De Grote Landschappelijke Eenheden van Limburg

Transcriptie

1

2 Een natuurcentrum is een uitstekende plek om uw verkenning van de natuur voor te bereiden: u wordt er vriendelijk ontvangen en u krijgt de nodige informatie over plant en dier, ondergrond en natuurbeheer. U kan deelnemen aan diverse natuuractiviteiten voor gezin, klas, jongere of senior. Het hele jaar door is er wat te beleven: een geleide Geel wandeling, een determinatie-avond, een interessante voordracht of tentoonstelling. De verschillende natuurcentra in Limburg weerspiegelen bovendien de verscheidenheid aan landschappen in de provincie. 7 De Grote Landschappelijke Eenheden van Limburg Lommel Neerpelt N ee erpelt Overpelt O ve ver elt Bree Bree Kin nroo n rro ooi Kinrooi 13 Leopoldsburg poldsburg 9 Meeuwen-Gruitrode Mee w Meeu wenwen en- G Grrui Gru Grui uii ttro trod tr rod de Maaseik a a se seik ik k Ham 1 2 Beringen B bb Opglabbeek Dilsen-Stokkem Dil D Di i l s en en-st kem Houthalen-Helchteren H o ou u t hale ut ha ha hal ale al l e n-h le n -H en n Heusden-Zolder Heusden-Zold Heusde usd Zold old ld d er er Diest Lummen Lumm Lum L Lu umm u mm me en n Zonhoven onh nh 21 Frank Smeets Gedeputeerde van Leefmilieu en Natuur Bocholt Boc t Peer Pee Pe P eer Hechtel-Eksel Hechtelhte e l - E kkse sel Meerhout Tessenderlo nd Spring dus even binnen om buiten meer te zien! Weert Hamont-Achel Ham m o n t - A cch he ell Halen Ha alen Vallei van de Zwarte Beek Demervallei 20 G k Genk Maasm ass m e c h l e n asm Maasmechelen Herk-de-Stad Her erk- 15 Diepenbeek Die Geetbets Droog Haspengouw 14 Voerstreek Lan La ana na a n Lanaken Maasvallei Hoge Kempen Bilzen Bilz n Valkenburg a/d Geul Kempen-Broek Maastricht Alken ke Kortessem Kortesse Kortess 22 Geleen De Wijers Vochtig Haspengouw Zutendaal Zute ndaall Z Has H Ha a s s ell t as Hasselt Nieuwerkerken Niie N ie eu u we we erkerken Westlimburgse naaldbossen Sittard As Dommel en Warmbeek Hoeselt es t Wellen le Zoutleeuw Tienen Sint S Si Sin iin ttsinttruid Tru T ru ide iden den den de Truiden Riemstt Borgloon B orgl Bor Borg or g loon org llo loo oo oon 25 Gingelom G i n g elom Tongeren ongeren Voeren Heers eers Herstappe H He Her Hers erss ttapp ta e Waremme Visé

3 Vallei van de Zwarte Beek Dommel en Warmbeek Vlaams Bezoekerscentrum De Watersnip Educatieve Bijenstand Op t Sonnis Bezoekerscentrum Hageven NME-centrum Werkgroep Isis Milieuklas Mullemer Bemden Grauwe Steenstraat 7 bus Koersel - Beringen tel watersnip.anb@vlaanderen.be Het bezoekerscentrum is gelegen aan de bovenloop van de vallei van de Zwarte beek, in de gemeentebossen Koerselse heide en bij het militair domein van Leopoldsburg. Een interactieve tentoonstelling presenteert geschiedenis, natuur, landschap, natuurbehoud en -ontwikkeling in de Zwarte beek. Er zijn wandelmogelijkheden in de nabije omgeving, o.a. het prikkelpad en een beekwandeling. rondleidingen begeleide natuurwandelingen uitgebreide wandelkalender themawandelingen scholenprogramma Vlaamse Gemeenschap, Natuurpunt vzw, Stad Beringen, met steun van de provincie Limburg Heerstraat 2, 3530 Helchteren tel info@educatievebijenstand.be In het bezoekerscentrum ziet u (tijdens het seizoen) honingbijen en wilde bijen aan het werk. Er wordt kunstmatige inseminatie uitgevoerd van bijenkoninginnen. U kan de verwerking van bijenproducten op de voet volgen. Drachtplantentuin met allergievriendelijke bomen, planten en struiken. theoretische imkeropleiding praktijkopleiding imkeren honing- en stuifmeelonderzoek kunstmatige inseminatie van bijenkoninginnen wilde bijenproject Vlaams Nederlandse Imkersfederatie vzw, gemeente Houthalen-Helchteren, met steun van de provincie Limburg Tussenstraat 10, 3910 Neerpelt tel bc.hageven@natuurpunt.be Het bezoekerscentrum is de poort tot natuurgebied Hageven De Plateaux, en de plaats bij uitstek om de omliggende gebieden te verkennen. Aan het centrum ligt een grote tuin, waar je het hele jaar kan genieten van vogels, hagedissen en insecten. Het bezoekerscentrum is het vertrekpunt van een achttal bewegwijzerde wandelroutes, gaande van 1,5 tot 9,7 km (ook voor minder mobiele bezoekers). vieze-beestjes-onderzoek, wateronderzoek excursies, natuurbeheer natuurbeheerspel, vegers voor vlinders vele losse modules maandelijkse themawandeling demonstraties door compostmeesters de uitbating is in handen van de vrijwilligers van Natuurpunt Neerpelt, met steun van de provincie Limburg Dorpsstraat 8 bus 1, 3990 Grote-Brogel (Peer) tel werkgroep.isis@scarlet.be In het NME-centrum kan iedereen terecht voor advies over natuur en milieu. Voor het onderwijs zijn er ervaringsgerichte NME-activiteiten die doorgaan op een geschikte plek zo dicht mogelijk bij de school. Er is ook een ruim aanbod van veldwerkmateriaal, lespakketten, boeken en spelen over natuur en milieu voor raadpleging of ontlening. educatieve aanbod wandelingen en vormingen voor scholen: exploratieactiviteiten, natuurspelen, interactieve les over de klimaatverandering,... Werkgroep Isis vzw Steenweg Wijchmaal 66, 3990 Peer tel toerisme@peer.be De milieuklas is een ruimte ingericht als klas en werklokaal, gelegen in de Dommelvallei, nabij het centrum van de stad Peer te midden van het natuurgebied Mullemer Bemden. Het lokaal is uitgerust met schepnetten, onderzoekskoffers voor wateronderzoek, bosexploratie, bodemonderzoek, bodemdieren, allerhande determineerkaarten en microscopen. onderzoeksprojecten: - water - bodem - bos Bioshoppen beheerswerken natuurleerpad en exploratietocht doorheen het nabijgelegen natuurgebied Mullemer Bemden Stadsbestuur Peer i.s.m. de gidsenwerkgroep

4 Westlimburgse naaldbossen Maasvallei Bosmuseum Pijnven Kiefhoekstraat 3940 Hechtel-Eksel tel rasa.zukauskaite@lne.vlaanderen.be Boswachterij Pijnven tel Het museum laat de bezoeker op een interactieve wijze kennismaken met de geschiedenis en het beheer van het Kempische bos, van vroeger tot nu. Je komt er alles te weten over de verschillende functies die dit bos vervult: de ecologische, de economische en de recreatieve functie. Je kunt er ook een collectie houtsoorten bezichtigen. Maquettes en touchscreens brengen deze informatie visueel tot leven. Agentschap voor Natuur en Bos Bosmuseum Gerhagen Zavelberg 10, 3980 Tessenderlo tel Bosmuseum@skynet.be Blikvanger in het Bosmuseum is de collectie vogeleieren en opgezette vogels (met vooral streekeigen vogels uit Europa). De tentoonstelling van ei tot ei ontsluiert de geheimen van het vogelleven. Er is ook een kleine collectie zoogdieren aanwezig. Regelmatig worden (eigen) wisseltentoonstellingen gepresenteerd. Het bosmuseum is tevens poort tot het natuurgebied Merode. Educatief aanbod geleide bezoeken en wandelingen werkbladen klaslokaal ontlening materiaalkoffers bosonderzoek stiltewandeling s Werkgroep Ecologie Tessenderlo, gemeente Tessenderlo, met steun van de provincie Limburg Natuur.huis Wateringhuis Oude Maai 80, 3920 Lommel tel Het natuurgebied De Watering is een uniek historisch landschap. In het kleine natuurmuseum worden op een educatieve manier de ontstaansgeschiedenis en natuurwaarden van De vloeiweiden tentoongesteld. Er is ook aandacht voor de bijzondere planten en dieren in dit gebied. Enkele aquaria tonen typische zoetwater-organismen. In de winter kan je hier even komen opwarmen na de wandeling. elke eerste zondag van de maand om u.: natuurgidsen geven uitleg over de historiek, flora en fauna en het bevloeiingssysteem van De Vloeiweiden. Op die zondag kan je ook vrij wandelen op de dijken en de paden in het gebied. aanbod voor scholen en groepen na afspraak De uitbating is in handen van de vrijwilligers van Natuurpunt Noord-Limburg. Natuur.huis De Rammelaars Welderstraat, 3945 Ham tel Frans.Hoes2@telenet.be Dit Natuur.huis ligt midden in een erg groen stuk Limburg, aan de rand van het natuurgebied De Rammelaars. In het vijvertje bij het natuurhuis kan je vissen, kikkers, libellen en andere waterdieren van dichtbij bekijken. Via drie prachtige wandelpaden, afstanden tussen 1,5 en 5 km, kan je genieten van een uniek stuk Kempense beekvallei. op stap met een natuurgids in het gebied activiteiten voor scholen, kinderen gezinsactiviteiten, o.a. wandelen, wateronderzoek De uitbating is in handen van de vrijwilligers van Natuurpunt Ham Maascentrum De Wissen Maaspark z/n, 3650 Dilsen-Stokkem tel info@dewissen.be Het Maascentrum De Wissen nodigt uit om op een actieve manier kennis te maken met de natuurlijke en historische aspecten van de gemeenschappelijke Maas en de uiterwaarden. Het Maascentrum behandelt natuur en landschap. Het vlechtcentrum toont de ontwikkeling van de vlechtkunst, Stokkem is van oudsher immers een körversstadje. film de Maas van bron tot monding educatieve opdrachten in het museum (werkboekjes, zoektochten) vijverbiotoopstudie begeleide natuurwandelingen vlechtdemonstraties ontlening materiaalkoffers s Stad Dilsen-Stokkem met steun van de provincie Limburg

5 Kempen-Broek Hoge Kempen Natuur.huis Smeetshof Smeetshofweg 1, 3950 Bocholt Smeetshof is één van de poorten van het grensoverschrijdende GrensPark Kempen~Broek. Het natuur.huis is de startplaats van een vijftal wandelingen met afstanden van 2,2 tot 9,1 km. begeleide natuurwandelingen met aandacht voor natuurbeleving. De uitbating is in handen van de vrijwilligers van Natuurpunt Bocholt. Natuur.huis Mariahof Mariahofstraat 51, 3960 Bree tel Centraal gelegen in het GrensPark Kempen~Broek ligt het domein Mariahof op grondgebied Bree. Hier werd in 2011 het Natuur.huis officieel geopend. Het is het vertrekpunt voor wandelingen in het natuurgebied Sint-Maartensheide - De Luysen - Vallei van de Abeek. De wandelingen zijn 4 à 6 kilometer lang. Tentoonstelling en een educatieve ruimte. De uitbating is in handen van de vrijwilligers van Natuurpunt Bree. Pollismolen Opitter Molenstraat 56, 3960 Opitter tel De Pollismolen is het Belgische bezoekersonthaalpunt van het Grens- Park Kempen~Broek. Hier kan je wandelkaarten kopen en je keuze maken uit verschillende wandelroutes. Voor de allerkleinsten is er het Wipobos, een interactieve tentoonstelling over het bos. De oude molen en het boeiende kasteelpark Itterdal met een uitgebreide collectie bomen en pittoreske waterpartijen nodigen uit tot een bezoek. tentoonstelling wandelpad bosonderzoek geleide natuurwandeling boszoektocht Stad Bree i.s.m. Regionaal Landschap Kempen en Maasland Kinderboerderij Pietersheim Lanaken Neerharenweg 12, 3620 Lanaken tel pietersheim@lanaken.be Gelegen aan de rand van het Nationaal Park Hoge Kempen is Kinderboerderij Pietersheim de meest zuidelijke toegangspoort. Met zijn speeltuin, boerderijdieren, fietsverhuur, kabouterpad en boerderij- en natuurlessen biedt de kinderboerderij een combinatie van recreatieve en educatieve mogelijkheden. Koekjes bakken, kaas maken, het zijn maar enkele workshops voor kinderen van 5 tot 14 jaar. bijenhal vijverbiotooponderzoek begeleide wandelingen kaboutertocht ontlening materiaalkoffers, heidetassen, muizenkist en natuurspelen Vrienden van Pietersheim vzw De Lieteberg Stalkerweg z/n, 3690 Zutendaal tel info@lieteberg.be Het Insectenmuseum geeft een overzicht van alle aspecten van de insecten: anatomie, evolutie, voedsel zoeken, communicatie, de relatie met de mens... Er zijn levende dieren te bezichtigen: o.a. honingbijen en hommels, maar ook tropische diertjes. In de vlindertuin kan u kennismaken met inheemse vlindersoorten. In de omgeving is een insectenpad en een bijenhal aangelegd. U kan er wandelen op het eerste en grootste blotevoetenpad van Vlaanderen. insectenmuseum vlindertuin met inheemse soorten begeleide rondleidingen (bijen, vlinders, kruiden...) insectenpad bijenhal Entomolabs: workshops rond insecten (verzamelen, kweken, determineren) biotoopstudies stiltewandeling compost-demopark De Lieteberg vzw

6 Hoge Kempen De Wijers Natuurcentrum Heempark Hoogzij 7, 3600 Genk tel.: Het Milieu- en Natuurcentrum Heempark is het educatief centrum van de stad Genk. Het schetst een beeld van de diversiteit aan natuurlijke landschapselementen in een Kempense beekvallei. Verder zijn er de biomoestuin, kruidentuin, veldgewassen, een neerhof met dieren, een bijenhal en speeltuin. Het Heempark biedt aan scholen heel wat mogelijkheden om ervaringsgericht te werken rond natuur, gezonde voeding en duurzame ontwikkeling. kabouterwandeling bezoek aan de bijenhal geleide natuurwandelingen biotoopstudies brood bakken, confituur maken, soep maken en kruidenproeverijen workshops rond energie, water, afval vzw Heempark Genk, stad Genk Kattevennen Kattevennen - Cosmodrome Planetariumweg 18-19, 3600 Genk tel kattevennen@genk.be www. toegangspoortkattevennen.be Kattevennen is één van de vijf toegangspoorten tot het Nationaal Park Hoge Kempen, met als natuurthema de macrokosmos. Bezoek ook het stenenpad: de gesteenten getuigen van geologische tijdvakken die tot 500 miljoen jaar teruggaan in de tijd. In het bezoekersonthaal kan je terecht voor informatie over alle activiteiten van de toegangspoort Kattevennen en over alle fiets- en wandelmogelijkheden. diverse activiteiten van de toegangspoort Kattevennen, begeleid door rangers fiets- en wandelmogelijkheden Cosmodromeshow, onder begeleiding van een astroranger Stenenpad met gratis brochure Planetenpad (1,4 km) Kattevennen-Europlanetarium vzw Bezoekerscentrum Hengelhoef Hengelhoefdreef 6 Houthalen-Helchteren tel info@limburgs-landschap.be Het bezoekerscentrum van Limburgs Landschap vzw is de uitvalsbasis voor het verkennen van het natuurgebied Hengelhoef en de nabijgelegen heidegebieden De Teut en Ten Haagdoornheide. In en rond het bezoekerscentrum, een gerenoveerd Kempisch vakwerkhuis, beleef je het vroegere leven op de heide. Bezoek de imkerij, het kleinvee, de ecologische volkstuintjes, enz. Geniet van de prachtige boomgaard met grazende heideschapen. tentoonstelling heide maandelijks natuurleuke activiteiten, één activiteit voor kinderen (bengels@hengelhoef ) het Regenboogpad (uit te lenen door gezinnen) de Bomenkist op bezoek bij Bea & Wes (imkerij) kabouterwandeling in Limland initiatie Kunst in de natuur Vegers voor Vlinders (natuurbeheer en borstels maken) Limburgs Landschap vzw met steun van de provincie Limburg Stedelijk domein Kiewit Putvennestraat 108, 3500 Hasselt tel Kiewit@hasselt.be Natuurpunt Limburg Bc.kiewit@natuurpunt.be Domein Kiewit is een natuurdomein van de stad Hasselt met een oppervlakte van 130 ha. Naast het stedelijk milieu- en natuurcentrum vind je er een bezoekerscentrum van Natuurpunt, enkele tuinen, een Engels park, bijenhal, boerderijdieren, speelhoek en bos, Schotse grazers,. Het Domein Kiewit biedt met zijn natte natuur van poelen en vijvers een overzichtelijk beeld van De Wijers. Via avontuurlijke (knuppel-)paden kan je deze natuur beleven; liefhebbers wandelen tot in Bokrijk. educatieve aanbod natuurateliers tijdelijke tentoonstellingen bijenhal, compostdemopark, interactieve beleefelementen, natuurwandelingen en speurtochten (met of zonder gids) Boeboekstasjes voor kinderen van 5 tot 11jaar s Stad Hasselt Partner: Natuurpunt Limburg met steun van de provincie Limburg Provinciaal Natuurcentrum Domein Bokrijk, 3600 Genk tel pnc@limburg.be Het Provinciaal Natuurcentrum biedt onderdak aan LIMNET (Limburgs Natuur- en Milieueducatief Netwerk), LIKONA (Limburgse Koepel voor Natuurstudie), het MOS-team (Milieuzorg Op School), het NIP (Natuur- InformatiepPunt) en een documentatiecentrum. Het centrum biedt natuureducatieve projecten aan in het domein Bokrijk en op andere locaties in Limburg, en dit zowel voor het basisonderwijs als het secundair. Het PNC verhuist binnenkort naar Craenevenne 86 te Genk projecten rond onder andere stilte, bos en water Vlieglessen van een Vlegel (natuurbeleving en poëzie) geleide natuurwandelingen ontlening educatief materiaal provincie Limburg

7 Demervallei Haspengouw Natuureducatief centrum t Vloot Bezoekerscentrum Nieuwenhoven Natuur- en Milieucentrum Orchis Bezoekerscentrum De Landschapsruiter Natuur.huis Overbroek Gelinden Demerstraat 60, 3560 Lummen tel bc.tvloot@natuurpunt.be Het Schulensmeer is een grote waterpartij aan de samenloop van Demer, Herk, Gete, Velpe en Mangelbeek. Het grenst aan het Schulensbroek, een laaggelegen gebied met vochtige weilanden. Het natuureducatief centrum besteedt aandacht aan de uitzonderlijke fauna en flora van het gebied (vooral vogels), het historisch belang van de plek, de waterbeheersing en de naleefregels voor de bezoeker. begeleide natuurwandelingen: iedere 1ste zondag van de maand interactief vragenspel leesborden ontlening materiaalrugzakjes wateronderzoek tijdelijke tentoonstellingen Hasseltsesteenweg z/n 3800 Sint-Truiden tel nieuwenhoven@limburg.be Het Provinciaal Domein Nieuwenhoven is het grootste openbaar bos in Haspengouw (160 ha). De tentoonstelling in het kleine bezoekerscentrum toont de verschillende aspecten van het bos in deze regio. Vlakbij het bezoekerscentrum liggen een educatieve vijver, een kleinschalige waterzuivering, een bijenhal en een educatieve hoogstamboomgaard. tijdelijke tentoonstellingen projecten rond bos en water ontlening materiaalkoffers geleide natuurwandelingen Provincie Limburg Perronstraat 1, 3740 Munsterbilzen tel orchis.vzw@belgacom.net Het Natuur- en Milieucentrum beschikt over een secretariaat en een documentatiecentrum en is gevestigd in het prachtig gerestaureerde 18de-eeuwse abdissenschooltje. Het natuurcentrum biedt heel wat mogelijkheden om ervaringsgericht te werken rond natuur en milieu. begeleide natuurwandelingen vormingsactiviteiten natuureducatieve projecten rond water, bos en andere biotopen ontlening onderzoekskisten voor water, bodem, bos tijdelijke tentoonstellingen deelname aan beheerwerken in natuurgebieden wandelbrochures, excursieboekjes Remise, Leroyplein Munsterbilzen (Bilzen) tel In de dienstgebouwen Remise van het kasteel Edelhof is het bezoekerscentrum De Landschapsruiter gevestigd. U wordt er voorbereid op een wandeling door het dorp en het vlakbij gelegen natuurgebied Het Munsterbos. Door de aanwezigheid van een vroegmiddeleeuwse abdij wortelt dit dorp immers in een zeer rijk verleden. Aangevuld met het 19de- en 20ste-eeuwse verhaal van de plantenmannen wordt uw bezoek aan het Munsterbos en zijn omgeving plots veel interessanter. Geleide wandelingen in het Munsterbos Natuurpunt Zuidoost-Limburg Kleinveldstraat 54 Gelinden (Sint-Truiden) tel info@natuurpuntaulenteer.be Het bezoekerscentrum is de startplaats voor een verkenning van het natuurgebied Overbroek en het erfgoedlandschap Mergels van Gelinden. In het bezoekerscentrum kan je terecht voor een tentoonstelling met fossielen, brochures en de wandelkaart. De geologisch zeer belangrijke mergelgroeve kan onder begeleiding bezocht worden. Aan het natuur.huis starten drie wandelingen, gaande van 3 tot 7 km. De uitbating is in handen van de vrijwilligers van Natuurpunt Aulenteer. Opdrachthoudende vereniging Schulensmeer (gemeenten Lummen, Herk-de-Stad en Halen) i.s.m Natuurpunt-Vrienden van het Schulensbroek met steun van de provincie Limburg Natuurvereniging Orchis vzw

8 foto s Robin Reynders - provincie Limburg, Eddy Daniëls, Misjel Decleer, Frans van Bauwel, Theo Peeters vormgeving Hilde Winters, Grafische Producties, Informatie en Communicatie, provincie Limburg vu Jan Stevens, Provinciaal Natuurcentrum, Het Groene Huis, Domein Bokrijk, 3600 Genk limburg.be Een initiatief van de provincie Limburg Provinciaal Natuurcentrum Domein Bokrijk 3600 Genk