Voedingsbeperkingen opgelegd door de ouders: hoe ga je er mee om in de praktijk?

Transcriptie

1 Voedingsbeperkingen opgelegd door de ouders: hoe ga je er mee om in de praktijk? Jong geleerd is oud gedaan Tim de Meij, kinderarts mdl

2 Overgewicht en obesitas Niet het enige (voedings)probleem

3 Wat geef je je kind te eten? Het lijkt zo gemakkelijk

4 maar de praktijk is vaak anders

5 Jong geleerd, oud gedaan? Waar het zoal mis kan gaan Zuigelingen: twee onervaren partners Borstvoeding, flesvoeding, bijvoeding Peuters: hoe was het ook weer? De ouders bepalen wat er wordt gegeten En wanneer (en waar) er wordt gegeten Het kind bepaalt hoeveel het eet Oudere kinderen: behoeften veranderen Meestal niet in de richting van gezond eten Kun je dat bijsturen?

6 Wat niet helpt (zie de casus van Job)

7 Maar het zit niet altijd mee Elk kind heeft wel eens klachten Spugen, buikpijn, diarree, eczeem, hoesten, Niet elke ouder accepteert dat als gegeven Er móét een oorzaak zijn Het ligt natuurlijk niet aan het kind zelf En al helemaal niet aan de ouders Dus ligt het aan de voeding Het is vast een allergie Volop adviezen van anderen Alles staat op internet

8 Welke allergieën komen jullie tegen? Wijs maar aan

9 En welke maatregelen? Peuters Geen vruchtensap, geen fruit Geen vezels, geen vet Geen zuivel, geen lactose Oudere kinderen Geen zuivel, geen lactose Geen gluten Geen allergenen ( geen eiwit ) Geen suiker, geen kleurstoffen, geen E-nummers Geen FODMAP (fermenteerbare oligosachariden, disachariden, monosachariden en polyolen)

10 Beperkingen in de voedselkeuze Wat zijn de gevolgen? Ongunstige effecten Eenzijdige, onvolwaardige voeding Tekorten Energie, vetten, (koolhydraten), vezels Calcium, ijzer, spoorelementen, vitaminen Overmaat (Snelle) koolhydraten Vezels Gunstige effecten Beperking suikerinname?

11 En voor de gezondheid? Directe effecten Vermindering activiteit, uithoudingsvermogen Bloedarmoede, verminderde botmineralisatie Obstipatie, buikpijn, diarree Groeivertraging Indirecte effecten Minder plezier in eten Echte probleem gemist Beperkte smaakontwikkeling Aversies (zuivelproducten, groenten)

12 Terug naar Job Nu 4 jaar oud Eten is altijd een probleem gebleven En dan klaagt hij ook nog vaak over zijn buik En hij kan ontzettend druk zijn Misschien verdraagt hij het eten wel niet Kan dat zijn eetproblemen verklaren? Volop adviezen uit de omgeving En websites, chatboxen, blogs De voeding is via trial and error aangepast Eigenlijk gaat het nog steeds niet beter Maar hij groeit gelukkig goed

13 Job, 4 jaar Dit is zijn dieet Ontbijt Bruine boterham, wisselend beleg, glas sojamelk Lunch 2 bruine boterhammen, zoet, worst, glas sojamelk Avondeten 2 aardappels, wat groente Stukje kip of gehaktbal Sojavla na Tussendoor Water, thee zonder suiker, ontbijtkoek of koekje

14 Klopt dat met de richtlijn?

15 Job, 4 jaar Wat nu? Wat valt je op? Voldoende qua energie? Welke producten ontbreken? Voldoet hij aan de schijf van vijf? Haalt hij de aanbevelingen? Macronutriënten? Micronutriënten? Welk advies geef je de ouders? Verder uitzoeken, maar wel begeleid door diëtist? Stoppen met die onzin? Doorverwijzen?

16 Jobs drukke gedrag Moeten we daar wat mee?

17 ADHD en voeding Hoe zit het daarmee? Suiker! De deskundigen twijfelen niet meer Ook al is er geen wetenschappelijke bevestiging Lidy Pelsser (Lancet 2011) Andere producten, varieert RED-centra opgericht Laatste stand van zaken [ ] that a minority of children with ADHD will benefit from an elimination diet 1 Elimination diets and fish oil supplementation seem to be the most promising dietary interventions [ ]. However, the studies [ ] have shortcomings, [ ] 2 1 Nigg JT, Holton K. CAPCNA 2014;23: Heilskov Rytter MJ, et al. Nord J Psychiatry 2015;69:1-18

18 Job is inmiddels ruim 6 jaar Problemen toegenomen Laatste 2 jaar Veel buikpijn, soms diarree Eczeem (altijd al wat), paar keer benauwd En alsmaar drukker, lastiger En de dokter doet niets Geen organisch probleem. Gaat wel over Naar alternatieve behandelaar (CAM*) Diagnose duidelijk: voedselovergevoeligheid! Dieet steeds verder ingeperkt Wat wil je verder weten? *CAM: complementary and alternative medicine (van homeopathie tot handoplegging)

19 Job, 6,5 jaar Stand van zaken Lengte 110 cm (-2,5 SD) Streeflengte-SDS -0,9 Gewicht 18,2 kg 0 SD (gewicht naar lengte) Dieet Snijbonen, wortelen Lamsvlees Diksap en mineraalwater Kalktabletten Multivitaminepreparaat

20 Job, 6,5 jaar Door ouders uitgevogeld dieet Ontbijt 130 g mager lamsvlees met 3 rauwe wortelen Mineraalwater Lunch Idem Warme maaltijd 150 g mager lamsvlees met gekookte snijbonen Mineraalwater Tussendoor 2 glazen diksap met mineraalwater

21 Job Voedingsanalyse (macronutriënten) Eenheid Job Energie kj 3280 Koolhydraten energie% 12,3 gram/kg 1,3 Vetten energie% 39,2 g/kg 1,9 Eiwitten gram 89,0 gram/kg 4,9

22 Job, 6,5 jaar Vragen Benoem het probleem Waarom gaan de klachten niet over? Kan het voedselallergie zijn? Of coeliakie? Iets anders? Waar zitten de tekorten? Wat zijn de potentiële gevolgen? Hoe zou je het probleem aanpakken? Wat bespreek je met de ouders? Wat kun je zelf? Of is doorverwijzing nodig?

23 Job, 6,5 jaar Voedingsanalyse versus behoefte Eenheid Job Behoefte Energie kj Koolhydraten energie% 12,3 55 gram/kg 1,3 Vetten energie% 39, gram/kg 1,9 Eiwitten gram 89,0 40* gram/kg 4,9 *Bij ondervoeding: 11-15% van totale energiebehoefte

24 Job, 6,5 jaar Bevindingen Dieetanalyse Energie-inname Koolhydraten Vetten Eiwitten Aanvullend laboratoriumonderzoek Zink, ijzer ; ureum, bètacaroteen Urine-uitscheiding calcium, fosfaat Geen aanwijzingen voor voedselallergie, coeliakie Skeletleeftijd 3 jaar achter

25 Job Beleid na doorverwijzing De ouders waren van goede wil Maar durfden het dieet niet te veranderen Gekozen voor een stapsgewijze aanpak Onderzoek naar voedselallergie, coeliakie Geen aanwijzingen Onderzoek naar negatieve gevolgen dieet Achterstand skeletrijping, meerdere tekorten Opname voor stapsgewijze uitbreiding voeding Eerst de minst verdachte producten Na 3 weken ontslag met normale voeding

26 Op zoek naar een antwoord Wie zijn de deskundigen? De sociale omgeving (Schoon)moeder, tantes, buurvrouwen Vriendinnen, ervaringsdeskundigen Je leest de krant toch wel? Alles staat op internet Tientallen zelfhulppagina s Alternatieve behandelaars En pas op het allerlaatst CB-arts, huisarts, diëtist, etc. Hoe ga je daarmee om?

27 Wat moet de boodschap zijn? Hoe breng je die over? Gezond gevarieerd eten Van jongs af aan Aangepast aan de leeftijd Zonder beperkingen Maar ook zonder dwang Goed voorbeeld doet goed volgen Gezond eten is een zaak van het hele gezin Dieet alleen na gericht onderzoek Niet op basis van eigen experimenten Hoe krijg je de ouders daarin mee?

28