Paragraaf Soort Commentaar Wijzigingsvoorstel

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Paragraaf Soort Commentaar Wijzigingsvoorstel"

Transcriptie

1 Paragraaf Soort Commentaar Wijzigingsvoorstel geheel-1 algemeen Bepalingsmethode (BM) splitsen in 3 documenten: 1. rekenmethode voor bepaling van gebouwen en GWWwerken die pretendeert En te vervangen 2. regels en voorwaarden voor opname van milieu-informatie in de NMD 3. afwijkende regels op de norm EN voor de bepaling van milieuprestaties van bouwproducten geheel-2 tekst Maak duidelijker onderscheid in de methode voor categorie 1 en data en cat 3 data. Is nu onvoldoende geheel-3 inhoud Maak duidelijk dat er generieke afspraken zijn en afspraken specifiek voor GWW en B&U, hanteer dit ook in de subparagraafindeling geheel-4 inhoud Waar staat de samenhang tussen de BM en de databases beschreven? Iets voor in de bijlage of een apart documenten. geheel-5 tekst In de concept BM wordt consequent over EPD gesproken daar waar milieu-informatie zal worden bedoeld. geheel-6 inhoud In het stuk wordt nu vaak aangegeven als in aanvulling op EN 15804, echter het gaat in de meeste gevallen om in afwijking van. geheel-7 inhoud Hoe wordt er in dit kader omgegaan met deze productgroep PCR s op basis van EN 15804, wanneer deze afwijken van de BM? geheel-8 inhoud Er wordt niet gewezen op het bestaan van PCR voor de verschillende producten. Voor hout is dit EN geheel-9 inhoud Productspecifieke aanvulling op de BM maken. Voor cement de questionnaire uit ENCI LCA opnemen. 1 Niet overnemen. Wel 2 en 3 in de tekst goed uit elkaar houden.. Tekst aanpassen. BM is gericht op cat. 1 en cat. 2 data. Aanpassen van de BM voor zover nu mogelijk. Paragraaf 1.1 aanpassen. BM doorlopen op dit punt en corrigeren BM doorlopen en bij twijfel discussie in TIC, zie ook individuele punten hieronder Worden vooralsnog niet per definitie meegenomen tenzij specifiek informatie wordt ingebracht als wijzigingsvoorstel, dan wordt dit na acceptatie TIC in de BM opgenomen. In 1.1 opnemen. idem Definities biogeen koolstof, biomassa uit EN worden wel overgenomen in BM. Questionnaire niet als geheel opnemen. Wel kunnen specifieke aanwijzingen (bv ovenmateriaal meenemen) in worden opgenomen na besluit TIC geheel-10 tekst De EN is gebaseerd op de EN Niet andersom. geheel-11 inhoud De Europese regelgeving bepaalt, dat daar waar Europese normen Niet overnemen onder verwijzing naar de

2 aanwezig zijn, die door de lidstaten gebruikt moeten worden. zowel voor de prestatiebepaling van gebouwen als producten. Hoe kun je er dan voor kiezen om EN niet te volgen en vervolgens wel te claimen, dat de BM de Europese normen volgt. geheel-12 inhoud Voor de berekening op gebouwniveau ( de rekenregels ) is een verwijzing naar een ander document opgenomen. Gezien het belang hiervan zien we deze graag integraal terug in de BM gerelateerd aan de EN 15978, zodat ook hier de afwijkingen duidelijk zijn. geheel-13 algemeen Deze BM moet dan ook een duidelijke tussenstap zijn naar een gepland eindstation van volledige harmonisatie. Wij verwachten van SBK hier een duidelijke planning. 2 historie en het ontstaan van de rekeninstrumenten. Afwijkingen van de EN in beeld brengen valt buiten de scope van dit project. Taak SBK. Apart agenderen geheel-14 algemeen Faciliteren van MKB Apart agenderen geheel-15 algemeen Wanneer dienen alle data op basis van NEN 8006 aangepast te zijn. Geldigheidsduur EPD. Duidelijke voorwaarden opnemen. geheel-16 algemeen Kunnen geïnteresseerden op de hoogte gehouden worden van Taak SBK wijzigingen in documenten geheel-17 inhoud De regels ten aanzien van gebouwen en producten lopen door elkaar. Hoofdstuk 2 gaat over producten, hoofdstuk 3 over bouwwerken. De tekst over milieuclassificatie van producten in gelijkwaardigheidsprocedure aanpassen. Zie aldaar. geheel-18 inhoud Levenscyclus van een bouwproduct hoeft niet gelijk te zijn aan de levenscyclus van een bouwwerk geheel-19 inhoud De fabrikant moet alleen de cradle-to-gate informatie leveren. Bij de scenario-vaststelling van het gebouw moet de gebouw-assessor met behulp van de functionele en technische informatie van het product, de scenario-afhankelijke milieubelasting van het gebouw berekenen en die vervolgens voor alle producten per informatiemodule moet aggregeren. Is geregeld via vervangingen. Opnemen in tekst, dat het eenvoudiger is een EPD te maken voor de levensduur van het product, dan voor de levensduur van het gebouw, inclusief vervangingen. Checken met instrumenten of beide dezelfde uitkomst hebben. De levenscyclusfasen na productie zijn ook onderdeel van EN Cradle-to-gate with options en cradle-tograve zijn onderdeel van EN

3 1.1-1 tekst In aanvulling op de beschreven afwijkingen voor de Nederlandse context stellen wij tevens de volgende relevante afwijkingen vast die in de inleiding beschouwd kunnen worden: - Het toestaan van aggregeren van data uit de modules C3, C4 en D is niet toegestaan in EN De indicatoren betreffende humane- en ecotoxiciteit zijn niet overeenkomstig EN Volgens EN is de producent verantwoordelijk voor de gekozen levensduur van het bouwproduct. De BM verwijst naar SBR document levensduur bouwmaterialen. - Uitgaan van een toekomstscenario bij productscenario s ( ) is niet overeenkomstig EN EN geeft een basket met indicatoren waaruit gekozen kan worden. Je mag dus een selectie maken (Frankrijk komt hiervoor met een Nationale bijlage bij de Europese norm). Gebruiken we in Nederland alles wat in 3.6 wordt genoemd, of kunnen we aangeven welke we daadwerkelijk moeten gebruiken in Nederland. - De berekening van vervangingen gedurende de levensduur van het gebouw (volgens de breukenmethode) is niet overeenkomstig de Europese methode gegeven in EN Gedeeltelijk overnemen. - Aanpassen. Niet aggregeren in de EPD. In de NMD wordt (vooralsnog) wel geaggregeerd. Wordt dan door SBK gedaan. - Extra indicatoren zijn aanvulling - De levensduur die de producent opgeeft moet onderbouwd zijn. Dan is afwijking SBR document mogelijk. - Toekomstscenario mogelijk is inderdaad niet in overeenstemming EN 15804, maar wellicht nog steeds wenselijk. Discussiepunt voor de TIC. - Voorstel: EN stelt alle milieuindicatoren verplicht en dus ook de BM voor de EPD. Niet alles hoeft (al) aangeleverd te worden voor NMD De rekeninstrumenten gebruiken een selectie. - De breuken methode is in afwijking van de EN inhoud De BM (voor gebouwen) kan nimmer de PCR zijn voor producten.. Tekst beperken tot hoofdstuk 2 van de BM. Niet de BM als geheel inhoud Te ontwikkelen norm voor GWW benoemen tekst Voor de duidelijkheid graag een voorbeeld geven van een basisprofiel, productkaart en een item. Vervolgens in de paragraaf over eigendom van milieuprofielen duidelijk aangeven om welke van de drie soorten het hier gaat (basisprofiel, productkaart en/of item) inhoud Definitie item opnemen tekst In onze visie is er bij categorie 3 milieudata geen sprake van over het hoofd zien van bepaalde milieueffecten, maar zijn in veel gevallen niet alle gegevens beschikbaar voor een volledige analyse inhoud Beschrijven hoe cat 3 data in NMD komt en kwam Cat.3 nu op 2 manieren: SBK-berekening

4 Externe EPD niet conform BM Tekst verduidelijken inhoud Ophoogfactor onterecht Niet overnemen verwijzen naar gevoerde discussie inhoud Aanleveren basisprofielen met EPD expliciet beschrijven Staat al in apart document? vraag Wordt hier door SBK het verplichte gebruik vrijgegeven en kunnen ook andere achtergronddata worden gebruikt (bijvoorbeeld Gabi)? inhoud Ecoinvent 2.2 is verplicht. Handelsbelemmering en niet meer up to date idem vraag Wanneer en op welke wijze wordt de Ecoinvent 3.0 geïntegreerd in de processendatabase? 4 Gebruik Ecoinvent 2.2 is verplicht tenzij er aantoonbaar specifiekere data beschikbaar zijn. Tekst duidelijker formuleren Apart agenderen. Vermelden in de BM, dat het gebruik van nieuwere versies onderdeel is van de update procedures bij SBK inhoud Nieuwe versies (Ecoinvent, SBR) direct volgen Niet overnemen in verband met consistentie TIC beslissing per keer vraag Toeslagfactor alleen bij gebouwberekening? Ja. Toevoegen aan tekst vraag Hoe moet de processendatabase gebruikt worden? Niet in inleiding. Is technisch punt tekst Begrippen in figuur hanteren in de rest van de tekst om verwarring tussen EPD en NMD terminologie te voorkomen inhoud In de definitie van de doelgroep ontbreekt de GWW sector en de MKI (milieukosten index) berekening van werken tekst In hele document gebouw en bouwwerk vervangen door gebouw en GWW-werk inhoud De BM geeft geen generieke data, hooguit richtlijnen hiervoor (3 e bullit). Schrappen inhoud NEN-EN ontbreekt. Bewust?. Reden voor selectie LCA-normen verduidelijken inhoud Begrippen levenscyclusfase en informatiemodule worden door elkaar Begrip informatiemodule overnemen gehaald. Er zijn 3 levenscyclusfasen en 14 informatiemodules tekst Operationeel energieverbruik moet waterverbruik zijn tekst De productiefase, transport naar de bouwplaats (toevoegen) en de sloop-en verwerkingsfase, alsmede module D de potentiële (toevoegen) effecten tekst Eerste zin tweede alinea loopt niet. Tot op heden was verplicht: productie, transport naar bouwplaats, sloopfase, afvalverwerking.. Tekst aanpassen en verduidelijken.

5 Graag duidelijk maken in de tekst welke modulen verplicht zijn bij welk type profiel (basisprofiel, productkaart of item) tekst Figuur 2: B7 moet zijn Operationeel watergebruik B7, tevens duidelijk maken dat B6 en B7 geen onderdeel van de BM zijn tekst Figuur 2: B7 moet zijn Operationeel watergebruik B inhoud volgens de EN kun je een producent niet verplichten de milieuinformatie te kwantificeren voor de informatiemodules buiten de gate. EN biedt verschillende opties. Voor de NMD is een keuze nodig die ook de andere levenscyclusfasen inhoudt. Wil je de EPD voor de NMD gebruiken, dan moet de fabrikant voor de opties (A1-A3+modules ) gaan vraag Geldt beperking tot A1-A3 ook voor verduurzamingsmiddel, meranti Geldt ook voor verduurzamingsmiddel inhoud MRPI-certificaten buiten BM laten Tekst aanpassen. MRPI blijft in tekst ter informatie inhoud Buiten de BM regelen dat MRPI certificaten ook gebruikt kunnen idem worden tekst Eerste zin verwijderen, de productkaarten in de NMD zijn geen EPD s in de zin van de EN tekst In de tekst graag de module codering toevoegen inhoud Eisen en wijze van indiening afwijkende scenario s opnemen Nieuwe standaard scenario s kunnen worden aangekaart bij SBK met onderbouwing inhoud idem idem vraag Wordt sloop- en verwerkingsfase aangeleverd door SBK? Nee. Er kan wel een keuze gedaan worden uit beschikbare afvalverwerkingscenario s en processen inhoud NOVEM tuinkamerwoning in voorbeeld 1is niet meer actueel, graag aanpassen inhoud Er wordt gesteld dat additionele functies die worden meegenomen in de functionele eenheid moeten worden gedocumenteerd. Wat is de functie hiervan en hoe wordt dit in de NMD verwerkt? Tekst in BM schrappen tekst bij opmerking 1: vervang de term CE markering in prestatieverklaring inhoud Bouwelementen vervangen door gebouw- en GWW-werkonderdelen inhoud Nieuwe functionele eenheid werkt niet zo in DuboCalc Beperkte tekstuele wijziging

6 inhoud voorbeeld 2 aanpassen aan eenheid per ton. Voorbeeld 2 schrappen. Producteenheid staat in inhoud De tekst is verwarrend, in onze visie is producteenheid informatie (= Tekst verduidelijken. basisprofiel) beschikbaar voor de LCA uitvoerders ten dienste van productkaarten voor bouwwerkberekeningen. In de tekst wordt gesuggereerd om producteenheid informatie, aangevuld waarbij onduidelijk is door wie, beschikbaar te stellen als een productkaart. Dit is in de huidige vorm niet wenselijk vraag Referentielevensduur, hoe betrouwbaar is SBR document en hoe wordt Apart agenderen de kwaliteit bewaakt inhoud Aanpassen verwijzing SBR-publicatie levensduur van bouwproducten Literatuurverwijzing klopt inhoud Aangeven hoe betrouwbaar SBR document is en hoe die kwaliteit Niet overnemen. Apart agenderen bewaakt wordt inhoud De RSL wordt onderbouwd door de producent gedeclareerd, indien dit. Dit is inderdaad de bedoeling niet voorhanden is kan gebruik worden gemaakt van de SBR defaults inhoud Nieuwe levensduren voorleggen aan TIC Niet overnemen. Is onderdeel van LCA en LCAreview inhoud Daar waar in aanvulling staat moet in afwijking staan. Voor alle afwijkingen de vraag waarom de afwijkingen gerechtvaardigd zijn en. Economisch omslagpunt hanteren voor systeemgrens is afwijking. hoe naar harmonisatie wordt getransformeerd en op welke termijn? inhoud Systeemgrenzen wijken af van EN Economisch omslagpunt is idem niet conform EN inhoud De verschillen in de rekenregels tussen de berekening van afval in de verschillende modules onder A (1-3, 4 & 5) en de komen niet expliciet tot uitdrukking, graag verduidelijken inhoud Module B4 is in afwijking van en en en doet geen recht aan het vervuiler betaalt principe van de De afwijkingen moeten expliciet duidelijk zijn in de tekst tekst Blz. 14 5e alinea (onder Voorbeeld 1). Voor de einde levensduur fase wordt de.. Moet dat niet zijn: einde afvalfase? 6. De module-indeling van EN gevolgd in tegenstelling tot verleden: bijvoorbeeld verpakkingsafval in de productiefase, niet in de afvalfase. In tekst opnemen.. Is afwijking inhoud Het gecombineerd mogen rapporteren van module C3, C4 en D is in In EPD apart opnemen. In NMD wordt de

7 afwijking van EN Het huidige productkaartformat maakt gecombineerd rapporteren volgens ons verplicht in plaats van optioneel? Hoe gaat dit geharmoniseerd worden 7 informatie gecombineerd. Toekomstige harmonisatie: SBK tekst Bijlage XXX. Aanpassen inhoud Opmerking voer producten uit buitenland invoegen Is al geregeld in Forfaitaire waarden inhoud criteria voor het buiten beschouwing laten van input en output De tekst is in afwijking van de EN inhoud Forfaitaire waarden (afval en transport) verbeteren Apart agenderen vraag Bij gebruik van een EPD voor een grondstof hoeft de achterliggende data niet geanalyseerd te worden. is dit een vehikel om buitenlandse EPD (MDF, spaanplaat) in te voeren inhoud Indien bij het opstellen van een EPD voor een grondstof gebruik wordt gemaakt van een bestaande EPD, dan dient de representativiteit van dat EPD voor deze specifieke grondstof te worden aangetoond, Dit si prima voor het invoeren van buitenlandse EPD (MDF, spaanplaat) inhoud selectie van data Het betreft ook hier afwijkingen van de EN in plaats van aanvullingen inhoud Bij het gebruik van een bestaande EPD voor een grondstof moet in de tekst duidelijk worden gemaakt aan welke eisen deze EPD moet voldoen (conform NL BM of generiek volgens EN 15804) en of de EPD extern geverifieerd moet zijn en door wie dan tekst De tekst over de topprocessen uit de NMD is ons onduidelijk, wat wordt hier bedoeld? Is een aanvulling die noodzakelijk voortvloeit uit het gebruik van toxiciteits milieueffecten. Deze kunnen niet door geringe massabijdrage van emissies buiten beschouwing gelaten worden. Nee, toelichten Of EPD getoetst volgens NL toetsingsprotocol. Dan alleen EPD Of niet, dan representativiteit onderzoeken idem, representativiteit voor de toepassing in NL Niet overnemen. Is een operationele invulling van representativiteit. Niet overnemen. De EPD voor een grondstof moet wel kritisch beoordeeld worden conform BM om zicht te krijgen op evt. consequenties van afwijkingen ten opzichte van BM. Toelichting opnemen: alleen de eindprocessen gebruiken uit de processen in de NMD, niet shoppen in de onderliggende gemodificeerde Eco-inventkaarten Is juist. Apart agenderen inhoud Forfaitaire waarden. In de opsomming van processen ontbreken biodiesel en groene stroom inhoud Forfaitaire waarden. Jaarlijks energiemix updaten Apart agenderen inhoud Forfaitaire waarde 150 km doet geen recht aan verschillen tussen Is geregeld in alinea daaronder over transport

8 Noorse en Duitse breuksteen uit het buitenland inhoud In Dubocalc transport naar projectlocatie Dit opnemen in hoofdstuk 3. Hier gaat het om productinformatie, los van gebouw- of GWWwerk tekst Afvoer grond als van slooplocatie naar depot inhoud Afvoer afstand naar AEC is erg ver. Apart agenderen tekst Verlies in de vorm van bouwafval. Wat wordt bedoeld met eenduidig. Tekst aanpassen onderbouwd (in relatie tot afwijking van de forfaitaire waarden) en wat wordt bedoeld met ijking. Tekst graag expliciet maken tekst Verlies in de vorm van bouwafval. Onduidelijk.. Tekst aanpassen inhoud Verlies van bouwafval. Er zijn betere en onderbouwde data. Afwijking mits onderbouwd is al toegestaan inhoud Verlies van bouwafval. Aparte subparagraaf Buiten scope dit project vraag Gaat geaggregeerde data in de database over categorie 3 data? Tekstgedeelte schrappen, gaat over algemene LCA-aanpak inhoud Procedure omschrijven en toelating buitenlandse EPD s? Niet overnemen. De gelijkwaardigheidsprocedure behandelt buitenlandse EPD s inhoud Definitie achtergronddata en voorgronddata ontbreekt? Checken of het elders voorkomt inhoud Gebruik generieke gegevens afhankelijk van percentage milieu-impact? Nee. Hangt af van specifieke situatie inhoud Alleen SBK database, niet andere databases? Ja tekst AEC eerste keer uitschrijven inhoud Verbranding in een AEC. Allocatiemethode komt niet overeen met allocatiemethode Wat sparen we uit? Apart agenderen. Voldoen van AEC aan rendementseis EU hier noemen inhoud Transportafstanden zijn arbitair. Niet wordt aangegeven dat bij onderbouwing kan worden afgeweken inhoud Eisen aan de datakwaliteit Wat is de toepassing hiervan in de praktijk, op welke wijze wordt het oordeel gebruikt in de NMD? Module D hier noemen. Bij aanwezigheid eigen data van producent kan onderbouwd worden afgeweken. Apart agenderen inhoud Geen toekomstscenario s toelaten Niet overnemen inhoud Productscenario s. Controle op hardheidsclausule verbeteren. Apart agenderen 8

9 inhoud Grens kort-cyclisch CO2 naar 150 of 200 jaar Kort-cyclisch CO2 vervalt. Definities opnemen. Kopje wordt biomassa biogeen: uit biomassa biomassa: biological origin ex fossil huidige werkwijze(0 CO2) praktisch toepassen als kan inhoud Grens kort-cyclisch CO2 naar 150 jaar idem inhoud Grens kort-cyclisch CO2 naar 150 of 200 jaar of idem vragen naar gemiddelde omloopsnelheid van het duurzame bosbeheer inhoud De bepaling voor Biogeen CO2 wijkt af van de reeds vastgestelde idem product PCR voor hout. Hiermee ontstaat verdere verwijdering van de EN in plaats van harmonisatie. Waarom is hier voor gekozen? Hoe gaat men om met toekomstige product PCR s? inhoud Massabalans op basis daadwerkelijke cijfers Ja. Verduidelijken in tekst, dat het gaat om daadwerkelijke massabalans op basis van verbruik, niet op basis van materiaal recept inhoud Massabalans op materiaal? Verwijzing naar hier opnemen. Ja inhoud Gebruik generieke gegevens afhankelijk van percentage milieu-impact? Nee. Hangt af van specifieke situatie inhoud Allocatie in het geval dat geen economisch omslagpunt wordt bereikt wijkt sterk af van module D in de EN en heeft mogelijk gevolgen voor het level playing field van materialen. 9 Afwijking betreft alleen de eis dat niet meer primair materiaal afgetrokken kan worden, dan bij de productie toegepast. Eis overeind houden vraag Wanneer proces in achtergronddata staat dan die anders economische Punt opgelost systeemafbakening? vraag Worst case scenario? Zie toetsingstabel Als aantoonbaar een worst case scenario is toegepast, is er geen gevoeligheidsanalyse meer nodig inhoud Voorbeeld kunststof recycling controleren en aanpassen. Niet dezelfde technische prestaties inhoud Levenscycluseffectbeoordeling Het gaat hier niet om aanvullingen maar om afwijkingen ten opzichte van de EN Niet overnemen. De technische prestaties in de toepassing al dan niet als kern zijn hetzelfde. Extra milieueffecten kunnen aanvulling of afwijking genoemd worden inhoud Levenscyclusinterpretatie Is aanvulling op EN om duidelijk criterium

10 Blz. 28 De verschillen mogen niet meer dan 20% bedragen op één van de milieueffecten.,cen TC 350 is daar niet zo stellig over. Dit is vaak ook niet voor alle milieueffecten haalbaar, zeker waar de getallen heel klein zijn. Relatie mogelijk met zwaartepunt analyse? tekst < 20% toevoegen bij elke analyse inhoud Inhoud van de EPD Het gaat om milieudata voor opname in de NMD, niet om een EPD in de zin van de EN Merendeel van deze paragraaf is in afwijking van de EN en heeft geen relatie met de productkaarten in de NMD. te hebben. Suggestie voor koppeling kan overgenomen worden. Discussiepunt voor TIC Is conform tekst in overeenstemming met EN EPD (MRPI) sluit zoveel mogelijk aan bij EN De productkaarten en basisprofielen voor de NMD gebruiken de EPD. Specifieke aanvullingen voor de NMD moeten herkenbaar geformuleerd worden tekst Figuur 3 is niet gerelateerd aan de tekst Figuur 2 en 3 komen niet voor. Hernummeren inhoud Energie in hout niet meerekenen Niet overnemen, in overeenstemming met EN inhoud Berekenen van afval opnemen in BM Idem voor watergebruik inhoud Energie in hout niet meerekenen Niet overnemen, ook EN inhoud Energie in bio-based producten niet meerekenen. idem inhoud Duidelijke scheiding tussen hernieuwbare en niet-hernieuwbare energie, Vindt al plaats. Zie ook 3.6 zodat geen interpretatiefouten kunnen optreden inhoud Aggregatie van informatie modules Het samennemen van de modules C3, C4 en module D is in afwijking van EN 15804, waarom wordt dit toegestaan. Berekenen afval, water en energie is verplicht voor EPD. Geen wijziging. Aanpassen. Onderscheid tussen EPD en de basisprofielen maken. Zie tekst Laatste zin niet afgemaakt aanvullen tekst Voorbeeld aanleveren productkaarten ontbreekt in bijlage waarnaar wordt verwezen Niet overnemen. Wordt verwezen naar document op website tekst Toevoegen voorbeeld aanleveren productkaarten idem tekst Ingaan op schaling productkaarten? Verwijzen naar bijlage? Niet overnemen. Verwijzen naar document op website inhoud Basisprofielen en productkaarten Er wordt gesteld dat een cradle to gate EPD voor de overige levenscyclusfase aangevuld moet worden uit de NMD. Onduidelijk is Tekst verduidelijken 10

11 onder welke voorwaarden en door wie dit wordt gedaan inhoud Aparte subparagraaf voor GWW Buiten scope van dit project inhoud Projectdossier. Aansluiten bij productkaarten Niet overnemen. Gaat dan verder dan informatie op de productkaarten tekst Hoeveelheid toevoegen aan processen en scenario s Toevoegen inhoud Algemeen Is juist. Berekening vervangingen wijkt af van EN inhoud Gebruik van productinformatie Voorstel overnemen. Besluit TIC Categorie 1 of 2 data die hun geldigheid verliezen moeten standaard vervallen tot categorie 3 data zonder verdere tussenkomst van SBK inhoud Nieuwe inzichten referentielevensduur woningen (125 jr) Apart agenderen tekst Levensduur gebouwen en GWW werken Voor de levensduur van een gebouw kan typeafhankelijke referentielevensduur of volledig instelbare levensduur worden gehanteerd met de volgende referentielevensduren voor inhoud Paragraaf over afwijken van levensduur schrappen Apart agenderen inhoud paragraaf over afwijken van levensduur verwijderen idem vraag Moet Richtsnoer Specifieke Gebouwlevensduur nu al gebruikt worden? SBK. In ieder geval vanaf geldig worden nieuwe versie BM vraag idem idem inhoud Toevoegen voor GWW: de standaard levensduur is 100 jaar inhoud Initiële productie en vervanging Waarom is deze bepaling in afwijking van de EN 15978? Op welke termijn wordt harmonisatie nagestreefd? De werkwijze van de instrumenten wordt nu niet aangepast. SBK vraag Voorbeeld 3 in B format EN 15804? De vervanging van het asfalt hoort in fase B (Gebruiksfase) tekst Bestaande gebouwen beperken tot gebouwen algemeen Berekeningen categorie 3 openbaar en ophoogfactor laten vallen Discussie over categorie-indeling en ophoogfactor apart agenderen. Categorie 3 profielen zijn wel openbaar in combinatie met basisprocessendatabase algemeen Ophoogfactor heroverwegen idem inhoud Ophoogfactor op categorie 3 data 11

12 De tekst is onvoldoende duidelijk, graag een rekenvoorbeeld toevoegen inhoud Weging van milieueffectscores Ter toelichting op tabel 5 voor de duidelijkheid aangeven dat de milieueffectcategorie Uitputting fossiele energiedragers afwijkt van de EN 15804, namelijk in kg Sb ipv MJ inhoud Weging van milieueffectscores. Er zijn recentere rapporten. Toelichting verbeteren en bron controleren vraag Milieukengetallen Worden alle milieukengetallen berekend? Hoe verhoudt zich dit tot het artikel in het Bouwbesluit? vraag Alleen voor gebouwen Wat is verplicht in de berekening. Wat is vrijblijvend? Bijlage A-1 inhoud In de definities ontbreekt een beschrijving van de term milieuingreep. Deze komt zowel in de BM als in het toetsingsprotocol regelmatig voor. Bijlage A-2 tekst Onderscheid tussen alle soorten bouwproducten, processen, basisprofielen, is niet meer te volgen. Illustreren met schema. Bijlage A-3 tekst NMD en productkaarten. Onderscheid B&U-deel, GWW-deel en gezamenlijk deel Voetnoot bij tabel 1 ook bij tabel 5 opnemen Apart agenderen Bijlage A-4 tekst Afkortingen. Terminologie tabel 5 hanteren Bijlage A - tekst Toevoegen hoe een basisprofiel moet worden gemaakt en hoe deze 5(H?) moet worden ingediend. Hier staat met een EPD. Expliciet beschrijven. Bijlage B-1 inhoud De fractieverdeling van tabelb1 komt niet overeen met de Checken. fractieverdeling van de productkaarten. Hoe wordt dit aangesloten? Bijlage B-2 inhoud idem idem Bijlage B-3 tekst Slechts één type beton Alle milieukengetallen worden berekend voor de EPD. De verhouding tot het Bouwbesluit is apart onderwerp Alle worden berekend.. Definitie uit NEN 8006 overnemen Schema is figuur 1. Terminologie consequent doorvoeren. EPD en basisprofiel beter scheiden in tekst. overigens verwijzen naar aparte procedure voor aanleveren data, 12

PCR VLOERBEKLEDING. Versie December Contactgegevens DGBC: Zuid Hollandlaan AL Den Haag

PCR VLOERBEKLEDING. Versie December Contactgegevens DGBC: Zuid Hollandlaan AL Den Haag PCR VLOERBEKLEDING Versie 1.0 12 December 2018 Contactgegevens DGBC: Zuid Hollandlaan 7 2596 AL Den Haag T (0)88 558 01 00 KvKnummer: 24437504 Banknummer: NL95ABNA0457578211 INSIDE/INSIDE is een initiatief

Nadere informatie

MATERIAAL-MILIEUPRESTATIE EN DE CIRCULAIRE ECONOMIE

MATERIAAL-MILIEUPRESTATIE EN DE CIRCULAIRE ECONOMIE MATERIAAL-MILIEUPRESTATIE EN DE CIRCULAIRE ECONOMIE Wat zit er achter instrumenten zoals GPR Gebouw, MRPI-MPG en BREEAM-NL / DGBC Materialentool? Harry van Ewijk (SGS) NVBV-Kennisdag, 14 juni 2017 1 HARRY

Nadere informatie

PCR ACCESSOIRES. Versie December Contactgegevens DGBC: Zuid Hollandlaan AL Den Haag

PCR ACCESSOIRES. Versie December Contactgegevens DGBC: Zuid Hollandlaan AL Den Haag PCR ACCESSOIRES Versie 1.1 12 December 2018 Contactgegevens DGBC: Zuid Hollandlaan 7 2596 AL Den Haag T (0)88 558 01 00 KvKnummer: 24437504 Banknummer: NL95ABNA0457578211 INSIDE/INSIDE is een initiatief

Nadere informatie

Op weg naar 2030 SGS congres 16 mei 2019 Drs. Ing. H.M. (Harry) Nieman

Op weg naar 2030 SGS congres 16 mei 2019 Drs. Ing. H.M. (Harry) Nieman Op weg naar 2030 SGS congres 16 mei 2019 Drs. Ing. H.M. (Harry) Nieman 1 Inhoud : Wat is en doet de NMD Herstructurering Harmonisatie Onderzoek Toekomst 2 Doelstellingen NMD: Landelijke geharmoniseerde

Nadere informatie

Aluminium, LCA en EPD

Aluminium, LCA en EPD Symposium Duurzaam Aluminium 5 februari 2015 Aluminium, LCA en EPD Harry van Ewijk IVAM UvA BV www.ivam.uva.nl IVAM UvA BV Opgericht in 1993 vanuit de Vakgroep Milieukunde UvA is enige aandeelhouder 15

Nadere informatie

SBK Nationale Milieudatabase

SBK Nationale Milieudatabase SBK Nationale Milieudatabase Betreft : SBK-procedure opname productdata in de Nationale Milieudatabase Versie : 1.0 Status : Definitief Datum : 1 juli 2011 Stichting Bouwkwaliteit (SBK) Visseringlaan 22b

Nadere informatie

Life Cycle Analysis Granova. Heros Sluiskil B.V. Samenvatting uit rapport: Datum

Life Cycle Analysis Granova. Heros Sluiskil B.V. Samenvatting uit rapport: Datum Samenvatting uit rapport: Life Cycle Analysis Granova Heros Sluiskil B.V Datum 10-10-2014 Opdrachtgever Heros Sluiskil B.V. Oostkade 5 4541 HH Sluiskil Opdrachtnemer EcoChain Technologies B.V. Oostenburgermiddenstraat

Nadere informatie

PROCEDURE GELIJKWAARDIGHEID VASTSTELLEN EN TOETSEN DATA VOOR NMD. Bijlage C: SBK-Toetsingsprotocol Opname data in de Nationale Milieudatabase

PROCEDURE GELIJKWAARDIGHEID VASTSTELLEN EN TOETSEN DATA VOOR NMD. Bijlage C: SBK-Toetsingsprotocol Opname data in de Nationale Milieudatabase PROCEDURE GELIJKWAARDIGHEID VASTSTELLEN EN TOETSEN DATA VOOR NMD Bijlage C: SBK-Toetsingsprotocol Opname data in de Nationale Milieudatabase Concept, versie 2.0, 23 juni 2014 SBK Stichting Bouwkwaliteit

Nadere informatie

Kiwa-Watersymposium / opstellen van milieuverklaringen Rense Kuil - Kiwa

Kiwa-Watersymposium / opstellen van milieuverklaringen Rense Kuil - Kiwa Kiwa-Watersymposium / opstellen van milieuverklaringen Rense Kuil - Kiwa 19 april 2018 Trust Quality Progress Voorstellen Wet kwaliteitsborging voor het bouwen 2 statement Hedendaags ondernemen is jongleren

Nadere informatie

PCR MEUBILAIR. Versie December Contactgegevens DGBC: Zuid Hollandlaan AL Den Haag

PCR MEUBILAIR. Versie December Contactgegevens DGBC: Zuid Hollandlaan AL Den Haag PCR MEUBILAIR Versie 1.1 12 December 2018 Contactgegevens DGBC: Zuid Hollandlaan 7 2596 AL Den Haag T (0)88 558 01 00 KvKnummer: 24437504 Banknummer: NL95ABNA0457578211 INSIDE/INSIDE is een initiatief

Nadere informatie

Overzicht en samenhang tussen de verschillende projecten rondom de Nationale Milieudatabase SBK februari 2011

Overzicht en samenhang tussen de verschillende projecten rondom de Nationale Milieudatabase SBK februari 2011 Overzicht en samenhang tussen de verschillende projecten rondom de Nationale Milieudatabase SBK februari 2011 Al enige jaren worden er in de praktijk verschillende instrumenten gebruikt waarmee de materiaalgebonden

Nadere informatie

Duurzaam bouwen en LCA s en de NMD. G. Jonkers NVVT 28-5-2013

Duurzaam bouwen en LCA s en de NMD. G. Jonkers NVVT 28-5-2013 Duurzaam bouwen en LCA s en de NMD G. Jonkers NVVT 28-5-2013 Presentatie Achtergronden duurzaam bouwen Bepalingsmethoden milieuprestatie gebouw LCA Nationale Milieudatabase Duurzaamheid en verf -> een

Nadere informatie

Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW-werken

Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW-werken Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW-werken Berekeningswijze voor het bepalen van de milieuprestatie van gebouwen en GWW-werken gedurende hun gehele levensduur, gebaseerd op de EN 15804. Stichting

Nadere informatie

SBK-TOETSINGSPROTOCOL OPNAME DATA IN DE NATIONALE MILIEUDATABASE

SBK-TOETSINGSPROTOCOL OPNAME DATA IN DE NATIONALE MILIEUDATABASE SBK-TOETSINGSPROTOCOL OPNAME DATA IN DE NATIONALE MILIEUDATABASE op basis van de Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW-werken Versie 3.0 januari 2019 Stichting Bouwkwaliteit Visseringlaan 22b

Nadere informatie

SBK-TOETSINGSPROTOCOL OPNAME DATA IN DE NATIONALE MILIEUDATABASE

SBK-TOETSINGSPROTOCOL OPNAME DATA IN DE NATIONALE MILIEUDATABASE SBK-TOETSINGSPROTOCOL OPNAME DATA IN DE NATIONALE MILIEUDATABASE op basis van de Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW-werken Definitief Versie 2.0, november 2014, inclusief wijziging 1 juni

Nadere informatie

WIJZIGINGSBLAD BEPALINGSMETHODE versie 2.0 1

WIJZIGINGSBLAD BEPALINGSMETHODE versie 2.0 1 WIJZIGINGSBLAD BEPALINGSMETHODE versie 2.0 1 Wijzigingsdatum: 1 juni 2017 Vastgesteld door: SBK Deze wijziging betreft: Overgang naar ecoinvent versie 3.3 en een aangepaste set met karakterisatiefactoren.

Nadere informatie

Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW-werken

Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW-werken Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW-werken Berekeningswijze voor het bepalen van de milieuprestatie van gebouwen en GWW-werken gedurende hun gehele levensduur, gebaseerd op de EN 15804. Stichting

Nadere informatie

Commentaartabel Toetsingsprotocol (TP; concept 23-6-2014), inclusief Procedure gelijkwaardigheid - 21-10-2014

Commentaartabel Toetsingsprotocol (TP; concept 23-6-2014), inclusief Procedure gelijkwaardigheid - 21-10-2014 Commentaartabel Toetsingsprotocol (TP; concept 23-6-2014), inclusief Procedure gelijkwaardigheid - 21-10-2014 Paragraaf Soort Commentaar Wijzigingsvoorstel 1.2 vraag 1.2 Nationale milieudatabase Bij de

Nadere informatie

Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW-werken

Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW-werken Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW-werken Berekeningswijze voor het bepalen van de milieuprestatie van gebouwen en GWW-werken gedurende hun gehele levensduur, gebaseerd op de EN 15804. Stichting

Nadere informatie

Methode en data in Europees perspectief

Methode en data in Europees perspectief Methode en data in Europees perspectief SBK-symposium Nationale Milieudatabase 24 februari 2011 Agnes Schuurmans (vz normcie 351 281 / lid SBK-TIC / Rockwool) Europese ontwikkelingen waarvoor milieu-informatie

Nadere informatie

Invloed op duurzaamheid als constructeur via de MPG

Invloed op duurzaamheid als constructeur via de MPG Invloed op duurzaamheid als constructeur via de MPG Olga van der Velde Datum: 14-06-2018 Constructeursdag Circl paviljoen www.nibe.org o.vandervelde@nibe.org 06 34 06 54 25 Voorstelronde: NIBE in het kort

Nadere informatie

Duurzaamheid bouwwerken - Nieuwe Nederlandse en Europese normen en regelgeving

Duurzaamheid bouwwerken - Nieuwe Nederlandse en Europese normen en regelgeving Duurzaamheid bouwwerken - Nieuwe Nederlandse en Europese normen en regelgeving Agnes Schuurmans Voorzitter NEN 351 281 (CEN TC350) Rockwool International 1 Bouwbesluit - 1 april 2012 Milieuparagraaf Artikel

Nadere informatie

EN De Europese norm voor duurzaamheid van bouwproducten

EN De Europese norm voor duurzaamheid van bouwproducten EN15804 - De Europese norm voor duurzaamheid van bouwproducten Chris Hamans Voorzitter werkgroep Environment CEPMC Rockwool International 1 Europese normen voor duurzaamheid?!! Waarom Europese normen?!

Nadere informatie

Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW-werken

Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW-werken Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW-werken Berekeningswijze voor het bepalen van de milieuprestatie van gebouwen en GWW-werken gedurende hun gehele levensduur, gebaseerd op de EN 15804. Stichting

Nadere informatie

Houtcafé 25 september 2014 Milieuaspecten van hout in de praktijk

Houtcafé 25 september 2014 Milieuaspecten van hout in de praktijk Houtcafé 25 september 2014 Milieuaspecten van hout in de praktijk AGENDA Houtcafé 25 september 2014 16.00 uur Inleiding Milieuaspecten van hout Eric D. de Munck, projectleider en secretaris Centrum Hout/VVNH

Nadere informatie

Starters Handleiding DuboCalc Project versie 4.0 21 juni 2015. DuboCalc Project 4.0 StartersHandleiding

Starters Handleiding DuboCalc Project versie 4.0 21 juni 2015. DuboCalc Project 4.0 StartersHandleiding Starters Handleiding DuboCalc Project versie 4.0 21 juni 2015 DuboCalc Project 4.0 StartersHandleiding Inhoud 1 Aan de slag met DuboCalc Project... 5 1.1 Wat is DuboCalc Project?... 5 1.2 Starten van

Nadere informatie

Kwantificeren van Milieuprestatie. Mantijn van Leeuwen

Kwantificeren van Milieuprestatie. Mantijn van Leeuwen Kwantificeren van Milieuprestatie Mantijn van Leeuwen NIBE (Experts in Sustainability) Ondersteund door LCA gegevens, maakt u betere beslissingen NIBE speelt een centrale rol tussen producenten, ontwerpers,

Nadere informatie

SBK-TOETSINGSPROTOCOL OPNAME DATA IN DE NATIONALE MILIEUDATABASE

SBK-TOETSINGSPROTOCOL OPNAME DATA IN DE NATIONALE MILIEUDATABASE SBK-TOETSINGSPROTOCOL OPNAME DATA IN DE NATIONALE MILIEUDATABASE op basis van de Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW-werken Concept, versie 2.0, 23 juni 2014 SBK Stichting Bouwkwaliteit Visseringlaan

Nadere informatie

2.1 SBK beheert de NMD en verkrijgt daarmee feitelijk toegang tot de vertrouwelijke informatie van de deelnemende Data-leverancier.

2.1 SBK beheert de NMD en verkrijgt daarmee feitelijk toegang tot de vertrouwelijke informatie van de deelnemende Data-leverancier. Gebruiksvoorwaarden en geheimhoudingsovereenkomst Stichting Bouwkwaliteit - december 2012 In het Bouwbesluit 2012 wordt de SBK-Bepalingsmethode Mileuprestatie Gebouwen en GWWwerken (voortaan: Bepalingsmethode)aangewezen

Nadere informatie

SBK Nationale Milieudatabase

SBK Nationale Milieudatabase SBK Nationale Milieudatabase Betreft : SBK-TOETSINGSPROTOCOL OPNAME DATA IN DE NATIONALE MILIEUDATABASE Versie : 1.0 Status : Definitief Datum : 1 juli 2011 Stichting Bouwkwaliteit (SBK) Visseringlaan

Nadere informatie

NATIONALE BEOORDELINGSRICHTLIJN VOOR NL-EPD CERTIFICAAT VOOR ENVIRONMENTAL PRODUCT DECLARATIONS (EPD) VAN BOUWPRODUCTEN

NATIONALE BEOORDELINGSRICHTLIJN VOOR NL-EPD CERTIFICAAT VOOR ENVIRONMENTAL PRODUCT DECLARATIONS (EPD) VAN BOUWPRODUCTEN NATIONALE BEOORDELINGSRICHTLIJN VOOR NL-EPD CERTIFICAAT VOOR ENVIRONMENTAL PRODUCT DECLARATIONS (EPD) VAN BOUWPRODUCTEN Vastgesteld door het CvD Duurzaamheid bouwproducten, d.d. 2014-xx-xx Uitgave: IKOB-BKB,

Nadere informatie

Circular Economy Lab: Waardering. recycling in de bouw

Circular Economy Lab: Waardering. recycling in de bouw Duurzaamheidswinst door ketensamenwerking! Circular Economy Lab: Deze bijeenkomst is de tweede in een serie van vijf debatavonden, welke zijn bedoeld om de circulaire economie in een aantal belangrijke

Nadere informatie

VERGELIJKING KINGSPAN RW QUADCORE TM MET ANDERE DAKOPBOUWEN

VERGELIJKING KINGSPAN RW QUADCORE TM MET ANDERE DAKOPBOUWEN VERGELIJKING KINGSPAN RW QUADCORE TM MET ANDERE DAKOPBOUWEN Aan: Van: Evert Kraaima [Kingspan Insulated Panels] Kamiel Jansen, Joost van Leeuwen [NIBE] Datum: 21-09-2018, laatste wijzigingen: 26-11-2018

Nadere informatie

Beheer en onderhoud van de bepalingsmethode Milieuprestatie gebouwen en GWW-werken en de daarbij aangesloten de Nationale Milieudatabase (NMD)

Beheer en onderhoud van de bepalingsmethode Milieuprestatie gebouwen en GWW-werken en de daarbij aangesloten de Nationale Milieudatabase (NMD) 1 Beheer en onderhoud van de bepalingsmethode Milieuprestatie gebouwen en GWW-werken en de daarbij aangesloten de Nationale Milieudatabase (NMD) Jaarplan 2018 Rijswijk: maart 2018 1. Speelveld Bepalingsmethode

Nadere informatie

Training LCA experts

Training LCA experts Training LCA experts 24 januari 2018 13.00 16.00 Harry van Ewijk (SGS Search) Jeannette Levels (LBP SIGHT) René Kraaijenbrink (LBP SIGHT) Rients Dijkstra (Rbit) Inhoud 90 min. - Bepalingsmethode milieuprestatie

Nadere informatie

Levenscyclusanalyse van groene wanden

Levenscyclusanalyse van groene wanden Groen Bouwen: Groene gevels voor duurzame gebouwen en steden Levenscyclusanalyse van groene wanden Inzicht in de milieu-impact van de verschillende onderdelen Lisa Wastiels, An Janssen WTCB 1 Mid-term

Nadere informatie

Resultaten en stand van zaken project

Resultaten en stand van zaken project Resultaten en stand van zaken project MKI Armaturen Kan ik al circulaire openbare verlichting inkopen met behulp van MKI? Kenniscafé: Circulariteit OVL, in de praktijk 14 maart 2019 Green Deal Duurzaam

Nadere informatie

WIJZIGINGSBLAD BEPALINGSMETHODE versie 2.0 *

WIJZIGINGSBLAD BEPALINGSMETHODE versie 2.0 * WIJZIGINGSBLAD BEPALINGSMETHODE versie 2.0 * Wijzigingsdatum: 1 augustus 2017 Vastgesteld door: SBK Deze wijziging betreft: Aanwijzing welke constructies en installaties er in beschouwing moeten worden

Nadere informatie

dr. ir. Ralph Hamerlinck en ir. Jan-Pieter den Hollander Inleiding ontwikkelingen duurzaam bouwen en Webtools voor duurzaamheid

dr. ir. Ralph Hamerlinck en ir. Jan-Pieter den Hollander Inleiding ontwikkelingen duurzaam bouwen en Webtools voor duurzaamheid Seminar duurzaam bouwen met staal dr. ir. Ralph Hamerlinck en ir. Jan-Pieter den Hollander Inleiding ontwikkelingen duurzaam bouwen en Webtools voor duurzaamheid Inhoud Inleiding ontwikkelingen duurzaam

Nadere informatie

SBK Nationale Milieudatabase

SBK Nationale Milieudatabase SBK Nationale Milieudatabase Betreft: Handleiding Invoer/wijzigen productkaarten en aanleveren basisprofielen t.b.v. de Nationale Milieudatabase Versie: 1.2 Status : Definitief Datum : 11 april 2012 Stichting

Nadere informatie

Ketenanalyse zandbak reiniging

Ketenanalyse zandbak reiniging Ketenanalyse zandbak reiniging Voor GKB REALISATIE Boskoop, 17 februari 2014 Versie 2 Pagina 1 van 14 Opdrachtgever: GKB REALISATIE. Middelweg 1 2992 SP Barendrecht Onderzoeksrapport: 3-2013 dec. 2013

Nadere informatie

REFERENTIE BETONMORTELS Aan: Daaf de Kok (De betonketen)

REFERENTIE BETONMORTELS Aan: Daaf de Kok (De betonketen) REFERENTIE BETONMORTELS Aan: Daaf de Kok (De betonketen) Van: 16-maart- 2016 Betreft: Referentie betonmortels 1. Inleiding In opdracht van het Netwerk Betonketen zijn er referentiebetonmengsels voor het

Nadere informatie

Edwin van Noort Odette Ex Mantijn van Leeuwen

Edwin van Noort Odette Ex Mantijn van Leeuwen 08.06.2017 Edwin van Noort Odette Ex Mantijn van Leeuwen *werknaam INSIDE INSIDE-Platform INSIDE INSIDE-Platform INSIDE INSIDE-Platform INSIDE INSIDE-Platform INSIDE INSIDE-Platform INSIDE INSIDE-Platform

Nadere informatie

Review CO 2 -studie ZOAB Rasenberg

Review CO 2 -studie ZOAB Rasenberg Review CO 2 -studie ZOAB Rasenberg Notitie Delft, maart 2011 Opgesteld door: M.N. (Maartje) Sevenster M.E. (Marieke) Head 2 Maart 2011 2.403.1 Review CO 2 -studie ZOAB Rasenberg 1 Inleiding Binnen de prestatieladder

Nadere informatie

Duurzame oplossing door houtreparatie!

Duurzame oplossing door houtreparatie! Duurzame oplossing door houtreparatie! Het systeem om meerpalen te repareren in plaats van vervanging door nieuwe palen, is niet alleen goedkoper maar blijkt ook minder belastend te zijn voor het milieu.

Nadere informatie

Bepaling van de milieuprestaties van gebouwen en gww-werken (MPG) Geactualiseerde versie 2015

Bepaling van de milieuprestaties van gebouwen en gww-werken (MPG) Geactualiseerde versie 2015 Bepaling van de milieuprestaties van gebouwen en gww-werken (MPG) Geactualiseerde versie 2015 Inhoud 1 Inleiding 5 2 Bepaling van de milieuprestatie van gebouwen en GWW-werken 7 2.1 Klare taal in de bouw

Nadere informatie

Kingspan Geïsoleerde Panelen. Toekomstbestendig bouwen begint met duurzaamheid

Kingspan Geïsoleerde Panelen. Toekomstbestendig bouwen begint met duurzaamheid Kingspan Geïsoleerde Panelen Toekomstbestendig bouwen begint met duurzaamheid TOEKOMSTBESTENDIG BOUWEN Wie bouwt voor de toekomst weet ook dat je verder moet denken dan de gewenste levenscyclus van een

Nadere informatie

Milieuprestatie gebouwen (MPG) W/E adviseurs Ruud van Vliet

Milieuprestatie gebouwen (MPG) W/E adviseurs Ruud van Vliet Milieuprestatie gebouwen (MPG) W/E adviseurs Ruud van Vliet 4 april 2018 W/E adviseurs Maakt moeilijke materie makkelijk Organisatie: Onafhankelijke stichting, sinds 1979 Missie: Bijdragen aan duurzaam

Nadere informatie

Resultaat Toetsing TNO Lean and Green Awards

Resultaat Toetsing TNO Lean and Green Awards ID Naam Koploper Datum toetsing 174 M. Van Happen Transport BV 2-4-2012 Toetsingscriteria 1. Inhoud en breedte besparingen 2. Nulmeting en meetmethode 3. Haalbaarheid minimaal 20% CO2-besparing na 5 jaar

Nadere informatie

MKI score van wegen aanleg en onderhoud

MKI score van wegen aanleg en onderhoud MKI score van wegen aanleg en onderhoud Inleiding Duurzaam gebruik van materialen & grondstoffen is onder te verdelen in twee hoofdonderwerpen: Keuze voor materialen & grondstoffen. Hierbij spelen aspecten

Nadere informatie

Stakeholdersbijeenkomst SBK Routekaart naar NMD 2.0

Stakeholdersbijeenkomst SBK Routekaart naar NMD 2.0 Stakeholdersbijeenkomst SBK Routekaart naar NMD 2.0 Ir. Piet van Luijk / min. BZK 03-12-2013 1 Waar staan we Bepalingsmethode die aansluit op Europese bepalingsmethoden Nationale MilieuDatabase die geschikt

Nadere informatie

Who s afraid of.cpr? Co Molenaar. Senior adviseur water en bodem.

Who s afraid of.cpr? Co Molenaar. Senior adviseur water en bodem. Who s afraid of.cpr? Co Molenaar Senior adviseur water en bodem co.molenaar@rws.nl Wat komt aan de orde? 1. Doel van de presentatie 2. Achtergronden CPR 3. BWR 3 Hygiëne, gezondheid en milieu 4. Actuele

Nadere informatie

Energiebesparing koffieverpakkingen

Energiebesparing koffieverpakkingen Op CE Delft CE lossingen Delft voor Oplossingen milieu, econom voor ie milieu, en technolog economie ie en technologie Oude Delft 180 Oude Delft 180 2611 HH Delft 2611 HH Delft tel: tel: 015 015 2 150

Nadere informatie

Beschrijving van de generieke norm: ISO 27001:2013. Grafimedia en Creatieve Industrie. Versie: augustus 2016

Beschrijving van de generieke norm: ISO 27001:2013. Grafimedia en Creatieve Industrie. Versie: augustus 2016 Beschrijving van de generieke norm: ISO 27001:2013 Grafimedia en Creatieve Industrie Versie: augustus 2016 Uitgave van de branche (SCGM) INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 1 INLEIDING... 4 1. ONDERWERP EN

Nadere informatie

Welk perspectief heeft beton voor de transitie naar een klimaat neutrale en circulaire economie? Mantijn van Leeuwen (NIBE)

Welk perspectief heeft beton voor de transitie naar een klimaat neutrale en circulaire economie? Mantijn van Leeuwen (NIBE) Welk perspectief heeft beton voor de transitie naar een klimaat neutrale en circulaire economie? Mantijn van Leeuwen (NIBE) Klimaatakkoord Moet de invulling geven aan ons kabinetsbeleid: Broeikasgassen

Nadere informatie

Ketenanalyse. Aannemingsbedrijf van der Meer. Datum: 4 december 2014. Pagina 1 van 11

Ketenanalyse. Aannemingsbedrijf van der Meer. Datum: 4 december 2014. Pagina 1 van 11 Ketenanalyse Aannemingsbedrijf van der Meer Datum: 4 december 2014 Status: definitief Pagina 1 van 11 Ketenanalyse Aannemingsbedrijf van der Meer B.V. November 2014 Bedrijfsgegevens Bedrijf: Aannemingsbedrijf

Nadere informatie

MilieuPrestatieGebouwen

MilieuPrestatieGebouwen MilieuPrestatieGebouwen @Merosch_ @Merosch_Llab linkedin.com/company/merosch merosch.nl merosch.nl/living-lab Inhoud Wat is de MilieuPrestatie Gebouwen? Waarom is de MilieuPrestatie Gebouwen ingevoerd?

Nadere informatie

TKI-KIEM WP1 - Methode voor integrale Energie- en Milieuprestatie. Erik Alsema, David Anink, W/E adviseurs 1 april 2015

TKI-KIEM WP1 - Methode voor integrale Energie- en Milieuprestatie. Erik Alsema, David Anink, W/E adviseurs 1 april 2015 TKI-KIEM WP1 - Methode voor integrale Energie- en Milieuprestatie Erik Alsema, David Anink, W/E adviseurs 1 april 2015 Doel Ontwikkeling van integrale methodiek om de milieueffecten als gevolg van energiegebruik

Nadere informatie

Environmental Product Declaration

Environmental Product Declaration Nederlandse Branchevereniging voor de Timmerindustrie Nieuwe 's-gravelandseweg 16 1405 HM Bussum Nederland www.nbvt.nl Environmental Product Declaration In overeenstemming met EN 15804, volgens de bepalingsmethode

Nadere informatie

ONTWIKKELEN VAN EEN PRESTATIEBEPALING OP BASIS VAN DE BEPALINGSMETHODE MILIEUPRESTATIE GEBOUWEN EN GWW-WERKEN

ONTWIKKELEN VAN EEN PRESTATIEBEPALING OP BASIS VAN DE BEPALINGSMETHODE MILIEUPRESTATIE GEBOUWEN EN GWW-WERKEN GRONDSTOFFENEFFICIENCY ONTWIKKELEN VAN EEN PRESTATIEBEPALING OP BASIS VAN DE BEPALINGSMETHODE MILIEUPRESTATIE GEBOUWEN EN GWW-WERKEN In opdracht van Stichting Bouwkwaliteit Eindrapport (inclusief praktijktoets),

Nadere informatie

Environmental Product Declaration

Environmental Product Declaration Nederlandse Branchevereniging voor de Timmerindustrie Nieuwe 's-gravelandseweg 16 1405 HM Bussum Nederland www.nbvt.nl Environmental Product Declaration In overeenstemming met EN 15804, volgens de bepalingsmethode

Nadere informatie

LCA Achtergrondrapport granova

LCA Achtergrondrapport granova LCA Achtergrondrapport granova Opdrachtgever Heros Sluiskil B.V. Oostkade 5 4540 AA Sluiskil Nederland Uitvoerder EcoChain Technologies B.V. Oostenburgermiddenstraat 202 1018 LL AMSTERDAM Auteur Tessa

Nadere informatie

BEDRIJFSINFORMATIE. VOOR PLUS groen beton. MRPI-code DATUM AFGIFTE 20 september 2012

BEDRIJFSINFORMATIE. VOOR PLUS groen beton. MRPI-code DATUM AFGIFTE 20 september 2012 BEDRIJFSINFORMATIE VOOR PLUS groen beton MRPI-code 20.1.00026.004 Van Nieuwpoort Betonmortel B.V. Postbus 167 2800 DA Gouda Tel.: +31 (0)182 597 400 Fax: +31 (0)182 597 410 E-mail: betonmortel@van-nieuwpoort.nl

Nadere informatie

Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW-werken

Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW-werken Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW-werken Berekeningswijze voor het bepalen van de milieuprestatie van gebouwen en GWW-werken gedurende hun gehele levensduur, gebaseerd op de levenscyclusanalysemethode

Nadere informatie

MILIEUPROFIELEN VAN SCHEEPSBRANDSTOFFEN IN DE NATIONALE MILIEUDATABASE. Suzanne de Vos-Effting

MILIEUPROFIELEN VAN SCHEEPSBRANDSTOFFEN IN DE NATIONALE MILIEUDATABASE. Suzanne de Vos-Effting MILIEUPROFIELEN VAN SCHEEPSBRANDSTOFFEN IN DE NATIONALE MILIEUDATABASE Suzanne de Vos-Effting OPZET PRESENTATIE Motivatie RWS milieuprofielen scheepsbrandstof Aanpak berekening Resultaten Gebruik milieuprofielen

Nadere informatie

Duurzaam construeren met. Frans van Herwijnen

Duurzaam construeren met. Frans van Herwijnen Duurzaam construeren met Frans van Herwijnen 1 Duurzaam construeren 1. Ontwerpen op levensduur (flexibel, aanpasbaar, demontabel) 2. Inzet massa als warmteaccumulator (BKA) 3. Hergebruik van bestaande

Nadere informatie

Onderbouwing van de duurzaamheid van staalconstructies. Ontwerphandleiding

Onderbouwing van de duurzaamheid van staalconstructies. Ontwerphandleiding Onderbouwing van de duurzaamheid van staalconstructies Ontwerphandleiding Juni 2014 Introductie De ontwerphandleiding heeft als doel informatie te verschaffen over de verschillende stappen die doorlopen

Nadere informatie

ketenanalyse afvalverwijdering BESIX - OVT Utrecht

ketenanalyse afvalverwijdering BESIX - OVT Utrecht afvalverwijdering BESIX - OVT Utrecht BESIX Nederland Branch 27 Februari 2014 DEFINITIEVE rapportage - 1 - Documenttitel afvalverwijdering BESIX OVT Utrecht Verkorte documenttitel Voortgangsrapportage

Nadere informatie

Definitie. Wat is Duurzaamheid?

Definitie. Wat is Duurzaamheid? Duurzaamheid Definitie Wat is Duurzaamheid? Waarom is duurzaamheid belangrijk? Bevolkingsgroei 7naar 9Miljard Waarom is duurzaamheid belangrijk? Grondstofschaarste Waarom is duurzaamheid belangrijk? Ontbossing

Nadere informatie

Tabel 1 Basisprofiel standaard geleiderails

Tabel 1 Basisprofiel standaard geleiderails Memo Aan: Kenmerk: Betreft: Van: Delft, 8 mei 2014 Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, Verzinkerij Van Aert LCA-resultaten van s Basisprofielen van de standaard s en de verzinkte s en vergelijking

Nadere informatie

Milieujaarverslag (e-mjv)

Milieujaarverslag (e-mjv) Milieujaarverslag (e-mjv) Jaarlijkse (emissie)rapportage Inzicht in emissies via verplichte jaarlijkse emissierapportage Het Milieujaarverslag Met het e-mjv geeft Nederland invulling aan een groot aantal

Nadere informatie

4.2 Inzichten in de behoeften en verwachtingen van de belanghebbenden. 4.3 Het toepassingsgebied van het milieumanagementsystee m vaststellen

4.2 Inzichten in de behoeften en verwachtingen van de belanghebbenden. 4.3 Het toepassingsgebied van het milieumanagementsystee m vaststellen 4 Context van de organisatie 4 Milieumanagementsysteemeisen 4.1 Inzicht in de organisatie en haar context 4.2 Inzichten in de behoeften en verwachtingen van de belanghebbenden 4.3 Het toepassingsgebied

Nadere informatie

Wijzigingen verordening leerlingenvervoer gemeente Nederweert 2014

Wijzigingen verordening leerlingenvervoer gemeente Nederweert 2014 Wijzigingen verordening leerlingenvervoer gemeente Nederweert 2014 De nieuwe Verordening Leerlingenvervoer Gemeente Nederweert is grotendeels gebaseerd op de nieuwe modelverordening van de VNG. De oude

Nadere informatie

Rapportage. LCA In-situ Asfaltgranulaatcementstabilisatie (Agrac) Opgesteld door SGS Search Consultancy B.V.

Rapportage. LCA In-situ Asfaltgranulaatcementstabilisatie (Agrac) Opgesteld door SGS Search Consultancy B.V. Rapportage LCA In-situ Asfaltgranulaatcementstabilisatie (Agrac) Opgesteld door SGS Search Consultancy B.V. Colofon Rapportage Onderzoeksgegevens Naam onderzoek LCA In-situ Asfaltgranulaatcementstabilisatie

Nadere informatie

Product Sustainability Indicator

Product Sustainability Indicator Product Sustainability Indicator Waarom een scorecard? Duurzaam bouwen is al lang geen trend meer. De vraag naar duurzame gebouwen groeit en daarmee de vraag naar duurzame producten. Maar wat is een duurzaam

Nadere informatie

LCA Studie Levens Cyclus Analyse van enkele tropische houtsoorten ten behoeve van damwanden

LCA Studie Levens Cyclus Analyse van enkele tropische houtsoorten ten behoeve van damwanden LCA Studie Levens Cyclus Analyse van enkele tropische houtsoorten ten behoeve van damwanden Management samenvatting Inleiding Damwanden zijn een belangrijke markt voor duurzaam geproduceerd tropisch hout,

Nadere informatie

OVERZICHT VAN WIJZIGINGEN APV HELMOND 2008

OVERZICHT VAN WIJZIGINGEN APV HELMOND 2008 OVERZICHT VAN WIJZIGINGEN APV HELMOND 2008 Artikel Helmond Artikel VNG Conform laatste model VNG Tekstueel, inhoudelijk of beide Argumentatie / Opmerking 1.1 1:1 Ja Beide Vereenvoudiging en verplaatsing

Nadere informatie

Rapportage. CO 2eq vergelijking anti suïcide verlichting Autonoom vs Conventioneel. Rapportage verlichting, project nr

Rapportage. CO 2eq vergelijking anti suïcide verlichting Autonoom vs Conventioneel. Rapportage verlichting, project nr Rapportage CO 2eq vergelijking anti suïcide verlichting Autonoom vs Conventioneel 1 Rapportage verlichting project nr. 414025.0 Colofon Rapportage Onderzoeksgegevens Naam onderzoek CO 2 eq. emissie vergelijking

Nadere informatie

Interpretatiedocument. BREEAM-NL In-Use 2016 v1.0

Interpretatiedocument. BREEAM-NL In-Use 2016 v1.0 Interpretatiedocument BREEAM-NL In-Use 2016 v1.0 14 januari 2019 Toelichting Dit document bevat interpretaties van de BREEAM-NL In-Use 2016 v1.0 Beoordelingsrichtlijn. Voor een beoordeling geldt daarmee

Nadere informatie

Levenscyclusanalyse - LCA

Levenscyclusanalyse - LCA 1 Inhoud 1 Inhoud... 1 2 Wat is een LCA?... 2 3 Hoe is een LCA opgebouwd?... 3 4 Toepassingen en mogelijkheden... 7 5 Aandachtspunten en praktische info... 8 6 Links... 8 Een initiatief van: Met steun

Nadere informatie

WP4: Verbeterde schattingsmethode materiaalhoeveelheden in constructies! 1 april 2015, TKI KIEM!

WP4: Verbeterde schattingsmethode materiaalhoeveelheden in constructies! 1 april 2015, TKI KIEM! WP4: Verbeterde schattingsmethode materiaalhoeveelheden in constructies 1 april 2015, TKI KIEM WP4 - Verbeterde schattingsmethode materiaalhoeveelheden Projectpartners IMd Raadgevende Ingenieurs, Rotterdam

Nadere informatie

Criteria voor duurzaam inkopen van Wegen

Criteria voor duurzaam inkopen van Wegen Criteria voor duurzaam inkopen van Wegen Versie: 1.5 Datum: oktober 2011 Overzicht van de criteria Tabel 3.1 Overzicht van criteria voor wegen Nieuwe aanleg en reconstructie Bestaande wegen Beheer en onderhoud

Nadere informatie

Biomassa en zijn afvalstatuut

Biomassa en zijn afvalstatuut Biomassa en zijn afvalstatuut Studiedag Cascadering in gebruik van hout en houtige biomassa Nico Vanaken OVAM Inhoud Afval of grondstof het beoordelingskader De ladder van Lansink als bewaker van de cascade

Nadere informatie

BIM: impact op duurzame gebouwen

BIM: impact op duurzame gebouwen Seminarie Duurzame gebouwen BIM: impact op duurzame gebouwen 15 juni 2018 BIM EN LCA-TOOLS Illustratie van de werking van de Belgische tool TOTEM voor de ecologische doorlichting van gebouwen Sophie Bronchart

Nadere informatie

Ketenanalyse Afval in project "Nobelweg te Amsterdam"

Ketenanalyse Afval in project Nobelweg te Amsterdam Ketenanalyse Afval in project "Nobelweg te Amsterdam" 4.A.1_2 Ketenanalyse afval in project "Nobelweg te Amsterdam" 1/16 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1. Wat is een ketenanalyse 3 1.2. Activiteiten Van

Nadere informatie

Verantwoorde keuze van bestratingsproducten

Verantwoorde keuze van bestratingsproducten Verantwoorde keuze van bestratingsproducten Bij de keuze van producten voor bestratingen gelden verschillende afwegingsfactoren. De impact van een bepaalde keuze op het milieu is daar één van, een factor

Nadere informatie

EPS. milieurelevante productinformatie INVOERDATA VOOR BEREKENING VAN HET MILIEUVOORDEEL LOGISCH PROCES: EEN BETER MILIEU MET EPS.

EPS. milieurelevante productinformatie INVOERDATA VOOR BEREKENING VAN HET MILIEUVOORDEEL LOGISCH PROCES: EEN BETER MILIEU MET EPS. EPS milieurelevante productinformatie INVOERDATA VOOR BEREKENING VAN HET MILIEUVOORDEEL LOGISCH PROCES: EEN BETER MILIEU MET EPS. D e milieubelasting van een bouwwerk moet worden getoetst aan de eisen

Nadere informatie

Environmental Product Declaration

Environmental Product Declaration Nederlandse Branchevereniging voor de Timmerindustrie Nieuwe 's-gravelandseweg 16 1405 HM Bussum Nederland www.nbvt.nl Environmental Product Declaration In overeenstemming met EN 15804, volgens de bepalingsmethode

Nadere informatie

CE & prestatiegegevens asfaltlagen in GWW projecten. Welke informatie waar en voor wie?

CE & prestatiegegevens asfaltlagen in GWW projecten. Welke informatie waar en voor wie? CE & prestatiegegevens asfaltlagen in GWW projecten Welke informatie waar en voor wie? CE: Verordening bouwproducten (EU) 305/2011 Geharmoniseerde voorwaarden voor het verhandelen van bouwproducten Van

Nadere informatie

Bedrijfsrapport <naam bedrijf>

Bedrijfsrapport <naam bedrijf> Bedrijfsrapport Brancheverduurzamingsplannen Introductie Met behulp van de Webtool Brancheverduurzamingsplannen van het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV) heeft uw bedrijf

Nadere informatie

Environmental Product Declaration

Environmental Product Declaration VRK isolatie Boterberg 7 5047 ST Tilburg, Nederland Environmental Product Declaration In overeenstemming met EN 15804, volgens de bepalingsmethode SBK 2.0, november 2014 Productnaam: Métisse RT Datum van

Nadere informatie

Nationale Milieudatabase onderdeel van Stichting Bouwkwaliteit MILIEUPRESTATIEBEREKENINGEN

Nationale Milieudatabase onderdeel van Stichting Bouwkwaliteit MILIEUPRESTATIEBEREKENINGEN Nationale Milieudatabase onderdeel van Stichting Bouwkwaliteit MILIEUPRESTATIEBEREKENINGEN 1 INHOUDSOPGAVE 1 2 Inleiding De berekening in een notendop 2.1 Bepalingsmethode 2.2 Nationale milieudatabase

Nadere informatie

Ketenanalyse project Kluyverweg. Oranje BV. www.oranje-bv.nl. Conform de CO 2 -Prestatieladder 3.0. Versie : Versie 1.0 Datum : 10-11-2015

Ketenanalyse project Kluyverweg. Oranje BV. www.oranje-bv.nl. Conform de CO 2 -Prestatieladder 3.0. Versie : Versie 1.0 Datum : 10-11-2015 Ketenanalyse project Kluyverweg Oranje BV Conform de CO 2 -Prestatieladder 3.0 Versie : Versie 1.0 Datum : 10-11-2015 Handtekening autoriserend verantwoordelijk manager Autorisatiedatum: 3-12-2015 Naam

Nadere informatie

Environmental Product Declaration

Environmental Product Declaration Nederlandse Branchevereniging voor de Timmerindustrie Nieuwe 's-gravelandseweg 16 1405 HM Bussum Nederland www.nbvt.nl Environmental Product Declaration In overeenstemming met EN 15804, volgens de bepalingsmethode

Nadere informatie

Wijzigingsvoorstel (RfC) op het Uitwisselmodel Aquo Foutherstel attribuut Chemische Stof

Wijzigingsvoorstel (RfC) op het Uitwisselmodel Aquo Foutherstel attribuut Chemische Stof Wijzigingsvoorstel (RfC) op het Uitwisselmodel Aquo Foutherstel attribuut Chemische Stof Auteur: IDsW Kenmerk: W 0810-0022 Documentbeheer Wijzigingshistorie Datum Versie Auteur Wijziging 13 okt. 2008 0.4

Nadere informatie

Handleiding aansluitmatrices

Handleiding aansluitmatrices 1 Handleiding aansluitmatrices 1 Inleiding; waarom aansluitmatrices? 2 De opzet van de aansluitmatrices, nieuwe versie 3 Stappenplan (quick reference) voor vraag- en aanbodzijde 1 Inleiding; waarom aansluitmatrices?

Nadere informatie

Environmental Product Declaration

Environmental Product Declaration Nederlandse Branchevereniging voor de Timmerindustrie Nieuwe 's-gravelandseweg 16 1405 HM Bussum Nederland www.nbvt.nl Environmental Product Declaration In overeenstemming met EN 15804, volgens de bepalingsmethode

Nadere informatie

LCA-resultaten van geleiderails

LCA-resultaten van geleiderails LCA-resultaten van s Vanuit de opzet van een nieuw Landelijk Afvalbeheerplan (LAP2) is gekeken of er door ketensamenwerking mogelijkheden kunnen worden gevonden om de milieudruk van materialen in de afvalfase

Nadere informatie

Starters Handleiding DuboCalc Project versie 2.2 datum 20 november DuboCalc Project 2.2 StartersHandleiding

Starters Handleiding DuboCalc Project versie 2.2 datum 20 november DuboCalc Project 2.2 StartersHandleiding Starters Handleiding DuboCalc Project versie 2.2 datum 20 november 2012 DuboCalc Project 2.2 StartersHandleiding Inhoud 1 Aan de slag met DuboCalc Project... 5 1.1 Wat is DuboCalc Project?... 5 1.2 Starten

Nadere informatie

Gebr. Beentjes GWW B.V. Kwaliteitsmanagementplan voor de inventaris

Gebr. Beentjes GWW B.V. Kwaliteitsmanagementplan voor de inventaris Gebr. Beentjes GWW B.V. Kwaliteitsmanagementplan voor de inventaris Gebr. Beentjes GWW, 7 januari 2014 2 Gebr. Beentjes GWW Kwaliteitsmanagementplan Inhoudsopgave Inleiding... 3 1. Stuurcyclus... 4 1.1

Nadere informatie