landbouw-service MAGAZINE Juli 2013 New X Generatie bij Mc Cormick SeedDrive monosem: een hydraulisch beheer van de zaaidichtheid

Transcriptie

1 landbouw-service MAGAZINE Juli 2013 New X Generatie bij Mc Cormick SeedDrive monosem: een hydraulisch beheer van de zaaidichtheid Libramont 2013 Demo Forest - Paliseul, 30 en 31 juli

2 > actueel INHOUD VOORWOORD 3 SOCIALE ONDERHANDELINGEN Interprofessioneel overleg 8 SOCIALE ACTUALITEITEN Loonlasten in België 10 Lonen PC actueel Ontmoeting met de twee nieuwe co-voorzitters van Landbouw-Service 4 Veel Belgische boeren zijn coöperatieve ondernemers 14 Hervorming gemeenschappelijk landbouwbeleid 16 De Europese aannemers geven gestalte aan hun toekomst 26 COLOFON landbouw-service Land- en tuinbouw in beweging, een nieuw beeld, een vertrouwde aanpak 32 Leasing, een miskende financieringsformule in de landbouwsector 40 Werken met voldoende veiligheid 44 DOSSIER VERKEER EN VERKEERSVEILIGHEID Landbouw-Service is een periodieke nieuwsbrief voor de leden van de Nationale Centrale Landbouw-Service, de enig erkende beroepsvereniging voor aannemers van land- en tuinbouwwerken, loonsproeiers, handelaars in veevoeders en in meststoffen. Copyright: Nationale Centrale Landbouw-Service is niet aansprakelijk voor het gebruik van de informatie in deze publicatie. Citeren mag mits bronvermelding. Verantwoordelijke uitgever: Johan Van Bosch, Algemeen Secretaris Nationale Centrale Landbouw-Service, Gasthuisstraat 31 B2, 1000 Brussel, T , F landbouwservice@sectors.be BTW-nummer BE Overlading bij tractoren 21 Dossier Verkeer 22 Toekomst van de landbouwtractoren 24 Pesticides Brussels gewest zet pesticidengebruik volledig stop 30 PhytofarRecover 31 VOORUITBLIK Werktuigendagen Oudenaarde 32 Landbouwbeurs van Libramont Mecanic Show Nieuwigheden voorgesteld tijdens de Mecanic Show DOSSIER Mechanisatie Nieuwigheden 50 Actualiteit 57 2 / Landbouw-service

3 actueel > VOORWOORD Geachte Collega, Zoals u weet heeft Landbouw-Service sinds dit jaar twee nieuwe voorzitters: Jean Steenwinckels uit Landen en Annie Van Landuyt uit Braine-le-Château. Zij zullen in een duo-baan het voorzitterschap van Landbouw-Service op zich nemen. We laten hen in deze editie van Landbouw-Service aan het woord. U zal hierbij kennis kunnen maken met hun loonwerkbedrijf en met hun visie op de werking van de beroepsvereniging. Dat een beroepsvereniging nodig is, dat blijkt de laatste weken weeral eens uit de evoluties in bepaalde dossiers. In de eerste plaats is er het dossier van de landbouwtractoren. In heel mijn carrière als algemeen secretaris van diverse beroepsverenigingen heb ik nog nooit zoveel leugens gehoord als in de laatste maand. Ik ben enorm teleurgesteld in een aantal beroepsverenigingen, onder meer de transportbonden, die meermaals leugens verkondigden via hun communicatie met hun leden. Als daarnaast beroepsverenigingen ook nog eens mee de baan opgaan met de controlediensten, dan is het hek van de dam. Het is ongehoord en dit kunnen wij onmogelijk accepteren. Politiediensten moeten hun werk doen, zij hoeven hier niet bijgestaan te worden door bepaalde beroepsverenigingen. Diverse leden vroegen ons om informatievergaderingen te organiseren. Evenwel was niets te vertellen. Het enige dat gewijzigd was, was het systeem van de nieuwe nummerplaten. Bij nieuwe evoluties over periodieke keuring, rijbewijzen, gebruik van rode diesel, zullen wij de leden eerst via inlichten, daarna organiseren wij informatievergaderingen. De eerste vergadering is inmiddels al voorzien op maandag 29 juli 2013 in de voormiddag tijdens de landbouwbeurs van Libramont. Vervolgens zijn er de sociale onderhandelingen. Landbouw-Service speelt een cruciale rol bij de onderhandelingen over loon- en arbeidsvoorwaarden binnen het paritair comité 132. We onderhandelen daarbij met de vakbonden en hopen zo een haalbaar en betaalbaar sectorakkoord af te sluiten waarbij voldoende aandacht zal besteed worden aan de noden, behoeftes en bedreigingen waar de loonwerksector mee kampt. Ook zijn er nogal wat leden die ons contacteren om te vragen of we niets kunnen doen aan de lage prijzen in het loonwerk. Dit is een moeilijke zaak. Vroeger publiceerde Landbouw-Service richtprijzen, maar de sector hield zich hier niet echt aan. Tevens verbiedt de Europese en Belgische overheid om op sectorniveau prijsafspraken te maken. We weten dat het niet evident is in onze sector en we roepen iedereen op om een degelijke kostprijsberekening te doen op bedrijfsniveau. Op die manier moeten diverse loonwerkers zich ook bewust worden van de verkeerde prijs die zij hanteren We hopen u te mogen verwelkomen op de informatiedag voor loonwerkers in Libramont op maandag 29 juli Op 21 en 22 september 2013 nodigen wij u uit voor de Werktuigendagen in Oudenaarde. We wensen u eveneens veel succes voor een behouden zomerperiode. Johan VAN BOSCH Algemeen Secretaris Landbouw-Service Johan Van Bosch verwacht uw reacties: johan.vanbosch@sectors.be Landbouw-service / 3

4 > actueel Ontmoeting met de twee nieuwe co-voorzitters van Landbouw-Service Sinds de maand februari telt de nationale centrale Landbouw-Service twee nieuwe co-voorzitters, Annie Van Landuyt, van Braine-le-Château en Jean Steenwinckels, van Landen. Ze werden verkozen voor een periode van vier jaar. Landbouw-Service ging hen opzoeken zodat ze hun bedrijf kunnen voorstellen, maar ook om een beetje meer te weten te komen over de uitdagingen die ze zullen moeten oplossen in de nabije toekomst. Wat is de eerste grote uitdaging die jullie gaan moeten oplossen de komende maanden? Jean: de eerste grote uitdaging is deze van de landbouw nummerplaten. Dit bijzonder gevoelig thema uit zich in de praktijk door een aantal bijkomende problemen. Als de wet in de praktijk nageleefd moet worden zal dat gepaard gaan met een berg papierwerk, en natuurlijk de nodige bijkomende kosten. Er blijven anderzijds nog een aantal punten die nog niet opgelost zijn, zoals deze van secundair transport die gelinkt is aan een landbouwactiviteit, de periodieke keuring of het gebruik van witte mazout. Verschillende zaken moeten dus nog besproken worden. Annie Van Landuyt en Jean Steenwinckels zijn de nieuwe co-voorzitters van Landbouw- Service sinds februari. 4 / Landbouw-service

5 > Jean Steenwinckels Annie: Anderzijds werd het probleem met de dumpers zodanig uitvergroot dat er bijna niet gesproken werd van andere problematieken, zoals het vervoer van graan tijdens de oogst. En ik denk niet dat transportbedrijven vragende partij zijn om graan s nachts te komen laden, dikwijls langs afgelegen wegen, bovendien. Het is ook spijtig te zien dat elk land voor eigen maatregelen gaat, terwijl we allemaal deel uitmaken van de Europese unie. Hoet ziet de toekomst van de loonbedrijven in België er volgens jullie uit? Annie: Ik denk dat landbouwers steeds meer beroep zullen doen aan de loonwerkers omdat de investeringen in machines toch te zwaar zijn voor de meeste landbouwbedrijven. Anderzijds gaat de schaalvergroting verder, ook bij veeteeltbedrijven, 3 waardoor er meer werk in de stallen is en er minder tijd overblijft om het land te bewerken. Ik merk ook dat steeds meer landbouwers ouder worden en dat hun kinderen dikwijls buitenshuis werken. Deze mensen doen ook gemakkelijker beroep op een loonwerker dan vroeger, ook voor zaai- of spuitwerkzaamheden, wat vroeger minder het geval was. Alles is toch niet rooskleurig? Annie: Nee, zeker niet. Naast het probleem van de nummerplaten, denk ik dat het belangrijk is dat loonwerkers genoeg durven vragen voor de werkzaamheden die ze uitvoeren bij bij hun klanten, rekening houdende met alle prijsverhogingen in het loonwerk. Het is de enige manier om de rendabiliteit van onze bedrijven te beschermen. Jean: Anderzijds moeten we zien dat we naar de toekomst toe personeel kunnen blijven inschrijven, want zonder bestuurders kunnen de machines op veld niet werken. Ik merk wel dat jongere landbouwers, die vaak grotere bedrijven hebben, de kwaliteit van de diensten uitgevoerd door hun plaatselijke loonwerkers in het algemeen beter weten te waarderen. Wat willen jullie doen om de zaken vooruit te helpen? Jean: in een eerste fase willen we onze leden verdedigen ten opzichte van de problemen die zich voordoen, iets wat onze voorbijgangers in het verleden ook deden, trouwens. Ik denk aan de dossiers rond IKKB, de reglementering rond het uitzonderlijk vervoer, de problematiek van modder op de weg ik denk ook dat we meer moeten communiceren met de buitenwereld en de media, zodat de bevolking toch voor een stukje beseft wat ons beroep allemaal inhoudt en dat we tenslotte ook onze boterham moeten 2 1 Jean Steenwinckels en zijn zoon Jeroen. 2 De service naar veehouders toe omvat ook het persen en wikkelen van voordroog. 3 Het strooien van vaste mest laat toe om voldoende werk te hebben buiten de grote seizoenspieken. verdienen. De loonwerkers krijgen niet genoeg erkenning van de buitenwereld. Annie: Ja, het is zo en men mag ook niet vergeten dat een loonbedrijf niet een gewone levenstijl is. Dikwijls zijn de loonwerkers echt gepassioneerd door hun werk, waardoor het niet altijd gemakkelijk is om strenge regels te volgen. Ons beroep is bovendien sterk afhankelijk van de seizoenen en van de weersomstandigheden, met alle gevolgen van dien. In dat kader is het niet altijd eenvoudig om werkkrachten te vinden en te houden, omdat ze ook beschikbaar moeten zijn tijdens de seizoenen en dat ze meestal heel onregelmatige uren moeten presteren. Het loonbedrijf Annie Van Landuyt, in Braine-le-Château Annie begon in 1982 als loonwerkster, alhoewel ze zelf aangeeft dat ze altijd bezeten geweest is van landbouwmachines. De eerste aangeschafte machines waren twee maaidorsers, een bietenrooier, een bietenzaaier en een kleine pakkenpers. Door de jaren heen breidden de activiteiten uit, enerzijds voor het dorsen van granen, en anderzijds > 1 Landbouw-service / 5

6 > actueel Annie Van Landuyt Annie Van Landuyt en haar zoon Guillaume bij het fyto lokaal. 2 Zicht op een deel van het machinepark. 3 Het rooien van bieten is één van de specialiteiten van het loonbedrijf Van Landuyt. > met het hakselen van maïs. Daarachter werden de basisactiviteiten verder uitgebreid met het persen en wikkelen van balen, het openspreiden van vaste mest of het dorsen van maïs. Zoals Annie het aankaart is één van de mijlpalen binnen haar bedrijf de aankoop van de eerste integraal bietenrooier van Ropa, in Het was de eerste machine van dit type die verkocht werd in de streek, en de rooiactiviteiten kenden sindsdien een steeds groter succes. Achteraf kwamen het zaaien van granen en het loonspuiten de activiteiten vervolledigen. Het spuiten vertegenwoordigt steeds meer werk voor het bedrijf, dat bovendien een volledige opvolging van de teelten aan haar klanten biedt. In dit kader is het fytolokaal van bepaalde klanten nu op het bedrijf gevestigd, wat toelaat om rationeler te werken. Het klantenbestand van het bedrijf zit voornamelijk in een straal van 30 tot 40 km rond Braine-le-Château, alhoewel de taalgrens steeds een natuurlijke hindernis blijft. Sinds 2011, is Guillaume, de zoon van Annie, ook voltijds in het bedrijf actief en is zeer begaan met de toekomst van het bedrijf, zodat het mogelijk is om iets verder te zien en bijkomende activiteiten bij te nemen, op voorwaarde dat ze iets met de landbouwsector te maken hebben. Het loonbedrijf Jean Steenwinckels, in Landen Jean Steenwinckels is in 1998 met loonwerk begonnen, en maakte op deze manier een beroep van zijn hobby. Jean reed achter zijn uren en tijdens zijn verlof eerst talrijke jaren mee bij een loonwerker uit de buurt en als deze koos om te stoppen met zijn bedrijf liet Jean deze unieke kans niet liggen. De eerste activiteiten waren het dorsen van granen en het rooien van bieten. Amper twee jaar later stopt een tweede loonwerker uit de buurt met het hakselen van maïs, en Jean grijpt deze kans om het takenpakket uit te breiden met het hakselen van gras en maïs en het persen en wikkelen van voordroogbalen. In 2001, worden nieuwe loodsen gebouwd in de industriezone van Landen, wat ook toeliet om de machines naar éénzelfde locatie te verhuizen, waardoor de organisatie van de verschillende werkzaamheden gemakkelijker verloopt. Om voldoende werk te hebben buiten de arbeidspieken heeft het bedrijf ook beslist om vaste mest open te voeren. Andere kleinere werken vervolledigen het aanbod. Tegenwoordig worden de activiteiten verdeeld tussen twee grote polen: de service voor akkerbouwbedrijven, met het dorsen van granen en het rooien van bieten, en de service voor veetelers, met het inkuilen van maïs en voordroog. Zoals Jean het aankaart, heeft zijn bedrijf een serieuze groei gekend op korte tijd, en ondertussen doen meer en meer klanten beroep op een compleet gamma diensten van zijn bedrijven. Tijdens de laatste jaren was de grootste uitdaging iedereen kunnen bedienen op tijd en uur, wat niet altijd eenvoudig is, zeker niet als de seizoenen zeer kort zijn. Jeroen, de zoon van Jean, werkt ondertussen al drie jaar samen met zijn vader. 6 / Landbouw-service

7 Nieuwe T6 Auto Command Intensieve landbouw makkelijk gemaakt. UITSTEKEND COMFORT. ULTIEME AUTO COMMAND CVT-TECHNOLOGIE. HAAL MEER UIT UW BEDRIJF. De nieuwe T6 Auto Command viercilinder is er eindelijk voor u! Met zijn wielbasis van 2,40 meter en zijn korte draaicirkel overstijgt hij iedere trekker in zijn segment. De T6 viercilinder Auto Command is beschikbaar in drie modellen: T6.140 Auto Command : nom. 110 pk en max. 143 pk, tpm; T6.150 Auto Command : nom. 121 pk en max. 154 pk, tpm; T6.160 Auto Command : nom. 131 pk en max. 163 pk, tpm. Standaard is deze trekker uitgerust met de alom bekende en eenvoudig te bedienen SideWinder II armleuning met CommandGrip en IntelliView IV touchscreen monitor waarop alle functies gemakkelijk en uiterst precies in te stellen zijn. Geveerde cabine, Terraglide -voorasvering en vier elektronische regelventielen met geïntegreerde joystick behoren eveneens tot de standaarduitrusting. De T6 Auto Command, een wendbare trekker met bewezen betrouwbaarheid en een uiterst zuinige FPT motor met SCR Tier IV technologie. Informeer vandaag nog bij een New Holland dealer! TAKE CONTROL

8 > SOCIALE ONDERHANDELINGEN Interprofessioneel overleg Om de twee jaar bereiden de Belgische werknemers- en werkgeversorganisaties (Groep van tien) een interprofessioneel overleg voor, dat uiteindelijk resulteert in interprofessionele sectoroverschrijdende akkoorden. Vaak wordt de regering als derde partner bij de onderhandelingen betrokken. Deze akkoorden moeten steeds resulteren in collectieve arbeidsovereenkomsten, van de Nationale Arbeidsraad, van de verscheidene paritaire comités of in wetten en besluiten. Het belangrijkste element van dergelijk interprofessioneel akkoord is de intentieverklaring om de lonen aan een vooraf afgesproken tempo te laten stijgen. Deze tweejaarlijks afgesproken maximale loonstijging noemt men de loonnorm. Daarnaast komen er in een interprofessioneel akkoord ook afspraken voor met betrekking tot vorming en opleiding van werknemers, arbeidsomstandigheden, tewerkstellingsinspanningen, arbeidsduur, etc. Dit jaar is het interprofessioneel afgesprongen, hoofdzakelijk door de problematiek arbeiders - bedienden. Geen loonmarge De discussie over de marge voor loonsverhogingen (wat meteen het kader vastlegt voor de sectorale onderhandelingen erna) is de allereerste opdracht van de tweejaarlijkse interprofessionele onderhandelingen. Daarna komen de andere, hiermee verband houdende, kwesties - die zowel werkgevers als werknemers aanbelangen - aan bod. Antwoord van de interprofessionele vakbonden: Geen loonmarge, geen loonnorm, geen onderhandelingen. Geen garantie op sociale vrede. Geen kader voor sectorale onderhandelingen. Dit impliceert dat de loononderhandelingen naar de sectoren doorverwezen worden. Problematiek arbeiders - bedienden Het Grondwettelijk Hof heeft bevestigd dat het grote verschil tussen arbeiders en bedienden onwettig is. Daarom moet op 8 juli 2013 de discriminatie stoppen. De sociale partners hebben samen met de politiek tot die datum de tijd gekregen om daarvoor te zorgen. Hoe reageren de vakbonden? ABVV Het arbeidersstatuut bevat discriminaties die leiden tot een minder grote werkzekerheid en inkomensgarantie voor de werknemer (de situatie is bijzonder duidelijk wanneer men zich bevindt in een kader van de onderhandeling ingevolge van bedrijfssluiting); de scheeftrekkingen tussen de twee statuten, in het bijzonder inzake de opzegvergoedingen, zijn onaanvaardbaar. De sociale partners hadden zich geëngageerd om te komen tot een oplossing tegen 2006: ze zijn er niet uitgeraakt. De laatste interprofessionele onderhandelingen hebben duidelijk gemaakt dat de onderhandelde weg een halve eeuw in beslag zou nemen alvorens hiertoe te komen ABVV-HORVAL heeft sindsdien altijd de afschaffing geëist van de discriminaties die de arbeiders treffen. Sindsdien heeft het Grondwettelijk Hof een arrest uitgevaardigd dat de regering in gebreke stelt om een eind te maken aan de discriminaties tegen ten laatste juli 2013, en dit op twee punten: De afschaffing van de carensdag; De harmonisatie inzake opzeg. 8 / Landbouw-service

9 < ACV Voeding en Diensten ACV heeft zeven dossiers die hun standpunt over de gelijkstelling van arbeiders en bedienden moet bepleiten. Dossier 1: het begin van de arbeidsovereenkomst, de proeftijd De arbeidsovereenkomst moet volgens ACV schriftelijk een proeftijd kunnen voorzien in functie van de nodige leertijd, met minimum 1 maand en maximum 6 maanden. Tijdens die proeftijd geldt een opzeg van minstens 7 dagen voor de werkgever en maximum de helft voor de werknemer. Dossier 2: uitbetaling loon Het loon moet reëel berekend worden op alle gewerkte en gelijkgestelde uren. ACV wil dat aan werknemers op vaste tijdstippen wordt betaald waarop ze recht hebben. Die loonberekening moet correct én duidelijk zijn. Dossier 3: jaarlijkse vakantie Het enkel vakantiegeld betalen door de werkgever, zoals voor bedienden nu. Het dubbel vakantiegeld uitbetalen via vakantiekassen, zoals voor arbeiders nu. Dat vakantiegeld wordt berekend op alle loonbestanddelen van het vorige jaar (inclusief ploegenpremies, overuren en eindejaarspremie). Tegelijk worden de verschillen inzake solidariteitsbijdrage weggewerkt. ACV zegt dat ze niet kunnen verdedigen dat voor arbeiders de eindejaarspremie wel meetelt voor het vakantiegeld, maar niet voor de bedienden. Omgekeerd zien ze niet goed waarom arbeiders wel en bedienden geen solidariteitsbijdrage betalen als we naar een harmonisering gaan. Dossier 4: arbeidsongeschiktheid ACV eist voor alle werknemers één maand gegarandeerd netto-inkomen. Op basis van de huidige uitgaven (van RIZIV én werkgevers) en inkomsten (voor RSZ en fiscus) zoekt men een evenwichtspunt, met afschaffing van de carensdag. De eerste periode (zonder carensdag en met normaal loon van dag 1 tot dag x) is ten laste van de werkgever. De tweede periode (van dag x+1 tot dag 30) is ten laste van RIZIV. Dossier 5: bevorderen van werkzekerheid ACV wil bij de eenmaking vooruitgang maken via een recht op 5 dagen vorming, de plicht om alternatieven te zoeken vooraleer te ontslaan, betere definitie van collectief ontslag, uitgebreide loopbaanbegeleiding, enz. Voor het ACV mag het debat over werkzekerheid niet alleen gaan over opzegtermijnen en tijdelijke werkloosheid. Best is immers ontslagen te vermijden. Dossier 6: tijdelijke werkloosheid ACV wenst een eenvormig stelsel van tijdelijke werkloosheid voor alle werknemers, behalve in de non-profitsectoren (uitgezonderd de beschutte en sociale werkplaatsen). Mits strengere controle en syndicale inspraak om onjuist gebruik tegen te gaan. Mits tijdsregistratie om tijdelijke werkloosheid pas toe te laten na recuperatie van overuren. Mits behoud van nettoinkomen en mits gelijkstelling voor jaarlijkse vakantie. Bij economische of andere moeilijkheden lijkt het voor ACV niet meer dan logisch dat de last solidair wordt gespreid. Vroeger was het zo dat die last eenzijdig bij de arbeiders kwam. Zowel voor arbeiders als bedienden is er echter kans op misbruik. In één beweging moet het risico op misbruik worden beperkt. En uiteraard moeten de sectoren ook werk maken van gelijke aanvullingen op de RVA-uitkeringen (van bedrijf of sectorfonds) om koopkrachtverlies te vermijden. De interprofessionele minima die daarvoor werden bepaald (2 versus 5 euro per dag) moeten ook worden rechtgetrokken. De maatregel moet ontslagen helpen voorkomen. Het betekent ook dat men eerst overuren moet recupereren. Om dat te kunnen moet de arbeidstijd worden geregistreerd. Dat gebeurt voor bijna alle arbeiders. Dossier 7: ontslag Eenvoudige opzegregeling gekoppeld aan anciënniteit (en niet aan loonniveau). Met als regel bij opzeg door werkgever: 1 maand per begonnen dienstjaar en met een minimum van 3 maanden na de proeftijd. Bij opzeg door werknemer: helft van termijn voor de werkgever, begrensd tot 3 maanden. Met meetellen voor de anciënniteit van de eerdere werkervaringen in de onderneming, ook deze via uitzendarbeid. En dit alles met behoud van de reeds opgebouwde rechten. ACLVB Een eenheidsstatuut houdt enerzijds in dat er een einde moet gemaakt worden aan discriminaties zoals de opzegtermijn bij ontslag of de carenzdag bij ziekte, maar tegelijk ook aan de complexe eigenaardigheden die in de loop der tijd in de regelgeving werd ingevoerd. Hierdoor zijn er een aantal technische hindernissen zoals de invoering van een uniform betalingssysteem van gewaarborgd loon bij ziekte of inzake het vakantiegeld. Vanuit psychologische invalshoek: iedereen is het erover eens dat de noodzaak voor het behoud van twee aparte statuten - één voor het verrichten van handenarbeid en een ander voor het uitvoeren van eerder intellectuele functies - is weggevallen. Vele arbeiders zullen het moeilijk hebben hun bijzonder statuut te moeten opgeven. Maar ACLVB durft er op inzetten dat het bereiken van een eenheidsstatuut niets zal veranderen aan hun gevoel tot een arbeiderswereld te behoren waar solidariteit en broederlijkheid hoog in het vaandel worden gedragen. Er rest dan nog de financiële kant van de zaak. Hoewel het afschaffen van de carenzdag slechts een formaliteit is - vele sectoren en bedrijven hebben deze discriminatie al gebannen - is er het probleem van de duur van de opzegtermijnen. ACLVB vraagt naast de invoering van de motivatieplicht in geval van ontslag, een nieuwe opzegberekening die een juiste oplossing biedt. Landbouw-service / 9

10 > SOCIALE ACTUALITEITEN LOONLASTEN IN BELGIE Onze loonlasten in België behoren tot de hoogste van Europa. Eindelijk beseffen de meerderheidspartijen dat de loonlasten naar omlaag moeten. De manier waarop die loonlasten moeten dalen, verschilt echter van partij tot partij. Het standpunt van werkgeverskant, vertolkt door UNIZO, is zo dat vooral werk moet worden gemaakt van een bijkomende drastische lineaire loonlastenverlaging van 5% in het belang van de concurrentiekracht van de KMO s. Om die algemene loonlastenverlaging te realiseren, moeten echter alle regeringen bereid zijn om samen te werken. De loonkostenhandicap klokte in 2012 af op 5,1%. Per eenheid product loopt de handicap echter op tot bijna 13% en ten opzichte van Duitsland is dit zelfs 25%. Vooral arbeidsintensieve bedrijven zijn daar het slachtoffer van. Het wegwerken van die concurrentiehandicap is dan ook voor ons prioritair. Daarnaast moet werk gemaakt worden van de aanpassing van de loonmatigingswet om verdere ontsporingen te vermijden en het concurrentievermogen van de KMO s te herstellen. Sociaal overleg in de loonwerksector Op 14 juni 2013 werd tijdens een vergadering van het paritair comité voor technische land- en tuinbouwwerken (PC 132) het startschot gegeven voor het professioneel sociaal overleg tussen de vakbonden (ACV, ABVV en ACLVB) en de werkgevers (Landbouw-Service). De vakbonden hebben er hun eisenbundel toegelicht voor de periode : 1. Verhoging tweede pensioenpijler: voorstel stijging met 0,50 % over twee jaar (dus niet in 1 e tot 3 e kwartaal 2013) 2. Indexering fietsvergoeding 3. Invoering cao 90 - sectorale cao - voor iedereen van toepassing - bedrag af te spreken - modaliteiten met streefdoel - referteperiode - uit te betalen eind max euro per werknemer 4. Sociaal fonds: - aanpassing syndicale premie aan het maximaal bedrag (is reeds zo) 5. Vorming: aandacht aan ergonomie - Werkgelegenheidsplan - hoe gaan werkgevers cao 104 (bevordering van tewerkstelling van oudere arbeiders) invullen? - Bevorderen van opleiding van nieuwe werknemers: via peterschapsprojecten 6. Syndicale delegatie vanaf 10 werknemers 7. Verlenging bestaande cao s Bijkomende discussiepunten zijn: Terugbetaling loonlast bij vorming: voorstel voor forfaits in plaats van reële loonlast. Risicogroepen: bedrag vloeit nu naar RSZ. Er zal worden bekeken om dit terug in sociaal fonds te krijgen, mits degelijke opleidingsmogelijkheden voor de risicogroepen. Problematiek flexibiliteit Werknemersleerlingstelsel: zie hierna Half juli zullen de onderhandelingen afgerond zijn. We houden de leden op de hoogte via onze gebruikelijke e-zines. Werknemersleerlingstelsel Het werknemersleerlingstelsel is een opleidingssysteem waarin jongeren in het kader van een leerovereenkomst een beroep kunnen aanleren dat gewoonlijk wordt uitgeoefend door een loontrekkende. Dit gebeurt door middel van een alternerende opleiding: de leerlingen krijgen enerzijds een praktische opleiding in de onderneming van een speciaal daartoe erkende werkgever en volgen anderzijds aanvullende theoretische lessen in een onderwijs- of opleidingsinstelling. Meestal is dit een Centrum voor Deeltijds Beroepssecundair Onderwijs (CDBSO of CDO - Vlaamse Gemeenschap) of een Centre d Education et de Formation en Alternance (CEFA - Franse Gemeenschap); soms gaat het om een ander type van opleidingsinstelling (VDAB, IBFFP, FOREM of Arbeitsamt, centrum voor volwassenenonderwijs of sociale promotie,...). Het systeem is ook (en meer) bekend onder de naam industrieel leerlingwezen (ILW); de leerovereenkomst wordt vaak aangeduid met de term industrieel leercontract (ILC). Deze benamingen zijn echter niet correct, omdat het systeem zeker niet beperkt is tot de industrie. Ook ondernemingen met louter commerciële activiteiten of ondernemingen uit de dienstensector kunnen jongeren opleiden in dit systeem. Het wordt zelfs toegepast in de non-profitsector (rust- en verzorgingstehuizen). Welke werkgevers kunnen een werknemersleerovereenkomst sluiten? Enkel werkgevers die een erkenning als patroon hebben gekregen van het paritair 10 / Landbouw-service

11 > deze afwijking gebonden aan speciale voorwaarden - te checken in elk sectoraal leerreglement (moet dan worden opgesteld) Scholingsgraad Jongeren die een diploma of getuigschrift hebben dat bewijst dat ze in een bepaald beroep een zekere scholingsgraad bezitten, mogen geen leerovereenkomst meer sluiten om diezelfde scholingsgraad in dat beroep te bereiken. In sommige sectoren wordt de toegang tot het werknemersleerlingstelsel voor meerderjarigen gekoppeld aan de voorwaarde dat ze niet over een bepaald diploma of getuigschrift mogen beschikken. In principe mogen in ondernemingen van minder dan 50 werknemers geen werknemers-leerovereenkomsten gesloten worden voor beroepen waarvoor ook een opleiding gevolgd kan worden via de Middenstandsopleiding (in Vlaanderen is dit de zgn. leertijd, georganiseerd door Syntra). De vakbonden zijn akkoord dat hiervan kan worden afgeweken. leercomité (hierna PLC ) van hun sector hebben de toelating om leerovereenkomsten te sluiten voor het aanleren van het/de beroep(en) waarop die erkenning betrekking heeft. Welke werkgevers kunnen geen werknemersleerovereenkomst sluiten? de werkgevers die niet onder een paritair comité ressorteren (wet van 5 december 1968 betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités); de werkgevers van de koopvaardij (paritair comité ) en de zeevisserij; de werkgevers die onder een paritair comité ressorteren dat geen werkend PLC heeft; de werkgevers die geen voorafgaande erkenning als patroon hebben gekregen van het PLC van hun sector. Leerlingen Algemeen principe: enkel minderjarigen die voldaan hebben aan de voltijdse leerplicht kunnen een werknemersleerovereenkomst sluiten, d.w.z. jongeren tussen 15 en 18 jaar. Als het leerreglement van de sector waartoe de werkgever behoort het expliciet vermeldt, mogen ook meerderjarigen leerovereenkomsten sluiten; dikwijls is Opleidingsinspanningen Begin jaren 2000 maakten de sociale partners een afspraak om extra te investeren in personeelsvorming. De bedoeling was om 1,9 % van de totale bruto loonmassa voor te behouden voor personeelsopleidingen. Die doelstelling werd niet behaald. Elk jaar opnieuw controleert de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven de sociale balansen om na te gaan of aan de globale opleidingsinspanning is voldaan. Komen alle werkgevers samen aan die 1,9 %, dan stopt het verhaal onmiddellijk, want dan is de doelstelling gehaald. De werkelijkheid is helaas dat de doelstelling niet werd gehaald. Dit falen bleef voorlopig zonder gevolgen, tot toenmalig minister van werk Joëlle Milquet enkele jaren geleden besloot om de sanctie die in de wet is voorzien, wél toe te passen. Om te bepalen of werkgevers al dan niet de sanctie moeten betalen, wordt er eerder vormelijk en los van de effectieve > Landbouw-service / 11

12 > SOCIALE ACTUALITEITEN > vormingsinspanningen, gekeken naar de sectorale cao. In het paritair comité 132 hebben we een cao afgesloten waar voorzien is in de verhoging van 5 % van de graad van werknemersparticipatie aan vorming. Wordt deze 5 % verhoging van het aantal deelnemers niet behaald, dan moeten de opleidingsinspanningen met 0,1 % van de loonmassa verhoogd worden. Voorlopig zijn we met de loonwerksector verlost van de opgelegde boetes. Maar we houden ons hart vast voor de toekomst. Een ding is zeker: de overheid wil dat sectoren meer inspanningen leveren voor vorming. Wijziging vakantiekas voor arbeiders onder PC 132 Onder algemeen akkoord van de sociale partners werd vorig jaar besloten om de uitbetaling van de vakantiegelden voor arbeiders in de toekomst te laten gebeuren via de Kas voor Betaald Verlof van de Dienstverstrekking voor de GNSS RTK correcties voor de geleiding van landbouwvoertuigen Hoge nauwkeurigheid door modellering van het dichte netwerk Hoge betrouwbaarheid dankzij een infrastuctuur van de allerlaatste generatie Gegarandeerde inzetbaarheid door lokale ondersteuning 365d/jaar en 24u/24 Compatibel met alle bestaande geleidingssystemen 083/ info@drivenby.be Belgische Voedingsbedrijven. Wie betaalt voor het vakantiegeld voor arbeiders Een arbeider betaalt geen bijdrage voor zijn vakantiegeld. De werkgever doet dat via RSZ-bijdragen. Het vakantiegeld van de arbeiders wordt gefinancierd door werkgeversbijdragen via de RSZ, de intresten van de met de werkgeversbijdragen gevormde kapitalen en door de solidariteit tussen de werknemers onder de vorm van een solidariteitsbijdrage, ingehouden op elk vakantiegeld dat door een vakantiefonds wordt uitgekeerd. De werkgevers betalen een bijdrage via de RSZ ten belope van 4 (kwartalen) x 6 % op de loonmassa en 1 (jaarlijks) x 10,27 % op de loonmassa. Wie keert het vakantiegeld uit Het vakantiegeld wordt uitbetaald hetzij door de Rijksdienst voor Jaarlijkse Vakantie, hetzij door ene bijzonder vakantiefonds. Tot 2012 kregen de arbeiders onder het paritair comité 132 hun vakantiegeld via de Rijksdienst voor Jaarlijkse Vakantie. Het paritair comité 132 heeft beslist om de overstap te maken van de Rijksdienst voor Jaarlijkse Vakantie naar de Vakantiekas voor de voeding. Dit betekent dat de verlofkas van de voedingsbedrijven de opdracht van de Rijksdienst heeft overgenomen. Op hoeveel vakantiedagen en hoeveel vakantiegeld heeft je arbeider recht? Een arbeider die het hele vakantiedienstjaar gewerkt heeft (in een vijfdagenweek) heeft het daaropvolgende jaar recht op 20 dagen betaalde vakantie. Als je in het vakantiedienstjaar echter minder dan 230 dagen gewerkt (of gelijkgestelde dagen) hebt - in een vijfdagenstelsel - dan wordt het aantal vakantiedagen in verhouding verminderd. Het brutovakantiegeld (enkel en dubbel samen) van een arbeider is gelijk aan % van het brutoloon - verhoogd tot 108 % - verdiend tijdens het vorige jaar. Het is gebaseerd op de bezoldigingen aangegeven aan de RSZ, eventueel vermeerderd met een fictief loon voor de met arbeid gelijkgestelde dagen zoals ziekte, Niet alleen effectief gewerkte dagen komen dus in aanmerking voor de berekening van de vakantieduur. Er worden ook heel wat inactiviteitsdagen met effectief gewerkte dagen gelijkgesteld. Verandert er iets voor u? Voor de werkgever verandert er in essentie niets! De bijdragen blijven onveranderd. Deze bijdrage dekt namelijk ook de gelijkgestelde dagen. Er worden geen beheerskosten, noch andere kosten aangerekend. De vakantiegelden worden in mei uitgekeerd, en dit op basis van de prestatie van het vorige jaar. Meer informatie: Kas voor Betaald Verlof van de Belgische Voedingsbedrijven Birminghamstraat Anderlecht i 12 / Landbouw-service

13 TIER 4 TECHNOLOGIE. WIJ ZIJN ER KLAAR VOOR. U OOK? Meer vermogen, minder brandstof. VOOR WIE MEER VERWACHT Beter voor het milieu én voor uw rendement: uw Case IH tractor vanaf 100 pk voldoet nu al aan de nieuwste emissienormen. Tot 90% minder fijnstof en NOx. Bovendien tot 10% minder brandstofverbruik. Waar wacht u nog op? Neem gerust de kortste weg naar betere prestaties en contacteer uw Case IH dealer.

14 > actueel Veel Belgische boeren zijn coöperatieve ondernemers De Belgische landbouw is subtop in Europa wat het aantal landbouwers betreft die deel uitmaken van een coöperatie. Vooral de groente- en fruitveilingen (83% marktaandeel) en de coöperatieve zuivelverwerkers (66% marktaandeel) zorgen ervoor dat het marktaandeel van landbouwcoöperaties in ons land bijna 50 procent bedraagt. Coöperaties versterken de inkomenspositie van landbouwers. Ze vergroten hun onderhandelingsmacht, realiseren schaalvoordelen, verminderen marktrisico s en transactiekosten, geven toegang tot middelen en garanderen voedselveiligheid en -kwaliteit. Hoe beperkter houdbaar het product (melk, groenten en fruit), hoe sterker de sector coöperatief georganiseerd is. De zuivelsector toont aan dat een groot marktaandeel van coöperaties leidt tot een reductie van de prijsvolatiliteit en een hoger aandeel voor landbouwers in de prijs van landbouwproducten. Dat zijn enkele vaststellingen uit het groot opgevatte onderzoek Support for farmers cooperatives dat werd uitgevoerd in opdracht van de Europese Commissie en gecoördineerd werd door Wageningen Universiteit. Regionaal coördinator Caroline Gijselinx van het Onderzoeksinstituut voor Arbeid en Samenleving (HIVA) van de KU Leuven gaf in Brussel een korte toelichting bij de onderzoeksresultaten. Coopburo, de coöperatieve dienstverlener van Cera, sprak met Krijn Poppe (LEI - Wageningen UR) die als research manager verantwoordelijk was voor het werkstuk van bijna twee jaar dat bestaat uit een bundeling van bijna 80 deelrapporten over honderden landbouwcoöperaties. Poppe pikt er twee vaststellingen uit die volgens hem frappant zijn. Ten eerste zien we heel duidelijk dat het volgende rondje fusies begonnen is en dat er geïnternationaliseerd wordt. Vandaag zijn er reeds 50 coöperaties met leden in meer dan één lidstaat, we vermoeden dat deze trend zich zal doorzetten. Ten tweede is het opvallend dat het beleid weinig bekend is met het coöperatieve ondernemingsmodel en dat boeren en tuinders die een coöperatie zouden willen starten geen loket hebben waar ze onafhankelijk advies kunnen inwinnen. Toch zien we sommige landen, waaronder België, die heel wat beleidsmaatregelen nemen om coöperaties te stimuleren en te ondersteunen. Lees het interview met Krijn Poppe op i 14 / Landbouw-service

15 > liner zwaders = uw stro binnen voor de regen! 25 modellen Werkbreedte: van 3,5m tot 15m. Enkele, dubbele of vierdubbele rotors. De CLAAS-machines worden in België verkocht door een netwerk van professionele agenten. Er is er steeds één in uw buurt. Voor meer informatie: of tel. 081/ TECNOMA, facilitator van prestaties RENDEMENT EENVOUD en ERGONOMIE LASER FC ROBUUSTHEID en BETROUWBAARHEID 3200, 4200 en 5200 liters NAUWKEURIGHEID - Cabine met hydraulische schokbrekers GOEDE WERKZAAMHEDEN - Toegang tot de cabine dankzij een wentelende loopbrug, in laagste stand - Motor TIER III B - Optionele uitrustingen voor het beheersen van het afvalwater - Toegang tot de landbouw precisie dankzij alle GPS opties M et JM BINI Sprl Rue Janquart, MEUX Tél. : 08/ Mail : info@bini-agri.be RAWA BVBA Sint-Rijkersstraat ALVERINGEM Tél : Garage BOUTANTIN et FILS Rue Lambert Macours, OTHEE (AWANS) Tél. : 04/ Mail : didierboutantin@hotmail.com BERNARD MOULIN Grande Route, GAURAIN RAMECROIX Tél. : Mail : info@bernard-moulin.com AG SERVICES SOIGNIES Chemin Saint Landry, SOIGNIES Tél. : Mail : info@agservices.be Landbouw-service / 15

16 > actueel HERVORMING GEMEENSCHAPPELIJK LANDBOUWBELEID De hervorming van het gemeenschappelijk landbouwbeleid omvat 4 grote wetgevende voorstellen: directe inkomenssteun, marktmaatregelen, plattelandsontwikkeling en de horizontale en financiële bepalingen. Directe inkomenssteun De wijze waarop de inkomenssteun van de landbouwers vandaag verdeeld is over de bedrijven, varieert zeer sterk tussen de lidstaten en tussen landbouwers binnen een lidstaat, en dit om historische redenen. De Commissie stelde daarom voor om de inkomenssteun meer gelijk, eenvoudiger en meer gericht in te zetten. Ook zullen enkel actieve landbouwers in de toekomst nog inkomensondersteuning ontvangen. Tegelijk werd de toekenning van deze inkomenssteun voor 30% gekoppeld aan het respecteren van 3 praktijken die bijdragen aan een beter beheer van de natuurlijke hulpbronnen en aan klimaatactie. Landbouwers moeten hun teelten voldoende diversifiëren, het blijvend grasland behouden en ecologische landschapselementen voorzien op hun bouwland. Daarnaast stelde de Commissie ook voor om een bijkomende inkomensondersteuning te geven voor jonge landbouwers, om het Europees breed gedeelde probleem van opvolging in de sector aan te pakken. Tot slot stelde de Commissie ook een steunverlening op maat voor kleine landbouwbedrijven, en een beperkte mogelijkheid tot steun gekoppeld aan productie voor de meest kwetsbare sectoren. De belangrijkste elementen zijn: Interne convergentie van de inkomenssteun: De Europese Commissie stelde voor dat alle landbouwers in een lidstaat of regio tegen 2019 hetzelfde bedrag aan inkomenssteun per hectare zouden ontvangen, via een geleidelijke verschuiving van de steun van bedrijven die vandaag zeer hoge bedragen per hectare ontvangen naar bedrijven die vandaag weinig of geen inkomenssteun krijgen. Het probleem van het voorstel was echter dat het voor veel landbouwers een aanzienlijke daling van hun inkomenssteun zou betekenen; dit was voor zowel de Raad als het Europese Parlement een stap te ver. Ze schroefden de ambitie terug tot een concept waarbij de directe inkomenssteun tegen 2019 wel zal evolueren in de richting van zo n gelijke betaling per hectare, maar deze zal nog niet volledig bereikt worden in Bovendien kunnen de lidstaten kiezen uit een aantal modellen om deze gedeeltelijke interne convergentie te realiseren. Vlaanderen heeft actief bijgedragen tot het concept en de uitwerking van dit principe en was sterk vragende partij om bij interne convergentie rekening te houden met de rendabiliteit van de bedrijven die het meest afhankelijk zijn van deze inkomenssteun. Voornamelijk de vleesveeen melkveebedrijven zouden anders in > 16 / Landbouw-service

17 CreLan: hoofdsponsor LiBramont 2013 Mijn bank weet hoe je iets laat groeien. Inkomkaarten tegen voordeeltarief in uw Crelan-agentschap. i.p.v. Bezoek de landbouwbeurs van Libramont en kom zeker langs op onze stand. Beurs van Libramont van 26 tot 30 juli 2013 Bankieren met gezond verstand

18 > actueel > financiële problemen kunnen geraken. Dit neemt niet weg dat veel landbouwers een aanzienlijk inkomensverlies zullen moeten verwerken, als gevolg van de algemene budgetdaling. Die budgetdalingen zijn reeds vastgelegd in de Europese Meerjarenbegroting en zijn dus onvermijdelijk. Dit is één van de redenen waarom Vlaanderen sterk heeft ingezet op die punten waar nog ruimte was om te onderhandelen, namelijk op het realiseren van een geleidelijke interne convergentie. Het eindakkoord bestaat eruit dat de interne convergentie minder verregaand zal ingevoerd worden en dat de lidstaten of regio s uit verschillend modellen kunnen kiezen om deze interne convergentie te realiseren. Tegen 2019 dienen alle landbouwers minimaal 60% van het regionaal of nationaal gemiddelde betaalrecht/ha te ontvangen. Naast de landbouwers die zullen verliezen zijn er ook heel wat landbouwers die zullen winnen in het nieuwe systeem. Vooral zij die over meer grond dan toeslagrechten beschikken. Vergroening: de Europese Commissie verbond aan 30% van de direct inkomenssteun de voorwaarde om 3 praktijken te respecteren die bijdragen tot een meer duurzaam beheer van de natuurlijke hulpbronnen en klimaatactie: een voldoende grote teeltdiversificatie binnen het bedrijf, het behoud van het areaal permanent grasland en het instandhouden en/of aanleggen van ecologisch aandachtsgebied op landbouwland. Dit was één van de politiek meest gevoelige onderdelen van de hervorming: de Raad en het Europese Parlement konden zich wel vinden in het principe van de vergroening, maar eisten meer soepele voorwaarden. Bovendien stelde de Raad een alternatief systeem voor waarbij de vergroening gerealiseerd werd via vrijwillige agromilieumaatregelen die voorzien zijn in de programma s voor plattelandsontwikkeling. Volgens een impactstudie van de Europese Commissie variëren de kosten die een landbouwer moet leveren om deze vergroening te realiseren enorm en is deze kost gemiddeld per bedrijf het hoogst in Nederland en België. Er dient dan ook vermeden te worden dat de landbouwers een louter economische kosten/baten afweging maken en afstand doen van hun inkomenssteun om deze vergroeningseisen te vermijden. Jonge Landbouwers: de Europese Commissie stelde voor dat de lidstaten tot 2% van hun nationale enveloppe zouden moeten gebruiken om een bijkomend steunbedrag per hectare te geven aan de jonge, startende landbouwers. Het Europese Parlement steunde deze verplichte betaling maar eiste wel dat het volledige budget van 2% naar jonge landbouwers zou gaan. Ook binnen de Raad klonk de vraag naar de nodige flexibiliteit voor de lidstaten om deze middelen zo optimaal mogelijk te kunnen inzetten voor de jonge landbouwers. Actieve landbouwer: het Europees landbouwbeleid krijgt soms de kritiek dat het in bepaalde gevallen geen echte landbouwers ondersteunt. Daarom stelde de Europese Commissie voor om enkel nog directe inkomenssteun te geven aan actieve landbouwers, een begrip waarvoor zij een definitie opstelde. Zowel de lidstaten als het Europees Parlement ondersteunden ten volle de gedachte dat de steun enkel nog naar actieve landbouwers mocht gaan. De definitie die de Europese Commissie voorstelde bleek echter in de praktijk bijna onwerkbaar. Daarom werd grondig aan de definitie gesleuteld. Gedurende dit proces bleek nog maar eens hoe moeilijk het was om niet-actieve landbouwers uit te sluiten, onder meer omwille van juridische beperkingen (een criterium opleggen heeft namelijk heel snel een discriminerend effect). Bijkomend probleem is dat landbouw een breed begrip is: ook het in goede landbouw- en milieuconditie houden van gronden valt onder dit begrip. Het uiteindelijke politieke compromis houdt rekening met alle praktische en juridische bezwaren. Het belangrijkste element is dat een zogenaamde negatieve lijst is opgesteld van organisaties en personen die zeker geen actieve landbouwer kunnen zijn, zoals luchthavens of vastgoedbedrijven. Onder druk van een aantal lidstaten werd deze lijst optioneel gemaakt voor de lidstaat. Vlaanderen heeft steeds gepleit voor een strenge, verplichte maar werkbare definitie die juridisch geen problemen oplevert. Het eindakkoord bestaat eruit dat alle lidstaten verplicht een aantal types zoals luchthavens moet uitsluiten als begunstigden en dat de lidstaten of regio s die dit wensen hier vrijwillig verder in kunnen gaan zolang deze keuze op basis van niet-discriminerende en objectieve criteria gebeurt. Marktmaatregelen Om tegemoet te komen aan de internationale handelsverplichtingen en omwille van de stijgende volatiliteit van de landbouwmarkten, stelde de Europese Commissie voor om de bestaande marktinstrumenten af te bouwen maar in ruil daarvoor wel instrumenten te voorzien om de onderhandelingspositie van de primaire producenten te verhogen en ook om een goed werkend vangnet van marktmaatregelen overeind te houden om snel en efficiënt te kunnen inspelen op crisissituaties indien deze zich zouden stellen in één van de landbouwsectoren. De beleidsmatig belangrijkste elementen van dit onderdeel zijn: Suikerquota: de suikersector werd in 2006 grondig hervormd met het oog op een verdere rationalisering van de sector. Dit resulteerde in een daling van de minimum bietprijs met 40%, een krimping van het Europees suikerquotum met 36% en een aanzienlijke afbouw van het aantal suikerfabrieken in Europa. Alle marktinstrumenten werden toen echter wel behouden, zoals onder andere de quota, de referentieprijs voor suiker, de minimum bietprijs, en het systeem van interprofessioneel onderhandelen met bijhorende aankoopvoorwaarden (i.c. een set van regels die vastleggen over hoe en wat er in de keten kan onderhandeld worden en de bietplanters beschermen tegen te lage prijzen). De Europese Commissie stelde nu voor in de > 18 / Landbouw-service

19 S U C C E S V O L M E T P Ö T T I N G E R Verhoog uw inkomsten. PÖTTINGER NOVACAT X8 Perfecte bodemaanpassing van de maaibalken - ontlastings veren voor lage bodemdruk Hydraulische ontlasting bij powercontrol bediening en NOVACAT X8 collector serie Front-/driepunts combinatie of gehele combinatie in duwmodus Combinaties voor traktoren vanaf 81KW/110PK Werkbreedte 8.30m PÖTTINGER SerVO PÖTTINGER SYNKrO PÖTTINGER lion Dominique Emond T: dominique.emond@poettinger.at Danny De Boeck T: danny.deboeck@poettinger.at PöTTiNger Belgium SPrl: Avenue Adolphe Lacomblé (boite 5), BE-1030 Bruxelles, T:

20 > actueel > hervorming van het GLB dat de resterende suikerquota volledig zouden afgeschaft worden in 2015 en tegelijk ook bijna alle bijhorende marktinstrumenten (onder andere de minimum bietprijs). Dit voorstel heeft de Raad Landbouw lange tijd verdeeld, het politieke akkoord bestaat erin dat de suikerquota vanaf oktober 2017 zullen afgeschaft worden maar dat de referentieprijs voor suiker en het systeem van interprofessioneel onderhandelen met bijhorende aankoopvoorwaarden wel integraal overeind blijft nadien. Vlaanderen heeft er steeds voor geijverd om rekening te houden met de omschakeling die de bietplanters en suikerfabrieken gemaakt hebben na de hervorming in 2006 en om de bijhorende instrumenten zoals het systeem van interprofessioneel onderhandelen overeind te houden, ook na het verdwijnen van de suikerquota. Producentenorganisaties/brancheorganisaties (PO s-bo s): één van de grote uitgangspunten van de Commissie bij deze hervorming was een verdere liberalisering van de landbouwsector. Net daarom wordt een goede ketenwerking en sterkere onderhandelingspositie van de primaire producenten essentieel. Vandaag is het slechts voor een zeer beperkt aantal sectoren mogelijk om collectief te onderhandelen omwille van beperkingen inzake mededinging. In de toekomst wordt het door de erkenningen van producentenorganisaties en unies van producentenorganisaties mogelijk voor producenten om binnen alle sectoren een betere marktpositie te bemachtigen via collectieve onderhandeling. Ook wordt samenwerking doorheen gans de keten (productie, verwerking, handel) gestimuleerd door het erkennen van brancheorganisaties. De Raad was van mening dat de lidstaten de vrijheid moesten krijgen om deze PO s-bo s al dan niet te moeten erkennen, het Europese Parlement was van mening dat deze PO s-bo s verplicht dienden erkend te worden door de lidstaat/regio indien ze aan de erkenningsvoorwaarden voldeden en dat ze collectief mochten onderhandelen over een heel aantal aspecten waaronder de prijs en volume, ook indien ze geen eigenaar zijn van het product, zoals voorzien in het zuivelpakket. Het politieke akkoord bestaat erin dat de producenten over zuivel, suiker, granen, rundsvlees, kalfsvlees en olijfolie collectief mogen onderhandelen over prijs en volume. De andere sectoren mogen ook collectief samenwerken via PO s en BO s maar niet collectief over prijzen onderhandelen. Marktondersteuning: de referentieprijzen die een belangrijke invloed hebben op de hoogte van de interventieprijzen zijn al jaar en dag ongewijzigd. Deze prijzen worden nooit geïndexeerd, waardoor het vangnet in een wereld van stijgende productiekosten en inflatie in reële termen steeds wordt verlaagd. Daarom werd vanuit een aantal lidstaten binnen de Raad (waaronder België) en het Europees Parlement aangedrongen op een aanpassing van de referentieprijzen voor alle sectoren rekening houdende met de effectieve productiekosten. Plattelandsontwikkeling De grote verandering aan de zogenaamde tweede pijler van het GLB, de plattelandsontwikkeling, is dat dit opgenomen wordt in de koepel van het Gemeenschappelijk Strategisch Kader (GSK), waar ook andere fondsen (EFRO, ESF, EFMZV) deel van uitmaken. De Commissie achtte dit nodig om een meer geïntegreerd en efficiënt beheer van de verschillende fondsen toe te laten. Inhoudelijk wordt er binnen de 2de pijler afgestapt van het systeem met assen en een verplichte minimumbesteding per as. Toch blijft ringfencing een feit: verplicht 5% van het budget moet naar Leaderwerking gaan. Ook is het verplicht om in elk programma agromilieu-klimaatmaatregelen aan te bieden. Voorts dient in alle programma s minstens 30% van de ELFPO-middelen ingezet te worden voor maatregelen inzake leefmilieu en klimaat. Deze middelen mogen besteed worden aan agromilieumaatregelen, biologische landbouw én investeringssteun gericht op leefmilieu- en klimaatacties. Qua keuzewaaier aan maatregelen blijft er nog steeds heel wat mogelijk. In die zin zijn er weinig beperkingen. Er zijn zelfs nieuwe maatregelen toegevoegd (vb. risicobeheer, samenwerking, ). Voor agromilieu-klimaatmaatregelen is de grootste nieuwigheid de link met de vergroening. De Commissie is van oordeel dat de agromilieumaatregel verder moet gaan dan de vergroening en enkel een vergoeding kan gegeven worden voor extra inspanningen bovenop de relevante vergroeningsvoorwaarden. Een groot pijnpunt binnen plattelandsontwikkeling blijft de grote administratieve last. De Raad heeft hier al heel wat aan kunnen verbeteren, maar het blijft een vrij log instrument. Horizontale en financiële bepalingen In een aantal lidstaten, waaronder België, zijn de regio s bevoegd voor het landbouwbeleid. Er stellen zich in de praktijk echter geregeld problemen met de Europese Commissie bij situaties waar deze regio s een verschillende beleidskeuze wensen te maken. Vaak eist de Commissie in het geval van België dat Vlaanderen en Wallonië hetzelfde beleid inzake landbouw voeren. Dit in tegenstelling tot artikel 4,2 van het Verdrag van de Europese Unie waarin gesteld wordt dat de Europese instellingen de institutionele organisatie van de lidstaten dienen te respecteren. Op expliciete vraag van België en het Verenigd Koninkrijk had de Raad in haar positie in maart ermee ingestemd om op te nemen dat de lidstaten alle bepalingen van het GLB waarin zij een beleidskeuze dienen te maken, op juiste institutionele niveau mogen toepassen. Voor het eerst werd hiermee het Belgische systeem waar de regio s volledig verantwoordelijk zijn voor de toepassing van het GLB erkend. In het finale politieke akkoord zijn ook het Europese Parlement en de Europese Commissie akkoord gegaan met deze expliciete bepaling. Bovendien heeft de Europese Commissie hierover een bijkomende verklaring afgelegd op verzoek van Vlaanderen en Wallonië om iedere vorm van twijfel uit de weg te gaan. 20 / Landbouw-service