Alle Hens Maandblad. FOST voor mariniers. Hr.Ms. van Amstel als ICT-laboratiorium. Maandblad van de Koninklijke Marine maart 2008

Transcriptie

1 Alle Hens Maandblad Maandblad van de Koninklijke Marine maart 2008 FOST voor mariniers Hr.Ms. van Amstel als ICT-laboratiorium

2 Colofon: Uitgave: Alle Hens is een uitgave van de Koninklijke Marine. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. Hoofdredacteur: LTZSD 2OC KV V.J.G. Strijbosch Redacteur: LTZSD 2 KV B. Wijnandts Redacteur: LTZ 2OC M. van der Maas Vormgeving en lithografie: Grafisch ontwerpburo Engelbracht Druk: OBT B.V., Den Haag Adreswijzigingen KM-personeel: Doorgeven aan Bureau Administratie of via DCHR Telnr.: DSN 733 Adreswijzigingen veteranen: Stichting Veteraneninstituut Postbus AC Doorn Telnr.: Adreswijzigingen betalende abonnees: Abonnementenland Postbus AA Uitgeest Telnr.: ( 0,10 per minuut) Opzegtermijn zes weken Redactieadres: (niet voor adreswijzigingen en vragen over verzending) Alle Hens Het Nieuwe Diep 5 Het Paleis, kamer 213 MPC 10A / Postbus CA Den Helder Telnr.: / DSN / allehens@mindef.nl Internet: Kopijdatum: De deadline voor het volgende nummer van Alle Hens valt op maandag 17 maart Abonnementsprijs: 17,02 (buitenland 21,55 per jaar) Aanhaling uit en overname van artikelen uit dit blad is toegestaan met bronvermelding. ISSN Alle Hens Cover Met de Operationele Marinierstest komt er nu ook een kwaliteitsbewaking voor de operationele gereedheid van het keurkorps. (Foto: Peter Bijpost, AVDD) Inhoud Thunderball Met de acht nieuwe onderwaterscooters laten de Special Force mariniers van het Amfibisch Verkenningspeloton zich als James Bond door het water voeren. Geen kilometers zwemmen tegen de stroming in, maar hangend over een torpedovormige scooter met warp speed door het water. Scherp in het oog Toen sterrenkundige prof. F. Kaiser 150 jaar geleden werd aangesteld als verificateur van s Rijkszee-instrumenten, had hij nooit kunnen weten dat daar de kiem werd gelegd voor de afdeling Optronica van de Defensie Materieel Organisatie. Maar wat gebeurt daar eigenlijk? Explosieve oorwarmers Diep verstopt in de bossen van Reek, Noord- Brabant, knutselt een aantal cursisten aan een geïmproviseerde bom. De opdracht? Zo weinig mogelijk springstof voor zo veel mogelijk schade. De oude pioniersopleiding in een nieuw jasje: de assault engineer is geboren! Kauwen met je mond dicht De mes- en vorkcursus op het KIM stoomt specialisten in zes weken klaar voor een loopbaan als officier bij de KM. Twee artsen vertellen waarom ze kozen voor dit carrièrepad en hoe ze een weg zoeken in de wondere wereld van de militair. Battle of Flevoland Met militaire discipline bevechten de MATR 1 Wim Jansen en de LTZ 2OC Marieke Post hun tegenstander in de thaiboksring. Een interview met deze twee kemphanen. De SPEER gaat los Hr.Ms. van Amstel gaat dienen als het platform waarop de pilot van een van de grootste veranderprocessen van de Nederlandse overheid gaat draaien. Hoe zat het ook alweer met SPEER? Bewaken van de Noordzee Vlieger LTZV2OC Mark Foppele wilde geen duurbetaalde buschauffeur worden op een lijnvlucht maar koos voor de Kustwacht. De vernieuwde Dornier-vliegtuigen geven hem extra mogelijkheden om foutvaarders en olielozers de juiste koers te wijzen. En verder: Op koers Logboek Mens & mutaties Maandblad van de Koninklijke Marine

3 Hiddes-incident achter ons laten Deze bijeenkomst bood de gelegenheid om met hen op een heldere en open wijze te praten over de gebeurtenissen en incidenten, die zich aan boord van het schip zouden hebben afgespeeld. Aan de hand van verschillende presentaties is allereerst de loop van de gebeurtenissen benoemd. Aansluitend werden zowel de juridische context als de speelruimte van de marineleiding in perspectief geplaatst. Ik heb hierbij vanuit mijn optiek aangegeven waarom bepaalde zaken zijn gegaan zoals ze zijn gegaan. Daarop volgde een open discussie. Ik heb een ieder de kans willen geven om zich uit te spreken of zijn of haar vragen te stellen. Als ik terugkijk op deze morgen dan denk ik dat we daarin zijn geslaagd. Dat wil niet zeggen dat nu iedereen een blij gevoel heeft gekregen, want ongetwijfeld blijven er gedachten van onbegrip bestaan. Ik hoop wel, doordat er is stilgestaan bij de verschillende invalshoeken van de gebeurtenissen en opeenvolgende consequenties, meer klaarheid te hebben kunnen geven. Tijdens deze bijeenkomst heb ik meerdere zaken verwoord, waarvan ik de belangrijkste hier met u allen wil delen. Allereerst zal ik er naar streven, in het onverhoopte geval dat zich een nieuw incident voordoet, om met kracht te voorkomen dat er voorbarige conclusies worden getrokken die tot premature uitspraken kunnen leiden. Ik zal mij ervoor inspannen dat niet te vroeg standpunten worden ingenomen. Een tweede punt, dat ik heb benadrukt, is dat de gebeurtenissen aan boord van Hr.Ms. Tjerk Hiddes niet de reden zijn geweest om Commissie Staal in Benieuwd wat C-ZSK over de operationele inzet te vertellen heeft? Lees verder op pagina 34 Het huidige CZSK is het resultaat van een grote reorganisatie. Een aantal uitdagingen waarvoor we ons dagelijks gesteld zien, is er onbedoeld het gevolg van. Gelukkig constateer ik dat zaken op hun plaats vallen en dat we op veel vraagstukken het antwoord hebben gevonden. Niet dat daarmee alle problemen van de baan zijn, maar wel dat het CZSK als maritiem-expeditionaire component van onze krijgsmacht de toekomst met vertrouwen tegemoet kan en wil zien. Zo streven we dit jaar naar de status van full operational capable ofwel volledige inzetbaarheid van de maritieme brigadestaf NLMARFOR in de hoedanigheid van CATF/CLF (Commander Amphibious Taskforce/Commander Landing Force). Daarmee wordt het geïntegreerde blauw-groene product van vloot en mariniers solide op de kaart gezet. Openhartig gesproken Bij mijn werkbezoeken aan schepen en eenheden komen nog steeds de nodige problemen aan de orde. Tegelijkertijd ervaar ik een sfeer waarin u de handen ineen heeft geslagen en de schouders er onder zet, alles met hetzelfde doel: het realiseren van ons kernproduct, getrainde schepen en eenheden ten behoeve van veiligheid op en vanuit zee. Goede communicatie tussen de leiding en het werkveld vind ik van essentieel belang. Ik wil, als één van de verschillende informatiestromen, dat leidinggevenden op alle niveaus er bewust naar streven om de door het CZSK nagestreefde doelen bij al het personeel voor het voetlicht te brengen. Het doel daarvan is zo helder mogelijk te zijn en duidelijk te maken waarom bepaalde maatregelen worden genomen en wat we daarmee willen bereiken. Als voorbeeld hiervan noem ik graag de bijeenkomsten met betrekking tot het programma Op Koers, die onlangs zijn gehouden op de Marinekazerne Erfprins. Met dit programma zijn we in een volgende fase beland en komt nu de nadruk te liggen op de effecten van de door de Admiraliteitsraad geaccordeerde maatregelen. Onder leiding van de regievoerder van Op Koers en in aanwezigheid van mijn plaatsvervanger, SBN Wim Nagtegaal, is er door het aanwezige personeel uitgebreid van gedachten gewisseld en werd intensief gediscussieerd. Het is goed om te constateren dat er openhartig is gesproken, want uw betrokkenheid en terugkoppeling zijn voor mij van grote waarde. De reacties waren over het algemeen zeer positief en dit onderstreept voor mij het belang om ook in de toekomst op directe wijze de dialoog met u aan te gaan. Immers, veel van de genoemde maatregelen in de organisatie moeten door u worden opgepakt en geïmplementeerd in de dagelijkse bedrijfsvoering. Bijeenkomst Hr.Ms. Hiddes Een belangrijk ander onderwerp dat ik met u wil delen is, dat ik op 22 januari met een groot aantal (oud-)bemanningsleden van ex-hr.ms. Tjerk Hiddes bijeen ben gekomen in de Witte Raaf. te stellen. De vermeende gebeurtenissen hebben er hooguit toe bijgedragen dat de vraag om nader onderzoek in te stellen naar de stand van zaken aangaande ongewenst gedrag bij defensie eerder aan de orde kwam. Ik heb de hoop uitgesproken dat we met deze bijeenkomst het, wat in de volksmond het Hiddes-incident is gaan heten, achter ons kunnen laten. Met deze toelichting hoop ook ik mijn laatste woorden over voornoemde gebeurtenissen te hebben uitgesproken. Lees verder op pagina 34 over UNIFIL en de eerste oplanding van de NH90. De Commandant Zeestrijdkrachten R.L. Zuiderwijk, luitenant-generaal der mariniers 3

4 James Onderwaterscooter voor Bondtaferelen Special Force mariniers De woorden van het liedje Net als in de film, ( ik wil het) van Toontje Lager krijgen voor de Special Force mariniers van het amfibisch verkenningspeloton met de komst van acht onderwaterscooters een wel heel letterlijke lading. Want net als in de James Bond film Thunderball (1965) kunnen zij vanaf nu als echte 007 s door het water suizen. Tekst: Vanessa Strijbosch/Foto s: Amfibisch Verkenningspeloton 4

5 onder water in zijn geboorteland Amerika wordt genoemd, heeft qua vorm alles weg van een torpedo. Het 2 meter 20 lange apparaat bestaat uit twee delen en is in te klappen en weegt 72 kilo inclusief accu. Kikvorsmannen duiken altijd in buddyparen. Zo ook met de onderwaterscooter. Het apparaat kan probleemloos twee man voorttrekken. De voorste man ligt met zijn hoofd net tegen de rand aan en steekt zijn armen in het besturingsgedeelte, dat slechts bestaat uit een simpel dashboard met joystick. De besturing werkt hetzelfde als een vliegtuig: de scooter gaat omhoog als de joystick door de bestuurder naar zich toe getrokken wordt. Een dieptemeter en een kompas zijn verder nog de enige attributen op het dashboard. De voorste man ligt met zijn flippers naar achteren en benen naar buiten gestoken. De passagier ligt als het ware half over de bestuurder heen en heeft als enige taak het apparaat goed vast te houden. Er moest iets worden gevonden waardoor de mariniers sneller de kust kunnen bereiken, zonder dat ze zich daarvoor al te veel hoeven in te spannen en teveel zuurstof gebruiken Een stoere actieheld worden; daar is het de Special Force-mariniers van het Amfibisch Verkenningspeloton (na 10 maart vallend onder de naam Maritieme Speciale Operaties) uiteraard niet om te doen. Daarvoor wegen de operationele voordelen van de hypermoderne onderwaterscooters uit Amerika te zwaar. De apparaten zijn een uitkomst voor het Korps Mariniers, vindt de commandant van het Amfibisch Verkenningspeloton. Er wordt van ons verwacht dat we haven- en strandverkenningen uitvoeren. Als het nodig is, moeten we heimelijk opereren, desnoods vanuit een onderzeeboot. Dat kunnen we natuurlijk, maar wij hebben ook onze beperkingen. Hij illustreert dat aan de hand van een aantal voorbeelden: We kunnen onder water blijven totdat de zuurstofvoorraad op is. Als we eerst een behoorlijke afstand moeten zwemmen, zijn we bij wijze van spreken al bijna door onze zuurstof heen, voordat we aan onze opdracht beginnen. Vervolgens voeren we nog onze verkenningstaak uit en zwemmen weer terug. Dat wordt dan erg krap. Als er dan bovendien sprake is van veel stroming en slechte weersomstandigheden, wordt het voor ons helemaal lastig. Er moest dus iets worden gevonden waardoor de mariniers sneller de kust kunnen bereiken zonder dat ze zich daarvoor al te veel hoeven in te spannen en teveel zuurstof gebruiken. Het idee voor een onderwaterscooter met een krachtige motor, die makkelijk tegen de stroming in kan varen, was snel gevonden. Pluim Dat idee is een uitvloeisel uit de defensiebrede SF-studie van 2004 in opdracht van de minister van Defensie. De Commandant der Strijdkrachten kreeg de opdracht om een goed materiaal- en uitrustingspakket aan te schaffen voor de Special Forces. Een van de tekortkomingen die weggewerkt moest worden, was de tactische mobiliteit. Er werd een taakverdeling gemaakt: de landmacht ging op zoek gaan naar een goed alternatief SF-voertuig, de luchtmacht moest de heli s SF-inzetbaar maken en ook de marine kreeg de opdracht om de verplaatsbaarheid van militairen te vergroten en versnellen. De Rigid Hull Inflatable Boats (RHIBS) zouden als eerste aan bod komen. Dit project liep echter vertraging op en het waren uiteindelijk de sneeuw- en onderwaterscooters die met de primeur aan de haal gingen. Een pluim voor het CZSK, vindt de commandant van het Amfibisch Verkenningspeloton. Binnen de SF-studie zijn wij het eerste defensieonderdeel dat nu heel concreet een product op de plank heeft liggen. Daar mogen we best trots op zijn. Joystick De Diver Propulsion Device (DPD), zoals de onderwaterscooter Het is eigenlijk heel simpel, geeft een van de onderofficieren toe, die in januari in Amerika in Key West als een van de eersten de DPD testte in de gebruikerscursus. Het apparaat is te klein om erin te zitten. De duikers liggen er daarom half overheen. Volgens hem is dat juist een voordeel. Het is een stuk veiliger, want mocht er iets misgaan, dan kunnen ze gelijk loslaten. Als ze erin vast zitten, zou het kunnen betekenen dat ze met het apparaat op de bodem belanden. Mocht er iets misgaan, dan kunnen de kikvorsmannen de DPD gelijk loslaten en lopen ze dus niet het gevaar te worden meegesleurd. 5

6 Tussen de dolfijnen Het was geweldig om ermee te werken, reageert de adjudant als hem gevraagd wordt hoe het was om als een van de eerste kikvorsmannen met de onderwaterscooter te duiken. Ik voelde me net James Bond. We voeren geruisloos tussen de dolfijnen en schildpadden door. Prachtig was dat! Hij vindt de komst van de acht DPD s naar het Korps Mariniers dan ook een mooie ontwikkeling. Het is een enorme verbetering. En als je nagaat dat dit project al vijftien jaar loopt, kun je je voorstellen dat het moment van de contractondertekening voor ons erg belangrijk was. Niet onbelangrijk in het aanschafproces was de tussenkomst van de Defensie Materieel Organisatie (DMO). Zij zorgden ervoor dat de specificaties helder waren en de DPD's aan de specifieke gebruikseisen van het Korps Mariniers voldoen. Eisenpakket Het Amerikaanse STIDD Systems was volgens de commandant de enige firma die aan dit eisenpakket kon voldoen. Zo moet de scooter een hoge minimumsnelheid hebben om tegen stroming in te kunnen varen. Ook moet het apparaat een grote actieradius hebben, dus een accu die het lang genoeg volhoudt om ver weg afgezet te kunnen worden. Want, zoals de commandant toelicht, een onderzeeboot is alles behalve happy als die te dicht bij de kust moet liggen om ons af te kunnen zetten. Ook moet de DPD tegen onderzeebootdieptes bestand zijn én plaats bieden voor twee kikvorsmannen. Bijkomend voordeel is dat het aluminium apparaat zich kan aanpassen aan zoet of zout water. De DPD is hierdoor niet alleen geschikt voor strandverkenningen, maar ook voor havenverkenningen en infiltratie- en exfiltratieoperaties. Heeft het korps internationaal nu meer aanzien door de komst van de onderwaterscooter? De commandant van het Amfibisch Verkenningspeloton vindt van wel. De Amerikanen werken als enigen ook net met deze apparaten. Binnen Europa zijn we de eerste maritieme SF-eenheid die dit vervoermiddel heeft. Half februari zijn de scooters in Nederland gearriveerd. Dan is het de bedoeling dat het overige personeel van het Amfibisch Verkenningspeloton, de Duik- en Demonteerschool en de Unit Interventie Mariniers ermee leert te werken. We voeren geruisloos tussen de dolfijnen en schildpadden door. Ik voelde me net James Bond De onderwaterscooter is geschikt voor twee personen die er meer overheen en aan vast hangen dan er daadwerkelijk in zitten. Tijdens de gebruikerscursus in Amerika probeerden de kikvorsmannen uit of het mogelijk was met meer personen aan de DPD te hangen. Het maximale bleek vier personen te zijn. 6

7 Pilot cashless schip op Hr.Ms. Van Galen Chippen aan boord Muntjes tellen en urenlang de kas opmaken is er voor de kasbeheerder aan boord van Hr.Ms. Van Galen niet meer bij. Want contant geld is op het stationsschip van de West haast niet meer te vinden. Vanaf het vertrek eind januari naar de West kunnen de bemanningsleden hun drankje, chips of chocoladereep alleen nog betalen met een betaalpas. Tekst: Vanessa Strijbosch/Foto s: Hr.Ms. Van Galen Nog nooit had sergeant-majoor LDA Dirk Goedee, kasbeheerder van Hr.Ms. Van Galen, zo snel kasuur gehouden. Binnen twee uur had iedereen aan boord vreemde valuta in zijn portemonnee. Iets wat normaal gesproken zo een dag kan duren, vertelt de kasbeheerder enthousiast. Dit is te danken aan de pilot cashless schip, een nieuw betaalsysteem waarbij gebruik wordt gemaakt van een chipknip. Uitgangspunt van deze pilot is om contante geldstromen aan boord zoveel mogelijk te reduceren. Hieronder vallen de verkooppunten van de scheepstoko en de taprekening in de verblijven. In overleg met het schip werden ook de verkopen van facteur, vreemde valuta en goede doelen meegenomen in dit nieuwe betaalsysteem. Van deze tijd Elektronisch betalen is voor veel mensen niet meer vreemd en echt van deze tijd. Toch riep het gebruik van de chipknip bij Paresto nog niet zo lang geleden gemengde gevoelens op. Sterker nog, het chippen werd voorlopig even in de koelkast gezet. Waarom dan wel deze pilot? Volgens kapitein-luitenant-ter-zee SD Wija de Vries, hoofd sectie procesinrichting/financial control en kapitein-luitenant-ter-zee A Wouter Boogaard, hoofd sectie begroting, staat de pilot cashless schip los van Paresto. Dit is een interne marineontwikkeling die al jaren loopt. Paresto had een hickup met de medezeggenschapsraad over het feit dat er extra geld werd gevraagd voor de aanschaf van een kaart. Daar is bij dit project geen sprake van. Bemanningsleden krijgen gratis een speciale betaalpas met het schip erop afgebeeld, uitgereikt en ondertekenen een eenmalig contract dat als machtiging geldt voor het centraal betaalkantoor en de bank zodat er geld van de rekening afgeschreven kan worden. Maar cashless is nog niet helemaal cash vrij. Opstappers en mensen die geen gebruik willen maken van de machtiging, kunnen tegen contant geld een opgewaardeerde kaart kopen. Ik kan nu in drie valuta s tegelijk uitbetalen zonder dat ik zenuwachtig word Geen big brother Geen big brother is watching you, willen beide oversten benadrukken. Dit is absoluut niet opgezet met de gedachte om iedereen in de gaten te houden, maar juist om met de tijd mee te gaan. Dit zorgt voor betaalgemak zonder wisselgeld, vermindering van de administratieve werkdruk aan boord voor de kasbeheerder en het centrale betaalkantoor. Ook levert het besparingen op bankkosten en transport voor contant geld op en het uitbannen van contant geld verkleint de kans op verlies of diefstal. Een geldkistje kan namelijk altijd kwijtraken, somt Boogaard de voordelen van cashless betalen op. En zijn er ook nadelen te noemen? Dat zal de pilot moeten uitwijzen, al kan De Vries er nu wel eentje bedenken. Zijn de zes speciaal ontwikkelde minikassa s bijvoorbeeld wel robuust genoeg voor een ruw zeetje? Voor de kasbeheerder en de Hoofd Logistieke Dienst aan boord heeft dit nieuwe betaalsysteem misschien wel de meeste invloed. Na ruim een maand onderweg zegt kasbeheerder Goedee spinnend tevreden te zijn. Met de pet langsgaan is wat lastiger geworden maar ik kan nu in drie valuta s tegelijk uitbetalen zonder dat ik zenuwachtig word. Goedee is niet bang dat zijn functie hierdoor misschien wel weg gereduceerd wordt: Ik heb een ander takenpakket gekregen. Aan het eind van de dag is het echt wild boekhouden om alles weg te boeken in het systeem. En als de pas kwijtraakt? Dan geen man over boord. Er zijn voldoende passen in voorraad en de kasbeheerder kan de verloren pas blokkeren. Het saldo van de oude pas wordt dan overgeboekt naar de nieuwe Ook een voordeel, vindt Goedee. Als je vijftig euro in de walegang verliest, ben je die ook echt kwijt. 7

8 Kennis- 150 en servicecentrum Jaar scherp Optronica in zicht Een typisch operationeel plaatje: voor de ingang van het Suezkanaal ligt een onderzeeboot geduldig onder het wateroppervlak te wachten. Over een half uur worden de sluizen van het Kanaal geopend en vaart een verdacht koopvaardijschip de Middellandse Zee in. De periscoop met daarin de fotocamera gaat langzaam omhoog. Aan de andere kant van het kanaal, hebben de uitkijken aan boord van het patrouillefregat de koopvaarder goed in de gaten gehouden met hun verrekijkers. Dankzij de night vision goggles van de vlieger in het patrouillevliegtuig, is het schip s nachts nooit uit beeld verdwenen. Tekst: Maartje van der Maas/Foto s: Optronica Zonder deze verschillende optische middelen zijn de eenheden niet operationeel inzetbaar. Maar wie adviseert er over de zichtsystemen die aan boord worden gebruikt? Waar worden de richtkijkers op de wapens van het Korps Mariniers onderhouden? Wie zorgt ervoor dat het beeld van de periscoop steeds duidelijk en scherp blijft? is onze afdeling een belangrijke schakel in de aankoop en instandhouding van alle richt- en zichtmiddelen die bij defensie in gebruik zijn. Voordat bijvoorbeeld het Korps Mariniers een nachtkijker daadwerkelijk kan gebruiken bij een operatie, is daaraan een lang proces vooraf gegaan. Een team ingenieurs stelt in overleg met Prisma s en lenzen uit de glasfabriek. Dankzij de nachtkijker, zie je alles haarscherp in het donker. Het onderhoud aan Dat gebeurt allemaal bij de afdeling Optronica, gevestigd in een periscoop gebeurt gebouw Kaiser van het Marinebedrijf op de Nieuwe Haven in Den op zorgvuldige wijze. Helder. Optronica is een onderdeel van de Defensie Materieel Organisatie en kent een geschiedenis die 150 jaar terug gaat. Wat doet deze unit precies? De glasfabriek Het woord optronica zelf geeft het antwoord op deze vraag. Het is de samensmelting van de woorden optica en elektronica en verwijst naar het gecombineerde gebruik ervan in specifieke militaire systemen. Tijdens een rondleiding door gebouw Kaiser wordt duidelijk dat de KM aardig wat van dit soort systemen gebruikt. Op de werkbanken liggen onderdelen van verrekijkers, richtkijkers, camera s, infraroodinstallaties en warmtekijkers. De afdeling beschikt zelfs over een eigen glasfabriek, waar lenzen en prisma s worden geslepen. Het letterlijke hoogtepunt van de rondleiding vormt een ongeveer vijftien meter hoge toren, waarin de periscoop van een onderzeeboot voor een onderhoudsbeurt hangt. Vanuit gebouw Kaiser kan zo het hele Nieuwe Haventerrein worden bespied! Belangrijke schakel Met als belangrijkste werkgebieden advies en service, is Optronica onmisbaar voor defensie, zegt de manager van het servicecenter, Arjan Pouw. Als onderdeel van de Defensie Materieel Organisatie Geen last van sneeuwblindheid. 8

9 de klant, bijvoorbeeld de KM, een plan van eisen samen. Zo moet het voor een nachtkijker mogelijk zijn om een doel s nachts tot drie mijl te kunnen volgen en mag de kijker geen last hebben van omgevingslicht. In het aankooptraject wordt de apparatuur van verschillende fabrikanten getest om te controleren of deze aan de gestelde eisen voldoet. Pas als de apparatuur is goedgekeurd, volgt de aankoop. De combinatie van zand en stof, zoals in Afghanistan, trekt een flinke wissel op de spiksplinternieuwe nachtkijkers. Na elke uitzending wordt al het zichtmateriaal van het Korps Mariniers daarom gecontroleerd. Dit gebeurt zowel op locatie als in gebouw Kaiser. De kijkers worden schoongemaakt, optiek opnieuw gecoat en eventueel gekalibreerd. Dat geldt ook voor de periscopen van de onderzeeboten en alle optronische apparatuur aan boord van de schepen in de onderhoudsperioden. Met het oog op de klant De lange opsomming van de optische en optronische middelen bij de KM doet vermoeden dat de afdeling Optronica het druk heeft. Als dan blijkt dat niet het CZSK, maar juist de overige krijgsmachtdelen de grootste klanten zijn, wordt dit vermoeden alleen maar bevestigd: richtkijkers voor anti-tankwapens of tanks, night vision goggles voor de helikoptervliegers, infraroodinstallaties onder de helikopters, etcetera. Dat had sterrenkundige en hoogleraar professor F. Kaiser nooit durven dromen toen hij 150 jaar geleden bij ministerieel besluit werd aangesteld tot verificateur van s Rijks zee-instrumenten. Zijn taak bestond in 1858 uit het adviseren van de minister van Marine Vanuit gebouw Kaiser kan zo de Nieuwe Haven worden bespied bij de aankoop en keuring van navigatie-instrumenten zoals tijdmeters en kompassen. Toen zijn afdeling later werd samengevoegd met het Marine Elektronisch Bedrijf, ontstond de kiem voor de afdeling die nu onder de naam Optronica bekend staat. Vanachter de rotspunt tuurt de marinier door zijn kijker in de duisternis. Wat hij ziet, geeft hij fluisterend door aan zijn maat die geconcentreerd zijn richtkijker op het doel houdt. Dankzij de foto s die het verkenningsvliegtuig met de thermische infraroodcamera heeft gemaakt, weten de mannen precies waarop ze moeten richten. Ze vertrouwen, dankzij Optronica, op hun optiek. De officier van de wacht tuurt door de periscoop. 9

10 Pioniersopleiding in nieuw jasje De kracht van springstof Stukjes glas, lege melkpakken en colablikjes liggen verspreid op een werkbank tussen rollen plakband en kleine handzagen. Een toevallige passant zou denken dat hier een onschuldig knutselclubje aan het werk is. Het is amper voor te stellen, maar deze ogenschijnlijk onschuldige materialen gaan blokken beton, metaal en hout verpulveren en doormidden breken. Een groepje mariniers uit de vernieuwde opleiding Assault Engineer is druk bezig om dat straks voor elkaar te krijgen. Het is een van de vaardigheden die zij moeten bezitten om de opleiding nu nog een pilot te kunnen halen. Tekst: Vanessa Strijbosch/Foto s: Rob Gieling (AVDD) 10

11 In een totaal van de buitenwereld afgesloten gebied, in de bosrijke omgeving van Reek (Noord-Brabant), oefenen militairen van de Mineurschool met springstoffen. Geregeld zijn er ontploffingen te horen nabij de school, waar iedereen die binnen defensie met springstoffen en mijnen te maken krijgt, terecht komt. Zo ook sergeant-majoor der mariniers Gijs ter Horst. Hij is samen met een landmachtsergeant instructeur van de nieuwe opleiding Assault Engineer, de voormalige pioniersopleiding. De opleiding is in een moderner jasje gestoken en is begin februari drie weken onderweg. Minder genie De elf mariniers die aan deze eerste Assault Engineer-cursus deelnemen, worden breed opgeleid. Het verschil met de voormalige pioniersopleiding is dat het genie-element sterk is ingeperkt. Het bouwen van kampen behoort tijdens uitzendingen vrijwel niet meer tot onze taak, licht Ter Horst toe. De genie van de landmacht neemt het steeds vaker over. We blijven wel assisteren en daarom is het nog steeds een klein onderdeel in deze opleiding, maar in feite is het achterhaald. Moderniseren was dus nodig. te brengen. Je moet dit betonblok zien als een pijler onder een brug, verklaart instructeur Ter Horst. Op die manier beoordelen we straks ook het effect van de bom. In principe zou deze geïmproviseerde lading er dus voor moeten zorgen dat de pijler instort en dus ook de brug. Dwars doormidden Even verderop, in de tweede bunker, ligt een stuk metaal van vier centimeter dik. Erop is een soort tochtstrip bevestigd, door Ter Horst aangeduid als blade. De strip is erg flexibel en kan alle kanten op buigen en draaien. Hier zit een gevormde lading in, wijst Ter Horst aan. Hij geeft nog even snel een paar aanwijzingen aan de cursisten die zichtbaar moeite hebben om de strip goed tegen het metaal aan te leggen. Probeer het er zo dicht mogelijk tegenaan te leggen. Dan pas krijg je het grootste effect. Het is de bedoeling dat het metaal helemaal door midden wordt geslagen. Als dit stuk metaal onder een brug zou zitten, zou die in elkaar zakken door het gewicht dat dan vrijkomt. Een aparte gedachte dat anderhalf kilo springstof in 120 centimeter blade is verwerkt, zoiets teweeg kan brengen. Het is toch een beetje een jongensdroom om met zelfgemaakte bommen dingen op te blazen Multi-inzetbaar is daarbij de nieuwe kreet. Want in de tegenwoordige missies wordt steeds meer in kleine groepen geopereerd. Daarom leren de cursisten in zes weken tijd een verscheidenheid aan skills en drills, uiteenlopend van werken met diverse springstoffen, het verkennen van bruggen, routes en objecten en het omgaan met en vernietigen van mijnen, tot geïmproviseerd springen, het zetten van valstrikken, route clearance en intermediate search (zoeken naar IED s). Oorwarmer Op het springterrein staan drie bunkers naast elkaar, elk bestemd voor een ander soort materiaal: hout, staal of beton. In een van de bunkers ligt een betonblok met een doorsnede van vijftig bij vijftig centimeter. Aan de zijkant zit iets bevestigd dat lijkt op een oorwarmer met plakband eroverheen. Het blijkt niet zo n vreemde vergelijking; de mariniers noemen dit een ear muff. In de oorwarmer zit aan beide zijden 750 gram kneedspringstof verwerkt en is een zogeheten geïmproviseerde lading. De opdracht is om met zo weinig mogelijk springstof zoveel mogelijk schade aan Pakje boter Buiten op het terrein vullen een paar cursisten een houten kist met zand. Daarin is vijfhonderd gram springstof gestopt. Niet meer dan een pakje boter, vergelijkt de instructeur. Toch zal je straks versteld staan wat het effect hiervan is. Als de springstof opgesloten wordt met bijvoorbeeld water of zand, ontstaat de neiging om de kracht in een bepaalde richting te dwingen. In dit geval dus naar beneden het beton in. Middenin het modderige springterrein staat de oude roestige koepel van een tank. Ideaal om op te experimenteren. Erop staan twee zelf geïmproviseerde ladingen, gevuld met blokjes hout, koper en springstof. Dat deze knutselwerkjes ook maar een klein krasje kunnen toebrengen aan het dikke pantser, is onvoorstelbaar. Ter Horst durft die voorspelling wel te doen: Het metaal zal helemaal doormidden scheuren. Straks blijkt of zijn voorspelling uitkomt. Oortjes dicht Op een veilige afstand, ongeveer honderdvijftig meter van de drie bunkers en het springterrein, is de uitwerking van de bommen Een slagsnoer met kneedbom erin verwerkt, moet zorgen voor een grote impact. Een van de geïmproviseerde explosieven met blade, een soort tochtstrip gevuld met kneedbom. 11

12 in een andere aparte bunker via een live verbinding op een televisie te zien. Met uitzondering van de springmiddelen in de bunkers, die blijven achter gesloten deuren in verband met de veiligheid. Oortjes dicht!, waarschuwt Ter Horst. En niet onnodig, want de klap is enorm. De bunker dreunt er van na. Slechts vijfhonderd gram. Meer was het niet, maar je trilt helemaal weg, merkt een van de aanwezigen in de bunker verbaasd op. Kijk, als een mes door de boter, zegt Ter Horst met een trotse ondertoon terwijl hij de schade aanwijst op de koepel van de tank. Zijn voorspelling kwam uit: er zit een behoorlijke gleuf in het pantser. Dit is nou de kracht van springstof. Moet je je voorstellen wat voor krachten er vrijkomen bij bomaanslagen in Afghanistan. Daar Op een veilige afstand wordt in een aparte bunker de ontsteking geactiveerd en kan op een televisie direct gezien worden wat de impact van de bom is. Dat deze knutselwerkjes ook maar een klein krasje kunnen toebrengen aan het dikke pantser, is haast niet voor te stellen gebruiken ze rustig honderden kilo s. Beseffen de cursisten zich dat nu ook? Ter Horst denkt van niet. Dat komt straks wel als ze in het genie verkenningspeloton geplaatst zijn. Nu hoeven ze daar Op het moment dat er op de knop wordt gedrukt, gaat het signaal met een snelheid van achtduizend meter per seconde door de draad. ook niet mee bezig te zijn. Een van de cursisten, een korporaal der mariniers, bevestigt dat beeld. Het is toch een beetje een jongensdroom om met zelfgemaakte bommen dingen op te blazen?, bekent hij. De marinier ziet ook de meerwaarde van deze opleiding. We krijgen een goede basiskennis mee van explosieven en hoe we die in de praktijk kunnen gebruiken. Ik word straks bij de Unit Interventie Mariniers geplaatst en werk ook veel met explosieven, maar dan meer geënt op inbraaktechnieken. Ik vind het mooi om te zien wat de uitwerking van explosieven op materialen is. Wat hier geleerd wordt, is straks van levensbelang in Afghanistan, benadrukt Ter Horst de waarde van de Assault Engineer opleiding. De jongens die straks bij het genie verkenningspeloton worden geplaatst, zijn eerst hier opgeleid. Zij zijn degenen die straks voorop lopen in Afghanistan. Daarom moet hun kennis van explosieven optimaal zijn. De bunkers zijn ideaal om in te werken: veilig en onder alle weersomstandigheden. 12

13 Burgerspecialisten worden in zes weken officier De artsen uit de AOBT072 Tijdens de Aspirant-Officieren Bepaalde Tijd Opleiding (AOBT), in de volksmond wel de mes-en-vorkcursus genoemd, worden specialisten in zes weken tijd klaargestoomd tot officier bij de Koninklijke Marine. Deze deskundigen hebben specifieke kennis en vaardigheden waaraan de marine behoefte heeft. Te denken valt aan communicatiedeskundigen, onderwijskundigen, geestelijk verzorgers, vliegers die buiten defensie de luchtvaartschool hebben doorlopen en geneeskundigen. Van klas AOBT072, toevallig enkel bestaand uit artsen en één tandarts, vertellen Nicole Wijnands en Nienke Smit waarom zij voor de marine hebben gekozen. Tekst: Barry Wijnandts/Foto s: Nicole Wijnands Na de studie geneeskunde in Rotterdam ging Nicole Wijnands als basisarts bij een commerciële Arbodienst aan de slag en groeide door naar de functie van bedrijfsarts. Ik moest nog een stage lopen en ik kende iemand bij de marine. Zo maakte ik kennis met dit bedrijf. Haar officiële werkplaats was het Gezondheidscentrum Den Haag, maar ze heeft daar alle locaties in Nederland die aan de marine zijn gerelateerd wel bezocht. Ik wilde meer de kant van de geïntegreerde zorg op, zodat ik naast bedrijfsarts ook meer de curatieve zorg op kan. Die optie bood een functie als burgerarts bij de marine niet. Als militair zou Wijnands zowel als adviserende bedrijfarts als genezende huisarts ervaring opdoen. Vanzelf ging dat echter niet. Ik ben al anderhalf jaar bezig met solliciteren, maar twee keer afgekeurd. Ik heb wel een burgerfunctie aangeboden gekregen, maar omdat ik die geïntegreerde kant op wilde, heb ik dat afgeslagen. Uiteindelijk lukte het en nu zit Wijnands in de verkorte officiersopleiding. Fysiek is het op sommige momenten wel zwaar, maar voor de rest valt het wel mee. Ik had het meer gestructureerd verwacht, vertelt ze over de opleiding. Ik leer een stukje van de marine kennen, waarmee ik als burger niet in aanraking zou zijn gekomen. Tijdens de opleiding komen naast verdiepende vakken als een inleiding in internationale veiligheidsstudies en militair recht ook de specifieke vakken, die de studenten inzicht geven in de organisatie, rangen en standen en een basis in sea safety training op de NBCD-school. Hoewel maar in beperkte mate, zegt Wijnands een beeld te krijgen van wat eigenlijk elke matroos en adelborst moet doormaken aan het begin van een loopbaan bij de marine. Bivak, het gevoel hoe de organisatie in elkaar zit, het interne leven en de strenge regels ervaren mijn medestudenten en ik ook een beetje. Het heeft alleen geen directe meerwaarde om onszelf te vormen. Pas aan boord leer je de echte mores van het bedrijf kennen. Ik ben ook al gewaarschuwd dat men op een schip direct zal zeggen: Dat is de dokter. Wijnands verwacht bij de marine veel breder ingezet te kunnen worden, dan in de burgermaatschappij. Ik hoop me veel meer te kunnen ontwikkelen als huisarts, op het gebied van Search and Rescue en als bedrijfsarts. Voor dat laatste hoopt ze bij de marine veel meer vanuit kwaliteit te kunnen werken, dan vanuit kwantiteit. Nienke Smit is nog maar net in Groningen in de geneeskunde afgestudeerd. Het introbivak moest ze eerder dan de overige cursisten verlaten om haar bul in ontvangst te nemen. Ik ben dus echt net afgestudeerd en ik heb eigenlijk nog geen richting in mijn hoofd waarin ik me wil specialiseren, begint ze haar verhaal. Maar spoedeisende hulp heeft duidelijk haar voorkeur. Tijdens mijn co-schappen heb ik daar gewerkt. Het leuke is dat je allerlei specialismen tegenkomt. Toen het einde van haar studie naderde, voelde ze de innerlijke drang om over de tijd na haar studie te gaan denken en zich te richten op het solliciteren. In juni 2007 kwam ik een vacature tegen bij de spoedeisende hulp in het Geminiziekenhuis in Den Helder, met daaraan vast Search and Rescuediensten in de weekeinden. Deze methode van instroom voor artsen is relatief nieuw. Het biedt beginnende artsen de mogelijkheid om zich te oriënteren op de toekomst, zonder zich direct te hoeven vastleggen in een contract van vijf jaar, zoals vanouds gebruikelijk was. Elk half jaar kunnen de cycli van weekenddiensten worden gecompenseerd door een tijdelijke plaatsing elders in de organisatie. Zo doen beginnende artsen in korte tijd veel ervaring op in verschillende takken van de geneeskunde. Als ik alsnog besluit bij de marine te blijven, dan ga ik de opleiding tot Algemeen Militair Arts (AMA) in, maar wel met vrijstelling voor bepaalde vakken, zegt ze. Tijdens de AOBT opleiding worden we vooral fysiek uitgedaagd. Mentaal valt dat wel mee, zegt Smit. Op verzoek van voorgaande klassen is de opleiding iets prikkelender geworden. De studenten krijgen meer opdrachten dan voorheen en ook nog eens huiswerk. Het is niet realistisch om een totaal onbekende wereld in te stappen en te verwachten dat we binnen zes weken militair zijn. Maar we kunnen er wel een beetje aan ruiken, zodat we een beeld hebben van wat de rest heeft meegemaakt. Volgens Smit is vooral het verleggen van haar grenzen wat de opleiding uitdagend maakt, maar ze verwacht pas tijdens de AMA-opleiding veel meer inzicht te krijgen in wat voor bedrijf de marine is. Hier krijg ik wel enigszins in de gaten hoe de marine werkt. Iedereen gebruikt enorm veel jargon en afkortingen. Als arts probeer ik dat altijd zoveel mogelijk te vermijden naar mijn patiënten toe, maar hier lijkt niemand moeite te doen om de taal enigszins begrijpelijk te houden! 13

14 Hr.Ms. De Ruyter terug uit Libanon Een afschrikkende werking 525 Ondervragingen en drie keer staat van paraatheid noteerde kapitein-luitenant-ter-zee Jeanette Morang in het scheepslogboek van Hr.Ms. De Ruyter, alweer het derde fregat van de Koninklijke Marine ingezet voor de United Nations Interim Force in Lebanon (UNIFIL). Feestelijk verwelkomd door het thuisfront en zelfs een carnavalsband, liep het LCF op woensdag 23 januari weer haar thuishaven binnen. Tekst: Vanessa Strijbosch/Foto s: Richard Frigge (AVDD) en Albert Vermeulen Bijzonder en op momenten best spannend, blikte kapiteinluitenant-ter-zee Jeanette Morang in het Noordhollands Dagblad terug. Ook de televisiezender SBS6 besteedde aandacht aan de terugkeer van de De Ruyter. Het is niet het eerste fregat uit een ernstmissie dat in Den Helder terugkeert, maar toch spreekt de inzet van het LCF voor de kust van Libanon tot de verbeelding. Drie keer heeft de commandant moeten beslissen om de wapens te bemannen en door te laden. Volgens Morang waren dat de momenten waarop zij en haar bemanning ervoeren dat het gevaar wel heel dichtbij kwam. Geen paniek Het schip was verantwoordelijk voor de luchtbeeldopbouw boven de Area of Maritime Operations (AMO). Hierbij was het belangrijk dat alle vliegtuigen tijdig gezien en geïdentificeerd werden. Toen er tot driemaal toe een onbekend vliegend object hun zone binnenvloog, moest de commandant direct in actie komen. Tot paniek heeft het niet geleid, al onderstreepten dergelijke momenten voor de bemanning dat het werkelijk om een ernstmissie ging. Taken Het doel van United Nations Interim Force in Lebanon (UNIFIL) Hr.Ms. De Ruyter in de haven van Alexandrië. 14

15 Het schip was verantwoordelijk voor de luchtbeeldopbouw, waarbij het belangrijk was dat alle vliegtuigen tijdig gezien en geïdentificeerd werden. SMJR Kosters ontving zijn vijfde herrinneringsmedaille uit handen van directeur Operaties Defensiestaf GENMAJ Oostendorp. is het assisteren van de lokale autoriteiten bij het voorkomen van wapensmokkel naar de strijdende partijen in Libanon. Het fregat was niet alleen verantwoordelijk voor het tijdig zien en identificeren van vliegtuigen, ook vervulde het de Maritime Interdictions Operations (MIO)-commander taak. In die rol was de commandant van het schip verantwoordelijk voor de kwaliteit van de oppervlakte beeldopbouw en positionering van de VN (oorlogs-)schepen in de AMO. Overuren Vlak voor binnenkomst reikten brigadegeneraal der mariniers Rob Verkerk (Directeur Operaties) en generaal-majoor Lex Oostendorp (Directeur Operaties Defensiestaf) aan de bemanning de Herinneringsmedaille Vredesoperaties uit. De bemanning voerde gedurende de patrouilles 525 ondervragingen uit. Ook de boordhelikopter maakte veel overuren ten behoeve van de missie. De gegevens over schepen, die de bemanning uit de ondervragingen verkreeg, werden doorgegeven aan de Duitse staf, die op haar beurt de informatie weer doorgaf aan de Libanese autoriteiten. Die lieten op basis hiervan een aantal schepen doorzoeken zodra die in Libanon in een haven aankwamen, maar ze bleken toch bonafide. Toch kan hieruit voorzichtig geconcludeerd worden dat het cordon rondom Toen er tot driemaal toe een onbekend vliegend object hun zone binnenvloog, moest de commandant direct in actie komen Hoe zat het ook alweer met UNIFIL? De strijd tussen Israël en de Palestijnen is al decennialang een feit. In het begin van de jaren 70 werd ook Libanon in dit conflict betrokken, toen Palestijnse troepen zich vanuit Jordanië in Libanon stationeerden. In maart 1978 voerde de Palestijnse Vrijheidsorganisatie, de PLO, vanuit Libanon een zwaar bombardement uit op Israël. Het antwoord van de Israëliërs was de bezetting van het zuiden van Libanon. De Libanese overheid besloot hierop om de hulp van de VN in te schakelen. In de VN Veiligheidsraad werd resolutie 425 afgekondigd. Hierin stond dat de Israëlische troepen zich moesten terugtrekken uit Libanon en de soevereiniteit van het land moesten herstellen en respecteren. Om dit voor elkaar te krijgen, werd een VN-vredesmacht in zuid-libanon gestationeerd. In Resolutie 426 werd hiertoe definitief besloten, de United Nations Interim Force in Lebanon: UNIFIL, was een feit! Toen Israël in 1982 opnieuw Libanon binnenviel en daarmee de resoluties van de Veiligheidsraad schond, werd UNIFIL militair buitenspel gezet. Gedurende deze hele bezetting, heeft de VN slechts voor de lokale bevolking kunnen zorgen. Pas bij de volledige terugtrekking van Israël in 2000 kon UNIFIL zijn taken opnieuw opnemen. de internationale wateren van Libanon tenminste een afschrikkende werking heeft gehad. Bevoorradingsschip Hr.Ms. Amsterdam heeft op 17 januari het stokje van haar voorganger overgenomen en zal de komende periode patrouilleren langs de Libanese kust. De tweede Libanonoorlog brak uit op 12 juli 2006 en was een gewapend conflict tussen Israël en de Libanese Hezbollahbeweging. Het conflict begon toen strijders van de Libanese Hezbollah-militie het door Israël bezette grondgebied binnendrongen en een Israëlische grenspost aanvielen. Bij deze aanval werden drie Israëlische soldaten gedood en twee gevangengenomen. Tegelijkertijd vuurde Hezbollah raketten af op Israëlisch grondgebied. Direct daarop probeerden militairen van het Israëlische leger de gevangengenomen grenswachten te bevrijden. Deze poging mislukte en hierbij kwamen nog eens vijf Israëlische militairen om het leven. Deze actie luidde het begin in van een nieuwe confrontatie tussen Hezbollah en Israël. Op 14 augustus 2006 werd besloten tot een staakt het vuren, maar nog steeds vindt er wapensmokkel plaats. Het officiële doel van UNIFIL is dan ook het assisteren van de lokale autoriteiten bij het voorkomen van wapensmokkel naar de strijdende partijen in Libanon. De vredesmacht UNIFIL bestaat op dit moment uit ongeveer tweeduizend militairen. (Bron: en 15

16 LTZ2OC Post en MATR 1 Janssen vechten op thaiboksgala Marinesucces in de boksring Hoofd erbij houden, blijf denken! wordt er geroepen vanuit de rode hoek in de boksring naar de thaibokster die zich in zweet werkt. Marieke Post staat even later tegenover haar trainer die met een handdoek wappert en haar enthousiast toespreekt. Het gevecht gaat verder en het publiek schreeuwt. Achter de ring, op de tribune wordt ze aangemoedigd door een, in groene en blauwe pakken gehulde, delegatie uit Den Helder. Ze geven een militair tintje aan dit thaiboksgala en juichen voor hun collega, die in het dagelijkse leven luitenant-ter-zee 2OC is en werkzaam als sportfysiotherapeut bij de Centrale Ziekenboeg. Tekstbewerking: Vanessa Strijbosch/Foto s: Harmen Bakker Op zaterdag 9 februari verruilde de marineofficier haar lange doktersjas voor een korte thaibokstrunk en haar steriel witte werkkamer maakte plaats voor het, door de verlichting opgewarmde, canvas van een boksring op het thaiboksgala Battle of Flevoland. De fanatieke thaibokster komt uit in de nieuwelingenklasse en boekte al gelijk succes: ze won haar tweede partij door middel van een jurybeslissing. Haar toch wel extreme hobby roept automatisch de vraag op wat een militaire fysiotherapeute beweegt om te gaan thaiboksen. Geen windeieren De marineofficier voelt zich niet anders dan andere thaiboksers. Ik denk niet dat mijn trainingen veel anders zijn geweest dan van de meeste vechters. Maar dat haar medische achtergrond haar misschien toch een klein voordeel biedt in de ring, durft ze wel toe te geven. Ik denk dat ik meer verstand van het menselijke lichaam en de trainingsopbouw heb dan de meeste kickboksers. Waar ik erg op let is gezonde voeding en supplementen, genoeg slaap, een verantwoorde training en trainingsbelasting. En die strategie legde haar geen windeieren. Vorig jaar december vocht ze haar eerste partij in Zaandam en won die op punten. Direct daarna werd ze door de promotor, Aaldrik Jager van Tooy Gym, uitgenodigd voor het grote thaiboksgala in Emmeloord op 9 februari. 16

17 Sportief Wat ik zelf graag wil bereiken in de ring, is een mooie en sportieve pot neerzetten, stelt Post die duidelijk geen gewelddadig karakter bezit. Het publiek moet niet voor niets zijn gekomen. Ik heb zelf al een stuk of zeven gala s bezocht en ik vind de sfeer, de wedstrijden en de spanning echt geweldig. Ik zie er naar uit om snel weer in de ring te stappen. Wat ik graag wil bereiken in de ring, is een mooie en sportieve pot neerzetten Sterke bokstechnieken Wim Janssen verruilt in zijn vrije tijd de machinekamer van Hr.Ms. Johan de Witt waar hij werkzaam is als matroos stoker, voor de ring. Ook hij boekte succes op het boksgala. In de tweede ronde was hij te sterk voor zijn tegenstander en trok vooral met sterke bokstechnieken de partij op punten naar zich toe. Dit gevecht wilde ik wat rustiger beginnen aangezien ik mijn vorige wedstrijd veel te wild begon en mijn schouder blesseerde. Ik probeerde zo technisch mogelijk te vechten en zoveel mogelijk punten te scoren. Dat is aardig gelukt, vertelt Janssen over zijn partij. Combineren De matroos 1 neemt, net als zijn vrouwelijke marinecollega, de thaibokssport erg serieus. Maar is een varend militair beroep wel te combineren met een dergelijke fanatieke sport? Hr.Ms. Johan de Witt gaat dit jaar nog niet zo heel veel varen, dus ik wil zoveel mogelijk partijen draaien en in de C-klasse terecht komen. Dat betekent dat ik veel moet trainen op verschillende locaties. Tijdens de onderhoudsperiode van het schip in Vlissingen kan ik daar trainen en in het weekend train ik in mijn woonplaats, waar genoeg A-klasse vechters lopen om mezelf aan hun niveau op te trekken. Janssen wil echt verder komen in zijn sport en houdt er een bijna militaristische strategie op na: Wat er ook in de ring gebeurt, ik moet blindelings naar mijn trainer kunnen luisteren en hem vertrouwen. Ik moet niet denken of een trap of stoot wel zin heeft als dat geroepen wordt, maar ik moet hem gewoon geven. Uitvoeren mars dus! Dat de thaibokssport zijn roots heeft in het leger, is een historisch gegeven. Maar het is ook een actueel gegeven dat de thaibokssport en de marine ook prima samen kunnen. Naast Marieke Post en Wim Janssen volgen wel meer marinecollega s bokslessen op de school SportsArt, gevestigd op de Oude Rijskwerf in Den Helder. Met dank aan korporaal TDW Harmen Bakker Thaiboksen en militairen Uit diverse publicaties blijkt dat eind zestiende eeuw, onder het bewind van koning Narechen de Grote ( ), het Muay Thai een onderdeel vormde van de militaire opleiding. De koning zelf stond bekend als een expert op het gebied van de individuele vechttechnieken. Het Muay Thai werd een favoriet tijdverdrijf en er werden vele wedstrijden georganiseerd die door jong en oud werden bezocht. In de vroege tijden werden niet, zoals tegenwoordig in ronden van drie minuten gestreden; een gevecht duurde zolang als de vechters het volhielden! Omstreeks de dertiger jaren werden regels van het internationale boksen ingevoerd, zoals het gebruik van bokshandschoenen, indeling in gewichtsklassen en het vechten in een moderne boksring. Tegenwoordig is Nederland één van de toonaangevende landen in de sport met vele kampioenen die hun sporen ruimschoots hebben verdiend in Thailand en Japan. Elk weekend worden er in Nederland vele gala s georganiseerd waar iedereen in een klasse systeem, ingedeeld in gewichten, verder kan komen. Na drie winstpartijen in de nieuwelingenklasse gaat men verder in de C, B en vervolgens naar de A klasse.

18 OMT test operationele inzetbaarheid mariniers Keurmerk voor Keurkorps Fysieke getraindheid, schietvaardigheid en tactisch opereren. Dag in, dag uit bekwamen mariniers zich in deze drie pijlers die de basis vormen voor de wereldwijde inzetbaarheid van dit keurkorps, in alle omstandigheden en voor iedere missie. Toch ontbrak enige vorm van kwaliteitsbewaking. Met de professionalisering van de krijgsmacht en de invoering van de Operationele Mariniers Test, kwam hier echter verandering in. Tekst: Karen Gelijns/Foto s: Peter Bijpost

19 Al sinds de jaren 60 traint en keurt de marine in de Flag Officer Sea Training haar oorlogsbodems op wereldwijde inzetbaarheid in alle delen van het geweldsspectrum. Met de invoering van de Operationele Mariniers Test (OMT) kent nu ook het Korps Mariniers een soortgelijke kwaliteitsgarantie. De pilot vond vorige maand plaats op Curaçao. Daar testte het Mariniers Trainings Commando (MTC) de mannen van de 31ste en 32ste infanteriecompagnie plus het bootpeloton, op operationele inzetbaarheid, fysieke gesteldheid en wapenkennis. Train as you fight Bij de ontwikkeling van realistische testscenario s voor de Operationele Mariniers Test hanteerde het MTC het typische marineprincipe train as you fight. Toen ze bekeken hoe lichte infanterie-eenheden vandaag de dag moeten kunnen opereren, kwamen ze al snel uit bij de inzet van de Special Forces Task Unit in Uruzgan. Voor deze eenheid ook wel VIPER genoemd behoort het omgaan met vijandelijk vuur, zelfmoordaanslagen en improvised explosive devices inmiddels tot de harde werkelijkheid. Kaderleden van VIPER briefden vorig jaar op Curaçao de mariniers over hun ervaringen en de wijze waarop zij in Afghanistan opereerden. geweergroep en pelotonsniveau. Daarnaast krijgt het kader inzicht in de doelmatigheid van hun trainingsprogramma en in hoeverre deze aansluit op wat een marinier moet kunnen. Geen excuus Het testen van de fysieke gesteldheid ging op Marinekazerne Suffisant in alle vroegte van start met een hindernisbaan uurloop hindernisbaan cyclus. Gekleed in gevechtstenue, inclusief scherfwerend vest en uitgerust met eerste lijn bepakking en wapen, bedwongen de mariniers één voor één al klimmend, tijgerend, balancerend en springend de hindernisbaan. Zonder zichtbare problemen vervolgden ze de test met een uur hardlopen, om vervolgens nog eenmaal over de hindernisbaan te gaan. Het was goed te doen, vertelt korporaal der mariniers Patrick van Vessem achteraf. Je kent exact de eisen en daar train je op. Ook de zwemtesten en de 10 km avondmars met derde lijn bepakking (ca. 25 kg), wapen en helm, leverden dan ook weinig problemen op. Dit in tegenstelling tot de testen schietvaardigheid en wapenkennis, waar het niveau lager lag dan gehoopt. Niet alleen op het persoonlijke wapen Diemaco C7A1 en LOAW, maar met name op het groepswapen de MAG mitrailleur. Van Vessem: Schietvaardigheid houd Al klimmend, tijgerend, balancerend en springend bedwingen de mariniers de hindernisbaan Deze informatie diende als basis voor een scenario dat de lading van hedendaags opereren dekt, vertelt majoor der mariniers Peter Hengeveld, die als Stafofficier Marinierszaken Caraïbische Gebied nauw betrokken was bij de ontwikkeling van de OMT. Voeg daar het fysieke profiel, wapenkennis en schietvaardigheid aan toe en je krijgt een redelijk compleet plaatje aangaande de inzetbaarheid van onze mariniers. Niet alleen op individueel niveau, maar ook op je alleen op peil door het regelmatig te doen en dat is de laatste tijd te weinig gebeurd. Daarnaast beschikt Curaçao in tegenstelling tot Nederland niet over een schietbaan met klapschijven, waarmee je effectiever fire and manoeuvre kan trainen. Toch gebruikt Vessem deze logische verklaring niet als excuus. Elke marinier die zichzelf eerlijk in de spiegel aankijkt, weet dat het beter kan én moet. Dat moeten we dus aanpakken. 19

20 20

21 Vuurkracht Na het onder de loep nemen van de individuele vaardigheden, testte de OMT het niveau van tactisch optreden op geweergroep- en pelotonniveau. In een round-robin doorliep elke geweergroep diverse tactische scenario s, waarin zij onder meer te maken kregen met een sniper, hinderlagen, onverwacht vijandelijk vuur, de afvoer van een gewonde, een improvised explosive device en het opzetten van een roadblock. In de daarop volgende 40-uur durende pelotonsoefening kregen de mariniers te maken met objectbeveiliging, interceptie van vijandelijke activiteiten, een cordon search operaties en een deliberate attack met life firing. Realistische scenario s, waarin je goed inzicht krijgt in het niveau van command, control and communication binnen een eenheid, vindt pelotonscommandant van de 31ste infanteriecompagnie, eerste luitenant der mariniers Frank Ramakers. Je ziet het niveau van leiderschap, tactisch inzicht, de wijze van reageren en van aansturen. Binnen de diverse scenario s keken de examinatoren vooral naar command and control; manoeuvre; vuurkracht; en force protection. Uit de eerste evaluatie bleek dat de ondersteunende wapens effectiever ingezet hadden kunnen worden. De MAG is onze grote vuurkracht. Daarmee kunnen we tijd winnen en een situatie meester maken. Hier moeten we meer gebruik van maken. Vinger op de zere plek Na twee intensieve weken beoordeelde het Mariniers Training Commando de marinierseenheden in het Caraïbische Gebied met een voldoende min. Je hoopt uiteraard dat je eenheden goed scoren, reageert Hengeveld op de toch matige uitslag. Het MTC heeft de vinger op de zere plek weten te leggen en ons een duidelijk signaal gegeven dat er ruimte voor verbetering is. Wij moeten ons nu gaan bezinnen over de wijze van trainen en de kritiekpunten aanpakken. Ondanks de uitslag kijkt Ramakers positief terug op de OMT. Wij kunnen ons allemaal vinden in de uitslag en weten wat ons te doen staat. Ik ben blij dat er eens door onafhankelijke mensen, eerlijk en helder, naar ons werk is gekeken. Dit had al veel eerder ingevoerd moeten De Operationele Mariniers Test hanteert het principe train as you fight worden bij het korps. Het biedt een stuk kwaliteitsbewaking. Van Vessem wil hier nog één ding aan toe voegen: Kwaliteitsbewaking is goed, maar het verrassingselement mist. Pas dan krijg je een realistische waarde. Lachend voegt hij toe: Bij de smaakpolitie kondigt de keurmeester toch ook niet eerst zijn komst aan? Een goede pilot voor de, tot dusver ontwikkelde, certificeringmethodiek, spreekt majoor der mariniers Peter van Ooijen, stafofficier operaties van het MTC. We hebben als het ware een röntgenfoto van de eenheid gemaakt, waarop duidelijk de sterke en zwakke plekken zichtbaar zijn. Niet alleen de eenheid kan daardoor gerichter gaan trainen, ook het MTC verfijnt aan de hand van pilot de systematiek van evalueren, om vervolgens de komende maanden de eenheden in Nederland te testen.

22 Hr.Ms. Van Amstel doet dienst als ICT-laboratorium SPEER is los Legacy, Matracs, VAS-catalogus, PO-kaarten, MBS config. Allemaal systemen die na 2013 plaats hebben gemaakt voor één enkel programma: SAP. Dan is een werkorder tegelijk bestelorder en kan via tracking and tracing het bestelde reserve-onderdeel real-time van bevoorrading tot de eenheid in Verweggistan worden gevolgd. Tekst: Barry Wijnandts/Foto s: Ruud Mol (AVDD) SPEER (Strategic Process & ERP Enabled Reengineering) wordt een van de grootste veranderprocessen binnen de bedrijfsvoering van defensie ooit. Het moet de besturing, beheersing en uitvoering van defensiebrede materieel-logistieke en financiële processen verbeteren. Eén van de kernpunten vormt de gesloten paarse logistieke keten, zodat veel processen, zoals het bevoorraden van (paarse) missies in het veld straks via één systeem gaan. Voor de bedrijfsvoering houdt het onder meer in dat veel boekwerken, cd-roms, lijsten, onderhoudsboekjes en - schrik niet - ongeveer 35 verschillende programma s door één softwarepakket, SAP, worden vervangen. Pilot De eerste concrete stap op de werkvloer lijkt, na een lange vertraging bij de invoering van SPEER, nu genomen. De invoering van SAP op financieel gebied kende op 7 januari haar eerste mijlpaal: het go-live moment van de pilot bij de CDC/Bedrijfsgroep Defensie Personeels Diensten en het Centraal Betaalkantoor in Kerkrade. In mei gaat de rest van de financiële administratie (FINAD) over op SAP. Ook de marine is inmiddels op weg. Op 17 januari is de aftrap gegeven voor de Wal en Vloot Implementatie SAP, kortweg WALVIS. Hr.Ms. Van Amstel maakt als eerste de overgang naar de nieuwe computeromgeving. Het doel van de aftrap was alle betrokken partijen de mogelijkheid te geven om bekend te raken met het nieuwe systeem. Zo kan iedereen de beste manier van omschakelen ontdekken. Deze proef dient als een testcase voor de echte migratieprojecten en moet helpen de huidige kernel, of versie van de software, verder te verbeteren. De migratie betekent behalve een aanpassing van de hardware aan boord en op de wal, dat taken en functies van de bemanning opnieuw moeten worden belegd, met de daarbij behorende autorisaties voor met name de monteurs van de (wapen-) technische dienst en de goederenbeheerders. Van printplaat naar platform Ergens in een voedingskast van de luchtwaarschuwingsradar is een printplaat gesneuveld. Een WD er maakt een storingsmelding aan in SAP, waarbij hij direct de juiste boekwerken, tekeningen en plan van aanpak kan opvragen. Hij wijst de kapotte printplaat aan, maakt een werkorder, die direct een bestelorder is. Als het vervangende onderdeel niet aan boord is, wordt dat automatisch bij het ODC Arsenaal of zelfs bij de fabriek besteld. Eventueel krijgt ook een onderhoudsploeg van het Marinebedrijf de waarschuwing dat ze in actie moeten komen. SAP houdt bij hoe vaak deze printplaat al is vervangen, hoeveel tijd de handeling kostte, hoeveel onderhoudsuren er al in de voedingkast waar deze plaat uitkomt heeft gezeten en telt dat op bij het onderhoud van de andere onderdelen van de luchtwaarschuwingsradar, tot en met het totale onderhoud van het hele schip aan toe. Het Marinebedrijf kan met deze gegevens het Periodieke Onderhoud van deze voedingskast aanpassen en eventueel modificaties voorstellen. In de toekomst wordt ook de logistieke keten verder geoptimaliseerd. SAP bevat dan een tracking and tracingfunctie voor het te bestellen onderdeel. De reserveonderdelen gaan via verschillende stations van de bevoorradingsloods naar het schip. Het is uiteindelijk de bedoeling, dat dergelijke onderdelen verscheept kunnen worden via bestaande, paarse lijnen. Reserveonderdelen voor de pantserhouwitsers, Apache helikopters, veldkeukens en -hospitalen, communicatieapparatuur en schepen worden centraal verzonden in één container en gaan via verzamelcentra in het veld en eventueel aanvulcentra bij de operationele eenheden naar de eindbestemming. Het bestelde onderdeel kan vanaf het eerste moment real-time worden gevolgd. Van projecten naar trajecten SPEER wordt het grootste ERP-project (enterprise resource plan- 22

23 ning) uit de Nederlandse geschiedenis genoemd. Aanvankelijk was er 150 miljoen euro gebudgetteerd, maar dit bedrag steeg in 2006 al naar 241 miljoen euro. SPEER vormde, samen met enkele andere grote ICT-projecten bij andere ministeries, de aanleiding voor een onderzoek naar ICT-uitgaven bij de overheid door de Algemene Rekenkamer. Die concludeerde dat ICT-projecten van de overheid vaak te ambitieus en te complex zijn door de combinatie van politieke, organisatorische en technische factoren. De Rekenkamer constateerde dat beleidsmakers te hoge verwachtingen hadden van een technisch middel bij de oplossing van een bestuurlijk probleem. Hoe meer er in zaken wordt geïnvesteerd, des te moeilijker is het om besluiten terug te draaien. Dat is volgens de zeeketenprojectleider van SPEER, kapitein-ter-zee Hans Leeflang, toch hier en daar nodig. Men dacht heel erg in projecten in plaats van trajecten. Dat leverde heel veel vertraging op. Op een gegeven moment waren er 97 verschillende migratieprojecten opgesteld, waardoor men het overzicht dreigde te verliezen. Hij concludeert dat daardoor medewerkers zaken voor zich uit zijn gaan schuiven en de sprong in het diepe tot nu toe nog niet hebben durven nemen. Leeflang vergelijkt de aanpak met het koken van tien eieren. Je kunt ze één voor één koken en dan ben je een half uur bezig. Je kunt ze ook alle tien in één pan koken. Bij het CZSK en het Marinebedrijf is men tot de conclusie gekomen dat er een traject moest worden opgestart om aan de hand van één grondig uitgevoerde omschakeling naar SAP, een model te maken waarmee elke twee à drie maanden drie schepen kunnen worden omgezet. Hier zit een enorme kostenbesparing, aldus Leeflang. De pilot op Hr.Ms. Van Amstel moet het projectteam veel kennis en inzicht opleveren, waardoor we bij volgende projecten steeds meer in eigen beheer kunnen doen. Volgens Leeflang verdient zich dat terug in de aanbesteding voor de migratieprojecten die vanaf augustus dit jaar gaat lopen. Dat is een conclusie die al in een eerder stadium in het rapport SPEER weer spits van 28 maart 2007 stond. Volgens dit rapport beperkt een beter inzichtelijk migratietraject de prijsopdrijving in de aanbesteding van de verschillende migratieprojecten. Dankzij dit uitgedachte traject ligt het CZSK een jaar tot anderhalf jaar voor op de andere krijgsmachtdelen en kan Hr.Ms. van Amstel nu als een ICT-laboratorium voor heel defensie worden gebruikt. Vanaf het derde kwartaal moeten elke twee à drie maanden drie schepen naar SAP worden omgezet De uitrol SPEER is ingedeeld in een grond-, lucht-, en zeeketen. Die laatste kent het meest concrete traject. De basis tussen de vloot en het Marinebedrijf in de onderhouds- en bevoorradingsketen wordt eerst gelegd. Daarna zullen we parallel van elkaar SAP verder gaan uitrollen, aldus Leeflang. Op die manier weten de twee partners de afhankelijkheid van elkaar tot een minimum te beperken. Bij de luchtstrijdkrachten wordt SAP per wapensysteem geïntroduceerd en voorlopig alleen nog in de bevoorradingsketen, omdat de veiligheidsmarges in het periodieke onderhoud veel kleiner zijn. Een detail als de definitie van een maand in de software (30 of 31 dagen), kan bijvoorbeeld ernstige gevolgen hebben in de frequentie van het onderhoud aan hooggevoelige techniek van de avionica. De grondketen vergt een veel grotere insteek, omdat daar bijna alle overige bedrijven onder vallen. Hierdoor wordt SAP later ingevoerd bij het Korps Mariniers. Hier en daar geeft dat wat frictie, omdat de mariniers bijvoorbeeld in het veld hun oude systemen blijven gebruiken voor reparaties en onderhoud aan de BV s en de Land Rovers. Maar ze zijn weer aangewezen op SAP voor de LCU s, die onder de zeeketen vallen. Voor 2010 moet dit echter zijn geregeld, omdat dan VASLOGDOC, waarvan de mariniers nu nog gebruik maken, dan komt te vervallen. De verregaande automatisering heeft de laatste decennia zijn impact gehad op de bedrijfscultuur. Migratiemoeheid na verschillende ICT-projecten binnen defensie, ziet Leeflang niet als een onoverkomelijke drempel. De meeste mensen zijn wel enthousiast als ik vertel wat ze gaan krijgen. Daar heeft het misschien aan geschort bij andere projecten: er werd de eindgebruiker te weinig verteld over het nieuwe systeem. Zal SPEER veel impact hebben op de huidige bedrijfscultuur? Volgens Leeflang valt dat mee: We gaan nu doen wat we altijd al hadden moeten doen. Door SAP worden we echter gedwongen om hier meer discipline in te krijgen. Dat er een al te grote verschuiving van rollen plaatsvindt, of nog meer leiderschap van achter of door de computer moet worden gegeven, verwacht hij niet. 23

24 Vliegen Op tientallen meters bij langs schepen de scheren kustwacht Je kunt of voor het grote geld vliegen aan de overkant, óf hier leuk vliegen. De vlieger kijkt vanuit een luxe Chesterfield naar een verregend Schiphol, met in de verte de grote blauwe jumbojets die geparkeerd staan aan de slurven van de vertrekhal. Een verdieping lager is een onderhoudsploeg zijn toestel aan het poetsen, een tweemotorige Dornier vol waarnemingsapparatuur. Luitenant-ter-zee 2OC Mark Foppele moet soms halsbrekende toeren uithalen in de strijd tegen foutvaarders en olielozers. Tekst: Barry Wijnandts/Foto s: Kustwacht LTZ 2OC Foppele: "Niet veel mensen zijn zich bewust van het bestaan van kustwachtvliegtuigen." Met twee vliegtuigen kan de Kustwacht 24 uur per dag patrouilleren. De bijzonder complexe organisatie van de Kustwacht, die taken uitvoert voor zeven ministeries, beschikt sinds december vorig jaar over twee vernieuwde Dorniers Deze toestellen hebben een vijftien jaar oude Dornier vervangen. De vliegtuigen, gestationeerd op Schiphol, zijn in beheer bij de luchtmacht die ook een aantal vliegers levert. Schiphol-Oost is een van de bijzondere buitenposten waar je marinemensen tegen het lijf kunt lopen. Het huidige vliegerbestand vormt een pool van zes luchtmachtvliegers en acht marinevliegers, waarvan LTZV 2OC Foppele er een is. Als vlieger op de Orion moest hij zich uiteindelijk oriënteren op een andere arbeidsplaats: of voor het grote geld vliegen bij een luchtvaartmaatschappij, of leuk vliegen bij de Kustwacht. Het werd dat laatste. De burgervluchten spelen zich allemaal hoog en droog af, wij doen alles laag. Capaciteit Foppele kwam via de Nationale Luchtvaartschool als vlieger bij de marine terecht. Ik heb tweeëneenhalf jaar op de Orion gevlogen, vertelt hij. Toen bleek dat deze toestellen zouden gaan verdwijnen, ben ik gaan kijken wat er nog meer mogelijk was en zo ben ik hier terecht gekomen. Volgens Foppele is het verloop onder de vliegers enorm, omdat er veel geld valt te verdienen in de commerciële luchtvaart. In het verleden hebben ook piloten van Martinair en van de politie op de Dornier gevlogen of zijn ingehuurd geweest via een uitzendbureau. Niet alleen de bemanning, maar ook de luchtsteun zelf werd schaars goed. Waar de Kustwacht eerder samenwerkte met de patrouillevliegtuigen van de marine, is met het verdwijnen van de Orions behoefte ontstaan aan een grotere en vernieuwde capaciteit. Met twee Dorniers vol moderne opsporingsapparatuur wil de Kustwacht 24 uur per dag in de lucht te kunnen patrouilleren. In geval van calamiteiten moet er binnen een uur een toestel in de lucht zijn. De kisten worden gevlogen door twee man. Achterin zitten twee waarnemers. Eén daarvan is van Rijkswaterstaat die zich voornamelijk bezighoudt met milieu-inspecties. De ander kan afkomstig zijn van een van de andere departementen zoals douane, politie, marechaussee of de Algemene Inspectie Dienst. De waarnemers zijn allemaal minimaal Bijzonder Opsporingsambtenaar, zodat overtreders vanuit het vliegtuig kunnen worden aangepakt. De politie- en marechausseewaarnemers zijn Algemeen Opsporingsambtenaar. Meer mogelijkheden De nieuwe toestellen wijken qua uiterlijk niet veel af van de oude Dornier. De cockpit daarentegen ziet er echter wel compleet anders uit. Eerst hadden we overal analoge metertjes zitten, bijna alles is nu digitaal, zegt Foppele. Ondanks het moderne uiterlijk zijn de vliegeigenschappen van het toestel niet wezenlijk veranderd en is de aansturing van het motorische gedeelte nog hetzelfde. De nieuwe layout van het interieur vraagt echter om veel gewenning. De mogelijkheden zijn nu veel groter, maar de basis blijft hetzelfde. Het gaat nog veel tijd kosten, om alles uit het toestel te leren halen wat er inzit. De grootste wijzigingen staan achter de stoelen van de vliegers. De opsporingsapparatuur is geheel vernieuwd en biedt het vliegtuig een veel groter opsporingsbereik. Er zit bijvoorbeeld een Automatisch Identificatie Systeem in om de namen van naburige schepen direct weer te kunnen geven. Ergens wel jammer, vindt 24

25 Foppele. Vroeger moesten we nog wel eens met een beste zee op enkele tientallen meters langs een schip vliegen, om met een lamp uit het raam te schijnen en te kijken of we nog ergens een naam konden lezen. Dat hoeft nu dus niet meer. Nederland is een van de weinige landen die op deze manier ook s nachts wist te opereren. Een van de belangrijkste taken is het opsporen van milieudelicten. De Side Looking Airborne Radar (SLAR) meet in een strook van dertig kilometer breed met behulp van een radar de verschillen in het wateroppervlak, waardoor vooral oliesporen snel te herkennen zijn. In het wc tje (op zich ook al een noviteit) achter in de kist staat een zogenoemde oil sampling buoy, die kan worden afgeworpen als er olie op het water ligt. De boei zuigt zich vervolgens vol, waardoor de Kustwacht belangrijk bewijsmateriaal verzamelt. Buiten het zicht We zijn een vrij onzichtbaar deel van de Kustwacht, zegt Foppele. Het meest opereren we ver buiten de kust en we vertrekken hier vanaf Schiphol, dus niet veel mensen zijn zich bewust van het bestaan van Kustwachtvliegtuigen. Toch weet men op zee wel degelijk dat ze goed in de gaten worden gehouden, want olielozingen zijn er volgens de vlieger nauwelijks meer in de Nederlandse sector. We doen een paar keer per jaar mee aan een internationale milieucontrole, waarbij we in 36 of 48 uur om de drie uur een cirkel over het gebied vliegen. Zo zie je bijvoorbeeld dat er buiten het Nederlandse deel van de Noordzee meer olielozingen plaatsvinden dan binnen het Nederlandse deel, niet alleen van schepen, maar ook van booreilanden. De ervaring van de Kustwacht is dan ook De digitale lay-out biedt de vlieger veel meer mogelijkheden Illegale olielozingen komen de kustwachtvliegers nauwelijks meer tegen Data-downlink De Dorniers kunnen ongeveer vier uur in de lucht blijven. Bij een Search and Rescueoperatie kunnen ze langer in de lucht blijven dan een Lynx helikopter, die het zo n twee tot tweeëneenhalf uur uithoudt. Drenkelingen oppikken is wat lastig vanuit een vliegtuig, maar de toestellen hebben een afwerpbaar reddingsvlot aan boord. De Orions konden bij een grote SAR-operatie nog weer veel langer in de lucht blijven en fungeerden vaak als luchtverkeersleiding om de reddingshelikopters naar de juiste plaats te begeleiden. Die taak kunnen de Dorniers niet op zich nemen, zeker niet als er een SARoproep tijdens een routinevlucht tussendoor komt. De Dornier is echter wel goed uitgerust om te zoeken naar drenkelingen. Onder het toestel hangt een bolletje dat als een inspecterend oog ronddraait. Een waarnemer in het vliegtuig kijkt de hele hangaar rond via zijn monitor. Net zo makkelijk schakelt hij over naar een infraroodweergave, zodat de lichamen van de monteurs in de hal ineens gepresenteerd worden als helderwitte silhouetten in een grijze ruimte. Hoewel de waarnemer maar naar één beeld kan kijken, worden beide sporen opgenomen en weggeschreven op een server. Met een datadownlink zijn de beelden al tijdens de vlucht te verzenden naar het Kustwachtcentrum of via een mobiel ontvangststation naar één van de kustwachtschepen. Het beeld is gestabiliseerd en zelfs in staat om een contact vast te houden, terwijl het vliegtuig erover heen scheert. Het bolletje draait rond als een inspecterend oog... dat booreilanden in de Nederlandse Exclusieve Economische Zone zelfs al melding doen vanaf elke 100 milliliter die wordt gemorst. In het Engelse gedeelte worden veel meer illegale lozingen, van onder andere booreilanden ontdekt. De vliegtuigen worden doorgaans ingezet op vaste tracks en vliegen die route een bepaald aantal keren per jaar af, eerst bij dag en vervolgens bij nacht, enzovoort. Deze vluchten staan willekeurig gepland en worden continue aangepast, bijvoorbeeld als er ineens een SAR-vlucht tussendoor komt, of een andere opdracht. Het vluchtschema lijkt daarmee zo willekeurig, dat zelfs de vlieger eigenlijk nooit weet wat een dag zal brengen. En dat maakt het vliegen dan weer leuk. Dornier Lengte: 16,56 meter Breedte: 16,97 meter Gewicht: max 6400 kg Maximum snelheid: 200 knopen Actieradius: 720 nm 25

26 Daden Er zijn al veel woorden aan het programma Op Koers gewijd. Mijns inziens komt het nu aan op de daden. Daden die het professioneel gedrag, de veilige werkomgeving, het goede werkgeverschap en al die andere doelstellingen van Op Koers bewerkstelligen. Dit jaar zal ik u om de maand over de voortgang van het programma bijpraten. Ook zal ik met u mijn eigen ervaringen over de thema s van Op Koers delen. Het jaar 2008 is voor Op Koers een jaar van boter bij de vis`. Het personeel van het CZSK moet in de eigen omgeving, op de kazerne en het schip, toegang tot internet hebben en vaker en langer van sportfaciliteiten gebruik kunnen maken. Dat laatste ook op zee. Ook moet u kunnen zien dat de legering wordt uitgebreid en gemoderniseerd. Tegelijkertijd zal er geld (uit Den Haag) moeten komen om deze voorzieningen te betalen. Anders worden wij als CZSK gedwongen elders in onze organisatie te bezuinigen. Wij Oprichting gemeenschappelijke medezeggenschapscommissie CZSK. Het komt nu aan op daden die de doelstellingen van Op Koers zullen bewerkstelligen vrouwen en mannen, burgermedewerkers en militairen ongeacht rang en stand plezierig werken is. Elkaar onderling aanspreken is en blijft lastig. Dat we dat (gaan en blijven) doen is voor mij de echte uitdaging in Succes daarmee. Tot slot. Op een aantal voorstellen van het CZSK inzake Op Koers heeft LTGEN Bertholee als Voorzitter van de Stuurgroep Staal, positief beslist; voor onder moeten op hetzelfde moment begrijpen dat Den Haag ons controleert en bijvoorbeeld nagaat of in onze opleidingen voldoende aandacht wordt besteed aan de gedragscode en de nieuwe visie op leidinggeven, inclusief de sociale aspecten daarvan. Uitdagende toekomst Op het eerste gezicht is daar niets bijzonders aan. Er zijn immers nog zoveel andere terreinen waarop in 2008 voor het CZSK `geen woorden, maar daden` geldt. Gender, dus meer vrouwen. Betere vulling, dus meer instroom en minder uitstroom. Medezeggenschap, dus actieve MC s en GMC s. Een uitdagende toekomst, dus een afgeoefende NLMARFOR-staf, groen licht voor het instandhoudingsprogramma van de Walrusonderzeeboten, expeditionaire opdrachten op zee en op het land, enzovoorts. Professionele werkomgeving Toch is er in mijn ogen bij Op Koers iets bijzonders. Met Op Koers is onverbrekelijk verbonden het aanspreken van elkaar op houding en gedrag. Zodat we daadwerkelijk kunnen zeggen dat we zelf een professionele en veilige werkomgeving creëren waarin het voor andere internet op walinrichtingen, sport, toezicht en aanpassing van opleidingen heeft hij financiële middelen beschikbaar gesteld. Vanaf 1 februari helpt KTZA Klomberg (TAFA.Klomberg@mindef. nl) mij Op Koers te bewaken. U kunt hem benaderen voor vragen en/of suggesties. KTZ Heijboer die de afgelopen maanden Op Koers in zijn pakket had, is overgeplaatst. Hem en allen die hem weer hebben gesteund, wil ik vanaf deze plek bedanken. Schout-bij-nacht Wim Nagtegaal P-CZSK 26

27 In de Alle Hens van september 2007 hebben wij een oproep gedaan voor mensen die zitting willen nemen in de redactieraad. Doel van deze raad is om een beter inzicht te krijgen wat de lezer van zijn personeelsblad verwacht. Een van de aanbevelingen uit een gehouden lezersonderzoek was om meer interactie tussen de redactie en de lezer te realiseren. De volgende personen hebben inmiddels zitting genomen in de raad: KLTZ Wilco Kramer (voorzitter), Eerste Officier KIM; AOOMARNALG Roel Ebbinge, stafadjudant Korps Mariniers; SGTLDV Michiel Schuitemaker, chef hofmeester ZVPR; SMJRLDV Rob van der Heijde, hoofd catering en accommodatie MK Erfprins en KLTZ Jaap van der Wal, hoofd stafbureau Infrastructuur en Vastgoed; Joke Diekerhof, Bijzondere Personele Zorg; Marion van Drunen en Anita van Dissel van het Nederlands Instituut voor militaire Historie. Bij voorkeur zoeken wij nog naar een vertegenwoordiging vanuit de manschappen en jonge onderofficieren, die een duidelijke mening hebben over hoe hun personeelsblad eruit zou moeten zien. Is de Alle Hens naar uw mening te groen of te blauw? Mag het wat kritischer of staan de kleuren niet aan? U kunt daarover contact opnemen met bovenstaande personen, of via allehens@mindef.nl. P&O BULLETIN DIEPT FUNCTIETOEWIJZINGSPROCES UIT In de vierde P&O-bulletin, die bij deze Alle Hens meegezonden is aan het personeel, wordt uitgebreid ingegaan op de wijziging in de uitvoering van het functietoewijzingsproces per 1 februari U bent hierover al geïnformeerd via MARALG 005/08. Deze aanpassing is nodig om beter te kunnen omgaan met de personele tekorten in de organisatie, om invulling te kunnen geven aan de invoering van het Flexibel Personeel Systeem (FPS) en om een aantal veelgehoorde klachten over de gang van zaken rond de functietoewijzing weg te nemen. De aanpassing van het proces heeft alles te maken met de aankomende invoering van loopbaanbegeleiding binnen P&O door de invoering van het FPS. De gewijzigde uitvoering en de invoering van loopbaanbegeleiding hebben gevolgen voor u als medewerker en als lijnmanager. Als medewerker krijgt u een vast aanspreekpunt binnen de P&O-organisatie, namelijk de loopbaanbegeleider. Uw belangen worden mede Terwijl het laatste saluutschot weergalmt, passeert het nieuwe stationsschip, Hr.Ms. Van Galen, de havenhoofden van Willemstad. Majestueus glijdt het 122 meter lange M-fregat de Sint Annabaai binnen, om vervolgens af te meren aan de Rimasteiger op Marinebasis Parera. Met paradeerrol op post en het afgeven van de gebruikelijke ceremoniële saluutschoten aan de koninkrijksvlag en de Gouverneur van de Nederlandse Antillen, liep de Van Galen half februari Willemstad binnen. De komende vijf maanden voert het nieuwe stationsschip REDACTIERAAD ALLE HENS door de loopbaanbegeleider bewaakt, ook als u op zee of in het veld zit of op uitzending bent. Ook krijgt u eerder duidelijkheid over een aankomende functiewisseling en over uw loopbaanmogelijkheden op langere termijn. Als lijnmanager behoudt u een vast aanspreekpunt binnen de P&O-organisatie, namelijk de P&O-adviseur. Door de wijziging in het functietoewijzingsproces kan de lijnmanager zich meer focussen op het uitvoeren van zijn primaire P&O-verantwoordelijkheden. Ook wordt in het P&O-bulletin nader ingegaan op de uitbreiding van de P&O selfservice, de verzoekenprocedure en de taken van en procedures bij de Hoor- en Adviescommissie P&O KM (voorheen CAM en COOM). Ik ben er van overtuigd dat ook dit P&O-bulletin u weer goed informeert over de laatste ontwikkelingen op P-gebied en u daarmee helpt bij het uitvoeren van uw taken en verantwoordelijkheden op dit gebied. (Tekst: KTZ A.A. Minderhoud, HP&O KM) CEREMONIËLE BINNENKOMST STATIONSSCHIP counterdrugsoperaties uit voor zowel de Koninklijke Marine als voor de Kustwacht van de Nederlandse Antillen en Aruba. Voor counterdrugstaken buiten de territoriale wateren, heeft de Van Galen een Law Enforcement Detachement (LEDET) van de US Coast Guard aan boord. Het fregat is uitgerust met een Westland Lynx helikopter. Voorafgaand aan de uitzending naar de Nederlandse Antillen en Aruba, onderging de Van Galen een intensief opwerkprogramma waarbij de nadruk lag op counterdrugsoperaties en Nucleaire-, Biologische-, Chemische bescherming en MARINIERSFEESTJE IN AMSTERDAM De Tri Marine Corps Staff Talks, de stafbesprekingen tussen vertegenwoordigers van de Britse Royal Marines, het Amerikaanse United States Marine Corps en het Korps Mariniers, hadden op maandag 11 en dinsdag 12 februari plaats in Amsterdam. De drie korpsen informeren elkaar geregeld over recente operationele ervaringen, onderwerpen van gemeenschappelijk belang en gemeenschappelijk uitdagingen. Ook werden de mogelijkheden voor verdere samenwerking onderzocht. Nederland verkeert in een bevoorrechte positie door met deze twee grotere broers aan tafel te zitten. Met name het US Marine Corps is met mannen en vrouwen in uniform van een geheel andere orde dan het Korps Mariniers, het Commando Zeestrijdkrachten of zelfs de gehele Nederlandse krijgsmacht. Naast de zakelijke besprekingen was er ook ruimte voor het aanhalen van de goede betrekkingen tussen de marinierskorpsen. Op maandagavond werd gezamenlijk gegeten in d'vijff Vlieghen, één van de oudste restaurants van de hoofdstad en daarmee een bijzondere attractie voor de buitenlandse gasten. Ook was er ruimte voor een cultureel programma dat de gasten in staat stelde enkele bezienswaardigheden in Nederland te zien of te bezoeken. De Tri Marine Corps Staff Talks rouleren over de deelnemende landen. De volgende talks vinden plaats in het voorjaar van 2010 in de Verenigde Staten. TIP VOOR DE REDACTIE? MAIL M NAAR: ALLEHENS@MINDEF.NL Damage Control (NBCD). Ook humanitaire hulpverlening en rampenbestrijding kwamen in het opwerkprogramma aan bod. Zo nam de Van Galen bij Groot-Brittannië deel aan een intensieve disaster exercise. 27

28 FLIPPER-THEMADAG BIJ DE ONDERZEEDIENST Dagvoorzitter KLTZ J.P.D. van Zaalen bedankt KTZE P. Rozendaal voor zijn lezing. Met als thema ALLROUNDLOOK, in de onderzeebootgemeenschap bedoeld wanneer door de periscoop een geconcentreerde blik wordt geworpen op zowel zee, lucht en eventueel land, is de jaarlijkse Flipper-themadag in de traditiekamer van de onderzeedienst gehouden. COMNLMARFOR, CDR P.J. Bindt opende de bijeenkomst en ging in zijn presentatie in op het belang van de onderzeeboot binnen NLMARFOR. Het thema was goed voor een zeer gevarieerd programma, waarbij niet alleen werd ingegaan op onderzeebootgerelateerde onderwerpen. Zo stonden er ook twee presentaties over de operaties in Afghanistan op het programma. Het zijn onderwerpen die misschien ver van het operatiegebied van de onderzeeboten staan, maar toch was het publiek erg geïnteresseerd en onder de indruk van de ervaringen van de sprekers. Verder was er die middag aandacht voor de vernieuwingen van de Periscoopsimulator op de NLBEOPSCHOOL, de laatste ontwikkelingen op het gebied van Low Frequency Active Sonar en de nieuwe reddingsmiddelen voor de Walrusklasse. Naast verslag van de nationale torpedolanceringen werd een presentatie gegeven over een Duitse lancering waaraan een Nederlandse searider deelnam. De dag werd gecompleteerd door een lezing van de projectleider Instandhoudings Programma Walrusklasse, KTZE P. Rozendaal. Dat is een groot project waarbij de komende tien jaar verschillende medewerkers van de DMO, het CZSK en de BS betrokken zijn. DE DEADLINE VOOR HET AANLEVEREN VAN ARTIKELEN VOOR HET MAARTNUMMER VAN ALLE HENS IS MAANDAG 17 MAART CDR T Ir. Klaas Visser is bevorderd tot schoutbij-nacht en sinds 3 januari plaatsvervangend directeur van DMO en Directeur Wapensystemen. Op 1 februari droeg de schout-bij-nacht officieel zijn oude functie van directeur Marinebedrijf over aan CDR T dr. ir. Arie Jan de Waard. De Waard was tot 1 januari hoofd van de Afdeling Management Control binnen de Directie Aansturen Operationele Gereedheid van de Commandant der Strijdkrachten. Hij is geen onbekende voor het Marinebedrijf, want De Waard voerde in de periode een promotie-onderzoek naar de structurering van onderhoudsbedrijven bij het bedrijf uit. Daarnaast werkte hij tussen 2000 en 2001 in de lijnorganisatie als materieelsgroepmanager Systemen. Hij is aangesteld in een periode waarin het bedrijf vele uitdagingen heeft: het instandhoudingsprogramma van de Walrusklasse onderzeeboten en M-fregatten, de bouw van de geïntegreerde mast voor het nieuwe patrouilleschip en de invoering van het enterprise resource planningspakket SAP. LTZ 1 André Roskam heeft de Franse Médaille de la Défense nationale ontvangen, vergelijkbaar met het Ereteken voor Verdienste. (foto: Peter Wiezoreck) Defensieattaché kolonel Philippe Delarc reikte de onderscheiding uit in de Franse ambassade te Den Haag. Roskam werkte van 15 oktober tot 12 december 2005 als Nederlands vertegenwoordiger en stafofficier binnen de Franse staf van de Combined Task Force 150. Deze taakgroep voerde rondom het Arabische schiereiland patrouilles uit in het kader van operatie Enduring Freedom. Naast zijn gewone taken bereidde Roskam de commando-overdracht voor van de Franse marine aan de Nederlandse. Het roer van de mijnenbestrijdingsschool EGUERMIN in Oostende is weer in Nederlandse handen. Door het bi-nationale karakter van de school, wordt de functie van directeur wisselend door een Belgische en een Nederlandse hoofdofficier vervuld. Tijdens een ceremoniële commando-overdracht, werd KTZ Stephen Glaser door de Commandant Zeestrijdkrachten als nieuwe directeur geïnstalleerd. Onder leiding van de scheidende directeur, fregattenkapitein Edwin Vanden Haute, heeft de school de NATO-status Centre of Excellence op het gebied van de mijnenbestrijding gekregen. De komst van het Naval Mine Warfare Kenniscentrum en Mission Support Center binnen de muren van EGUERMIN versterkt de expertise op het gebied van de mijnenbestrijding verder. De Directeur Ope ra ties, BRIGGENMARNS Verkerk, reikte in december 2007 achttien marinemedailles uit aan opvarenden van Hr.Ms. Van Galen, omdat zij een aantal zeer operationele jaren achter de rug hebben. De opvarenden verdienen de medaille, omdat zij voor langere periode operationeel waren geplaatst en ten minste aan één ernstmissie hebben deelgenomen. MATR 1 WDS Niels van Fessem kreeg een bijzondere medaille. Hij ontving niet alleen de Herinneringsmedaille ISAF voor zijn uitzending naar Afghanistan, maar ook de Amerikanse Army Achievement Medal, omdat hij bij het Amerikaanse Garrison Command op het vliegveld in Kandahar werkte. Op 17 januari 2008 heeft KLTZ René Tas het commando van Hr.Ms. van Speijk neergelegd. Overste Tas heeft met de Van Speijk onder andere aan de VN-operatie UNIFIL nabij Libanon meegedaan. Het commando van het jongste M-fregat werd overgenomen door KLTZ Peter Kwant. Met de nieuwe commandant maakt het schip in het voorjaar vier korte reizen, gevolgd door een zes maanden durend verblijf in de West als stationsschip. 28

29 Korting bij HealthCity Voor de sportstimulering en de komende Defensie conditieproef heeft de dienst OS&O met HealthCity gesproken over een gereduceerd tarief voor een lidmaatschap. Binnenkort staat er meer informatie op de intranetsite van de dienst OS&O: KM>Se rvice>welzijn>doso>welzijn>sport. Om alvast een idee te krijgen waar de HealthCity clubs te vinden zijn kunt u kijken op de internet website: Defensie open bowlingkampioenschap Het Defensie Open bowlingkampioenschap wordt vrijdag 18 april voor de 21ste keer gehouden. Er wordt in vier klassen gespeeld: A-klasse heren 170 en hoger, dames 160 en hoger; B-klasse heren 160 t/m 169.9, dames 150 t/m 159.9; C-klasse heren t/m 159, dames t/m en D-klasse heren en dames recreanten. Dit bowlingtoernooi heeft in het Bowling en Partycentrum De Schelmse Brug in Arnhem plaats en staat open voor iedere actief dienende en gepensioneerde defensiemedewerker, burger en militair. De kosten van dit toernooi bedragen 25, inclusief de kosten voor een mooie herinnering. De inschrijving sluit op 9 april. Belangstellenden kunnen zich opgeven bij Martin en Corry Bosman: Dwarsakker 20, 6691 DK Gendt, telnr.: of fax: 0031 (0) , martin. corrybosman@tele2.nl. Meer info op www. defensie-open.nl en Kaartleesrit De MCAM houdt zaterdag 19 april een oefenrit kaartlezen voor al het burger- en militair (inclusief Reserve en NatRes) personeel van alle krijgsmachtdelen. De rit start om uur op de vliegbasis Woensdrecht en heeft een lengte van ongeveer 105 kilometer. De tocht gaat over verharde wegen. Deelname is in teamverband (een chauffeur en een kaartlezer) is mogelijk in de gevorderden- of beginnersklasse. Voor de beginners geldt een aanzienlijk vereenvoudigd reglement. Vooraf en tussen de te rijden trajecten wordt met lichtbeelden uitleg gegeven over het reglement, de kaartleessystemen en na afloop over de ideale route. Voor de gevorderden telt deze rit mee voor het Defensiekampioenschap Kaartlezen. De kosten bedragen 7,50 per equipe. Een inschrijfformulier voor de oefenrit kan per of telefonisch (alleen maandag en dinsdag) worden aangevraagd bij het secretariaat van de MCAM, adres: a.balm.d.pruis@mindef.nl, telnr.: (MDTN) * of (KPN) Ultraloop De Jan Knippenberg Memorial-loop wordt vrijdag 21 en zaterdag 22 maart voor de achtste keer gehouden. Hiermee wordt de bekendste ultraloper die Nederland rijk was, geëerd. De loop over 160 kilometer, die altijd in de even jaren plaats heeft, is voor het laatst in 2002 gehouden. De start is vrijdagavond om uur in Vlaardingen en met een limiet van twintig uur moeten de lopers uiterlijk op zaterdagmiddag uur finishen onder de vlaggenmast van MKErfprins. De eerste twintig kilometer gaan over verharde fietspaden, maar vanaf het strand bij Hoek van Holland lopen ze grotendeels over het strand helemaal naar Den Helder. Alleen bij Scheveningen en Katwijk verlaten de deelnemers het strand om de haven te ronden en bij IJmuiden gaan ze over de sluizen en om de Hoogovens heen. De KM draagt zorg voor de ondersteuning in de vorm van een veiligheidsvoertuig op het strand en voor een aantal voertuigen dat dienstdoet als mobiele verzorgingsposten langs de route. Tussen de dertig en 35 lopers gaan de uitdaging aan om deze 160 km binnen twintig uur te voltooien. Daarnaast zal de school op Texel, waar Jan Knippenberg als laatst heeft lesgegeven, als estafetteteam deze afstand overbruggen. Meer info over de loop staat op onder Jan Knippenberg. NMK cross-country opent sportjaar In de koudste maand van het nieuwe jaar vond het NMK cross-country in Oldebroek plaats. Ondanks het kleine deelnemersveld noemde de organisatie het een geslaagde opening van het sportseizoen bij Defensie. De KM werd met een kleine dertig lopers vertegenwoordigd. Dat hierbij geen vrouwelijke lopers aanwezig waren, mocht het succes niet drukken. LTZ2OC A.J. Timmers zette voor KM de beste prestatie neer door met in een tijd van 42 minuten en 28 seconden het twaalf kilometer lange parcours af te leggen. Dat was goed voor de tweede prijs in de categorie lange cross senioren. Hij veroverde ook de tweede plaats in het algemeen klassement. Meer informatie over sportevenementen en de sport- en evenementenkalender staat op de website van DOSO op het Intranet. De volgende evenementen komen er aan. Doe mee en geef je op! 5 mrt MK Basketbal - tevens selectie NMK KM MKWD Den Helder 12 mrt NMK Futsal KM MKWD Den Helder 12 mrt MT KIM cross KM KIM Den Helder 15 t/m 22 mrt ME Naval Skitour DOS&O Skigebied Kaprun/Zell am See 18 mrt NMK Schermen KNMSV Van HorneKazerne Weert 26 mrt OMK Indoor Klimmen KLu Klimhal Eindhoven 2 apr NMK Volleybal Kmar Hanzehal Zutphen 7 t/m 11 apr MK Schieten geweer en pistool KM MKWD/SSB Den Helder 9 apr PE Veteranen Badmintontoernooi KM MKWD - 16 apr NMK Basketbal KM MKWD Den Helder 21 t/m 25 apr OMK Sloepzeilen KM OPSCHOOL Den Helder 23 apr NMK Golf KL Dorhout Mees Biddinghuizen 25 apr NMK Judo Kmar Politie-academie Apeldoorn MK = marine kampioenschap, inschrijven via website DOSO NMK = nationaal militair kampioenschap, inschrijven via OMK = open militair kampioenschap, inschrijven via SPORTKALENDER CZSK ME = marine evenement, inschrijving zie berichtgeving en website DOSO MT = marine toernooi, inschrijving zie berichtgeving en website DOSO PE = particulier evenement, inschrijving zie berichtgeving en website DOSO Meer informatie en de gehele sportkalender en evenementenkalender staan op de website van de dienst OS&O: intranet>koninklijke Marine>service>welzijn>DOSO. 29

30 AMBTENAAR VAN HET JAAR Voormalig marineofficier Wassila Hachchi is tot Jonge ambtenaar van het jaar uitgeroepen. Na een spannende finalestrijd tussen vier kandidaten in theater RASA in Utrecht riep de jury, bestaande uit onder meer voormalig minister Hanja Maij-Weggen, Wassila uit tot ambtenaar van het jaar. In een van de finaleopdrachten het houden van een speech zette zij haar vorige werkgever, de Koninklijke Marine, op een positieve en attractieve manier neer. Wassila is door haar oude werkgever voorgedragen. Tot maart 2007 werkte ze op het bureau proceskaders bij het CZSK. Tegenwoordig werkt ze op het Ministerie van Economische Zaken als controller. De jonge ambtenaar van het jaar won naast een stoffelijke erkenning een ervaringsprijs, de powerstage. Deze stage houdt in dat de winnaar een dag(deel) meedraait met minister Guusje Ter Horst (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties), met Max van den Berg (Commissaris van de Koningin), Annemarie Jorritsma ((burgemeester van Almere), én de directeuren van het ABP en het BMC. BEVERSLUISPRIJS De Stichting MSF (Marine Sanatorium Fonds) wil dit jaar de tweejaarlijkse Beversluisprijs uitreiken aan een persoon of groep die een daadwerkelijke bijdrage heeft geleverd aan de bevordering van het werken leefklimaat van defensiepersoneel of op een andere manier het welbevinden van defensiemedewerkers hebben vergroot. De stichting vraagt defensiepersoneel daarom mensen voor te dragen, die voor deze prijs in aanmerking zouden kunnen komen. Sinds haar oprichting in 1918 heeft de stichting MSF zich ingespannen haar contribuanten (leden van de VBM NOV) bij te staan in het opvangen van de sociale gevolgen van ziekte. Bij de huidige ontwikkelingen in de stand van de medische techniek wordt in toenemende mate aandacht besteed aan het voorkomen van ziekte. Het MSF wil vorming en verwezenlijking van ideeën, die leiden tot een verbetering van het werk- en leefklimaat van haar contribuanten, bevorderen en stimuleren. Voordrachten en de uitgebreide reglementen zijn op te vragen bij het dagelijks bestuur Stichting MSF, Prins Hendriklaan 53A, 1781 KB Den Helder. De voordrachten dienen voor 1 juni 2008 binnen te zijn. MILICIENS VERLEGGEN GRENZEN Na een zwaar eindbivak, met onder andere speedmarsen en kaart- en kompasoefeningen, sloten 59 dienstplichtigen van de Antilliaanse Militie midden januari de Elementaire Vakopleiding (EVO) af. In deze week verleggen de miliciens fysiek en psychisch hun grenzen. Zo dalen ze af van de Tafelberg, maken ze een wateroversteek met drijfpakketten bij de Drie Gebroeders en besluiten ze het bivak met een nachtmars van vijfentwintig kilometer. Een belangrijke mijlpaal, want alleen ná het succesvol afronden van de Elementaire Vakopleiding, Schipper Schipper Verstaat u mij?... Wat is er gebeurt? Langzaam komt de schipper weer bij bewustzijn. KPLODND Michel Boer checkt of de ademhalingsweg vrij is en vervolgens de ademhaling. De schipper mompelt dat hij duizelig werd en drie dekken naar beneden is gevallen. Zijn linkerbeen en zijn schouder doen zo n pijn. Boer had al gezien dat zijn been er een beetje raar bij lag en er een behoorlijke jaap in de schouder van de schipper zat. Hij geeft MATRLDV Erwin de Waal opdracht om de bloeding dicht te drukken en zelf controleert hij de polsslag en de bloeddruk van het slachtoffer. Vervolgens doet hij een snelle systematische check van het lichaam van de schipper. Aangezien het slachtoffer steeds weg valt, geeft hij Volmatroos Casper opdracht zuurstof toe te dienen en een infuus aan te brengen. Drie bemanningsleden van Hr.Ms. Pelikaan en drie Kustwachters hebben bij Curaçaose ambulance dienst CEMS de opleiding Medische zorg aan boord met gunstig gevolg afgerond. Voor de mensen van de Kustwacht is de opleiding noodzakelijk om de vaarbevoegdheid te verkrijgen en/of te behouden. Voor de bemanning van Hr.Ms. Pelikaan is het een zeer gewenste aanvulling, omdat zij met grote regelmaat op zee zijn zonder een ziekenverpleger aan boord. Dankzij deze cursus zijn zij instaat om mogen de miliciens de begeerde baret met het embleem van de Antilliaanse Militie dragen. Vorig jaar begonnen 75 Antilliaanse jongeren aan hun dienstplicht van één jaar, die met zes maanden van militaire training, de zogenoemde EVO, start. Deze karaktervormende periode brengt de milicien normen en waarden, discipline, verantwoordelijkheidsgevoel en zelfvertrouwen bij. Daarna volgt de Civiele Vakopleiding, waarin de dienstplichtigen een beroep leren. (Foto: Peter Bijpost, AVDD) Milicien Cathalina werd uitgeroepen tot Best Man van de Elementaire Vakopleiding. PELIKAAN EN KUSTWACHT VOLBRENGEN SPEKSNIJDERCURSUS naast de standaard EHBO-handelingen ook een infuus in te brengen, injecties te geven, wonden te hechten en te reanimeren. Vroeger heette deze cursus de speksnijderscursus, omdat er werd geoefend op stukken vers spek, vertelt SGTLDGD Tjerry Faas. Hij is als ziekenverpleger op MB Parera de coördinator van de Pelikaan en de Cutters. Door de onhygiënische aspecten wordt er tegenwoordig op kunstarmen geoefend die een zeer reële weergave van de werkelijkheid zijn. De cursisten zien een rode vloeistof uit de arm komen waarin zojuist een infuusnaald is gezet. Natuurlijk hoop je het nooit nodig te hebben, zegt LTZ 2OC Wilco Faber, maar als we echte ellende aan boord hebben, kunnen we in elk geval de gewonde in een stabiele toestand brengen en na telefonisch contact met de arts op de ziekenboeg diverse medicatie toedienen. Dat heeft, denk ik, daadwerkelijk meerwaarde. 30

31 Hoog bezoek op de Marinebases Savaneta en Suffisant. Minister-president Jan Peter Balkenende en staatssecretaris Ank Bijleveld-Schouten (koninkrijksrelaties) zijn tijdens hun werkbezoek aan de Nederlandse Antillen en Aruba tussen 10 en 15 februari ook even langs geweest op de marinekazernes van Curaçao. In het kader van onderwijs bezochten de bewindslieden het project Toekomst Antilliaanse Militie op Marinekazerne Suffisant. Tijdens dit werkbezoek liet de premier zich voorlichten over de Antilliaanse Militie en de voorbereiding van jonge dienstplichtigen op een baan in de burgermaatschappij. Ook minister-president Emily de Jongh-Elhage was daarbij aanwezig. MOU OVER M-FREGATTEN De DMO gaat de materieellogistieke samenwerking met de Portugese en de Chileense marine intensiveren. Deze samenwerking heeft betrekking op opleiding en training, groot onderhoud, reserve-onderdelen en de modernisatie van de afgestoten M-fregatten. Directeur DMO Lex Hendrichs heeft daartoe in Lissabon een Memorandum of Understanding (MoU) ondertekend met Portugal en Chili. België ondertekent deze binnenkort. Door de samenwerking kunnen de vier landen gebruik maken van opgedane kennis en faciliteiten. Tevens verschaffen ze zich een betere onderhandelingspositie voor bijvoorbeeld de aanschaf van nieuwe en reserveonderdelen. Chili heeft al twee Nederlandse M-fregatten in bezit. Abraham van Hulst is in 2005 overgedragen, Tjerk Hiddes volgde in België ontving vorig jaar de Karel Doorman en krijgt dit jaar ook de Willem van der Zaan. Van Nes en Van Galen draagt Nederland respectievelijk dit jaar en volgend jaar aan Portugal over. ENTHOUSIASTE PREMIER IN DE WEST: "JULLIE ZIJN KANJERS" Kazernecommandant MAJMARNS Michiel Posthumus gaf een presentatie over de doelstellingen en werkwijze van de Antilliaanse Militie. Hierna volgde een rondleiding over de kazerne en maakten de bewindslieden kennis met de miliciens. Met diverse demonstraties van een wapenexercitie tot een boksles lieten de dienstplichtigen elementen van hun dagelijkse werkzaamheden zien. Ook spraken beide premiers persoonlijk met enkele dienstplichtigen over hun opleiding en kansen voor de toekomst. Een van de mariniers wachtte een bijzondere verassing. MARN1 Jason Kooiman, geplaatst bij het bootpeloton op Marinebasis Parera, werd op 16 februari 21 jaar. Een mooie leeftijd, waar zijn ouders hem niet persoonlijk mee konden feliciteren. Daarom had zijn vader, werkzaam als intentdant op het Catshuis, aan de minister-president gevraagd om de honeurs waar te nemen. Op Valentijsdag werd de niets vermoedende marinier op Marinekazerne Suffisant ontboden. Daar ontving hij uit handen van de premier een fles champagne en het cadeautje van zijn ouders. De bewindslieden hebben hun bezoek aan de Antillen afgesloten op Savaneta, waar ze naartoe werden gebracht in drie Super-RHIBS van de Kustwacht voor de Nederlandse Antillen en Aruba. Spectaculair, aldus een lachende Balkenende. Alleen jammer dat de staatssecretaris sneller was! Het 32e infanteriecompagnie demonstreerde hoe ze met Uit handen van de kazernecommandant ontvangt de premier een aandenken, Gedenkplaat op ereveld Kembang Kuning LTGENMARNS Rob Zuiderwijk onthulde vrijdag 25 januari op ereveld Kembang Kuning in Soerabaja in Indonesië een bronzen gedenkplaat waarop de namen vermeld staan van vijftien mariniers die in de periode in Nederlands-Indië en Nederlands Nieuw-Guinea zijn omgekomen en van wie de laatste rustplaats niet aanwijsbaar is. De gedenkplaat is een initiatief van de Oorlogsgravenstichting. De Oorlogsgravenstichting streeft ernaar de namen van Nederlandse oorlogsslachtoffers van wie de laatste rustplaats niet (meer) aanwijsbaar is, te vermelden op gedenkplaten. De Reüniecommissie Veteranen WOII Koninklijke Marine en Koopvaardij houdt donderdag 24 april de jaarlijkse reünie in de Kumpalan van het KTOMM Bronbeek, Velperweg 147 in Arnhem. Belangstellenden (Foto s: Peter Bijpost, AVDD) De afvoer van een gewonde. een amfibische landing een vijandelijk gebied infiltreren, een high value target veilig stellen, om zich vervolgens razendsnel over zee weer terug te trekken. Jullie zijn professionals, sprak Balkenende de bemanning na afloop toe. Jullie staan stevig in jullie schoenen en dat is goed om te zien. Het kabinet in Nederland heeft grote waardering voor wat jullie doen. Jullie zijn kanjers. Even napraten met de mannen. kunnen contact opnemen met R.J.I. Teunissen, telnr.: Alle oud-bemanningsleden en opvarenden van de volgende schepen zijn zaterdag 29 maart welkom op de reünie: Hr.Ms. Woendi, de houten en ijzeren mijnenvegers van flottielje van de periode Nederlands- Indië 1948 tot en met de thuisvaart in 1952 en de periode Nederlands Nieuw-Guinea 1949 tot en met De reünie heeft plaats in Fort Orthen in s Hertogenbosch. Voor meer informatie: Ock van Loo, Anna van Burenstraat 8, 5161 HH Sprang-Capelle, telnr.: HEEFT U EEN ADRESWIJZIGING? STUUR DEZE A.U.B. NIET NAAR DE REDACTIE MAAR KIJK HIERVOOR IN HET COLOFON 31

32 De afdeling CODAM, sinds 2006 gehuisvest in gebouw Zeearend van de Operationele School, prijkt met een nieuw naambord aan de muur van deze school. CODAM is een onderdeel van de directie operaties en heeft verschillende verantwoordelijkheden. Het analyseert en levert operationele data en meteorologische en oceanografische gegevens aan operationele eenheden. Tevens ondersteunt de afdeling (speciale) operaties door het beschikbaar stellen van onder andere seariders. Ook het leveren van data en personeel voor opleidingen en opwerken (SEATRAIN) GROTE DRUGSVANGST NA CARNAVALSWEEKEND Pal na het carnavalsweekend hebben de Douane Nederlandse Antillen en de Kustwacht voor de Nederlandse Antillen en Aruba tijdens een gezamenlijke actie negentig kilo cocaïne en heroïne onderschept. Een patrouille van de Kustwacht belette een volgepakte go-fast ter hoogte van de Sint-Jorisbaai op Curaçao aan land te komen. Toen het bootje daarop terug wilde varen naar open zee, lag daar de SuperRhib van de Kustwacht om de bestuurders in te rekenen. Bij nader onderzoek werden er vier balen met cocaïne en heroïne aangetroffen. De Kustwacht heeft de verdovende middelen in beslag genomen en overgedragen aan de Douanerecherche. De snelle motorboot is opgebracht naar de Kustwachtsteiger te Parera. NH90 LANDT OP HR.MS. EVERTSEN Na de succesvolle landing van de NH 90-testhelikopter aan boord van het LCF Hr.Ms. Evertsen, is het schip naar zee gegaan voor verdere beproevingen. Zo wordt onder andere het SAMAHE-systeem getest. Hiermee kan een helikopter onder zware weersomstandigheden dankzij een railconstructie van het dek naar de hangaar worden verplaatst en omgekeerd. CODAM OP DE MUUR VAN DE OPSCHOOL behoort tot het tekenpakket. Tot slot adviseert men beleidsmakers en (joint) staven. De producten van CODAM ondersteunen de commandovoering bij planning, beeldopbouw en doelsidentificatie. CODAM is beheerder van de domeinen: Akoestische data (AK); Elektromagnetische data (EM); Platformen/Wapens en Sensoren(PWS) en Meteorologische en Oceanografische gegevens (METOC). CODAM heeft een loket dat het centrale aanspreekpunt is, lokatie Z109, gebouw Zeearend (tel of of TOURNIQUET AAN DE VALREEP De bemanningsleden van Hr.Ms. Tromp en Hr.Ms. Evertsen moesten ruim een week op een andere dan de gebruikelijke manier aan en van boord gaan. Tussen 11 en 22 januari vond namelijk de pilot Toegang- en Presentiecontrole, een onderdeel van de in juli van start gaande centrale walbewaking, plaats. Omdat de centrale walbewaking ervoor gaat zorgen dat bewaking van een afstand kan worden uitgevoerd, is er een systeem nodig waarmee toegangbeveiliging en het presentieoverzicht aan boord toch is gewaarborgd. Dit systeem bestaat uit een tourniquet (draaihek), geplaatst bij de valreep met een cardreader. De bemanning kan met de geautoriseerde defensiesmartcard via het tourniquet aan boord komen, terwijl een database bijhoudt wie er aanwezig is en dit ook op een digitaal presentiebord toont. Naast deze valreep voor de dagelijkse passage is er een extra valreep zonder tourniquet voor de Marine Brandweer en voor het laden en lossen van proviand. Bij calamiteiten wordt er gebruik gemaakt van de zogenoemde muster-koffer die in het wachthokje naast het tourniquet staat. In de muster-koffer zit een weerbestendige laptop met cardreaders en een noodvoeding, waarin de presentiestatus wordt opgeslagen. Als het schip moet worden ontruimd, kan er met de presentielijst op de laptop, voorzien van een touchscreen, snel worden nagegaan wie er van boord zijn en wie er zich nog op het schip bevinden. Naast het controleren van de bemanning, voorkomt het systeem ook dat ongeautoriseerde personen eenvoudig aan boord van schepen kunnen komen. De bemanning heeft in de proefweek gelet op fouten in het systeem. Er bleken technische problemen te zijn met de software en er waren problemen met enkele kapotte defensiesmartcards. Ook bleven de plunjebalen soms vastzitten in het tourniquet, vertelt de projectleider Centrale Walbewaking. LTZT1 Rob Stavenuiter. Tijdens de drie oefeningen, twee ontruimingsoefeningen en een brandoefening, ging er een daarvan niet helemaal volgens plan. Een deel software in de muster-koffer bleek niet goed te functioneren. Het systeem is speciaal voor de Koninklijke Marine ontwikkeld door Honeywell. Voor de definitieve plaatsing moeten alle tekortkomingen opgelost zijn door het bedrijf, legt hij uit. Omdat de problemen volgens hem goed op te lossen zijn en het concept blijkt te werken, heeft hij de pilot als positief ervaren. De centrale walbewaking gaat in juli van start, de toegangscontrole waarschijnlijk in oktober. Daarvoor draaien we ook nog een week proef met het systeem, om er zeker van te zijn dat het foutloos is, aldus Stavenuiter. Tegen die tijd zijn de draaihekken uiteraard groot genoeg om met bagage en al aan boord te gaan. 32

33 Alle Hens is benieuwd naar de mening van haar lezers. Daarom wil de redactie u graag de ruimte geven om te reageren op de artikelen in Alle Hens. De redactie behoudt zich het recht voor om ingezonden stukken te selecteren, te redigeren en in te korten voor publicatie. Reacties op Alle Hens kunt u sturen naar: allehens@mindef. nl, of per post: Alle Hens, Het Paleis, postbus , 1780 CA Den Helder (MPC10 A). Niet alle reacties kunnen één op één gepubliceerd worden. Gekeken wordt naar beschikbare paginaruimte, maar ook andere criteria kunnen een rol spelen. Alle Hens plaatst ingezonden commentaar op stukken die: de algemene wettelijke regels en de algemene fatsoensnormen respecteren; geen individueel ongenoegen over collega's, leidinggevenden of eenheden bevatten Hiervoor kunt u terecht bij de medezeggenschapscommissie, de vertrouwenspersoon binnen uw eenheid, uw lijnmanager of direct leidinggevende; divers zijn. De redactie is benieuwd naar de belevingswereld van al haar lezers en niet naar die van één specifieke groep. Ook eerder geplaatste reacties zullen niet opnieuw worden meegenomen; niet haaks staan op de realiteit. De redactie behoudt zich daarbij het recht om aanvullend hoor en wederhoor toe te passen voor een juiste beeldvorming; inhoudelijk commentaar hebben. Uw reactie is waardevol als er inhoudelijk wordt gereageerd, met goede argumenten of een betekenisvol verhaal; begrijpelijk en leesbaar zijn geschreven. Reacties worden pas openbaar na goedkeuring van de redactie. Hoewel wij een kritische noot niet schuwen, vragen wij uw begrip voor het feit dat wij een bedrijfsblad zijn en geen onafhankelijk (opiniërend) medium. Wij gaan daarom terughoudend om met commentaar op politiek beleid of het uitlichten van gevoelig liggende zaken en operationele gegevens. Beste reactie, Buiten Met belangstelling de poort kijken heb ik (Alle het Hens, artikel Graag februari) maak over ik de u sabbatical er op attent gelezen. regeling ontbreekt in dit artikel. dat er een In ingevoerd Korter is de reeks werken, aan langer keuzevarianten twaalf dagen per jaar erbij kopen, werken, hierbij de verplichting om deze in dat met is jaar aan op bovenstaande te nemen. Een is de regeling, spaarvariant, die gelijk inhouding je koopt een van verlofdag twee brutoloonuren. per maand, Deze tegen dagen dan moet spaar je je gaan tot verzilveren. maximaal Of 120 ineens, dagen, Het of in voordeel delen, de van keus deze is regeling aan de werknemer. voor FLO datum een half jaar is dat eerder, je, adv, met kan behoud genieten van van salaris het verlofdagen goede leven. en Ik heb ben al nu vanaf 72 dagen 2002 opgebouwd. aan het sparen doorsparend zal de praktijk over niet Rustig te lange tijd zijn dat ik vijftig werkdagen al jaarlijks regulier verlof, met vakantie ADV dagen, ben (de leeftijdsdagen U mag + twaalf raden, dagen met spaarvariant). som van uitstekend vol te houden! caravan valt dat De goede keuze financiële is erg planning makkelijk, is maar wel nodig. een Izaak S. Korpershoek de Naar mooiste aanleiding schepen van van het de korte KM berichtje (toentertijd) over een hier van artist impression zoals zij gaat worden. Er wordt een voor J.E.Potter ongeveer 30 miljoen euro aan verbouwd. Opp.Rrmnt.b.d. Goedendag, Prachtig legeringskamer. zo n artikel Maar in het Alle was Hens voor over het die juiste mooie beeld en wel ruime goed gestandaardiseerde iets anders te laten zien. Bijvoorbeeld hoe een LTZ2OC gelegerd geweest is op om de ook Van eens Ghentkazerne. Ik kwam heb nauwelijks en deel de wasmeer vierkante en douchegelegenheid meters dan met 35 jaar iemand geleden anders. toen Breng ik in dienst alleen goed nieuws maar durf ook eens de waarheid te vertellen! niet LTZ2OC Hoofd Bureau G.M. Coördinatie Wolters / COMSECofficier / Veiligheidsfunctionaris Scheepsbezoeken Van Ghentkazerne. Verbindingsofficier Naschrift redactie Beste LTZ Wolters, Bedankt voor uw reactie. U heeft gelijk als u vindt dat er nog veel legeringskamers niet aan de standaardnorm voldoen. En dat ervaart u - als bewoner van een kamer die nog onder de norm is helaas aan den lijve. Echter, Alle Hens vindt niet dat het een verkeerd beeld schetst in het artikel. Aanleiding voor het artikel was de oplevering van de eerste kamers. Zoals ook in de uitsmijter van het verhaal is te lezen, wordt aangegeven dat andere kazernes nog moeten volgen. Bovendien pretendeert niemand van de geïnterviewden dat het hiermee is afgerond. Er staat duidelijk in dat het om de eerste 108 kamers op de kazerne in Amsterdam gaat. Dit moet gezien worden als een eerste stap. Redactie, Dat Leuk herinnert stukje in de mij Alle aan Hens de volgende van december anekdote. over het verwaarloosde kruithuisje. Ook liaanse, wij dus deden Boventijdens en onze Benedenwindse, term in de Nederlandse West met een eilanden S-fregat aan alle en zo Antil- Bonaire. In elke haven die we aandeden gingen we met drie man steevast ook fietstochtje maken. Zo ook op Bonaire dat we in twee opeenvolgende dagen een hebben De eerst rondgereden. de buurt wat trip rondfietsten. ging om de zuid. Een eindje We naderden in het land Flamingo stond een airport heel klein waar huisje we in waarover de anderen we aan grapjes de kust maakten in de bekende dat daar slavenhuisjes. een hoge slaaf Terloops zou hebben gingen gewoond we er naar en Dat toe en verhinderde probeerden ons naar niet binnen om toch te kijken, door maar kieren er kennis zat te (toen) nemen een van stevig de slot inhoud. op. Munitie, haven dachten van Kralendijke wij, maar vlak dit bleken bij de dus steigers explosieven informeerden te zijn. we In hiernaar, een kroegje niemand aan de wist waarover we het hadden. maar En, zoals eiland in Alle te bewerken Hens staat, voor was het het langer inderdaad maken bedoeld van de startbaan. om de keiharde Toch apart grond om van het te lezen van de geschiedenis van dit als een schuurtje uitziende bergplaatsje. AWoudstr Ooff. Woudstra KM b.d. 33

34 Doorlees column C-ZSK Ons werk gaat door en zo ook de inzet van onze operationele schepen en eenheden. Daarnaast zijn veel marinemensen op individuele basis uitgezonden, dan wel ingebed in de TF Uruzgan. Hr.Ms. De Ruyter is na vier maanden van deelname aan de operatie UNIFIL voor de kust bij Libanon, op 23 januari door Directeur Directie Operaties GENMAJ Oostendorp, en directeur Operaties van het CZSK BRIGGENMARNS Verkerk, binnengehaald. De bemanning ontving tijdens een korte ceremonie de herinneringsmedaille die hieraan verbonden is. Ondertussen heeft Hr.Ms. Amsterdam de taken van Hr.Ms. De Ruyter in de Middellandse Zee overgenomen. Eerder dan gepland Er wordt echter veel meer van het CZSK gevraagd en dientengevolge eist dat, mede door de personele tekorten, op andere plaatsen zijn tol. Zo heb ik, in overleg met de CDS, moeten besluiten om Hr.Ms. Zuiderkruis enige maanden eerder dan gepland tegen de kant te leggen. Enerzijds is dat ingegeven opdat het schip eerder dan gepland haar onderhoudswerkzaamheden kan starten. Anderzijds is het van belang om hierdoor personeel vrij te maken bij de schaarste categorieën. Op deze wijze kan, ondanks het grote aantal vacatures, een kritische situatie op andere schepen worden ondervangen en wordt het fenomeen plunjezak marine zo veel mogelijk beperkt. Dit zijn heel vervelende beslissingen, maar deze beslissingen zijn er wel op gericht om de bedrijfsvoering binnen het CZSK en het welzijn van bemanningen te optimaliseren. Eerste oplanding NH90 Onlangs werd een belangrijke andere mijlpaal in ons bedrijf gerealiseerd. Op maandag 4 februari was de eerste oplanding van een NH90 op het dek van Hr.Ms. Evertsen een feit. De landing vormt het begin van een reeks van proefnemingen die deze nieuwe helikopter ondergaat in het kader van verdere introductie bij het CZSK. Met de incorporatie van de NH90 aan boord van onze fregatten staan we aan de vooravond van een aanzienlijke uitbreiding van onze maritieme operationele capaciteit. Een heel ander gedenkwaardig moment heb ik mogen beleven toen ik onlangs op het Nederlandse ereveld Kembang Kuning in het Indonesische Surabaya een bronzen gedenkplaat heb mogen onthullen. Op deze plaat staan de namen van vijftien mariniers ingegraveerd die tijdens de Tweede Wereldoorlog het leven hebben verloren maar waarvan de laatste rustplaats niet aanwijsbaar is. Tevens heb ik namens u allen een krans neergelegd ter onderstreping van onze verbondenheid met hen die sneuvelen, ongeacht wanneer dit lot zich voltrekt. Maximale inzet Het contrast tussen de beide bovenstaande gebeurtenissen onderstreept voor mij de realiteit van onze tijd. Ons operationele product is hoogwaardig maar niet zonder gevaar en wij kunnen alleen door maximale inzet, in goede teamgeest, dat product gezamenlijk op de mat leggen. Innovatie en vernieuwing niet alleen in de zin van nieuw materieel en personeel, maar ook gemoderniseerde en met de tijd meegegane procedures en regelgeving zijn van essentieel belang voor onze organisatie, eenheden en mensen. Om ook in de toekomst op onze taken te zijn toegesneden, benadruk ik nog eens het belang van nieuw ingeslagen wegen zoals bijvoorbeeld met het Flexibele Personeels Systeem (FPS). Veranderingen, hoewel initieel altijd spannend en onwennig, dienen uiteindelijk ter verbetering en zijn op de toekomst gericht. Als u dit voor ogen houdt, ben ik ervan overtuigd, dat we ook in de toekomst een CZSK dienen, dat gereed is om de haar opgelegde taken met succes en voldoening uit te voeren. OFFICIEREN Bevorderingen: CDRE Ir.J. Vos CDRT Dr. Ir. A.J. de Waard KTZE Drs. B.R. Hendriks KTZ H.R. Lodder KLTZA Mr. H. Broekhuizen KLTZA ing. K. van der Linden KLTZE Ing. J.J. Schneider KLTZE M. Visser KLTZE ir. P.F. Willemse MAJMARNS Drs. A.I. Kraag LTZ 1 A.A. Bekker LTZ 1 P. Meesters-Leenheer LTZE 1 J.C.E. Daams LTZA 1 R. Hogendoorn LTZAP 1 Drs. M.T. Koning-Jansen LTZ 1 L.M. Zijlstra LTZE 2OC D. Borg LTZ 2OC W. Klaver LTZT 2OC L.J. Altenburg LTZE 2OC Ing. J. Eilers LTZT 2OC Ing. F.H. Hartholt LTZT 2OC M.M. van der Hert LTZE 2OC Ing. M. Huizenga LTZE 2OC Ing. W.T. van Kampen LTZA 2OC G.B. Majoor LTZA 2OC M.C. Philipse LTZSD 2OC G.A.Vlaming LTZA 2OC M.W.M. Westdijk LTZT 2OC R.H. Zomerdijk LTZ 2 A. Bakker LTZA 2 R. van Grevenbroek LTZE 2 J.J. Hengsdijk ELNTMARNS M.G.J. Mesters Dienstverlaters: KTZ A. Meeldijk KTZAR E.J.M.M. Verleisdonk KTZAR R. Verwer VLOP KLTZ Drs. L. van Oudheusden KTZE J.Wind KLTZAR B.J. Huber KLTZT W.J. Pesman KLTZA A.M. Sipkema LTKOLMARNS J.J. Severs MAJMARNS R.C. Breedveld MAJMARNS R.W.C. Doolaard MAJMARNS L.E.T. van Geffen MAJMARNS J.P.C. ten Hove MAJMARNS M.M. Krouwel MAJMARNS M.W. van der Pols LTZAP 1 Drs. J.C.M.J de Bruijn LTZE 1 A.M. Boumans LTZA 1 W.A. van Lit LTZT 1 K. Toet LTZT 1 Ing. P.F. Werner KAPTMARNS M.D.M. van der Donk LTZ 2OC Ir. M.C. Boer LTZA 2OC I.M. de Haan LTZV 2OC J.F. Hilligehekken LTZA 2OC K. Hut LTZT 2OC W.E.A.M. Kreemers LTZA 2OC F.J. Laumen LTZE 2OC G.P.W.van Leeuwen LTZAR 2OC Drs. C.N. Nieuwenhuis LTZ 2OC J.A. Plagge KAPTMARNS J.R. Zwart LTZT 2 R.M. Zillig ONDEROFFICIEREN Bevorderingen: AOOTDW D.C.Baars AOOLDGD E.H. Baijer AOOLDA A. Bastemeijer AOOWDE O.E. van den Broek AOOMARNVB A.E. Cox AOOTDW G.J.T. Dreuning AOOODOPS M.Q.J. Duin AOOODVB E.M. Duenk AOOODOPS K. Fidom AOOLDV A.A. Hemelrijk AOOWDE R. Hoekstra AOOODND P.H.C. de Langen AOOTDW M. Langbroek AOOLDA R.J. van Leeuwen AOOTDW A.C. van de Minkelis AOOODOPS A.J. Nooitrust AOOODOPS R. Niesing AOOLDV N. de Nijs AOOTDW A. van der Sleen AOOWDE A.M. Swiebel AOOWDW C. Theune SMJRODND A. Balk SMJRWDE D.J. Burger SMJRLDGB W.P.C. Boll SMJRTDW A.J.A. van Dooremaal SMJRTDE G. de Graaf SMJRMARNALG R.H.A.van Haastrecht SMJRMARNALG R. van Leeuwen SMJRMARNALG J.C. van der Maden SMJRODOPS J.L.G. van Marrewijk SMJRWDE N. Neuteboom SMJRMARNALG G.F.M. Princée SMJRTDW D. Teunissen SMJRLDGD E.H. Schaaf SMJRLDA S. van Slooten SMJRLDGB N. Snakenborg SMJRWDW M.P. Verboog SMJRMARNALG B. Visser SMJRTDW H. Welbedagt SMJRMARNVB M.H.S. Gaspersz SGTMARNVB R.A. de Groote SGTLDGB P. Hensen SGTWDS J.M.P. Jacobs SGTMARNALG A.W.P. de Jong SGTMARNALG D.M. Kolb

35 SGTMARNVB J. Koppe SGTODOPS B. Osseforth SGTTDV J.A.G.M. Ramakers SGTMARNALG F. Schut SGTMARNALG S. van de Vrugt SGTODOPS D.S. Aarnoutse SGTMARNALG R.H.P. Bakker SGTWDS P.J.M. Boots SGTLDGD N. van Diemen SGTODOPS T.M.A. van Engelen SGTTDW R.J. Kok SGTTDE R.S.P. van der Laan SGTODOPS R.C. Maitimo SGTLDA M. Nijkamp SGTODOPS D. Oosterbaan SGTODOPS J. Paus SGTODVB P.M. Sijl SGTODOPS D.H. van der Steen SGTODOPS M.Y. Velthuizen-van Stiphout SGTTDW F. Weijers SGTTDW P.A. Westerveld SGTODND G. Woort KPLWDS T.R.M. Ligthart KPLLDGB S.J. den Ouden Dienstverlaters: AOOMARNVB E.B.H. Bos AOOTDE P.H.M. Claessen AOOLDGD J.F. Dietvorst AOOLDA H.M. Dijkgraaf AOOBDMZKT P.A.J. Dzon AOOODVB P.F.C.D. Husson AOOTDW H.J. Gravestein AOOODVB M. Marinus AOOWDE J.H. Meijer AOOMARNALG R.L. van Schoor AOOODVB A.H. Schrijnemaekers AOOTDW L. de Wit SMJRMARNALG H.A.W.M. van den Berg SMJRMARNALG R.H. Binkhuysen SMJRTDW R.C. Dekker SMJRLDGD R.M. Doorn SMJRODOPS S. van der Galiën SMJRODND A. Keijzer SMJRLDV P.A.W. Meij SMJRMARNALG E.P.M. Nafzger SMJRTDW J.W.L. Slaats SMJRTDW C. Spruijt SMJRLDA J. den Boef SMJRTDW E. Lammers SMJRTDW W.H.J. Nabben SMJRODVB F.J. van der Schelde SMJRTDW M.A.M. Valks SMJRODND G.J.J. Vos SMJRLDV F. Warnink SGTLDA W.H.E. van Amstel SGTWDE M.L. Dam SGTMARNALG J.T.W.M. Eikholt SGTLDV F.E. Hovius SGTWDV J.M.A. de Jong SGTLDV J.H. Kracht SGTMARNALG H.F.B. Keizer SGTLDVA.J. Louwerse SGTTDE H.P. Meier SGTMARNALG G.W. Nijland SGTTDW P. Oldenburger SGTMARNALG L. Philippi SGTTDW W. Rozeboom SGTLDV L.J.M. Rutten SGTMARNALG A. Schuman SGTTDW M.W. Schuitema SGTMARNALG A.H.A. Theuns SGTODND H. Veluwenkamp SGTLDV G.E. de Waard SGTODVB R.G.H. Zwaart SGTBDMZKT J. van der Zwan KPLLDV G.J.P de Bue KPLWDS J.A. Cousin KPLTDE D. Groen KPLTDE M.J. van Huissteden KPLTDW M.H.J. Kortekaas KPLODOPS F.R. van der Pijll KPLTDE C.A. van der Plas KPLWDS X. van Rooijen KPLTDE A.A. Termeer KPLTDW R. Wijkhuizen KPLMARNALG J. Boertien KPLTDV F.C.R. Boudier KPLWDS K. Goeijenbier KPLLDGD N.M.C. Hartman KPLTDW J. Helderman KPLLDA M. Hoiting KPLMARNALG M.van Houten KPLODVB H.R.R. Jager KPLTDW R. Jansen KPLODND R. Kamminga KPLODOPS A.R. van Kessel KPLODND S. van der Kolk KPLODOPS R.B. Lusse KPLMARNALG R.M.J. Meppelink KPLODOPS M.M. Reuser KPLODVB C.R.Versluis, CR KPLWDS M. de Visser KPLAOMARNS M. Wesseling MANSCHAPPEN MARN 1 ALG W. Kershaw MATR 1 LDV A.G. Komen MARN 1 ALG R. Kootje MATR 1 TDE F. van der Laan MATR 1 TDW M.F. Meyers MATR 1 ODND F. Stokhof MARN 1 ALG H.J.W.A. Veenstra MATR 1 TDE L.J.P. Wolff MATR 1 BDWSR R.G. Wolsink MARN 1 ALG R.A.L. Ackermans MATR 1 WDS A. Alaidrus MATR 1 LDA F. Altink MATR 1 TDW R.J.A.L.H. van den Bergh MATR 1 TDE S.A.L. van den Boogaard MATR 1 ODND J. Bosma MATR 1 TDE A.G.H. Bosman MATR 1 BDWSR K.R. Bouwmeester MATR 1 TDE R. de Bruin MATR 1 OD C. Cornet MATR 1 WDS O.B.J. Fraai MARN 1 ALG G. Gerrits MARN 1 ALG T. van der Graaf MATR 1 TDW J. Groetelaers MATR 1 TDW P. de Groot MATR 1 ODVB C.H. den Heijer MARN 1 ALG F.F. Hilgerson MARN 1 ALG J.X. de Jong MATR 1 LDV M.R. Kaffa MATR 1 OD L. Klaver MATR 1 TDE H.H. Koldenhof MATR 1 LDA M.A. Kosse MARN 1 ALG A. Krikke MARN 1 ALG J.W. Kruisenga MATR 1 WDS R.C. Kruitbosch MATR 1 TDW B. Langen MARN 1 ALG A.C.C. Lukassen MARN 1 ALG B. Meedendorp MATR 1 ODOPS L. Muns MARN 1 ALG R. Nieuwenhuizen MATR 1 ODND M. Prins MATR 1 LDGD E.M.W. Rhoter MATR 1 ODND R. Ricke MATR 1 BDMTD A de Ridder MARN 1 ALG E. van Riesen MATR 1 ODVB E. Schipper MATR 1 WDS F. Schot MATR 1 TDW B. Schuit MATR 1 ODVB K.L.H. Stockmann MATR 1 ODVB D.O. Stornebrink MARN 1 ALG P. Tom MARN 1 ALG D.A. van der Ven MATR 1 LDGB A.K. de Vries MARN 1 ALG R.R. Yvel MATR 2 OD M. Ten Cate MATR 2 OD J. Sijtsma MATR 2 OD K. Legerstee MATR 2 LDV P.W. Pouw MARN 3 ALG J. Bakvis MARN 3 ALG M. Boelsma MARN 3 ALG J. Brandsen MARN 3 ALG M.H.L. de Bruijn MARN 3 ALG N. Dunki Jacobs MARN 3 ALG L.L. Elsing MARN 3 ALG A. van Gennip MARN 3 ALG D. van Ginkel MARN 3 ALG P. de Haas MARN 3 ALG B. Haitsma MARN 3 ALG N. Hoevenaars MARN 3 ALG D.A.F. Kroone MARN 3 ALG J. Lagrouw MARN 3 ALG C.D. van Leeuwen MATR 3 TD J.E.J. Leopold MATR 3 WDS C. Lub MARN 3 ALG J. van Malssen MARN 3 ALG E. van der Molen MARN 3 ALG P. Mooij MARN 3 ALG S. Op den Brouw MARN 3 ALG O.P.J. Paulides MARN 3 ALG B. Peggeman MARN 3 ALG J. Pfeiffer MARN 3 ALG M. Riekel MARN 3 ALG N. Schoeman MARN 3 ALG A.H. Speets MARN 3 ALG T. Willms MARN 3 ALG J.W. Wubbolt MARN 3 ALG M. Zwaard MATR 3 TD R.N. Hoen MARN 3 ALG V.C. Klok MARN 3 ALG R.J.J. Lindelauf MARN 3 ALG T. van Osch MARN 3 ALG J.M.M. Peters MARN 3 ALG A.M. du Plessis MARN 3 ALG M. Swinkels MARN 3 ALG L.B.A. Visser MARN 3 ALG A. van der Weller MARN 3 ALG R. de Winter MARN 3 ALG P. Witjes MARN 3 ALG D. Witveen BURGERS Bevorderingen: P.J. Bontes A.J. Kaag R. Landman E. J. Augustijn-Gaari M.J. Westerhout-Muijs M Bankwitz U.C.M. van den Hoek Dienstverlaters: L. Ellen M. van der Maas G. J. Poorte P. Borsje J.F. Derks Bevorderingen: MATR 1 OD R. Barij MATR 1 OD E. Barnhoorn MATR 1 OD T.I.W. van den Berg MATR 1 LDV R.C. Concincion MATR 1 LDV J.T. Delpeche MATR 1 OD C. Lok MATR 1 TD R.A. van der Zwet Dienstverlaters: MATR 1 WDS D. Boerstra MATR 1 LDV F.S. van Dekken MATR 1 LDV A.M. van Egmond IN MEMORIAM MATR 1 LDV J.A.M. Hillenaar MATR 1 TDW K.P.M. Jonkers SGTMARALG L.H. Bremmer Deze lijst wordt maandelijks aangeleverd door het DienstenCentrum IV-beheer en komt voort uit PeopleSoft. Voor eventuele vragen en correcties dient u zich in eerste instantie te wenden tot DCHR: *06 733/

36 (V)MBO, HAVO of VWO op zak? Wat dacht je van Curaçao, Italië of Scandi navië? Als bijvoorbeeld offi cier, matroos of marinier bij de marine kom je nog eens ergens. En daarbij heb je altijd leuke collega s om je heen. Klinkt goed? Zet dan koers naar onze site. werkenbijdemarine.nl