Wmo subsidieprogramma 2014

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Wmo subsidieprogramma 2014"

Transcriptie

1 Wmo subsidieprogramma 2014 Foto: Rebke Klokke (WOMEN Inc)

2 Wmo subsidieprogramma 2014 Vastgesteld door het college van burgemeester en wethouders op 23 september 2013 Gemeente Helmond dienst Samenleving en Economie afdeling Maatschappelijke Ontwikkeling en Dienstverlening

3 Wmo subsidieprogramma

4 Inhoudsopgave blz. VOORWOORD Inleiding Wmo subsidiekader Subsidies Thema Participatie Thema Aandachtskinderen en -gezinnen Thema Meervoudige problematiek Bijlage 1 Overzicht totaalsubsidie per professionele organisatie Bijlage 2 Subsidies vrijwilligersorganisaties Wmo subsidieprogramma

5 Wmo subsidieprogramma

6 VOORWOORD Wie angst heeft voor de toekomst, heeft die toekomst al half bedorven Georges van Acker (Vlaams dichter ) Discussies over geld en bezuinigingen, zijn aan de orde van de dag. Hoeveel besteden we aan welk programma en hoeveel moeten we bezuinigen? Per 2015 komen er nieuwe taken vanuit het rijk naar de gemeenten, samen met een stevige korting. Op het moment dat ik dit voorwoord schrijf heeft de Tweede Kamer de nieuwe wetgeving nog niet vastgesteld. Ook is de discussie over de omvang van het takenpakket nog niet afgerond. De ene keer krijgen we er taken en verantwoordelijkheden bij, een paar maanden later wordt weer een deel teruggedraaid. Als gemeente werken we actief samen met de Peelgemeenten. Want we willen hoe dan ook goede zorg kunnen blijven bieden. En tegelijkertijd slim omgaan met de Rijksbezuinigingen. Veranderingen op komst Dat er veranderingen komen staat vast, maar hoe ze er precies uit gaan zien, weten we dus nog niet. Die onduidelijkheid maakt het lastig. Voor ons, maar ook voor u als inwoner. Veel inwoners vragen zich af wat de komende veranderingen voor hen gaan betekenen. Ik kan u niet garanderen dat alles bij hetzelfde blijft. Wel kan ik u beloven dat wij alles in het werk stellen om u de zekerheid van goede zorg te blijven bieden. Meedoen in de samenleving In dit Wmo subsidieprogramma staat, naast de omvang van de subsidies, ook heel duidelijk verwoord wat onze visie is. Want daar begint het mee. Behalve vertellen wat we doen, moeten we ook uitleggen waarom we dat doen. We willen graag dat al onze burgers meedoen in de samenleving. Ik begrijp heel goed dat dat niet meevalt als je zonder baan thuis zit. Soms kosten dagelijkse problemen zoveel energie, dat je geen puf hebt om onder de mensen te komen. Regelmatig ga ik met hulpverleners mee op werkbezoek en ervaar de worsteling die sommige mensen doormaken om van dag tot dag te overleven. Als gemeente zijn we niet in staat om alle problemen op te lossen. Dat verwachten mensen ook niet van ons. Wat ze wel mogen verwachten is dat er naar hun geluisterd wordt. Dat ze serieus worden genomen. En daar werken we aan. Krachten bundelen Ik zie de betrokkenheid van onze instellingen, van de mensen die zich met passie inzetten voor de zorg. Als wethouder ben ik trots op alle inspanningen die zowel de professionele organisaties als al onze vrijwilligers leveren om Helmond een fijne stad te maken om in te leven. En ieder jaar proberen we het weer wat beter te doen. Denken we actief en creatief mee met verenigingen die iets willen organiseren. Proberen we hen nog beter te faciliteren in plaats van drempels op te werpen. Dagen we organisaties uit om over hun eigen grenzen heen te denken en andere partijen op te zoeken. Samenwerken, elkaar versterken, elkaars talenten nog beter benutten. Dat is onze kracht in Helmond! Ruim 17 miljoen euro investeren we om mensen een duwtje in de rug te geven. Met elkaar in contact te brengen en daardoor hun eigen kracht aan te boren. Zodat we het leven samen delen en omzien naar elkaar. Daarom! Namens het college van burgemeester en wethouders, Margreet de Leeuw-Jongejans, Wethouder Zorg, Welzijn, Jeugd en Onderwijs Wmo subsidieprogramma

7 Wmo subsidieprogramma

8 1 Inleiding Aanleiding Voor u ligt het Wmo subsidieprogramma Dit programma bevat vrijwel alle subsidies die onze gemeente in het kader van de Wet maatschappelijke ondersteuning en het jeugdbeleid verstrekt aan professionele en vrijwilligersorganisaties. De subsidies dragen bij aan de realisatie van de beleidsdoelen die de gemeenteraad vaststelde met het meerjaren beleid voor de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) en het Integraal Jeugdbeleid ( ). Op basis van deze beleidskaders is samen met de maatschappelijke organisaties een visie op dienstverlening ontwikkeld. De gesubsidieerde organisaties werken vanuit deze visie. De visie draagt bij aan het (verder) bevorderen van de kwaliteit van de dienstverlening en een effectieve en efficiënte samenwerking tussen organisaties. Wmo subsidiekader 2014 Begin april 2013 ontvingen onze maatschappelijke organisaties het Wmo subsidiekader Daarin verwoorden we de ambities voor We beschreven eveneens de financiële kaders. Het inhoudelijke subsidiekader voor 2014 wijkt in beperkte mate af van het kader uit Ook in 2013 formuleerden we op een drietal relevante thema s te weten aandachtskinderen en -gezinnen, meervoudige problematiek en participatie te realiseren outcome ofwel effectresultaten. De outputresultaten van de diensten van gesubsidieerde organisaties dragen bij aan het realiseren van deze outcome. In het volgende hoofdstuk treft u dit kader aan. Beleidsontwikkelingen Momenteel subsidiëren we een deel van de diensten op het vlak van zorg en welzijn via het Wmo subsidieprogramma. Een ander deel realiseren we via inkoop, zoals de individuele voorzieningen. In het kader van het Regeerakkoord en Zorgakkoord komen nieuwe taken en bezuinigingen op de gemeente af. Het betreft taken op het vlak van de jeugdzorg en zorg/algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). Tot slot herziet het rijk de Wmo. Momenteel vindt de voorbereiding plaats en in 2015 zal de nieuwe Wet Maatschappelijke Ondersteuning ingaan. In de Begroting 2014 (zie -> bestuur -> gemeenteraad) staan we uitgebreid bij deze ontwikkelingen stil. In onderstaande bieden we een samenvatting. Deze wijzingen zijn vanaf 2015 van invloed op de gemeentelijke rol op het vlak van zorg en welzijn, het Wmo subsidieprogramma en de inkoop van ondersteuning/zorg. Gemeenten worden verantwoordelijk voor nieuwe doelgroepen, veelal met zwaardere problematiek. In het voorliggende Wmo subsidieprogramma zijn met name gesubsidieerde diensten opgenomen voor inwoners met een lichtere ondersteuningsvraag. Deze ontwikkelingen vragen een herijking van het lokale Wmo-beleid en de diensten die we momenteel subsidiëren en inkopen. Dit betekent dat we 2014 als een overgangsjaar beschouwen en vanaf 2015 keuzes maken over subsidiëring dan wel inkoop van diensten voor deze nieuwe taken. In onderstaande staan we bij de meest relevante en actuele ontwikkelingen stil. Zorg/AWBZ Het rijk besloot om op het vlak van de zorg/awbz de volgende taken over te hevelen naar gemeenten: een belangrijk deel van de extramurale persoonlijke verzorging, de (AWBZ) begeleiding inclusief Kort Verblijf en Dagbesteding, de budgetten voor de beschermde woonvormen binnen de psychiatrie en de inloopfunctie voor de Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) en de middelen van de MEE-organisaties. Het toevoegen van deze nieuwe taak binnen de Wmo biedt de gemeenten de uitdaging om daadwerkelijk meer vorm te geven aan de participatie en inclusie van deze doelgroepen. In dat kader onderzoeken we hoe we (algemene voorzieningen en organisaties) binnen de samenleving beter kunnen faciliteren en stimuleren om deze doelgroepen op te nemen en te ondersteunen. Bij de voorbereiding op de decentralisatie AWBZ en in de toekomstige uitvoering trekt onze gemeente samen op met de andere Peelgemeenten (Asten, Deurne, Gemert-Bakel, Laarbeek en Someren). Via Wmo subsidieprogramma

9 de voorgenomen samenwerking binnen de Peelregio op prestatieveld 6 van de Wmo proberen we de uitvoering zo efficiënt mogelijk in te richten. Het streven is om medio 2014 een gemeenschappelijke uitvoeringsorganisatie operationeel te hebben, met een goede lokale aansluiting en borging binnen (het beleid van) de Peelgemeenten. Op die manier kan de decentralisatie zo doelmatig mogelijk uitgevoerd worden op het moment dat de middelen en taken overkomen. Jeugdzorg Per 1 januari 2015 vindt de transitie jeugdzorg plaats. Naast een transitie van de jeugdzorg spreken we van een transformatie. Gezien de inhoudelijke noodzaak om de zorg aan kinderen en gezinnen te verbeteren, in combinatie met de druk van de grootschalige bezuinigingen, is het aan de gemeenten om het jeugdzorgstelsel ingrijpend te veranderen. De gemeente zal daarbij de balans moeten vinden tussen sturing en financiële beheersing enerzijds en ruimte voor maatwerk door zorgprofessionals anderzijds. Het kabinet heeft als uitgangpunt dat gemeenten voldoende beleidsruimte hebben om deze noodzakelijke transformatie door te voeren. Vanwege het belang en de omvang van de jeugdzorgtaken die op gemeenten afkomen, hebben de zes Peelgemeenten afgesproken de voorbereiding samen op te pakken. De uitgangspuntennotitie Jeugdzorg, in samenhang en effectief is door alle gemeenteraden in de Peelregio in het laatste kwartaal van 2012 vastgesteld en bevat kaderstellende uitgangspunten voor de voorbereidingen. Een aantal thema s wordt op het niveau van de 21 gemeenten uit het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven (SRE) een slag verder uitgewerkt. Uitgangspunt voor de zes peelgemeenten is wel dat dit vervolgens dient te resulteren in implementatie- en uitvoeringsvoorstellen op de schaal van de Peelsamenwerking 6.1. De 21 SRE-gemeenten willen vanaf 1 januari 2014 een deel van de jeugdzorg overnemen van de provincie. Gemeenten hebben daarmee de mogelijkheid om hun eigen visie in de praktijk te brengen en hiervan te leren en deze te verbeteren. De versnelling gaat over de "enkelvoudig ambulante jeugdzorg". Dat is jeugdzorg die in gezinnen, in de thuissituatie van ouders en kinderen wordt geboden. Dus als er geen opname in een instelling of in een pleeggezin nodig is. Ouders en kinderen die te maken hebben met flinke problemen met opvoeden en respectievelijk opgroeien komen in aanmerking voor deze vorm van zorg. Met inzet van professionals van het Bureau Jeugdzorg en provinciaal gefinancierde leveranciers van ambulante jeugdzorg (in onze regio De Combinatie Jeugdzorg en Bijzonder Jeugdwerk Brabant) kunnen we al in 2014 starten met een nieuwe manier van werken in de jeugdzorg. De versnelling heeft geen (directe) financiële consequenties (voor het Wmo subsidieprogramma 2014). De financiële verantwoordelijkheid en daarmee ook het budget dat met de versnelling gemoeid is en blijft bij de provincie (gesloten beurzen). Visie op nieuwe taken De aangekondigde decentralisatie en transitie vragen een heldere gemeentelijke visie. Het coalitieprogramma Samen daadkrachtig spreekt de ambitie uit dat al onze burgers meedoen en erbij horen. Daarbij doen wij een beroep op de eigen verantwoordelijkheid en kracht van iedereen. We verwachten van inwoners dat ze een bijdrage leveren aan onze stad en zetten wederkerigheid centraal. Het Wmo-beleid sluit hierop naadloos aan. Dit betekent dat wij ook voor de nieuwe doelgroepen het ondersteuningsaanbod zoveel mogelijk via deze lijnen vormgeven: bevorderen en uitgaan van de eigen kracht, activeren van het sociale netwerk, algemeen toegankelijke collectieve voorzieningen en verantwoordelijkheid van de betrokkenen zelf. Ondersteuning en begeleiding zou zich met name moeten richten op de extra noodzakelijke faciliteiten of voorzieningen. De eigen kracht, zelf- en samenredzaamheid kan ondersteund worden met innovatieve oplossingen, bijvoorbeeld de inzet van de Zorgsite en guidohelmond.nl. Vanwege de aard van de beperkingen van de nieuwe doelgroepen is een deel niet of niet helemaal geholpen met algemene voorzieningen en het activeren van het netwerk alleen. Daarvoor moeten we op maat goede aanvullende professionele ondersteuning realiseren. We zetten naast innovatie in op samenwerking en het voorkomen en bestrijden van overlap in het aanbod. In overleg met de betrokken instellingen onderzoeken we in Peelverband hoe we zoveel mogelijk bureaucratie weg kunnen halen uit inkoop- en verantwoordingsprocessen. Wmo subsidieprogramma

10 Tot slot ligt er een kans in het meer integraal bekijken van de situatie en de behoeften van de betrokken persoon en diens sociale netwerk. Door in complexe (gezins)situaties niet uitsluitend naar de persoon zelf te kijken, maar ook te kijken naar het faciliteren of versterken van het sociale systeem, kan er wellicht een structurele oplossing worden geboden die voor alle betrokkenen beter is. Door het verbinden van de ontwikkelingen binnen het sociale domein (de drie decentralisaties: AWBZ, Jeugd en de Participatiewet) kunnen we integrale oplossingen organiseren en eventuele overlap voorkomen. De visie op de transities gaat gepaard met de wens en noodzaak om meer gebiedsgericht te werken. Het bevorderen van de eigen kracht, het opbouwen en mobiliseren van sociale netwerken en de civil society vindt dicht bij inwoners plaats. Professionals hebben de opdracht op wijkniveau deze nulde lijn te versterken door de inzet van collectieve ofwel basisvoorzieningen. De Opvoed en Opgroei ondersteuners (O&O-ers), Wmo-consulenten en overige hulpverleners in de eerste lijn richten zich met name op enkelvoudige en lichtere hulpvragen. O&O-ers en Wmo-consulenten dragen eveneens zorg voor de toeleiding tot zwaardere ondersteuning. Professionele diensten zijn veelal - wijk overstijgend - op gebiedsniveau en in gebiedsteams georganiseerd en gericht op zwaardere problematiek. Momenteel werken we het gebiedsgericht werken verder uit. Besluitvorming erover vindt eind 2013 plaats. Subsidieaanvragen Voor 1 juni ontvingen we van de maatschappelijke organisaties de subsidieaanvragen voor In deze aanvragen zijn op ons verzoek per dienst de volgende onderwerpen uitgewerkt: Doelgroep(en); Resultaten (output inclusief indicatoren); Bijdrage aan thema en outcome; Omschrijving van de activiteiten; Samenwerkingspartners; Uren- en kostenoverzicht. In het voorliggende programma zijn deze gegevens vanwege de hoeveelheid informatie niet opgenomen. Ze maken wél onderdeel uit van de resultaatafspraken die we met organisaties maken. Beoordeling subsidieaanvragen Bij de beoordeling van aanvragen voor het Wmo subsidieprogramma 2014 namen we de volgende uitgangspunten in acht bij de beoordeling van de subsidieaanvragen en het eventueel afwijzen ervan: de mate waarin de organisatie en dienst aansluit op de visie op dienstverlening uit het Wmo subsidiekader. de bijdrage van de dienst aan de gewenste outcome uit het Wmo subsidiekader. in standhouden van een basisniveau aan professionele ondersteuning, waarmee de eigen kracht van inwoners en sociale netwerken optimaal versterkt en ondersteund worden. het beschikbare gemeentelijke budget uit de Begroting 2014 voor het Wmo subsidieprogramma; Indien sprake is van afwijzing van subsidies beschrijven we in het voorliggende programma de redenen op hoofdlijnen. In de subsidiebeschikkingen aan organisaties onderbouwen we afwijzingen meer uitgebreid. Subsidieverantwoording Subsidieverantwoording is gericht op het vaststellen van de doel- en rechtmatigheid van de verstrekte subsidies. Daarnaast zetten we verantwoording in het teken van vooruitgang; een verbetering van de kwaliteit van de dienstverlening. Werken organisaties volgens de gezamenlijk vastgestelde visie op dienstverlening en dragen de resultaten bij aan de te realiseren outcome? In de subsidiebeschikkingen leggen we resultaatafspraken met de organisaties vast. Zowel de outputresultaat uit de subsidieaanvragen, als de genoemde resultaten in het voorliggende Wmo subsidieprogramma maken onderdeel uit van de resultaatafspraken die we met gesubsidieerde organisaties maken. We toetsen de realisatie van deze resultaten als volgt: Kwartaalgesprekken. Op basis van kwartaalrapportages (stoplicht methode) bespreken we de mate waarin professionals werken volgens de visie en de voortgang van de resultaten (kengetallen) en bijdrage aan de outcome. In de gesprekken staan we stil bij afwijkingen waardoor resultaatafspraken in het geding zijn en eventuele noodzakelijke bijstellingen. Het gaat dan onder meer om trends en beleidsaanbevelingen; Wmo subsidieprogramma

11 Inhoudelijk en financieel jaarverslag (vòòr 1 april 2015). Organisaties verantwoorden de ontvangen subsidie door jaarverslagen. In de financiële verantwoording kijken we naar de rechtmatigheid van de subsidie; waaronder de (opbouw van) kostprijzen en geleverde uren. In de inhoudelijke verantwoording beoordelen we of de resultaatafspraken gerealiseerd zijn, gewerkt is volgens de visie en de bijdrage aan de afgesproken outcome gerealiseerd is. Als zowel de financiële als inhoudelijke verantwoording volstaat, stellen we de subsidie vast. Gesubsidieerde (vrijwilligers)organisaties dragen bij aan de realisatie van de gemeentelijke beleidsdoelstellingen. We vragen graag aandacht voor een drietal onderwerpen die een relatie hebben met deze doelstellingen: Bijdrage aan welzijn. De inzet van vrijwilligers draagt bij aan het versterken van het maatschappelijke middenveld en het welzijn van onze inwoners. Dit helpt om zoveel mogelijk inwoners in staat te stellen mee te doen in onze mooie stad. We vinden het van belang dat ook onze kwetsbare inwoners, zoals mensen in een sociaal isolement, ouderen met lichamelijke klachten of jongeren met lichte verstandelijke beperkingen, in onze stad kunnen meedoen en meegenieten. We vragen in 2014 daarom iets extra s van vrijwilligersorganisatie die subsidie ontvangen, namelijk dat ze jaarlijks minimaal 3 activiteiten organiseren voor anderen dan de leden. We denken dan specifiek aan de hiervoor genoemde kwetsbare doelgroepen. Maatschappelijk ondernemen. Een van de gemeentelijke beleidsdoelstellingen is om inwoners, verenigingen, instellingen en organisaties die een beroep doen op gemeentelijke middelen, te stimuleren kwaliteiten en talenten in te zetten en een bijdrage te leveren in de samenleving. Eveneens de talenten van inwoners met een uitkering. We vragen concreet aan gesubsidieerde professionele organisatie om maatschappelijk te ondernemen en een bijdrage op dit vlak te leveren. Meer specifiek vragen we om: o bij de begeleiding en ondersteuning van inwoners ook oog te hebben voor kwaliteiten en talenten van deze inwoners en samen te bepalen op welke wijze deze ingezet kunnen worden voor onze stad; o bij de werving van vrijwilligers nadrukkelijk stil te staan bij de mogelijkheden van deze doelgroep. Alcoholmatiging. In het gemeentelijke beleid staat alcoholmatiging centraal. We vragen gesubsidieerde organisaties om terughoudend te zijn in het schenken van alcohol tijdens werkgerelateerde bijeenkomsten en activiteiten voor en/of door jeugd. We hechten er belang aan dat u deze maatschappelijke voorbeeldfunctie samen met ons vormgeeft. Leeswijzer In hoofdstuk twee vindt u het Wmo subsidiekader Daarin beschrijven we onze vraag aan de professionele organisaties. Hoofdstuk drie beschrijft op hoofdlijnen de subsidies die we verstrekken. In de hoofdstukken vier tot en met zes noemen we per thema de diensten. In de eerste bijlage geven we een totaaloverzicht van subsidies per professionele organisatie. Bijlage twee bevat tot slot op hoofdlijnen een overzicht van de subsidies die we aan vrijwilligersorganisaties verstrekken. In een apart document het vrijwilligersdeel van het Wmo subsidieprogramma 2014 zijn de subsidies aan de vrijwilligersorganisaties verder uitgewerkt. Dit vrijwilligersdeel is op aanvraag bij de gemeente te verkrijgen. Wmo subsidieprogramma

12 2 Wmo subsidiekader 2014 Inleiding Het Wmo subsidiekader 2014 vormt de basis voor subsidieverstrekking. Het kader bestaat uit onze visie op maatschappelijke dienstverlening én een overzicht van te realiseren resultaten op outcomeniveau op een drietal thema s. Het Wmo subsidiekader 2014 is zowel gebaseerd op de door de gemeenteraad vastgestelde beleidskaders als de inbreng die we in een voorbereidingstraject in 2012 ontvingen van diverse maatschappelijke partners en cliëntvertegenwoordigers. Relevante beleidskaders zijn de herijkte beleidskaders Wmo en het IJB ( ), maar eveneens de visie op Persoonlijke Ondersteuning, de uitgangspunten van de kanteling en het participatiebeleid. Het kader is voor het eerst bij de subsidieverstrekking in 2012 gebruikt. De beschreven visie en gewenste outcome is nog altijd actueel. Voor 2014 is het niet noemenswaardig gewijzigd. Samenvattend gaan we uit van de volgende vuistregels: 1. Eigen kracht en eigen verantwoordelijkheid van inwoners en sociale netwerken (omgeving) zijn het uitgangspunt in de dienstverlening; 2. Wederkerigheid: inwoners zetten talenten en kwaliteiten in voor maatschappelijke participatie en (vrijwilligers)werk; 3. Niet onnodig problematiseren, maar normaliseren, mogelijkheden zien en kansen benutten; 4. Integraal en afgestemd aanbod; 5. Licht en kortdurend aanbod waar kan, zwaarder waar nodig; 6. Proactieve, flexibele en snelle inzet van professionals gericht op de uitvoering (direct contact doelgroep); 7. Inzet van bewezen effectieve methoden, gericht op doelgroepen die extra aandacht vragen (zoals probleemgezinnen vanwege aanwezigheid kinderen) en waarbij een optimaal resultaat verwacht wordt. In onderstaande werken we deze vuistregels verder uit. Visie op maatschappelijke dienstverlening Wmo subsidieprogramma

13 Visie op de doelgroep: 1. Het vergroten van de eigen kracht (zelfredzaamheid) én van sociale netwerken en omgeving ( samenredzaamheid ) staan centraal, evenals de eigen verantwoordelijkheid van onze inwoners; 2. Alle mensen hebben talenten en kwaliteiten. We zetten deze optimaal in via maatschappelijke participatie en (vrijwilligers)werk, zodat het welzijn van onze inwoners en de sociale samenhang in de stad wordt bevorderd. Daarbij gaan we uit van wederkerigheid (niet alleen halen, ook brengen). Visie op de dienstverlening: 3. Preventie (en aandacht voor kinderen) staat voorop, want voorkomen is beter dan genezen; 4. Interventies zijn in beginsel eindig en kortdurend; 5. Professionals hebben een flexibele en proactieve houding (direct erop af) en dragen een gezamenlijke verantwoordelijkheid, die we terugzien bij signalering, toeleiding, interveniëren en innovatie; 6. De inwoner staat centraal en een integrale analyse en werkwijze zijn het uitgangspunt: de vraag achter de vraag en lichte ondersteuning waar kan, zwaarder waar moet; 7. De uitvoering kenmerkt zich door een sluitende aanpak, waarbij vertrouwen in de professional het uitgangspunt vormt en samenwerking natuurlijk tot stand komt. Thema-groepen Het merendeel van onze inwoners redt zich op eigen kracht en/of met een sociaal netwerk. Eventueel maken zij kortdurend gebruik van collectieve (of individuele) diensten. Een groep inwoners kampt echter met een zwaardere of meervoudige ondersteunings- of zorgvraag. Afzonderlijke en kortdurende interventies bieden voor deze groep veelal onvoldoende resultaat. Bij dit soort vraagstukken is samenwerking tussen maatschappelijke partners extra relevant. Daarnaast zien we een grote politieke en bestuurlijke urgentie om op deze vraagstukken te sturen. Wmo subsidieprogramma

14 In overleg met de maatschappelijke partners zijn we gekomen tot drie thema-groepen, te weten participatie, aandachtskinderen en gezinnen en inwoners met meervoudige problematiek. Binnen deze thema s vallen verschillende klantgroepen. Daarnaast is regelmatig sprake van overlap tussen de thema s (zie de afbeelding). Een scherpe afgrenzing tussen de thema s willen we voorkomen. Het is juist van belang om verbanden en relaties te zien en deze in de dienstverlening te laten terugkomen. Het belang van participatie van inwoners bij het bevorderen van de eigen kracht en inzetten van sociale netwerken is groot. We beschouwen dit thema dan ook als basis voor de beide andere thema s. Participatie is een voorwaarde voor een goed werkende civil society. Outcome en indicatoren Voor de drie thema-groepen benoemden we prestaties op outcome-niveau. Prestaties op dit niveau raken de kern van de door de gemeentelijke beleidsdoelen. Outcome gaat over het effect dat we met de gesubsidieerde diensten en activiteiten voor onze inwoners en stad ambiëren. De feitelijke (output)resultaten van deze afzonderlijke diensten en activiteiten dragen bij aan de realisatie van de outcome. Van een één-op-één relatie is echter geen sprake. Outcome realiseren we door het boeken van meerdere resultaten door soms verschillende organisaties in samenhang met elkaar. In onderstaande bieden we een overzicht van de eerder geformuleerde outcome en indicatoren per thema. Vervolgens beschrijven we de diensten die bijdragen aan de realisatie van deze outcome. In hoofdstuk zeven beschrijven we de wijze waarop de sturing op deze resultaten plaatsvindt. Thema Participatie 1. Inwoners zijn zelfredzaam en maatschappelijk actief en/of zorgen voor elkaar (sociale samenhang en onderlinge betrokkenheid): een toename van het aantal kwetsbare inwoners in een sociaal isolement dat actief wordt in vrijwilligerswerk, informele zorg, sociale activering of arbeid. de mate waarin individuele, kwetsbare burgers uit de doelgroep zijn geklommen op de participatieladder. een toename van het aantal inwoners dat zich inzet voor de eigen wijk. de mate van gehechtheid aan de buurt neemt toe. 2. Inwoners in een isolement zijn in beeld en worden bereikt en gestimuleerd om te participeren: het aantal kwetsbare inwoners in een sociaal isolement dat in beeld is gebracht neemt toe. het percentage ouderen dat sociaal geïsoleerd is, stabiliseert. 3. Kwetsbare inwoners kunnen, zo nodig met een steuntje in de rug, langer blijven participeren en zelfstandig blijven wonen. Zij benutten hun eigen kracht, maken gebruik van hun sociale netwerk waardoor ze minder afhankelijk zijn van overheid en professionals (gesubsidieerde hulp): het aantal kwetsbare personen met psychosociale, materiële of chronisch psychische problemen dat langer zelfstandig functioneert neemt toe. afname van gebruik van gemeentelijk geïndiceerde diensten (individuele voorzieningen). vermindering van kwetsbare inwoners in een sociaal isolement. 4. Kwetsbare inwoners vinden hun weg naar en kunnen gebruik maken van aanbod gericht op ontmoeting, ontspanning en activering: voldoende activiteiten in de buurt. meer inwoners ondernemen activiteiten in de buurt. Thema Aandachtskinderen en -gezinnen Voorkomen en normaliseren van aandachtskinderen en gezinnen. 1. Kinderen maken (vanaf groep 3) een goede start in het basisonderwijs. meer doelgroepleerlingen nemen deel aan VVE (Vroeg- en Voorschoolse Educatie). 2. Jongeren hebben een startkwalificatie of hebben (begeleid) werk (van minstens 24 uur per week): meer jongeren van 23 jaar hebben een startkwalificatie. minder jongeren VO (Voortgezet Onderwijs) niveau (15-22 jaar) verlaten school zonder startkwalificatie. minder jongeren op MBO-niveau (15-22 jaar) verlaten school zonder startkwalificatie. minder jeugdwerklozen ten opzichte van de potentiële beroepsbevolking. 3. Kinderen en jongeren groeien gezond op en zijn gezond: minder jongeren beoordelen de eigen gezondheid als matig/slecht. minder opvoeders/opgroeiers beoordelen de gezondheid van kinderen als matig/slecht. minder kinderen en jongeren hebben overgewicht. Wmo subsidieprogramma

15 minder jongeren gebruiken alcohol/drugs. het bereik van de Jeugdgezondheidszorg neemt toe. 4. Opvoeders, zijn met zo beperkt mogelijke ondersteuning, in staat om opvoeding en huishouden in goede banen te leiden: aantal risicogroepen (conform staat van de jeugd) neemt af. (herhaald) beroep op geïndiceerde jeugdzorg neemt af. minder unieke kinderen/gezinnen hebben begeleiding nodig ten opzichte van de doelgroep. minder unieke kinderen/gezinnen is na jaar weer op de rit gezet ten opzichte van de doelgroep. 5. Jongeren, zijn met zo beperkt mogelijke ondersteuning, in staat om hun leven in goede banen te leiden. zie onder 4. 6 Minder overlast door jongeren: afname van meldingen bij politie van overlast door jeugd. minder ervaren overlast bij bewoners. Thema Meervoudige problematiek Maatschappelijke Opvang (MO) 1. Zoveel mogelijk kwetsbare burgers hebben een eigen vangnet. Wie geen of een beperkt eigen netwerk heeft, weet op wie hij/zij terug kan vallen voor tijdelijke ondersteuning/zorg. 2. De maatschappelijke kernpartners werken volgens een gedragen visie die uitgaat van zo zelfstandig mogelijke huisvesting, zo kort en licht mogelijke ondersteuning met daar waar mogelijk de inzet van vrijwilligers en ervaringsdeskundigen. De partners kennen elkaars aanbod, werkwijze en expertise en benutten deze optimaal. 3. Optimaliseren van de maatschappelijke opvang: De gemiddelde verblijfsduur in MO-voorzieningen (zowel 24-uursvoorzieningen als ambulante begeleidingstrajecten) neemt af (2012 = nulmeting). Het percentage mensen dat na afronding van de woonbegeleiding zelfstandig blijft wonen neemt toe (2012 = nulmeting). We streven ernaar dat alle klanten van de MO deelnemen aan de samenleving door bijvoorbeeld (onbetaald) werk, scholing of dagbesteding. Onze focus is zo veel als mogelijk gericht op vergroting van het perspectief op deelname aan/groei richting de arbeidsmarkt. Lokale jeugdketens zijn voldoende toegerust om zwerfjongeren (weer) een zelfstandig bestaan te laten leiden en de overdracht van zwerfjongeren die naar volwassenenzorg overgaan, is goed geregeld. De cliënttevredenheid van klanten van de MO is minimaal 7 (2012 = nulmeting). 4. In 2014 heeft iedere feitelijk en residentieel (incl. ambulante woonbegeleiding) dak- en thuisloze een integraal afgestemd trajectplan en volgt een passend traject. 5. Dakloosheid door huisuitzetting vanwege schulden of meervoudige problematiek wordt teruggedrongen door adequate samenwerking tussen relevante partijen (2012 = nulmeting). 6. Doelgroep- en beleidsinformatie kan in kaart worden gebracht middels een registratiesysteem dat toegankelijk is voor alle betrokkenen. Huiselijk geweld 7. Alle meldingen van huiselijk geweld (en huisverboden) worden binnen de gestelde termijn adequaat afgehandeld. 8. Het percentage recidive van huiselijk geweld neemt af. Geestelijke Gezondheidszorg 9. Ook burgers met een psychische beperking kunnen deelnemen aan de samenleving door gebruikmaking van generiek aanbod. Indien nodig is ondersteuning door vrijwilligers of maatjes hiervoor beschikbaar. 10. Er is zorgaanbod (bemoeizorg) beschikbaar, gericht op vroegtijdige signalering en toeleiding van zorgwekkende zorgmijders naar voorzieningen van de GGZ, verslavingszorg en maatschappelijke opvang. Verslavingszorg 11. Risicogroepen zijn middels selectieve preventie geïnformeerd over de risico s van verslavende middelen en gedragsverslavingen. Wmo subsidieprogramma

16 3 Subsidies Inleiding In 2014 staat onze gemeente een vergelijkbaar budget voor subsidiering ter beschikking als in In 2013 zijn verschillende bezuinigingen doorgevoerd. In 2012 is besloten om een bezuiniging van 5% door te voeren op vrijwilligersorganisaties. De gemeenteraad stelde middelen beschikbaar om deze korting in 2013 en 2014 teniet te doen. De subsidies aan vrijwilligersorganisaties zijn zodoende een enkele uitzondering daargelaten in 2014 gehandhaafd. Daarnaast is ervoor gekozen om een aantal taken aan het Wmo subsidieprogramma toe te voegen, zoals de formulierenbrigade, kosten van medewerkers van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) en subsidiering van enkele wijkaccommodaties. Hierdoor vallen de totale dekking en uitgaven uiteindelijk hoger uit dan in het voorgaande jaar. Het totale subsidiebedrag dat we beschikbaar stellen komt neer op In de volgende hoofdstukken beschrijven we per thema de diensten die we subsidiëren. In het Wmo subsidieprogramma 2014 vrijwilligersdeel zijn alle subsidies aan vrijwilligersorganisaties beschreven. Bij het thema participatie en in bijlage 2 van voorliggend programma gaan we hier op hoofdlijnen op in. De financiële mogelijkheden van gemeenten staan de komende jaren onder druk. Aangekondigde landelijke bezuinigingen zijn van invloed op de financiële ruimte op het vlak van zorg en welzijn. Daarnaast vragen de transitie jeugdzorg en decentralisatie AWBZ om een herijking van het Wmobeleid. De nieuwe en brede verantwoordelijkheid voor (kwetsbare) inwoners met diverse ondersteuningsbehoeften en het te ontwikkelen beleid, leidt wellicht tot een nieuwe ordening. Dat kan leiden tot andere keuzes in het subsidie- en inkoopbeleid vanaf De discussie hierover voeren we met de betreffende uitvoeringsorganisaties in Vanwege deze landelijke ontwikkelingen en de hiervoor genoemde lokale besluiten vragen we vrijwilligersorganisaties en professionele organisaties rekening te houden met de mogelijkheid van kortingen op en/of afbouw van subsidies vanaf Overige diensten Een deel van de gesubsidieerde diensten heeft een brede reikwijdte en draagt bij aan de realisatie van outcome-resultaten van meerdere thema s. Een goed voorbeeld is het maatschappelijk werk van de LEVgroep. Deze professionals ondersteunen bijvoorbeeld volwassenen met meervoudige problematiek bij het vergroten en inzetten van het sociaal netwerk. Daarnaast bieden ze opvoedingsondersteuning aan ouders uit een aandachtsgezin. In onderstaande tabel zijn deze diensten opgenomen. Activiteit Organisatie Subsidie ( ) Maatschappelijk werk LEVgroep Sociale interactie en belangenbehartiging: opbouwwerk LEVgroep Sociaal raadsliedenwerk LEVgroep Formulierenbrigade LEVgroep Buurtbemiddeling LEVgroep Slachtofferhulp Slachtofferhulp Totaal Toelichting op de tabel: In de subsidieaanvragen van de LEVgroep is de eerder overeengekomen efficiencykorting vanwege de fusie verwerkt, waardoor de aanvragen (gemiddeld ongeveer 5%) lager zijn dan in De dienst formulierenbrigade subsidieerden we in 2013 buiten het Wmo subsidieprogramma om. In 2014 is ervoor gekozen deze in het programma op te nemen, vanwege de doelstellingen en gewenste samenwerking met andere diensten/organisaties uit het Wmo subsidieprogramma. De dienst draagt bij aan het bevorderen van participatie en tegengaan van armoede door de inzet van Wmo subsidieprogramma

17 vrijwilligers. Het sociaal raadsliedenwerk en de formulierenbrigade van de LEVgroep werken nauw samen. Voor 2014 vroeg Slachtofferhulp ruim meer subsidie aan dan in 2013 ontvangen. Op grond van de noodzakelijke gemeentelijke bezuinigingen van de afgelopen jaren, stellen we voor om hetzelfde bedrag toe te kennen als in Wmo subsidieprogramma

18 4 Thema Participatie Inleiding Een belangrijke doelstelling van de Wmo is het scheppen van een omgeving waarin mensen zich zoveel mogelijk zelfstandig redden en in de samenleving participeren. Participatie kent verschillende vormen zoals werk, vrijwilligerswerk, mantelzorg, deelname aan activiteiten, ontmoeting, maar ook deelname aan lotgenotencontact of zelfhulp zijn vormen waarin inwoners deelnemen aan de samenleving. Het belang van participatie is niet enkel een betekenisvolle besteding van de tijd. Door deelname aan de samenleving gaan inwoners sociale verbanden aan. Deze verbanden bieden een basis om op terug te vallen indien dat nodig is, bijvoorbeeld bij ziekte, werkloosheid of persoonlijke problemen. Kortom, participatie vergroot de zelfredzaamheid en samenredzaamheid van inwoners. Inwoners zijn niet enkel deelnemer van participatieaanbod. In voorgaande noemden we al het belang van vrijwilligers en de (gesubsidieerde) vrijwilligersorganisaties. Veel inwoners dragen als producent bij aan het sociaal-cultureel, recreatief en sportaanbod van deze organisaties. In bijlage 3 van dit programma en het separate Wmo subsidieprogramma 2014 vrijwilligersdeel kunt u zoals eerder vermeld meer lezen over de ondersteuning van vrijwilligers en de subsidies aan de vrijwilligersorganisaties. Afbakening thema en doelgroep Het uitgangspunt is dat alle inwoners een bijdrage leveren aan de samenleving. We gaan daarbij uit van wederkerigheid en eigen verantwoordelijkheid. We stellen dat alle inwoners kwaliteiten en talenten bezitten en participatiewensen hebben. Het merendeel van onze inwoners neemt aan de samenleving deel en heeft daarbij geen ondersteuning nodig. Voor degenen die wel (tijdelijke) steun nodig hebben, is deze beschikbaar. Voor mensen met (lichte) beperkingen is zelfstandige deelname aan de samenleving niet vanzelfsprekend. Beperkingen zijn van lichamelijke, geestelijke of verstandelijke aard. Maar ook ouderen, alleenstaande moeders, mantelzorgers, mensen met een gering inkomen en/of schulden of inwoners met een taalachterstand kunnen hun leefomstandigheden als beperking ervaren om mee te doen. Ze lopen het risico sociaal geïsoleerd te raken. Het thema Participatie richt zich op het bevorderen van deelname van inwoners. In de toekomst doen in toenemende mate doelgroepen met matige tot zware beperkingen een beroep op gemeentelijke ondersteuning (vanwege de decentralisatie van de functie begeleiding en persoonlijke verzorging uit de AWBZ). In het licht van deze ontwikkelingen is het van belang dat de verschillende welzijnsorganisaties en zorgaanbieders samenwerking zoeken en zich (meer) aan elkaar verbinden. Het versterken van de nulde lijn staat dan centraal. Dienstverlening Onze stad beschikt veel participatiemogelijkheden, deels gesubsidieerd vanuit de gemeente, zoals sport, ontmoeting, cursussen, vrijwilligerswerk, maatjesprojecten, et cetera. De dienstverlening binnen het thema is gericht op het creëren van randvoorwaarden om deel te nemen aan dit aanbod. De dienstverlening staat in het teken van het benutten van het potentieel aan vrijwilligers, ondersteunen van actieve vrijwilligers en het wegnemen van drempels tot deelname aan het beschikbare aanbod vanwege beperkingen. Kwaliteiten en talenten van inwoners willen we nadrukkelijker inzetten door vrijwilligerswerk en actief burgerschap te bevorderen en mantelzorgers te ondersteunen. Ook deelname aan participatieaanbod van kwetsbare inwoners willen we stimuleren. Niet alleen voorkomen we hiermee sociaal isolement en eenzaamheid. Het versterkt bovendien het gevoel van eigenwaarde van mensen, maakt het leven zinvol en verhoogd de gezondheidsbeleving. Inwoners die (tijdelijk) niet zelfstandig actief zijn, bieden we professionele ondersteuning. Een optimale inzet van informele zorg, collectief aanbod vóór individueel, licht en kortdurend waar mogelijk Wmo subsidieprogramma

19 en bevorderen van eigen kracht en vergroten van zelfredzaamheid staan daarbij centraal. De inwoner met zijn vraag (achter de vraag) staat centraal en de professional levert maatwerk vanuit een flexibele, proactieve houding. Innovatie en creativiteit zijn belangrijk evenals de inzet van bewezen effectieve methoden. Wat telt is het resultaat. Onze visie op dienstverlening en Welzijn Nieuwe Stijl levert hier adequate handvatten voor. Resultaatafspraken Resultaatafspraken met de organisaties baseren we op de geformuleerde outcome en de resultaten die in de subsidieaanvragen zijn opgenomen. De volgende indicatoren zijn dan onder meer ter sprake: Vrijwilligers- en professionele organisaties werken integraal samen. kengetallen (zoals aantallen vrijwilligers, deelnemers) klanttevredenheid zichtbare optimale inzet eigen kracht en sociale netwerken verhouding prijs en resultaat vorm en omvang van de diensten in relatie tot informele dienstverlening Subsidies In de tabel op de volgende pagina vindt u een overzicht van de subsidies op het thema participatie die we in 2014 beschikbaar stellen We kiezen ervoor om diensten en producten binnen dit thema te ordenen in een aantal blokken. Binnen de volgende blokken is samenwerking tussen maatschappelijke organisaties van belang: participatieaanbod / begeleiding / ondersteuning o uitgevoerd door vrijwilligers o uitgevoerd door professionals ondersteuning door mantelzorgers Verder hebben we een verschil gemaakt tussen collectieve en individuele diensten. Tot slot hebben we het beheer van wijkaccommodaties opgenomen binnen dit thema omdat deze een belangrijk instrument vormen voor de uitvoering van activiteiten. Wmo subsidieprogramma

20 Subsidie thema Participatie Blok Diensten/producten Organisatie Subsidie ( ) Vrijwilligersorganisaties Activiteiten Vrijwilligersorganisaties Vrijwilligers Vrijwilligersondersteuning: maatschappelijke makelen LEVgroep Vrijwilligersondersteuning: participatie kwetsbare inwoners LEVgroep Vrijwilligersondersteuning: organisaties LEVgroep Zelfhulp en lotgenotencontact ZHNW Mantelzorg Mantelzorg: vrijwillige thuiszorg LEVgroep Mantelzorg: informatie, advies en cliëntondersteuning LEVgroep Bijeenkomsten allochtone mantelzorgers CVA Zorgboog 0 Professionals en Zorg- en gemaksdiensten voor kwetsbare inwoners (ZEG) LEVgroep vrijwilligers Kwartiermaken: integratie kwetsbare inwoners in wijken GGZ Oost Brabant Cliëntondersteuning en ervaringsdeskundigheid Stichting Door & Voor Aksent, vrije tijd en vorming ORO 0 Vrije Tijd en Vorming (VTV) MEE Professionals Inzet combinatiefuncties sport JIBB Beheer wijkaccommodaties en tienerhuis LEVgroep Woontussenvoorziening Savant Zorg 354 Ruilwinkel Humanitas Wijksteunpunten Woonpartners Alzheimer café Alzheimer Nederland Sociale activering / Jobfactory SMO Totaal Toelichting op de tabel: Een uitwerking van de subsidies aan vrijwilligersorganisaties is opgenomen in het Wmo subsidieprogramma 2014 vrijwilligersdeel. Een voorgenomen bezuiniging op vrijwilligersorganisaties in 2014 van 5% is uiteindelijk niet geeffectueerd. De gemeenteraad heeft middelen beschikbaar gesteld om deze korting teniet te doen. De subsidies aan vrijwilligersorganisaties zijn een enkele uitzondering daargelaten gehandhaafd. In de subsidieaanvragen van de LEVgroep is de eerder overeengekomen efficiencykorting vanwege de fusie verwerkt, waardoor de aanvragen (gemiddeld ongeveer 5%) lager zijn dan in Op het budget voor het professionele beheer van de wijkaccommodaties en het tienerhuis is een korting van doorgevoerd. Door selectievere inzet van het professioneel beheer en een verhoogde inzet van vrijwilligers vangen we deze korting op. De afgelopen jaren ontwikkelde de LEVgroep en onze gemeente collectief aangeboden Zorg- en Gemaksdiensten (ZEG) voor kwetsbare inwoners. Vrijwilligers en WWB-cliënten in een re-integratietraject leveren diensten zoals maaltijdbereiding en was- en strijkservice. In 2014 vindt een doorontwikkeling van ZEG plaats die in het teken staat van wijkgerichtheid. Het gaat enerzijds om het bevorderen van de zichtbaarheid van ZEG om de Wmo Subsidieprogramma

21 werving van vrijwilligers te stimuleren. Anderzijds streven we naar het (van onderaf) uitbouwen van een informele netwerken die onderlinge hulp en zorg mogelijk en vanzelfsprekend maken. Het realiseren van deze doorontwikkeling maakt onderdeel uit van de subsidieafspraken met de LEVgroep. Op basis van herschikking van diensten in de Maatschappelijke opvang (thema meervoudige problematiek) is ruimte ontstaan voor de ontwikkeling van een adequaat aanbod op dagbesteding/activering bij de Jobfactory/Bundertjes. Gezien het karakter van deze diensten, dat gericht is op deelname aan de samenleving van kwetsbare inwoners, is ervoor gekozen het op te nemen in het thema participatie. Binnen het thema participatie honoreren we enkele subsidieaanvragen niet of slechts gedeeltelijk. De argumenten hiervoor zijn dat de aangeboden diensten onvoldoende aansluiten bij de gemeentelijke visie of gewenste outcome in 2014 en/of dat de aanvragen hoger zijn dan de toegekende bedragen in voorgaande jaren. Wmo subsidieprogramma

22 5 Thema Aandachtskinderen en -gezinnen Inleiding Voor het hoofdstuk aandachtskinderen en gezinnen 2014 is sprake van het laatste subsidiejaar voor invoering van de transitie Jeugdzorg (startdatum 1 januari 2015). De transitie betekent een grote verandering en verzwaring van de gemeentelijke verantwoordelijkheden en een forse toename van de financiële middelen op dit thema. Vanwege de transitie liggen er voor het subsidiejaar 2015 diverse vragen en opgaven die binnenkort (in Peelregionaal verband) worden opgepakt. Ons inhoudelijke kader en actuele inzicht ten aanzien van de transitie jeugdzorg is wel al een belangrijke richtinggever voor deze subsidieparagraaf. Dit hoofdstuk gaat achtereenvolgens in op de resultaatafspraken/prestatie-indicatoren en het productenoverzicht 2014 met de bijbehorende tabel. Resultaatafspraken Ons jeugdbeleid dient één centrale missie: ervoor zorgen dat jeugdigen gezond en veilig opgroeien. Dit is in het belang van de jeugdigen en ouders én in het belang van onze samenleving. We willen immers dat jeugdigen opgroeien tot verantwoordelijke en zelfstandige burgers: burgers die actief deel uitmaken van de samenleving en zowel sociaal als economisch zelfredzaam zijn. Concreet betekent dit voor jongeren: meer aan het werk, meer op school, et cetera. In hoofdstuk 2 zijn de beoogde outcome-resultaten op dit thema op een rij gezet. De resultaten die onze subsidiepartners gaan leveren zijn in de aanvragen reeds genoemd en in de beschikkingen en de daarbij behorende verantwoordingen worden deze nader aangescherpt op kengetallen (zoals onder meer aantal klanten, bereikte resultaten, ingezette uren, aantal vrijwilligers) de verhouding prijs en resultaat effectiviteit (bijvoorbeeld doorlooptijden opvang en duur begeleiding) vorm en omvang van de diensten in relatie tot informele dienstverlening Productenoverzicht 2014 Verreweg de meeste kinderen ontwikkelen zich zonder problemen tot verantwoordelijke en zelfstandige burgers. Voor een aantal van hen gaat dit niet vanzelf en is (tijdelijk) passende hulp of ondersteuning nodig. Kenmerken van onze Peelvisie op de transitie Jeugdzorg zijn een sterke lokale basis - waar de eigen kracht van inwoners en sociale netwerken centraal staan en een smalle top voor de dure en ingrijpendere vormen van hulp. Deze smalle top moet niet worden gezien als eindstation, maar het is de bedoeling om terug te keren naar de lokale basis; met andere woorden herstel van het normale leven is het streven. De piramide (zie pagina 11) is ook leidend voor de ordening van de subsidieproducten (zie bijgaande tabel). Een korte inhoudelijke beschrijving biedt houvast bij de rollen en taken die wij van onze partners verwachten. De lokale basis in de piramide De lokale basis krijgt een extra gemeentelijk steuntje in de rug met een divers scala aan subsidies. Naast Voor- en Vroegschoolse Educatie, schakel- en topklassen subsidiëren we ook professionals die belast zijn met jeugd en veiligheidsinterventies en daarmee een actieve bijdrage leveren aan de leefbaarheid en veiligheid. Diverse lokale netwerken werken in min of meer afgebakende werkgebieden op deze wijze aan thema s als een prettig pedagogisch klimaat en een veilige en gezonde omgeving om op te groeien. Ook het vrijwilligersdeel van het subsidieprogramma 2014 en diverse producten uit de paragraaf participatie (denk aan JIBB) maken het mogelijk dat lokale netwerken vrij breed kunnen worden. Een mogelijke start voor, of de preventie van jeugdhulp Het opvoed- en opgroeiklimaat voor onze jeugd wordt voor een belangrijk deel vormgegeven in de basisvoorzieningen omdat jeugd daar een groot deel van zijn tijd besteedt. Naast hun kerntaak (kinderopvang, onderwijs verzorgen et cetera) dienen professionals op basisvoorzieningen vanuit hun (vertrouwens)band met de jongeren en/of ouders problemen te signaleren, te bespreken en zo mogelijk ook op te pakken. Elke basisvoorziening kan rekenen op ondersteuning bij deze lastige (pedagogische) opdracht. Wmo Subsidieprogramma

23 In 2013 hebben we de stap gezet om hiertoe aan elke basisvoorziening een vast contactpersoon te koppelen (O&O-er). De O&O-er biedt ondersteuning aan zowel professionals op de basisvoorzieningen als aan ouders en jeugdigen. Hij biedt hulp en rolt vooral mee terug zodat basisvoorzieningen en/of ouders zelf hun vraag (weer) kunnen oppakken. De O&O-er kan (ogv zijn sociale kaartkennis en mandaat) indien dat nodig is andere ondersteuning (sociaal netwerk, algemene voorzieningen en eventueel jeugdhulp) arrangeren en vanwege zijn hoogwaardige kennis weet hij ook lastige situaties (bv. op het gebied van de veiligheid van het kind) snel en effectief te taxeren. Zijn rol als eerste aanspreekpunt onderscheidt hem van de Jeugd en gezinswerker. Korte lijnen en daadkrachtige samenwerking tussen professionals juichen wij toe, en dat betekent dat de basisvoorzieningen (als zij de weg al weten) ook direct contact met de juiste ondersteuner kunnen leggen. O&O-taken worden met name vervuld vanuit het jeugdmaatschappelijk werk en opvoedsteun (schoolmaatschappelijk werk), CJG (outreachend werkende professionals) en de jeugdgezondheidszorg (jeugd en wijkverpleegkundigen). De CJG-coördinatoren (alle regiogemeenten) dragen samen met de werkgevers/partners en de gemeenten zorg voor de verdere ontwikkeling en professionalisering van de O&O-taak. Dat laatste is nodig, omdat toegang tot jeugdhulp (nu verzorgd door bv. Bureau Jeugdzorg) bij deze professionals wordt belegd. Partners als Bureau Jeugdzorg en MEE zullen versneld dus vooruitlopend op de formele gemeentelijke inkoop per 1 januari 2015 hun professionals inzetten, tegen het licht van deze Peelregionale visie op de O&O-er en actief meewerken aan de beoogde professionalisering. Daarnaast kunnen straks ook Wmo-consulenten en huisartsen toegang verschaffen tot jeugdhulp. Jeugdhulp Voor jongeren en/of hun gezinnen met complexe, meervoudige problemen zijn er vanuit de Peelregionale visie op de Transitie, Jeugd en Gezinswerkers (J&G-ers). De J&G-ers helpen het normale leven van deze gezinnen weer te herstellen of te stabiliseren. Als hulpverlener, coach en coördinator werken zij hieraan volgens de uitgangspunten van Wrap Around Care. In Helmond kennen we diverse vormen van hulpverlening die zich verder kunnen ontwikkelen in de richting van een J&Ger. De (voorliggende) financiering van deze hulp zit in het jaar 2014 (ook nog) bij provincie, AWBZ, zorgverzekeraar en komt in het jaar 2015 naar gemeenten toe. Het door ons gesubsidieerde Jeugdmaatschappelijk werk en opvoedsteun, en Opvoedsteun Humanitas kan - voor een deel - op deze wijze worden ingezet. We hebben in 2012 en 2013 geëxperimenteerd met de pilot Jeugd en Gezinswerker (Krachtteam). Deze werkwijze rollen wij nu op basis van het principe van gesloten beurzen - verder uit. Veel partners zullen versneld dus vooruitlopend op de formele gemeentelijke inkoop per 1 januari 2015 hun hulpverleners inzetten als J&G-er. Expertise GGZ en verslaving In het preventief jeugdbeleid kennen we voorzieningen die uitgevoerd worden door professionals met een specifieke expertise (GGZ Oost Brabant, Novadic-Kentron). We onderscheiden drie hoofdsoorten: 1. Vaardigheidstrainingen (niet vrij toegankelijk) 2. Consultatie (naar professionals/vrijwilligers) 3. Selectieve preventie (naar ouders/jongeren) Eind 2012 zijn wij samen met onze partners tot het inzicht gekomen dat het CJG een waardevolle gidsfunctie en regierol kan vervullen in de match tussen vraag en aanbod. In een breed overleg met vragende en aanbiedende partners zullen wij in het najaar 2013 het productaanbod van Novadic- Kentron en GGZ verder fine-tunen. Subsidies In de tabel op de volgende pagina vindt u een overzicht van de gesubsidieerde diensten in In deze tabel zijn de bovenstaande kanttekeningen en uitgangspunten verwerkt. Wmo subsidieprogramma

Wmo subsidiekader 2014. 1. Inleiding. Bijlage: Wmo subsidiekader 2014. Visie op maatschappelijke dienstverlening, outcome en indicatoren

Wmo subsidiekader 2014. 1. Inleiding. Bijlage: Wmo subsidiekader 2014. Visie op maatschappelijke dienstverlening, outcome en indicatoren Bijlage: Wmo subsidiekader 2014 Wmo subsidiekader 2014 Visie op maatschappelijke dienstverlening, outcome en indicatoren 1. Inleiding In onderstaande vindt u het Wmo subsidiekader 2014, op basis waarvan

Nadere informatie

Agenda nr: /- ^TLüi) Ingekomen dd.

Agenda nr: /- ^TLüi) Ingekomen dd. Gemeente Helmond Postregistratie nr Portefeuillehouder Naam behandelend medewerker Datum 1302869 Weth. de Leeuw P.H. Berkers 15-3-2013 Onderwerp: Wmo subsidiekader 2014 Vergadering van burgemeester en

Nadere informatie

Herijking subsidierelatie ONIS: opdracht aan ONIS

Herijking subsidierelatie ONIS: opdracht aan ONIS Bijlage 2 Bestuursrapportage uitvoeringsplannen Beleidsplan Wmo 2012-2015 Asten-Someren Herijking subsidierelatie ONIS: opdracht aan ONIS Inleiding In het kader van de kerntakendiscussie is besloten dat

Nadere informatie

Regionale visie op welzijn. Brabant Noordoost-oost

Regionale visie op welzijn. Brabant Noordoost-oost Regionale visie op welzijn Brabant Noordoost-oost Inleiding Als gemeenten willen we samen met burgers, organisaties en instellingen inspelen op de wensen en behoeften van de steeds veranderende samenleving.

Nadere informatie

Samen voor een sociale stad

Samen voor een sociale stad Samen voor een sociale stad 2015-2018 Samen werken we aan een sociaal en leefbaar Almere waar iedereen naar vermogen meedoet 2015 Visie VMCA 2015 1 Almere in beweging We staan in Almere voor de uitdaging

Nadere informatie

Gemeenten krijgen vanaf 2015 veel meer verantwoordelijkheid:

Gemeenten krijgen vanaf 2015 veel meer verantwoordelijkheid: 2 juni 2014 Sociaal Domein Gemeenten krijgen vanaf 2015 veel meer verantwoordelijkheid: Jeugdzorg, AWBZ-begeleiding naar Wmo, Participatiewet. Samenhang met ontwikkelingen Publieke Gezondheidszorg en Passend

Nadere informatie

Wmo beleidsplan 2013 INLEIDING

Wmo beleidsplan 2013 INLEIDING December 2012 INLEIDING Het beleidsplan Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) 2008-2011 heeft een wettelijk bepaalde werkingsduur van vier jaren. In 2012 is besloten dit beleidsplan met één jaar te

Nadere informatie

WMO Rotterdam. Van verzorgingstaat naar - stad en - straat

WMO Rotterdam. Van verzorgingstaat naar - stad en - straat WMO Rotterdam Van verzorgingstaat naar - stad en - straat Beleidskader Wmo: voor wie? Inwoners van Rotterdam Circa 525.00 zelfredzame burgers Circa 62.000 beperkt zelfredzame burgers Circa 30.000 kwetsbare

Nadere informatie

Subsidieprogramma Versterken lokale netwerken 2015

Subsidieprogramma Versterken lokale netwerken 2015 Subsidieprogramma Versterken lokale netwerken 2015 Mensen maken de stad Subsidieprogramma Versterken lokale netwerken 2015 mensen maken de stad Vastgesteld door het college van burgemeester en wethouders

Nadere informatie

Het sociaal domein. Renate Richters Els van Enckevort

Het sociaal domein. Renate Richters Els van Enckevort Het sociaal domein Renate Richters Els van Enckevort Om te beginnen vijf stellingen Zijn ze waar of niet waar? - 2 - Stelling 1 Ongeveer 5% van de jeugdigen in Nederland heeft met (een vorm van) jeugdzorg

Nadere informatie

Lichte gemeenschappelijke regeling Regionaal Kompas Peelregio tussen de gemeenten Asten, Deurne, Gemert-Bakel, Helmond, Laarbeek en Someren.

Lichte gemeenschappelijke regeling Regionaal Kompas Peelregio tussen de gemeenten Asten, Deurne, Gemert-Bakel, Helmond, Laarbeek en Someren. Lichte gemeenschappelijke regeling Regionaal Kompas Peelregio tussen de gemeenten Asten, Deurne, Gemert-Bakel, Helmond, Laarbeek en Someren. De colleges van burgemeester en wethouders van de gemeenten

Nadere informatie

Kaders voor continuïteit en vernieuwing op het sociale domein.

Kaders voor continuïteit en vernieuwing op het sociale domein. RIS.6468 Kaders voor continuïteit en vernieuwing op het sociale domein. Beleid voor de invoering van de drie decentralisaties in Emmen. Januari 2014. 2 1. Inleiding. Op 1 januari 2015 worden de nieuwe

Nadere informatie

Met het nieuwe welzijnsbeleid werkt de gemeente Tiel vanuit de volgende uitgangspunten:

Met het nieuwe welzijnsbeleid werkt de gemeente Tiel vanuit de volgende uitgangspunten: Opdrachtformulering kwartiermaker integrale welzijnsopdracht Aanleiding De gemeenteraad van de gemeente Tiel heeft in haar vergadering van juli 2014 het besluit genomen om een inhoudelijke discussie te

Nadere informatie

Subsidieprogramma. Versterken lokale netwerken Helmond voor elkaar

Subsidieprogramma. Versterken lokale netwerken Helmond voor elkaar Subsidieprogramma Versterken lokale netwerken 2017 Helmond voor elkaar Voorwoord Niemand aan de zijlijn Sociale stad. Een stad van én voor mensen. Dat is Helmond en dat blijft Helmond. En daarom is Sociale

Nadere informatie

Subsidieplafonds Subsidieplafonds 2016

Subsidieplafonds Subsidieplafonds 2016 Subsidieplafonds Subsidieplafonds 1 0360_15 Subsidieplafonds V1 Subsidieplafonds 2 Subsidieplafonds Beoogd Maatschappelijk Effect stelling Bedrag Jaarlijkse subsidie Samenredzaamheid 1. Ambitie Bewoners

Nadere informatie

Bijlage 1: Achtergrondinformatie Transitie Jeugdzorg en verbinding decentralisaties

Bijlage 1: Achtergrondinformatie Transitie Jeugdzorg en verbinding decentralisaties Bijlage 1: Achtergrondinformatie Transitie Jeugdzorg en verbinding decentralisaties Achtergrondinformatie: De transitie van de jeugdzorg dient één centrale missie: er voor zorgen dat jeugdigen gezond en

Nadere informatie

Raadsinformatiebrief Beschermd Wonen en Maatschappelijke Opvang. Beschermd Wonen en Maatschappelijke Opvang Lekstroom. Uitgave nr.

Raadsinformatiebrief Beschermd Wonen en Maatschappelijke Opvang. Beschermd Wonen en Maatschappelijke Opvang Lekstroom. Uitgave nr. Gemeente IJsselstein postadres Postbus 26, 3400 AA IJsselstein De raad van gemeente IJsselstein Postbus 26 3400 AA IJsselstein bezoekadres Overtoom 1 3401 BK IJsselstein t 14 030 f 030 6884350 e info@ijsselstein.nl

Nadere informatie

Nieuw model voor Maatschappelijke Ondersteuning. Hans Weggemans 12 november 2014

Nieuw model voor Maatschappelijke Ondersteuning. Hans Weggemans 12 november 2014 Nieuw model voor Maatschappelijke Ondersteuning Hans Weggemans 12 november 2014 1 Decentralisaties Participatiewet 2015 (- ca. 20%) Wmo: Begeleiding en verzorging 2015 (-25% resp. -15%) Jeugdzorg 2015

Nadere informatie

Stadskanaal: Samen met de burger Integraal beleidskader Sociaal Domein

Stadskanaal: Samen met de burger Integraal beleidskader Sociaal Domein Stadskanaal: Samen met de burger Integraal beleidskader Sociaal Domein Versie: 31 maart 2014 1. Inleiding: Wij kunnen ons in Nederland gelukkig prijzen met een van de sterkste sociale stelsels ter wereld.

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Onderwerp: Vrijwillige inzet in Velsen

Raadsvoorstel. Onderwerp: Vrijwillige inzet in Velsen Raadsvoorstel Onderwerp: Vrijwillige inzet in Velsen 2014-2017 Datum raadsvergadering 06-02-2014 Portefeuillehouder(s) R.G. te Beest W.E. Westerman Registratienummer Rs13.00783 Ambtenaar K. Bruijns Datum

Nadere informatie

opdrachtformulering subsidiëring MEE 2017

opdrachtformulering subsidiëring MEE 2017 opdrachtformulering subsidiëring MEE 2017 Aanleiding Met ingang van 1 januari 2015 zijn de gemeenten verantwoordelijk voor de cliëntondersteuning voor alle inwoners, voorheen was dit een verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Regionale koers beschermd wonen en maatschappelijke opvang U16 gemeenten

Regionale koers beschermd wonen en maatschappelijke opvang U16 gemeenten Raadsvoorstel Voorstelnummer: 2017-084 Houten, 28 november 2017 Onderwerp: Regionale koers beschermd wonen en maatschappelijke opvang U16 gemeenten Beslispunten: 1. De regionale koers maatschappelijke

Nadere informatie

Transformatie jeugdzorg: samen werken aan vernieuwing

Transformatie jeugdzorg: samen werken aan vernieuwing Transformatie jeugdzorg: samen werken aan vernieuwing Bestuursopdracht 2012 Subregio West-Brabant Oost Oktober 2012 Transformatie jeugdzorg: samen werken aan vernieuwing Bestuursopdracht 2012 Subregio

Nadere informatie

1. Inleiding. 2. Doelen en uitgangpunten van het gemeentebestuur

1. Inleiding. 2. Doelen en uitgangpunten van het gemeentebestuur Programma van Eisen volgens TRILL voor Stichting Maatschappelijke Opvang (SMO) ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nadere informatie

Deze tijd vraagt om creativiteit

Deze tijd vraagt om creativiteit 12 april 2012 Werkplaats Onderneem met zin! Deze tijd vraagt om creativiteit Participeren/ Meedoen naar vermogen Schakelen en verbinden Wim Roelofs Integrale aanpak en noodzaak om te schakelen en te verbinden

Nadere informatie

Kadernota Wmo Dit is eigen kracht in Hattem!

Kadernota Wmo Dit is eigen kracht in Hattem! Kadernota Wmo 2015 - Dit is eigen kracht in Hattem! Inleiding Er vinden grote veranderingen plaats in zorg en welzijn. Steeds meer taken worden overgedragen aan gemeenten. Met de toenemende verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Het beleidsplan is tot stand gekomen door overleg met en participatie van betrokken doelgroepen, jeugdigen, ouders en professionals.

Het beleidsplan is tot stand gekomen door overleg met en participatie van betrokken doelgroepen, jeugdigen, ouders en professionals. RAADSVOORSTEL Nummer 2017/04 datum raadsvergadering : 16 Februari 2017 onderwerp : Beleidsplan preventief jeugdbeleid en jeugdhulp 2017-2020 portefeuillehouder : M. van der Weele datum raadsvoorstel :

Nadere informatie

Programmabegroting

Programmabegroting Programmabegroting 2016-2019 3.2 Zorg (Wmo) 20 Programmabegroting 2016-2019 3.2.1 Wat wil Gouda bereiken? De implementatie van de nieuwe taken en verantwoordelijkheden tengevolge van de decentralisaties

Nadere informatie

DECENTRALISATIES SOCIAAL DOMEIN. Raadsvoorstellen 2014

DECENTRALISATIES SOCIAAL DOMEIN. Raadsvoorstellen 2014 DECENTRALISATIES SOCIAAL DOMEIN Raadsvoorstellen 2014 Presentatie: 11-12 12-20132013 Planning raadsbesluiten Beleidskader (nieuwe Wmo en Jeugdwet): januari 2014 Transitiearrangement Zorg voor Jeugd: :

Nadere informatie

De Wmo en de decentralisaties

De Wmo en de decentralisaties De Wmo en de decentralisaties Presentatie Alice Makkinga Adviseur programma Aandacht voor Iedereen Inhoud Landelijk programma Aandacht voor iedereen Belangrijke maatschappelijke trends? Belangrijkste wettelijke

Nadere informatie

De visie in de Wmo beleidsnota sluit aan bij landelijk en regionaal ontwikkelingen. ( SHEET 1)

De visie in de Wmo beleidsnota sluit aan bij landelijk en regionaal ontwikkelingen. ( SHEET 1) Presentatie raad Wmo beleidsnota 2013-2016 Inleiding Ik presenteer u de Wmo beleidsnota voor de periode 2013-2016. De nota is in een turbulente tijd tot stand gekomen. Landelijk wijzigt het beleid bijna

Nadere informatie

Ontwikkelingen. in zorg en welzijn. Wij houden daarbij onverkort vast aan de Koers 2010-2013,

Ontwikkelingen. in zorg en welzijn. Wij houden daarbij onverkort vast aan de Koers 2010-2013, KOERS 2014-2015 3 Het (zorg)landschap waarin wij opereren verandert ingrijpend. De kern hiervan is de Kanteling, wat inhoudt dat de eigen kracht van burgers over de hele breedte van de samenleving uitgangspunt

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst Veranderingen in de zorg

Informatiebijeenkomst Veranderingen in de zorg Informatiebijeenkomst Veranderingen in de zorg Welkomstwoord Wethouder Homme Geertsma Wethouder Erik van Schelven Wethouder Klaas Smidt Inhoud Doel & programma bijeenkomst Veranderingen in de zorg Visie

Nadere informatie

Nieuwe taken naar gemeenten. de mens centraal. 21 mei 2012

Nieuwe taken naar gemeenten. de mens centraal. 21 mei 2012 Nieuwe taken naar gemeenten de mens centraal 21 mei 2012 1 Visie gemeente Den Helder Strategische Visie Sociale Structuurvisie Woon / Leefklimaat Integrale Participatie Onderwijs Ontwikkeling Beeld van

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Pagina 1 van 5

Raadsvoorstel. Pagina 1 van 5 Raadsvoorstel Agendapunt Raadsvergadering Portefeuillehouder H.A. Driessen en M. Melissen Begrotingsprogramma Onderwerp - Beleidsplan Wmo en Jeugdhulp 2015 2016 - Verordening maatschappelijke ondersteuning

Nadere informatie

DE VERKIEZINGEN STAAN

DE VERKIEZINGEN STAAN DE VERKIEZINGEN STAAN VOOR DE DEUR In contact komen en blijven om mee te praten over beleid Op 19 maart 2014 zijn de gemeenteraadsverkiezingen. Elke stap die de partijen nemen, biedt mogelijkheden om te

Nadere informatie

Toeleg Meedoen & Samenwerken in Breda

Toeleg Meedoen & Samenwerken in Breda Toeleg Meedoen & Samenwerken in Breda 2012-2013 Inleiding M&S Breda bestaat uit acht organisaties die er voor willen zorgen dat de kwetsbare burger in Breda mee kan doen. De deelnemers in M&S Breda delen

Nadere informatie

De drie decentralisaties, Holland Rijnland en de gemeente Teylingen. Presentatie Commissie Welzijn 5 maart 2012

De drie decentralisaties, Holland Rijnland en de gemeente Teylingen. Presentatie Commissie Welzijn 5 maart 2012 De drie decentralisaties, Holland Rijnland en de gemeente Teylingen Presentatie Commissie Welzijn 5 maart 2012 Waar gaan we het over hebben? 1. Waarom decentraliseren? 2. Decentralisatie Jeugdzorg 3. Decentralisatie

Nadere informatie

Eigen Kracht 2013 2014 van barrière naar carrière

Eigen Kracht 2013 2014 van barrière naar carrière Eigen Kracht 2013 2014 van barrière naar carrière Projectplan Eigen Kracht - Van barrière naar carrière LEVgroep Penningstraat 55 5701 MZ Helmond Projectperiode 2013 2014 1 1 Inleiding Eigen Kracht is

Nadere informatie

Eén. contract. Eén. opdracht. Eén. missie. Meer dan 100 partners Meer dan 1000 professionals

Eén. contract. Eén. opdracht. Eén. missie. Meer dan 100 partners Meer dan 1000 professionals Eén opdracht Eén contract Meer dan 100 partners Meer dan 1000 professionals Eén missie 1 Het gewone leven Vrijwilligers- & Verenigingswerk Ons speelveld Mantelzorg & Welzijn Participatie & Inkomen & Schuldhulpverlening

Nadere informatie

LEERWIJZER JEUGD UITKOMSTEN VAN EEN ENQUÊTE ONDER DE BEZOEKERS VAN HET CONGRES TOEKOMST VAN DE JEUGDZORG

LEERWIJZER JEUGD UITKOMSTEN VAN EEN ENQUÊTE ONDER DE BEZOEKERS VAN HET CONGRES TOEKOMST VAN DE JEUGDZORG Rapportage LEERWIJZER JEUGD UITKOMSTEN VAN EEN ENQUÊTE ONDER DE BEZOEKERS VAN HET CONGRES TOEKOMST VAN DE JEUGDZORG Aan Deelnemers congres Toekomst van de Jeugdzorg Van Partners+Pröpper drs. Mark Rouw,

Nadere informatie

Wijziging Nadere regels voor subsidieverstrekking Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Roosendaal;

Wijziging Nadere regels voor subsidieverstrekking Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Roosendaal; GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Roosendaal. Nr. 104320 6 november 2015 Wijziging Nadere regels voor subsidieverstrekking 2016 Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Roosendaal;

Nadere informatie

De Sociaal Psychiatrische WMO. Mogelijkheden of valkuilen

De Sociaal Psychiatrische WMO. Mogelijkheden of valkuilen De Sociaal Psychiatrische WMO Mogelijkheden of valkuilen Top drie geluk over gehele wereld Autonomie sociale contacten zinvol werk/ dagbesteding Typen mens en veranderen 10 % betweters 80 % volgelingen

Nadere informatie

Visie op de vernieuwing van het sociaal domein in de gemeente Nijkerk. Iedereen telt en doet mee

Visie op de vernieuwing van het sociaal domein in de gemeente Nijkerk. Iedereen telt en doet mee Visie op de vernieuwing van het sociaal domein in de gemeente Nijkerk Iedereen telt en doet mee Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. De opgave voor het sociaal domein 3. Waar staat Nijkerk nu? 4. Principes voor

Nadere informatie

Ontwikkelingen in de jeugdzorg. Deventer, 1 juni 2012 Jos Baecke, lector sturing in de jeugdzorg

Ontwikkelingen in de jeugdzorg. Deventer, 1 juni 2012 Jos Baecke, lector sturing in de jeugdzorg Ontwikkelingen in de jeugdzorg g Deventer, 1 juni 2012 Jos Baecke, lector sturing in de jeugdzorg Presentatie ti Evaluatie Wet op de jeugdzorg (2009) Contouren nieuwe stelsel Marktanalyse in het kader

Nadere informatie

Transformatie in de gemeente Dalfsen. Dichter bij de kern

Transformatie in de gemeente Dalfsen. Dichter bij de kern Transformatie in de gemeente Dalfsen Dichter bij de kern 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding...3 2. Transformatie Sociaal Domein Dichter bij de kern...4 2.1. Transformatie ambitie in uitgangspunten...5 2.2 Bestaande

Nadere informatie

Presentatie inzet middelen Wmoen Jeugdwet. Commissie M 21 november 2016

Presentatie inzet middelen Wmoen Jeugdwet. Commissie M 21 november 2016 Presentatie inzet middelen Wmoen Jeugdwet Commissie M 21 november 2016 Doel Afgelopen week ontstond maatschappelijke discussie rondom de inzet middelen Wmo, jeugdwet en participatie Uit de gesprekken en

Nadere informatie

Foar en mei elkoar! Lokale agenda sociaal domein gemeente Menameradiel

Foar en mei elkoar! Lokale agenda sociaal domein gemeente Menameradiel Foar en mei elkoar! Lokale agenda sociaal domein gemeente Menameradiel INLEIDING Dit korte en bondige kader geeft inzicht in de uitdagingen op het lokale sociale domein voor de komende 2 jaar. De gemeente

Nadere informatie

Voorbereiden door krachten te bundelen... 2. Visie op nieuwe taken... 2. Vernieuwingen in welzijn, (jeugd)zorg en werk... 2

Voorbereiden door krachten te bundelen... 2. Visie op nieuwe taken... 2. Vernieuwingen in welzijn, (jeugd)zorg en werk... 2 Nieuwsbrief sociaal domein, #1 Vernieuwing welzijn, (jeugd)zorg en werk Inhoud Voorbereiden door krachten te bundelen... 2 Visie op nieuwe taken... 2 Vernieuwingen in welzijn, (jeugd)zorg en werk... 2

Nadere informatie

Welzijn nieuwe stijl. Thema-avond gemeenteraad Geldermalsen. 19 oktober 2010 Marjon Breed

Welzijn nieuwe stijl. Thema-avond gemeenteraad Geldermalsen. 19 oktober 2010 Marjon Breed Welzijn nieuwe stijl Thema-avond gemeenteraad Geldermalsen 19 oktober 2010 Marjon Breed Presentatie Welzijn nieuwe stijl Welzijn in Geldermalsen De Wmo Welzijn Actuele ontwikkelingen Welzijn nieuwe stijl

Nadere informatie

Sociaal kwetsbare burgers in Eersel. Antje Eugster Onderzoeksfunctionaris

Sociaal kwetsbare burgers in Eersel. Antje Eugster Onderzoeksfunctionaris Sociaal kwetsbare burgers in Eersel Antje Eugster Onderzoeksfunctionaris Prestatievelden Wmo 1. Het bevorderen van sociale samenhang en leefbaarheid dorpen 2. Op preventie gerichte ondersteuning van jeugdigen

Nadere informatie

Heel het Kind Samenvatting van de concept kadernota

Heel het Kind Samenvatting van de concept kadernota Heel het Kind Samenvatting van de concept kadernota 2 Samenvatting van de concept kadernota - Heel het Kind Heel het Kind Op 18 februari 2014 heeft de Eerste Kamer de nieuwe Jeugdwet aangenomen. Daarmee

Nadere informatie

Wmo beleidsplan Maatschappelijke Zorg 2012-2014. Centrumgemeenteregio Zuid-Holland Zuid

Wmo beleidsplan Maatschappelijke Zorg 2012-2014. Centrumgemeenteregio Zuid-Holland Zuid Wmo beleidsplan Maatschappelijke Zorg 2012-2014 Centrumgemeenteregio Zuid-Holland Zuid Raadscarrousel Drechtsteden 2 oktober 2012 Opbouw presentatie 1. Maatschappelijke Zorg (Wmo prestatievelden 7, 8 en

Nadere informatie

Proces 3 Decentralisaties Samen optrekken in de Achterhoek

Proces 3 Decentralisaties Samen optrekken in de Achterhoek Workshop 3 Gemeenten werken samen in de regio Proces 3 Decentralisaties Samen optrekken in de Achterhoek Eindhoven 17 juni 2013 Arne van Hout casus Achterhoek Caroline Mobach procesbegeleiding Aanleiding

Nadere informatie

De welzijnskoers Gemeente Roermond - afdeling Welzijn 2013

De welzijnskoers Gemeente Roermond - afdeling Welzijn 2013 1 De welzijnskoers 2013-2016 Gemeente Roermond - afdeling Welzijn 2013 2 Inhoud Inhoud... 2 Inleiding... 3 Aanleiding... 3 1 Welzijnsvisie Roermond... 3 2 Regeerakkoord Rutte II... 4 3 Het routeboek: de

Nadere informatie

Subsidie uitvraag Welzijnswerk 2017

Subsidie uitvraag Welzijnswerk 2017 Subsidie uitvraag Welzijnswerk 2017 In beweging komen Ontwikkelen Meedoen Met lef! Oktober, 2016 1. Inleiding In 2015 en 2016 gingen wij Meiinoar op reis en die reis gaat verder. De reis wordt intensiever

Nadere informatie

Een hoop nieuwe verantwoordelijkheden. Decentralisaties in het Sociaal Maatschappelijk Domein

Een hoop nieuwe verantwoordelijkheden. Decentralisaties in het Sociaal Maatschappelijk Domein Louis Litjens - Projectdirecteur Ramon Testroote - Wethouder Louis Louis Litjens Ramon Testroote - Wethouder Ramon Testroote Litjens - Projectdirecteur Projectdirecteur Wethouder Een hoop nieuwe verantwoordelijkheden

Nadere informatie

Presentatie De nieuwe WMO. Raimond de Prez Wethouder Zorg en Wijken

Presentatie De nieuwe WMO. Raimond de Prez Wethouder Zorg en Wijken Presentatie De nieuwe WMO Raimond de Prez Wethouder Zorg en Wijken Inhoudsopgave 1. De nieuwe WMO in Delft 2. De Delftse toegang tot zorg en ondersteuning Positie toegang: basis maatwerk vangnet Vangnet/

Nadere informatie

GEMEENTEBLAD. Nr SUBSIDIEREGELING VITALE SAMENLEVING 1. ALGEMEEN

GEMEENTEBLAD. Nr SUBSIDIEREGELING VITALE SAMENLEVING 1. ALGEMEEN GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente. Nr. 180547 21 december 2016 SUBSIDIEREGELING VITALE SAMENLEVING 1. ALGEMEEN Artikel 1.1 Doel van de subsidieregeling Deze subsidieregeling beoogt de inclusieve

Nadere informatie

Onderwerp: Visiedocument Drie decentralisaties: Vooruitzicht op veranderingen in het maatschappelijk domein

Onderwerp: Visiedocument Drie decentralisaties: Vooruitzicht op veranderingen in het maatschappelijk domein Agendapunt : 6 Voorstelnummer : 11-085 Raadsvergadering : 7 november 2013 Naam opsteller : L. Hulskamp/ E. van Braak/ M. Zweers / M. Klaver Blankendaal Informatie op te vragen bij : L. Hulskamp Portefeuillehouders

Nadere informatie

Onderwerp Beleidskader Jeugd Datum 6 november 2018

Onderwerp Beleidskader Jeugd Datum 6 november 2018 2018-377 Gemeenteraad Onderwerp Beleidskader Jeugd 2018-2022 Datum 6 november 2018 Raadsvoorstel Afdeling Strategie Maatschappelijke Ontwikkeling Portefeuillehouder J. Kuiper Onderwerp Vaststelling Beleidskader

Nadere informatie

Preventie in Gooise Meren. Preventie in het Sociaal domein

Preventie in Gooise Meren. Preventie in het Sociaal domein Preventie in Gooise Meren Preventie in het Sociaal domein Preventie: brede opgave Samen werken aan een vitale samenleving: prettig leefbaar, veilig, toegankelijk, gezond en betrokken Domein overstijgend:

Nadere informatie

Met elkaar voor elkaar

Met elkaar voor elkaar Met elkaar voor elkaar Publiekssamenvatting Oktober 2013 1 1 Inleiding Met elkaar, voor elkaar. De titel van deze notitie is ook ons motto voor de komende jaren. Samen met u (inwoners en beroepskrachten)

Nadere informatie

AANVRAAGFORMULIER ACTIVITEITENSUBSIDIE:

AANVRAAGFORMULIER ACTIVITEITENSUBSIDIE: AANVRAAGFORMULIER ACTIVITEITENSUBSIDIE: AANVRAGER Naam organisatie Postadres Postcode + plaats Bezoekadres Postcode + plaats Contactpersoon Functie contactpersoon Telefoonnummer E-mail adres ACTIVITEIT

Nadere informatie

Buurtsportcoaches en de grote transformaties van het sociale domein. Robby Aldenkamp.

Buurtsportcoaches en de grote transformaties van het sociale domein. Robby Aldenkamp. Buurtsportcoaches en de grote transformaties van het sociale domein Robby Aldenkamp. Drie decentralisaties in het sociale domein: 1. AWBZ WMO 2. Participatiewet 3. Jeugdwet Wat verandert er met ingang

Nadere informatie

Transitieavond Maandag 16 april 2012 19.30 uur 22.00 uur. 1.Inleiding 2.Jeugdzorg 3.AWBZ 4.WWNV

Transitieavond Maandag 16 april 2012 19.30 uur 22.00 uur. 1.Inleiding 2.Jeugdzorg 3.AWBZ 4.WWNV Transitieavond Maandag 16 april 2012 19.30 uur 22.00 uur 1.Inleiding 2.Jeugdzorg 3.AWBZ 4.WWNV Kabinet Rutte Gemeenten zijn in staat de eigen kracht en de mogelijkheden van burgers en hun sociale netwerk

Nadere informatie

Startnotitie. Vrijwilligerswerk Vrijwilligers maken het verschil! 2011 2014. Versie: 21 april 2011 1

Startnotitie. Vrijwilligerswerk Vrijwilligers maken het verschil! 2011 2014. Versie: 21 april 2011 1 Startnotitie Vrijwilligerswerk Vrijwilligers maken het verschil! 2011 2014 Versie: 21 april 2011 1 1. Aanleiding 1.1. Voor u ligt de startnotitie vrijwilligersbeleid, directe aanleiding voor deze startnotitie

Nadere informatie

Uitvoeringsplan Wmo beleid 2013-2016 Samen sterk in de Wmo Gemeente Slochteren

Uitvoeringsplan Wmo beleid 2013-2016 Samen sterk in de Wmo Gemeente Slochteren Uitvoeringsplan Wmo beleid 2013-2016 Samen sterk in de Wmo Gemeente Slochteren 1 Prestatieveld Sociale Samenhang en Leefbaarheid Doel: Versterken van het zorgzaam samenleven Wat deden we al en blijven

Nadere informatie

Presentatie voor cliëntenorganisaties

Presentatie voor cliëntenorganisaties Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling Presentatie voor cliëntenorganisaties 18 oktober 2013 Ambitie 1. Hulp en zorg anders georganiseerd: dichtbij huis, snel beschikbaar, minder versnipperd 2. Groter beroep

Nadere informatie

Stand van zaken Sociaal Domein

Stand van zaken Sociaal Domein Stand van zaken Sociaal Domein Van transitie naar transformatie Gemeenteraad 27 oktober 2016 Voorbereiding Inhoud 2013 2020 Implementatie en borging Transformatie 1-1-2015 transitie heden Waar staan we

Nadere informatie

Decentralisatie van de AWBZ en de nieuwe Wmo: wat betekent dit voor ouderen

Decentralisatie van de AWBZ en de nieuwe Wmo: wat betekent dit voor ouderen Decentralisatie van de AWBZ en de nieuwe Wmo: wat betekent dit voor ouderen Presentatie Bijeenkomst KBO Bondsbestuur Herman Eitjes, adviseur programma Aandacht voor Iedereen Programma Aandacht voor iedereen

Nadere informatie

Sociaal domein. Decentralisatie AWBZ-Wmo. Hoofdlijnen nieuwe Wmo KIDL 27-11-2014. H. Leunessen, gem. Landgraaf 1. Wmo / Jeugzorg / Participatiewet

Sociaal domein. Decentralisatie AWBZ-Wmo. Hoofdlijnen nieuwe Wmo KIDL 27-11-2014. H. Leunessen, gem. Landgraaf 1. Wmo / Jeugzorg / Participatiewet Sociaal domein Wmo / Jeugzorg / Participatiewet Wat verandert er per 1 januari 2015? Hoofdlijnen nieuwe Wmo Wmo 2007: 1. Welzijnswet 2. Wet voorzieningen Gehandicapten 3. Hulp bij het Huishouden (HbH)

Nadere informatie

Welkom. Presentatie wijkteams in de gemeente Leeuwarden en hoe zij de financiële hulpverlening hebben ingericht

Welkom. Presentatie wijkteams in de gemeente Leeuwarden en hoe zij de financiële hulpverlening hebben ingericht Welkom Presentatie wijkteams in de gemeente Leeuwarden en hoe zij de financiële hulpverlening hebben ingericht Inhoud Inrichting werkwijze wijkteams Leeuwarden Verdieping in schuldhulpverlening Verdieping

Nadere informatie

DOEN WE HET IN ARNHEM

DOEN WE HET IN ARNHEM ZO DOEN WE HET IN ARNHEM 1 1. Inleiding Op 1 januari 2017 gaat de Stichting Sociale Wijkteams Arnhem formeel van kracht. Daarmee kiest de gemeente Arnhem voor het oprichten van een onafhankelijke juridische

Nadere informatie

MAATSCHAPPELIJKE OPVANG EN BESCHERMD WONEN IN DE REGIO OOST-VELUWE

MAATSCHAPPELIJKE OPVANG EN BESCHERMD WONEN IN DE REGIO OOST-VELUWE MAATSCHAPPELIJKE OPVANG EN BESCHERMD WONEN IN DE REGIO OOST-VELUWE ONZE AGENDA VOOR 2016-2020 NA INSPRAAK Sommige mensen hebben zo weinig grip op hun dagelijks leven, dat ze niet zelfstandig kunnen wonen.

Nadere informatie

Kinderen/jeugdigen hebben hun plek in de openbare ruimte/de samenleving. Een sterk jeugd- en jongerenwerk gebaseerd op Welzijn Nieuwe Stijl

Kinderen/jeugdigen hebben hun plek in de openbare ruimte/de samenleving. Een sterk jeugd- en jongerenwerk gebaseerd op Welzijn Nieuwe Stijl Vrije Tijd 2012- Optimale ontmoetings- en De jeugd faciliteren om elkaar te ontwikkelingsmogelijkheden voor ontmoeten in de eigen omgeving kinderen en jeugdigen zodat zij hun sociale netwerken opbouwen

Nadere informatie

Bijlage 3: Overzicht ontwikkelingen

Bijlage 3: Overzicht ontwikkelingen Bijlage 3: Overzicht ontwikkelingen De Wmo heeft de afgelopen jaren een flinke ontwikkeling doorgemaakt. De eerste jaren bestonden uit het neerzetten van goede structuren voor hulp en ondersteuning. De

Nadere informatie

Uitvoeringsprogramma Wmo 2013

Uitvoeringsprogramma Wmo 2013 November 201 Fout! Verwijzingsbron niet gevonden. Fout! Verwijzingsbron niet gevonden. Mens & Maatschappij, Volwassenen & senioren en Sociale Zekerheid Uitvoeringsprogramma Wmo 2013 Mens & Maatschappij,

Nadere informatie

naar een nieuw Wmo-beleidsplan

naar een nieuw Wmo-beleidsplan naar een nieuw Wmo-beleidsplan gemeente Cranendonck extra Commissievergadering 26 april 2011 Ruud Vos Naar een nieuw Wmo-beleidsplan voor Cranendonck trends en ontwikkelingen bestuursakkoord Rijk en VNG

Nadere informatie

Raadsvoorstel 49. Gemeenteraad. Vergadering 8 mei Onderwerp : Besteding regionale middelen WMO 2007

Raadsvoorstel 49. Gemeenteraad. Vergadering 8 mei Onderwerp : Besteding regionale middelen WMO 2007 Raadsvoorstel 49 Vergadering 8 mei 2007 Gemeenteraad Onderwerp : Besteding regionale middelen WMO 2007 B&W vergadering : 27 maart 2007 Dienst / afdeling : SE. MOeD Aan de gemeenteraad, Als één van de uitwerkingen

Nadere informatie

Regionaal en lokaal Beleidskader Transitie Jeugdzorg Route Zuidoost 2014-2018

Regionaal en lokaal Beleidskader Transitie Jeugdzorg Route Zuidoost 2014-2018 Bijlage 2 bij raadsvoorstel inzake Lokaal en regionaal beleidskader voor jeugdzorg. Samenvatting Regionaal en lokaal Beleidskader Transitie Jeugdzorg Route Zuidoost 2014-2018 Inleiding Op 1 januari 2015

Nadere informatie

Op Eigen Kracht 3 decentralisaties

Op Eigen Kracht 3 decentralisaties Op Eigen Kracht 3 decentralisaties 10-2-2014 Wat komt ter sprake? -> Waarover gaan de 3 decentralisaties ook alweer? -> Film -> Wat is er in de tussentijd gebeurd? -> 3 decentralisaties 3 rode draden ->

Nadere informatie

Zelf doen wat kan en ondersteuning waar moet.

Zelf doen wat kan en ondersteuning waar moet. Zelf doen wat kan en ondersteuning waar moet. Op 1 januari 2015 wordt de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 (Wmo 2015) van kracht. De zes Drechtsteden zijn dan verantwoordelijk voor de ondersteuning

Nadere informatie

Ook de wensen en eisen aan de professionele organisaties veranderen door de kanteling.

Ook de wensen en eisen aan de professionele organisaties veranderen door de kanteling. Welzijn nieuwe stijl in gemeente Apeldoorn. Maatschappelijk agenderen gericht op de kanteling van formele naar informele zorg en het versterken van de zelfredzaamheid bewoners. Wat is interessant aan deze

Nadere informatie

Uitvoeringsplan Wmo-beleid

Uitvoeringsplan Wmo-beleid Uitvoeringsplan Wmo-beleid 2016-2019 In onderstaand overzicht is per inwonergroep aangegeven welke nieuwe activiteiten worden ondernomen om de in het Wmo-beleidsplan opgenomen doelstellingen te realiseren.

Nadere informatie

De Wmo en de decentralisaties

De Wmo en de decentralisaties De Wmo en de decentralisaties Presentatie Alice Makkinga Adviseur programma Aandacht voor Iedereen Inhoud Landelijk programma Aandacht voor iedereen Belangrijke maatschappelijke trends? Belangrijkste wettelijke

Nadere informatie

Oude en nieuwe Wmo. ondersteuning. 2 Deze resultaatgebieden zijn: a. een huishouden te voeren; b. zich te verplaatsen in en om de woning;

Oude en nieuwe Wmo. ondersteuning. 2 Deze resultaatgebieden zijn: a. een huishouden te voeren; b. zich te verplaatsen in en om de woning; Oude en nieuwe Wmo De Tweede Kamer is akkoord met het Voorstel van wet Wmo 2015. Na behandeling in de Eerste Kamer zal dit voorstel eind 2014 de huidige Wmo gaan vervangen. Tussen de huidige Wmo en het

Nadere informatie

1. Inleiding. Nieuwe vormgeving

1. Inleiding. Nieuwe vormgeving Voorwoord Dit is het subsidieprogramma voor 2016. Hierin vindt u welke organisaties, stichtingen en verenigingen we willen aanmoedigen om Helmonders met elkaar te verbinden. Dit doen we vanuit een visie.

Nadere informatie

Samenvatting Klanttevredenheidsonderzoek Wmo en de Benchmarks Wmo resultaten over 2013

Samenvatting Klanttevredenheidsonderzoek Wmo en de Benchmarks Wmo resultaten over 2013 Samenvatting Klanttevredenheidsonderzoek Wmo en de Benchmarks Wmo resultaten over 2013 Klanttevredenheidsonderzoek Het KTO is een wettelijke verplichting wat betreft de verantwoording naar de Gemeenteraad

Nadere informatie

Wat weet u na vanavond?

Wat weet u na vanavond? ROADSHOW Wijkzorg Wat weet u na vanavond?.wat er nu eigenlijk verandert en waarom Hoe bestaande samenwerking goed kan worden benut als basis voor Wijkzorg.Wat kansen zijn om welzijn en informele zorg aan

Nadere informatie

Herstel en rehabilitatie in het licht van herziening zorgstelsel

Herstel en rehabilitatie in het licht van herziening zorgstelsel Herstel en rehabilitatie in het licht van herziening zorgstelsel Hanneke Henkens Congres Herstelwerkzaamheden 14 december 2006 WMO, WIA, WWB, Poortwachter AWBZ ZVW Forensisch wettelijk kader GGz Maatschappelijke

Nadere informatie

Sport en bewegen binnen het Sociaal Domein Breng beweging in de drie D s!

Sport en bewegen binnen het Sociaal Domein Breng beweging in de drie D s! ACTIEF VOOR Sportorganisaties Maatschappelijke organisaties Onderwijs Overheden Sport en bewegen binnen het Sociaal Domein Breng beweging in de drie D s! De drie D s Drie transities in het sociale domein:

Nadere informatie

Factsheet Wmo Drechtsteden. Met elkaar voor elkaar zorgen. Dichtbij en toegankelijk

Factsheet Wmo Drechtsteden. Met elkaar voor elkaar zorgen. Dichtbij en toegankelijk Factsheet Wmo 2015-2018 Drechtsteden Met elkaar voor elkaar zorgen. Dichtbij en toegankelijk 2 Decentralisatie AWBZ/Wmo Nieuwe taken Met de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo 2015) zijn gemeenten

Nadere informatie

Het sociale domein in verandering. Kansen voor verbetering

Het sociale domein in verandering. Kansen voor verbetering Het sociale domein in verandering Kansen voor verbetering Veendam, 25 april 2013 Agenda Een korte inleiding Veranderingen in het sociale domein Decentralisaties 2 Het sociale domein verandert De overheid

Nadere informatie

Jeugdhulp in Nissewaard

Jeugdhulp in Nissewaard Jeugdhulp in Nissewaard Projectleider decentralisatie jeugdhulp Angela van den Berg Regisseur jeugd en gezin JOT kernen Jolanda Combrink Inhoud 1. Wat verandert er? 2. Beleidskaders 3. Jeugdhulpplicht

Nadere informatie

Raadsvergadering van 14 maart 2013 Agendanummer: 9.1. Onderwerp: Inrichting stelsel Zorg voor jeugd (transitie jeugdzorg)

Raadsvergadering van 14 maart 2013 Agendanummer: 9.1. Onderwerp: Inrichting stelsel Zorg voor jeugd (transitie jeugdzorg) RAADSVOORSTEL Verseon kenmerk: 386736 Raadsvergadering van 14 maart 2013 Agendanummer: 9.1 Onderwerp: Inrichting stelsel Zorg voor jeugd (transitie jeugdzorg) Verantwoordelijk portefeuillehouder: A. Grootenboer-Dubbelman

Nadere informatie

GEMEENTEBLAD Officiële publicatie van Gemeente Houten

GEMEENTEBLAD Officiële publicatie van Gemeente Houten Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Houten; gelet op de Algemene subsidieverordening gemeente Houten; besluit vast te stellen de Subsidieregeling beoordelingscriteria en verplichtingen:

Nadere informatie

sociale teams In de stad Groningen

sociale teams In de stad Groningen sociale teams In de stad Groningen 11 november 2013 Samenwerken in de buurt Cjg Huisartsen Stip Buurtwerkers Corporaties Politie Wijkbewoners scholen Onze partners Visie Stad Groningen In de kern betreft

Nadere informatie

Verslag basiscursus Wmo d.d. 12 april 2013 LSR in (Utrecht)

Verslag basiscursus Wmo d.d. 12 april 2013 LSR in (Utrecht) Verslag basiscursus Wmo d.d. 12 april 2013 LSR in (Utrecht) De vier cursisten, die aanwezig waren, begonnen zich aan elkaar voor te stellen onder leiding van de cursusleidster. Van de vier cursisten waren

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Wij stellen voor: Beleidskader maatschappelijk zorg besluitvormend de raad van de gemeente Teylingen

Raadsvoorstel. Wij stellen voor: Beleidskader maatschappelijk zorg besluitvormend de raad van de gemeente Teylingen Raadsvoorste l Raadsvoorstel Beleidskader maatschappelijk zorg 2017-2025 doel: aan: besluitvormend de raad van de gemeente Teylingen zaaknummer: 164032 datum voorstel: 31 oktober 2016 datum collegevergadering:

Nadere informatie