De motivering voor het toestaan van de wijziging van de uitvoeringsperiode is in bijlage 1 weergegeven.

Transcriptie

1 Luttenbergstraat 2 Postbus GB Zwolle Telefoon Fax overijssel.nl postbus@overijssel.nl Rijkswaterstaat Programmadirectie Ruimte voor de Rivier RWS Grote Projecten en Onderhoud de heer H.L. Broens Postbus ED ARNHEM KvK IBAN NL45RABO Inlichtingen bij Iris Baijens tel fax I.Baijens@overijssel.nl Onderwerp: Natuurbeschermingswet 1998; wijziging vergunning Datum Kenmerk 2015/ Pagina 1 Uw brief Uw kenmerk Zaaknummer Z-HZ_NB Geachte heer Broens, Aannemer Isaladelta heeft namens u een verzoek tot aanpassing van uw vergunning 1 en de daarbij horende wijziging 2 op grond van de Natuurbeschermingswet 1998 (verder Nbwet) bij ons ingediend. Deze hebben wij op 13 april 2015 ontvangen. De wijziging heeft betrekking op de diepte van de aan te leggen nevengeul en bestaande hank. Hiervoor is een aanpassing van voorschrift 8 zoals opgenomen in de vergunning 1 nodig. Daarnaast heeft de wijziging betrekking op de uitvoeringsperiode van de werkzaamheden ter plaatse van Scherenwelle, zoals vastgelegd in de voorschriften 10a, 11 en 15 van het wijzigingsbesluit. In deze brief geven wij onze beslissing weer. Ontwerp-Besluit Wij honoreren de gevraagde wijziging van de verdiepte aanleg van de nevengeul en de buitenste hank van uw vergunning 3. Daarnaast worden de voorschriften 8, 10a, 11 en 15 aangepast. De wijziging heeft uitsluitend betrekking op de uitvoering in Scherenwelle en omvat de volgende werkzaamheden in het deelgebied Scherenwelle: Herstellen van de noordelijke geul, en het verdiept aanleggen van de nevengeul en buitenste hank. De motivering voor het toestaan van de wijziging van de uitvoeringsperiode is in bijlage 1 weergegeven. De tekening Overzicht werkzaamheden Scherenwelle van 4 april 2014 met kenmerk IJD (revisie 1.0) maakt onderdeel uit van dit wijzigingsbesluit. Dit wijzigingsbesluit is geldig tot 1 april 2017 voor de uitvoering van de inrichtingswerkzaamheden waar deze vergunning betrekking heeft. 1 Ons kenmerk 2013/ EDO-kenmerk 2014/ Op basis van art. 16 en art. 19d; Bijlagen Datum verzending

2 Natuurbeschermingswet 1998; wijziging vergunning Ten behoeve van de uitvoering van de werkzaamheden in Scherenwelle worden de volgende voorschriften gewijzigd: Voorschrift 8 van u huidige vergunning 4 Voorschrift 10a, 11 en 15 van het wijzigingsbesluit Deze voorschriften worden als volgt gewijzigd: Datum Kenmerk 2015/ Pagina 2 Uw brief Uw kenmerk Zaaknummer Z-HZ_NB De ontgravingwerkzaamheden in de uiterwaarden Scherenwelle ten behoeve van de geulen en natuurvriendelijke oevers worden standaard met klein materieel uitgevoerd. Onder klein materieel worden voertuigen verstaan met een maximale belasting van 15 ton, bijvoorbeeld een kleine dumper of een trekker met aanhanger van 5 á 6 m3. Het gebruik van groot materieel is alleen toegestaan in de te vergraven delen indien deze voorzien zijn van rupsbanden om insporing en bodemverdichting te voorkomen. Buiten de delen die worden vergraven mag er alleen met groot materieel gewerkt worden als er gewerkt wordt met rijplaten op de vast rijbanen. De rijbanen zijn vastgelegd in de tekening die onderdeel uitmaakt van het wijzigingsbesluit. De rijplaten moeten direct na de uitvoering van de werkzaamheden verwijderd worden. 10a. De werkzaamheden aan de begroeiing met bomen en struiken langs de IJssel (zie de tekening zie de tekening die onderdeel uitmaakt van het wijzigingsbesluit) worden uitgevoerd tussen 1 september en 15 april 11. De werkzaamheden aan de geul in Scherenwelle worden uitgevoerd buiten de winterrustperiode voor vissen (1 november tot 1 maart, afhankelijk van de weersomstandigheden). Voor zover de werkzaamheden in de geul moeten worden uitgevoerd, moet voorschrift 15 in acht worden genomen. 15. Het invangen van kleine modderkruipers vindt plaats in de periode vanaf 15 maart tot en met 15 april of van 1 september tot 31 oktober. Het invangen van kleine modderkruipers mag alleen worden uitgevoerd als het water ijsvrij is en de watertemperatuur lager dan 25 graden Celsius. Ingevangen exemplaren worden binnen dezelfde uiterwaard in watergangen met geschikt leefgebied uitgezet. Aanvullend op bovenstaande, gewijzigde voorschriften voegen we een voorschrift toe: 15a. Als de weersomstandigheden het toelaten is afwijken van de genoemde data in voorschrift 11 en voorschrift 15 mogelijk. Afwijken is uitsluitend toegestaan na verkregen toestemming van gedeputeerde staten. Daartoe dient u minimaal twee weken voor aanvang van de werkzaamheden contact op te nemen met onze handhaver (drs H. Gerrevink, telefoonnummer ). Hiertoe dient door een ecologisch deskundige onderbouwd te worden waarom er afgeweken wordt van de periode zoals opgenomen in de voorschriften. Daarnaast moet de handhaver van de provincie in de gelegenheid gesteld worden bij de werkzaamheden aanwezig te zijn. De overige voorschriften in de onderliggende Nbwetvergunning (kenmerk 2013/ ) en het wijzigiingsbelsuit van de Nbwetvergunning (kenmerk 2015/ ) blijven onverminderd van kracht. 4 Ons kenmerk 2013/

3 Natuurbeschermingswet 1998; wijziging vergunning Leges U bent voor het wijzigen van de bestaande vergunning leges verschuldigd. De verschuldigde leges voor dit besluit bedragen 516,00. Voor betaling van dit bedrag ontvangt u een factuur. Op deze factuur staat tevens vermeld hoe u eventueel bezwaar kunt aantekenen tegen de hoogte van het legesbedrag en de gehanteerde grondslagen. Tot slot Heeft u nog vragen naar aanleiding van deze beslissing, dan kunt u bellen met Iris Baijens op telefoonnummer Afschriften Afschriften van dit ontwerp-besluit worden verzonden aan Burgemeester en Wethouders van de gemeente Kampen en het ministerie van Economische Zaken. GS, Datum Kenmerk 2015/ Pagina 3 Uw brief Bijlagen: Bijlage 1 Bijlage 2 Overwegingen bij het ontwerp-besluit Gebiedsbeschrijving met instandhoudingsdoelen Natura 2000-gebied Rijntakken Uw kenmerk Zaaknummer Z-HZ_NB

4 Natuurbeschermingswet 1998; wijziging vergunning Coördinatieprocedure en zienswijzen Gezamenlijke voorbereiding van besluiten Het project Zomerbedverlaging Beneden-IJssel maakt onderdeel uit van het landelijke programma Ruimte voor de Rivier. Op de voorbereiding en bekendmaking van besluiten ten behoeve van dit project is de Rijkscoördinatieregeling van toepassing. Dit betekent onder andere dat een ieder gedurende een periode van zes weken zienswijzen naar voren kan brengen over ontwerpbesluiten. Datum Kenmerk 2015/ Pagina 4 Uw brief Uw kenmerk Zaaknummer Z-HZ_NB Hoe kunt u uw zienswijze indienen? Van donderdag 11 juni 2015 tot en met woensdag 22 juli 2015 ligt het ontwerpbesluit ter inzage. Tijdens de periode van ter inzage legging kan iedereen schriftelijk of mondeling reageren met een zienswijze. In de zienswijze moet u aangeven op welk ontwerpbesluit u reageert. Alleen een belanghebbende die op het ontwerp van een besluit een zienswijze heeft ingediend, kan later tegen dat besluit beroep instellen bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (tenzij hem geen verwijt kan worden gemaakt van het niet-indienen van een zienswijze). Schriftelijk Stuur uw schriftelijke zienswijze uiterlijk 22 juli 2015 naar: Rijkswaterstaat Ruimte voor de Rivier T.a.v. de heer J.J. van Burg Postbus MC Utrecht Mondeling Indien u mondeling een zienswijze naar voren wil brengen over het ontwerpbesluit dient u daarvoor een afspraak te maken met de heer J.J. van Burg via het telefoonnummer Van een mondeling naar voren gebrachte zienswijze wordt verslag opgemaakt. Wat gebeurt er met uw zienswijze? Alle zienswijzen worden doorgestuurd naar de desbetreffende bevoegd gezaginstanties, die uw zienswijze betrekken bij het nemen van de definitieve besluiten. Uiterlijk tegelijkertijd met het bekendmaken van de definitieve besluiten wordt iedere indiener van een zienswijze geïnformeerd hoe het bevoegd gezag met de zienswijze is omgegaan. Beroep Belanghebbenden die hun zienswijze bij het ontwerpbesluit naar voren hebben gebracht of belanghebbenden aan wie redelijkerwijs niet kan worden verweten dat zij daarop geen zienswijze naar voren hebben gebracht, kunnen later beroep tegen het definitieve besluit indienen.

5 Overwegingen bij het besluit Bijlage 1 Dit wijzigingsbesluit bestaat uit het besluit en de overwegingen. In deze bijlage zijn de overwegingen opgenomen. Het besluit en de overwegingen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. De overwegingen zijn als volgt opgebouwd: A A1 WEERGAVE VAN DE FEITEN Verzoek tot wijziging vergunning A1.1 Omschrijving wijziging A1.2 Periode A1.3 Relevante ecologische onderzoeken A1.4 De aanvraag en het Natura 2000-gebied Datum Kenmerk 2015/ Pagina 5 Uw brief Uw kenmerk Zaaknummer Z-HZ_NB A2 A3 Bevoegdheid Procedure A3.1 Betrokkenheid andere provincie bij Natura 2000-gebied B B1 TOETSING Inhoudelijke beoordeling B1.1 Effecten verdieping nevengeul en hank B1.2 Effecten aanpassen werkperiode en werkwijze C SLOTCONCLUSIE

6 A A1 WEERGAVE VAN DE FEITEN Verzoek tot wijzigingen vergunning A1.1 Omschrijving wijziging Inleiding In de Planologische Kernbeslissing (PKB) Ruimte voor de Rivier is een samenhangend pakket aan maatregelen vastgelegd, om eind 2015 te voldoen aan het vereiste veiligheidsniveau in het rivierengebied rond de Rijntakken. Alle maatregelen samen moeten de veiligheid waarborgen tegen hoogwater voor de bewoners binnendijks. Daarnaast moeten de maatregelen bijdragen aan een verbetering van de ruimtelijke kwaliteit. Het project Zomerbedverlaging Beneden-IJssel is één van de projecten waarin de maatregelen worden uitgevoerd. Voor het uitvoeren van de werkzaamheden in onder andere de Scherenwelle is eind 2013 een vergunning verleend in het kader van de Nb-wet door provincie Overijssel en het ministerie van EZ. Begin 2015 is aanvullend hierop nog een wijzigingsbesluit afgegeven. In de afgegeven vergunningen zijn maatregelen voorgeschreven in de vorm van voorschriften. De voorschriften leggen de maatregelen, die de aanvrager zelf heeft aangegeven, vast, zodat voor iedereen duidelijk is wat de afspraken zijn. De uitvoering van de maatregelen voorkomen dat er één of meerdere doelstellingen voor het Natura 2000-gebied worden aangetast. Beschrijving knelpunten Aanleiding tot deze wijzigingsaanvraag is een wens tot een verdiepte aanleg van de nieuwe geul en de bestaande buitenste hank (- 1,00 NAP). De beheerder en de aannemer willen in afwijking van de kaders uit de vergunning een geul van -1,00 meter NAP realiseren (+/- 1,60 meter onder maaiveld), in plaats van -0,40 meter NAP meter onder maaiveld. De aanleg van de nevengeul tot -0,40 meter NAP is reeds vergund in bestaande NB-wet vergunningen. Verder wil men de bestaande buitenste hank uitbaggeren tot een diepte van -1,00 NAP waardoor de bodem gelijk komt te liggen met de nieuw aan te leggen nevengeul. De huidige vergunde dimensioneren van de geul biedt een geschikt biotoop voor riet om te groeien. Hierdoor zal de geul binnen enkele jaren dichtgegroeid met riet. Om de verlanding als gevolg hiervan tegen te gaan is een intensief beheer nodig. Dit kan voorkomen worden door de nevengeul en de buitenste hank dieper aan te leggen. Daarnaast gaan de wijzigingen in op de voorschriften die zijn verbonden aan de periode van uitvoer en de methode van werken. De voorschriften zoals die nu zijn opgesteld bieden weinig ruimte om, als het weer tegen zit in het najaar, om ook in het voorjaar te kunnen werken. Daarnaast biedt voorschrift 8 geen ruimte om met groter materieel te werken. De werkzaamheden duren daardoor langer dan als er met groot materieel gewerkt wordt en zorgen voor meer verstoring. Gewenste aanpassingen Om de gewenste diepgang in de eenzijdig aangetakte nevengeul en de buitenste hank te verkrijgen zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: De eenzijdig aangetakte geul is het gehele jaar watervoerend en staat eenzijdig in verbinding met de IJssel (mogelijk gemaakt door de verdieping van de geul). De nevengeul is door middel van een duiker verbonden met de buitenste Hank. De geul voldoet aan de volgende specificaties:

7 o Bodemhoogte = -1,00 m NAP (0,80 m beneden de laagste waterstand van de IJssel); o Talud onderwaterberm (tot NAP 0,40 m) = minimaal 1:3 maar bij voorkeur 1:5; o Talud ter voorkoming van wilg (NAP 0,40 m NAP 0,60 m) = 1:1; o Breedte wateroppervlakte circa 10,00 m; o Talud nabij maaiveld (NAP 0,60 m maaiveld) 1:3; De geul draagt bij aan de doelstelling voor de KRW binnen deze uiterwaard (paaigebied voor vissen en biotoop voor waterplanten en macro-fauna); De aanleg van de geul op zichzelf is reeds getoetst; inclusief tijdelijke effecten als gevolg van werkzaamheden. Dit gegeven is als uitgangspunt genomen; er is vooral gefocust op een verdieping van de geul van 0,40 m NAP naar 1,00 m NAP. De buitenste Hank wordt 0,40 m extra verdiept om aan te sluiten op de nieuwe nevengeul en krijgt daarmee een diepte van -1,00 m NAP (0,80 m beneden de laagste waterstand van de IJssel). Aan één zijde wordt een natuurvriendelijke oever aangelegd (circa 1:10). Geen beperking in gebruik zwaar materieel. Het doel is dat maatregelen getroffen worden om te voorkomen dat bestaande natuurwaarden worden aangetast door Insporing en geluidsoverlast; Werkzaamheden kunnen plaatsvinden in zowel het najaar als voorjaar, afhankelijk van de weersomstandigheden. Dit betekent in het kort een samenstelling van de eerder afgegeven vergunningen. Voorstel is om de data van bovenstaande voorschriften aan te passen in: Voorschrift 10a: de werkzaamheden aan de begroeiing met bomen en struiken langs de IJssel (zie tekening) worden uitgevoerd tussen september en april en daarmee buiten het broedseizoen van vogels; Voorschrift 11: de werkzaamheden aan de geul in Scherenwelle worden uitgevoerd buiten de winterrustperiode (globaal november tot maart) en voortplantingsseizoen (globaal van half april - september). Voor zover de werkzaamheden in de geul moeten worden uitgevoerd, moet voorschrift 15 in acht worden genomen; Voorschrift 15: het invangen van kleine modderkruipers vindt plaats in de periode van globaal medio maart tot en met medio april of van september tot november. Het invangen van kleine modderkruipers mag alleen worden uitgevoerd als het water ijsvrij is en de watertemperatuur lager dan 25 graden Celcius. Ingevangen exemplaren worden In dezelfde uiterwaard in watergangen met geschikt leefgebied uitgezet. Verder is aangegeven dat voorschrift 8 met als doel 'aanwezige kwetsbare natuurwaarden zoveel als mogelijk te ontzien' dit doel niet bereikt. De beperking van het maximaal terreingewicht voor materieel dat de werkzaamheden moet verrichten in de Scherenwelle is gesteld op 15 ton. De achterliggende gedachte van deze beperking is dat diepe insporing en verdichting van de bodem voorkomen wordt. Daarbij zal er met relatief stil materieel gewerkt worden om aanwezige kwetsbare natuur zoveel mogelijk te ontzien. In de aanvraag wijziging vergunning is gevraagd dit voorschrift te laten vervallen of te wijzigen in: "Er dienen maatregelen getroffen te worden om aanwezige kwetsbare natuurwaarden (door insporing en geluidsoverlast) zoveel als mogelijk te ontzien. Deze maatregelen dienen in het ecologisch werkplan nader beschreven en onderbouwd te worden". A1.2 Periode De wijziging van de vergunning ten behoeve van de werkzaamheden in Scherenwelle vergunning wordt aangevraagd voor de periode september 2015 tot 1 april 2017.

8 A1.3 Relevante ecologische onderzoeken Voor de beoordeling van de aanvraag is het volgende ecologisch onderzoek toegezonden: Pijkeren, D van., Verslechterings- en verstoringstoets Verdieping nevengeul en Buitenste Hank in Scherenwelle te Wilsum. werkzaamheden Scherenwelle. Versienummer 3, Laneco, in opdracht van Isala Delta. A1.4 De aanvraag en het Natura 2000-gebied Uw project of handeling vindt plaats in het Natura 2000-gebied Rijntakken. Bij de beoordeling van de aanvraag zijn de doelstellingen in de aanwijzingsbesluiten van deze gebieden van belang. In bijlage 2 zijn de instandhoudingsdoelen per gebied weergegeven. A2 Bevoegdheid In de Nbwet 5 is aangegeven dat in bijzondere gevallen de minister van Economische Zaken (verder EZ) bevoegd is om vergunning te verlenen. Dit is in het besluit vergunningen Natuurbeschermingswet 1998 nader uitgewerkt. In overeenstemming met art. 2, onder e, in dit besluit is de minister bevoegd gezag voor het verlenen van vergunningen voor het treffen van maatregelen en voorzieningen die nodig zijn met het oog op de ontwikkeling, werking en bescherming van de hoofdwateren in de zin van het Waterbesluit. Voor de werkzaamheden in Scherenwelle hangen de activiteiten, genoemd in het ecologisch rapport onder het kopje behoud en versterking natuurwaarden, samen met de activiteiten waarvoor de minister eerder een Nbwetvergunning heeft verleend. Voor de beoordeling van die werkzaamheden zijn wij niet bevoegd. De werkzaamheden, die te maken hebben met het realiseren van de KRW-doelen en verbetering van de beleving van het gebied (zie onder A1.1) vallen onder de bevoegdheid van gedeputeerde staten. Het Natura 2000-gebied Rijntakken ligt deels op ons grondgebied en deels op het grondgebied van de provincie Gelderland. De werkzaamheden in Scherenwelle worden volledig op het grondgebied van provincie Overijssel uitgevoerd. De effecten daarvan hebben alleen betrekking op ons grondgebied. Op basis daarvan zijn wij voor de betreffende werkzaamheden bevoegd om te beslissen op het wijzigingsverzoek van de vergunning 6. A3 Procedure Rijkscoördinatieregeling van toepassing De voorbereiding en bekendmaking van de (ontwerp) besluiten ter uitvoering van het project Zomerbedverlaging Beneden-IJssel worden gecoördineerd. Deze coördinatie vindt plaats op basis van het besluit van de Minister van Infrastructuur en Milieu van 26 april 2011 tot toepassing van de Rijkscoördinatieregeling (Staatscourant 2011, nr. 7723, op grond van artikel 3.35 van de Wet ruimtelijke ordening). Deze Rijkscoördinatie heeft onder andere betrekking op besluiten op grond van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht, de Floraen faunawet, de Natuurbeschermingswet 1998, de Ontgrondingenwet en de Waterwet. De coördinatie heeft tot gevolg dat op deze besluiten de procedure artikel 3.35 vierde lid Wet ruimtelijke ordening van toepassing is. Dat betekent voor de uitgebreide voorbereidingsprocedure van toepassing is. Dat houdt in dat er eerst een ontwerp-besluit zes weken ter inzage wordt gelegd. Op dit besluit kan een ieder een zienswijze op indienen. Als 5 Art. 16, lid 6 en art. 19d, lid 5 6 Art. 2a Nbwet

9 daar aanleiding toe is wordt op basis van de zienswijzen het ontwerp-besluit aangepast tot een definitief besluit. Dit definitieve besluit wordt eveneens zes weken ter inzage gelegd. Als tegen het definitieve besluit geen beroep wordt ingesteld is het besluit onherroepelijk. A3.1 Betrokkenheid andere provincie Het Natura 2000-gebied Rijntakken ligt deels op ons grondgebied en deels op het grondgebied van de provincie Gelderland. De uitvoering van de werkzaamheden ter plaatse van Scherenwelle heeft geen effect op die delen van dit Natura 2000-gebied dat op het grondgebied van de provincie Gelderland ligt. Overeenstemming met provincie Gelderland is niet nodig. B B1 TOETSING Inhoudelijke beoordeling Bij de afgifte van de Nbwetvergunning in 2013 is het project Zomerbedverlaging Beneden- IJssel getoetst aan het ontwerpbesluit Uiterwaarden IJssel. In 2014 is het gebied definitief aangewezen en vormen de uiterwaarden van de IJssel een onderdeel van het Natura gebied Rijntakken. Het aanwijzingsbesluit vormt één van de toetsingskaders bij vergunningverlening. De voorgestelde wijzigingen van de diepte van de nevengeul en de hank en de wijzigingen van de voorschriften zijn daarom getoetst aan de effecten op de instandhoudingsdoelen van de kwalificerende vogelsoorten, habitatsoorten en habitattypen van het Natura 2000-gebied Rijntakken. De betreffende instandhoudingsdoelen zijn weergegeven in bijlage 2. B1.1 Effecten verdieping nevengeul en hank De wijzigingen hebben betrekking op de verdiepte aanleg van de nevengeul en de buitenste hank. De verdiepte aanleg van de nevengeul en de buitenste hank zal mogelijk een effect hebben op de verlanding van de nevengeul en hank en leiden tot een (beperkte) vernatting van de omgeving van de watergangen. De verdiepte aanleg van de nevengeul en de buitenste hank zal ook effect hebben op de breedte van het wateroppervlak. In de nevengeul zoals vergund in mei wordt het wateroppervlak maximaal 10,00 m breed. Door de verdieping zal het wateroppervlak circa 10,00 m zijn en door de aanleg van de natuurvriendelijke oevers mogelijk iets breder dan 10,00 m. De overige effecten bestaan uit verstoring tijdens de werkzaamheden. Toename van verstoring door menselijke aanwezigheid als gevolg van de verdieping in relatie tot de oorspronkelijke aanleg is verwaarloosbaar. Er worden circa 10 extra werkdagen gebruikt voor de verdiepte aanleg van de nevengeul. Dit is al in de huidige vergunning meegenomen waarbij middels voorschriften de effecten zoveel mogelijk worden voorkomen of zijn geminimaliseerd. Verlanding In het huidige vergunde ontwerp is de zo gedimensioneerd dat met de laagste waterstand in de IJssel sprake is van een waterdiepte van 20 cm, waarbij het tijdelijk droogvallen van de geul in een droge periode mogelijk is. Hierdoor ontstaat er een geschikt biotoop voor riet om in te groeien. De geul zal hierdoor snel verlanden. Door het verdiept aanleggen van de geul en de hank zal de verlanding aanzienlijk langzamer gaan. Hierdoor zijn er minder snel ingrijpende maatregelen nodig om de nevengeul open te houden. 7 Ons kenmerk 2013/

10 Vernatting De verdieping leidt tot een lichte vernatting. De IJssel heeft een zeer sterke invloed op het stijghoogteverloop in het watervoerend pakket. Omdat de IJssel (en dus ook de nevengeul) in dit gebied een infiltrerende werking (en geen drainerende werking) heeft, zal dat leiden tot enige vernatting. De verdieping kan leiden tot hogere stijghoogten dan eerder verwacht werd. De maatregel leidt daardoor tot iets meer vernatting. Deze vernatting compenseert hier (tijdelijk) de verdroging als gevolg van de verlaging van de IJsselpeilen. De verwachting is dat als er contact met het watervoerende pakket ontstaat, de bodem snel zal dichtslibben en het vernattende effect van de diepere geul snel zal worden weggenomen. Als er al effect is, zal dit dus geleidelijk afnemen door de vorming van een sliblaag op de geulbodem (geleidelijke vermindering van de interactie tussen nevengeul en het grondwater). Ruimtebeslag Door de verdieping van de geul wordt de geul ook iets breder om de aanleg van natuurvriendelijke oevers mogelijk te maken. Het gaat om een extra ruimtebeslag direct langs de geul en de hank. In het meegezonden ecologische rapport wordt per soort nader uitgewerkt of wijziging van de diepte van de nevengeul leidt tot mogelijk significant negatieve effecten op de soorten. Habitatsoorten: Kleine modderkruiper en Bittervoorn Een verdieping van de geul tot 0,80 m waterdiepte voorkomt dat de nevengeul en de buitenste hank snel dichtgroeien. In het huidige vergunde ontwerp is dit zo gedimensioneerd dat met de laagste waterstand in de IJssel sprake is van een waterdiepte van 0,20 m, waarbij tijdelijk droogvallen van de geul is een droge periode mogelijk is. Dit biedt een geschikt biotoop voor riet om in te groeien. De geul zal hierdoor snel verlanden. Door het verdiept aanleggen van de geul en de hank zal de verlanding aanzienlijk langzamer gaan. Het leefgebied van de Bittervoorn en de Kleine modderkruiper blijft hierdoor langer bestaan. De nevengeul is in de toekomst beoogd voor de uitbreiding van het leefgebied van zowel de Kleine modderkruiper als de Bittervoorn. De wijziging zorgt voor een positief effect op het leefgebied van de kwalificerende vissoorten. Ons oordeel met betrekking tot vissen Wij delen u conclusie dat de wijziging in de waterdiepte tot gevolg hebben dat de nevengeul en de hank minder snel verlanden. Hierdoor blijft het leefgebied van de Kleine modderkruiper en de Bittervoorn langer aanwezig zonder dat er ingrijpende werkzaamheden nodig zijn. De wijziging heeft daarom een positief effect op de kwalificerende vissoorten. De werkzaamheden zullen verder vergelijkbare effecten hebben als de aanleg van de nevengeul met een geringere diepte. De gestelde voorwaarden aan de werkwijze zullen daarom, uitgezonderd de periode, zie paragraaf B1.2 voorschrift 11 en 15 van het wijzigingsbesluit 8, niet wijzigen ten opzichte van de eerder afgegeven vergunning. Broedvogels Van de kwalificerende broedvogels broeden alleen de Blauwborst, Kwartelkoning, Zwarte stern en IJsvogel in Scherrewelle. Voor de Porseleinhoen is er wel (potentieel) leefgebied, maar deze soort is de laatste jaren niet aangetroffen in Scherrewelle. Het leefgebied van de Kwartelkoning ligt vooral in de grassige habitats zoals de Glanshaveren Vossestaarthooilanden. Deze zijn te vinden op meer dan 100 meter van de beoogde locatie 8 EDO-kenmerk 2014/

11 voor de nevengeul en hank. Verdieping van de nevengeul leidt tot een geringe (tijdelijke)vernatting van de omgeving, maar niet zodanig dat effecten op het broedbiotoop van de kwartelkoning te verwachten zijn. Voor de IJsvogel is er geen geschikte nestplaatsen rond de nevengeul of de hank aanwezig. Wel zal de verdieping leiden tot een meer geschikt leefgebied voor deze soort. U geeft aan dat de buitenste Hank mogelijk minder geschikt wordt als foerageergebied door de verdieping. Het foerageergebied zal echter nog altijd geschikter zijn dan in de uitgangssituatie voor het uitbaggeren vanwege een betere doorstroming en daarmee een betere waterkwaliteit. De verdieping en de als gevolg daarvan optredende lichte vernatting leiden uiteindelijk tot een duurzamere situatie (minder kans op permanent dichtgroeien) in en om de nevengeul met een meer gevarieerd rietmoeras op de geleidelijk aflopende oevers die de algehele natuurwaarde in het leefgebied van de Blauwborst, Grote karekiet en de Porseleinhoen ten goede komt. Het steiler worden van de oever doet het effect van het minder snel dichtgroeien daarmee weer deels teniet. De geringe vernatting in de omgeving van de geul is voor het biotoop van de Porseleinhoen, die zeer natte moerassen prefereert, licht positief. Voor de Zwarte stern leiden de maatregelen die uitgevoerd worden tot een kwaliteitsverbetering van het leefgebied. Er wordt een nieuwe nevengeul aangelegd die in de toekomst als leefgebied (broedlocatie en foerageergebied) van de zwarte stern kan dienen. De uiteindelijke situatie draagt bij aan de instandhoudingsdoelstelling. De verdieping leidt tot het minder snel dichtgroeien en verlanden van de geul, en is daarmee licht positief voor de duurzame instandhouding van de uitbreiding van het foerageergebied van deze soort. Voor alle broedvogels geldt dat er tijdens de werkzaamheden rekening gehouden moet worden met het broedseizoen van de soort om verstoring te voorkomen. Dit betreft zowel de uitvoering als in relatie tot aan- en afvoer van materiaal. Ons oordeel met betrekking tot de broedvogels In de verslechterings- en verstoringstoets worden effecten voor broedvogels verkend voor de effecten van de verdieping van de nevengeul en de hank vergeleken met de vergunde situatie. De vergunde situatie is de aanleg van de nevengeul tot een diepte van -0,40 m NAP en het uitbaggeren van de hank om opgehoopt slib te verwijderen. Alleen de soorten die gebruik maken van de nevengeul, de hank en de rietmoerassen in de directe omgeving zullen effecten ondervinden. De effecten door verstoring zijn vergelijkbaar met de huidige vergunde situatie. Deze worden daarom niet verder beoordeeld. Voor de Kwartelkoning is er geen geschikt leefgebied binnen een zone van 100 m rond de nevengeul en de hank aanwezig. Wij delen u conclusie dat de tijdelijke vernatting niet zal leiden tot effecten op de soort. Dit omdat de eventueel optredende vernatting de verdroging die optreedt door de peilverandering in de IJssel weer deels teniet doet en er dus geen sprake is van vernatting. Effecten op de Kwartelkoning door de verdieping van de nevengeul en hank zijn daarom uit te sluiten. De Porseleinhoen komt op dit moment volgens de broedvogelinventarisatie niet voor binnen Scherenwelle. Dit komt overeen met gegevens van onder andere waarnemingen 9 in de 9

12 afgelopen jaren. De wijzigingen hebben echter wel effecten op het potentieel leefgebied van de Porseleinhoen. Enerzijds zal er een beperkt oppervlakverlies plaatsvinden omdat het wateroppervlak groter wordt. Daar staat tegenover dat de verlanding langzamer gaat. Door de geleidelijk aflopende oevers ontstaat er een meer gevarieerd rietmoeras. De combinatie van de vermindering van het oppervlak en de vertraging van de verlanding zal niet leiden tot negatieve effecten optreden op het leefgebied van de Porseleinhoen. Voor de Zwarte stern en de IJsvogel zijn wij van mening dat er geen sprake is van een significante effecten. Het leefgebied blijft behouden. Door het tegen gaan van de verlanding ontstaat er een duurzamer leefgebied en foerageergebied voor beide soorten. Er zal daarom, op de lange termijn, een positief effect zijn voor deze soorten. Voor de Blauwborst en de Rietzanger geldt dat het leefgebied, door de uitvoering van alle maatregelen in Scherenwelle, tijdelijk ongeschikt is. Deze soorten zijn gebaat bij gevarieerde moerassen met open delen, struwelen en loofbomen. Door de verdieping van de nevengeul en hank neemt het oppervlak rietmoeras iets af ten opzichte van de al vergunde situatie. De vergunde maatregelen leiden tot een kwaliteitsverbetering van het rietmoeras. Een beperkte extra verbreding in een verruigd rietmoeras leidt niet tot een achteruitgang van de draagkracht van het leefgebied. Dat komt door de kwaliteitsverbeteringen die binnen hetzelfde project elders in dit Natura 2000-gebied worden doorgevoerd. We kunnen ons vinden in de conclusie dat het dieper aanleggen van de nevengeul en de buitenste hank in Scherenwelle voor deze soorten niet leidt tot een afname van de draagkracht van het leefgebied het niet behalen van de doelstelling. Aanvullende maatregelen zijn voor deze soort niet nodig. Na uitvoering van de maatregelen ontwikkeld zich opnieuw geschikt leefgebied. Niet-broedvogels De niet-broedvogels die gebruik maken van open water of de oevers om voedsel te zoeken, rusten of om te slapen kunnen negatieve effecten ondervinden van de werkzaamheden. De Wilde zwaan, Kleine zwaan, Kolgans, Brandgans, Grauwe gans, Toendra rietgans, Smient, Krakeend, Wintertaling, Pijlstaart, Tafeleend, Meerkoet, Fuut, Wilde eend, Slobeend, Kuifeend en Nonnetje gebruiken het open water om te foerageren of te slapen. De verdieping en (beperkte) verbreding zullen leiden tot een gering oppervlak aan meer geschikt leefgebied voor deze soorten. Gezien de afstand tot overige geschikt foerageer- en rustgebieden zoals eiwitrijke graslanden, zijn er verder geen effecten als gevolg van de aanleg van de geul en de verdieping van de buitenste Hank te verwachten op deze soorten. De Scholekster, Kievit, Tureluur, Grutto, Kemphaan, Goudplevier en Wulp (voornamelijk stellopers) gebruiken vooral natte, ondiepe stukken van de uiterwaarden om voedsel te zoeken. Vooral in de winter zijn dergelijke natte zones in de buitendijkse delen met oude stroomgeulen en strangen veel te vinden. Nu is de locatie niet geschikt (nevengeul) of beperkt geschikt (buitenste Hank). In de toekomst wordt de locatie mogelijk beperkt geschikt (nevengeul) of geschikter (oever buitenste Hank) als voedselgebied. De vernatting leidt tot een geringe vergrote variatie in het omliggende rietmoeras, verbreding leidt tot een grotere variatie in gradiënt, en de verdieping voorkomt dichtgroeien van de geul. R. van der Veen & J. Kuiper, Inventarisatieverslag broedvogels IJsseluiterwaarden tussen Wilsum en Kampen

13 Ons oordeel met betrekking tot de niet-broedvogels De kwalificerende eenden, ganzen en zwanen die in Scherenwelle voorkomen gebruiken het aanwezige water als foerageergebied en/of rustgebied. Wij delen u conclusie dat de verdieping van de nevengeul en hank er toe zal leiden dat het water minder snel verland en het oppervlak (zeer beperkt) zal toenemen. Door de vertraagde verlanding blijft het leefgebied van de soorten bovendien langer instant zonder dat ingrijpende maatregelen noodzakelijk zijn om het water open te houden. Dit heeft met name op de lange termijn positieve effecten. De wijziging gaat verder niet ten koste van ander leefgebied van de genoemde soorten. In de huidige vergunning is het graven van de nevengeul en het uitbaggeren van de hank opgenomen. De verdieping zal niet leiden tot een grotere verstoring of (tijdelijke) ongeschiktheid van het leefgebied van de betreffende soorten. We kunnen ons daarom vinden in de conclusie dat verdieping van de nevengeul en hank niet leidt tot negatieve effecten op de kwalificerende eenden, ganzen en zwanen, en er alleen een mogelijk positief effect optreedt. Voor de steltlopers geeft u aan dat deze een verwaarloosbaar of beperkt positief effect ondervinden. De oevers van de nevengeul en de hank vormen mogelijk een geschikt foerageergebied voor de steltlopers. Door het verdiepen en verbreden komt er een bredere variatie aan oevers en zal het water minder snel dichtgroeien. Op de locaties waar de nevengeul en hank aan rietmoeras grenzen zijn de oevers niet geschikt als voedselgebied voor de steltlopers. Op de meer open, slikkige oevers ontstaat er wel een geschikt voedselgebied. Wij delen uw conclusie dat ten opzichte van de vergunde situatie er sprake is van een licht positief effect. B1.2 Effecten aanpassen werkperiode en werkwijze De wijzigingen hebben betrekking op de periode van de uitvoering en de werkwijze. In afwijking van de huidige vergunning is er geen datum voor de start van de werkzaamheden aangegeven. De werkzaamheden starten in het voorjaar of najaar. Omdat de planning constant aan verandering onderhevig is kan dit niet volledig vast worden gelegd. De effecten op verschillende soorten zijn getoetst op basis van werkperioden. Om sneller te kunnen werken wilt u met groter materieel het werk uitvoeren. Er is wel meer risico op insporing en verdichting De aanpassing van de werkperiodes en methoden heeft mogelijk een verstoring van het leefgebied van soorten tot gevolg. In uw verzoek tot wijziging van de vergunning vraagt u om een aantal voorschriften te wijzigen. De reden hierachter is dat er hierdoor ruimte ontstaat om, als het weer tegen zit in het najaar, ook in het voorjaar te kunnen werken. U geeft verder geen onderbouwing van de mogelijke effecten die het wijzigen van de voorschriften heeft op de instandhoudingsdoelen. Hieronder is per voorschrift beargumenteerd of we het voorzoek, eventueel in gewijzigde vorm, honoreren. Voorschrift 8 Voorschrift 8 vergunning mei 2013: De ontgravingwerkzaamheden in de uiterwaarden ten behoeve van de geulen en natuurvriendelijke oevers worden met klein materieel uitgevoerd. Onder klein materieel worden voertuigen verstaan met een maximale belasting van 15 ton, bijvoorbeeld een kleine dumper of een trekker met aanhanger van 5 á 6 m 3. Uw voorstel voorschrift 8 te laten vervallen of te vervangen door: "Er dienen maatregelen getroffen te worden om aanwezige kwetsbare natuurwaarden (door insporing en geluidsoverlast) zoveel als mogelijk te ontzien. Deze maatregelen dienen in het ecologisch werkplan nader beschreven en onderbouwd te worden".

14 Voorschrift 8 is opgenomen om te voorkomen dat er te zware insporing ontstaat en er verdichting van de bodem optreedt. U verzoekt om voorschrift 8 te laten vervallen omdat u de mate van insporing los ziet van het terreingewicht van het materieel. U geeft aan dat u bij verruiming van het maximaal terreingewicht zorg draagt van een geringe verstoring van de bodemstructuur door bijvoorbeeld gebruik te maken van rupsbanden of transport over rijplaten. Het voorschrift is opgenomen voor alle werkzaamheden zoals vergund door ons binnen van het project Zomerbedverlaging beneden IJssel. Het gebruik van het lichter materieel is hierbij onderbouwd op basis van de effecten die groter materieel kan hebben. Door gebruik te maken van groter materieel kunnen de werkzaamheden sneller uitgevoerd worden. Hierdoor zal de verstoring in duur afnemen. Er moet echter ook voorkomen worden dat er geen blijvende schade optreedt. Door het gebruik van zwaarder materieel is de kans op insporing en de verdichting groter. Het gebruik van zwaarder materiaal is daarom alleen onder voorwaarden toegestaan. Voorschrift 8 wordt daarom vervangen door het volgende: Nieuw voorschrift 8: De ontgravingwerkzaamheden in de uiterwaarden Scherenwelle ten behoeve van de geulen en natuurvriendelijke oevers worden standaard met klein materieel uitgevoerd. Onder klein materieel worden voertuigen verstaan met een maximale belasting van 15 ton, bijvoorbeeld een kleine dumper of een trekker met aanhanger van 5 á 6 m3. Het gebruik van groot materieel is alleen toegestaan in de te vergraven delen indien deze voorzien zijn van rupsbanden om insporing en bodemverdichting te voorkomen. Buiten de delen die worden vergraven mag er alleen met groot materieel gewerkt worden als er gewerkt wordt met rijplaten op de vast rijbanen. De rijbanen zijn vastgelegd in de tekening die onderdeel uitmaakt van het wijzigingsbesluit. De rijplaten moeten direct na de uitvoering van de werkzaamheden verwijderd worden. Voorschrift 10a Voorschrift 10a wijzigingsbesluit februari 2015: De werkzaamheden aan de begroeiing met bomen en struiken langs de IJssel (zie tekening) worden voor 1 april 2015 uitgevoerd. Uw voorgesteld tot wijziging van voorschrift 10a: De werkzaamheden aan de begroeiing met bomen en struiken langs de IJssel (zie tekening) worden uitgevoerd tussen september en april en daarmee buiten het broedseizoen van vogels; De wijziging heeft alleen betrekking op de periode van uitvoering. Het voorschrift is bedoeld om verstoring van broedvogels te voorkomen. Indien de werkzaamheden na het broedseizoen, vanaf oktober uitgevoerd worden, ondervinden broedvogels geen verstoring ondervinden. Voorschrift 10 wordt daarom gewijzigd in: Nieuw voorschrift 10a: De werkzaamheden aan de begroeiing met bomen en struiken langs de IJssel (zie de tekening die onderdeel uitmaakt van het wijzigingsbesluit) worden uitgevoerd tussen september en april. Voorschrift 11 en 15 Voorschrift 11 vergunning mei 2013: De werkzaamheden in Scherenwelle en Bentinckswelle, waar deze vergunning betrekking op heeft, worden uitgevoerd in de periode tussen 1 september tot en met 31 oktober, dat wil zeggen na de voortplantingsperiode van de Kleine modderkruiper, maar voor de winterrust.

15 Voorschrift 11 wijzigingsbesluit februari 2015: De werkzaamheden aan de geul in Scherenwelle worden uitgevoerd na de winterrustperiode voor vissen (na 1 maart, afhankelijk van de weersomstandigheden). Voor zover werkzaamheden in de geul moeten worden uitgevoerd, moet voorschrift 15 in acht worden genomen. Uw voorstel tot wijziging van voorschrift 11: De werkzaamheden aan de geul in Scherenwelle worden uitgevoerd buiten de winterrustperiode (globaal november tot maart) en voortplantingsseizoen (globaal van half april - september). Voor zover de werkzaamheden in de geul moeten worden uitgevoerd, moet voorschrift 15 in acht worden genomen. Voorschrift 15 vergunning mei 2013: Het invangen van Kleine modderkruipers vindt plaats in de periode vanaf 1 september tot en met 31 oktober. Het invangen van Kleine modderkruipers mag alleen worden uitgevoerd als de luchttemperatuur lager is dan 25 graden en als het water ijsvrij is. Ingevangen exemplaren worden in dezelfde uiterwaard in geschikte watergangen uitgezet. Voorschrift 15 wijzigingsbesluit februari 2015: Het invangen van kleine modderkruipers vindt plaats in de periode vanaf 15 maart tot en met 15 april. Het invangen van kleine modderkruipers mag alleen worden uitgevoerd als het water ijsvrij is en de luchttemperatuur lager is dan 25 graden Celsius. Ingevangen exemplaren worden in dezelfde uiterwaard in watergangen met geschikt leefgebied uitgezet. Uw voorstel tot wijziging van voorschrift 15: Het invangen van kleine modderkruipers vindt plaats in de periode van globaal medio maart tot en met medio april of van september tot november. Het invangen van kleine modderkruipers mag alleen worden uitgevoerd als het water ijsvrij is en de watertemperatuur lager dan 25 graden Celcius. Ingevangen exemplaren worden In dezelfde uiterwaard in watergangen met geschikt leefgebied uitgezet. Het verzoek tot wijzigen heeft betrekking tot de periode van uitvoering. In de oorspronkelijke vergunning is onderbouwd dat de werkzaamheden in de beoogde uitvoeringsperiode niet tot effecten leiden op de Kleine modderkruiper. In het gewijzigde voorschrift is onderbouwd dat er geen significant negatieve effecten op de Kleine modderkruiper optreden in een andere beoogde uitvoeringsperiode Op verzoek van de aanvrager zijn de voorschriften in de vergunning afgestemd met de gewenste uitvoeringsperiode. Hiertoe is destijds een deskundigenadvies ingewonnen bij de RAVON. Het wegvangen van kleine modderkruipers voorafgaand aan de voortplantingsperiode heeft de voorkeur boven de periode in het najaar. Daarbij moet het invangen en verplaatsen van kleine modderkruipers als laatste middel worden gezien. De meest gunstige periode om kleine modderkruipers middels elektrische visserij weg te vangen is een korte periode van 15 maart tot 15 april, afhankelijke van de weersomstandigheden. Op basis van de soortenstandaard van de Kleine modderkruiper kunnen significant negatieve effecten echter ook worden uitgesloten indien de Kleine modderkruipers gevangen worden in de periode tussen 1 september tot en met 31 oktober. Om het mogelijk te maken bij bepaalde weersomstandigheden van de genoemde data af te wijken, is er een aanvullend voorschrift opgenomen. Hierin is aangegeven dat er buiten de genoemde data gewerkt kan worden. Voorwaarde daarvoor is dat de noodzaak goed is onderbouwd en dat wij akkoord gaan. Hierbij dient men rekening te houden met de watertemperatuur. Bij te lage temperaturen kan het zijn dat de vissen nog niet actief zijn waardoor het moeilijk is de vissen weg te vangen. Hiervoor moet dit minimaal twee weken voor de start van de werkzaamheden met de handhaver van de provincie besproken zijn. De handhaver van de provincie moet in de gelegenheid gesteld worden bij de werkzaamheden aanwezig te zijn.

16 In het voorgestelde voorschrift 15 is verder opgenomen dat de kleine modderkruipers alleen ingevangen mogen worden bij een watertemperatuur van 25 graden Celsius. Nu staat in het voorschrift luchttemperatuur van 25 graden Celsius genoemd. In overeenstemming met de soortenstandaard van de Kleine modderkruiper 10 moet dit inderdaad watertemperatuur zijn. Dit wordt aangepast in het voorschrift. Voorschrift 11 en voorschrift 15 worden als volgt gewijzigd : Nieuw voorschrift 11: De werkzaamheden aan de geul in Scherenwelle worden uitgevoerd buiten de winterrustperiode voor vissen (1 november tot 1 maart, afhankelijk van de weersomstandigheden). Voor zover de werkzaamheden in de geul moeten worden uitgevoerd, moet voorschrift 15 in acht worden genomen. Nieuw voorschrift 15: Het invangen van kleine modderkruipers vindt plaats in de periode vanaf 15 maart tot en met 15 april of van 1 september tot 31 oktober. Het invangen van kleine modderkruipers mag alleen worden uitgevoerd als het water ijsvrij is en de watertemperatuur lager dan 25 graden Celsius. Ingevangen exemplaren worden binnen dezelfde uiterwaard in watergangen met geschikt leefgebied uitgezet. Aanvullend op bovenstaande, gewijzigde voorschriften voegen we een voorschrift toe: 15a. Als de weersomstandigheden het toelaten is afwijken van de genoemde data in voorschrift 11 en voorschrift 15 mogelijk. Afwijken is uitsluitend toegestaan na verkregen toestemming van gedeputeerde staten. Daartoe dient u minimaal twee weken voor aanvang van de werkzaamheden contact op te nemen met onze handhaver (drs H. Gerrevink, telefoonnummer ). Hiertoe dient door een ecologisch deskundige onderbouwd te worden waarom er afgeweken wordt van de periode zoals opgenomen in de voorschriften. Daarnaast moet de handhaver van de provincie in de gelegenheid gesteld worden bij de werkzaamheden aanwezig te zijn. Eindconclusie Uit de beoordeling van de effecten van de verdiepte aanleg van de nevengeul en hank en gewijzigde werkperiode in Scherenwelle blijkt dat er voldoende maatregelen worden genomen om significant negatieve effecten op leefgebieden van soorten te verzachten of te voorkomen. De gevraagde wijzigingen van de diepte van de nevengeul en hank wordt daarom gehonoreerd. De voorschriften 8, 10a, 11 en 15 worden gewijzigd om de uitvoering zowel in het najaar en voorjaar mogelijk te maken en, onder voorwaarden, met groot materieel. De gewijzigde voorschriften hebben uitsluitend betrekking op de werkzaamheden in Scherenwelle. C Slotconclusie De gevraagde aanpassingen voor de uitvoering en van de voorschriften voor het project Scherenwelle brengt de instandhoudingsdoelen voor het betrokken Natura 2000-gebieden niet in gevaar. De gevraagde aanpassingen worden door ons gehoneerd. 10 Dienst Regelingen Ministerie van EL&I, Bescherm de soort Kleine modderkruiper Cobitis taenia. Soortenstandaard december 2011

17 Natuurbeschermingswet 1998; Bijlage 2 - gebiedsbeschrijving Gebiedsbeschrijving en instandhoudingsdoelen BIJLAGE 2 Natura 2000-gebied Rijntakken Gebiedsbeschrijving Het Natura 2000-gebied Rijntakken omvat 4 deelgebieden: 1. Uiterwaarden IJssel 2. Uiterwaarden Neder-Rijn 3. Gelderse Poort 4. Waal Aangezien alleen het deelgebied Uiterwaarden IJssel binnen de begrenzing van provincie Overijssel ligt, is alleen de gebiedsbeschrijving van dit deelgebied uitgewerkt. Datum Kenmerk 2015/ Pagina 18 Uw brief Uw kenmerk Het deelgebied Uiterwaarden IJssel omvat het systeem van de rivier de IJssel, de aanliggende oeverwallen en de uiterwaarden. De IJssel is een zijtak van de Rijn en loopt van Arnhem tot aan het IJsselmeer. Het landschap is ontstaan in een periode dat de rivier een veel groter deel van de waterafvoer verzorgde en de monding nog een echte delta was. De IJssel neemt in perioden van hoge afvoer 1/6 deel van de Rijnafvoer voor haar rekening. In perioden met lage afvoer wordt het water op peil gehouden door de stuw in de NederRijn. Gedurende het winterhalfjaar zijn grote delen van de uiterwaarden geïnundeerd raken. De overstromingsduur en -frequentie variëren sterk van jaar tot jaar. Er zijn grote verschillen in het buitendijkse gebied, verschillen in hoogteligging, afwisseling tussen smalle en brede delen en tussen dichte kleinschalige en grote open delen. Plaatselijk treedt grondwater uit en monden beken uit in het IJsseldal. Zandige kalkrijke oeverwallen en rivierduinen worden afgewisseld met kleiige, vlakke stroomdalen. Bij Arnhem en Dieren snijdt de rivier de stuwwal van de Veluwe aan. Tot aan Olst zijn in het verleden brede meanders (kronkelwaarden) gevormd. In het middendeel stroomt de rivier tussen relatief smalle, hoog gelegen uiterwaarden. Bij Zalk, in het benedendeel, krijgt de rivier een breder bed dat bij Kampen overgaat in een kleine delta. Dit jonge gebied is gevormd na de Romeinse tijd en voor de afsluiting van het IJsselmeer. Tussen Dieren en Wijhe liggen veel landgoederen met daarbij behorende oude verkavelingspatronen, heggen en bossen. Het landschap van het noordelijkste deel is open en wordt gekenmerkt door grasland. Een aantal vrijwel onvergraven en reliëfrijke uiterwaarden zoals Cortenoever, Rammelwaard, Ravenswaard en Scherenwelle, vormt een kleinschalig oud cultuurlandschap met daarin stroomdalgraslanden, kievitsbloemhooilanden en glanshaverhooilanden. In reliëfrijke delen komt plaatselijk hardhoutooibos voor. De IJssel verbindt een aantal natuurgebieden met elkaar: de natuurgebieden langs de rivieren, in de Gelderse Poort en bovenstrooms langs de Rijn in het zuiden; de laagveenmoerassen van Noordwest Overijssel in het noorden; de Randmeren en het Ketelmeer met aansluiting op het IJsselmeer in het westen. en In onderstaande tabellen zijn de doelstellingen voor de habitattypen, soorten en vogels weergegeven. Zij hebben gezamenlijk de begrenzing van dit Natura 2000-gebied bepaald. De doelstellingen zijn gericht op de leefgebieden van plantengemeenschappen (habitattypen) en soorten. Op basis van de regels vanuit Europa, vertaalt in de Nederlandse wetgeving, mag er geen verslechtering optreden van leefgebieden van soorten en/of plantengemeenschappen. Dat wordt beoordeeld ten opzichte van de datum waarop dit gebied onder de bescherming werd gebracht van de Europese Vogelrichtlijn (24 maart 2000) danwel de Europese

18 Landelijke staat van instandhouding oppervlakte kwaliteit populatie Landelijke staat van instandhouding oppervlakte kwaliteit Natuurbeschermingswet 1998; Bijlage 2 - gebiedsbeschrijving Habitatrichtlijn (7 december 2004). Voor zover er sprake is van een behoudsdoelstelling moet dit gezien worden als een minimumeis. en voor habitattypen Datum Kenmerk 2015/ Pagina 18 Uw brief Uw kenmerk H3150 Meren met krabbenscheer en fonteinkruiden - > > H3260B Beken en rivieren met waterplanten (grote fonteinkruiden) - > = H3270 Slikkige rivieroevers - > > H6120 *Stroomdalgraslanden -- > > H6430A Ruigten en zomen (moerasspirea) + = = H6430C Ruigten en zomen (droge bosranden) - > > H6510A Glanshaver- en vossenstaarthooilanden (glanshaver) - > > H6510B Glanshaver- en vossenstaarthooilanden (grote vossenstaart) -- > > H91E0A *Vochtige alluviale bossen (zachthoutooibossen) - = > H91E0B *Vochtige alluviale bossen (essen-iepenbossen) -- > > H91F0 Droge hardhoutooibossen -- > > Toelichting symbolen: SVI -- zeer ongunstig; - matig ongunstig, + gunstig) = Behoudsdoelstelling > Verbeter- of uitbreidingsdoelstelling en voor habitatsoorten H1095 zeeprik - > > > H1099 rivierprik - > > > H1102 elft -- = = > H1106 zalm -- = = > H1134 bittervoorn + = = = H1145 grote modderkruiper - > > > H1149 kleine modderkruiper + = = = H1163 rivierdonderpad - = = = H1166 kamsalamander - > > > H1318 meervleermuis + = = = H1337 bever - = > > Toelichting symbolen: