij de landelijke crohonaam. Het IAM competentieprofiel werd geconcretiseerd middels drie uitstroomprofielen. Het eerste profiel was Business & Organisatie (BO) en leidde op tot allrounders die vooral oog hadden voor innovaties in het vakgebied en functioneerden als spin-in-het-web (projectmanager) van product- of dienstontwikkeling. Dit profiel is in het nieuwe curriculum nog te herkennen in de competentie projecten managen en de inhoudslijn strategie. Content & Communicatie (CC) richtte zich op de communicatieve en conceptuele kant van interactieve media in allerlei communicatieprocessen. Vanuit de marketing- en communicatiestrategie leerden studenten passende, interactieve concepten ontwikkelen, waarbij zij woord, beeld en geluid optimaal integreerden. Dit profiel is in het nieuwe curriculum nog te herkennen in de competenties ontwerpen en onderzoeken, en de inhoudslijnen cultuur en strategie. Techniek, Design & Interactie (TDI), richtte zich op gebruiksvriendelijke concepten en het bouwen van eindproducten. TDI-studenten ontwierpen en realiseerden innovatieve en interactieve mediaoplossingen in een veranderende maatschappij. Dit profiel is in het nieuwe curriculum nog te herkennen in de competenties maken en ontwerpen, en in de inhoudslijnen techniek en design. De inhoud van de discussie over de inrichting van het nieuwe curriculum werd bepaald door de volgende aspecten: De creatieve industrie veranderde zodanig dat een her-focussering nodig was. De stakeholders in de OAR gaven aan dat al onze studenten web-ontwerpers zouden moeten worden, want daar had men behoefte aan. De ontwikkeling van het Web was zodanig dat deze alle domeinen zou beïnvloeden en er grote behoefte zou ontstaan aan CMD ers. Men wenste een generiek profiel met profileringsmogelijkheden dat studenten de kans zou bieden om vanuit een gezamenlijke basis zich te specialiseren. Studenten moesten intelligente oplossingen vinden op hoger abstractieniveau. Het resultaat is de switch van drie uitstroomprofielen naar het vernieuwde, generieke programma. Dus gelijk voor alle studenten, vanuit vier inhoudslijnen: techniek, design, cultuur en strategie -met de mogelijkheid tot profilering. 12

14 'Voor studenten die nieuwsgierig, eigenwijs, ambitieus en creatief zijn is Communication and Multimedia Design in Amsterdam de opleiding in de creatieve sector die persoonlijk en kwalitatief onderwijs biedt en die studenten in elk facet van de opleiding centraal stelt op een unieke locatie in Amsterdam met faciliteiten die aansluiten op de beroepspraktijk.' Positioneringsstatement uit bachelorscriptie van MIC-student Olga Kempen

15 Binnen het domein DMCI werd de noodzaak tot profilering sterker, met als gevolg dat CMD de focus meer richtte op ontwerp en creatie van genetwerkte media. Het landelijk beroeps- en competentieprofiel maakte de keuze voor een ontwerp-opleiding, mede door invloed van CMD Amsterdam. CMD Amsterdam heeft deze keuze direct geoperationaliseerd in het nieuwe opleidingsplan 2011 (met daarin opgenomen het beroeps- en competentieprofiel). Op basis van het nieuwe competentieprofiel is in 2011 het nieuwe curriculum met genoemde vier inhoudslijnen gestart, dus zonder de drie uitstroomprofielen. Het nieuwe curriculum wordt gekenmerkt door een generiek fundament voor alle studenten met profileringsvakken in de verdieping, zodat studenten zelf invulling kunnen geven aan de wijze waarop zij zich op de arbeidsmarkt wensen te profileren. De basis van die keuze is gelegen in één van de vier inhoudslijnen: techniek, design, cultuur of strategie. Deze vier inhoudslijnen sluiten aan bij het complexe en interdisciplinaire profiel van een CMD er. Studiejaar vielen de propedeuse tot en met de verdiepingsfasen onder dit nieuwe curriculum. Met ingang van studiejaar behoort ook de afstudeerfase erbij. Deze wordt op moment van schrijven van deze Kritische Reflectie aangepast. Het afstudeerwerk horende bij de Kritische Reflectie is nog onder het regiem van het oude curriculum tot stand gekomen. In 2013/2014 studeren de eerste studenten nieuw curriculum af. Concurrenten / marktaandeel De opleiding is met bijna 1100 studenten een van de grootsten in het land en heeft een aandeel van ongeveer 20%. De instroom in lijkt de 450 te naderen en start 25% van alle nieuwe CMD ers in Amsterdam de opleiding. Uit de NSE is gebleken dat de opleiding in vergelijking met andere opleidingen boven gemiddeld scoort over de hele linie met een lichte negatieve score op het vlak van de faciliteiten en huisvesting, hetgeen samenhangt met de vele verhuizingen van de afgelopen jaren en de specifieke situatie in Amsterdam. 3.2 Profiel Ambitie CMD Amsterdam staat midden in het centrum van de creatieve industrie van Amsterdam en Nederland. Zij draagt bij aan die arbeidsmarkt en speelt adequaat in op de nieuwste ontwikkelingen en trends. De creatieve industrie is constant in beweging en de opleiding beweegt mee. Dagelijks komen door nieuwe trends nieuwe producten op de markt (denk aan smartphone, tablets, apps, search engine optimalisation, etc.) die door onze studenten als eerste worden ontdekt en om- 14

16 armd. Zowel de expertise als de onderwijsinhoud passen zich hier voortdurend op aan, alles om de student voor te bereiden op hun toekomst als startende professional. Om op deze dynamische omgeving aan te sluiten, stimuleert de opleiding een open, onderzoekende houding, die studenten en docenten in staat stellen te kijken naar welke veranderingen zich in de samenleving voordoen door innovaties en vice versa en welke innovaties voor betekenisvolle veranderingen zorgen die van belang zijn voor CMD. De focus hierbij is de mens in zijn sociaal-economische context. Dat geldt ook voor de opleiding zelf. Wij zijn geïnteresseerd in elkaar (studenten, docenten, management, lectoraat en creatieve industrie) en ontwikkelen gezamenlijk de activiteiten die ons het inzicht verschaffen om het beste werk af te kunnen leveren op gebied van genetwerkte media. De ontwikkeling van de opleiding gebeurt methodisch met de Plan-Do-Check-Act (PDCA) methodiek. Evaluatie en verbetering horen bij het DNA van CMD Amsterdam. Door deze gerichtheid zijn innovaties en verbeteringen organisch mogelijk. Vanuit de gedachte Practice as you preach richt CMD de onderwijspraktijk in zoals de praktijk zich voordoet binnen de creatieve industrie. Kritisch, open, met participatie van alle betrokkenen, interdisciplinair, sharing van ervaringen en fouten; leren doe je immers door te erkennen dat er ook dingen misgaan en beter kunnen. De CMD-student uit Amsterdam leert iteratief te werken. Hij is daarmee een ontwerper die strategisch, flexibel, innovatief en samenwerkend met een gevoel voor kwaliteit in de opleiding staat. Studenten en docenten leveren vandaag hun beste werk, maar beseffen dat dit morgen wellicht nog beter en anders kan. Dat vraagt om een pro-actieve mind-set. Dat is de norm bij CMD Amsterdam. Docenten bevragen, coachen en evalueren studenten. Dit zijn intensieve processen die van alle betrokkenen veel eisen. De competenties die studenten zich eigen moeten maken, zijn gecompliceerd: niet alleen het waarom, maar ook het hoe en waartoe zijn belangrijk om te komen tot de beste resultaten. Een sterke kant van de opleiding is dit flexibele en op de toekomst gerichte karakter, waarvan de keerzijde is dat zij voortdurend bezig moet zijn met het borgen van al die veranderingen binnen de kwalitatieve setting die zij zichzelf en de studenten oplegt. Beroepen waar de opleiding op voorbereidt Het beroep waar studenten voor worden opgeleid is CMD er. Tot voor kort geheel onbekend, maar inmiddels steeds betekenisvoller en steeds bekender bij de creatieve industrie, al zijn de klassieke benamingen nog steeds bekender: front end developer, visual designer, interaction designer, content manager en project manager. In tweede instantie leidt de opleiding ook op tot beroepen als creative director, new business developer, information architect of usability specialist. Vaak zijn dit de beroepen waarvoor enkele jaren ervaring nodig zijn, maar waarvoor de basic skills wel in het curriculum van de opleiding worden aangeboden. 15

17 steunlink positionering 16

18 Positionering t.o.v. verwante opleidingen CMD richt zich op de mens in de samenleving die met behulp van genetwerkte media betekenis geeft aan zijn omgeving. De competenties die daarvoor centraal staan zijn ontwerpen, onderzoeken, maken, adviseren en project managen. Het web is het medium: alles wat online kan, hoort bij CMD. Studenten worden opgeleid tot spin-in het-web mediaspecialisten. Waar andere CMD-opleidingen zich doorgaans richten op techniek of op vormgeving of op inhoud is CMD Amsterdam gericht op de generieke kwaliteit van de ontwerper. In het curriculum wordt de ontwerper als mens belangrijk, zodat ook de ethischmaatschappelijke factor in het ontwerpen van interactieve toepassingen sterk over het voetlicht komt. Waar bovendien bij andere CMD-opleidingen de gebruiker centraal staat als gebruiker van interactieve mediatoepassingen, gericht op functionaliteit en waarde voor een organisatie, staat bij CMD Amsterdam de gebruiker centraal als gebruiker in een maatschappelijke context, meer bepaald door de grootstedelijke context van de regio Amsterdam. De relatie tot andere CMD opleidingen vindt u terug in deze weergave van de postionering van CMD opleidingen in Nederland. Internationale oriëntatie De opleiding is onderdeel van het Internationale Netwerk van CMD opleidingen (INCMD) waarin met name binnen Europa gekeken wordt naar kwaliteitseisen die gesteld worden aan het programma. Daarnaast oriënteert de opleiding zich internationaal via studiereizen in India (ICT) en Japan (design). In het programma zelf wordt aandacht besteed aan met name Engelstalige recente literatuur en uitwisseling van studenten via minoren, vooral met Scandinavische landen. Tevens heeft het docententeam van de opleiding een internationale achtergrond (Engelse, Duitse, Belgische, Franse en Italiaanse collega s). Op dit moment is de opleiding druk doende om het Internationaliseringsbeleid opnieuw te formuleren. De focus wordt: minder partners en meer concrete samenwerking. De opleidingsmanager heeft binnen INCMD internationale contacten op gebied van creative technologies voorgesteld, om hier landelijk samen in op te trekken en ook om gezamenlijk reizen en ontmoetingen te organiseren. Onderzoek en relatie met lectoraten Het van oorsprong bij de opleiding horende lectoraat Institute of Network Cultures (INC) is sinds twee jaren ingebed in het domeinbrede instituut voor onderzoek Create-IT. Het doet onderzoek, organiseert lezingen en seminars over actuele onderwerpen op gebied van nieuwe media. Studenten kunnen er terecht voor vragen over onderzoek en theorie. Ook kunnen studenten er meedraaien in projecten en er stage lopen. Het INC organiseert jaarlijks een conferentie met Nederlandse en internationale sprekers rondom actuele thema s en produceert publicaties over nieuwe media. De opleiding heeft sinds 2012 ook een eigen onderzoeksgroep, o.l.v. de teammanager V2. De eigen onderzoeksgroep doet onderzoek naar nieuwe 17

19

20 ontwikkelingen in het vakgebied, ter ondersteuning van het curriculum. Op moment van schrijven zijn de eerste opdrachten geformuleerd. Specifieke doelgroepen De opleiding heeft een grote instroom (40%) vanuit het MBO, waar het een goed vervolg op biedt. Met name het Mediacollege in Amsterdam en andere mediaopleidingen in de regio zijn goed vertegenwoordigd. Daarnaast bestaat het merendeel uit havisten en zijn de vwo ers in de minderheid. Vwo ers die kiezen voor CMD, hebben bewust de keuze gemaakt voor applied sciences. Voor hen is een versneld programma ontworpen. Zij verrichten het reguliere programma en moeten voldoen aan alle reguliere eisen, maar doen dat in drie jaar. van het curriculum wordt vormgegeven vanuit vier inhoudslijnen die voor een interdisciplinair perspectief zorgen binnen de opleiding, te weten techniek, cultuur, strategie en design. Deze zijn evenredig verdeeld in kernvakken en projecten en komen ook terug in de profileringsvakken in de verdiepingsfase. Een uitgebreid overzicht van het curriculum en de verschillende lijnen binnen het programma, vindt u in het curriculumoverzicht in hoofdstuk 5. In het derde jaar van de opleiding, de V2, biedt de opleiding zelf twee minoren aan: Mobiele Interactie en User Experience Design. Daarnaast kunnen studenten kiezen voor minoren elders of voor een schakelminor bij de UvA. De afstudeerfase bestaat uit twee onderdelen: een afstudeerstage en een afstudeerproject. Een en ander staat uitgebreid beschreven in de bijlage Opleidingsplan. 3.3 Onderwijs Globale opbouw programma De verticale structuur van de opleiding wordt gevormd door drie fasen, te weten de propedeuse, de verdiepingsfasen V1 en V2, en de afstudeerfase. Horizontaal zijn er vier leerlijnen te onderscheiden: conceptueel, reflectief, praktisch en integraal. In deze leerlijnen is een verdeling van aandacht voor competenties en conceptuele inhoud. De integrale leerlijn legt bijvoorbeeld het accent op de competentie maken en de conceptuele leerlijn op de competentie onderzoeken. De inhoud 19

21

22 Accreditatieonderzoek en Interne Auditresultaten De HVA heeft flink geïnvesteerd in planning en control. Beleid op het gebied van de p&c-cyclus, beleidsontwikkeling, audits&interne controle en processen heeft geresulteerd in adequate kwaliteitsbeheersing. Hiervan heeft CMD ook kunnen profiteren. Door input van de vorige accreditatie en de interne audit heeft CMD Amsterdam haar kwaliteit flink kunnen verbeteren. Hieronder worden de acties n.a.v. de vorige accreditatie en de interne audit beschreven. De vorige accreditatie was in 2007 en die resulteerde in een goede beoordeling met enkele aanbevelingen op het gebied van de personeelsvoorziening (scholing en didactiek personeel), toetsing (toetsvormen en plaats in curriculum) als ook de handhaving van het eindniveau (borging eindbeoordeling). Op basis van deze feedback heeft de opleiding de volgende maatregelen getroffen: Docenten hebben een didactische cursus/training gevolgd en afgerond en de huidige eis voor een D2 benoeming is o.a. een didactische bevoegdheid/aantekening. De studielast is verbeterd door een betere spreiding van toetsen. De organisatie van toetsen is opgepakt door nieuwe docenten een cursus te laten volgen bij een onderwijskundige van de opleiding en tevens worden er toetsontwikkelsessies georganiseerd. Het eindniveau is aandachtspunt geworden bij de ontwikkeling van het nieuwe curriculum dat kort na de visitatie is gestart. Examinatoren werken in teamverband om voortdurend het eindniveau met elkaar te bespreken en vast te stellen. Uit de interne audit van 2011 bleek dat de opleiding nog meer moest inzetten op de borging van toetsing en op het eindniveau. Het gehele HBO kwam onder een regime van toetsing, borging van eindniveau en borging van kwaliteit te staan. Dit kwam ook tot uiting in de audit. Daarnaast werd opgemerkt dat studenten een grotere uitdaging zochten in de verdiepingsfasen en dat er meer samenhang moest komen in het personeelsbeleid. De opleiding heeft hiertoe de volgende maatregelen getroffen: De examencommissie heeft het toetsbeleid adequaat opgepakt door een aparte toetsbeoordelingscommissie in het leven te roepen die tot taak heeft collega's bij te staan bij de toetsontwikkeling, -afname en -evaluatie. Daarnaast heeft de examencommissie het toetsbeleid vernieuwd in 2011 en het toetsplan in

23 De examencommissie heeft zich enorm ingezet om het eindniveau beter te borgen binnen de opleiding. Daartoe heeft zij een afstudeerbeoordelingsformulier ontworpen dat direct is geïmplementeerd en waarin alle competenties helder worden geëvalueerd. Het eindniveau wordt door twee producten geborgd: een verslag van productontwikkeling en het product zelf. Aangezien NVAO alleen het verslag beoordeelt, is het een voortdurend discussiepunt binnen de opleiding hoe hier mee om te gaan en zoeken we nog naar alternatieven met andere opleidingen die hier ook mee van doen hebben. Personeelsbeleid is conform de doelstellingen van het domein opgepakt en uitgevoerd en op niveau sinds In 2013 is er een CMD HR beleid ontwikkeld, gebaseerd op het HR domein-beleid en HvA-beleid. Het nieuwe beleid is erg ambitieus en vergt veel van alle medewerkers. Zo investeert CMD flink in het masterniveau van docenten, de didactische vaardigheid en wensen we de komende jaren meer intervisie, ruimte voor externe formatie, leiderschapsontwikkeling en pro-activiteit bij alle CMD-collega s. Implementatie van dit beleid zal geschieden in goede samenwerking metalle collega s en studenten. 22

24

25 Standaarden NVAObeoordelingskader 5.1 Beoogde eindkwalificaties Standaard 1 De beoogde eindkwalificaties van de opleiding zijn wat betreft inhoud, niveau en oriëntatie geconcretiseerd en voldoen aan internationale eisen. De beoogde eindkwalificaties passen wat betreft niveau (bachelor of master) en oriëntatie (hbo of wo) binnen het Nederlandse kwalificatieraamwerk. Ze sluiten bovendien aan bij de actuele eisen die in internationaal perspectief vanuit het beroepenveld en het vakgebied worden gesteld aan de inhoud van de opleiding. Ontwerp van CMD Amsterdam CMD Amsterdam bestaat nu 10 jaar. CMD opleidingen bestaan al 12 jaar en zijn ontworpen op basis van gewenste integratie van de opleidingen informatica en communicatie. CMD opleidingen hebben zich steeds meer geprofileerd binnen de creatieve industrie als de HBO-opleiding op gebied van Communication and Multimedia. In 2008 is het landelijke competentie profiel vastgesteld, dat in 2011 weer is geactualiseerd en verbeterd. Nu voorzien van borging van de Dublindescriptoren en HBO standaarden (zie tabel). Van meet af aan voelden CMD opleidingen zich niet thuis binnen een van de vier techniekdomeinen binnen het HTNO en hebben zij, samen met enkele andere creatieve opleidingen, in 2013 een eigen stam weten te vormen binnen deze sector van de Vereniging van Hogescholen (voorheen HBO-Raad). CMD Amsterdam heeft actief deelgenomen aan de taskforce en een belangrijke rol vervuld in deze. De specifieke invulling van het huidige ontwerp van de CMD Amsterdam is gericht op het opleiden van ontwerpers van communicatieproducten, -diensten en -belevingen (van genetwerkte communicatie) vanuit een maatschappelijk belang. In 2008 ontwikkelde de opleiding samen met de creatieve industrie een aantal inspirerende toekomstscenario s tijdens PICNIC, een jaarlijks event waar de creatieve industrie bijeen komt. Tijdens dit evenement ontkiemde het nieuwe curriculum van CMD Amsterdam, waarvoor in 2011 een nieuwe set competenties werd ontworpen op basis van bevindingen in die creatieve industrie. De competenties zijn afgeleid van generieke beroepstaken. Deze competenties werden ook door de andere CMD-opleidingen in Nederland herkend en erkend, waardoor ze de basis vormden voor het nieuwe landelijke opleidingsprofiel

26 steunlink beroepstaken 25

27 De CMD Amsterdam-competenties zijn: 1. ontwerpen: De interactieve media ontwerper bedenkt en concretiseert een concept voor een kwalitatief hoogwaardige interactieve media toepassing met de technieken die door de creatieve industrie zijn ontwikkeld. 2. onderzoeken: De interactieve media ontwerper doet onderzoek ten behoeve van de ontwikkeling van een interactieve media toepassing met de methodieken die daarvoor zijn ontwikkeld. 3. maken: De interactieve media ontwerper ontwikkelt op basis van een concept een (deels) werkende interactieve media toepassing. 4. adviseren: De interactieve media ontwerper verkent met een opdrachtgever de ontwerpvraag en geeft advies over een oplossingsrichting. 5. projectmanagen: De interactieve media ontwerper organiseert een interactief mediaproject en stuurt de uitvoering aan volgens methoden die passen bij het werkveld. In de opbouw van de opleiding, het curriculum, worden de criteria die gesteld worden aan de competenties, aantoonbaar complexer van aard. Op basis van een overzicht van criteria, die per fase en competentie zijn ontwikkeld, worden vakmodules ontworpen en uitgewerkt, opdat de student een helder beeld verkrijgt van de uitdaging die hem/haar te wachten staat en alle competenties kan verwerven. Hiermee komt de opleiding tegemoet aan de vraag van studenten om meer uitdaging en verdieping. Met name de introductie van Profileringsvakken (keuzevakken) heeft hiervoor gezorgd. Sinds 2007 wordt twee keer per jaar vergaderd met de opleidingsadviesraad, om samen trends en ontwikkelingen in de branche te bespreken, maar ook om onderwijs en industrie op elkaar af te stemmen. Deze raad bestaat uit externe professionals werkzaam in creatieve multimediabedrijven uit de regio Amsterdam, zoals Mediamatic, Mirabeau, De Waag, Oxfam Novib, Conversion company, ICATT, Valsplat en Lunatech. In 2011 hebben zij hun goedkeuring over het nieuwe opleidingsplan uitgesproken. Op 15 januari 2013 heeft de opleiding professionals uit de creatieve sector, met verschillende beroepsprofielen, uitgenodigd voor Beroep maar!. Die ochtend hebben docenten, professionals en studenten gezamenlijk gesproken over de beroepsrollen waar studenten voor worden opgeleid. Tevens is toen samen met de creatieve industrie en studenten CMD besproken of de opleiding voldoende actueel was en goed aansloot op de beroepspraktijk. Beide aspecten werden bevestigd en de aandachtspunten vormden op hun beurt weer voor input voor de discussies op CMD2020, een landelijke INCMD bijeenkomst die in 2013 voor het eerst is georganiseerd en door CMD Amsterdam is gehost. 26

28 HBO: Relatie competentieprofiel CMD Amsterdam en landelijk competentieprofiel INCMD Het landelijke beroeps- en competentieprofiel INCMD, dat overigens sterk is geïnspireerd door het profiel van CMD Amsterdam, maakt onderscheid tussen specifieke en generieke competenties. De beroepsspecifieke competenties zijn: A. Onderzoeken & begrijpen B. Conceptualiseren C. Verbeelden & prototypes maken D. Evalueren Daarnaast zijn er vier generieke CMD-competenties: E. Inter- en multidisciplinair samenwerken F. Initiëren, organiseren en regisseren G. Manifesteren en presenteren H. Ontwikkelen en reflecteren Hiervoor zijn de CMD Amsterdam competenties al beschreven. Binnen CMD Amsterdam is hier intern veel discussie over gevoerd, omdat docenten namelijk voor een groot deel in de praktijk staan van die creatieve industrie en precies weten wat daar nodig is. Deze discussie heeft geleid tot de eigen set competenties. Beide sets verhouden zich als volgt met elkaar: Competenties CMD Amsterdam Ontwerpen Onderzoeken Maken Adviseren Projectmanagen Competenties landelijk profiel INCMD Conceptualiseren Evalueren Onderzoeken & begrijpen Evalueren Verbeelden en prototypes maken Evalueren Manifesteren en presenteren Ontwikkelen en reflecteren Inter- en multidisciplinair samenwerken Ontwikkelen en reflecteren Zie voor nadere beschrijving de bijlage Opleidingsplan Binnen de veranderlijke, ietwat rebelse creatieve industrie is het beroepsprofiel altijd in ontwikkeling. De algemene competenties maken deze dynamiek en ontwikkeling zeer goed mogelijk. De specifieke invulling van de competenties zal in de loop der tijd wijzigen (kennis, skills en attitude), de competenties blijven echter gelijk. Een CMD er is anno 2013 bovenal een linking pin die betrokken is bij diverse ontwerpprocessen. Om aan deze behoefte te kunnen voldoen, dwingt de opleiding met haar nieuwe curriculum de student niet in een keurslijf, maar biedt het de student keuzemogelijkheden door profilering. CMD studenten zijn de spin-in-het-web-generalisten, die eigenzinnig hun talenten verkennen en eigen accenten leggen. Het interdisciplinaire perspectief op het vakgebied is vastgelegd in de vier inhoudslijnen: design, techniek, cultuur en 27

29 10. Besef maatsch. verantwoordelijkheid 9. Basiskwalificatie management 8. Sociaal communicatief 7. Methodisch en reflectief 6. Probleemgericht werken 5. Creativiteit en complexiteit 4. Transfer en brede inzetbaarheid 3. Toepassing wetenschap 2. Multidisciplinaire integratie 1. Brede professionalisering strategie. Hierbinnen kiezen studenten hun profilering d.m.v. vakkenkeuze, stageplekken en beroepsrollen. Keuzes die verdiepend en open zijn. HBO: Relatie met Dublindescriptoren Om het hbo-niveau zichtbaar te maken zijn Dublin descriptoren (1999) en hbo-kernkwalificaties (2002) ontwikkeld. De hbokernkwalificaties zijn ontwikkeld door de HBO-Raad en meer toegesneden op de Nederlandse situatie in het hoger beroepsonderwijs. Dublin descriptoren en hbo-kernkwalificaties zijn evenwel aantoonbaar overlappend. Zij worden gebruikt om te checken of het (brede) hbo-niveau met behulp van de opleidingscompetenties wordt behaald. In de tabel hiernaast is zichtbaar gemaakt dat alle hbo-kernkwalificaties in voldoende mate in de competenties zijn verwerkt. De matrix laat zien dat alle HBO descriptoren worden gedekt door de competenties die CMD Amsterdam hanteert. Mede onder invloed van de descriptoren heeft CMD Amsterdam gekozen haar onderwijs in te richten vanuit de focus maatschappelijke verantwoordelijkheid en de focus ethiek. Als ontwerpers van het Web zullen studenten zich moeten verhouden tot deze twee belangrijke aspecten. Bij alle opleidingsonderdelen, maar met name bij projecten is hier aandacht voor. Ontwerpen X X X X X X X Onderzoeken X X X X X X X X Maken X X X X X X Adviseren X X X X X X X Projectmanag en X X X X X X X X Tabel HBO kwalificaties en Competenties CMD Amsterdam Horizontaal: HBO kwalificaties Verticaal: CMD Amsterdam competenties Het generieke fundament van het curriculum zorgt ervoor dat alle studenten de benodigde basis verwerven m.b.t. de vijf competenties en vormt interdisciplinair werken de basis voor de student als startende professional na zijn afstuderen. Bij research worden altijd bronnen gevraagd en wordt van studenten geëist zich hiermee te verhouden. Creativiteit is de basis van design, waar van studenten gevraagd wordt vooral out of 28

30 "Als wij mensen van CMD-opleidingen aannemen is dat meestal ondanks de opleiding. Deze talenten zouden het zonder de vier jaar studie ook hebben gered. Het ontbreekt veelal aan focus, aan een duidelijke lijn. Mensen leren van alles een heel klein beetje en het ontbreekt ze aan een grondige kennis van de basisprincipes van het vak." Vasilis van Gemert, Mirabeau

31 the box te denken. Aandacht voor serendipiteit leert studenten aandacht te hebben voor onverwachte effecten/verschijnselen. Bij projecten staan complexe problemen centraal en studenten wordt gevraagd user-centred ontwerpen te maken. Studenten maken kennis met diverse methoden en methodieken. Werkgroepen, projectgroepen leren studenten zich sociaalcommunicatief te ontwikkelen en via projectmanagen maken studenten zich management basiskwalificaties eigen, waarbij de gedachte van netwerkorganisaties of werken met wisselende netwerken in deze post-moderne tijd het uitgangspunt vormen. Inmiddels werken er al meerdere oud-cmd studenten in deze organisatievorm. CMD Amsterdam is een early adopter die elke dag opnieuw aansluiting en inspiratie zoekt bij de creatieve industrie. Ook het domein DMCI, waartoe de opleiding behoort, richt zich de komende jaren op een goede inbedding in de creatieve sector in de regio Amsterdam. Dit gebeurt niet enkel in de vorm van onderwijsontwikkeling, stage- en afstudeerbegeleiding, maar vooral in projecten die samen met de creatieve industrie ontwikkeld worden en waarbij er wordt samengewerkt met verschillende ontwerpbureaus, Amsterdamse musea, culturele en maatschappelijke instellingen en de gemeente Amsterdam. Het domein heeft in 2013 een Centre of Expertise Creative Industries opgericht, waar CMD ook in zal participeren via lectoraten en onderzoeksprojecten. Het CMD-profiel biedt studenten de ruimte om jonge ontwerpers te worden van betekenisvolle en interactieve multimediaproducten, - diensten en belevingen. Aansluiting bij de gebruikers voor wie CMD ers ontwerpen en de complexe wereld waarin zij zich bewegen, is hierbij erg belangrijk. Hoe handelen deze gebruikers? Hoe beleven zij de wereld en wat willen ze van deze wereld registreren? Wat wensen zij en willen zij veranderen? Waar plaatsen ze morele vraagtekens bij? Deze en andere vragen stelt iedere CMD-afgestudeerde zich, terwijl hij zich in andere hoofden verplaatst, concepten bedenkt en onderzoek verricht, prototypes maakt, usability tests uitvoert en gebruiksvriendelijke media maakt. Gebruikers vormen de rode draad in projecten en smeden een band tussen de inhoudslijnen techniek, design, strategie en cultuur. De gebruikers vormen de spil in de CMD-ontwerpprocessen en schrijven dagelijks mee aan ons dynamische verhaal. Relatie opleidingsprofiel en HBO discipline & praktijk Onderzoeken is een verbindende competentie in de opleiding, een vaardigheid die in verschillende gedaantes terugkomt. Om actueel te blijven moet de student zich blijvend oriënteren op nieuwe ontwikkelingen, zowel op het gebied van productontwikkeling als op maatschappelijke ontwikkelingen ten aanzien van het gebruik van genetwerkte media. Het belang dat de opleiding als beroepsvaardigheid hecht aan 30

32 onderzoek in het beroepsprofiel: Interpreteren van 'wetenschappelijke' publicaties; Onderzoek vaardigheden in de vorm van methodieken die te herkennen zijn als een iteratieve onderzoeksprocessen of iteratief ontwerpprocessen; Doelgroep onderzoek/-analyse en usability-onderzoek waarbij de ethische component een belangrijk perspectief vormt. Het iteratief onderzoeksproces vormt de basis van alle projecten en van veel andere opleidingsonderdelen. Belangrijk in dat onderzoek is de relatie tussen de ontworpen producten en de samenleving of gebruiker. Doelgroeponderzoek (met persona s) en usability onderzoek, onder andere in het usability lab, staan dus voorop bij de opleiding. Ook onderzoekt de CMD er consequent welke impulsen van vandaag de toekomst vormgeven en wat er aan innovaties in de lucht hangt. Bachelorniveau: in termen van reikwijdte en complexiteit van de eindkwalificaties Jaarlijks organiseert CMD Amsterdam in Pakhuis de Zwijger de jaarlijkse Golden Dot Awards, waarin de beste projecten uit de vierjarige bacheloropleiding bekroond worden. In de zaal zitten studenten met hun familie en vrienden, docenten, stagebegeleiders, inspirators en talentenjagers uit de creatieve industrie. Middels een schakelprogramma kan de CMD er doorstromen naar de opleiding Media & Cultuur aan de UVA. De studenten die na de opleiding doorstromen naar de universiteit (vooral UU, VU en UVA), kiezen in het algemeen niet voor technische opleidingen, maar voor communicatie- en mediaopleidingen. Kortom, de opleiding prikkelt bij de jonge ontwerpers de interesse voor de mens als gebruiker van media in de complexe maatschappij waarin hij zich beweegt, profileert en met de medemens communiceert. CMD student Joris van den Bos maakte vorig jaar een filmpje van de toelichting van de jury op de winnende projecten. 31

33

34 Studenten uit de propedeuse die in hun eerste jaar allemaal dezelfde Body of Knowledge and Skills (BOKS) aanleren - krijgen met bovengenoemd jaarlijkse event meteen de kans om zich met hun medestudenten te meten en zich te onderscheiden. Misschien maakten ze in het teamproject wel een toffe educatieve game voor kinderen, in opdracht van het Freudenthal Institute. of bedachten ze in het kader van het individueel project een origineel concept voor een interactieve installatie. In het beste geval krijgen ze niet enkel een prijs, maar worden ze meteen uitgenodigd om die installatie voor een zomerfestival te ontwikkelen. Internationaal perspectief Regelmatig komen de CMD-opleidingen in Nederland en België samen in het Internationale Netwerk CMD-opleidingen (INCMD) voor overleg en om af te stemmen. Dit Internationale Netwerk stelde een profielschets op van de toekomstige CMD er: een persoon die interdisciplinair werkt en denkt en die vanuit ontwerpen komt tot betekenisvolle (interactieve) communicatieproducten, -diensten en -belevingen. Buitenlandse opleidingen die een gelijkwaardig profiel hebben waarin generieke CMD-ers worden opgeleid zijn er niet of kennen we niet. Nederland neemt in dat opzicht het voortouw omdat zij een levendige traditie kent in onderwijshervorming en een vitale creatieve industrie kent. Met name de interdisciplinariteit is een onderscheidend criterium. De creatieve industrie waartoe ook CMD behoort, is in essentie internationaal georiënteerd en dan vooral gericht op de Angelsaksische wereld. Toonaangevende literatuur, belangrijke blogs zoals The Wire, drukbezochte evenementen zoals The Next Web; de voertaal is overal Engels, ook in Amsterdam. Van de afgestudeerde CMD-er wordt gevraagd dat hij zich verdiept in deze bronnen en dat hij bij het afstuderen zich daartoe weet te verhouden. Eigen oordeel CMD; kracht en verbeterpunten Kracht: CMD Amsterdam heeft een opleidingsprofiel dat een specifieke visie op het beroep representeert (breed opgeleid, early adapter, linking pin, maatschappelijk bewust en de mens/gebruiker centraal). Met een visie op de rol van de ontwerper weet CMD Amsterdam een collectieve ambitie te formuleren die draagkracht heeft in de creatieve industrie. De visie van CMD Amsterdam is afgestemd op het werkveld en de opleiding is in voortdurende samenspraak met gelijksoortige opleidingen om bij de tijd te blijven. CMD Amsterdam werkt vanuit een maatschappelijke context en vraagt van zowel docent als student een kritische houding ten opzichte van deze maatschappelijke ontwikkelingen in het werkveld. 33

35 Verbeterpunten: CMD zet in op het verbeteren van de werksfeer. Uitgangspunt daarbij is dat: - Het management zich dienstbaar opstelt en faciliteert. - De student centraal staat. - Het HVA-principe vertrouwen vooraf en verantwoorden achteraf geldt. CMD wenst te werken aan een transparante leergemeenschap: open, transparant, bereikbaar, bereid tot verantwoording en verandering. Bij de teams zal intervisie een belangrijke rol gaan spelen. Leren van elkaar en ervaringen delen in een goede werksfeer. De teammanagers zullen meer leiderschap vertonen en minder regelaars zijn. Het proces hiertoe is al ingezet bij het management door vanuit literatuur met elkaar in gesprek te gaan om een collectieve managementvisie te ontwikkelen. In 2013/2014 worden studiedagen gepland waarbij docenten en studenten ervaringen en kennis kunnen delen. Zij bepalen mede de agenda. Te denken valt aan ervaringen en opgedane kennis van conferenties, praktijkervaringen, nieuwe ontwikkelingen, SLC-ervaringen, etc. Er zijn veel internationale contacten, maar deze zijn nog weinig beleidsmatig. De vernieuwing van het internationaliseringsbeleid is in 2013 gestart, maar moet worden doorontwikkeld. Streefcijfers zijn reeds geformuleerd: 10 partners in Europa in 2014 en 4 partners in Azië en/of de VS. Een collega is gedeeltelijk vrijgesteld om dit met andere collega s en studenten te ontwikkelen. In 2013/2014 zal het nieuwe opleidingsplan gereed zijn tot en met de afstudeerfase en onderbouwd zijn met een herziene visie op de inrichting van de opleiding die meer recht doet aan de dynamiek van de creatieve industrie. De eerste twee hoofdstukken zijn al gewijzigd n.a.v. de drie curriculumdagen eind januari. Er wordt gewerkt aan hoofdstuk 3 en 4 door de onderwijscommissie en het gehele nieuwe opleidingsplan zal 2014 gereed zijn. 34

36 5.2 Onderwijsleeromgeving Standaard 2 Het programma, het personeel en de opleidingsspecifieke voorzieningen maken het voor de instromende studenten mogelijk de beoogde eindkwalificaties te realiseren. De inhoud en vormgeving van het programma stellen de toegelaten studenten in staat de beoogde eindkwalificaties te bereiken. De kwaliteit van het personeel en van de opleidingsspecifieke voorzieningen is daarbij essentieel. Programma, personeel en voorzieningen vormen een voor studenten samenhangende onderwijsleeromgeving. CMD programma CMD Amsterdam heeft haar programma opgebouwd vanuit het competentieprofiel in vier leerlijnen. Iedere student volgt vier leerlijnen om zijn competenties te verwerven die hem startbekwaam maken, te weten: 1. De conceptuele leerlijn (met name de vakmodules) 2. De praktische leerlijn (stage en projecten) 3. De reflectieve leerlijn (SLC, dat is studieloopbaancoaching) 4. De integrale leerlijn (projecten, afstudeeropdracht) De competenties die vertaald kunnen worden naar de generieke beroepstaken ontwerpen, maken, adviseren, onderzoeken en projectmanagen zijn gekoppeld aan alle leerlijnen. De vier leerlijnen komen in elke fase van de opleiding terug (propedeuse, V1, V2 en afstudeerfase). Iedere fase is ingedeeld in vier blokken en elk blok bevat vakmodules, projecten of stage en SLC. De inhoud van die lijnen wordt bepaald door de competenties (ontwerpen, onderzoeken, maken, adviseren en project managen) die de student zich eigen moet maken en de vier inhoudslijnen (techniek, design, cultuur en strategie). De samenhang tussen deze elementen wordt in de interactieve illustratie op de volgende pagina getoond. In de opbouw van het curriculum worden de competenties inzichtelijk gemaakt door per onderwijseenheid aan te geven welke criteria van belang zijn en worden gehanteerd bij het toetsen van de competenties. Deze criteria zijn vastgelegd in het opleidingsplan. Het propedeusejaar kent vaste modules (kernvakken) en de verdiepingsfase kent naast kernvakken ook keuzemodules (profileringsvakken). De student kan met profileringsvakken zichzelf specialiseren en neemt aldus steeds meer de regie in handen van zijn eigen opleidingsprogramma. In de propedeuse is het opleidingsonderdeel individueel project een indicatie voor het eindniveau. Dit project moet daarom na één jaar met een voldoende zijn afgerond. Zo niet dan krijgt de student een bindend afwijzend studieadvies (BAS). Deze BAS wordt ook gegeven als de student na twee jaar nog niet alle opleidingsonderdelen van het propedeusejaar heeft behaald. 35

37 link curriculum widge Interactieve afbeelding curriculum CMD Amsterdam De interactieve afbeelding opent, wanneer u het scherm aanraakt. Vervolgens kunt u links in het menu, kiezen voor een weergave van het curriculum, inzichtelijk gemaakt naar ec s (studiepunten), inhoudslijnen, leerlijnen of competenties. 36

38 De examencommissie bespreekt en beschouwt regelmatig de gang van zaken tav het geven van een BAS opdat een goede selectie plaatsvindt. In het eerste jaar van de verdiepingsfase gaan de studenten voor het eerst op stage, in het tweede verdiepingsjaar volgen ze een minor naar keuze. Naast het kernprogramma kiezen ze ook een aantal profileringsvakken, waardoor ze naast de gemeenschappelijke BOKS ook hun vaardigheden verder ontwikkelen en door middel van specialistische literatuur hun kennis verdiepen en kiezen. In de projecten wordt het dus nog belangrijker om verschillende talenten met elkaar te verbinden. Sommige studenten ontdekken in de loop van de verdiepingsfase dat ze een scherp oog hebben voor elkaars vaardigheden en kiezen voor een rol als projectmanager. De afstudeerfase is volledig in te vullen door de student zelf met een stage en een afstudeerproject. Het interdisciplinaire perspectief op het vakgebied is vastgelegd in vier inhoudslijnen: techniek, design, cultuur en strategie. Hierbinnen kiezen studenten profileringsvakken, stageplekken en beroepsrollen; keuzes die niet beperkend maar verdiepend en open zijn. Het beleid van CMD is erop gericht om met een vaste kern van docenten te werken (70%) en een relatief grote groep externen (30%). De ontwikkelingen in het vakgebied gaan zo snel dat het noodzakelijk is expertise naar binnen te halen en deze onze studenten aan te bieden. Studenten geven aan welke expertises zij wensen, CMD probeert die expertises vervolgens via externen te faciliteren. De collega s CMD vertegenwoordigen de interdisciplinaire vakwereld en werken interdisciplinair aan het curriculum. Mooi voorbeeld is dat docenten bij hoorcolleges vaak allemaal present zijn, om kennis te nemen van elkaars inhouden en expertises of kennis nemen van elkaars kennis via kennisclips. Samenwerkingen met externe partijen CMD Amsterdam biedt expertise, kennis en vaardigheden die aansluiten bij een snel veranderende beroepspraktijk. CMD Amsterdam maakt deel uit van de creatieve industrie en is naar buiten gericht, dat betekent dat er veel wordt samengewerkt met externe partijen. Via contacten bij Pakhuis de Zwijger (platform voor creatie en innovatie) wordt de opleiding geïnformeerd over vraagstukken die binnen Amsterdam leven. Dit resulteert in concrete projecten voor studenten, bijvoorbeeld projecten over digitale oplossingen voor ouderenzorg of een interactief spel tussen Amsterdam en Venetië (in het kader van 400 jaar grachten in Amsterdam). Deze projecten worden door diverse partners in de stad alsmede een vakdocent van de opleiding begeleid. Van de laatste twee voorbeelden zijn eindproducten van studenten genomineerd voor respectievelijk de Spin Awards en de biënnale in Venetië. Binnen de verschillende projecten vinden samenwerkingen plaats met musea in Amsterdam (Rijskmuseum, Stedelijk Museum, Amsterdam museum) en met de gemeente Amsterdam. 37