Agenda Studiedagen Cursussen B-E-T-O-N-I-N-F-O. BV Nieuws. Betonschade? Betonreparatie! jaargang 2014 februari, nummer 1

Transcriptie

1 Agenda Studiedagen Cursussen B-E-T-O-N-I-N-F-O 1 BV Nieuws Betonschade? Betonreparatie! jaargang 2014 februari, nummer 1 1

2 INHOUD 9 20 Agenda 2 Concreet 5 Studiedagen 6 Cursussen 9 28 Mededelingen/ B-E-T-O-N-I-N-F-O 20 Betondagverslag 25 Nationale agenda Beton voor Adviseurs: Kijken over de schutting, 5 februari 2014 Figi Zeist Bijeenkomst met excursie Vrouwen Kennis Netwerk Beton Bouw 6 februari 2014 Mebin in s-hertogenbosch Betonschade in multidisciplinaire werken 12 februari 2014 Stationsplein West Utrecht 11 maart 2014 Demping hoogbouw 25 maart 2014 Self healing concrete, stand van zaken 1 april 2014 Licht beton 10 april 2014 MBO/HBO-docentendag 17 april 2014 Consructeur ontmoet geotechniek 22 april 2014 Niet-constructief beton 6 mei 2014 Algemene Ledenvergadering met excursie 14 mei 2014 Markthal Rotterdam 21 mei 2014 Constructeursdag 22 mei 2014 Funderingsdag oktober Betondag november 2014 De Doelen Rotterdam Vormvrijheid in beton 18 maart BV-Nieuws jaargang 2014 februari, nummer 1

3 BV-NIEUWS 2014 De Nedinsco Fabriek te Venlo Winnaar van de Betonprijs 2013 in de categorie Restauratie / Reparatie is de reparatie van het betonnen casco van de Nedinscofabriek in Venlo. Vogel B.V. te Zwijndrecht voerde dit werk uit in opdracht van woningcorporatie Woonwenz. Geschiedenis van de fabriek. De Nedinscofabriek was onderdeel van een industrieel complex dat ontstond in In dat jaar kocht de onderneming Carl Zeiss uit het Duitse Jena aan de Molenstraat in Venlo een voormalige chocoladefabriek voor haar dochteronderneming. Deze onderneming kreeg daarbij de naam Nederlandse Instrumenten Compagnie, kortweg Nedinsco. In de jaren werden diverse uitbreidingen gerealiseerd. De bekendste uitbreiding dateert uit : een werkplaats met toren (Bau IV) naar een ontwerp in Bauhausstijl van architect Hans Schlag uit Jena. Het ontwerp moest functioneel zijn met als uitgangspunten de specifieke producten, zoals de afstandsmeters en de duikbootperiscopen, die Nedinsco er wilde maken. De toren was nodig voor het uitrichten en afstellen van de duikbootperiscopen. Om zoveel mogelijk zicht naar buiten en zo gunstig mogelijke lichtomstandigheden in de toren te creëren, werden de verdiepingen zoveel mogelijk uit glazen wanden van vloer tot plafond uitgevoerd. (foto 1) De toren werd uitgevoerd als staalconstructie omstort met beton, een voor die tijd vooruitstrevende techniek. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was Nedinsco onderdeel van de foto 2 Duitse bewapeningsindustrie. Het complex werd op 19 november 1944 tijdens een aanval op de Maasbruggen door een Engelse vliegtuigbom getroffen. Daarbij werd het complex grotendeels verwoest; alleen de toren bleef gespaard. (foto 2) In 1953 werd het complex verkocht aan de Arnhemse fabrikant Gerard Beusker. Hij bouwde de fabriek opnieuw op en ging er optische instrumenten en later accu s maken. Na de val van de Berlijnse muur in 1989 namen de orders snel af en raakte de fabriek in de jaren daarna in verval. foto 1 Ontwikkeling van plannen. Na een publicatie in 1996 over de Nedinscofabriek gingen er in de jaren daarna geleidelijk aan meer stemmen op om de fabriek te behouden en een herbestemming voor de fabriek te vinden. In 2005 werd de gemeente Venlo eigenaar van het complex. De gemeente schakelde de woningstichting Venlo-Blerick (later opgegaan in Woonwenz) in en vanaf 2006 dacht architect Remco Mulder van het Eindhovense architectenbureau Diederendirrix mee over de herontwikkeling van de Nedinscofabriek. Er werden in de jaren daarna diverse plannen gemaakt, getoetst op haalbaarheid, aangepast etc. Uiteindelijk lag er in 2011 een plan waarbij vrijwel de gehele fabriek behouden zou blijven en gebruikt zou gaan worden voor de realisatie van appartementen en commerciële ruimtes en het huisvesten van een aantal gemeentelijke diensten en de lokale omroep. 3

4 Uitvoering van de werkzaamheden. In maart 2011 werd Vogel door Woonwenz gevraagd om in bouwteamverband haar expertise in te brengen voor de reparatie van het betonnen casco van de fabriek. Uitgangspunt voor het herstel van het betonnen casco werd dat het herstelde beton een duurzaamheid bij normaal onderhoud moest hebben van 25 tot 40 jaar. Aandachtspunten daarbij waren dat de betonkwaliteit van het bestaande beton matig was, de vloeren op de begane grond en in de kelder blootgesteld waren geweest aan zwavelzuur en natriumsulfaat bij het vervaardigen van accu s en dat de klimatologische omstandigheden in de fabriek door het toekomstig gebruik zullen veranderen. Met deze aandachtspunten in gedachte werd Adviesgroep Nebest bv. ingeschakeld om, als onafhankelijk bureau, onderzoek te doen naar de staat van het beton in het gehele complex en in het bijzonder de vloeren op begane grond en kelderniveau. Op basis van de uitgangspunten en de uitslagen van de onderzoeken door Nebest stelde Vogel een reparatieadvies op om de volgende werkzaamheden uit te voeren: Het strippen van de fabriek door het verwijderen van alle binnenwanden, dekvloeren, oude installaties, kozijnen en afwerkingen. (foto 3) Het vergroten van de betondekking op de wapening en de staalconstructie van de toren door middel van het aanbrengen van spuitbeton. Het handmatig herstellen van alle schadeplekken en die, om het bestaande uiterlijk te handhaven, deels in plankenstructuur uit te voeren. De door zwavelzuur en natriumsulfaat aangetaste oppervlakken herstellen door middel van o saneren met hoge druk water (2500 bar); o repareren met een gemodificeerde cementgebonden mortel op basis van hoogovencement; o het treffen van constructieve maatregelen bij sterke afname van betondoorsneden door middel van het opdikken van kolommen en wanden. foto 3 Het aanbrengen van extra funderingspalen onder de fabriek. Het aanbrengen van nieuwe vloeren en buitenwanden in de kelder van de fabriek. In juni 2011 stelde Woonwenz op basis van het advies van Vogel de werkomschrijving op. Aansluitend werd met deze werkomschrijving over het contract tussen Woonwenz en Vogel onderhandeld. Op 13 juli 2011 kreeg Vogel van Woonwenz de (voor) opdracht en op 15 juli 2011 startte de uitvoering van de werkzaamheden. De uitvoering van de werkzaamheden verliep voorspoedig en op 31 december 2011 werden volgens planning de door Vogel uit te voeren werkzaamheden opgeleverd. Aansluitend werden door derden de gevelisolatie, de afbouw en de inrichting van de fabriek uitgevoerd. Deze werkzaamheden werden in mei 2013 opgeleverd en aansluitend werd de Nedinsco Fabriek in gebruik genomen. (foto 4) Tot slot. Met het voltooien van de werkzaamheden aan en het in gebruik nemen van de Nedinsco Fabriek is Venlo een herboren blikvanger aan de Maas rijker. De werkzaamheden aan de Nedinsco Fabriek laten zien dat het hergebruik van een vervallen complex zeker een kans verdient. Inbreng van kennis, kunde en enthousiasme van alle partijen is daarbij onontbeerlijk. In de woorden van architect Remco Mulder: Hergebruik vraagt om een specifieke en gewetensvolle aanpak met aandacht en respect voor de historische kwaliteiten. Nedinsco laat zien dat dit kan met eigentijdse maatregelen en materialen. Vogel is er trots op dat zij voor de door haar uitgevoerde reparatiewerkzaamheden aan het betonnen casco van de Nedinsco Fabriek de Betonprijs 2013 heeft gekregen. foto 4 4 BV-Nieuws jaargang 2014 februari, nummer 1

5 BV-NIEUWS 2014 Concreet Betonkennisinfrastructuur Dat is natuurlijk een geweldig scrabble-woord: betonkennisinfrastructuur. Laat ik het vanaf nu maar KIB noemen. Bij de KIB gaat het vooral om kennis. Kennisontwikkeling door bijvoorbeeld universiteiten en onderzoeksinstituten, maar ook door praktijkmensen die elke dag leren hoe je zaken aanpakt (of juist niet moet aanpakken). Kennis moet natuurlijk worden toegepast en doorgegeven. Hier ligt een mooie taak voor het onderwijs en natuurlijk voor de Betonvereniging. Dank zij onze praktijkdocenten en hun bereidheid om kennis te delen hebben we een prachtig opleidingenhuis gebouwd. Toch heb ik wel wat zorgen over onze KIB. Ik noem ad random zo wat observaties: Het bouwen bureaucratiseert. Laatst sprak ik een uitvoerder die op een project graag een constructie in zelfverdichtend beton wilde uitvoeren. Dat zou duizenden euro s schelen. Hij kreeg dat niet voor elkaar omdat de centrale inkoop nou eenmaal een bulkcontract had afgesloten voor beton met een lokale leverancier. Ik denk wel eens dat er gewoon teveel procedures zijn in onze bouw en te weinig vakmanschap en inhoudelijke kennis; We hebben in Nederland nog steeds een internationaal hoog aangeschreven wetenschappelijk onderzoek klimaat voor de bouw. Maar eigenlijk is dat dank zij de persoonlijke inzet van een beperkt aantal zeer gedreven hoogleraren en hun staf en niet omdat we het wetenschappelijk onderzoek zo goed hebben georganiseerd. Tijdens een door de 3-TU georganiseerde dag hielden 50 promovendi uit de bouw korte presentaties over hun onderzoek; dus in 1 dag weet je precies wat onze knappe koppen allemaal onderzoeken. Ondanks de nodige marketing was de interesse uit de bouwpraktijk ongeveer nul. Onze kennis gaat in de komende jaren massaal met pensioen. In normale jaren gaan er 10 tot mensen met pensioen. In de komende jaren loopt dat op naar personen per jaar. Tegelijk zien we het aantal net afgestudeerde instromers flink dalen. Dus enerzijds gaat er veel kennis en ervaring verloren, anderzijds stroomt er heel weinig nieuwe kennis in. Nederland is internationaal steeds slechter vertegenwoordigd. Op een fib-symposium, waar gewoon hoogwaardige kennis gratis beschikbaar is, komen steeds minder mensen. Iedereen moet tegenwoordig blijkbaar declarabele uren maken.. Ook in CEN commissies zijn we steeds slechter vertegenwoordigd. Is dat erg? Europese normen komen er immers toch wel? Ja ik vind dat erg. Natuurlijk omdat onze manier van bouwen toch uniek is. Maar wat echt vervelend is dat we in Nederland steeds minder de achtergronden achter de normen kennen (en de toelichtende teksten zijn traditioneel nauwelijks leesbaar). En als je de achtergronden en filosofie niet kent dan kan je niet optimaal creatief ontwerpen, maar pas je louter de normen klakkeloos toe. Je ziet daarbij dat onze KIB heel erg versnipperd is. Traditioneel is deze verzuiling natuurlijk ontstaan vanuit de verschillende branches, die elk hun eigen belangen hebben. Maar dit systeem kan volgens mij niet blijven bestaan. Vanuit onze omgeving komen er uitdagingen op ons af die zich niks van verzuiling aantrekken. Hoe onderhouden we Nederland bijvoorbeeld? In Nederland hebben we een vastgoedvoorraad met een waarde van zeg eens 2 biljoen euro. Rijkswaterstaat heeft vastgoed met een herbouwwaarde van miljard en in de komende jaren moeten we nadenken over verlenging levensduur of sloop en nieuwbouw. In de utiliteitsbouw kennen we herbestemming. Bij beiden hebben we serieuze witte vlekken in onze kennis en is onderzoek noodzakelijk. Andere uitdagingen zijn duurzaamheid of logistiek en overlast. Al deze uitdagingen vergen samenwerking binnen onze KIB, maar ook een beetje regie. Wat is ons plan, wat doen we wel en wat doen we niet? En gelukkig komt die samenwerking wel op gang. De HAN komt dit voorjaar met de plannen voor een HBO-topopleiding constructief ontwerpen. Daarbij samenwerking met Hogeschool van Amsterdam, Avans en het bouwbedrijfsleven. Tijdens de Nieuwjaarsbijeenkomst van de Betonvereniging hield Dickjan Schaap van de HAN een vlammend betoog over deze opleiding. Het aanwezige bedrijfsleven reageerde enthousiast. En van deze topopleiding kan een positief effect uitgaan naar andere hogescholen. Ook de Betonvereniging heeft samenwerking hoog in het vaandel staan. Samen met Bouwen met Staal en HTI geven we invulling aan de Construction Academy. One-stop-shop voor cursisten die zich willen bijscholen in het vakgebied constructief ontwerp. En natuurlijk is de Betonvereniging fan van de Bouwcampus. Zie verder pagina 8 5

6 Studiedagen 1/KE/PE punt Constructeursregister Beton voor Adviseurs: Kijken over de schutting 5 februari 2014, Figi Zeist Beton is een mooi, maar ook complex bouwmateriaal. Constructeur, aannemer en betontechnoloog, allemaal denken ze dat ze weten hoe je met beton kunt en moet bouwen. Maar klopt dat wel met de bevindingen in de praktijk? Heeft de constructeur wel door hoe hij zich het best kan wapenen tegen vervormingen door temperatuur, krimp en zettingen? Weet de aannemer wel voldoende welke methoden hij het best kan toepassen om de scheurvorming in het beton te beheersen? En heeft de betontechnoloog genoeg in de gaten welke consequenties dit alles heeft voor zijn betonmengsels? Op 5 februari 2014 organiseert de Betonvereniging de studiemiddag Beton voor Adviseurs: Kijken over de schutting. Deze middag brengt onontbeerlijke kennis in de driehoek betonconstructeur uitvoerder betontechnoloog. Niet-alledaagse situaties komen aan bod, waarin onder meer moet worden geadviseerd over de samenstelling en verwerking van betonspecie en het beoordelen van de invloed van de bijzondere uitvoeringsaspecten op het verhardende beton. De studiemiddag is interessant voor betontechnologische experts of betonconstructeurs in dienst bij advies- en ingenieursbureaus en de overheid; betontechnologische deskundigen en uitvoerders/werkvoorbereiders bij aannemingsbedrijven; betontechnologen bij betoncentrales en betonfabrieken uur Ontvangst uur Welkom door de middagvoorzitter; Hans Kooijman, DuraVermeer Beton- & Waterbouw uur Beton als constructiemateriaal Mark Spanenburg, BAM Advies & Engineering Bij het ontwerpen van en rekenen aan een betonconstructie denkt een constructeur allereerst aan begrippen als sterkte, stijfheid en stabiliteit. Daar komen tegenwoordig ook duurzaamheid en kostenbewustzijn bij. Voor al deze begrippen heeft hij de beschikking over een keur aan softwareprogramma s, zodat hij feitelijk alleen nog maar wat getallen hoeft in te voeren en zijn werk is klaar. Maar zit de praktijk wel zo klinisch in elkaar? Gedraagt het beton zich wel op de door de constructeur voorspelde wijze? Wat zijn bijvoorbeeld de werkelijke gevolgen van krimp en temperatuurverschillen? En hoe kan de constructeur zich hiertegen wapenen? uur Beton als bouwmateriaal Peter Schaap, Strukton Civiel Projecten Zodra de constructeur een betonconstructie heeft ontworpen en de toe te passen betonkwaliteiten heeft bepaald, gaat de aannemer aan de slag met de voorbereiding van het uitvoeringsproces. Daarbij stelt hij zich de nodige vragen over het beton. Welke verwerkbaarheid heb ik nodig bij mijn bouwmethode? Wanneer kan ik de bekisting eraf halen? Hoeveel warmte komt er vrij bij het verharden? Welke maatregelen moet ik nemen om de scheurvorming te beperken? En zijn er ook nog eisen aan het uiterlijk gesteld? Hij houdt rekening met de grootte van de dekking op de wapening en de vormvastheid van de bekisting. Ook heeft hij een zekere nabehandeling ingepland. Maar realiseert hij zich voldoende welk beton hij uiteindelijk op de bouwplaats krijgt aangeleverd? uur Beton in de mixer Eelco van der Weij, Cementbouw De betontechnoloog van de betoncentrale of prefab-betonfabriek kan aan alle verzoeken van de constructeur en de aannemer voldoen. Binnen de geldende voorschriften en richtlijnen mag hij namelijk een veelheid aan betonmengsels leveren, met de gewenste accenten. Alle specificaties worden op de afleveringsbon genoteerd. Maar geen enkele betonleverantie is gelijk aan de vorige, en elk recept vraagt om de juiste verwerking. Wie is ervoor verantwoordelijk dat dit recept goed wordt opgevolgd? Is dat de betontechnoloog alleen, of kan hij dit beter delen met constructeur en aannemer? En wat te doen met alle nieuwe materialen die hij moet toepassen, omdat opdrachtgever, constructeur of aannemer daarom vraagt? uur Discussiepunten voor bij de koffie/thee, Hans Kooijman uur Pauze uur Paneldiscussie over het gesprek op de bouwplaats o.l.v. Hans Kooijman Op basis van de lezingen voor de pauze zijn enkele stellingen en discussiepunten geformuleerd waarover de sprekers met elkaar en met het publiek in debat gaan uur Van DREAM CODE naar Living Apart Together Klaas van Breugel, TUDelft, fac. CiTG In 2006 vroeg de spreker zich in het artikel met als titel DREAM CODE (Cement ) af of het wenselijk zou zijn dat betonconstructies bij de geboorte een certificaat omgehangen kregen. Daarin zouden behalve gegevens over de gebruikte materialen ook bijzonderheden als verwerkbaarheid, uitvoerings- en verhardingsomstandigheden en nabehandeling moeten worden opgenomen. Al deze aspecten bepalen samen namelijk de duurzaamheid van die constructie, en de menselijke factor stond daarbij centraal. Sinds afgelopen herfst hebben constructeur, aannemer en technoloog ieder een eigen Europese norm, met een duidelijke samenhang (Betoniek 15/20). Gebruikers van deze normen worden uitgenodigd over de schutting van de buurman heen te kijken. Gaat dat vanzelf? Is dit de verwerkelijking van de droom uit 2006, of is dit pas het begin van een meeromvattend proces dat ons gereed moet maken voor de toekomst? uur Samenvatting Hans Kooijman uur Borrel uur Sluiting Aanmelding U kunt zich aanmelden door het via ww.betonvereniging.nl Kosten 150,- voor leden van de Betonvereniging (incl. btw) 195,- voor niet leden (incl. btw) 50,- voor gepensioneerde leden van de Betonvereniging (incl. btw) 25,- voor studentleden van de Betonvereniging (incl. btw) 6 BV-Nieuws jaargang 2014 februari, nummer 1

7 Studiedagen BV-NIEUWS /KE/PE punt Constructeursregister Betonschade in multidisciplinaire werken 12 februari 2014, Figi Zeist Betonschade in multidisciplinaire werken; het doen van een verantwoorde uitvraag Onze bouwopgave verschuift meer en meer van nieuwbouw van gebouwen en kunstwerken naar onderhoud en reparatie daarvan. Inmiddels gaat ruim de helft van ons totale bouwbudget naar deze sector. In dit budget neemt het onderhoud van betonconstructies een belangrijke positie in. Het is een serieuze markt geworden, waaraan terecht de nodige kwaliteitseisen worden gesteld. Maar tegelijk is deze markt ook nog behoorlijk versnipperd; de kennis is gefragmenteerd bij de diverse partijen in de keten aanwezig en wordt niet altijd op de juiste wijze gedeeld of overgedragen. De tijd dat een opdrachtgever zelf de nodige expertise in huis had, ligt achter ons en komt voorlopig niet meer terug. Hoe kan hij toch nog grip houden op het geleverde? Hoe pakt hij zijn voorbereiding aan, moet hij de inspectie aansturen en het advies beoordelen? Welke contractvorm is daarbij het meest geschikt en indicatoren zijn daarin het belangrijkst? Wat is de beste wijze van aanbesteden? Allemaal vragen die aan de orde komen op deze studiemiddag, die interessant is voor: inspecteurs en adviseurs in dienst bij advies- en ingenieursbureaus; projectleiders en uitvoerders bij aannemingsbedrijven en betonreparatiebedrijven; beheerders en toezichthouders bij overheid, waterschappen en woningcorporaties. Aan het eind van de middag ontvangt u een map met daarin de presentaties en een usb-stick met daarop de door het Platform Betononderhoud ontwikkelde bestekteksten en vraagspecificaties voor betonherstel uur Ontvangst uur Welkom door middagvoorzitter Sander van Beurden, Stadsbeheer Rotterdam uur Hoe gaat een opdrachtgever als Rijkswaterstaat om met de uitvraag; wat is best practice? Frank van Beek, Rijkswaterstaat Het doen van een goede uitvraag is een hele opgaaf. Rijkswaterstaat wil af van de traditionele bestekken, maar wil aan de andere kant wel invloed hebben op de geleverde kwaliteit. Wat zijn de sturingsmechanismen die een grote opdrachtgever kan toepassen in een dergelijk proces? uur Wat is de winst van de hoofdaannemer; hoe zit betonherstel in het totaalproject? Maarten Reijgersberg, Hegeman Beton- & Industriebouw Betonherstel maakt in geld slechts een klein deel uit van de totale aanneemsom. Toch is het een risicovolle activiteit, die van invloed kan zijn op de beschikbaarheid van de constructie. Hoe borgt de hoofdaannemer de kwaliteit van betonherstel binnen het totale project en hoe kan een opdrachtgever hier nog invloed op uitoefenen? uur Zijn de huidige bestekteksten nog actueel of niet meer van deze tijd? Corné van der steen, VABOR/Techno Consult Traditionele bestekken worden steeds minder toegepast. In plaats daarvan zijn er nu vraagspecificaties en prestatie-eisen. Maar een groot aantal opdrachtgevers wil nog wel de mogelijkheid hebben om via de traditionele manier het werk op de markt te brengen. Wat zijn de tips en tricks voor een functioneel bestek? uur Pauze uur De specialistische opdrachtnemer: gelijkwaardige partner of traditionele onderaannemer? Peter Nuiten, VBR/Rendon De traditionele rolpatronen in de bouw zijn veranderd. Wat is de kennis die het betonreparatiebedrijf kan inbrengen in de totale keten, wie profiteren hiervan en wat zijn de Key Perfomance Indicators van dit proces? uur Betonreparatie bij grootschalige onderhoudsprojecten in de woningbouw; noodzakelijk kwaad of een extra stap naar een duurzaam veilige woonomgeving? (Spreker nader te bepalen) Ook bij renovatie van beton in de woningbouw geldt dat men snel geneigd is het resultaat ondergeschikt te maken aan het proces. Beton maakt echter vaak deel uit van de primaire bouwdelen en daarbij van de constructieve integriteit van het gebouw. Hoe zorgt een grote woningcorporatie dat die integriteit ook na de renovatie is gewaarborgd? uur Kwaliteit in aansluiting op de NEN-EN 1504: sluiten wij aan op de Europese Normen? Henriëtte Dikmans, VLB/Cugla Nederland is onderdeel van Europa en daarbij conformeren wij ons aan de Euronormen. We werken echter al jaren op onze eigen manier, bijvoorbeeld aan de hand van de CUR-Aanbevelingen en Beoordelingsrichtlijnen. Hoe sluiten voor betonreparatie aan op de NEN-EN 1504 voor betonreparatie, zodanig dat we door de bomen het bos weer zien? uur Blauwdruk bestekteksten en vraagspecificaties; een handreiking aan de markt Bart van der Woerd, Platform Betononderhoud/Practice-Engineering Opdrachtgevers zijn vrij in de wijze hoe een werk in de markt wordt gezet. Het Platform Betononderhoud heeft voorbeeldteksten om dit op een zodanige wijze te doen dat de kwaliteit van betonherstel is geborgd binnen het proces uur Samenvatting door Sander van Beurden uur Borrel uur Sluiting Aanmelding U kunt zich aanmelden door het via ww.betonvereniging.nl Kosten 120,- voor leden van de Betonvereniging (incl. btw) 150,- voor niet leden (incl. btw) 50,- voor gepensioneerde leden van de Betonvereniging (incl. btw) 25,- voor studentleden van de Betonvereniging (incl. btw) 7

8 Uitnodiging Betondag 2014 De Betondag, traditioneel de kennisdag voor en het ontmoetingspunt van, betonminnend Nederland. Dit jaar is de Betondag op donderdag 20 november 2014 in De Doelen, Rotterdam. In januari is de informatiefolder voor exposanten verstuurd aan de bedrijfsleden van de Betonvereniging. Inschrijven is voor zowel exposanten als deelnemers, al mogelijk via Hier vindt u ook altijd de actuele informatie over de Betondag. Heeft u na het lezen van de folder of website nog vragen, of heeft u speciale wensen voor uw stand, neemt u dan vooral contact met ons op. Dit kan via telefoonnummer of info@betonvereniging.nl. Wij informeren en helpen u graag verder. Stationsplein West, Utrecht 11 maart 2014 Eind februari 2014 levert aannemer Besix het Stationsplein West in Utrecht bouwkundig op. Tijd om ter plekke een kijkje te nemen! Niet alleen heeft Utrecht CS hiermee een nieuwe entree aan de Jaarbeurszijde, ook krijgen 4200 fietsen een droge stallingsplek. De fietsenstalling bevindt zich onder een enorme, 8 m hoge trappenpartij, die bij voorstellingen en manifestaties kan worden gebruikt als tribune. De excursie begint met een technische toelichting. Daarna gaan we onder begeleiding buiten kijken! Tijdens de bezichtiging kunt u al uw vragen over dit project stellen. Als begin 2015 alles klaar is, weet u tenminste wat er daarvoor zoal is ondernomen. Vervolg Er wordt dus steeds beter samengewerkt, maar we zijn er nog niet. De Betonvereniging zal zich hierbij sterk blijven maken voor compromisloos goed technisch onderwijs. In de onderhavige uitgave van BV-nieuws kunt u een groot aantal geweldige cursussen vinden. Verder in deze uitgave het eerste artikel in een reeks over de Betonprijs Winnaar van de Betonprijs 2013 in de categorie Restauratie / Reparatie is de reparatie van het betonnen casco van de Nedinscofabriek in Venlo. Daarbij sluit de studiedag Betonschade in multidisciplinaire werken op 12 februari 2014 goed aan. Verder alle cursussen tot de zomer op een rij. 8 BV-Nieuws jaargang 2014 februari, nummer 1

9 Cursussen BV-NIEUWS 2014 tot Cursussen zomer 2014 Basiscursus Betonuitvoering Beton voor Managers Betontechnoloog Zwolle / Oosterhout 10 of Inspectie en Beheer Nivo II Toestandmeting en conditiemeting Inspectie en handhaving Rekenvoorbeelden met de EC Schoon Beton in de Praktijk Voorgespannen Beton Basiskennis Betonconstructieleer Betontechnologie in de uitvoering Kathodische Bescherming Betonconstructeur BSEng module Practicum Betontechnologie Den Bosch / Zwolle 26 of Bruggen algemeen Bouwkuipen en Kelders Nascholing Betonlaborant BV Bijzondere constructies met de EC Verhardingsbeheersing en betontechnologische uitvoeringsaspecten [vbu] Constructieve ankers voor Beton Nascholing Betontechnoloog BV Aanmelden Opleidingen 9

10 Cursussen Basiscursus Betonuitvoering Na afloop van de cursus weet de deelnemer voldoende over het materiaal beton en de invloed van zijn handelen, bij het maken van een kwalitatief goed product. De cursus is bestemd voor diegene die op de bouwplaats is belast met het verwerken van betonspecie nadat het de truckmixer heeft verlaten, alsmede het verdichten, afwerken en nabehandelen ervan. De cursus is opgenomen in de online catalogus van het Scholingsfonds voor het Bouwbedrijf op (art. 61.a van de Bouw-CAO). Almere 6 februari ,- 240,- De volgende onderwerpen worden behandeld: de eigenschappen en samenstelling van betonspecie en het verharde product; de wijze waarop de betonspecie moet worden getransporteerd en verdicht; het effect van goed nabehandelen van het jonge beton op de uiteindelijke kwaliteit van het product; de veiligheidsaspecten in de uitvoering; de organisatie rond het stort. Beton voor Managers Deze cursus heeft tot doel een introductie te geven van beton. U leert de basispricipes van het materiaal beton kennen. Welke soorten beton zijn er? Hoe behandel je beton? In drie bijeenkomsten wordt de complete stof van Algemene Basiskennis Beton [abb] en het boekje CB 5 behandeld. Bent u leidinggevende in de betonindustrie, maar weet u niet: - dat goedkopere grondstoffen vaak eindigen in een duurdere betonsamenstelling - hoe te reageren als de constructeur zegt dat uw beton scheurt - waarom de watercementfactor zo bepalend is voor de duurzaamheid? Dan is de cursus Beton voor managers iets voor u. Aan bod komen de volgende onderwerpen: Grondstoffen Samenstelling van beton Eigenschappen van beton Verwerken en nabehandelen van betonspecie Wapening en bekisting Betonvoorschriften, kwaliteit en controle Utrecht 6 februari 2014 Examenplaats Examendatum Utrecht 8 april , ,- In het cursusgeld zijn het cursusmateriaal, het examen en de maaltijden inbegrepen. 10 BV-Nieuws jaargang 2014 februari, nummer 1

11 Cursussen BV-NIEUWS 2014 Betontechnoloog [bte] De cursus leidt op tot Betontechnoloog die, na voldoende praktijkervaring, verantwoordelijk is voor het mengselontwerp en de kwaliteits bewaking van de productie van betonspecie zoals omschreven in de eisen als bedoeld in art van NEN 8005 en art van de Beoordelingsrichtlijn 1801 Betonmortel. De cursus is bestemd voor de functionaris op de betoncentrale en in de betonproductenindustrie, verantwoordelijk voor de mengselsamenstelling en de productie. De cursus is opgebouwd rond onderstaande thema s: A. Samenstellen van beton Algemeen schema voor het ontwerpen van betonsamenstellingen uitwerking voor mengselontwerp van traditioneel beton, zelfverdichtend beton en aardvochtig beton. B. Beton met specifieke eisen of bijzondere samenstellingen Beton met bijzondere specificaties beton met hoge duurzaamheid bijzondere uitvoeringsmethoden (storten/aanbrengen/ verwerken/afwerken) C. Beton in de kist Horizontale betonspeciedruk gewogen rijpheid temperatuurbeheersing nabehandeling ontkisten D. Uiterlijk van beton Uiterlijk van beton in de voorschriften belangrijke invloedsfactoren op het uiterlijk veel voorkomende onvolkomen heden en herstelmaatregelen en hoe te voorkomen E. Procesbeheersing Procesbeheersing statistische begrippen conformiteits controle familieconcept statistische procesbeheersing F. Beoordelen van beton als eindproduct Visuele inspectie afnamecriteria bij betonproducten en vooraf vervaardigde betonelementen beoordeling van de druksterkte onderzoek naar de duurzaamheid Zwolle Oosterhout Oosterhout Examenplaats 10 februari februari februari 2014 Examendatum Utrecht 10 juni 2014 Cursusgeld incl. examen examen zonder cursus 1.115, ,- 600,- 675,- In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen. Inspectie en Beheer Nivo II Toestandmeting en conditiemeting De inspecteur heeft als belangrijkste taak om een bepaalde onderhoudstoestand eenduidig vast te leggen. Daarvoor is technische achtergrondkennis noodzakelijk, kennis over het voorbereiden en uitvoeren van een inspectie zelf. Het gaat over materialenkennis (beton, staal, hout en kunststof), kennis van elektro- en werktuigbouwkundige installaties en constructiekennis (zoals begrip van mechanica). Bij het inspecteren gaat het om inspectiemethodieken bij specifieke objecten (zoals bruggen/viaducten, tunnels en sluizen), maar ook om begripskennis van asset management en risico-analyse en zelfs tijdelijke verkeersmaatregelen. In deze opleiding ligt een zwaartepunt op de technische kennis en (eigen) praktijkcases. De opleiding is bedoeld voor medewerkers van adviesbureaus, bouwbedrijven en opdrachtgevers. Ook voor beginnend constructeurs is deze module een goede bron om kennis te krijgen van de diverse facetten bij het ontwerp van een civiele constructie. Er is een HBO vooropleiding vereist of een MBO-opleiding met aanvullend hierop gevolgde bijscholing en/of werkervaring. Hout Beton Geotechniek Asfalt Staal Overige materialen Voegovergangen & opleggingen Corrosie en bescherming Staalconstructies Infra Betonconstructies Infra Constructiekennis Staal Constructiekennis Beton Inspectie typen Veiligheid en regelgeving & case E-installaties W-installaties Inspectie betonnen kunstwerken Inspectie Sluizen Inspectie betonnen kunstwerken Inspectie stalen kunstwerken Wiljan de Moor Excursie (middag) Utrecht 4 maart , ,- 11

12 Cursussen Inspectie en Handhaving door adviesbureaus en gemeenten U kunt uw nieuw verkregen (bouw)-kennis gebruiken voor de handhaving van de regelgeving. De focus is hierbij gericht op de juiste praktijk-toepassingen in de uitvoerende bouw en de constructieve veiligheid. De cursus is bestemd voor medewerkers van ingenieurs-, adviesen detacheringbureaus, diensten Bouwtoezicht en TIS-medewerkers met toezichthoudende rol op de bouwplaats. Samenvatting van de aspecten uit de cursusinhoud: 1 Bodemgesteldheid, heibespreking e.d., palenplan, paalsystemen en kenmerken van de systemen, paaltekening, heistelling, het heien,revisie palenplan + eventuele voorzieningen, wel- of niet koppensnellen, bouwputten/bouwkuipen, kwaliteitscontrole. Beoordelen van de kalenderstaten en het akoestisch doormeten. Het interpreteren van de sondering. 2 Metselen & lijmen, metselwerk & wapening, lateien, ophangsysteem, isolatie, aansluiting diverse materialen, buitenwanden <> binnenwanden 3 Eigenschappen betonstaal, vlechten, lassen, gecertificeerde wapening, partijkeuring, keuring wapeningskorf, afstandhouders, VBU. 4 Eigenschappen, gecertificeerde betoncentrale, wel of geen partijkeuring, transporteren, storten, verdichten, afwerken en nabehandelen, bepalen ontkistingstijdstip m.b.v. betonkubussen, gewogen rijpheid, nieuwe betonsoorten zoals Hogesterktebeton, zelfverdichtend beton op het werk. NEN-EN Gecertificeerde prefab-elementen, indien niet-gecertificeerd, hoe partijkeuring. Stabiliteit tijdens uitvoering, aandacht voor verbindingsdetails, 2de draagweg, toleranties, scheurvorming inhoud certificaat. 6 Houtkwaliteit, duurzaamheid, garantie, afwerking, onderhoud, verbindingen, krachtwerking, bouwmethode, detaillering, toepassingsmogelijkheden, vochtabsorptie 7 Dun- & dikwandige profielen, kwaliteit, stabiliteit, dakplaten, verbindingsdetails, wateraccumulatie. 8 Ondersteuning hor. constructies, doorstempelen, ondergrond, verticale constructies, funderingen, wanden, kolommen, veiligheid, verantwoordelijkheid, Arbo eisen. 9 Ophangsysteem, vooraf en achteraf aangebrachte ankers, veiligheid, toepassing gevelmaterialen, onderhoud, milieu. 10 Klimaatbeheersing, geluid, ventilatie, warmte, vocht, koudebruggen, milieu, bescherming, afwerking. 11 Muuropeningen, lateien, houtskelet buitenwanden, lichte scheidingswanden woningscheidende constructies. 12 Brandbaarheid tijdelijke materialen, brandveiligheid hout-beton-staal-metselwerk, brandwerende verf, spuitbeton, vezelplaat, HSB, hoge gebouwen, vluchtwegen, bereikbaarheid, relatie tot gebruiksvergunning. 13 Energie Prestatiecoëfficiënt (EPC). Leidraad van buitencontrole op energieverbruik en CO2 uiststoot met berekeningsmethodiek. 14 Bouwveiligheidsplan. Indeling van de bouwplaats. Aan- en afvoerroutes. Nemen van noodzakelijke maatregelen, b.v. stilleggen of intrekken bouwvergunning. Afdwingbaar kunnen optreden. Letten op de voltooiing. Bouwen in afwijking van de goedgekeurde tekeningen. Bijhouden van checklijsten. Vooroverleg. Utrecht 13 maart 2014 Prijs per module 2.025, 2.230,- 210,- 315,- In het cursusgeld is het cursusmateriaal en het examen begrepen. * voor leden van de Betonvereniging en/of COB/c. Rekenvoorbeelden met de EC2 Het behandelen van onderwerpen die nog niet bekend zijn bij de constructeurs. Het gaat om inzicht en om de rekenvaardigheid. Het streven is om de interpretatie en werkwijze met EC2 bij enkele onderwerpen toe te lichten ( zie programma). De cursus is bestemd voor zowel ontwerpers, constructeurs, projectleiders en werkvoorbereiders die in hun werk te maken krijgen met constructies die tegenwoordig op EC2 grondslag berekend en getoetst moeten worden. Voorbeelden invoeren nav rode boek 2 paals lijnpoer / 4 paalslijnpoer 4paals blokpoer Console Pendelkolom Strokenvloer Puntvormig ondersteunde vloer Voorgespannen ligger Stabiliteit gebouw Tunnelwand Bassin Raamwerk Wandligger Utrecht feb/mrt , ,- In het cursusgeld zijn cursusmateriaal en lunch inbegrepen. 12 BV-Nieuws jaargang 2014 februari, nummer 1

13 Cursussen BV-NIEUWS 2014 Schoon beton in de Praktijk Het doel van de cursus is de deelnemer inzicht te geven in de mogelijkheden en beperkingen van alle betrokken partijen om te komen tot het gewenste resultaat in kwaliteit en uiterlijk. Door beheersing van risico s kunnen faalkosten worden voorkomen. De verworven kennis wordt d.m.v. voorbeelden direct toegepast. De beleving van schoon beton is niet bij voorbaat bij de betrokken partijen gelijk en daarom dienen de verwachtingen goed en eenduidig vastgelegd en op elkaar afgestemd te worden op basis van de herziene CUR-Aanbeveling 100. De cursus is bestemd voor calculatoren, werkvoorbereiders, uitvoerders en projectleiders van de aannemer bij schoon-betonconstructies. En voor leveranciers van bekistingen en betonspecie en toezichthouders. 1 Ontwerp beschrijving toetsing 2 Betontechnologie, ontwerp- en uitvoeringsaspecten 3 Bekisting ontwerp- en uitvoeringsaspecten 4 Organisatie Bouwplaats 5 Realisatie / Cases Utrecht 6 maart ,- 895,- In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen. Voorgespannen Beton Weten op welke wijze voorspanning kan worden toegepast en welke aspecten daarbij van belang zijn. Gefundeerde afwegingen kunnen maken t.a.v. het toe te passen voorspanniveau. Specifieke problemen i.v.m. het toepassen van voorspanning onderkennen en kunnen oplossen. Zelfstandig constructies in voorgespannen beton kunnen ontwerpen. Constructeurs op HBO+ / TU-niveau die berekeningen van voorgespannen betoncon-structies moeten kunnen uitvoeren en controleren. ; voorspantechnologie Centrisch voorgespannen constructies Voorgespannen van op buiging belaste constructies Statisch onbepaalde voorgespannen constructies Utrecht 6 maart 2014 Bezwijkveiligheid Krimp, kruip, relaxatie en herverdeling door kruip Afschuiving Scheurwijdte bepaling Gedeeltelijk voorgespannen beton Detailleren Voorspanning zonder aanhechting en uitwendige voorspanning 1.825, ,- Op 16 januari organiseerde de Betonvereniging haar jaarlijkse Nieuwjaarsbijeenkomst in de Zonnestraal te Hilversum. Deze goed bezochte bijeenkomst had als thema de Betonkennisinfrastructuur. Hoe belangrijk is technische kennis nog in de huidige bouw en hoe gaan partijen daarmee om? 4 sprekers gingen op deze materie in (van der Hark - Rijkswaterstaat, Talsma - DURA, Schaap - HAN en Mulder GITP) en deze voordrachten werden gevolgd door een geanimeerde discussie. Een conclusie is dat techniek nog steeds de drager is van bouwactiviteiten, maar dat er door verschillende partijen wel op een ander manier dan vroeger mee wordt omgegaan. Rijkswaterstaat bijvoorbeeld profileert zich steeds meer als een beheerder van netwerken dan als een bouwende overheid. Techniek blijft belangrijk, maar vooral om beheer goed te kunnen uitvoeren en bij nieuwbouw om oplossingen goed te kunnen uitvragen en beoordelen. Tijdens de bijeenkomst werden ook de plannen van de HAN om een HBO top-opleiding in het leven te roepen door het aanwezige bedrijfsleven omarmt. Meer over deze HBO-topopleiding dit voorjaar, als het bedrijfsleven wordt uitgenodigd om mee te praten over de invulling hiervan. Tenslotte werd een lans gebroken voor een betere samenwerking tussen de constructieve wereld en de wereld van de installatietechniek. 13

14 Cursussen Basiskennis Betonconstructieleer [bbc] De cursist krijgt inzicht in de krachtswerking van (beton)constructies en hoe een constructie zich gedraagt als het belast wordt tevens kan hij een constructief onveilig situatie onderbouwen, met toegepaste mechanica en betonconstructieleer op het niveau van 2e jaar HTS CiT of B, zonder dat daarbij berekeningen worden uitgevoerd. De cursus is bestemd voor MBO-ers (BOL-4) B/CiT, die via nascholingstrajecten en werkervaring doorgegroeid zijn naar een functie waarbij inzicht in krachtswerking van (beton)constructies van belang is. Voorbeelden: Uitvoerders in de bouw Betontechnologisch Adviseurs; Inspecteurs/toezichthouders; Betontekenaars Het deelcertificaat, behaald na het met goed gevolg afgelegde deelexamen, is vereist voor niet-hts-ers (B/CiT) die het diploma Betononderhoudskundige BV willen behalen. Ook vormt de cursus het vertrekpunt voor de opleidingen Betontekenaar ASEng en Betonconstructeur ASEng. Deel A. Algemene Constructieleer Schematisering en belastingen Oplegreacties en krachtswerking Inwendige spanningen Wapenen van betonconstructies Deel B. Betonconstructieleer Materiaaleigenschappen beton en staal Zuivere buiging dwarskracht wringing - pons Scheurvorming Verankeren en lassen betonstaal Balken platen - wanden kolommen voorspannen Lezen van wapeningstekening Utrecht 11 maart 2014 Examenplaats Examendatum Utrecht 3 juni , ,- In het cursusgeld zijn het cursusmateriaal en het deelexamen inbegrepen. Betontechnologie in de uitvoering De deelnemer kan op het werk tijdens en na het betonstorten problemen voorkomen of herkennen waardoor hij de juiste maatregelen kan treffen. Uitvoerders, werkvoorbereiders, projectcoör dinatoren, kwaliteitsfunctionarissen. Het materiaal beton eigenschappen van betonspecie en beton verwerkbaarheid dichtheid, duurzaamheid, milieuklassen sterkte omgaan met eisen vanuit het ontwerp omgaan met eisen vanuit de uitvoering nieuwe ontwikkelingen hogesterktebeton arbeidsvriendelijk beton keuring en controle oppervlaktebeoordeling prefab Utrecht 13 maart ,- 725,- In het cursusgeld zijn een cursusdictaat en een lunch inbegrepen. Betontechnologische aspecten de beheersing van het verhardingsproces scheurvorming ontkisten ontkistingssterkte en -tijdstip methode gewogen rijpheid zomerwerk winterwerk 14 BV-Nieuws jaargang 2014 februari, nummer 1

15 Cursussen BV-NIEUWS 2014 Kathodische Bescherming van betonconstructies Kathodische bescherming beoordelen als mogelijke alternatief ter voorkoming van corrossieproblemen. De cursus is bestemd voor zowel bestekschrijvers en adviseurs (m.b.t. betonschade), producenten, werkvoorbereiders die in hun werk te maken krijgen met het toepassen van kathodische bescherming, als voor beheerders en projectleiders die in de praktijk worden geconfronteerd met corrosieproblemen, waarbij het toepassen van kathodische bescherming een goede oplossing zou kunnen bieden. Utrecht 13 maart ,- 895,- In het cursusgeld zijn het een cursusmap, documentatie, koffie, thee en maaltijd inbegrepen. Blok 1 Betonschade t.g.v. wapeningscorrosie Grondslagen KB Vooronderzoek Componenten en begrippen Reparatiemethode Blok 2 Ontwerp KB-installatie Regelgeving Anodetypen Opbouw Knelpunten Cases Blok 3a Bestek Aanbestedingsaspecten Controle & toetsing Onderhoudovereenkomst Blok 3b Uitvoering Praktijk cases Moduleren beton Monitoring Betonconstructeur BSEng Module Doel van de opleiding is de deelnemers de theoretische en praktische kennis bij te brengen die vereist is om zelfstandig de meest voorkomende constructie-berekeningen te maken en te beoordelen en sturing te kunnen geven aan tekenaars. Deze opleiding is bestemd voor constructietekenaars, constructeurs en werkvoorbereiders/ontwerpers op HBO-niveau in de bouwpraktijk, die in hun werk te maken krijgen met constructieve ontwerpen en berekeningen en daarnaast voor de groep van toezichthouders, projectleiders en uitvoerders die in de praktijk de techniek en berekeningen/tekeningen moeten kunnen beoordelen. Het betonprogramma omvat de volgende vakken: toegepaste mechanica construeren beton (specialisatie) materiaalkunde en uitvoering beton (specialisatie) praktijkopdracht beton Utrecht 14 maart 2014 * 2.089, ,- In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen. Daarnaast dient de cursist zelf een aantal studieboeken aan te schaffen, ter waarde van ca. 250,- tot 500,- * geldt voor leden van de Betonvereniging en de Vereniging Bouwen met Staal. 15

16 Cursussen Practicum Betontechnologie [pte] Een kennismaking met de werkzaamheden in het betonlaboratorium zodat de beproevings resultaten op hun juiste waarde kunnen worden geïnterpreteerd. Deel 2 is meer toegespitst op het geschiktheidsonderzoek van betonspecie en beton, zoals onderzoek naar volumieke massa, luchtgehalte, water-cementfactor, consistentie, druksterkte en de ijkgrafiek t.b.v. het rijpheidsonderzoek. De cursus is bestemd voor diegenen die de opleiding Betontechnoloog BV volgen en niet in het bezit zijn van het diploma Betonlaborant BV; betontechnologen, die in hun opleiding tot Betontechnoloog BV (voor 2003) geen practicum hebben gevolgd en die in het kader van nascholing dit practicum alsnog willen uitvoeren. Den Bosch Zwolle 26 maart maart 2014 Het practicum bestaat uit twee delen: In deel 1 wordt hoofdzakelijk aandacht besteed aan de grondstoffen van betonspecie zoals monsterneming, vochthuishouding, korrelgroottebepaling, volumieke massa en kalibratie. * 1.050, ,- In het cursusgeld zijn het cursusmateriaal, het gebruik van het laboratorium en de lunch inbegrepen. Bruggen algemeen Nieuw Zie onze website voor maar informatie 16 BV-Nieuws jaargang 2014 februari, nummer 1

17 Cursussen BV-NIEUWS 2014 Bouwkuipen en Kelders De cursus bouwkuipen en kelders behandelt het ontwerp en de uitvoering rekening houdend met de bodem- en grondwatergesteldheid. Tevens wordt er gerekend aan onderwaterbetonvloeren. De cursus is bestemd voor ontwerpers, constructeurs, projectleiders, werkvoorbereiders en toezichthouders die in hun werk te maken krijgen met bijzondere constructies. Dagdeel 1 Bouwput in breed perspectief Trends voor de toekomst Risicosystematiek Risicomanagement Monitoring/observational methode; contracten en verantwoordelijkheden Grondonderzoek Parameterbepaling Omgevingsbeïnvloeding Grondwater-aspecten Onderzoek en programma van eisen Dagdeel 2 Trekelementen Wanden Duurzaamheid en kosten Invloed op omgeving Stempels & Gordingen Ontwerp, detaillering, uitvoering Onderwaterbetonvloeren Dimensionering Werkvloeren Dagdeel 3 Vloeren Interactie met onderwaterbeton en paalsystemen Ontwerpkeuzen Case Utrecht 26 maart 1.045, ,- In het cursusgeld zijn het cursusmateriaal en de maaltijden inbegrepen. Nascholing Betonlaborant BV Nascholing voor gediplomeerde betonlaboranten waarmee wordt voldaan aan de nascholings verplichting zoals is omschreven in art van NEN 8005 en in art van de BRL 1801 Betonmortel. * 935, ,- gediplomeerde betonlaboranten die het diploma Betonlaborant BV vijf jaar of langer geleden behaalden en moeten voldoen aan art van BRL 1801 Betonmortel. In de cursus wordt aandacht besteed aan de Europese Norm NEN-EN en de herziene Nederlandse Aanvulling NEN Vooral wordt ingegaan op de consequenties voor de Betonlaborant bij het uitvoeren van de proeven. De onderliggende beproevingsnormen spelen ook een rol. Tevens wordt aandacht besteed aan hogesterkte- en zelfverdichtend beton. Utrecht 2 april

18 Cursussen Bijzondere constructies met de EC2 Het behandelen van onderwerpen die nog niet bekend zijn bij de constructeurs. Het gaat om inzicht en niet om de rekenvaardigheid. Het streven is om de lacunes en onduidelijkheden te dekken in de EC2 bij enkele onderwerpen ( zie programma). De cursus is bestemd voor zowel ontwerpers, constructeurs, projectleiders en werkvoorbereiders die in hun werk te maken krijgen met bijzondere constructies , ,- In het cursusgeld zijn het cursusmateriaal en de maaltijden inbegrepen. Vakwerkanalogie/ schematisering/ relatie tot eurocodes/ voorbeelden Verhinderde vervorming / scheurvorming / vloeistofdichtheid / combinatiebelastingen Strokenvloer Onderwaterbeton/ waterdichtheid / scheurwijdte Progressive Collapse Diepwanden Utrecht 10 april 2014 Verhardingsbeheersing en betontechnologische uitvoeringsaspecten [vbu] De deelnemer kan na afloop van de cursus: het fenomeen temperatuurbeheersing beschrijven, inclusief aspecten als historie, oorzaken en gevolgen van scheurvorming, parameters die hierop van invloed zijn en de wijze waarop de gevolgen kunnen worden voorkomen; uitleggen waarom gewapend beton, in strijd met het basisprincipe, onder bepaalde omstandigheden niet of slechts in beperkte mate gescheurd mag zijn en deze nieuwe eisen vertalen in en lezen uit een prestatiebestek; uiteenzetten hoe scheurvorming in verhardend beton kan worden voorkomen of beperkt in achtereenvolgens het ontwerpstadium, bij het samenstellen van de betonspecie en tijdens de uitvoering; de invoer voor temperatuur- en spanningsanalyses beschrijven, de gevoelige parameters aangeven en de volledigheid van de invoergegevens beoordelen; de uitkomsten van temperatuur- en spanningsanalyses interpreteren en vertalen in een werkplan De cursus is bestemd voor een ieder die in zijn of haar functie te maken heeft met verhardend beton, dus betonconstructeurs, betontechnologen, (beton)uitvoerders en werkvoorbereiders. betontechnologische uitvoeringsaspecten historisch overzicht scheurvorming in beton temperatuurbeheersing betontemperaturen en betoneigenschappen temperatuur- en spanningsanalyses cases methoden ter bepaling van betonsterkte op dag j Voorbereiding Utrecht 6 mei 2014 Hoofdcursus Utrecht 13 mei 2014 Examenplaats Examendatum Utrecht 10 juni 2014 Cursusgeld Hoofdcursus Voorbereiding 780,- 970,- 245,- 270,- In het cursusgeld zijn het cursusmateriaal en de maaltijden inbegrepen. 18 BV-Nieuws jaargang 2014 februari, nummer 1

19 Cursussen BV-NIEUWS 2014 Constructieve ankers voor beton De deelnemer leert de achtergronden van het gedrag van ankerverbindingen waardoor hij in staat is de juiste typen ankers en plaatsing te kiezen bij gegeven omstandigheden. De cursus is bestemd voor constructeurs en ontwerpers die bij het ontwerp ankerverbindingen toepassen. En voor toezichthouders en uitvoerders die in de praktijk met de uitvoeringsproblemen worden geconfronteerd. In vier dagdelen van vier uur worden de modules 1 t/m 4 gegeven Module 1 Algemene informatie Toepassingsgebied Wet- en regelgeving, met o.a. ETA, TR en CEN/TS Vooraf- of achteraf aangebrachte ankers en verschil Ankertypen Keuze van typen Videopresentatie van het plaatsen van ankers Module 2 Gedrag van ankers Toepassingsgebied CEN/TS / TR Achtergrond berekeningsmethoden Werkingsprincipe ankers Bezwijkmechanismen Afstandsmontage Kolomvoetplaatverbinding Module 3 Uitvoering en praktijkgevallen CUR deel II / Uitvoering BRL 0509 en kwaliteitszorg Bijzondere belastingsgevallen Ankers in verhard beton Module 4 Voor de constructeur Rekenvoorbeelden uit de praktijk Veiligheidsfilosofie en veiligheden Toepassing ETA/EOTA/TR/CEN-TS d.m.v. voorbeelden Verschillen in uitgangspunten Utrecht 15 mei 2014 * 1.165, ,- In het cursusgeld zijn de cursusmap en documentatie inbegrepen. Nascholing Betontechnoloog BV De cursus is samengesteld met het doel Beton technologen aan hun nascholingsverplichting te laten voldoen als omschreven in art van de BRL 1801 Betonmortel en in art 3.4 van de Criteria 93. Voor Betontechnologen, die het diploma Betontechnoloog BV in 2009 of eerder hebben behaald. De traditionele opzet van de nascholing is flink gewijzigd. Vanaf komend voorjaar wordt gewerkt met aandachtsvelden en doelstellingen daarbinnen waaraan de nascholing moet voldoen. Cursisten kunnen zo gemakkelijker de nascholing in opeenvolgende jaren volgen. Specificatie 1. Geef aan op welke wijze beton wordt gespecificeerd in relatie tot op te nemen belastingen Eurocode 2/EN Geef aan hoe voor de verschillende betontoepassingen (wanden, vloeren, kolommen) het ZVB-mengsel voor wat betreft verwerkbaarheid moet worden gespecificeerd volgens de nieuwe EN 206. Materiaalkeuze 1. Wat is de kwantitatieve invloed van de materiaalkeuze (cement, recyclemateriaal) op de totaal berekende CO2-uitstoot? 2. Wat is de relatie tussen mogelijke verontreinigingen in toeslagmateriaal en de schades die kunnen optreden (aan het oppervlak)? 3. Wat zijn binnen de huidige en nieuwe regelgeving (EN 206) de mogelijkheden voor het inzetten van secundaire materialen, waaronder betongranulaat? 4. In hoeverre en op welke wijze kan kalksteenmeel worden ingezet als bindmiddel? 5. Wat is de invloed van het gebruik van slibwater (en de eigenschappen van slibwater) op de eigenschappen van betonspecie en beton? Mengselsamenstelling 1. Maak een uitleveringsberekening voor een aardvochtig, traditioneel of ZVB-mengsel op basis van een gegeven specificatie. 2. Maak een mengselsamenstelling voor mengsels met ultra hoge sterkte. Uitvoering 1. Welke schades treden op bij vorst/dooi in combinatie met dooizouten en op welke wijze is de kans hierop te verminderen? 2. Welke scheuren kunnen ontstaan en op welke wijze is de kans hierop te verminderen? 3. Welke oppervlakteschades treden op en op welke wijze is de kans hierop te verminderen? Kwaliteit 1. Wat is de betekenis van CE-markering (sinds 1 juli NPR)? Utrecht 15 mei 2014 * 1.240, ,- In het cursusgeld zijn het cursusmateriaal en de maaltijden inbegrepen. 19

20 Mededelingen/B-E-T-O-N-I-N-F-O Felle discussies bij Lagerhuisdebat Bouw verkoopt zich slecht De bouw leert helemaal niet sneller dan andere sectoren en de sector verkoopt zichzelf allerbelabberdst. Maar gelukkig werken partijen in de bouw wel steeds beter samen. Aldus de mening van het publiek over een paar stellingen die tijdens het Lagerhuisdebat op de Betondag 2013 aan de orde kwamen. Onder leiding van Hans Wamelink, hoogleraar Bouwmanagement aan de TU Delft, betraden voor- en tegenstanders van de stelling de debat arena. We kiezen voor de verdeling gevestigde orde versus het jong, aanstormend talent van YouCon, legt Wamelink uit. Zo betreedt Koene Talsma, lid raad van bestuur van Dura Vermeer, de arena. Hij neemt het op tegen Myrte Loosjes, die zich verzet tegen de stelling dat de bouw zichzelf goed verkoopt. Mensen vernemen in de media alleen maar negatieve berichtgeving over de sector. De bouwfraude, bonussen, fouten, te veel om op te noemen. En de sector keurt zelfs de eigen opleidingen af, waardoor straks niemand meer de bouw in wil. Koene Talsma probeert het tij nog te keren, maar lijkt bij voorbaat kansloos. Burgers zien de prachtige projecten die we met elkaar tot stand brengen. Daar is ook belangstelling voor. Kijk naar de hoeveelheid mensen die de bouwput van de Noord/ Zuidlijn bezoekt. We moeten onszelf hier niet de put in praten. We moeten als sector veel meer laten zien van wat we allemaal doen. Er is zoveel moois. Ik geloof er niets van dat mensen die de sector moeten verlaten niet meer terug willen keren, aldus Talsma. Hij weet de zaal echter niet te overtuigen. Voor het debat kleurde de tribune al rood en ook na het debat stak 99 procent een rood bordje de lucht in. Thuiswedstrijd Dat is anders bij de discussie over de stelling: BIM komt er alleen als grote opdrachtgevers dat eisen. Bij de eerste peiling kleurt de tribune redelijk rood. Ron Voskuilen van de gemeente Rotterdam speelt in De Doelen een thuiswedstrijd en denkt het in het debat met voorstander Mervyn Suurmond gemakkelijk te krijgen. Wij zijn als gemeente gaan bimmen omdat projecten veel complexer worden. Met meer partijen is het nu eenmaal een must. Suurmond ziet dat ook wel in, maar is er zeker van dat het veel sneller van de grond komt wanneer grote opdrachtgevers dit eisen. Opdrachtnemende partijen volgen toch het geld. Dus als zij alleen maar geld kunnen verdienen als zij gaan bimmen, dan doen ze dat ook. Op de tribune wordt het debat met belangstelling gevolgd. Toch merkt iemand op het een achterhoedegevecht te vinden. Het is een discussie in de marge, uiteindelijk slaat iedereen aan het bimmen. Bij het opsteken van de bordjes bespeurt Suurmond tevreden toch iets meer groen dan bij het begin van het debat. Schoolbanken Zo rijgen twee uur lang levendige discussies over de diverse stellingen zich aaneen. Willem Wagenaars van Heijmans verzet zich tegen de stelling dat mensen boven de 45 terug moeten naar de schoolbanken. Ik loop al langer dan 20 jaar in de sector rond. In de afgelopen twee decennia is er enorm veel veranderd. Als ik tot mijn 45e had moeten wachten voordat ik weer naar de schoolbanken mocht, dan had ik geen aansluiting meer gehad. Daarom pleit hij voor een leven lang leren, hoewel dit volgens Wagenaars niet persé in de schoolbanken moet. Gespreksleider Wamelink ziet op de TU Delft vaak ouderen nog een architectuuropleiding volgen. Juist die ouderen dragen in discussies met jongeren veel bij omdat ze al een schat aan levenservaring hebben. Arthur de Backker, directeur van Ballast Nedam, vindt wel dat hier binnen bedrijven gesprekken over moeten worden gevoerd. Het werk wordt nu eenmaal complexer. Je moet bijblijven. Ik zie het aan mijzelf, ook al sta je wat verder af van de uitvoering, je moet toch weten waar het over gaat. Salaris Nog opvallende uitspraken? Zeker. Zo laat Patrick Buck, directeur Projecten bij ProRail, zich in een discussie of jonge mensen wel voldoende ruimte krijgen in vernieuwingsactiviteiten ontvallen, dat hij er een voorstander van is dat ouderen op zeker moment ten faveure van jongeren een stapje terug doen. Ouderen dragen dan iets meer verantwoordelijkheid op een jongere collega over. Wanneer iemand op de tribune aan hem vraagt of dan ook het salaris omlaag kan, antwoordt Buck: Natuurlijk, op zo n moment hoort daar ook een ander salaris bij. Hij krijgt er het grootste applaus van de middag voor. 20 BV-Nieuws jaargang 2014 februari, nummer 1