Stuurgroep Volwassenenonderwijs Prioriteitenlijst van te ontwikkelen opleidingsprofielen voor het schooljaar

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Stuurgroep Volwassenenonderwijs Prioriteitenlijst van te ontwikkelen opleidingsprofielen voor het schooljaar 2013-2014"

Transcriptie

1 Stuurgroep Volwassenenonderwijs Prioriteitenlijst van te ontwikkelen opleidingsprofielen voor het schooljaar Samenwerkingsverband van de vier pedagogische begeleidingsdiensten (vzw SNPB) en het Vlaams Ondersteuningscentrum voor het Volwassenenonderwijs (Vocvo) Prioriteitenlijst te ontwikkelen opleidingsprofielen in van 24

2 Stuurgroep Volwassenenonderwijs Prioriteitenlijst van te ontwikkelen opleidingsprofielen voor het schooljaar Deel 1 van de prioriteitenlijst omvat alle voorstellen van nieuw te ontwikkelen (deel 1A) of te herwerken (deel 1B) opleidingsprofielen, uitbreidingsmodules en geletterdheidsmodules voor de Basiseducatie en het Secundair Volwassenenonderwijs. Deze voorstellen worden voor opportuniteitstoets voorgelegd aan de overheid. De lijst kwam tot stand op basis van de bevraging van alle consortia/centra. De opleidingsprofielen, uitbreidingsmodules en geletterdheidsmodules die nog in ontwikkeling zijn na een eerdere opportuniteitstoets werden in deze lijst niet meer opgenomen. Deel 2 van de prioriteitenlijst omvat de bestaande goedgekeurde opleidingsprofielen die de stuurgroep plant te herwerken naar aanleiding van erkende beroepskwalificaties en desgevallend signalen van de centra die wijzen op een dringende nood aan actualisering. Er wordt hierbij rekening gehouden met de clustering van de opleidingen binnen (en eventueel over) de studiegebieden. DEEL 1A NIEUW TE ONTWIKKELEN OP S Secundair volwassenenonderwijs Studiegebied Te ontwikkelen OP Verantwoording Bijzondere educatieve noden Deafhood (80 lt) Is het OP relevant omwille van maatschappelijke tendensen? Deze opleiding, waarvan de lessen volledig in de Vlaamse Gebarentaal worden gegeven, richt zich naar dove volwassenen (specifieke cursistengroep) en beoogt het bijbrengen van kennis en achtergrond rond Dovenculturen, Vlaamse en internationale Dovengeschiedenis, de Vlaamse en andere Dovengemeenschappen en de structuur en evolutie van de Vlaamse Gebarentaal. Zulke lessen werden en worden niet aangeboden in het dovenonderwijs en ook dove mensen die school liepen in het regulier onderwijs hadden geen toegang tot deze doof-specifieke kennis (het grote aantal dove jongeren dat momenteel naar het regulier onderwijs gaat heeft daar trouwens nog steeds geen toegang toe). Het is zelfs zo dat horende studenten die studeren aan één van de CVO s die de opleiding Graduaat Tolk voor Doven aanbieden, meer toegang hebben tot deze kennis dan dove volwassenen zelf. Deze opleiding sluit dus nauw aan bij de educatieve noden van Vlaamse dove (jong)volwassenen. Een betere kennis en een beter begrip van en inzicht in de eigen taal (dus taalinzicht en bevorderen van meta- Prioriteitenlijst te ontwikkelen opleidingsprofielen in van 24

3 Studiegebied Te ontwikkelen OP Verantwoording linguistische vaardigheden), cultuur, geschiedenis en de eigen gemeenschap kan enerzijds de relatie tussen de Dovengemeenschap en de horende gemeenschap ten goede komen (wat ook leidt tot een betere verstandhouding op de werkvloer tussen dove en horende collega s), en anderzijds relaties binnen de Dovengemeenschap zelf, waar mensen van zeer verschillende achtergronden en opleidingsniveaus interageren en moeten samenwerken. Kennis over Deafhood komt het zelfvertrouwen, zelfbeeld en zelfwaarde van de dove persoon ten goede en leidt tot een beter functioneren op de horende werkvloer. De cursus is extra waardevol voor dove personen die de verworven kennis op een directe manier kunnen toepassen in hun werkomgeving, bijvoorbeeld leerkrachten gebarentaal, leerkrachten en opvoeders in de dovenscholen, enzovoort. Fevlado Diversus blijft vragende partij om deze opleiding binnen de structuur van het Vlaamse Volwassenenonderwijs te organiseren. Dove volwassenen maken hierdoor kennis met de onderwijsstructuur en een onderwijsinstelling. Zo ervaren zij de mogelijkheden van permanent leren. De opleiding leidt tot een certificaat en dit heeft een positief effect voor de dove volwassenen zelf maar ook eventueel voor hun werkgever. Bestaat er een referentiekader/nieuw, recente wijzigingen? Deze opleiding maakt gebruik van Deafhood als referentiekader. De term Deafhood werd bedacht door de Britse academicus dr. Paddy Ladd en is zowel een ontologische term die een positieve manier van doof-zijn beschrijft, als een emancipatorische tool voor analyse van onderdrukking die dove mensen (hebben) ondergaan. Het Deafhood-concept is hierdoor een erg geschikt referentiekader om een plaats te geven aan bepaalde maatschappelijke tendensen zoals toenemende medicalisering van doofheid, discriminatie van dove gebarentaligen, gebrek aan onderwijskansen voor deze groep maar ook bijvoorbeeld de erkenning van de Vlaamse Gebarentaal en de (her)opleving van bepaalde aspecten van Dovencultuur. Volgende bronnen beschrijven het Deafhood concept meer diepgaand: Ladd, P. (2003) Understanding Deaf Culture: In Search of Deafhood. Clevedon: Multilingual Matters. Ladd, P. (2005) Deafhood: A concept stressing possibilities, not deficits. Scandinavian Journal of Public Health, 33, Kusters, A. and De Meulder, M. (2013 forthcoming) Understanding Deafhood: In Search of its Meanings. American Annals of the Deaf 158(5) Raemdonck, L. en Scheiris, I. (2007) Ongehoord verleden, doofbewustzijn in historisch perspectief, Prioriteitenlijst te ontwikkelen opleidingsprofielen in van 24

4 Studiegebied Te ontwikkelen OP Verantwoording 80 blz. Raemdonck, L. en Scheiris, I. (2007) Ongehoord verleden, dove frontvorming in België aan het begin van de 20 e eeuw, 192 blz. Land- en tuinbouw Medewerker in de dierenverzorging Bestaat er een draagvlak bij de centra? De centra die de opleiding Tolk voor doven (HBO5) aanbieden onderschrijven deze aanvraag. De aanvragers wensen in samenwerking met Fevlado Diversus een opleiding te ontwikkelen. Werd er rekening gehouden met bestaand modulair aanbod? Tot op heden werd deze opleiding georganiseerd binnen het voorlopige structuurschema Technische Bijscholing maar deze opleidingsstructuur verdwijnt definitief vanaf 1 september Er is geen overlap met een andere opleiding. Er is eventueel een raakvlak met de module Dovengemeenschap en Psychologische aspecten van doofheid uit de opleiding Graduaat Tolk voor Doven, optie Tolk Vlaamse Gebarentaal maar deze modules zijn gericht op horende volwassenen, niet op dove volwassenen. Andere aanbieders? Er bestaan geen gelijkaardige opleidingen bij VDAB en Syntra. Wat is de relatie met andere opleidingsniveaus binnen onderwijs? Het betreft een opleiding die zou worden aangeboden op het niveau secundair volwassenenonderwijs. Is het OP relevant omwille van maatschappelijke tendensen? Binnen het land- en tuinbouwonderwijs op secundair niveau is er een tendens naar een meer geïntegreerde aanpak: de klassieke tuinbouwopleidingen en scholen evolueren momenteel in de richting van plant, dier en milieu, waarbij de verschillende aspecten van de land- en tuinbouw aan bod komen. Ook dierenzorg maakt hier deel van uit, en blijkt een van de redenen van het succes van de tuinbouwopleidingen bij jongeren. Ook bij volwassenen is er een groeiende interesse voor en stijgt de vraag naar opleidingen in land- en tuinbouw. In het aanvragend centrum is er sinds een jaarlijkse stijging van het aantal inschrijvingen, zowel voor de opleiding Tuinbouw (van 500 LUC naar LUC) als voor aanverwante opleidingen, zoals Bloemschikken/Florist en Biochemie (c.q. Wijnbouw). Daarbij stellen we vast dat er een hiaat is waar het opleidingen aangaat m.b.t. de brede verzorging van dieren, vooral dan laagdrempelige en certificaatgerichte opleidingen in het volwassenenonderwijs met een brede tewerkstellingsmogelijkheid. Minstens volgende sectoren kunnen bij de ontwikkeling betrokken worden en het opleidingsprofiel zal hen ook Prioriteitenlijst te ontwikkelen opleidingsprofielen in van 24

5 Studiegebied Te ontwikkelen OP Verantwoording ter validering worden voorgelegd: - Boerenbond - ANI-ZOO (de Belgische Beroepsfederatie voor de Huisdierensector) - de sector van de dierenasielen Bestaat er een referentiekader/nieuw, recente wijzigingen? Competent-fiche Kweker-Verzorger van dieren (meer bepaald het luik verzorging van dieren eerder dan het kweken en fokken van dieren). VDAB - Cobrafiche huisdierenverzorger: Competentiekaart Medewerker Dierverzorging (Nederland) f Bestaat er een draagvlak bij de centra? Alle centra voor volwassenenonderwijs met onderwijsbevoegdheid voor één of meerdere opleidingen van het studiegebied Land- en tuinbouw zullen bij de ontwikkeling van het opleidingsprofiel betrokken worden. Werd er rekening gehouden met bestaand modulair aanbod? In het bestaande modulaire aanbod bestaat geen enkele opleiding die beantwoordt aan de mogelijkheden van de hierboven vermelde referentiekaders. Noch in het studiegebied Land- en Tuinbouw, waar de opleiding mogelijk kan worden ondergebracht, noch in andere studiegebieden worden opleidingen aangeboden m.b.t. dierenzorg. Er is geen overlap noch is er een raakvlak met een bestaande modulaire opleiding. Andere aanbieders? VDAB biedt geen vergelijkbare opleiding aan. Syntra biedt een reeks opleidingen aan binnen dierenzorg (o.a. Syntra-West), die mogelijk enige raakpunten vertonen met het voorgestelde dierenartsassistent, maar een duidelijk andere finaliteit hebben, dan wel slechts zeer partieel zouden kunnen overlappen bijvoorbeeld omdat ze specifiek gericht zijn op één dier (o.a. honden, paarden) of slechts één specifiek aspect van de verzorging van een dier betreffen (o.a. gedragsproblemen, tandverzorging, kappen, voorzien van hoefijzers, dagdagelijkse verzorging in een asiel). Prioriteitenlijst te ontwikkelen opleidingsprofielen in van 24

6 Studiegebied Te ontwikkelen OP Verantwoording Wat is de relatie met andere opleidingsniveaus binnen onderwijs? Secundair onderwijs: zie hoger (m.i.v. leertijd bij Syntra). In het Hoger Onderwijs situeert een eventuele vervolgopleiding zich op het niveau professionele bachelor (Dierenartsassistent). Koeling en warmte Uitbreidingsmodule Depannage gasbranders Opmerking De aanvragen voor de uitbreidingsmodules Depannage gasbranders, Depannage stookoliebranders, Inregelen van CV-installaties en Dimensioneren van CV-installaties worden bekeken in het kader van de herwerking van de bestaande opleidingsprofielen binnen het studiegebied Koeling en warmte op basis van de erkende beroepskwalificaties Chauffagist en sanitarist. Vertrekkende van de erkende beroepskwalificaties zal er nagegaan worden of de basiscompetenties die beoogd worden in deze aanvragen deel uit maken van het reguliere traject chauffagist of als uitbreidingsmodules ontwikkeld worden. Indien er voor uitbreidingsmodules geopteerd wordt, zal het ontwikkelwerk in samenspraak met de sector gebeuren en door de sector gevalideerd worden. Op welke bestaande opleiding(en) sluit deze uitbreidingsmodule aan? De uitbreidingsmodule wordt gekoppeld aan de opleidingen Technieker Centrale Verwarming en Installateur Centrale Verwarming. Is de uitbreidingsmodule relevant omwille van maatschappelijke tendensen? Alle servicebedrijven die in de sector gasverwarming actief zijn: Dalkia, GSH, Imtech, Cegelec, Cofely,.,FVB, Ubic en Cerga zijn vragende partij voor deze uitbreidingsmodule. Bestaat er een referentiekader/nieuw, recente wijzigingen? Erkende beroepskwalificaties Chauffagist en Technicus verwarmingsinstallaties Deel van de Competentfiche van de SERV: Cluster F Installatie van sanitaire en thermische uitrusting Bestaat er een draagvlak bij de centra? De opleidingen Technieker Centrale Verwarming en Installateur Centrale Verwarming worden in een 9-tal centra aangeboden. Het betreft vrij gespecialiseerde opleidingen, maar gelet op de vraag vanuit de sector heeft dergelijke uitbreidingsmodule heel wat potentieel. De module Gasbranders waar deze uitbreidingsmodule inhoudelijk bij aansluit, wordt jaarlijks door het merendeel van de centra met onderwijsbevoegdheid ook effectief ingericht. Werd er rekening gehouden met bestaand modulair aanbod? Prioriteitenlijst te ontwikkelen opleidingsprofielen in van 24

7 Studiegebied Te ontwikkelen OP Verantwoording Het is een specialisatie, vervolmaking bij de module Gasbranders. Binnen deze module worden alle onderdelen met hun functie besproken. Probleemanalyse wordt niet behandeld. Deze uitbreiding gaat dieper in op storingen, hun oorzaak en het oplossen ervan. Andere aanbieders? - Brandertechnicus (190100) VDAB, deel Regeling en sturing voor brandertechnicus - Meten is weten voor de brandertechnicus : Syntra - Trends in onderhoud: Syntra Koeling en warmte Uitbreidingsmodule Depannage stookoliebranders en kachels Op welke bestaande opleiding(en) sluit deze uitbreidingsmodule aan? De uitbreidingsmodule wordt gekoppeld aan de opleidingen Technieker Centrale Verwarming en Installateur Centrale Verwarming. Is de uitbreidingsmodule relevant omwille van maatschappelijke tendensen? Alle servicebedrijven die in de sector actief zijn: Dalkia, GSH, Imtech, Cegelec, Cofely,., FVB, Ubic en Cedicol zijn vragende partij voor deze uitbreidingsmodule. Bestaat er een referentiekader/nieuw, recente wijzigingen? Erkende beroepskwalificaties Chauffagist en Technicus verwarmingsinstallaties Deel van de Competentfiche van de SERV: Cluster F Installatie van sanitaire en thermische uitrusting Bestaat er een draagvlak bij de centra? De opleidingen Technieker Centrale Verwarming en Installateur Centrale Verwarming worden in een 9-tal centra aangeboden. Het betreft vrij gespecialiseerde opleidingen, maar gelet op de vraag vanuit de sector heeft dergelijke uitbreidingsmodule heel wat potentieel. De modules Stookoliebranders en kachels 1+2 waar deze uitbreidingsmodule bij aansluit, wordt jaarlijks door het merendeel van de centra met onderwijsbevoegdheid ook effectief ingericht. Werd er rekening gehouden met bestaand modulair aanbod? Het is een specialisatie, vervolmaking bij de modules stookoliebranders en kachels 1+2. Binnen deze modules worden alle onderdelen met hun functie besproken. Probleemanalyse wordt niet behandeld. Deze uitbreiding gaat dieper in op storingen, hun oorzaak en het oplossen ervan. Prioriteitenlijst te ontwikkelen opleidingsprofielen in van 24

8 Studiegebied Te ontwikkelen OP Verantwoording Andere aanbieders? - Brandertechnicus (190100) VDAB, deel Regeling en sturing voor brandertechnicus - Meten is weten voor de brandertechnicus: Syntra - Trends in onderhoud: Syntra Koeling en warmte Uitbreidingsmodules inregelen van CVinstallaties en dimensioneren van CVinstallaties Op welke bestaande opleiding(en) sluit deze uitbreidingsmodule aan? Deze uitbreidingsmodules worden gekoppeld aan de opleiding Monteur Centrale Verwarming. Is de uitbreidingsmodule relevant omwille van maatschappelijke tendensen? Deze modules sluiten aan bij de bestaande opleiding Monteur Centrale Verwarming, dit is ook de opleiding met het laagste niveau om je als zelfstandige te vestigen. Het inregelen van de waterzijde van een CV-installatie kan uitgevoerd worden door iemand die een beperkte kennis heeft van de werking van de thermische werking van een gasbrander of een stookolie brander. Architecten en studiebureaus dienen deze kennis te bezitten bij het ontwerp van nieuwe installaties en bij renovatieprojecten. Dit is ook een doelgroep. Alle servicebedrijven die in de sector actief zijn: Dalkia, GSH, Imtech, Cegelec, Cofely,., FVB, Ubic en Cedicol zijn vragende partij voor deze uitbreidingsmodules. Kleinere ketels met kleinere watervolumes en dus kleinere buffers eisen een veel nauwkeurige inregeling. De markt evolueert verder van grote vloerketels naar kleine wandketels. Bestaat er een referentiekader/nieuw, recente wijzigingen? Erkende beroepskwalificaties Chauffagist en Technicus verwarmingsinstallaties Deel van de Competentfiche van de SERV: F Installatie van sanitaire en thermische uitrusting + Competentfiche I Onderhoudstechnicus verwarmingsinstallaties Bestaat er een draagvlak bij de centra? De opleiding Monteur Centrale Verwarming wordt door een 7-tal centra aangeboden. Gelet op de vraag vanuit de sector heeft een dergelijke uitbreidingsmodule heel wat potentieel. Werd er rekening gehouden met bestaand modulair aanbod? Prioriteitenlijst te ontwikkelen opleidingsprofielen in van 24

9 Studiegebied Te ontwikkelen OP Verantwoording Uitbreiding, specialisatie bij de opleiding Monteur Centrale Verwarming. Inregelen en dimensioneren van een installatie komt niet aan bod in deze opleiding. In de opleidingen Technieker Centrale Verwarming en Installateur Centrale Verwarming komt het inregelen en dimensioneren wel aan bod. Andere aanbieders? - Inregelen van CV-installaties in residentiële woningen, Syntra West - Trends in onderhoud: Syntra- Trends in onderhoud: Syntra ICT Uitbreidingsmodule Virtualisatie Op welke bestaande opleiding(en) sluit deze uitbreidingsmodule aan? Bij de opleiding Informatica - Computer- en besturingssystemen en netwerken. Is de uitbreidingsmodule relevant omwille van maatschappelijke tendensen? Virtualisatie ( is een sterk toenemende toepassing om op zelfde hardware verschillende besturingssystemen en servers te laten werken. Sector: deze techniek wordt zeer veel toegepast in servertoepassingen als hosting, datacentra, bedrijfsnetwerken. Beroepsfederatie: Cevora heeft, na bevraging van de bedrijfswereld, deze module toegevoegd aan de werkzoekenden opleiding ICT support medewerker. Bestaat er een referentiekader/nieuw, recente wijzigingen? Productie en exploitatie van informatiesystemen : Bestaat er een draagvlak bij de centra? Deze opleiding was gevraagd om in te richten door Cevora en VDAB in het kader van de werkzoekenden opleiding ICT Support medewerker Zie ook: - VDAB opleiding Pc- en netwerktechnicus : ngid=13807&doelgroep=2 - VDAB opleiding Systeembeheer Windows : ngid=13418&doelgroep=2. Prioriteitenlijst te ontwikkelen opleidingsprofielen in van 24

10 Studiegebied Te ontwikkelen OP Verantwoording Werd er rekening gehouden met bestaand modulair aanbod? Virtualisatie is een recente techniek die niet besproken wordt in het bestaande modulaire aanbod. Andere aanbieders? Cevora: VDAB Werken met virtuele servers met behulp van VM Ware : Citrix: VDAB opleiding Pc- en netwerktechnicus : ngid=13807&doelgroep=2 VDAB opleiding Systeembeheer Windows : ud&opleidingid=13418&doelgroep=2 Mechanicaelektriciteit Uitbreidingsmodule ITIL Op welke bestaande opleiding(en) sluit deze uitbreidingsmodule aan? Bij de opleidingen Computeroperator en Netwerktechnicus. Is de uitbreidingsmodule relevant omwille van maatschappelijke tendensen? ITIL ( is een wereldwijd geaccepteerd referentiekader voor het inrichten van de beheerprocessen binnen een ICT-organisatie. Voor een ictmedewerker is kennis van dit kader en zijn terminologie belangrijk. Sector: Alle bedrijven met computernetwerk, in bijzonder dienstverlenende bedrijven voor onderhoud, datacenter, Beroepsfederatie: Cevora heeft, na bevraging van de bedrijfswereld, deze module toegevoegd aan de werkzoekenden opleiding ICT support medewerker. Bestaat er een referentiekader/nieuw, recente wijzigingen? - Computeroperator: Prioriteitenlijst te ontwikkelen opleidingsprofielen in van 24

11 Studiegebied Te ontwikkelen OP Verantwoording - Productie en exploitatie van informatiesystemen: Bestaat er een draagvlak bij de centra? Deze opleiding was gevraagd om in te richten door Cevora en VDAB in het kader van de werkzoekenden opleiding ICT Support medewerker. Zie ook: VDAB opleiding Systeembeheer Windows : &opleidingid=13418&doelgroep=2 VDAB opleiding IT Medewerker : &opleidingid=13434&doelgroep=2 Cevora ITIL Awareness : de basis van ITIL : Cevora IT Service Management volgens ITIL : Werd er rekening gehouden met bestaand modulair aanbod? ITIL wordt in het bestaande modulaire aanbod niet besproken. Andere aanbieders? - Cevora ITIL Awareness : de basis van ITIL : - Cevora IT Service Management volgens ITIL : - VDAB opleiding Systeembeheer Windows : ngid=13418&doelgroep=2 - VDAB opleiding IT Medewerker : Prioriteitenlijst te ontwikkelen opleidingsprofielen in van 24

12 Studiegebied Te ontwikkelen OP Verantwoording ngid=13434&doelgroep=2 Basiseducatie Leergebied Te ontwikkelen OP Verantwoording Maatschappijoriëntatie Groeitraject Is het OP relevant omwille van maatschappelijke tendensen? Armoede en sociale uitsluiting zijn hardnekkige problemen. De kloof tussen arm en rijk groeit in Vlaanderen en er bestaan duidelijke correlaties tussen laaggeschooldheid, werkloosheid en armoede. Meer en meer studies bevestigen dit. De grote kloof tussen mensen die leven in armoede enerzijds en de maatschappij en haar vertegenwoordigers anderzijds heeft zware gevolgen voor mensen. Mensen in armoede blijven in hun contacten met maatschappelijke vertegenwoordigers onbegrepen. Armoede is een structureel probleem waarvoor een structurele aanpak nodig is. Niettegenstaande de structurele uitsluiting hebben ook armen en mensen die het slachtoffer zijn van allerlei vormen van sociale uitsluiting ambities. Zij willen erbij horen, een plaats hebben in de samenleving, ze willen zich ontplooien, het zelf beter hebben en een betere toekomst voor hun kinderen realiseren. De maatschappelijke kloven op eigen kracht overbruggen is zeer moeilijk, maar toch willen we werk maken van groeitrajecten. De Centra voor Basiseducatie zijn ervan overtuigd dat mensen in armoede zelf de kans moeten krijgen om te versterken, de vicieuze cirkel wèl te doorbreken, hun krachten op eigen tempo te ontwikkelen, hun leven (opnieuw of eindelijk) in handen te nemen. Dat komt henzelf ten goede, hun omgeving en hun kinderen, en de samenleving. We voorzien vijf MO-kernthema s voor de opleiding Groeitraject : communiceren, zichzelf in kaart brengen, keuzes maken en zich oriënteren, leerdrempels wegwerken en sociale uitsluiting begrijpen. Naast het MO-luik heeft deze doelgroep ondersteuning nodig op het vlak van taal: talige laaggeletterdheid en (kans)armoede komen heel vaak samen voor. Daarom moet deze opleiding ook een NT1-luik omvatten. Bestaat er een referentiekader/nieuw, recente wijzigingen? Voor het leergebied MO in de basiseducatie werd in het voorjaar van 2013 door AKOV in samenwerking met VOCVO en de Centra voor Basiseducatie een nieuw referentiekader uitgewerkt (cf. matrix MO). Deze opleiding maakt dan ook gebruik van dit nieuw referentiekader en meer specifiek van de acht nog niet verkavelde doelen die met kansarmoede te maken hebben. Bestaat er een draagvlak bij de centra? Prioriteitenlijst te ontwikkelen opleidingsprofielen in van 24

13 Leergebied Te ontwikkelen OP Verantwoording Op 19 april 2013 organiseerde de Federatie Centra voor Basiseducatie i.s.m. de Stuurgroep VO een visiedag voortraject EDAS. Uit die visiedag bleek de noodzaak aan een groeitraject naast het voortraject EDAS. We willen de doelgroep van mensen in armoede goed kunnen bedienen (cf. werkgroep armoede van de Federatie CBE). Dit willen we niet alleen realiseren door randvoorwaarden te vervullen zodat mensen in armoede kunnen deelnemen aan het open aanbod van de CBE, maar ook door in samenwerking met organisaties van en voor mensen in armoede een specifiek aanbod te kunnen vormgeven. Om aan de stijgende vraag van deze organisaties te kunnen tegemoetkomen is het noodzakelijk dat de armoede gerelateerde geactualiseerde MO-eindtermen verkaveld geraken. Nu kan immers enkel de lange EDAS-module (300 lestijden) aangeboden worden; ofwel moeten de CBE maatwerk aanvragen. We willen een opleidingsprofiel maken dat voor verschillende contexten en doelgroepen (binnen de groep van mensen in armoede) bruikbaar is: i.f.v. werk of vrijwilligerswerk, maar evengoed voor mensen die actief zijn op de arbeidsmarkt, voor ouders, i.s.m. verenigingen waar armen het woord nemen, Werd er rekening gehouden met bestaand modulair/lineair aanbod? Een opleiding die zich specifiek richt op mensen in armoede bestaat niet, terwijl de vraag er wel is. We gaan ervan uit dat een aantal bestaande MO-modules een plaats kunnen krijgen in de nieuwe opleiding. Deze gemeenschappelijke modules fungeren dan als bruggetjes binnen het leergebied MO. Deze modules zijn er om cursisten te laten proeven van andere MO-modules en zo hun leerhorizon te verruimen en deze horizonten ook te verkennen. We zien dat deze aanpak bij de nieuwe geflexibiliseerde MO-opleidingen werkt. Andere aanbieders? In het volwassenenonderwijs zijn er geen andere aanbieders van een dergelijk aanbod. Wat zijn de gevolgen voor andere opleidingen of opleidingsniveaus? Er zijn strikt genomen geen gevolgen voor andere opleidingen of opleidingsniveaus. Wel hopen we via dit specifiek aanbod meer mensen in armoede te bereiken en hen positieve leerervaringen te laten opdoen en hen handvatten tot leren aan te reiken. Op die manier hopen we dat zij doorstromen naar andere opleidingen of opleidingsniveaus. DEEL 1BTE ACTUALISEREN OP S N.A.V. SIGNALEN UIT DE CENTRA Secundair volwassenenonderwijs Studiegebied Te herwerken OP Verantwoording Prioriteitenlijst te ontwikkelen opleidingsprofielen in van 24

14 Bijzondere educatieve noden Ervaringsdeskundige in de armoede en sociale uitsluiting - De volledige opleiding tot ervaringsdeskundige is momenteel opgesplitst in een voortraject binnen basiseducatie en de beroepsopleiding binnen het secundair volwassenenonderwijs. De centra beschouwen enkele elementen van deze samenwerkingsstructuur als inefficiënt. o Zeker het gebrek aan continuïteit van procesbegeleiding tussen het voortraject en de huidige beroepsopleiding is een minpunt, zowel voor de cursisten als voor het personeel. Dit model belet ook een voldoende stabiele teamwerking. o Centra ervaren wel een duidelijke meerwaarde van de samenwerking tussen CBE en CVO, maar pleiten voor een andere samenwerkingsvorm, verticaler en beter geïntegreerd, waarbij iedereens competenties beter tot hun recht komen. o Concreet wil men de huidige module Onderzoek naar kansarmoede-ervaringen in het voortraject integreren in de beroepsopleiding, en ondersteunende modules i.v.m. taal, leren leren en ICT verder laten inrichten door basiseducatie. - Enkele aspecten van de opleiding zijn onvoldoende te vatten in het aantal uren per module in het huidige opleidingsprofiel. Vooral in een aantal modules Methodische Training en Beroepspraktijk is onvoldoende rekening gehouden met de intensieve persoonlijke begeleiding. Een uitbreiding van het aantal uren begeleiding die kan aangewend worden voor deze modules is noodzakelijk. - Een aantal modules evolueerde doorheen de eerste uitvoering van het huidige opleidingsprofiel in de voorbije vier schooljaren qua prioriteiten in inhoud en doelstellingen. Centra willen van de gewenste herziening gebruik maken om correcties aan te brengen op de basiscompetenties in enkele modules. - Tenslotte willen de centra van een herziening gebruik maken om sommige basiscompetenties helderder en eenvoudiger te formuleren conform de aanbevelingen in de doorlichtingsrapporten van de inspectie. Ze willen een helder schema maken waarin de groei naar de vereiste competenties doorheen de verschillende modules verduidelijkt wordt als houvast voor cursisten, lesgevers en stagementoren. Prioriteitenlijst te ontwikkelen opleidingsprofielen in van 24

15 ICT Informaticatoepassingssoftware Is de herwerking relevant omwille van maatschappelijke tendensen? Het OP Informatica-toepassingssoftware (ITS) dateert van 2007 en nam quasi ongewijzigd de modules en basiscompetenties over van het voorlopig modulair structuurschema van De centra signaleerden naar aanleiding van de bevragingen , en een aantal dringende vragen ter actualisering van de basiscompetenties. De huidige opleiding volstaat niet langer om tegemoet te komen aan recente en snel wijzigende veranderingen op het vlak van toepassingssoftware. De huidige basiscompetenties zijn grotendeels achterhaald. De opleiding Informatica-toepassingssoftware is een algemene opleiding, geen beroepsopleiding. Een algemene opleiding is een samenhangend geheel van opleidingsactiviteiten gericht op maatschappelijk participeren en/of op een vervolgopleiding (definitie website AKOV). De opleiding ITS onderscheidt zich m.a.w. van de beroepsgerichte informaticaopleidingen in bijv. het studiegebied Grafische technieken (DTP-operator, Fotograaf, Multimedia-operator, Webdesigner, Webontwikkelaar, Webserverbeheerder) of het studiegebied Mechanicaelektriciteit (o.a. Computeroperator, Netwerktechnicus, Uitvoerend CAD-tekenaar (bouw, wegeniswerken, elektriciteit, mechanische constructies, HVAC, piping). De opleiding ITS is niet diplomagericht. Bovendien hebben weinig of geen cursisten de bedoeling de opleiding in haar totaliteit te volgen en ambiëren m.a.w. ook niet echt het certificaat. De opleiding ITS heeft tot doel een veelheid aan competenties (zinvol geclusterd in modules) bij te brengen om mensen toe te laten efficiënt om te gaan met de talloze ICT-toepassingen waarmee zij in hun dagdagelijkse omgeving geconfronteerd worden en hen zo maatschappelijk zelfredzaam te maken/te zorgen dat ze maatschappelijk zelfredzaam blijven. De finaliteiten van enerzijds ITS en anderzijds de beroepsopleidingen dienen duidelijk van elkaar te worden onderscheiden. Tegelijk moet er evenwel ook voor gezorgd worden dat er soepele overgangen in beide richtingen mogelijk zijn/blijven. Het perspectief van waaruit mensen zich voor een ICT-module inschrijven is niet altijd eenduidig en kan in de loop van de opleiding veranderen. In algemene zin pleit de stuurgroep ervoor het OP zodanig te herwerken dat het futureproof is: daartoe dient er o.m. voor gezorgd dat de basiscompetenties voldoende generiek geformuleerd zijn en soft- en hardwareonafhankelijk. De stuurgroep pleit voor het behoud van een standaard leertraject (met modules van 60lt) naast een verkort traject (met modules van 40lt). Bestaat er een referentiekader/nieuw, recente wijzigingen? Wat betreft het (de) te hanteren referentiekader(s) voor deze opleiding, stelt de stuurgroep voor om samen met de overheid te onderzoeken welk(e) referentiekaders de basis kan (kunnen) vormen voor de herwerking van dit opleidingsprofiel (cf. intentieverklaring referentiekaders, blz. 7). Het referentiekader zou een antwoord moeten bieden op de vraag Wat hebben mensen aan ICT nodig in hun leven en in welke domeinen? Professioneel (bijv. leerkrachten SO die ICT moeten integreren in hun lessen)? Persoonlijk? Dagelijks leven? Binnen het gezin? Vrije tijd? In functie van het volgen van opleidingen (educatieve ICT-behoeften)? Enz. Het OP ITS vormt idealiter een gereedschapskoffer (toolkit) waaruit de gebruiker die sleutels of tools kan ter hand nemen die hij in zijn situatie/context/rol nodig acht. Prioriteitenlijst te ontwikkelen opleidingsprofielen in van 24

16 Bestaat er een draagvlak bij de centra? Verschillende consortia gaven n.a.v. de jaarlijkse bevragingen in , en signalen dat er dringend nood is aan aanpassing van het OP ITS. 82 centra bieden de opleiding ITS aan. In samenwerking met de pedagogische begeleidingsdiensten en Vocvo stelde de stuurgroep een werkgroep van deskundigen samen om het OP te herwerken; de vorderingen van de werkgroep zullen stelselmatig naar alle betrokken centra worden teruggekoppeld. Werd er rekening gehouden met bestaand modulair aanbod? Naast de algemene ICT-opleidingen bestaan in het secundair volwassenenonderwijs ook beroepsgerichte informaticaopleidingen in bijv. het studiegebied Grafische technieken (DTP-operator, Fotograaf, Multimedia-operator, Webdesigner, Webontwikkelaar, Webserverbeheerder) of het studiegebied Mechanica-elektriciteit (o.a. Computeroperator, Netwerktechnicus, Uitvoerend CAD-tekenaar (bouw, wegeniswerken, elektriciteit, mechanische constructies). Andere aanbieders? Er bestaan ook tal van ICT-opleidingen bij VDAB, Syntra en op de private opleidingsmarkt. Wat is de relatie met andere opleidingsniveaus binnen onderwijs? De relatie tot de ICT-opleidingen in het hoger beroepsonderwijs enerzijds, en tot de ICT-opleiding in de basiseducatie anderzijds, moet duidelijk worden afgebakend. Dit kan o.m. aan de hand van descriptorelementen gerelateerd aan de desbetreffende VKS-niveaus. Voor het SO gelden vakoverschrijdende eindtermen ICT. De evoluties m.b.t. ICT-integratie in het leerplichtonderwijs worden opgevolgd. Basiseducatie Leergebied Te herwerken OP Verantwoording Prioriteitenlijst te ontwikkelen opleidingsprofielen in van 24

17 Maatschappijoriëntatie Voortraject beroepsopleiding Ervaringsdeskundig e in de armoede en sociale uitsluiting Uit de bevraging van de consortia De volledige opleiding tot ervaringsdeskundige is momenteel opgesplitst in een voortraject binnen basiseducatie en de beroepsopleiding binnen het secundair volwassenenonderwijs. De centra beschouwen enkele elementen van deze samenwerkingsstructuur als inefficiënt. o Zeker het gebrek aan continuïteit van procesbegeleiding tussen het voortraject en de huidige beroepsopleiding is een minpunt, zowel voor de cursisten als voor het personeel. Dit model belet ook een voldoende stabiele teamwerking. o Centra ervaren wel een duidelijke meerwaarde van de samenwerking tussen CBE en CVO, maar pleiten voor een andere samenwerkingsvorm, verticaler en beter geïntegreerd, waarbij iedereens competenties beter tot hun recht komen. o Concreet wil men de huidige module Onderzoek naar kansarmoede-ervaringen in het voortraject integreren in de beroepsopleiding, en ondersteunende modules i.v.m. taal, leren leren en ICT verder laten inrichten door basiseducatie. - Enkele aspecten van de opleiding zijn onvoldoende te vatten in het aantal uren per module in het huidige opleidingsprofiel. Vooral in een aantal modules Methodische Training en Beroepspraktijk is onvoldoende rekening gehouden met de intensieve persoonlijke begeleiding. Een uitbreiding van het aantal uren begeleiding die kan aangewend worden voor deze modules is noodzakelijk. - Een aantal modules evolueerde doorheen de eerste uitvoering van het huidige opleidingsprofiel in de voorbije vier schooljaren qua prioriteiten in inhoud en doelstellingen. Centra willen van de gewenste herziening gebruik maken om correcties aan te brengen op de basiscompetenties in enkele modules. - Tenslotte willen de centra van een herziening gebruik maken om sommige basiscompetenties helderder en eenvoudiger te formuleren conform de aanbevelingen in de doorlichtingsrapporten van de inspectie. Ze willen een helder schema maken waarin de groei naar de vereiste competenties doorheen de verschillende modules verduidelijkt wordt als houvast voor cursisten, lesgevers en stagementoren. Uit de visiedag EDAS van de Basiseducatie: Nieuwe eindtermen ifv het voortraject EDAS - In het voorjaar van 2010 werden de MO-eindtermen geactualiseerd. Bij die actualisering werden ook eindtermen geformuleerd voor de nog te actualiseren opleiding voortraject EDAS. De nieuwe matrix MO dekt voor 100% het geheel van de oude MO-doelen. Eindtermen 38 tot en met 45 werden echter nog niet verkaveld omdat het voortraject EDAS actualiseren toen nog niet aan de orde was. - Bij het actualiseren van het voortraject zullen deze doelen ook verkaveld moeten worden. Dit kan een argument zijn om voor een actualisering te gaan omdat deze doelen veel generieker en dus ook soepeler te hanteren zijn. Daarnaast kan zo n nieuwe opleiding met nieuwe modules dan ook gebruitkt worden in andere contexten. Zo heeft Brusselleer nu i.s.m. Kind&Gezin een maatwerk dat EDAS-doelen bevat. - NT1-module o Het huidige voortraject maakt gebruik van de NT1-module 051. Bij een actualisering kunnen we beter een module kiezen of maken die minder niveaugebonden is. Op dit moment is het een moeilijkheid dat de cursisten uiteraard niet allemaal het niveau 051 hebben. Dit is mits creativiteit op te lossen, maar beter iets grondiger aan te pakken nu we de kans krijgen. o Een geactualiseerde taalmodule voor het voortraject EDAS moet functionele doelen bevatten. We kunnen onderzoeken of de nieuwe NT1-geletterdheidsmodules interessant zijn of overwegen om een specifieke doelenselectie te maken voor het voortraject. We differentiëren liever niet met modules op verschillende niveaus, maar wel binnen modules om de kracht van het groepsleren maximaal te benutten. - Concept herbekijken o Het is noodzakelijk het hele concept samen met de CVO s en met De Link te herbekijken. Prioriteitenlijst te ontwikkelen opleidingsprofielen in o Het voortraject organiseren neemt teveel uren in beslag. Er zijn wel veel cursisten, maar slechts om de drie jaar. Door 17 van 24 aftopping betekent dit hoe dan ook geen groeivoordeel. Zo geeft CBE Limburg-Zuid aan dat dit niet meer haalbaar is. Een oplossing hiervoor zouden we kunnen vinden in het herwerken van de opleiding.

18 Prioriteitenlijst te ontwikkelen opleidingsprofielen in van 24

19 DEEL 2 TE ONTWIKKELEN OP S N.A.V. ERKENDE BEROEPSKWALIFICIATIES (+ DESGEVALLEND SIGNALEN UIT DE CENTRA) In 2012 werd één beroepskwalificatie niveau 2 erkend (Magazijnmedewerker). De stuurgroep diende op 15 sept een OP ter goedkeuring in; dit OP is inmiddels definitief goedgekeurd en kan in de centra vanaf 1 september 2013 worden geïmplementeerd. Onderwijsbevoegdheid kan evenwel ten vroegste worden aangevraagd in september en toegekend m.i.v. 1 februari In 2012 werden ook twee beroepskwalificaties niveau 4 erkend (Residentieel elektrotechnisch installateur en Tandartsassistent). De stuurgroep dient op 15 september 2013 de twee herwerkte OP s bij de overheid in ter goedkeuring. In 2013 (periode januari-augustus) werden - 5 beroepskwalificaties niveau 2 erkend + 7 ingeschaald maar nog niet bij BVR bekrachtigd; - 1 beroepskwalificatie niveau 3 erkend + 17 ingeschaald maar nog niet bij BVR bekrachtigd; - 17 beroepskwalificaties niveau 4 erkend + 6 ingeschaald maar nog niet bij BVR bekrachtigd. - Erkende beroepskwalificaties niveau 5 die niet resulteren in een onderwijskwalificatie van niveau 5, zullen conform de bepalingen uit het decreet betreffende de verstrekking van het HBO in het secundair volwassenenonderwijs worden ondergebracht. In voorkomend geval zal de stuurgroep deze opleidingen opnemen in het prioriteitenplan. Daarnaast zijn er nog, volgens de meest recente informatie van AKOV, zo n 108 beroepskwalificatiedossiers in ontwikkeling. De stuurgroep neemt in haar prioriteitenplan de bij BVR bekrachtigde beroepskwalificaties en de reeds ingeschaalde beroepskwalificatiedossiers op. Voor deze beroepskwalificaties wordt er onderzocht hoe ze zich verhouden tot het bestaande aanbod van het volwassenenonderwijs. Desgevallend zullen de opleidingsprofielen die gevat worden door een erkende beroepskwalificatie herwerkt worden, conform de opdracht die de minister aan de stuurgroep gaf (brief d.d. 9 mei 2012). Daarnaast stellen we vast dat er voor een aantal erkende beroepskwalificaties geen overeenkomstige opleiding bestaat binnen het volwassenenonderwijs. Voor deze beroepskwalificaties stellen we voor om bij de centra af te toetsen of er een draagvlak bestaat om hiervoor nieuwe opleidingen te ontwikkelen. Indien er een draagvlak bestaat, worden de aanvragen in een eerstvolgende opportuniteitstoets voorgelegd aan de overheid. Prioriteitenlijst te ontwikkelen opleidingsprofielen in van 24

20 Verder staat de stuurgroep uiteraard open voor prioritaire opdrachten van de minister aangaande de ontwikkeling van nieuwe of de herwerking van bestaande opleidingen. Hieronder volgt een overzicht per cluster/studiegebied: Cluster EBK (+ niveau + statuut) Studiegebied Te herwerken OP Opmerkingen Bouw/boorders Bouw/boorders Boorder horizontale boringen (niv.3, Boorder verticale boringen (niv.3, Geen gelijkaardig OP in aanbod SVO Geen gelijkaardig OP in aanbod SVO Bouw/dakafdichting Dakafdichter (niv.3, BVR) Bouw Dakdichter OP d.d. 5/5/2006, geëvalueerd schooljaar , evaluatierapport inspectie. Bouw/dakafdichting Dakdekker (niv.3, BVR) Bouw Dakdekker metalen dak Dakdekker pannen en leien Polyvalent dakdekker ZM Restauratie metalen daken OP d.d. 5/5/2006, geëvalueerd schooljaar , evaluatierapport inspectie. Bouw/verwarming Chauffagist (niv.4, BVR) Koeling en warmte Bouw/verwarming Sanitarist (niv.4, BVR) Koeling en warmte Monteur CV Installateur CV Technicus CV Installateur individuele gasverwarming Monteur klimatisatie Aircotechnieker Koelmonteur Installateur warmtepompen Sanitair installateur Loodgieter Signalen van de centra tot aanpassing van de OP s (cf. aanvragen uitbreidingsmodules). Uit een eerste analyse van het BKD blijkt dat technieken in verband met klimatisatie, airco, koeling en warmtepompen eveneens meegenomen werden in de beroepskwalificatie. Verder te onderzoeken in welke mate dit effect heeft op de betrokken OP s. Verder te onderzoeken hoe de erkende beroepskwalificatie zich verhoudt tot deze bestaande OP s. Chemie Chemie Procesoperator chemische en farmaceutische industrie (niv.4, BVR) Productieoperator chemie (niv. 4, Chemie Procesoperator chemie Recent OP d.d. 1/9/2011 evaluatie uiterlijk Chemie Prioriteitenlijst te ontwikkelen opleidingsprofielen in van 24

21 Grafische Grafische Grafische Grafische Procesoperator drukafwerking in de printmedia (niv.4, BVR) Procesoperator drukken in de printmedia (niv.4, BVR) Productieoperator grafische sector (niv.4, Productiemedewerker drukafwerking in de printmedia (niv.2, Grafische technieken Grafische technieken Grafische technieken Grafische technieken Drukvoorbereider Operator digitale impositie Digitaal drukker DTP-operator Hulpdrukker Offsetdrukker vellenpers Offsetdrukker rotatie Flexodrukker Diepdrukker Zeefdrukker Afwerker: snijder en vouwer Machinaal boekbinder Papier- en kartonoperator Er bestaat enkel een goedgekeurd leerplan voor DTP-operator. OP s d.d. 1/9/2005 geëvalueerd in Te onderzoeken hoe de erkende beroepskwalificaties zich verhouden tot de bestaande OP s. Grafische Productiemedewerker drukken in de printmedia (niv.2, Grafische technieken Grafische Productiemedewerker grafische sector (niv.2, Grafische technieken Hout/hout Hout/hout Binnenschrijnwerker (niv.3, Buitenschrijnwerker (niv.3, Hout Hout Plaatser parket Binnenschrijnwerker ZM Complexe trappen Buitenschrijnwerker ZM zelfdragend buitenschrijnwerk OP s d.d , evaluatieperiode schooljaar , geen signalen van de centra ontvangen Verder te onderzoeken hoe deze beroepskwalificaties zich verhouden tot de OP s. Hout/hout Werkplaatsbinnenschrijnwerker (niv.3, Hout Binnenschrijnwerker ZM CNC-houtbewerking ZM Optimalisering CNC-houtbewerking Hout/hout Werkplaatsbuitenschrijnwerker (niv.3, Hout Daktimmerman Buitenschrijnwerker ZM zelfdragend buitenschrijnwerk Prioriteitenlijst te ontwikkelen opleidingsprofielen in van 24

22 Hout/hout Houtskeletbouwer (niv.3, Hout/hout Werkplaatsschrijnwerker houtskeletbouw (niv.3, Hout Hout ZM Houtconstructie systemen ZM Houtconstructie systemen Het betreft een Zwevende module Houtconstructie systemen (houtskeletbouw) d.d bij OP Daktimmerman. Te onderzoeken hoe dit zich verhoudt t.o.v. de te ontwikkelen EBK daktimmerman (info op basis van navraag bij AKOV) Hout/hout Interieurbouwer (niv.3, Hout Interieurbouwer OP d.d , evaluatieperiode schooljaar , geen signalen van de centra ontvangen Hout/hout Meubelmaker interieurelementen (niv.3, Hout Meubelmaker OP d.d , evaluatieperiode schooljaar , geen signalen van de centra ontvangen. Te onderzoeken hoe dit BKD zich verhoudt t.o.v. het in ontwikkeling zijnde BKD Meubelmaker alsook de relatie met OP Meubelmaker (inclusief uitbreidingsmodules restauratietechnieken) Hout/hout Productiemedewerker hout (ni. 2, BVR) Hout Geen gelijkaardig OP in aanbod SVO, wel mogelijke relaties met OP Productiemedewerker kunststoftechnieken. Hout/hout Procesoperator hout (niv. 4, BVR) Hout/hout Productieoperator hout (niv. 4, BVR) Hout Hout Geen gelijkaardig OP in aanbod SVO, wel mogelijke relaties met OP's Machineregelaar extrusie, spuitgieten en thermisch vormen Prioriteitenlijst te ontwikkelen opleidingsprofielen in van 24

23 Textiel Textiel Productieoperator textielproductielijn (niv.4, BVR) Procesoperator textiel (niv.4, Textiel Textiel Er bestaan enkel goedgekeurde leerplannen voor Aanknoper/schranker Badstofwever Jacquardwever Kwaliteitswisselaar platweverij Regelaar tapijt/fluweelweefmachines Tapijt/fluweelwever Zwevende module Kwaliteitswissels tapijtweverij. Worden de andere opleidingen niet ingericht? OP s d.d. 1/9/2005 geëvalueerd in , behalve Kwaliteitswisselaar platweverij: OP d.d. 24/07/2009 geëvalueerd in Te onderzoeken hoe de erkende beroepskwalificaties zich verhouden tot de bestaande OP s. Er zijn nog tal van BKD s in ontwikkeling, o.a. wever en verschillende BKD s m.b.t. kleding- en confectieartikelen(bijv. operator productielijn, operator snijafdeling, productieverantwoordelijke enz.) Toerisme Gids (niv.4, Toerisme Gids Is momenteel HBO5-opleiding OP d.d. 1/9/2008. Geëvalueerd in ? /bakkerij Medewerker bakkerij (niv.2, BVR) Bakkersgast Herhaalde signalen/dringende vragen tot aanpassing van de OP s vanwege de centra /bakkerij Bakker (niv.4, BVR) Broodbakker Ambachtelijk broodbakker /bakkerij Banketbakker (niv.4, BVR) Brood en banket Banketbakker /bakkerij Chocoladebewerker (niv.4, BVR) Ambachtelijk chocoladebewerker /bakkerij Ijsbereider (niv.4, BVR) Ambachtelijk ijsbereider Bereider consumptie-ijs en tearoomspecialiteiten Prioriteitenlijst te ontwikkelen opleidingsprofielen in van 24

24 /bakkerij Suiker- en marsepeinbewerker (niv.4, BVR) Confiseur-chocoladebewerker /bakkerij Productiemedewerker voedingsindustrie (niv.2, BVR) /bakkerij Procesoperator voedingsindustrie (niv.4, BVR) Productieoperator voedingsindustrie (niv.4, BVR) /slagerij Medewerker slagerij (niv.2, Slagersgast Verkoper in de slagerij Herhaalde signalen/dringende vragen tot aanpassing van de OP s vanwege de centra /slagerij /slagerij Bereider van vleesproducten (niv.3, Vleesbereider (niv.3, Slagerij en vleeswaren Traiteur-delicatessenslager Te onderzoeken hoe de erkende beroepskwalificaties zich verhouden tot de bestaande OP s. /slagerij Vleesbewerker (niv.3, /slagerij Uitsnijder/uitbener (niv.3, Uitsnijder/uitbener /slagerij Slachter (niv.3, /slagerij /slagerij Slager/distributie (niv.4, Slager/spekslager (niv.4, Ambachtelijk slager Culinair traiteurslager Slager Spekslager Herhaalde signalen/dringende vragen tot aanpassing van de OP s vanwege de centra Te onderzoeken hoe de erkende beroepskwalificaties zich verhouden tot de bestaande OP s. Medewerker wijnbouw (niv.2, ingeschaald Prioriteitenlijst te ontwikkelen opleidingsprofielen in van 24

Nieuwsflash nr. 23 28 oktober 2013 Kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs

Nieuwsflash nr. 23 28 oktober 2013 Kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs Nieuwsflash nr. 23 28 oktober 2013 Kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs Geachte collega Via deze Nieuwsflash informeren wij u graag over de laatste stand van zaken i.v.m. de activiteiten

Nadere informatie

Nieuwsflash nr. 26 12 november 2014 Kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs

Nieuwsflash nr. 26 12 november 2014 Kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs Nieuwsflash nr. 26 12 november 2014 Kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs Geachte collega Via deze Nieuwsflash informeren wij u graag over de laatste stand van zaken i.v.m. de activiteiten

Nadere informatie

Secundair volwassenenonderwijs

Secundair volwassenenonderwijs Secundair volwassenenonderwijs Opgelet: Enkel de opleidingen uit het VWO die voorkomen op deze lijst komen in aanmerking voor het verhoogde max. van 180u omdat ze voorbereiden op een knelpuntberoep. Voor

Nadere informatie

Stuurgroep Volwassenenonderwijs Prioriteitenlijst van te ontwikkelen opleidingsprofielen voor het schooljaar 2014-2015

Stuurgroep Volwassenenonderwijs Prioriteitenlijst van te ontwikkelen opleidingsprofielen voor het schooljaar 2014-2015 Stuurgroep Volwassenenonderwijs Prioriteitenlijst van te ontwikkelen opleidingsprofielen voor het schooljaar 2014-2015 Samenwerkingsverband van de vier pedagogische begeleidingsdiensten (vzw SNPB) en het

Nadere informatie

AANBOD ALGEMENE VORMING EN DIPLOMAGERICHTE OPLEIDINGEN IN HET VOLWASSENENONDERWIJS WEST-VLAANDEREN. CVO De Avondschool. CVO 3 Hofsteden CVO CREO

AANBOD ALGEMENE VORMING EN DIPLOMAGERICHTE OPLEIDINGEN IN HET VOLWASSENENONDERWIJS WEST-VLAANDEREN. CVO De Avondschool. CVO 3 Hofsteden CVO CREO Het Centrum voor Volwassenenonderwijs (CVO) organiseert alle modules Het CVO organiseert een aantal, maar niet alle modules van deze opleiding. Studiegebied: Algemene Vorming Economie-moderne talen ASO3

Nadere informatie

SECUNDAIR VOLWASSENONDERWIJS

SECUNDAIR VOLWASSENONDERWIJS Welke opleidingen worden terugbetaald? In deze lijst kan je zien welke examens en opleidingen altijd terugbetaald worden door de coördinatie: 1. Het inschrijvingsgeld voor de examens van alle aangeboden

Nadere informatie

Bijlage IX bij het besluit van de Vlaamse Regering van 19 juli 2007 betreffende de studiebekrachtiging in het volwassenenonderwijs

Bijlage IX bij het besluit van de Vlaamse Regering van 19 juli 2007 betreffende de studiebekrachtiging in het volwassenenonderwijs Bijlage 2 bij het besluit van de Vlaamse Regering van.../.../... tot wijziging van de indeling van studiegebieden in opleidingen van het secundair volwassenenonderwijs en van de regelgeving betreffende

Nadere informatie

AANBOD ALGEMENE VORMING EN DIPLOMAGERICHTE OPLEIDINGEN IN HET VOLWASSENENONDERWIJS WEST-VLAANDEREN. CVO De Avondschool. CVO 3 Hofsteden CVO CREO

AANBOD ALGEMENE VORMING EN DIPLOMAGERICHTE OPLEIDINGEN IN HET VOLWASSENENONDERWIJS WEST-VLAANDEREN. CVO De Avondschool. CVO 3 Hofsteden CVO CREO Studiegebied: Algemene Vorming Economie-moderne talen ASO3 Economie-wiskunde ASO3 Humane wetenschappen ASO3 Moderne talen-wiskunde ASO3 Wetenschappen-wiskunde ASO3 Aanvullende Algemene Vorming (AAV) Studiegebied:

Nadere informatie

Bijlage IX bij het besluit van de Vlaamse Regering van 19 juli 2007 betreffende de studiebekrachtiging in het volwassenenonderwijs

Bijlage IX bij het besluit van de Vlaamse Regering van 19 juli 2007 betreffende de studiebekrachtiging in het volwassenenonderwijs Bijlage 4 bij het besluit van de Vlaamse Regering van.../.../... tot wijziging van de indeling van studiegebieden in opleidingen van het secundair volwassenenonderwijs en van de regelgeving betreffende

Nadere informatie

EXAMENCOMMISSIE SECUNDAIR VOLWASSENONDERWIJS

EXAMENCOMMISSIE SECUNDAIR VOLWASSENONDERWIJS In deze lijst kan je zien welke opleidingen altijd terugbetaald worden door de coördinatie. Deze lijst is niet volledig, maar geeft weer welke opleidingen de voorbije jaren vaak gekozen werden door startbaners.

Nadere informatie

ACTIVITEITENVERSLAG ELDERS VERWORVEN

ACTIVITEITENVERSLAG ELDERS VERWORVEN ACTIVITEITENVERSLAG ELDERS VERWORVEN COMPETENTIES VOLWASSENENONDERWIJS SCHOOLJAAR 2016-2017 1 SAMENWERKENDE ORGANISATIES de Pedagogische Begeleidingsdienst van het GO! onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap

Nadere informatie

Dit document legt de procedure en de criteria vast om te komen tot dit advies.

Dit document legt de procedure en de criteria vast om te komen tot dit advies. Raad levenslang en levensbreed leren RHE / 20 september 2011 RLLL-RLLL-BSL-001 RLLL-RLLL-ADV-002Bijl29 Procedure en criteria voor de beoordeling van opleidingsprofielen in het volwassenenonderwijs 1 Situering

Nadere informatie

ADVIES. Raad Volwassenenonderwijs. 24 mei 2005 RVOL/MDR/ADV/013

ADVIES. Raad Volwassenenonderwijs. 24 mei 2005 RVOL/MDR/ADV/013 ADVIES Raad Volwassenenonderwijs 24 mei 2005 RVOL/MDR/ADV/013 Advies over de modulaire opleidingen voor het studiegebied Koeling en warmte van het secundair OSP, in uitvoering van artikel 15 van het decreet

Nadere informatie

Nieuwsflash curriculum VO februari 2016 Netoverschrijdende curriculumontwikkeling volwassenenonderwijs

Nieuwsflash curriculum VO februari 2016 Netoverschrijdende curriculumontwikkeling volwassenenonderwijs Nieuwsflash curriculum VO februari 2016 Netoverschrijdende curriculumontwikkeling volwassenenonderwijs Geachte collega Via deze Nieuwsflash informeren de pedagogische begeleidingsdiensten en Vocvo u graag

Nadere informatie

Nieuwsflash nr november 2012 Kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs

Nieuwsflash nr november 2012 Kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs Nieuwsflash nr. 20 8 november 2012 Kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs Geachte collega Via deze Nieuwsflash informeren wij u over de laatste stand van zaken i.v.m. de activiteiten

Nadere informatie

Nieuwsflash nr. 27 27 april 2015 Kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs

Nieuwsflash nr. 27 27 april 2015 Kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs Nieuwsflash nr. 27 27 april 2015 Kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs Geachte collega Via deze Nieuwsflash informeren wij u graag over de laatste stand van zaken i.v.m. de activiteiten

Nadere informatie

Nieuwsflash nr. 21 16 februari 2013 Kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs

Nieuwsflash nr. 21 16 februari 2013 Kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs Nieuwsflash nr. 21 16 februari 2013 Kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs Geachte collega Via deze Nieuwsflash informeren wij u graag over de laatste stand van zaken i.v.m. de activiteiten

Nadere informatie

Advies over de voorstellen van opleidingsprofielen volwassenenonderwijs voordrachten januari, februari en maart 2016

Advies over de voorstellen van opleidingsprofielen volwassenenonderwijs voordrachten januari, februari en maart 2016 Raad Levenslang en Levensbreed Leren 19 april 2016 RLLL-RLLL-ADV-1516-006 Advies over de voorstellen van opleidingsprofielen volwassenenonderwijs voordrachten januari, februari en maart 2016 Vlaamse Onderwijsraad

Nadere informatie

Prioriteitenlijst van te ontwikkelen opleidingsprofielen voor het schooljaar

Prioriteitenlijst van te ontwikkelen opleidingsprofielen voor het schooljaar Prioriteitenlijst van te ontwikkelen opleidingsprofielen voor het schooljaar 2017-2018 Samenwerkingsverband van de vier pedagogische begeleidingsdiensten en het Vlaams Ondersteuningscentrum voor het Volwassenenonderwijs

Nadere informatie

Advies over voorstellen van opleidingsprofielen en van referentiekader voor het leergebied wiskunde voor de basiseducatie

Advies over voorstellen van opleidingsprofielen en van referentiekader voor het leergebied wiskunde voor de basiseducatie ADVIES Raad Levenslang en Levensbreed Leren 4 november 2008 RLLL/MDR /ADV/003 Advies over voorstellen van opleidingsprofielen en van referentiekader voor het leergebied wiskunde voor de basiseducatie VLAAMSE

Nadere informatie

SECUNDAIR VOLWASSENONDERWIJS

SECUNDAIR VOLWASSENONDERWIJS In deze lijst kan je zien welke opleidingen altijd terugbetaald worden door de coördinatie. Deze lijst is niet volledig, maar geeft weer welke opleidingen de voorbije jaren vaak gekozen werden door startbaners.

Nadere informatie

Advies over de voorstellen van opleidingsprofielen voor het secundair volwassenenonderwijs

Advies over de voorstellen van opleidingsprofielen voor het secundair volwassenenonderwijs Raad Levenslang en Levensbreed Leren 28 april 2015 RLLL-RLLL-ADV-14-15-005 Advies over de voorstellen van opleidingsprofielen voor het secundair volwassenenonderwijs Vlaamse Onderwijsraad Kunstlaan 6 bus

Nadere informatie

Advies over de keuzemodule 'armoede en sociale uitsluiting' in enkele opleidingsprofielen basiseducatie

Advies over de keuzemodule 'armoede en sociale uitsluiting' in enkele opleidingsprofielen basiseducatie Raad Levenslang en Levensbreed Leren 24 februari 2015 RLLL-RLLL-ADV-1415-003 Advies over de keuzemodule 'armoede en sociale uitsluiting' in enkele opleidingsprofielen basiseducatie Vlaamse Onderwijsraad

Nadere informatie

Op Stapel januari Onderwijsorganisatie en -personeel Huis van het GO! Willebroekkaai Brussel

Op Stapel januari Onderwijsorganisatie en -personeel Huis van het GO! Willebroekkaai Brussel Op Stapel 2016-01 25 januari 2016 25-01-2016 Onderwijsorganisatie en -personeel Huis van het GO! Willebroekkaai 36 1000 Brussel In de rubriek Op Stapel geven de collega's van de afdeling Onderwijsorganisatie

Nadere informatie

Nieuwsflash nr. 19 4 juli 2012 Kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs

Nieuwsflash nr. 19 4 juli 2012 Kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs Nieuwsflash nr. 19 4 juli 2012 Kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs Geachte collega Via deze Nieuwsflash informeren wij u graag over de belangrijkste activiteiten van de verschillende

Nadere informatie

Advies over een voorstel van opleidingsprofiel volwassenenonderwijs Studiegebied Slagerij

Advies over een voorstel van opleidingsprofiel volwassenenonderwijs Studiegebied Slagerij Raad Levenslang en Levensbreed Leren 13 maart 2018 RLLL-RLLL-ADV-1718-004 Advies over een voorstel van opleidingsprofiel volwassenenonderwijs Studiegebied Slagerij Vlaamse Onderwijsraad Koning Albert II-laan

Nadere informatie

NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING

NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING DE VLAAMSE MINISTER VAN ONDERWIJS NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: - Ontwerp van besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van de regelgeving betreffende de modulaire structuur van het secundair

Nadere informatie

Nieuwsflash nr. 25 9 juli 2014 Kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs

Nieuwsflash nr. 25 9 juli 2014 Kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs Nieuwsflash nr. 25 9 juli 2014 Kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs Geachte collega Via deze Nieuwsflash informeren wij u graag over de laatste stand van zaken i.v.m. de activiteiten

Nadere informatie

Secundair volwassenenonderwijs

Secundair volwassenenonderwijs BETAALD EDUCATIEF VERLOF : VOLLEDIG UITGESLOTEN OPLEIDINGEN (alle modules) zijn in deze kleur aangeduid UITGESLOTEN MODULES zijn in deze kleur aangeduid Secundair volwassenenonderwijs algemene vorming

Nadere informatie

NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING

NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING DE VLAAMSE MINISTER VAN ONDERWIJS NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: - Ontwerp van besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van de indeling van studiegebieden in opleidingen van het secundair volwassenenonderwijs

Nadere informatie

VR DOC.0535/1BIS

VR DOC.0535/1BIS VR 2017 0206 DOC.0535/1BIS DE VLAAMSE MINISTER VAN ONDERWIJS NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: - Ontwerp van besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van de indeling van studiegebieden in opleidingen

Nadere informatie

Nieuwsflash nr. 28 29 september 2015 Kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs

Nieuwsflash nr. 28 29 september 2015 Kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs Nieuwsflash nr. 28 29 september 2015 Kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs Geachte collega Onderwijsdecreet XXV stelt een eind aan de decretale verplichting van de pedagogische begeleidingsdiensten

Nadere informatie

ADVIES. Raad Levenslang en Levensbreed Leren. 9 december 2008 RLLL/LSO-MDR /ADV/004. www.vlor.be

ADVIES. Raad Levenslang en Levensbreed Leren. 9 december 2008 RLLL/LSO-MDR /ADV/004. www.vlor.be ADVIES Raad Levenslang en Levensbreed Leren 9 december 2008 RLLL/LSO-MDR /ADV/004 Advies over de voorstellen van opleidingsprofielen - Schoonheidsspecialist, - Schoonheidsspecialist-salonbeheerder, - Voetverzorger,

Nadere informatie

NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING

NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING DE VLAAMSE MINISTER VAN ONDERWIJS NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: - Ontwerp van besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van de indeling van studiegebieden in opleidingen van het secundair volwassenenonderwijs

Nadere informatie

Advies over de voorstellen van opleidingsprofiel voor het secundair volwassenenonderwijs

Advies over de voorstellen van opleidingsprofiel voor het secundair volwassenenonderwijs Raad Levenslang en Levensbreed Leren 18 november 2014 RLLL-RLLL-ADV-1415-001 Advies over de voorstellen van opleidingsprofiel voor het secundair volwassenenonderwijs Vlaamse Onderwijsraad Kunstlaan 6 bus

Nadere informatie

Basiseducatie LEERGEBIED INFORMATIE EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE

Basiseducatie LEERGEBIED INFORMATIE EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE RLLL/EXT/ADV/004bijl2 Basiseducatie LEERGEBIED INFORMATIE EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE Modulaire opleiding Informatie en communicatietechnologie (ICT) AO BE 001 (Ontwerp) communicatietechnologie, opleiding

Nadere informatie

Advies over de voorstellen van opleidingsprofiel voor het secundair volwassenenonderwijs en de basiseducatie

Advies over de voorstellen van opleidingsprofiel voor het secundair volwassenenonderwijs en de basiseducatie Raad Levenslang en Levensbreed Leren 11 maart 2014 RLLL-RLLL-ADV-004 Advies over de voorstellen van opleidingsprofiel voor het secundair volwassenenonderwijs en de basiseducatie Vlaamse Onderwijsraad Kunstlaan

Nadere informatie

Advies over een voorstel van opleidingsprofiel volwassenenonderwijs (OP Bibliotheekmedewerker informatiebemiddelaar )

Advies over een voorstel van opleidingsprofiel volwassenenonderwijs (OP Bibliotheekmedewerker informatiebemiddelaar ) Raad Levenslang en Levensbreed Leren 14 maart 2017 RLLL-RLLL-ADV-1617-006 Advies over een voorstel van opleidingsprofiel volwassenenonderwijs (OP Bibliotheekmedewerker informatiebemiddelaar ) Vlaamse Onderwijsraad

Nadere informatie

ADVIES. Raad Volwassenenonderwijs. 24 mei 2005 RVOL/MDR/ADV/015

ADVIES. Raad Volwassenenonderwijs. 24 mei 2005 RVOL/MDR/ADV/015 ADVIES Raad Volwassenenonderwijs 24 mei 2005 RVOL/MDR/ADV/015 Advies over modulaire opleidingen in het studiegebied Boekbinden van het secundair OSP, in uitvoering van artikel 15 van het decreet volwassenenonderwijs

Nadere informatie

Overzicht te behalen diploma s, (deel)certificaten in het tweedekansonderwijs

Overzicht te behalen diploma s, (deel)certificaten in het tweedekansonderwijs 1 Overzicht te behalen diploma s, (deel)certificaten in het tweedekansonderwijs Diplomagerichte opleidingen in regio KORTRIJK juni 2017 In dit overzicht vind je opleidingen tweedekansonderwijs die je kunt

Nadere informatie

Resonans geletterdheidsmodules

Resonans geletterdheidsmodules Resonans geletterdheidsmodules Provinciaal Onderwijs Vlaanderen 8 mei 2014 Inhoud 1. Wat 2. Ontwikkeling 3. Stand van zaken 4. Mogelijkheden en beperkingen 5. Organisatie 6. Vragenronde 7. Inhoudelijke

Nadere informatie

Advies over de tweede fase van de modularisering basiseducatie

Advies over de tweede fase van de modularisering basiseducatie ADVIES Raad Levenslang en Levensbreed Leren 24 juni 2008 RLLL/MDR/ADV/009 Advies over de tweede fase van de modularisering basiseducatie VLAAMSE ONDERWIJSRAAD, KUNSTLAAN 6 BUS 6, 1210 BRUSSEL www.vlor.be

Nadere informatie

Begeleidende informatie bij het structuurschema onderwijs aan gedetineerden

Begeleidende informatie bij het structuurschema onderwijs aan gedetineerden Begeleidende informatie bij het structuurschema onderwijs aan gedetineerden Het volwassenenonderwijs in Vlaanderen De centra Het volwassenenonderwijs in Vlaanderen (en Brussel) wordt ingericht door centra

Nadere informatie

Advies over de voorstellen van opleidingsprofielen volwassenenonderwijs

Advies over de voorstellen van opleidingsprofielen volwassenenonderwijs Raad Levenslang en Levensbreed Leren 17 november 2015 RLLL-RLLL-ADV-1516-002 Advies over de voorstellen van opleidingsprofielen volwassenenonderwijs Vlaamse Onderwijsraad Kunstlaan 6 bus 6 BE-1210 Brussel

Nadere informatie

Volwassenenonderwijs MECHANICA-ELEKTRICITEIT

Volwassenenonderwijs MECHANICA-ELEKTRICITEIT RLLL-RLLL-ADV-002bijl20 Volwassenenonderwijs MECHANICA-ELEKTRICITEIT Modulaire opleiding Servicetechnicus Fotovoltaïsche Systemen BO ME 403 (Ontwerp) Servicetechnicus Fotovoltaïsche Systemen Versie {1.0}

Nadere informatie

Nieuwsflash nr. 11 19 januari 2011 Kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs

Nieuwsflash nr. 11 19 januari 2011 Kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs Nieuwsflash nr. 11 19 januari 2011 Kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs Geachte collega Eerst en vooral wensen wij u van harte het allerbeste voor 2011. Verder informeren we u via

Nadere informatie

Advies over voorstellen van opleidingsprofielen secundair volwassenenonderwijs

Advies over voorstellen van opleidingsprofielen secundair volwassenenonderwijs Raad Levenslang en Levensbreed Leren 9 oktober 2018 1819 ADV-15302 over voorstellen van opleidingsprofielen secundair volwassenenonderwijs Studiegebieden Ambachtelijk erfgoed, Auto, Bedrijfsbeheer, Horeca,

Nadere informatie

Volwassenenonderwijs MECHANICA-ELEKTRICITEIT

Volwassenenonderwijs MECHANICA-ELEKTRICITEIT RLLL-RLLL-ADV-002bijl19 Volwassenenonderwijs MECHANICA-ELEKTRICITEIT Modulaire opleiding BO ME 402 (Ontwerp) Versie {1.0} Ontwerp Pagina 1 van 10 Inhoud 1 Opleiding... 3 1.1 Relatie opleiding referentiekader...

Nadere informatie

Advies over de voorstellen van opleidingsprofielen voor het secundair volwassenenonderwijs

Advies over de voorstellen van opleidingsprofielen voor het secundair volwassenenonderwijs Raad Levenslang en Levensbreed Leren 10 juni 2014 RLLL-RLLL-ADV-008 Advies over de voorstellen van opleidingsprofielen voor het secundair volwassenenonderwijs Vlaamse Onderwijsraad Kunstlaan 6 bus 6 BE-1210

Nadere informatie

Secundair volwassenenonderwijs Studiegebied Opleiding Dekking Opmerkingen Bibliotheek-, archief- en documentatiekunde. Nieuwe uitbreidingsmodule

Secundair volwassenenonderwijs Studiegebied Opleiding Dekking Opmerkingen Bibliotheek-, archief- en documentatiekunde. Nieuwe uitbreidingsmodule Bijlage bij het actieplan kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs 2011-2012 Plan m.b.t. de ontwikkeling van nieuwe of de actualisering van bestaande opleidingsprofielen Secundair volwassenenonderwijs

Nadere informatie

Basiseducatie LEERGEBIED Maatschappijoriëntatie

Basiseducatie LEERGEBIED Maatschappijoriëntatie Basiseducatie LEERGEBIED Maatschappijoriëntatie Opleiding Maatschappijoriëntatie - Cultuur 027 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 17 Inhoud 1 Opleiding... 3 1.1 Relatie opleiding referentiekader... 3 1.2 Inhoud...

Nadere informatie

Visie van de stuurgroep volwassenenonderwijs m.b.t. werken aan geletterdheid in het volwassenenonderwijs

Visie van de stuurgroep volwassenenonderwijs m.b.t. werken aan geletterdheid in het volwassenenonderwijs Visie van de stuurgroep volwassenenonderwijs m.b.t. werken aan geletterdheid in het volwassenenonderwijs Visie van de stuurgroep volwassenenonderwijs m.b.t. werken aan geletterdheid in het volwassenenonderwijs

Nadere informatie

Lijst van knelpuntberoepen in Vlaanderen 2014 - kwantitatieve oorzaken

Lijst van knelpuntberoepen in Vlaanderen 2014 - kwantitatieve oorzaken Bron: VDAB - Studiedienst Lijst van knelpuntberoepen in Vlaanderen 2014 - kwantitatieve oorzaken De knelpuntintensiteit is uiteraard ook afhankelijk van regio, sector,... De belangrijkste oorzaak wordt

Nadere informatie

Netwerkdag volwassenenonderwijs: VOL-OP Levenslang Leren. Inzetbaar op de arbeidsmarkt door Levenslang Leren TITEL. subtitel. 14 juni 2011 - Antwerpen

Netwerkdag volwassenenonderwijs: VOL-OP Levenslang Leren. Inzetbaar op de arbeidsmarkt door Levenslang Leren TITEL. subtitel. 14 juni 2011 - Antwerpen Netwerkdag volwassenenonderwijs: VOL-OP Levenslang Leren Inzetbaar op de arbeidsmarkt door Levenslang Leren TITEL 14 juni 2011 - Antwerpen subtitel Het programma 09.30 10.00u 10.00 10.10u 10.10 10.45u

Nadere informatie

Op Stapel juni Onderwijsorganisatie en -personeel Huis van het GO! Willebroekkaai Brussel

Op Stapel juni Onderwijsorganisatie en -personeel Huis van het GO! Willebroekkaai Brussel Op Stapel 2017-09 14 juni 2017 14-06-2017 Onderwijsorganisatie en -personeel Huis van het GO! Willebroekkaai 36 1000 Brussel In de rubriek Op Stapel geven de collega s van de afdeling Onderwijsorganisatie

Nadere informatie

PROJECTFICHE AFSTEMMING BEROEPSOPLEIDINGEN IN DE GEVANGENISSEN. Samenwerking centra voor volwassenenonderwijs en VDAB. Stand van zaken op 03 mei 2013

PROJECTFICHE AFSTEMMING BEROEPSOPLEIDINGEN IN DE GEVANGENISSEN. Samenwerking centra voor volwassenenonderwijs en VDAB. Stand van zaken op 03 mei 2013 PROJECTFICHE AFSTEMMING BEROEPSOPLEIDINGEN IN DE GEVANGENISSEN Samenwerking centra voor volwassenenonderwijs en VDAB Stand van zaken op 03 mei 2013 Betrokken partners VDAB Stuurgroep volwassenenonderwijs

Nadere informatie

BASISONDERWIJS Leerlingen. VOLWASSENENONDERWIJS Schoolbevolking. 1 Aantal inschrijvingen secundair volwassenenonderwijs en basiseducatie (1)

BASISONDERWIJS Leerlingen. VOLWASSENENONDERWIJS Schoolbevolking. 1 Aantal inschrijvingen secundair volwassenenonderwijs en basiseducatie (1) VOLWASSENENONDERWIJS Schoolbevolking 1 inschrijvingen secundair volwassenenonderwijs en basiseducatie (1) Secundair volwassenenonderwijs go vgo ogo Totaal 43.762 60.903 104.665 52.451 82.448 134.899 36.277

Nadere informatie

Tussen de Vlaamse Regering, vertegenwoordigd door de heer Frank Vandenbroucke, Vlaamse minister van Onderwijs en Vorming,

Tussen de Vlaamse Regering, vertegenwoordigd door de heer Frank Vandenbroucke, Vlaamse minister van Onderwijs en Vorming, SAMENWERKINGSOVEREENKOMST TUSSEN DE VLAAMSE REGERING, DE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENSTEN EN HET VLAAMS ONDERSTEUNINGSCENTRUM VOOR HET VOLWASSENENONDERWIJS Tussen de Vlaamse Regering, vertegenwoordigd

Nadere informatie

School zkt. Arbeidsmarkt

School zkt. Arbeidsmarkt School zkt. Arbeidsmarkt Sectorspecifieke cijfers Bouw, Hout, Koeling & warmte Inleiding Secundair onderwijs in provincie Antwerpen: Voltijds onderwijs: TSO en BSO Werken & leren: DBSO en Syntra Buitengewoon

Nadere informatie

JAARACTIEPLAN Sept 2015 Aug 2016 RTC Vlaams-Brabant VZW

JAARACTIEPLAN Sept 2015 Aug 2016 RTC Vlaams-Brabant VZW JAARACTIEPLAN Sept 2015 Aug 2016 RTC Vlaams-Brabant VZW Periode 1 september 2015-31 augustus 2016 Goedgekeurd door de Raad van Bestuur op 17/06/2015 1 Inleiding RTC Vlaams-Brabant vzw wil, net als zijn

Nadere informatie

Een versterkte positie voor het hoger beroepsonderwijs in Vlaanderen

Een versterkte positie voor het hoger beroepsonderwijs in Vlaanderen Een versterkte positie voor het hoger beroepsonderwijs in Vlaanderen 24 april 2012 BRON: non-paper Vlaamse Overheid Aanleiding: Motie van aanbeveling over de hervorming van het hoger onderwijs in Vlaanderen

Nadere informatie

Basiseducatie LEERGEBIED Maatschappijoriëntatie (MO)

Basiseducatie LEERGEBIED Maatschappijoriëntatie (MO) RLLL-RLLL-EXT-ADV-007bijl11 Basiseducatie LEERGEBIED Maatschappijoriëntatie (MO) Opleiding Rechten AO BE 028 (Ontwerp) Versie {1.0} (Ontwerp) Pagina 1 van 11 Inhoud Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming

Nadere informatie

Advies over de voorstellen van opleidingsprofielen Secretariaatsmedewerker en Secretariaat-talen voor het secundair volwassenenonderwijs

Advies over de voorstellen van opleidingsprofielen Secretariaatsmedewerker en Secretariaat-talen voor het secundair volwassenenonderwijs ADVIES Raad Levenslang en Levensbreed Leren 9 september 2008 RLLL/MDR /ADV/001 Advies over de voorstellen van opleidingsprofielen Secretariaatsmedewerker en Secretariaat-talen voor het secundair volwassenenonderwijs

Nadere informatie

Advies over de voorstellen van opleidingsprofielen voor het secundair volwassenenonderwijs

Advies over de voorstellen van opleidingsprofielen voor het secundair volwassenenonderwijs Raad Levenslang en Levensbreed Leren 22 oktober 2013 RLLL-RLLL-ADV-001 Advies over de voorstellen van opleidingsprofielen voor het secundair volwassenenonderwijs Vlaamse Onderwijsraad Kunstlaan 6 bus 6

Nadere informatie

Volwassenenonderwijs MECHANICA-ELEKTRICITEIT

Volwassenenonderwijs MECHANICA-ELEKTRICITEIT RLLL-RLLL-ADV-002bijl18 Volwassenenonderwijs MECHANICA-ELEKTRICITEIT Plaatser Modulaire opleiding BO ME 401 (Ontwerp) Versie {1.0} Ontwerp Pagina 1 van 12 Inhoud 1 Opleiding... 3 1.1 Relatie opleiding

Nadere informatie

Gedifferentieerde leertrajecten

Gedifferentieerde leertrajecten Studiedag: Het volwassenenonderwijs en levenslang leren: een krachtige synergie VERSLAG WORKSHOP PCA / 4 februari 2015 Gedifferentieerde leertrajecten Dit verslag is een beknopte weergave van de gevoerde

Nadere informatie

Basiseducatie LEERGEBIED Maatschappijoriëntatie (MO)

Basiseducatie LEERGEBIED Maatschappijoriëntatie (MO) Basiseducatie LEERGEBIED Maatschappijoriëntatie () Opleiding Maatschappijoriëntatie - Mobiliteit 022 Opleidingsprofiel Volwassenenonderwijs: Basiseducatie Mobiliteit Versie 1.0 - BVR Pagina 1 van 14 Inhoud

Nadere informatie

Basiseducatie LEERGEBIED Informatie- en communicatietechnologie (ICT)

Basiseducatie LEERGEBIED Informatie- en communicatietechnologie (ICT) Basiseducatie LEERGEBIED Informatie- en communicatietechnologie (ICT) Modulaire opleiding Informatie- en communicatietechnologie AO BE 001 Versie 2.0 - BVR Pagina 1 van 12 Inhoud 1 Opleiding... 3 1.1 Relatie

Nadere informatie

Bijlage bij het actieplan kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs

Bijlage bij het actieplan kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs Bijlage bij het actieplan kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs 2010-2011 Plan m.b.t. de ontwikkeling van nieuwe of de actualisering van bestaande opleidingsprofielen Secundair volwassenenonderwijs

Nadere informatie

Relevante regelgeving. 1. Europese en Vlaamse doelstellingen inzake levenslang leren 1 2

Relevante regelgeving. 1. Europese en Vlaamse doelstellingen inzake levenslang leren 1 2 Relevante regelgeving 1. Europese en Vlaamse doelstellingen inzake levenslang leren 1 2 In 2001 werd in Vlaanderen het Pact van Vilvoorde ondertekend, dat vernieuwd werd in 2005. In navolging van het Europese

Nadere informatie

Basiseducatie LEERGEBIED Maatschappijoriëntatie (MO)

Basiseducatie LEERGEBIED Maatschappijoriëntatie (MO) Basiseducatie LEERGEBIED Maatschappijoriëntatie () Opleiding Maatschappijoriëntatie - Huishouding 023 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 15 Inhoud 1 Opleiding... 3 1.1 Relatie opleiding referentiekader... 3 1.2

Nadere informatie

BASISONDERWIJS Leerlingen VOLWASSENENONDERWIJS SCHOOLBEVOLKING

BASISONDERWIJS Leerlingen VOLWASSENENONDERWIJS SCHOOLBEVOLKING BASISONDERWIJS Leerlingen VOLWASSENENONDERWIJS SCHOOLBEVOLKING 1 inschrijvingen secundair volwassenenonderwijs per onderwijsnet en basiseducatie (1) Secundair volwassenenonderwijs 45.261 63.431 108.692

Nadere informatie

VR DOC.0579/1

VR DOC.0579/1 VR 2019 2604 DOC.0579/1 DE VLAAMSE MINISTER VAN ONDERWIJS NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: - Ontwerp van besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van de puntenenveloppe voor de centra voor basiseducatie

Nadere informatie

Basiseducatie LEERGEBIED Maatschappijoriëntatie (MO)

Basiseducatie LEERGEBIED Maatschappijoriëntatie (MO) Basiseducatie LEERGEBIED Maatschappijoriëntatie () Opleiding Maatschappijoriëntatie - Rechten en plichten 028 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 18 Inhoud 1 Opleiding... 3 1.1 Relatie opleiding referentiekader...

Nadere informatie

Advies over het voorstel van opleidingenstructuren voor het deeltijds beroepssecundair onderwijs

Advies over het voorstel van opleidingenstructuren voor het deeltijds beroepssecundair onderwijs ADVIES Raad Secundair Onderwijs 24 maart 2009 RSO/ADV/JVR/011 Advies over het voorstel van opleidingenstructuren voor het deeltijds beroepssecundair onderwijs VLAAMSE ONDERWIJSRAAD, KUNSTLAAN 6 BUS 6,

Nadere informatie

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED Mechanica-elektriciteit

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED Mechanica-elektriciteit RLLL-RLLL-ADV-002bijl22bis Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED Mechanica-elektriciteit Opleiding Uitvoerend CAD-tekenaar Piping BO ME 408 (Ontwerp) Versie {1.0} Ontwerp Pagina 1 van 14 Inhoud 1

Nadere informatie

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED MECHANICA-ELEKTRICITEIT

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED MECHANICA-ELEKTRICITEIT Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED MECHANICA-ELEKTRICITEIT Opleiding Monteur Fotovoltaïsche Systemen BO ME 401 Versie {1.0} BVR Pagina 1 van 17 Inhoud 1 Opleiding... 3 1.1 Relatie opleiding referentiekader...

Nadere informatie

Advies over enkele voorstellen van opleidingsprofielen volwassenenonderwijs

Advies over enkele voorstellen van opleidingsprofielen volwassenenonderwijs Raad Levenslang en Levensbreed Leren 20 december 2016 RLLL-RLLL-ADV-1617-004 Advies over enkele voorstellen van opleidingsprofielen volwassenenonderwijs Vlaamse Onderwijsraad Kunstlaan 6 bus 6 BE-1210

Nadere informatie

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED Mechanica-elektriciteit

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED Mechanica-elektriciteit RLLL-RLLL-DOC-002-bijlage 22ter Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED Mechanica-elektriciteit Opleiding Uitvoerend CAD-tekenaar HVAC BO ME 407 (Ontwerp) Versie {1.0} Ontwerp Pagina 1 van 13 Inhoud

Nadere informatie

Nieuwe opleidingsprofielen (OP) NT2. Trefdag NT2 Antwerpen 21 mei 2014

Nieuwe opleidingsprofielen (OP) NT2. Trefdag NT2 Antwerpen 21 mei 2014 Nieuwe opleidingsprofielen (OP) NT2 Trefdag NT2 Antwerpen 21 mei 2014 Inhoud 1. Opdracht minister 1. Algemeen 2. Waarom actualiseren? 3. Specifiek 2. Werkwijze 1. Ontwikkeling en resonans 2. Indiening

Nadere informatie

Nieuwsflash nr februari 2012 Kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs

Nieuwsflash nr februari 2012 Kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs Nieuwsflash nr. 16 5 februari 2012 Kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs Geachte collega Eerst en vooral wensen wij u van harte het allerbeste voor 2012. Via deze Nieuwsflash informeren

Nadere informatie

2 Evaluatie door de stuurgroep onderwijs aan gedetineerden

2 Evaluatie door de stuurgroep onderwijs aan gedetineerden Evaluatie van het onderwijsaanbod in de gevangenissen in Vlaanderen en Brussel in functie van de Vlaamse leidraad voor het onderwijsaanbod in de gevangenissen Syntheserapport 22 maart 2017 1 Inleiding

Nadere informatie

Advies ten gronde over certificaatsupplementen

Advies ten gronde over certificaatsupplementen ADVIES Algemene Raad 27 november 2008 AR/KST/ADV/012 Advies ten gronde over certificaatsupplementen VLAAMSE ONDERWIJSRAAD, KUNSTLAAN 6 BUS 6, 1210 BRUSSEL www.vlor.be Advies ten gronde over certificaatsupplementen

Nadere informatie

Advies over bijkomende opleidingsprofielen voor de studiegebieden Bouw en Hout van het secundair volwassenenonderwijs

Advies over bijkomende opleidingsprofielen voor de studiegebieden Bouw en Hout van het secundair volwassenenonderwijs ADVIES Raad Levenslang en Levensbreed Leren 18 december 2007 RLLL/MDR/ADV/003 Advies over bijkomende opleidingsprofielen voor de studiegebieden Bouw en Hout van het secundair volwassenenonderwijs VLAAMSE

Nadere informatie

Start to ICT. Algemene opleiding Studiegebied Informatie- en communicatietechnologie AO IC

Start to ICT. Algemene opleiding Studiegebied Informatie- en communicatietechnologie AO IC Algemene opleiding Studiegebied Informatie- en communicatietechnologie AO IC 101 01.09.2016 Start to ICT Opleidingsprofiel secundair volwassenenonderwijs REFERENTIEKADER: ERKENDE BEROEPSKWALIFICATIE: KAPPER-

Nadere informatie

Prioriteitenlijst van te ontwikkelen opleidingsprofielen voor het schooljaar

Prioriteitenlijst van te ontwikkelen opleidingsprofielen voor het schooljaar Prioriteitenlijst van te ontwikkelen opleidingsprofielen voor het schooljaar 2016-2017 Samenwerkingsverband van de vier pedagogische begeleidingsdiensten en het Vlaams Ondersteuningscentrum voor het Volwassenenonderwijs

Nadere informatie

Basiseducatie LEERGEBIED INFORMATIE EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE

Basiseducatie LEERGEBIED INFORMATIE EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE RLLL/EXT/ADV/004bijl003 Basiseducatie LEERGEBIED INFORMATIE EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE Zwevende Module ICT (Ontwerp) Versie 1.0 Pagina 1 van 1 Inhoud Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming 15 Januari

Nadere informatie

Basiseducatie LEERGEBIED Maatschappijoriëntatie

Basiseducatie LEERGEBIED Maatschappijoriëntatie RLLL-RLLL-EXT-ADV-007bijl10 Basiseducatie LEERGEBIED Maatschappijoriëntatie Opleiding Cultuur AO BE 027 (Ontwerp) Versie {1.0} (Ontwerp) Pagina 1 van 9 Inhoud Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming

Nadere informatie

Activiteiten ter verbetering van de. maatschappelijke rol van de Vlaams- Belgische Gebarentaal met het oog op. een grotere integratie van (vroeg)doven

Activiteiten ter verbetering van de. maatschappelijke rol van de Vlaams- Belgische Gebarentaal met het oog op. een grotere integratie van (vroeg)doven Activiteiten ter verbetering van de maatschappelijke rol van de Vlaams- Belgische Gebarentaal met het oog op een grotere integratie van (vroeg)doven in de horende maatschappij: actieplan. April 1998 Auteurs

Nadere informatie

Leuvenseplein 4 Dinsdag, 13 mei Brussel RVOL/PCA/ADV/006

Leuvenseplein 4 Dinsdag, 13 mei Brussel RVOL/PCA/ADV/006 Vlaamse Onderwijsraad Raad Volwassenenonderwijs Leuvenseplein 4 Dinsdag, 13 mei 2003 1000 Brussel RVOL/PCA/ADV/006 Advies over de modulaire opleidingsprofielen basiseducatie voor de opleidingen Nederlands

Nadere informatie

ONTWERP VAN DECREET. betreffende de kwalificatiestructuur AMENDEMENTEN

ONTWERP VAN DECREET. betreffende de kwalificatiestructuur AMENDEMENTEN Zitting 2008-2009 25 maart 2009 ONTWERP VAN DECREET betreffende de kwalificatiestructuur AMENDEMENTEN Zie: 2158 (2008-2009) Nr. 1: Ontwerp van decreet 5571 OND 2 AMENDEMENT Nr. 1 Artikel 7 In a), tweede

Nadere informatie

Leuvenseplein 4 19 december 2006 1000 Brussel RLLL/EXT/ADV/007bijl7. STUDIEGEBIED Hout. Modulaire opleidingen

Leuvenseplein 4 19 december 2006 1000 Brussel RLLL/EXT/ADV/007bijl7. STUDIEGEBIED Hout. Modulaire opleidingen Vlaamse Onderwijsraad Raad Levenslang en Levensbreed Leren Leuvenseplein 4 19 december 2006 1000 Brussel RLLL/EXT/ADV/007bijl7 STUDIEGEBIED Hout Modulaire opleidingen Inhoud 1 Binnenschrijnwerker (BO HO

Nadere informatie

Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming 1 september STUDIEGEBIED Hout

Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming 1 september STUDIEGEBIED Hout STUDIEGEBIED Hout Secundair volwassenenonderwijs Modulaire opleiding Binnenschrijnwerker BO HO 001 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 19 Inhoud Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming 1 september 2008 1 Deel

Nadere informatie

Ontwerp van decreet. betreffende het Vlaamse integratie- en inburgeringsbeleid. Amendementen ( ) Nr. 7 7 mei 2013 ( )

Ontwerp van decreet. betreffende het Vlaamse integratie- en inburgeringsbeleid. Amendementen ( ) Nr. 7 7 mei 2013 ( ) stuk ingediend op 1867 (2012-2013) Nr. 7 7 mei 2013 (2012-2013) Ontwerp van decreet betreffende het Vlaamse integratie- en inburgeringsbeleid Amendementen Stukken in het dossier: 1867 (2012-2013) Nr. 1:

Nadere informatie

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED Mechanica-elektriciteit

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED Mechanica-elektriciteit RLLL-RLLL-ADV-002bijl23 Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED Mechanica-elektriciteit Opleiding Uitvoerend CAD-tekenaar Elektriciteit BO ME 406 (Ontwerp) Versie {1.0} (Ontwerp) Pagina 1 van 15 Inhoud

Nadere informatie

Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap woensdag 24 mei 2006 STUDIEGEBIED NT2. Modulaire opleiding Socio-Culturele Integratie R1 AO NT 009

Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap woensdag 24 mei 2006 STUDIEGEBIED NT2. Modulaire opleiding Socio-Culturele Integratie R1 AO NT 009 STUDIEGEBIED NT2 Modulaire opleiding Socio-Culturele Integratie R1 AO NT 009 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 8 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap woensdag 24 mei 2006 1 Deel 1 Opleiding... 3 1.1

Nadere informatie

De Vlaamse kwalificatiestructuur

De Vlaamse kwalificatiestructuur De Vlaamse kwalificatiestructuur Onderwijskwalificaties 3 februari 2008 Rita Dunon en Kaat Huylebroeck Strategisch Onderwijs- en Vormingsbeleid Hoe worden kwalificaties gemaakt? Drie aspecten: Beschrijven

Nadere informatie

DE VLAAMSE REGERING, Pagina 1 van 6

DE VLAAMSE REGERING, Pagina 1 van 6 Besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van de indeling van studiegebieden in opleidingen van het secundair volwassenenonderwijs en van de regelgeving betreffende de modulaire structuur van het secundair

Nadere informatie

1 Inleiding. Kennis- en expertiseontwikkeling/actieplan 2014-2015 2 van 31

1 Inleiding. Kennis- en expertiseontwikkeling/actieplan 2014-2015 2 van 31 Actieplan Kennis- en expertiseontwikkeling in het volwassenenonderwijs 2014-2015 1 Inleiding Dit is het actieplan 2014-2015 van het samenwerkingsverband van het Vlaams Ondersteuningscentrum voor het Volwassenenonderwijs

Nadere informatie

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED KOELING EN WARMTE

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED KOELING EN WARMTE Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED KOELING EN WARMTE Opleiding Installateur warmtepompen BO KW 031 warmtepompen - Versie {1.0} BVR Pagina 1 van 10 Inhoud 1 Opleiding... 3 1.1 Relatie opleiding

Nadere informatie