Schaderapport SBF-groep

Transcriptie

1 Schaderapport SBF-groep Bestemd voor alle partijen die met de (consequenties van de) SBF-regeling te maken hebben Nietap, Dordrecht, 9 januari 2014 Geachte lezer, Dit rapport beoogt om uiteen te zetten en inzichtelijk te maken, dat de huidige SBFregeling zowel door haar aard als door haar uitvoering heeft geleid tot feitelijke en aantoonbare schade bij de betrokken SBF-ers. In het hierna volgende worden alle schadebronnen benoemd en toegelicht ( met verwijzingen naar onze website ). Aangezien de SBF-groep en nu ook de vakbonden bij minister Blok in het kader van de onderhandelingen over een aanpassing van de SBF-regeling de eis hebben neergelegd, dat er sprake dient te zijn van compensatie, wil de SBF-groep middels dit rapport de benodigde feitelijke informatie voor het voetlicht brengen. Pas wanneer de aard en de omvang van de feitelijk geleden schade tussen partijen komen vast te staan, is een zinnige discussie over compensatiemaatregelen en de omvang daarvan mogelijk. Op 18 april 2013 hebben wij de petitie, die mede over dit onderwerp gaat en die door 2706 leden van onze SBF-groep is ondertekend, persoonlijk aan de minister voor Wonen en Rijksdienst overhandigd. In die petitie, gericht aan de minister en de bonden, staat o.a. : Ik verzoek u om door middel van de onderhandelingen, die binnenkort gestart worden over de SBF-problematiek : de SBF-regeling zodanig te repareren, dat ik mijn ouderdomspensioen niet hoef aan te spreken vóór mijn pensioengerechtigde leeftijd, de SBF-ers, die al met verlof of pensioen zijn gegaan en voor wie tot nu toe nog geen enkele reparatie of compensatie heeft gegolden, op een bevredigende manier tegemoet te komen. Het is een uitgebreid rapport geworden; juist ook om aan minster Blok te schilderen wat voor een ravage de huidige regeling heeft veroorzaakt en om te laten zien dat er alle reden voor compensatie is. Dat de rechtvaardigheid en zorgvuldigheid een dergelijke invulling eisen. 1

2 Wij zullen aan de vakbonden het verzoek doen om dit rapport mede als input te gebruiken bij de onderhandelingen met minister Blok. Inleiding Tot 2010 was er sprake van een ontzie-regeling waarbij iedere betrokkene op het zelfde moment met Functioneel Leeftijds Ontslag (FLO) ging en waarbij deze voorziening standaard duurde tot aan het moment van het ouderdomspensioen. Met ingang van 2010 is er de SBF- regeling, die inhoudt dat men gedwongen wordt om op het 60-ste jaar (+ x maanden) met werken te stoppen, maar waarbij de duur van het SBF-verlof afhankelijk is gesteld van het opgebouwde pensioen. In geen enkel geval sluit het verlof aan op de pensioendatum of AOW-datum. De verwachting is gerechtvaardigd, dat er met ingang van de tweede helft van 2014 een aangepaste of andere SBF-regeling zal komen, waarbij een ieder in de gelegenheid wordt gesteld om door te werken en waarbij het verlof kan worden doorgeschoven. Men hoeft dan niet meer vóór het 65+-ste levensjaar het ouderdomspensioen aan te spreken. De bedoeling van dit rapport is dus om duidelijk te maken, dat de SBF-regeling feitelijk heeft geleid c.q. zal leiden tot schade bij de betrokken SBF-ers en om na te gaan hoe groot die schade voor is. Wij hebben het dus over de SBF-ers, die in het interval 1 januari juli 2014 al of niet gedwongen met SBF-verlof zijn gegaan c.q. nog zullen gaan. Nu de minister erkent, dat de huidige SBF-regeling dient te worden aangepast vanwege onvoorziene negatieve effecten, zal de minister ook de daaruit voortgevloeide schade dienen te erkennen. De aard en omvang daarvan dienen te worden vastgesteld en dienen voor alle partijen vast te staan. Alsdan kan een zinnig gesprek gevoerd worden over de aard en de omvang van de compensatie. Doorwerken Halverwege 2012 kwam de circulaire betreffende de mogelijkheid van doorwerken (bijtekenen); steeds voor een jaar. Ook kwam er een circulaire met de mogelijkheid om 208 uur bij te werken; deze circulaire kende zelfs een terugwerkende kracht van een half jaar. Helaas is die circulaire niet bekend gemaakt aan de SBF-ers die tussen 1 januari 2012 en 1 juli 2012 met verlof zijn gestuurd. Ook dient hier te worden opgemerkt, dat de mogelijkheid om voor een vorm van doorwerken in aanmerking te komen niet alleen afhankelijk is gesteld van gezondheid e.d. (keuring), maar dat ook zaken zoals de positie van de vestiging mede een rol speelden. Doorwerken onder de huidige SBF-regeling vanaf medio 2012 heeft geen opschortende werking voor wat betreft de door het ABP berekende ontslagdatum, 2

3 gaat ten koste van de duur van het verlof en heeft dan ook geen wezenlijke invloed op de termijn die men vóór het 65-ste levensjaar met pensioen moet overbruggen. Hoe een en ander zich verhoudt met het VWNW-beleid in het kader van het Masterplan DJI hebben wij in dit rapport buiten beschouwing gelaten. Maar natuurlijk is het aanbod aan arbeidskracht de komende paar jaar groter dan de vraag. De werkgever (in de ruimste zin) is door nu pas echt serieus naar de zaak te kijken voor die samenloop verantwoordelijk. Dat kan en mag dan niet op de werknemers worden afgewenteld. Doelgroepen Als het gaat om het eerder opsouperen van het pensioen, zijn alle SBF-lichtingen tot half 2014 slachtoffer. Misschien dat degenen die nu doorwerken straks met die omstandigheid onder de nieuwe regeling mogen vallen wat ons betreft een juiste invulling maar vier (en een halve) jaargangen hebben uitgaande van de huidige regeling in ieder geval pensioenschade. De SBF-ers uit 2010 en 2011 en een aantal uit 2012 zijn daarnaast de dupe van het feit dat voor hen de mogelijkheid van 208 uur doorwerken niet werd gerealiseerd. Die uitsluiting betreft een schending van het verbod op leeftijdsdiscriminatie. De minster kan het oordeel van het College voor de Rechten van de Mens wel naast zich neer gelegd hebben, maar de conclusie wordt daarmee niet anders. Het maakt alleen maar pijnlijk duidelijk dat ook in een land als Nederland mensenrechten worden geschonden als dat de overheid beter uitkomt. Deze zelfde groep SBF-ers (2010,2011 en 2012) heeft ook geen gebruik mogen maken van enigerlei mogelijkheid, om door te werken (bij te tekenen). Zij waren immers al met SBF-verlof en hun eerdere verzoeken om te mogen blijven doorwerken werden afgewezen. De mogelijkheid (die vanaf medio 2012 werd geboden door de circulaire) om nog wat langer op 100% van het salaris te kunnen blijven (en daarmee de dramatische inkomensval tot 68% te kunnen uitstellen of ontlopen) is hen onthouden, terwijl de SBF-ers van na medio 2012 deze mogelijkheid wél kregen. Uit het vorengaande valt af te leiden dat er drie vormen van schade zijn : 1) Het verstoken zijn van de mogelijkheid om (steeds voor een jaar) te mogen bijtekenen. Dit geldt voor de lichtingen 2010 t/m juni ) Het verstoken zijn van de mogelijkheid om 208 uur door te werken (lichtingen 2010 t/m juni 2012) 3) en het voortijdig moeten interen op het pensioen (lichtingen 2010 t/m medio 2014). 3

4 Daarnaast blijft nog steeds de kwestie van de witte of groene belastingtabel boven de markt zweven. Vele SBF-ers men mailt ons daar ook nog steeds over vinden de toepassing van de groene tabel de belastingdienst merkt de SBF-uitkering niet aan als inkomsten uit arbeid principieel onjuist. We gaan daar hierna nog uitgebreid op in. De betrokkenheid van onze werkgever is er natuurlijk wel, maar hier kan anders dan bij de drie eerdere punten niet gesproken worden van actueel nalatig gedrag waardoor specifiek de SBF-groep wordt benadeeld. En daarom wordt dit onderwerp wel benoemd en behandeld, maar niet in dit rijtje als punt 4 gerubriceerd. Aard en omvang van de geleden schade Door allerlei instanties tot de werkgever zelf aan toe is toegegeven dat men bij de aanvang van de SBF-regeling nogal wat steken heeft laten vallen. Pas door de aanhoudende noodsignalen van de SBF-groep werd men bij de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) in de loop van 2011 wakker. Op 28 januari en 11 februari 2011 hebben we brieven gestuurd (zie de website onder CORSP en Financiën ) dat de SBF-verlofuitkering niet meer dan een fooi is vergeleken bij de FLO-uitkering. De toenmalige HDDJI gaf naar aanleiding van die brieven in zijn schrijven van 17 februari 2011 (zie dezelfde website onder CORSP Antwoord ) aan dat de voorlichting door de DJI vanaf 2010 onder de maat is geweest en tevens dat hij over het door ons geleverde cijfermateriaal in overleg met BZK wilde treden. Een en ander heeft hij ook toegegeven tijdens onze gezamenlijke bijeenkomst te Nieuwersluis (zie de website onder CORSP Verslag ). Dit verslag is door de toenmalige HDDJI goedgekeurd. DJI was totaal niet voorbereid op deze nieuwe SBF-regeling. Pas eind 2012, begin 2013 is er sprake van verbeterde voorlichting, waarbij een ieder op tijd ruim een half jaar vóór de SBF-datum op schrift krijgt wat in netto-cijfers de consequenties zijn van de SBF-regeling. Met die wijze van werken is men dus drie en een half jaar te laat! Een en ander hebben wij ook mondeling aan de HDDJI laten weten en hij kon alleen maar instemmend knikken. Men had, rekening houdende met de nieuwe regeling die per 1 januari 2010 van start ging, die informatie al in juni 2009 voor elkaar gehad moeten hebben. Men had zich simpelweg eerder met de materie moeten gaan bezighouden. In een schrijven van BZK uit die tijd blijkt dit punt ook al genoemd te zijn; men maakte zich zorgen of DJI wel voldoende deed in het kader van de overgang naar de nieuwe regeling. Niet dus! Terechte bezorgdheid dus van BZK! De leiding van DJI tot en met de teamleiders op vestigingsniveau hadden geen enkele notie van het feit dat de verlofduur persoonlijk werd /wordt bepaald (door het ABP) en evenmin van wat het effect was van de veranderde VPL-wetgeving, 4

5 waardoor SBF-ers toen niet de 86% van het laatstverdiende nettosalaris kregen (zoals destijds de FLO-ers), maar slechts zo n 72% (dat een jaar later gemiddeld met nog eens 4% werd verlaagd). Dit is niet alleen een constatering, maar wat ons betreft ook een aanklacht. Met het toegeven, dat er in vele opzichten sprake is geweest van een slechte start, is men weliswaar in confesso, maar daarmee alleen komt men er niet. De huidige HDDJI, die het roer overnam op het moment dat de gevolgen van de SBF-regeling steeds meer inzichtelijk werden, heeft aan ons aangegeven dat hij niet kan opkomen tegen de regeling an sich, zoals deze door de minister van BZK en de bonden in 2006 was afgesproken. Wel zou hij naar mogelijkheden zoeken, die binnen zijn bevoegdheden zouden kunnen worden gerealiseerd. Uit zijn bereidheid en onze inbreng zijn vervolgens de circulaires over bijtekenen en de 208-uurs-variant ontstaan. Onze stelling is : Als men halverwege 2009 al het inzicht had gehad, dat de nettouitkering door de veranderde VPL-wetgeving ver achterbleef bij waar men in 2006 van was uitgegaan, zouden de mogelijkheden van bijtekenen en van 208 uur doorwerken ook eerder zijn gerealiseerd. Dat de lichtingen 2010 en 2011 en deels 2012 niet van deze mogelijkheden gebruik mochten maken en niet op enigerlei wijze zijn gecompenseerd, is het regelrechte gevolg van het disfunctioneren van de hoofddirectie DJI, welke in de periode 2006 tot 2012 de leiding had, als het gaat om de voorbereiding op en de introductie van de SBF-regeling. Men heeft zich indertijd niet als een alert en verantwoordelijk werkgever gedragen en het kan en mag niet zo zijn, dat de betreffende lichtingen SBF-ers moeten opdraaien voor de gevolgen. We hebben nota bene onlangs nog aangegeven er alsnog langer voor te willen doorwerken (kabinetsbeleid)! De verschillende vormen van schade kunnen als volgt nader worden weergegeven en omschreven : Ad. 1) Niet voor steeds een jaar hebben mogen bijtekenen Voor de SBF-er, die op zijn 60 ste jaar + 1 maand met SBF-verlof ging, kelderde het netto-inkomen van de ene dag op de andere met 28% (en later dus met 32%). Indien deze SBF-ers hadden mogen bijtekenen (zoals dat voor SBF-ers van na juni 2012 tot de mogelijkheden ging behoren), zouden zij gedurende een jaar (en daarna telkens weer voor een jaar) op 100% van hun laatstverdiende netto-salaris hebben kunnen blijven. Deze mogelijkheid is hen onthouden, waardoor zij evident financiële schade hebben geleden. Deze is per individu tot op de cent nauwkeurig te becijferen. 5

6 Ad. 2) Niet voor 208 uur hebben mogen bijwerken De SBF-ers uit de lichtingen 2010, 2011 en deels 2012 mochten niet alleen niet voor een jaar bijtekenen (zie ad. 1), maar zij konden ook geen gebruik maken van de (later pas geboden) mogelijkheid, om een tweede aanstelling voor 208 uren per jaar aan te gaan. Hierbij merken wij nogmaals met nadruk op, dat de drijfveer om bij te tekenen of 208 uren per jaar bij te werken bij verreweg de meeste betrokken SBF-ers niet anders dan gelegen is in een puur financiële noodzaak. Doordat de SBF-ers van de lichtingen 2010, 2011 en deels 2012 van deze mogelijkheden waren/zijn uitgesloten, hebben veel SBF-ers uit deze lichtingen ernstige financiële en psychische repercussies ondervonden (huis moeten verkopen, auto moeten verkopen, studie van kinderen niet meer kunnen betalen, (tevergeefs) moeten zoeken naar een bijbaantje, enz.) De veronderstelling, dat de SB-functies dus blijkbaar toch niet zo bezwarend zijn heel wat SBF-ers willen immers doorwerken getuigt dan ook van grote onwetendheid. De uit de huidige SBF-regeling rechtstreeks voortvloeiende financiële problemen op zichzelf weer aanleiding voor het ontstaan van allerlei andere problemen maken dat de SBF-er geen keus heeft; of hij nou wil of niet, hij moet wel doorwerken. Voorbeeld : iemand met een dienstverband van 36 uur per week is m.i.v. 1 maart 2010 met SBF-verlof gegaan. Het totaal aantal door hem misgelopen uren, die hij had kunnen bijwerken, beloopt dan : 2010 (10/12 e x 208 uur =) *) 173 uur Totaal 797 uur De door hem geleden schade (gederfde inkomsten) komt dan neer op 797 x zijn uurloon. *) Strikt genomen zouden hier ook de jaren 2014 en 2015 meegenomen moeten worden, ervan uitgaande dat de tweede aanstelling maximaal mag doorlopen tot aan de pensioengerechtigde leeftijd. Met alle van toepassing zijnde salaristechnische en fiscale bewerkingen is zijn schade (en dus ook de compensatie, die hem geboden dient te worden) tot 6

7 op de cent nauwkeurig te becijferen. Maar we kunnen nu al stellen, dat het betekent dat de SBF-ers van het eerste uur een schade hebben geleden van bijna een half jaarsalaris. Nb : We gaan het in dit rapport nog niet over de feitelijke vorm en omvang van de compensatie hebben, maar wel willen wij alvast wijzen op het navolgende : Inmiddels hebben in ieder geval twee SBF-ers die door hun vestigingsdirecteur ten onrechte het (208 uur) doorwerken over 2012 en 2013 werd onthouden, een compensatie gekregen van 75% van het bedrag, dat ze hierdoor waren misgelopen. Hieruit moge blijken, dat de leiding (i.c. een vestigingsdirecteur) deze schade inderdaad als zodanig heeft erkend en daadwerkelijk is overgegaan tot de vergoeding ervan. Goed om toch alvast even te onthouden. Ad. 3) Schade door gedwongen inzetten pensioen Deze vorm van schade is wat ons betreft verreweg de omvangrijkste van de genoemde schaden. Het moeten interen op het ouderdomspensioen (= het overbruggen van 2 of meer jaren vóór de pensioengerechtigde leeftijd) kost de SBF-er gemiddeld ,- netto. Dit schadebedrag loopt door allerlei ontwikkelingen alleen maar verder op (bijvoorbeeld door de verhoging van de AOW-leeftijd). Al van meet af aan heeft de SBF-groep zich hard gemaakt voor het aankaarten van dit pensioendrama. Hieronder geven we een aantal belangrijke acties van de SBF-groep weer : Al in onze brief van 31 mei 2011 (!) (op de website onder CORSP Doorwerken ) hebben we de problematiek over het moeten interen op het ouderdomspensioen naar voren gebracht. Wij schreven toen : Op de datum van ingang keuzepensioen wordt ontslag verleend, krijgt men geen uitkering meer, maar moet men het eigen pensioen al aanspreken. Omdat, zo laten vele berekeningen zien, men dan te kampen krijgt met een aanzienlijke terugval, is er de mogelijkheid om geld uit het eigen (!) opgebouwde pensioen naar voren te halen. *) Maar dat kan niet ongebreideld. En nog los daarvan, iemand met relatief weinig pensioenjaren kan dat natuurlijk al helemaal niet ongestraft doen. Velen van ons met een dienstverband tot 20 jaar, krijgen met dit laatste te maken. De uitkering schiet tot het 65 ste jaar nog verder naar beneden, naar zo n 67%. En daarna zijn velen uit deze groep (inclusief hun AOW) op bijstandsniveau uitgekomen. In onze eerste brieven hebben we dit laten zien. Als dit ons voorland is, dan moet het voor een ieder duidelijk zijn dat wij ons hier in financiële zin niet bij kunnen en zullen neerleggen. *) Nb : voor alle duidelijkheid zij hier opgemerkt, dat hier sprake is van 7

8 een tweeledige aanslag op het ouderdomspensioen : ten eerste dient de periode tussen ontslag en pensioendatum sowieso al vanuit het pensioen te worden gedekt. Ten tweede (ingeval men dan niet uitkomt op de beloofde 80% van het laatstverdiende salaris) kan men middels de zgn. hoog-laagconstructie nog meer pensioen naar voren halen, om dichter bij die 80% te komen. Niemand die er toen op reageerde, niemand die ons te hulp schoot. Op 19 december 2011 (op de website onder CORSP Kapitalen ) hebben we een ieder laten weten wat dat vroeger met pensioen sturen de SBF-er werkelijk kost. Aan de hand van twee voorbeelden hebben we becijferd en inzichtelijk gemaakt, wat voor enorme hap dit neemt uit je ouderdomspensioen. Conclusie is dat iemand in eind schaal 7 met om en nabij drie jaar verlof zo n ,- netto inteert op zijn pensioen na zijn 65ste. Het komt bij een pensioenduur van 15 jaar neer op 3.000,- per jaar en dus 250,- netto per maand. En dat verder levenslang. Nb : In deze rekenvoorbeelden hebben we een eventueel gebruik van de hoog-laag-constructie buiten beschouwing gelaten. Het moge duidelijk zijn, dat de hap uit het ouderdomspensioen daarmee alleen maar nog groter wordt. Voor mensen in lagere salarisschalen kan het om een bedrag gaan net onder de 200,- en voor hoger ingeschaalden gaat het ruim over de 300,- per maand. Voor de groep lager ingeschaalden met minder dienstjaren wordt van hun toch al schamele pensioen op die manier nog eens een/vierde tot een/vijfde afgehaald. Het gaat om een grote som geld. Bedacht moet worden dat de SBF-er over die laatste twee jaar (tussen circa 63 en 65) de volledige belasting over het naar voren getrokken pensioen betaalt en (nog) geen AOW krijgt. Gelet op het opschuiven van de AOW-datum en straks ook de pensioendatum, zal het gemiddelde bedrag, dat de SBF-er moet interen op zijn pensioen, verder gaan groeien tot (steeds hoger) boven de ,- en raken nog meer SBF-ers in de knel. Nb : Ervan uitgaande, dat de SBF-regeling van toepassing is op (in totaal) circa DJI-medewerkers, kan worden becijferd, dat het totale koopkrachtverlies ( x ,-) dan zomaar een slordige ,- zal belopen. Ook op deze publicatie hebben we indertijd geen enkele (!) reactie gehad. Desondanks hebben die brieven nu allemaal hun nut. Niemand kan zich er namelijk op beroepen niets van de materie afgeweten te hebben. 8

9 Op 25 april 2012 hebben we ons eigen plan Een Integrale Oplossing aan staatssecretaris Teeven aangeboden; het plan, dat een budgetneutrale oplossing voor de toekomst inhoudt, is op onze website te vinden onder CORSP Teeven. In de zomer van 2012 hebben we het plan met financiële specialisten uit het Haagse verder verfijnd en onderbouwd en op 25 september 2012 opgestuurd naar de minister van BZK (zie CORSP. Integrale Opl ). Het verhaal wordt eentonig, maar ook hier is niet op gereageerd. Op 5 juli 2012 heeft de SP in de Tweede Kamer een motie ingediend m.b.t. onze SBF-problematiek. Deze motie heeft een Kamermeerderheid gekregen en is dus aangenomen! In deze motie wordt aan de regering gevraagd, om een voorziening te treffen, zodanig dat voor DJI-medewerkers met een substantieel bezwarende functie, die er op hun 60 ste jaar voor kiezen om door te werken, de leeftijd waarop zij van hun pensioen gebruik moeten gaan maken navenant opschuift, zodat zij net als ieder ander er voor kunnen kiezen hun pensioen pas aan te spreken op hun pensioengerechtigde leeftijd. Op 27 mei 2013 (onder CORSP Armoede en Cijfers ) hebben we in een nota 110 voorbeelden opgenomen, waarvan uit 59 gevallen blijkt van een heel lage SBF-verlofuitkering en uit 51 gevallen daarnaast blijkt van een vaak desastreuze aanslag op het pensioen. Op 24 juni 2013, zo blijkt achteraf, is namens de minister van BZK tijdens het overleg met de bonden in het Sector Overleg Rijk (SOR) een eerste voorstel voor een nieuwe SBF-verlofregeling gelanceerd; onze voorbeelden die het failliet van de bestaande regeling aantonen, zullen zeker een rol hebben meegespeeld. Alhoewel er over de voorwaarden en inhoud nog heel veel te zeggen viel/ valt, was wel duidelijk dat het door ons in onze budgettair neutrale oplossing gehanteerde systeem was overgenomen. Ook de bonden hebben zich nu gecommitteerd aan een dergelijk systeem. Sterker nog, de bonden hebben nu een zodanige insteek gekozen, dat gesteld kan worden dat de bonden en de SBF-groep nu een vrijwel gelijkluidende inzet hebben. Als de minister in het voorjaar dan wel de zomer van 2012 op ons voorstel was ingegaan, in ieder geval op zijn minst de discussie erover was aangegaan, hadden we zeer waarschijnlijk veel eerder een sluitende SBFregeling gehad en was de schade, die wij in dit rapport beschrijven, veel minder hoog opgelopen. 9

10 Toepassing van de groene belastingtabel Ook vanwege het toegepaste belastingregiem ondervond en ondervindt de SBF-er schade. De SBF-verlofuitkering wordt door de belastingdienst niet aangemerkt als inkomsten uit arbeid. Daarom wordt de SBF-verlofuitkering zwaarder belast en valt die bovendien onder het ontmoedigingsbeleid, waarmee (vrijwillig) eerder stoppen met werken wordt afgestraft. Wij weten het : voor aangelegenheden, die de belastingwetgeving betreffen, zal de minister van BZK of W&R ons direct doorverwijzen naar een ander departement. Tevens zal men dankbaar willen wijzen op jurisprudentie die er al bijna 10 jaar is m.b.t. dit soort regelingen en derhalve graag de handen in onschuld willen wassen. Maar tóch heeft onze eigen werkgever een rol gespeeld bij de fiscale veranderingen ten aanzien van de SBF-regeling. Ook al moge het zo zijn, dat de regering het aantal ontzie-regelingen en leeftijdsgebonden regelingen wil terugdringen, dat mag aan de oorspronkelijke bedoeling van zo n regeling geen afbreuk doen. Waar oorspronkelijk de werkgever de bedoeling had om de SBF-er te beschermen, kan het niet zo zijn, dat de SBF-er nu ineens wordt bestraft, omdat het de overheid niet meer zo goed uitkomt, dat de SBF-er gebruik wil maken van een regeling, die diezelfde overheid ter bescherming had ingesteld. Het moet toch niet gekker worden! In dat verband wijzen wij graag op het volgende principe, dat aan de SBF-regeling ten grondslag lag en ligt : Mensen met een substantieel bezwarende functie worden geacht op hun 60ste jaar een even grote arbeidsprestatie te hebben geleverd als mensen met een niet-sbf-functie op hun 65ste jaar. Naar onze stellige mening moet het inkomen in de SBF-verlofperiode worden aangemerkt als inkomen uit arbeid in de zin van de belastingwetgeving. Er is immers reeds voor gewerkt!" We zullen trachten dit met een voorbeeld duidelijk te maken : Een boekhouder gaat we houden het simpel in principe op 65-jarige leeftijd met pensioen. Als hij daadwerkelijk werkt tot dat moment, worden zijn inspanningen belast volgens de witte tabel. Hij heeft dan ook voldaan aan 100% van zijn arbeidsplicht. Als hij besluit om twee jaar eerder te stoppen, dan wordt die 100% als het ware niet bereikt. Dan is het ook logisch dat die periode wordt belast volgens de groene tabel. Een SBF-er heeft op het moment dat zijn SBF-verlof ingaat, al voor 100% aan zijn arbeidsplicht voldaan. Immers hij wordt op zijn 60ste (nu nog) of op het moment dat het verlof intreedt (straks) geacht een even grote arbeidsprestatie te hebben geleverd als de boekhouder op zijn 65ste. Dat komt door de substantiële bezwarendheid van de functie. Op het moment dat een SBF-er van zijn verlof 10

11 geniet, blijft die 100% staan. Daar gaat niets meer af. En dus ligt toepassing van de witte tabel veel meer in de rede; daarmee wordt erkend dat de SBF-er vóór de pensioendatum die arbeidsinspanningen heeft verricht die ook de boekhouder tot zijn 65ste heeft verricht. De toepassing van de groene tabel wordt door ons nog steeds als onjuist en onrechtvaardig beoordeeld. Ook dit merken wij aan als een vorm van schade met financiële consequenties. Weliswaar betreft het hier belastingwetgeving, maar ons is niet duidelijk, waarom onze eigen werkgever in zijn streven om SBF-ers te beschermen niet ervoor heeft gezorgd, dat ook in fiscaal opzicht de SBF-er op een rechtvaardige manier zou worden belast. De Wet VPL? Er mogen nóg zoveel argumenten en redenen zijn geweest, om het vroegpensioenbeleid aan te passen, maar daarmee worden SBF-ers niet ineens een soort van profiteurs, op wie het bestraffende beleid één-op-één van toepassing moet worden verklaard. Wij houden de werkgever hiervoor verantwoordelijk en vinden dat men alsnog op basis van het bovenstaande moet investeren in een rechtvaardiger toepassing van belastingregels. Men heeft hiertoe wat ons betreft in ieder geval een inspanningsverplichting. Voorlopige conclusies Vastgesteld kan worden dat SBF-ers feitelijk financiële schade hebben geleden en nog lijden en dat die schade aanzienlijk is. Als SBF-ers hadden mogen bijtekenen voor steeds een jaar, zouden zij de inkomensval van 28-32% hebben kunnen vermijden. Schade als gevolg van het niet 208 uur hebben mogen bijwerken, loopt op tot bijna 800 uur voor de eerste lichting (gerekend t/m 2013) en de gemiddelde schade voor het pensioen bedraagt inmiddels meer dan ,- netto per SBF-er. Een ernstige zaak en al helemaal als wordt bedacht we hebben het hiervoor bewezen dat de SBF-groep namens al die duizenden SBF-ers al vroeg en met voortduring en volharding op diverse momenten aan de bel getrokken heeft. En dat wij die handelwijze simpelweg hebben moeten volhouden en volgehouden, omdat de verantwoordelijken bij voortduring niet thuis gaven. Duidelijk moge zijn dat wij niet hebben opgegeven, niet opgeven en niet zullen opgeven. Wij willen recht voor de SBF-er van gisteren, van vandaag en van de toekomst. En daarbij hoort ook het onderwerp compensatie aan de orde te komen. Onze gedrevenheid vloeit overigens ook voort uit de psychische en fysieke schade 11

12 die wij helaas bij tal van SBF-ers, en zeker die van het eerste uur, hebben moeten constateren. Mensen, die eerst zonder voorlichting zijn afgeserveerd en die vervolgens tot de ontdekking kwamen dat ze niet rond kunnen komen van de verlofuitkering en, inmiddels voor een aantal van hen, ook niet van het pensioen! Mensen, die niet meer weten waar ze het moeten zoeken, die stress oplopen, onder doktersbehandeling zijn of van wie de relatie enorm onder druk staat. Enkele huwelijken zijn al definitief door deze SBF-regeling op de klippen gelopen. Daar waar de SBF-regeling was bedoeld om mensen, die tientallen jaren in het kader van een veilige samenleving het beste van zichzelf hebben gegeven, een waardige oude dag te bezorgen, is die oude dag een regelrecht drama geworden. Wij ondervinden dat, krijgen dagelijks mails met noodkreten en hebben andere partijen ook wel eens met deze reacties geconfronteerd. Deze (ex-)sbf-ers in hun kommervolle omstandigheden staan met naam en toenaam op ons netvlies en we hebben ze ook in ons hart gesloten. Zij zijn onze inspiratie bij onze werkzaamheden. Voor hen gaan we door het vuur. De psychische en fysieke schade op zich kan niet gecompenseerd worden, maar het minste wat we kunnen doen, is strijden om de aanleiding daartoe, de grote financiële nood, weg te nemen. Wij willen graag nog even benadrukken, dat wij als SBF-kerngroep van meet af aan een zeer uitgebreid en overduidelijk dossier hebben opgebouwd. Elke uitspraak, elke brief, elk discussiepunt en elke beweging kunnen en zullen wij vanuit ons dossier in het proces, maar zo nodig ook in rechte, kunnen aanvoeren. Waarom er, gelet op de geleden schade, sprake moet zijn van compensatie Er is een aantal redenen, waarom er, gelet op de schade zoals wij die in dit rapport inzichtelijk hebben gemaakt, ons inziens compensatie moet plaatsvinden. In ons beschaafde Nederland geldt het principe, dat degene die schade veroorzaakt, ook de schade dient te vergoeden. Dat is een regel, die aangeeft zoals het betaamt. Dat principe maakt deel uit van ons waarden- en normenstelsel. In het geval van de SBF-problematiek is er bovendien en als bijkomend gegeven sprake van de relatie werkgever werknemer. In ons beschaafde Nederland geldt het principe, dat een werkgever gehouden is aan de plicht van goed werkgeverschap. Ten aanzien van de beide bovengenoemde punten dient de overheid tevens een voorbeeldfunctie te vervullen. De SBF-groep en de 3335 leden zijn dus van oordeel, dat op basis van deze bovengenoemde drie principes minstens een moreel appèl op de werkgever mag worden gedaan om de geleden schade te compenseren. Maar wij willen niet volstaan met uitsluitend een moreel appèl. 12

13 Graag verwijzen wij naar en beroepen wij ons ook op ons Burgerlijk Wetboek. Aan de verplichting tot schadevergoeding ligt namelijk ook een wettelijk kader ten grondslag. Hieronder een stukje uit een toelichting op het Burgerlijk Wetboek : De onrechtmatige overheidsdaad : Wanneer iemand een onrechtmatige daad pleegt tegenover een ander, is deze persoon vaak aansprakelijk voor de ontstane schade. Deze aansprakelijkheidsregel staat vastgelegd in art. 6:162 lid 1 Burgerlijk Wetboek. Dit belangrijke artikel geldt ook voor overheidsorganen. Hierdoor kan een burger dus in gevallen van onrechtmatig handelen door een overheid aanspraak maken op een schadevergoeding. Deze vorm van onrechtmatige daad wordt ook beheerst door het burgerlijk recht, door art. 6:162 BW : 1). Hij die jegens een ander een onrechtmatige daad pleegt, welke hem kan worden toegerekend, is verplicht de schade die de ander dientengevolge lijdt, te vergoeden. 2). Als onrechtmatige daad worden aangemerkt een inbreuk op een recht en een doen of nalaten in strijd met een wettelijke plicht of met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer betaamt, een en ander behoudens de aanwezigheid van een rechtvaardigingsgrond. 3). Een onrechtmatige daad kan aan de dader worden toegerekend, indien zij te wijten is aan zijn schuld of aan een oorzaak welke krachtens de wet of de in het verkeer geldende opvattingen voor zijn rekening komt. Een bestuursorgaan kan onrechtmatig handelen op twee manieren : Zo kan (1) het orgaan een besluit nemen, dat in eerste instantie goed lijkt. Echter kan een burger hiertegen in bezwaar en beroep gaan en daarbij is het natuurlijk mogelijk dat de bestuursrechter dan concludeert dat het besluit inderdaad onrechtmatig is en het besluit vernietigt. In onze situatie ligt er in ieder geval een advies van het College voor de Rechten van de Mens, waarin wordt geconcludeerd dat bij de gewraakte beslissing van de werkgever/minister/overheid sprake is van verboden leeftijdsdiscriminatie. De werkgever/minister/overheid legt dit advies naast zich neer en gaat over tot de orde van de dag. Hiertegen zijn we inmiddels in bezwaar gegaan en gaan we, als dat nodig is, ook weer naar de rechter. De onrechtmatigheid kan ook (2) voortvloeien uit een feitelijke handeling van een overheidsorgaan. Hierbij onderneemt het orgaan niets, maar ontstaat vaak door een nalaten of door een onzorgvuldigheid een onrechtmatige daad jegens een burger. Lijdt iemand hierdoor schade, dan is dit een onrechtmatige feitelijke handeling. 13

14 De werkgever/minister/overheid heeft allerlei waarschuwingen van onze kant al op 31 mei 2011 lieten we zien welke enorme financiële gevolgen er aan de huidige SBF-regeling zitten simpelweg genegeerd. Ook is indertijd niets gedaan met ons budgettair neutrale plan van april 2012, nodig om de financiële ellende van SBF-ers te voorkomen. De motie van een Kamermeerderheid om aan doorwerken een opschortende werking te verlenen, zodat de SBF-er niet al vóór de pensioengerechtigde leeftijd van zijn pensioen moet gaan leven, heeft blijkbaar meer dan een jaar op de boekenplank gelegen. Dit alles terwijl men wist van de desastreuze gevolgen van de SBF-regeling. Natuurlijk gaan we, wanneer onverhoopt mocht blijken, dat er geen behoorlijke schadeloosstelling wordt geboden, ook met dit verhaal naar de rechter. In concreto moet dan nog wel worden vastgesteld of er sprake is van een onrechtmatige overheidsdaad, maar het zal dan zeker een van de wegen zijn waarlangs we schadevergoeding gaan vorderen. Tot slot Dit schaderapport hebben wij (als definitieve versie) op 9 januari 2014 verstuurd aan de vakbonden, de minister voor Wonen en Rijksdienst, de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, de Algemene Commissie voor Wonen en Rijksdienst, de Vaste Commissie van Veiligheid en Justitie en de hoofddirecteur van de DJI. Tevens hebben wij dit rapport gestuurd aan al onze 3335 leden. Met vriendelijke groet, namens de SBF-groep, Gert Jan Groeneveld Joost Hattinga Verschure Joop Oosting Johan van Maaren ( Correspondentie-adres : mr. G.J.J. Groeneveld, Natuurschoonweg 16, 9312 PL NIETAP ) 14