Commentaartabel Toetsingsprotocol (TP; concept ), inclusief Procedure gelijkwaardigheid

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Commentaartabel Toetsingsprotocol (TP; concept 23-6-2014), inclusief Procedure gelijkwaardigheid - 21-10-2014"

Transcriptie

1 Commentaartabel Toetsingsprotocol (TP; concept ), inclusief Procedure gelijkwaardigheid Paragraaf Soort Commentaar Wijzigingsvoorstel 1.2 vraag 1.2 Nationale milieudatabase Bij de toelichting op de categorieën productinformatie is aangegeven dat de data van Categorie 1 en 2 niet openbaar zijn. Momenteel is dit ter keuze van de data-eigenaar, waarom wordt dit aangepast? Antwoord: Aanpassing is niet beoogd: de dataeigenaar bepaalt te allen tijde of de data openbaar wordt gemaakt. tekst aanpassen tekst 1.3 SBK Toetsingsprotocol Ter verduidelijking hier ook aangeven wat de werkwijze inzake Categorie 3 data is. 1 Niet overnemen. Het TP gaat over categorie 1 en 2 data, niet over categorie 3 data Laatste zin. Bijlage D ontbreekt nog. Wordt nog toegevoegd. 2.6 vraag 2.6 Klachten over de beoordeling Het uitgangspunt moet zijn dat SBK alleen positief getoetste data in behandeling neemt. Het gaat hier om klachten over een derde partij en niet over een besluit van SBK, deze werkwijze lijkt niet logisch. Hoe ziet SBK dit in de praktijk? Kunnen derden ook klachten indienen over geaccepteerde data? 2.8 inhoud 2.8 Beoordeling van de aanvraag voor opnamen van data in de NMD Toevoegen dat data ook via een MRPI certificaat kan worden aangeboden. Graag maken wij met SBK nadere afspraken over de beoordeling die MRPI reeds maakt van een toetsingsdossier voor het verstrekken van het MRPI certificaat en de juiste aansluiting met de Nationale milieudatabase. Tevens bespreken we graag een passende korting voor data met een MRPI certificaat, deze zijn immers (deels) conform SBK eisen beoordeeld. 2.8 (of inleiding?) Algemeen EN15804 regelt dat eenmaal geverifieerde EPDs niet nog eens hoeven te worden geverifieerd. Dit zou ook ergens genoemd kunnen worden. 3.3 tekst 3.3 Laatste zin De toetsing moet zijn uitgevoerd aan de hand van de instructies uit hoofdstuk 4 (in plaats van 3) van dit toetsingsprotocol en moet zijn vastgelegd in een toetsingsrapport van het toetsend bureau. Antwoord: Het uitgangspunt is correct, maar dat werd hier niet bedoeld. Bedoeld is de situatie waarin gegevens ter toetsing werden voorgelegd en er naar het oordeel van de indiener onterecht een negatief eindoordeel is geveld. Dit betreft de SBK-route, niet de MRPI-route. Indien MRPI de eisen van SBK-toetsingsprotocol overneemt (zoals bij de 2011 versie het geval is), naast eventuele andere eisen, dan volstaat een MRPIcertificaat en is geen verdere toetsing volgens dit protocol nodig. Korting apart agenderen (gaat SBK over) In dit geval moet worden toegevoegd dat een eenmaal geverifieerde EPD dat voldoet aan de Bepalingsmethode niet nogmaals hoeft te worden geverifieerd. (Tekst in lijn brengen met tekst in BM).

2 4.1 tekst 4.1 bij productkaart (2 e punt) In de toetsingstabellen komt het onderwerp schaling nergens naar voren. Schaling is een belangrijk onderdeel van de productkaart en moet wellicht daar ook getoetst worden. Misschien goed om iets meer aandacht te besteden aan de schaling? 4.2 vraag 4.2 Wijze van beoordeling Bij de laatste bullit van de opsomming wordt gesproken over het overleg van toetsende bureaus. Wat is dat? Is dit een formeel orgaan binnen SBK, welke status heeft dit? Hoe verhoudt zich dit tot de TIC? Aan welk bestuur wordt advies uitgebracht? 4.3 tekst 4.3 Achter ja of n.v.t. toevoegen 4.5 inhoud 4.5. Contact met de producent en de rapportage Er wordt gesproken over minimaal één maal een concept oordeel van het toetsend bureau en een eenmalige gelegenheid om aanvullende informatie te verstrekken, deze formuleringen zijn niet met elkaar in overeenstemming. Feitelijk zijn dit afspraken tussen de producent en de toetser die vooraf gemaakt worden, ook meerdere aanvullingen zijn denkbaar zonder afbreuk te doen aan de kwaliteit. Bijlage A-1 inhoud Methodische eisen of Algemene aspecten: Toevoegen dat in LCA-rapport moet zijn opgenomen: Commissioner of LCA study, LCA EN15804 ch.8.2 practitioner Date of issue of LCA report EN15804 ch.8.2 Bijlage A-2 vraag Communicatieformat: Het communicatieformat van de EN15804 (EPD) is niet hetzelfde als het NMD format. Wordt er gecheckt of het format volledig in overeenstemming is met de EN15804, d.w.z. dat de cat.1/2 data inderdaad als EPD moeten worden aangeleverd? Dat komt ook niet overeen met MRPI (alleen al vanwege de afwijkende indicatoren). Hoe verhoudt zich dit tot Inhoud van de EPD verderop? 2. Schaling ook in TP als apart item opnemen, zowel in tekst onder 4.1 (2 e punt) als in Bijlage A, onder verwijzing naar Procedure opname data in NMD. Dit is een fout, een erfenis uit het MRPI-verleden. De tekst kan vervallen. De link met de TIC is gewaarborgd in voorgaande punt.. De constatering is juist: het woord eenmalig (bij de gelegenheid aanvullende informatie te verschaffen ) moet vervallen. Discussie over BM (Tekst in lijn brengen met tekst in BM)

3 Bijlage A-3 vraag Het communicatieformat is in overeenstemming met de EN Het zijn twee aparte eisen. eisen. De SBK-formats voor het aanleveren van basisprofielen en productkaarten zijn gehanteerd. Zijn dit twee eisen? Ik neem aan dat wanneer aan de tweede voldaan wordt, automatisch ook aan de eerste wordt voldaan? Bijlage A-4 inhoud Systeemgrenzen criteria voor het buiten beschouwing laten van input en output Hier staan nu 3 verschillende dingen (ontbrekende data ecoinvent data gemiddelde samenstelling) beter splitsen. Default data wordt elders ook al genoemd (Forfaitaire waarden). Wat betreft gemiddelden, onderscheid maken naar gemiddeld product (samenstelling) en gemiddelde productie (processen zie ook verderop bij Selectie van data en datakwaliteit vereisten representativiteit van de processen): Suggesties overnemen If product groups (similar products from one EN15804 ch.8.2 manufacturer and/or from different production plants) are formed as averages: Calculation rules for the formation of averages Representativeness of averages For several locations/products: Presentation of modeling of all locations and products as well as weighting thereof Toekenning afval aan Modules is anders dan in EN Moet dat niet gecontroleerd (dat het anders is of evt gevolgen als een EPD wel volgens EN15804 is)? Volgens EN15804: Accounting losses in the modules in which they arise (e.g. A4, transport to construction site) EN15804 ch Voorstel: EN15804 volgen (dat is huidige voorstel Bepalingsmethode; zie Bijlage C Systeemgrenzen), maar afwijkingen toestaan, indien NMD doel is. Dat dient dan wel te worden gerapporteerd. 3

4 Ik mis een duidelijke controle op juistheid omgaan met Module D (die Suggestie overnemen. is lastig dus moet juist goed door toetser worden bekeken): D (optional module): No benefits or loads of allocated co-products EN15804 ch Bijlage A-5 inhoud Inventarisatie: dataverzameling Suggesties overnemen: Gevaarlijk afval: ik betwijfel of overal Eural codes worden gegeven voor afval. (Staat dat ook in de Bepalingsmethode?). Beter om te laten controleren of een stof een waste is of niet, en zo ja, iha of het gevaarlijk afval is of niet: Use of secondary materials and secondary fuels and waste produced (check end-of-waste state) Eural codes niet noemen. Afval? Ja/nee Zo, ja: gevaarlijk afval? Is de end-of-waste status goed vastgelegd? Gegevensbronnen: de gangbare bronnen mogen iets nader gespecificeerd, bijvoorbeeld de volgende richtlijnen: < 10 years for background data EN15804 ch. < 5 years for manufacturer's data Data manufacturer based on 1 year average EN15941 and applicable PCR Time period of 100 years in case of a landfill scenario, longer if relevant Technical background complies with physical reality Integrity of generic data records, system limit and cut-off criteria for generic data records validity demonstrated Extra controle op levensduur? Necessary if the entire life cycle A1-C4 is declared: Documentation for calculating the reference service life (RSL), should be representative for the declared product EN15804 ch Niet hier opnemen (onder inventarisatie/dataverzameling) maar bij FUNCTIONELE EENHEID, PRODUCTEENHEID EN REFERENTIELEVENSDUUR (6.3.3) 4

5 Bijlage A-6 inhoud Inventarisatie: rekenprocedures en allocatie Energie-opwekking: als EcoInvent niet is gebruikt moet de motivatie wel duidelijk maken dat er geen grote afwijkingen zullen zijn in eindresultaat of dat moet in een gevoeligheidsanalyse. Wat betreft allocatiecontrole zou ook gedacht kunnen worden aan: A1 to A3: Allocation of co-products: EN15804 ch. Specification of the end-of-waste state annex Selection of the allocation factors for coproduct allocation B.1 Justification of specific allocation processes (e.g. if data are not available to allocate according to the EN15804 rules) Presentation of the energy and material flows as a result of deviating allocation processes No declaration of loads and benefits in Module D from allocation in A1-A3 Bijlage A-7 vraag Inhoud van de EPD Gaat dit protocol wel over een volledige EPD? Of alleen de data voor de NMD? De huidige opsomming is niet compleet voor een EPD volgens EN15804 (tabellen voor scenarios missen, andere indicatoren). EN15804 vraagt ook info over indoor climate, leaching, en substances of very high concern. Die komen ook niet terug (want niet nodig voor NMD maar dan is het geen EPD volgens EN15804). Bijlage A-8 vraag Projectrapport / projectdossier Als hulpmiddel voor de toetser is in bijlage B.1 van dit toetsingsprotocol een checklist opgenomen met de onderwerpen die moeten worden opgenomen in het projectdossier. Moet het projectdossier meegeleverd worden en wat moet de toetser precies controleren? Alleen de aanwezigheid van de Het gaat over alleen de data voor de NMD, dus geen volledig EPD conform EN15804 (maar wat voor NMD is is wel conform EN15804) Nee het projectdossier, dat meer omvat dan het LCArapport (bijv. SimaPro database, brondocumenten, etc.), hoeft niet in zijn geheel te worden aangeleverd. De LCA uitvoeder verklaart dat er een LCA dossier is met de onderdelen die daarbij horen (zie paragraaf 2.8 van de Bepalingsmethode.). De toetser 5

6 onderdelen? Als ik het goed begrijp moeten er dus straks twee controleert of die verklaring is opgenomen. documenten overhandigd worden aan de toetser: een projectdossier en een LCA-rapport. Bijlage B-1 tekst B.2 LCA rapport een verklaring dat de LCA is uitgevoerd volgens de eisen uit deze norm : norm bepalingsmethode Bijlage B-2 vraag B.2 LCA rapport de gehanteerde levensduur van het bouwproduct, met onderbouwing en/of het aantal maal dat vervangingen zijn meegenomen in de LCA-berekeningen Is het niet beter om dit in de productkaart te regelen. Daar kan dan aangegeven worden om de hoeveeljaar vervangingen toegepast kunnen worden en kan dit via de productkaart door de tools zelf berekend worden (het aantal vervangingen). Dit ook ivm de rekenregels Antwoord: Dit gaat over verantwoording in het LCA rapport en staat los van de invoer van een productkaart in NMD. In de BM zal een tekst worden toegevoegd dat het wenselijk is (voor de aanbieder van de data) om met de levensduur van de aangeboden data niet boven de levensduur van het product te gaan zitten, vanwege vervangingen tekst tekst Bijlage C Procedure gelijkwaardigheid vaststellen en toetsen data voor de NMD Is het de doelstelling? Of de achterliggende cq werkelijke doelstelling. Beter omschreven; Het doel is het Tot nu toe is er vooral behoefte aan een procedure gericht op niveau 2. Er zijn productwaarderings-systemen met afwijkende procesgangen Afwijkende procesgangen maar gelijke uitgangspunten. 1.3 tekst Proces voor batchgewijs vaststellen, toetsen en aanleveren van LCA s Tool voor batchgewijs generen van LCA s waarom LCA s tussen haakjes? Misschien beter spreken over LCAdata? 6 Tekst niet overnemen. Ook wanneer de uitgangspunten anders waren kan van gelijkwaardigheid sprake zijn tekst de invoegen in afgeleide van de met de eisen nagestreefde doelen tekst de hoofddoelen zijn: 2. Level-playing-field De milieuclassificaties van producten kunnen invloed hebben op marktposities van de toeleverende bouwmaterialenindustrie. Het systeem moet dusdanig zijn, dat er sprake is van omgeving waarin de eerlijke concurrentie gewaarborgd is. (zonder Schaduwkosten): De milieuprestatie van producten in een bouwwerk kan van invloed kunnen zijn op marktposities van de toeleverende bouwmaterialenindustrie. Het systeem

7 De NMD heeft nooit als doel gehad te vergelijken/classificeren. Beter omschrijving zou volgens mij zijn; De milieuprestatie c.q. schaduwkosten van producten van invloed kunnen zijn op tekst inhoud Consistentie c) Milieueffecten Aan de orde zijn de in- en output durende alle processen tijdens de levensloop. Gegarandeerd moet worden dat minstens de processen en emissies meegenomen worden als bij de het geval zou zijn geweest bij het toepassen van de bepalingsmethode. kromme zinnen 2.2 Doelen bepalingsmethode Ad 1. Consistentie / c) Milieueffecten Hier duidelijk opnemen dat milieudata (EPD s) conform de EN zonder de afwijkende milieueffectcategorieën uit de Bepalingsmethode dus niet in aanmerking komen voor gelijkwaardigheid. moet dusdanig zijn, dat er sprake is van omgeving waarin de eerlijke concurrentie gewaarborgd is. Aanpassen: Aan de orde zijn de in- en output van alle processen tijdens de levensloop. Gegarandeerd moet worden dat tenminste de processen en emissies meegenomen worden als het geval zou zijn geweest bij het toepassen van de bepalingsmethode Ad 1 en ad 2 overnemen ad 2. Betrouwbaarheid: Hier mist nog een punt d) dat zou moeten gaan over juistheid. De Bepalingsmethode stelt uitgebreide eisen aan de primaire datacollectie bij toeleveranciers en de controle daarop (balansen etc). In theorie kun je heel transparant en reproduceerbaar zijn maar toch onvolledige of onjuiste gegevens van de producent krijgen. Bijvoorbeeld: wordt onderhoud van een machine waarbij substantieel afval vrijkomt wel of niet meegenomen? Worden alle emissies (ook als ze niet worden gemeten) meegenomen? De Bepalingsmethode probeert dit te ondervangen door massabalansen en eis om naar alle inkoopmaterialen te kijken. tekst Onder transparantie Soms zal een zorgvuldig uitgeschreven procedure voldoende zijn. nogal vaag inhoud Einde 2.2 In het Toetsingsprotocol dat ik via een andere weg heb gehad, staat hier wel tekst. (omgaan met onzekerheden) dat hoort er wel in Klopt. Zin schrappen. Opnemen (elementen van) TP Levenscyclusinterpretatie check op omgaan met onzekerheden. 7

8 , bij figuur inhoud Einde 2.2 Ik mis nog een punt d) dat zou moeten gaan over juistheid. De Bepalingsmethode stelt uitgebreide eisen aan de primaire datacollectie bij toeleveranciers en de controle daarop (balansen etc). In theorie kun je heel transparant en reproduceerbaar zijn maar toch onvolledige of onjuiste gegevens van de producent krijgen. Voorbeeld van ENCI bijv: wordt onderhoud van de oven wel of niet meegenomen? De Bepalingsmethode probeert dit te ondervangen door massabalansen en eis om naar alle inkoopmaterialen te kijken. inhoud inhoud 3.1 Procedure Stichting Bouwkwaliteit [inhoudelijke Aanpassing] De rol, mandaat en verantwoordelijkheid van de TIC is nog onvoldoende omschreven. De TIC vraag zo nodig ontbrekende informatie op, maar dat houdt nog niet automatisch een externe toetsing in van het als gelijkwaardig aangeboden EPD, tool of systeem. Later staat wel dat er kosten kunnen zijn aan de inhoudelijke toetsing door de TIC. Het lijkt ons beter dat de aanvrager altijd een externe toetser gebruikt om daarmee aan te tonen dat de uitkomsten uit de afwijkende EPD/tool/systeem kwalitatief geborgd zijn. De TIC kan dan beoordelen of de juiste onderwerpen zijn geadresseerd en beargumenteerd door die toetser. Graag toevoegen dat een bij de aanvraag betrokken TIC lid geen deel uit kan maken van het overleg om de gelijkwaardigheid vast te stellen. Ten aanzien van de kosten hebben wij het standpunt dat de aanvrager de gehele kosten voor zijn rekening moet nemen. Het is mij nog niet duidelijk op welk moment de externe toetser betrokken wordt in dit proces. De externe toetsing komt ook niet voor in de beschrijving van de routing. (en wordt wel genoemd in paragraaf 2.1) Wij gaan er nu vanuit dat de externe toets van de tool door de TIC wordt gedaan, en dat in het protocol beschreven wordt dat er een jaarlijkse controle van de procedure en de resultaten plaatsvindt. Wij gaan er vanuit dat de resultaten van de alternatieve procedure dit proces daarna niet meer hoeven te doorlopen. [comm. 1] 8 Opnemen punt d) juistheid check op massabalans zoals in TP (dit gaat dus verder dan de materiaallijst / samenstelling van een product) Externe toets zal ook in figuur worden opgenomen. Apart agenderen SBK verantwoordelijkheid Zie vorige tabelrij. Nee. Nee

9 Mee eens dat dit niet duidelijk is, zie onder mijn verdere opmerkingen. Maar de TIC kan niet de externe toetsing doen. In mijn beleving zou een alternatieve procedure moeten worden bekeken door een externe toetser: die kan in detail gaan, voorbeelden bekijken, bekijken hoe geborgd is dat bij nieuwe producten ook een tekst goede kwaliteit uit de bus rolt, etc. [Reactie op comm. 1] Routing Gelijkwaardigheid toetsingsprotocol NMD : 2. Dataeigenaar levert bij SBK informatie aan Vervangen door een notitie? want daar wordt in volgende regels naar verwezen. inhoud Routing Gelijkwaardigheid toetsingsprotocol NMD : 4. De TIC bekijkt de notitie, en vraagt eventueel ontbrekende informatie Hier ontstaat verwarring, ook met verderop genoemde inhoudelijke toetsing door de TIC. In het geval van een alternatieve route (van LCA uitvoerder of een tool van een producent) zou het vreemd zijn als alleen de TIC ernaar kijkt. De TIC kan de externe toetsing niet zonder meer vervangen. Pleit er dus voor altijd een rol te geven aan een externe toetser. De TIC moet vervolgens kijken of voldoende is gewaarborgd en beargumenteerd dat de kwaliteit geborgd is. inhoud inhoud Routing Gelijkwaardigheid toetsingsprotocol NMD : 6. Dit houdt onder andere in de een procesmatige (en inhoudelijke ) toetsing een erkende externe partij LCA s voor cat 1 en 2 worden alleen procesmatig getoetst. 3.1 Kosten Hierbij gaat het in ieder geval om administratieve kosten en de inhoudelijke toetsing door de TIC. inhoudelijke toetsing suggereert meer dan het kan zijn; TIC kan de toetsing van de argumentatie doen, niet de hele externe verificatie 9 Zie 2 en 3 tabelrijen terug. Het klopt dat de toets voornamelijk procedureel is. Dat neemt niet weg dat de toetser kan op basis van expertise steekproefsgewijs ook inhoud checken, of vergelijken met andere hem/haar bekende data. Voorstel: 1. een procesmatige (en inhoudelijke ) schrappen. 2. door invoegen voor een erkende externe partij (zie eerder)

10 extra bijlage inhoud Bijlage toevoegen met expliciet maken, wat een buitenlandse EPDaanbieder moet doen Niet overnemen. Gelijkwaardigheid kan niet expliciet gemaakt worden in het algemeen. Het hangt van het betreffende product / proces af waar de aandacht moet liggen om op basis van gelijkwaardigheid te voldoen. de procedure gelijkwaardigheid, geeft criteria.. 10

PROCEDURE GELIJKWAARDIGHEID VASTSTELLEN EN TOETSEN DATA VOOR NMD. Bijlage C: SBK-Toetsingsprotocol Opname data in de Nationale Milieudatabase

PROCEDURE GELIJKWAARDIGHEID VASTSTELLEN EN TOETSEN DATA VOOR NMD. Bijlage C: SBK-Toetsingsprotocol Opname data in de Nationale Milieudatabase PROCEDURE GELIJKWAARDIGHEID VASTSTELLEN EN TOETSEN DATA VOOR NMD Bijlage C: SBK-Toetsingsprotocol Opname data in de Nationale Milieudatabase Concept, versie 2.0, 23 juni 2014 SBK Stichting Bouwkwaliteit

Nadere informatie

SBK Nationale Milieudatabase

SBK Nationale Milieudatabase SBK Nationale Milieudatabase Betreft : SBK-procedure opname productdata in de Nationale Milieudatabase Versie : 1.0 Status : Definitief Datum : 1 juli 2011 Stichting Bouwkwaliteit (SBK) Visseringlaan 22b

Nadere informatie

Methode en data in Europees perspectief

Methode en data in Europees perspectief Methode en data in Europees perspectief SBK-symposium Nationale Milieudatabase 24 februari 2011 Agnes Schuurmans (vz normcie 351 281 / lid SBK-TIC / Rockwool) Europese ontwikkelingen waarvoor milieu-informatie

Nadere informatie

Duurzaamheid bouwwerken - Nieuwe Nederlandse en Europese normen en regelgeving

Duurzaamheid bouwwerken - Nieuwe Nederlandse en Europese normen en regelgeving Duurzaamheid bouwwerken - Nieuwe Nederlandse en Europese normen en regelgeving Agnes Schuurmans Voorzitter NEN 351 281 (CEN TC350) Rockwool International 1 Bouwbesluit - 1 april 2012 Milieuparagraaf Artikel

Nadere informatie

Aluminium, LCA en EPD

Aluminium, LCA en EPD Symposium Duurzaam Aluminium 5 februari 2015 Aluminium, LCA en EPD Harry van Ewijk IVAM UvA BV www.ivam.uva.nl IVAM UvA BV Opgericht in 1993 vanuit de Vakgroep Milieukunde UvA is enige aandeelhouder 15

Nadere informatie

SBK Nationale Milieudatabase

SBK Nationale Milieudatabase SBK Nationale Milieudatabase Betreft : SBK-TOETSINGSPROTOCOL OPNAME DATA IN DE NATIONALE MILIEUDATABASE Versie : 1.0 Status : Definitief Datum : 1 juli 2011 Stichting Bouwkwaliteit (SBK) Visseringlaan

Nadere informatie

Paragraaf Soort Commentaar Wijzigingsvoorstel

Paragraaf Soort Commentaar Wijzigingsvoorstel Paragraaf Soort Commentaar Wijzigingsvoorstel geheel-1 algemeen Bepalingsmethode (BM) splitsen in 3 documenten: 1. rekenmethode voor bepaling van gebouwen en GWWwerken die pretendeert En 15978 te vervangen

Nadere informatie

WIJZIGINGSBLAD BEPALINGSMETHODE versie 2.0 1

WIJZIGINGSBLAD BEPALINGSMETHODE versie 2.0 1 WIJZIGINGSBLAD BEPALINGSMETHODE versie 2.0 1 Wijzigingsdatum: 1 juni 2017 Vastgesteld door: SBK Deze wijziging betreft: Overgang naar ecoinvent versie 3.3 en een aangepaste set met karakterisatiefactoren.

Nadere informatie

PCR ACCESSOIRES. Versie December Contactgegevens DGBC: Zuid Hollandlaan AL Den Haag

PCR ACCESSOIRES. Versie December Contactgegevens DGBC: Zuid Hollandlaan AL Den Haag PCR ACCESSOIRES Versie 1.1 12 December 2018 Contactgegevens DGBC: Zuid Hollandlaan 7 2596 AL Den Haag T (0)88 558 01 00 KvKnummer: 24437504 Banknummer: NL95ABNA0457578211 INSIDE/INSIDE is een initiatief

Nadere informatie

PCR VLOERBEKLEDING. Versie December Contactgegevens DGBC: Zuid Hollandlaan AL Den Haag

PCR VLOERBEKLEDING. Versie December Contactgegevens DGBC: Zuid Hollandlaan AL Den Haag PCR VLOERBEKLEDING Versie 1.0 12 December 2018 Contactgegevens DGBC: Zuid Hollandlaan 7 2596 AL Den Haag T (0)88 558 01 00 KvKnummer: 24437504 Banknummer: NL95ABNA0457578211 INSIDE/INSIDE is een initiatief

Nadere informatie

2.1 SBK beheert de NMD en verkrijgt daarmee feitelijk toegang tot de vertrouwelijke informatie van de deelnemende Data-leverancier.

2.1 SBK beheert de NMD en verkrijgt daarmee feitelijk toegang tot de vertrouwelijke informatie van de deelnemende Data-leverancier. Gebruiksvoorwaarden en geheimhoudingsovereenkomst Stichting Bouwkwaliteit - december 2012 In het Bouwbesluit 2012 wordt de SBK-Bepalingsmethode Mileuprestatie Gebouwen en GWWwerken (voortaan: Bepalingsmethode)aangewezen

Nadere informatie

Op weg naar 2030 SGS congres 16 mei 2019 Drs. Ing. H.M. (Harry) Nieman

Op weg naar 2030 SGS congres 16 mei 2019 Drs. Ing. H.M. (Harry) Nieman Op weg naar 2030 SGS congres 16 mei 2019 Drs. Ing. H.M. (Harry) Nieman 1 Inhoud : Wat is en doet de NMD Herstructurering Harmonisatie Onderzoek Toekomst 2 Doelstellingen NMD: Landelijke geharmoniseerde

Nadere informatie

SBK-TOETSINGSPROTOCOL OPNAME DATA IN DE NATIONALE MILIEUDATABASE

SBK-TOETSINGSPROTOCOL OPNAME DATA IN DE NATIONALE MILIEUDATABASE SBK-TOETSINGSPROTOCOL OPNAME DATA IN DE NATIONALE MILIEUDATABASE op basis van de Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW-werken Definitief Versie 2.0, november 2014, inclusief wijziging 1 juni

Nadere informatie

Duurzaam bouwen en LCA s en de NMD. G. Jonkers NVVT 28-5-2013

Duurzaam bouwen en LCA s en de NMD. G. Jonkers NVVT 28-5-2013 Duurzaam bouwen en LCA s en de NMD G. Jonkers NVVT 28-5-2013 Presentatie Achtergronden duurzaam bouwen Bepalingsmethoden milieuprestatie gebouw LCA Nationale Milieudatabase Duurzaamheid en verf -> een

Nadere informatie

SBK-TOETSINGSPROTOCOL OPNAME DATA IN DE NATIONALE MILIEUDATABASE

SBK-TOETSINGSPROTOCOL OPNAME DATA IN DE NATIONALE MILIEUDATABASE SBK-TOETSINGSPROTOCOL OPNAME DATA IN DE NATIONALE MILIEUDATABASE op basis van de Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW-werken Concept, versie 2.0, 23 juni 2014 SBK Stichting Bouwkwaliteit Visseringlaan

Nadere informatie

SBK-TOETSINGSPROTOCOL OPNAME DATA IN DE NATIONALE MILIEUDATABASE

SBK-TOETSINGSPROTOCOL OPNAME DATA IN DE NATIONALE MILIEUDATABASE SBK-TOETSINGSPROTOCOL OPNAME DATA IN DE NATIONALE MILIEUDATABASE op basis van de Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW-werken Versie 3.0 januari 2019 Stichting Bouwkwaliteit Visseringlaan 22b

Nadere informatie

Kwaliteitssysteem datamanagement. Meetbaar Beter

Kwaliteitssysteem datamanagement. Meetbaar Beter Kwaliteitssysteem datamanagement Meetbaar Beter Datum: 20 juli 2017 Versie : 0.10 Kwaliteitssysteem Meetbaar Beter versie 0.10.docx Pagina 1 van 8 Voorwoord Het aantal centra dat is aangesloten bij Meetbaar

Nadere informatie

VERGELIJKING KINGSPAN RW QUADCORE TM MET ANDERE DAKOPBOUWEN

VERGELIJKING KINGSPAN RW QUADCORE TM MET ANDERE DAKOPBOUWEN VERGELIJKING KINGSPAN RW QUADCORE TM MET ANDERE DAKOPBOUWEN Aan: Van: Evert Kraaima [Kingspan Insulated Panels] Kamiel Jansen, Joost van Leeuwen [NIBE] Datum: 21-09-2018, laatste wijzigingen: 26-11-2018

Nadere informatie

Kiwa-Watersymposium / opstellen van milieuverklaringen Rense Kuil - Kiwa

Kiwa-Watersymposium / opstellen van milieuverklaringen Rense Kuil - Kiwa Kiwa-Watersymposium / opstellen van milieuverklaringen Rense Kuil - Kiwa 19 april 2018 Trust Quality Progress Voorstellen Wet kwaliteitsborging voor het bouwen 2 statement Hedendaags ondernemen is jongleren

Nadere informatie

Kwaliteitssysteem datamanagement. Meetbaar Beter

Kwaliteitssysteem datamanagement. Meetbaar Beter Kwaliteitssysteem datamanagement Meetbaar Beter Datum: 22 maart 2016 Versie : 0.8 Kwaliteitssysteem Meetbaar Beter versie 0.8 Pagina 1 van 8 Voorwoord Het aantal centra dat is aangesloten bij Meetbaar

Nadere informatie

MATERIAAL-MILIEUPRESTATIE EN DE CIRCULAIRE ECONOMIE

MATERIAAL-MILIEUPRESTATIE EN DE CIRCULAIRE ECONOMIE MATERIAAL-MILIEUPRESTATIE EN DE CIRCULAIRE ECONOMIE Wat zit er achter instrumenten zoals GPR Gebouw, MRPI-MPG en BREEAM-NL / DGBC Materialentool? Harry van Ewijk (SGS) NVBV-Kennisdag, 14 juni 2017 1 HARRY

Nadere informatie

PCR MEUBILAIR. Versie December Contactgegevens DGBC: Zuid Hollandlaan AL Den Haag

PCR MEUBILAIR. Versie December Contactgegevens DGBC: Zuid Hollandlaan AL Den Haag PCR MEUBILAIR Versie 1.1 12 December 2018 Contactgegevens DGBC: Zuid Hollandlaan 7 2596 AL Den Haag T (0)88 558 01 00 KvKnummer: 24437504 Banknummer: NL95ABNA0457578211 INSIDE/INSIDE is een initiatief

Nadere informatie

Stakeholdersbijeenkomst SBK Routekaart naar NMD 2.0

Stakeholdersbijeenkomst SBK Routekaart naar NMD 2.0 Stakeholdersbijeenkomst SBK Routekaart naar NMD 2.0 Ir. Piet van Luijk / min. BZK 03-12-2013 1 Waar staan we Bepalingsmethode die aansluit op Europese bepalingsmethoden Nationale MilieuDatabase die geschikt

Nadere informatie

Overzicht en samenhang tussen de verschillende projecten rondom de Nationale Milieudatabase SBK februari 2011

Overzicht en samenhang tussen de verschillende projecten rondom de Nationale Milieudatabase SBK februari 2011 Overzicht en samenhang tussen de verschillende projecten rondom de Nationale Milieudatabase SBK februari 2011 Al enige jaren worden er in de praktijk verschillende instrumenten gebruikt waarmee de materiaalgebonden

Nadere informatie

WIJZIGINGSBLAD BEPALINGSMETHODE versie 2.0 *

WIJZIGINGSBLAD BEPALINGSMETHODE versie 2.0 * WIJZIGINGSBLAD BEPALINGSMETHODE versie 2.0 * Wijzigingsdatum: 1 augustus 2017 Vastgesteld door: SBK Deze wijziging betreft: Aanwijzing welke constructies en installaties er in beschouwing moeten worden

Nadere informatie

TKI-KIEM WP1 - Methode voor integrale Energie- en Milieuprestatie. Erik Alsema, David Anink, W/E adviseurs 24 juni 2014

TKI-KIEM WP1 - Methode voor integrale Energie- en Milieuprestatie. Erik Alsema, David Anink, W/E adviseurs 24 juni 2014 TKI-KIEM WP1 - Methode voor integrale Energie- en Milieuprestatie Erik Alsema, David Anink, W/E adviseurs 24 juni 2014 Doel Ontwikkeling van integrale methodiek om de milieueffecten als gevolg van energiegebruik

Nadere informatie

Praktische handreiking voor het opstellen van de representativiteitsopgave bij aanvragen i.h.k.v. de Wet verplichte beroepspensioenregeling (WVB)

Praktische handreiking voor het opstellen van de representativiteitsopgave bij aanvragen i.h.k.v. de Wet verplichte beroepspensioenregeling (WVB) Praktische handreiking voor het opstellen van de representativiteitsopgave bij aanvragen i.h.k.v. de Wet verplichte beroepspensioenregeling (WVB) 1. Inleiding De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

Nadere informatie

Beoordelingsformulier Proeve van Bekwaamheid 2 (Rol Ontwerper) 3.12

Beoordelingsformulier Proeve van Bekwaamheid 2 (Rol Ontwerper) 3.12 Beoordelingsformulier Proeve van Bekwaamheid 2 (Rol Ontwerper) 3.12 Naam student: Studentnummer: Naam beoordelende docent: Datum: Toets code Osiris: Algemene eisen (voor een voldoende beoordeling van het

Nadere informatie

NATIONALE BEOORDELINGSRICHTLIJN VOOR NL-EPD CERTIFICAAT VOOR ENVIRONMENTAL PRODUCT DECLARATIONS (EPD) VAN BOUWPRODUCTEN

NATIONALE BEOORDELINGSRICHTLIJN VOOR NL-EPD CERTIFICAAT VOOR ENVIRONMENTAL PRODUCT DECLARATIONS (EPD) VAN BOUWPRODUCTEN NATIONALE BEOORDELINGSRICHTLIJN VOOR NL-EPD CERTIFICAAT VOOR ENVIRONMENTAL PRODUCT DECLARATIONS (EPD) VAN BOUWPRODUCTEN Vastgesteld door het CvD Duurzaamheid bouwproducten, d.d. 2014-xx-xx Uitgave: IKOB-BKB,

Nadere informatie

Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 1

Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 1 Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 1 Beoordelingskader, ofwel hoe wij gekeken en geoordeeld hebben Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 2 Uitgangspunten 2 3 Beoordelingscriteria 3 4 Hoe

Nadere informatie

website www.nvmetc.nl

website www.nvmetc.nl Verslag NVMETC secretarissenoverleg 19 juni 2014 1. Opening en vaststelling agenda Dhr. Davids geeft aan, dat een belangrijke reden van dit secretarissenoverleg is, dat we van elkaar horen wat er speelt

Nadere informatie

Life Cycle Analysis Granova. Heros Sluiskil B.V. Samenvatting uit rapport: Datum

Life Cycle Analysis Granova. Heros Sluiskil B.V. Samenvatting uit rapport: Datum Samenvatting uit rapport: Life Cycle Analysis Granova Heros Sluiskil B.V Datum 10-10-2014 Opdrachtgever Heros Sluiskil B.V. Oostkade 5 4541 HH Sluiskil Opdrachtnemer EcoChain Technologies B.V. Oostenburgermiddenstraat

Nadere informatie

FS150422.7A. A: Beschrijving van de voorgestelde werkwijze B: Toelichting op het MSP en identificatie proces

FS150422.7A. A: Beschrijving van de voorgestelde werkwijze B: Toelichting op het MSP en identificatie proces FS150422.7A FORUM STANDAARDISATIE 22 april 2015 Agendapunt: 7. Internationaal Stuk 7A. Notitie omgang met standaarden van het Europese Multistakeholder Platform on ICT Standardisation Bijlage A: Beschrijving

Nadere informatie

SPELREGELS TOEWIJZINGVOORSTEL 2016 VOOR DE ZORGOPLEIDINGEN IN DE GGZ OF EEN JEUGD GGZ-INSTELLING (SPELREGELDOCUMENT 2016)

SPELREGELS TOEWIJZINGVOORSTEL 2016 VOOR DE ZORGOPLEIDINGEN IN DE GGZ OF EEN JEUGD GGZ-INSTELLING (SPELREGELDOCUMENT 2016) SPELREGELS TOEWIJZINGVOORSTEL 2016 VOOR DE ZORGOPLEIDINGEN IN DE GGZ OF EEN JEUGD GGZ-INSTELLING (SPELREGELDOCUMENT 2016) 1. Inleiding Dit document bevat de spelregels voor het door TOPde stichting TOP

Nadere informatie

SBK Nationale Milieudatabase

SBK Nationale Milieudatabase SBK Nationale Milieudatabase Betreft: Handleiding Invoer/wijzigen productkaarten en aanleveren basisprofielen t.b.v. de Nationale Milieudatabase Versie: 1.2 Status : Definitief Datum : 11 april 2012 Stichting

Nadere informatie

1 Projectdossier Zijn in het dossier de tabbladen 'Projectdossier' 1.1 gebruikt?

1 Projectdossier Zijn in het dossier de tabbladen 'Projectdossier' 1.1 gebruikt? VTV F/00 Checklist Projectaudit, cvtv 0-0-2006 Project Kosten van Ziekten (V/27075/0/KZ) Categorie bevindingen:. Voldoet, geen afwijkingen geconstateerd Projectdossier Zijn in het dossier de tabbladen

Nadere informatie

2015D22099 LIJST VAN VRAGEN

2015D22099 LIJST VAN VRAGEN 2015D22099 LIJST VAN VRAGEN De vaste commissie voor Wonen en Rijksdienst heeft een aantal vragen voorgelegd aan de Minister voor Wonen en Rijksdienst over Erfpacht Waddeneilanden Staatsbosbeheer en Rijksvastgoedbedrijf

Nadere informatie

SuFiQuaD. Sustainability, Financial and Quality evaluation of Dwelling types. Frank De Troyer, Karen Allacker. OVAM 1 oktober 2009.

SuFiQuaD. Sustainability, Financial and Quality evaluation of Dwelling types. Frank De Troyer, Karen Allacker. OVAM 1 oktober 2009. SuFiQuaD Sustainability, Financial and Quality evaluation of Dwelling types Frank De Troyer, Karen Allacker. OVAM 1 oktober 2009 1 Doel Presentatie Wat kunnen we uit SuFiQuaD project leren voor een toekomstgericht

Nadere informatie

Proeftuinplan: Meten is weten!

Proeftuinplan: Meten is weten! Proeftuinplan: Meten is weten! Toetsen: hoog, laag, vooraf, achteraf? Werkt het nu wel? Middels een wetenschappelijk onderzoek willen we onderzoeken wat de effecten zijn van het verhogen cq. verlagen van

Nadere informatie

Controle- en onderzoeksprotocol Ketenzorg CZ 2013

Controle- en onderzoeksprotocol Ketenzorg CZ 2013 Controle- en onderzoeksprotocol Ketenzorg CZ 2013 1 Doelstelling In het kader van de NZA beleidsregel BR/CU-7074 Integrale bekostiging multidisciplinaire zorgverlening chronische aandoeningen (DM type

Nadere informatie

dr. ir. Ralph Hamerlinck en ir. Jan-Pieter den Hollander Inleiding ontwikkelingen duurzaam bouwen en Webtools voor duurzaamheid

dr. ir. Ralph Hamerlinck en ir. Jan-Pieter den Hollander Inleiding ontwikkelingen duurzaam bouwen en Webtools voor duurzaamheid Seminar duurzaam bouwen met staal dr. ir. Ralph Hamerlinck en ir. Jan-Pieter den Hollander Inleiding ontwikkelingen duurzaam bouwen en Webtools voor duurzaamheid Inhoud Inleiding ontwikkelingen duurzaam

Nadere informatie

Wetenschappelijke Advies Commissie Productverbetering

Wetenschappelijke Advies Commissie Productverbetering Wetenschappelijke Advies Commissie Productverbetering Oordeel inzake Zout (en verzadigd vet) in vleesbereidingen en -producten (ingediend door FNLI en CBL) Utrecht, 25 augustus 2016 (laatst gewijzigd op

Nadere informatie

Rapportage. LCA In-situ Asfaltgranulaatcementstabilisatie (Agrac) Opgesteld door SGS Search Consultancy B.V.

Rapportage. LCA In-situ Asfaltgranulaatcementstabilisatie (Agrac) Opgesteld door SGS Search Consultancy B.V. Rapportage LCA In-situ Asfaltgranulaatcementstabilisatie (Agrac) Opgesteld door SGS Search Consultancy B.V. Colofon Rapportage Onderzoeksgegevens Naam onderzoek LCA In-situ Asfaltgranulaatcementstabilisatie

Nadere informatie

Product Sustainability Indicator

Product Sustainability Indicator Product Sustainability Indicator Waarom een scorecard? Duurzaam bouwen is al lang geen trend meer. De vraag naar duurzame gebouwen groeit en daarmee de vraag naar duurzame producten. Maar wat is een duurzaam

Nadere informatie

Beoordeling Transnationaal Onderwijs Protocol

Beoordeling Transnationaal Onderwijs Protocol Beoordeling Transnationaal Onderwijs Protocol NVAO Afdeling Nederland April 2018 Dit protocol bevat de eisen behorend bij een NVAO beoordelingsprocedure die losstaat van het NVAO beoordelingskader. Het

Nadere informatie

Deelrapportage "Apotheken door Cliënten Bekeken" Vorige en huidige meting Apotheek Den Hoorn

Deelrapportage Apotheken door Cliënten Bekeken Vorige en huidige meting Apotheek Den Hoorn Deelrapportage "Apotheken door Cliënten Bekeken" Vorige en huidige meting Apotheek Den Hoorn E Inhoud 1. Inleiding en methode 1 1.1. Achtergrond 1 1.2. Doel van het kwaliteitstraject: meten en verbeteren

Nadere informatie

Resultaat Toetsing TNO Lean and Green Awards

Resultaat Toetsing TNO Lean and Green Awards ID Naam Koploper Datum toetsing 174 M. Van Happen Transport BV 2-4-2012 Toetsingscriteria 1. Inhoud en breedte besparingen 2. Nulmeting en meetmethode 3. Haalbaarheid minimaal 20% CO2-besparing na 5 jaar

Nadere informatie

Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven

Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven versie januari 2014 LOSSE BIJLAGE 1 PROCEDURE AUDITS EN AUDITRAPPORTAGE Stichting CKB, Postbus 366, 2700 AJ Zoetermeer 1 Terminologie Met

Nadere informatie

Training LCA experts

Training LCA experts Training LCA experts 24 januari 2018 13.00 16.00 Harry van Ewijk (SGS Search) Jeannette Levels (LBP SIGHT) René Kraaijenbrink (LBP SIGHT) Rients Dijkstra (Rbit) Inhoud 90 min. - Bepalingsmethode milieuprestatie

Nadere informatie

BEOORDELING TRANSNATIONAAL ONDERWIJS

BEOORDELING TRANSNATIONAAL ONDERWIJS NVAO NEDERLAND BEOORDELING TRANSNATIONAAL ONDERWIJS PROTOCOL APRIL 2018 NVAO NEDERLAND BEOORDELING TRANSNATIONAAL ONDERWIJS PROTOCOL APRIL 2018 Dit protocol bevat de eisen behorend bij een NVAO beoordelingsprocedure

Nadere informatie

Edwin van Noort Odette Ex Mantijn van Leeuwen

Edwin van Noort Odette Ex Mantijn van Leeuwen 08.06.2017 Edwin van Noort Odette Ex Mantijn van Leeuwen *werknaam INSIDE INSIDE-Platform INSIDE INSIDE-Platform INSIDE INSIDE-Platform INSIDE INSIDE-Platform INSIDE INSIDE-Platform INSIDE INSIDE-Platform

Nadere informatie

Werkinstructies voor de CQI Gehandicaptenzorg Lichamelijk. Gehandicapten

Werkinstructies voor de CQI Gehandicaptenzorg Lichamelijk. Gehandicapten CQI zorg Werkinstructies voor de CQI zorg In de vernieuwde werkwijze kwaliteitskader zorg heeft pijler 2B betrekking op het meten van cliëntervaringen. De CQI zorg maakt geen deel uit van een instrumentenwaaier

Nadere informatie

Energiemanagementplan Carbon Footprint

Energiemanagementplan Carbon Footprint Energiemanagementplan Carbon Footprint Rapportnummer : Energiemanagementplan (2011.001) Versie : 1.0 Datum vrijgave : 14 juli 2011 Klaver Infratechniek B.V. Pagina 1 van 10 Energiemanagementplan (2011.001)

Nadere informatie

Kwaliteitscommissie TMI

Kwaliteitscommissie TMI Kwaliteitscommissie TMI Doel TMI is opgericht om commercieel vastgoed taxaties op een kwalitatief hoger niveau te brengen. Speerpunten zijn de kwaliteit van taxaties als wel de competenties van de taxateurs.

Nadere informatie

DE SPELREGELS TOEWIJZINGVOORSTEL 2016 VOOR DE OPLEIDINGEN PUBLIEKE GEZONDHEIDSZORG

DE SPELREGELS TOEWIJZINGVOORSTEL 2016 VOOR DE OPLEIDINGEN PUBLIEKE GEZONDHEIDSZORG BIJLAGE 1 DE SPELREGELS TOEWIJZINGVOORSTEL 2016 VOOR DE OPLEIDINGEN PUBLIEKE GEZONDHEIDSZORG Januari 2015 1. Inleiding Op grond van artikel 3, lid 3 van de Subsidieregeling opleidingen publieke gezondheidszorg

Nadere informatie

Milieuprestatie gebouwen (MPG) Checklist als hulpmiddel. W/E adviseurs Ruud van Vliet

Milieuprestatie gebouwen (MPG) Checklist als hulpmiddel. W/E adviseurs Ruud van Vliet Milieuprestatie gebouwen (MPG) Checklist als hulpmiddel W/E adviseurs Ruud van Vliet 11 oktober 2018 W/E adviseurs Maakt moeilijke materie makkelijk Organisatie: Onafhankelijke stichting, sinds 1979 Missie:

Nadere informatie

Taxatie. Onjuiste taxatiewaarde. Hertaxatie door niet-onafhankelijke tweede taxateur.

Taxatie. Onjuiste taxatiewaarde. Hertaxatie door niet-onafhankelijke tweede taxateur. Taxatie. Onjuiste taxatiewaarde. Hertaxatie door niet-onafhankelijke tweede taxateur. Klager heeft i.v.m. een financiering, aan beklaagde gevraagd zijn woning te taxeren. Klager verwijt beklaagde dat zijn

Nadere informatie

Uitwerking drie scenario's voor Monitor Maatschappelijk Resultaat

Uitwerking drie scenario's voor Monitor Maatschappelijk Resultaat Uitwerking drie scenario's voor Monitor Maatschappelijk Resultaat Datum 24 september 2015 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Scenario 1: Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de vulling van de monitor, met aanvullingen

Nadere informatie

Procedure BREEAM-NL Innovatiecredits. Oktober 2013

Procedure BREEAM-NL Innovatiecredits. Oktober 2013 Procedure BREEAM-NL Innovatiecredits 28 oktober 2013 Deze procedure is onderdeel van het DGBC-certificeringsysteem Datum 1 november 2012 6 juni 2013 Oktober 2013 Wijziging(en) 1. Deze tabel toegevoegd;

Nadere informatie

18 DECEMBER 2008: Besluit project Atalanta ( project dierenpark / centrum / theater)

18 DECEMBER 2008: Besluit project Atalanta ( project dierenpark / centrum / theater) 18 DECEMBER 2008: Besluit project Atalanta ( project dierenpark / centrum / theater) Bijdrage 1 e termijn Voorzitter, Hoe staat de DOP tegenover het project dierenpark / centrum / theater? Wij zouden er

Nadere informatie

Procedure Fontys Bestuursbeurzen studiejaar 2014-2015

Procedure Fontys Bestuursbeurzen studiejaar 2014-2015 Procedure Fontys Bestuursbeurzen studiejaar 2014-2015 november 2014 Inhoud 1. Inleiding... 3 1.1 Algemeen... 3 1.2 Voorwaarden aanvraag bestuursbeurs... 3 2. Procedure aanvraag bestuursbeurs... 5 2.1 Stappenplan...

Nadere informatie

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 25/2/2016. Biocide CLOSED CIRCUIT

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 25/2/2016. Biocide CLOSED CIRCUIT 1 25/2/2016 Biocide CLOSED CIRCUIT 2 Regulatory background and scope Biocidal products regulation (EU) nr. 528/2012 (BPR), art. 19 (4): A biocidal product shall not be authorised for making available on

Nadere informatie

FAQ - LIJST. 2. Vraag: Worden de auditors op de hoogte gehouden van ontzettingen uit het ambt en van waarnemingen? Antwoord: Nee.

FAQ - LIJST. 2. Vraag: Worden de auditors op de hoogte gehouden van ontzettingen uit het ambt en van waarnemingen? Antwoord: Nee. FAQ - LIJST 1. Er zijn diverse kantoren met meerdere vestigingen. Het kan voorkomen dat een kantoor vestigingen heeft waar uitsluitend (aantoonbaar) incassowerkzaamheden worden uitgevoerd. Moeten deze

Nadere informatie

Toetsbekwaamheid BKE november 2016

Toetsbekwaamheid BKE november 2016 Toetsbekwaamheid BKE november 2016 De Basiskwalificatie Examinering heeft als doel de hbo-toetspraktijk te versterken. Een belangrijk aspect in die toetspraktijk is het gesprek over toetsing: het vragen/

Nadere informatie

Opdrachtomschrijving Werkstuk. DuBo-materialen

Opdrachtomschrijving Werkstuk. DuBo-materialen Opdrachtomschrijving Werkstuk DuBo-materialen van de module bougms01c, jaar 1, kw2, Opleiding Bouwkunde, Hogeschool Rotterdam, Njs16 De lessenreeks Materiaalkunde bestaat naast de inleidende les met een

Nadere informatie

Controle protocol Stichting De Friesland

Controle protocol Stichting De Friesland Controle protocol Stichting De Friesland 1. Doelstelling Stichting De Friesland heeft van de Belastingdienst de ANBI (algemeen nut beogende instelling) verkregen. Ten aanzien van de verantwoording van

Nadere informatie

Praktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse

Praktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse Praktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse Frank Pierie Onderzoeker Hanzehogeschool Groningen 2/14/2017 1 Agenda 1. Introductie

Nadere informatie

Beoordeling. h2>klacht

Beoordeling. h2>klacht Rapport 2 h2>klacht Verzoeker klaagt er in vervolg op zijn bij de Nationale ombudsman op 5 februari 2008 ingediende klacht over dat het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen (UWV) Rotterdam in het

Nadere informatie

HANDBOEK HIER Klimaatneutraal Gegarandeerd

HANDBOEK HIER Klimaatneutraal Gegarandeerd HANDBOEK HIER Klimaatneutraal Gegarandeerd HIER klimaatbureau, 2014 www.hier.nu/klimaatneutraalgegarandeerd 1 1. Inleiding Sinds enkele jaren is klimaatneutraliteit een begrip geworden in Nederland. Inmiddels

Nadere informatie

Beknopte startershandleiding DGBC materialentool v2.0

Beknopte startershandleiding DGBC materialentool v2.0 Beknopte startershandleiding DGBC materialentool v2.0 14 juni 2013 1. Algemeen... 2 1.1 Wijzigingen in DGBC materialentool... 2 1.2 Programmastructuur Menubalk... 2 1.3 Programmastructuur boom... 4 2.

Nadere informatie

SPELREGELS VOOR DE TOTSTANDKOMING VAN HET TOEWIJZINGSVOORSTEL 2018 VAN DE STICHTING TOP (SPELREGELDOCUMENT 2018) Februari 2017.

SPELREGELS VOOR DE TOTSTANDKOMING VAN HET TOEWIJZINGSVOORSTEL 2018 VAN DE STICHTING TOP (SPELREGELDOCUMENT 2018) Februari 2017. SPELREGELS VOOR DE TOTSTANDKOMING VAN HET TOEWIJZINGSVOORSTEL 2018 VAN DE STICHTING TOP (SPELREGELDOCUMENT 2018) Februari 2017 1. Inleiding Dit document bevat de spelregels voor het door de stichting TOP

Nadere informatie

Werkinstructie Het opschonen van data bij schriftelijke en of online dataverzameling

Werkinstructie Het opschonen van data bij schriftelijke en of online dataverzameling Werkinstructie Het opschonen van data bij schriftelijke en of online dataverzameling Versie: 2.0 Datum: 15-09-2013 Code: WIS 06.01 Eigenaar: KI 1. Inleiding In deze werkinstructie staan de richtlijnen

Nadere informatie

Amsterdam lapt regels preventief fouilleren aan haar laars. 26 maart 2013, Peter van de Wijngaart

Amsterdam lapt regels preventief fouilleren aan haar laars. 26 maart 2013, Peter van de Wijngaart Amsterdam lapt regels preventief fouilleren aan haar laars 26 maart 2013, Peter van de Wijngaart Voorwoord In december 2012 constateerde ik in het besluit van de burgemeester over preventief fouilleren

Nadere informatie

Een onderzoek naar de manier waarop de RDW omgaat met haar wettelijke verplichting om een APK goedkeuring op zijn juistheid te beoordelen

Een onderzoek naar de manier waarop de RDW omgaat met haar wettelijke verplichting om een APK goedkeuring op zijn juistheid te beoordelen Rapport Goed gekeurd of goedgekeurd. Een onderzoek naar de manier waarop de RDW omgaat met haar wettelijke verplichting om een APK goedkeuring op zijn juistheid te beoordelen Oordeel Op basis van het onderzoek

Nadere informatie

Een verzoek om deze formulieren bij het maken van een nieuwe arrangementsaanvraag of aanvraag toelaatbaarheid te gebruiken.

Een verzoek om deze formulieren bij het maken van een nieuwe arrangementsaanvraag of aanvraag toelaatbaarheid te gebruiken. Nieuwsmemo SWV Utrecht PO Januari 2015 In deze nieuwsmemo aandacht voor: - Aanvragen extra ondersteuning en toelaatbaarheidsverklaring met OPP - Onvolledige dossiers insturen - Gebruik van de juiste formulieren

Nadere informatie

Energieprijsvergelijkers

Energieprijsvergelijkers Energieprijsvergelijkers Onderzoek naar de kwaliteit van vergelijkingssites voor elektriciteit en gas op het internet Den Haag, april 2006 Projectteam: drs. B.W. Postema drs. M.M. van Liere mr. D.F.J.M.

Nadere informatie

Opzet beantwoording consultatievragen herziene NV COS editie 2014

Opzet beantwoording consultatievragen herziene NV COS editie 2014 1. Heeft u specifieke vragen of opmerkingen bij de aangepaste vertalingen van Standaarden 200-810 en 3402 (voor de nieuwe of herziene Standaarden zijn aparte vragen in hoofdstuk 2)? nee. 2. Kunt u zich

Nadere informatie

Houtcafé 25 september 2014 Milieuaspecten van hout in de praktijk

Houtcafé 25 september 2014 Milieuaspecten van hout in de praktijk Houtcafé 25 september 2014 Milieuaspecten van hout in de praktijk AGENDA Houtcafé 25 september 2014 16.00 uur Inleiding Milieuaspecten van hout Eric D. de Munck, projectleider en secretaris Centrum Hout/VVNH

Nadere informatie

1. Is de standaard duidelijk over de werkzaamheden die mogen worden uitgevoerd.? Zo nee, graag toelichten waarom niet.

1. Is de standaard duidelijk over de werkzaamheden die mogen worden uitgevoerd.? Zo nee, graag toelichten waarom niet. Reactie op Consultatiedocument Standaard 4400N Met belangstelling heb ik kennis genomen van het consultatiedocument Standaard 4400N. Ik maak graag gebruik van de mogelijkheid om te reageren op dit document.

Nadere informatie

Werkinstructie Educator

Werkinstructie Educator Werkinstructie Educator Functioneel Beheer Educator Hoe schrijf ik mij als student in op Geplande activiteiten (=toetsen)? In dit document gaat het specifiek over het inschrijven op toetsen (tentamens).

Nadere informatie

SPELREGELS TOEWIJZINGVOORSTEL 2017 VOOR DE ZORGOPLEIDINGEN IN DE GGZ OF EEN JEUGD GGZ-INSTELLING (SPELREGELDOCUMENT 2017)

SPELREGELS TOEWIJZINGVOORSTEL 2017 VOOR DE ZORGOPLEIDINGEN IN DE GGZ OF EEN JEUGD GGZ-INSTELLING (SPELREGELDOCUMENT 2017) SPELREGELS TOEWIJZINGVOORSTEL 2017 VOOR DE ZORGOPLEIDINGEN IN DE GGZ OF EEN JEUGD GGZ-INSTELLING (SPELREGELDOCUMENT 2017) Januari 2016 1. Inleiding Dit document bevat de spelregels voor het door de stichting

Nadere informatie

MOBI PROCES BESCHRIJVING

MOBI PROCES BESCHRIJVING MOBI METHODIEK VOOR EEN OBJECTIEVE BEVEILIGINGSINVENTARISATIE PROCES BESCHRIJVING HAVENBEDRIJF AMSTERDAM INHOUDSOPGAVE MOBI voor havenfaciliteiten... 2 INLEIDING... 2 ALGEMEEN... 2 PROCES SCHEMA... 5 BIJLAGEN...

Nadere informatie

In dit informatieblad geven we je meer informatie. Powered by:

In dit informatieblad geven we je meer informatie. Powered by: Vanaf 1 juli 2016 kunnen alle personen die als KNA-actor werkzaam zijn zich laten inschrijven in het Actorregister Archeologie. Ook de nieuwe actor, de Senior KNA Specialist, kan in het register opgenomen

Nadere informatie

Praktische handreiking voor het opstellen van een representativiteitsopgave

Praktische handreiking voor het opstellen van een representativiteitsopgave Praktische handreiking voor het opstellen van een representativiteitsopgave 1. Inleiding De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid kan op aanvraag van het georganiseerde bedrijfsleven binnen een

Nadere informatie

Bijlage 11a; Controle-/ Schouwprotocol ELAN Agrarische Natuurverenigingen Droge Dooradering

Bijlage 11a; Controle-/ Schouwprotocol ELAN Agrarische Natuurverenigingen Droge Dooradering Bijlage 11a; Controle-/ Schouwprotocol ELAN Agrarische Natuurverenigingen Droge Dooradering Droge Dooradering Door het uitvoeren van het agrarisch natuurbeheer door collectieven bestaan er korte lijnen

Nadere informatie

Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Directie Gezond en Veilig Werken t.a.v. mevrouw Simone Wiers Postbus 90801 2509 LV DEN HAAG

Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Directie Gezond en Veilig Werken t.a.v. mevrouw Simone Wiers Postbus 90801 2509 LV DEN HAAG Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Directie Gezond en Veilig Werken t.a.v. mevrouw Simone Wiers Postbus 90801 2509 LV DEN HAAG Meteren, 11 maart 2015 Rijksstraatweg 69 4194 SK METEREN Postbus

Nadere informatie

Beleidsdocument MEB 47. Toetsingscriteria voor combinatieverpakkingen

Beleidsdocument MEB 47. Toetsingscriteria voor combinatieverpakkingen Beleidsdocument EB 47 Toetsingscriteria voor EB 47 Toetsingscriteria voor 1 van 5 pagina('s) 1 Inhoudsopgave 1 Inhoudsopgave... 2 2 Afkortingen... 3 3 Inleiding... 3 3.1 Definitie combinatieverpakking...

Nadere informatie

Over Plantinga s argument voor de existentie van een noodzakelijk bestaand individueel ding. G.J.E. Rutten

Over Plantinga s argument voor de existentie van een noodzakelijk bestaand individueel ding. G.J.E. Rutten 1 Over Plantinga s argument voor de existentie van een noodzakelijk bestaand individueel ding G.J.E. Rutten Introductie In dit artikel wil ik het argument van de Amerikaanse filosoof Alvin Plantinga voor

Nadere informatie

Notitie : In de grond gevormde palen met grondverwijdering

Notitie : In de grond gevormde palen met grondverwijdering Notitie : In de grond gevormde palen met grondverwijdering Waarom een notitie? Waarom een notitie? Onduidelijkheid van de norm? Waarom een notitie? Onduidelijkheid van de norm? of Landelijk handelen volgens

Nadere informatie

Q&A Onderzoek prestatie-indicatoren. 1. Algemeen. 1-1 In het protocol staat dat onjuistheden groter dan 2% (per indicator) worden vastgesteld?

Q&A Onderzoek prestatie-indicatoren. 1. Algemeen. 1-1 In het protocol staat dat onjuistheden groter dan 2% (per indicator) worden vastgesteld? Q&A Onderzoek prestatie-indicatoren 1. Algemeen 1-1 In het protocol staat dat onjuistheden groter dan 2% (per indicator) worden vastgesteld? 1-2 Hoe pas je de tolerantie van 2% toe op de verantwoorde indicatoren

Nadere informatie

Essay week 1. by Jan De Boer WORD COUNT 457 CHARACTER COUNT 2482 PAPER ID 309587810

Essay week 1. by Jan De Boer WORD COUNT 457 CHARACTER COUNT 2482 PAPER ID 309587810 Essay week 1 by Jan De Boer WORD COUNT 457 CHARACTER COUNT 2482 TIME SUBMITTED 05-MAR-2013 02:13PM PAPER ID 309587810 Kern goed samengevat Verzorgd verslag 1 2 Ik mis je conclusie hier! GRADEMARK REPORT

Nadere informatie

Dit document is als volgt opgebouwd: Paragraaf 2 Paragraaf 3. Spelregels en verantwoordelijkheden Aanvullende opmerkingen

Dit document is als volgt opgebouwd: Paragraaf 2 Paragraaf 3. Spelregels en verantwoordelijkheden Aanvullende opmerkingen voor SPELREGELS TOEWIJZINGVOORSTEL 2015 VOOR DE ZORGOPLEIDINGEN IN DE GGZ DIE WORDEN BEKOSTIGD DOOR MIDDEL VAN EEN BESCHIKBAARKEIDBLJDRAGE (SPELREGELDOCUMENT 2015) Januari 2014 1. Inleiding Dit document

Nadere informatie

Audit Assurance bij het Applicatiepakket Interne Modellen Solvency II

Audit Assurance bij het Applicatiepakket Interne Modellen Solvency II Confidentieel 1 Audit Assurance bij het Applicatiepakket Interne Modellen Solvency II 1 Inleiding Instellingen die op grond van art. 112, 230 of 231 van de Solvency II richtlijn (richtlijn 2009/139/EC)

Nadere informatie

Review CO 2 -studie ZOAB Rasenberg

Review CO 2 -studie ZOAB Rasenberg Review CO 2 -studie ZOAB Rasenberg Notitie Delft, maart 2011 Opgesteld door: M.N. (Maartje) Sevenster M.E. (Marieke) Head 2 Maart 2011 2.403.1 Review CO 2 -studie ZOAB Rasenberg 1 Inleiding Binnen de prestatieladder

Nadere informatie

DE SPELREGELS TOEWIJZINGVOORSTEL 2017 VOOR DE OPLEIDINGEN PUBLIEKE GEZONDHEIDSZORG. Januari 2016. 1. Inleiding

DE SPELREGELS TOEWIJZINGVOORSTEL 2017 VOOR DE OPLEIDINGEN PUBLIEKE GEZONDHEIDSZORG. Januari 2016. 1. Inleiding DE SPELREGELS TOEWIJZINGVOORSTEL 2017 VOOR DE OPLEIDINGEN PUBLIEKE GEZONDHEIDSZORG Januari 2016 1. Inleiding Op grond van artikel 3, lid 3 van de Subsidieregeling opleidingen publieke gezondheidszorg 2013-2017

Nadere informatie

Prof dr Philip Wallage 2 JUNI 2010 AMSTERDAM SEMINAR EUMEDION, NIVRA EN VBA

Prof dr Philip Wallage 2 JUNI 2010 AMSTERDAM SEMINAR EUMEDION, NIVRA EN VBA Wat is de feitelijke rol van de accountant ten aanzien van het jaarverslag en elders opgenomen niet financiële informatie? In hoeverre matcht deze rol met de verwachtingen van beleggers? Prof dr Philip

Nadere informatie

Starters Handleiding DuboCalc Project versie 4.0 21 juni 2015. DuboCalc Project 4.0 StartersHandleiding

Starters Handleiding DuboCalc Project versie 4.0 21 juni 2015. DuboCalc Project 4.0 StartersHandleiding Starters Handleiding DuboCalc Project versie 4.0 21 juni 2015 DuboCalc Project 4.0 StartersHandleiding Inhoud 1 Aan de slag met DuboCalc Project... 5 1.1 Wat is DuboCalc Project?... 5 1.2 Starten van

Nadere informatie

General info on using shopping carts with Ingenico epayments

General info on using shopping carts with Ingenico epayments Inhoudsopgave 1. Disclaimer 2. What is a PSPID? 3. What is an API user? How is it different from other users? 4. What is an operation code? And should I choose "Authorisation" or "Sale"? 5. What is an

Nadere informatie

Voorwoord: status model RI&E SW

Voorwoord: status model RI&E SW Voorwoord: status model RI&E SW De Model RI&E voor de SW-branche kan gebruikt worden als basis voor een RI&E in uw SW-organisatie. De model RI&E is nadrukkelijk geen goedgekeurde branche RI&E en de inhoud

Nadere informatie

Jaarboek 2012 Handhaving. Handhaving

Jaarboek 2012 Handhaving. Handhaving Jaarboek 2012 22 4 23 4.1 Controle en handhaving 24 Jaarboek Pensioen- en bedrijfstakeigen regelingen in de sector bouwnijverheid 2012 4.1 Controle en handhaving Een goede controle op de afgedragen premies

Nadere informatie