Doopsgezinde Gemeente Leeuwarden Epifanie, 8 januari 2017 Organist: Folkert Binnema, voorganger: Tjitske Hiemstra thema: Geschenken bij de doop

Transcriptie

1 Doopsgezinde Gemeente Leeuwarden Epifanie, 8 januari 2017 Organist: Folkert Binnema, voorganger: Tjitske Hiemstra thema: Geschenken bij de doop * Mededelingen en aansteken van de kaars * Bemoediging en groet * Zingen De wijzen NLB 520: 1, 2, 5, 6 2. Zij volgden het teken, de dagen werden weken, dan klopt een rijke karavaan bij de paleispoort aan. 5. De wijzen, de wijzen, die moesten verder reizen, de ster ging als een lichtend spoor naar Bethlehem hen voor. 6. Zij hebben gevonden het kind door God gezonden, dat koning en dat knecht wil zijn van ieder, groot en klein. * Gebed * Zingen Vanwaar zijt Gij gekomen NLB 494: 1 * Bijbellezing Jesaja 42: Vanwaar zijt Gij gekomen wij wisten niets van U. In onze stoutste dromen was God nooit hier en nu. Een nieuwe God zijt Gij die onder ons wilt wonen, zo ver weg, zo dichtbij. * Zingen Hij is geen schreeuwer in de straat NLB 459: 3-7 1

2 Zr. 4. Een riet dat buigt in weer en wind, zo is mijn knecht, een mensenkind; wat is geknakt, verbreekt hij niet, zijn adem heelt gelijk een lied. Br. 6. Hij is het eerste morgenlicht, de blinde ziet een vergezicht, de dove hoort een nieuw geluid, de aangeklaagde gaat vrijuit. Allen 5. Is hij een lamp die helder schijnt, hij dooft de vlam niet die verkwijnt, mijn knecht geeft gloed aan het bestaan, hij wakkert het geringe aan. Allen 7. De vorst der vorsten is een knecht, de volken komen tot hun recht, vrijheid en vrede eren hem die t hart is van Jeruzalem. * Bijbellezing Matteus 3: * Zingen Uit uw hemel zonder grenzen NLB 527 Zr. 2. Als een kind zijt Gij gekomen, als een schaduw die verblindt onnaspeurbaar als de wind die voorbijgaat in de bomen. Br. 4. Als een bron zijt Gij begraven, als een mens in de woestijn. Zal er ooit een ander zijn, ooit nog vrede hier op aarde? Allen 3. Als een vuur zijt Gij verschenen, als een ster gaat Gij ons voor, in den vreemde wijst uw spoor, in de dood zijt Gij verdwenen. Allen 5. Als een woord zijt Gij gegeven, als een nacht van hoop en vrees, als een pijn die ons geneest, als een nieuw begin van leven. 2

3 * Overdenking Gemeente van Christus, Hoe combineer ik het verhaal van de wijzen met het verhaal van de doop? Juist een combinatie van 2 verhalen kan nieuwe inzichten geven en ineens dacht ik aan de geschenken, die in beide verhalen naar voren komen Als kind ontvangt Jezus geschenken van de wijzen en bij de doop ontvangt Hij geschenken van God. Uiteindelijk staan we stil bij eigen geschenken in het leven Allereerst de wijzen, eigenlijk magiërs of koningen (Byzantijns Mozaïek (6 e eeuw) Basiliek in Ravenna). In de legenden vertegenwoordigen ze de 3 werelddelen: Europa, Azië en Afrika en kregen ze een naam, leeftijd en uiterlijk: Caspar, een jonge man van 20 uit Azië (mirre) Melchior een blanke bebaarde grijsaard van 40 uit Europa met goud Bathasar, een zwarte man met baard uit Saba, Ethiopië met wierook Uiteindelijk gaat het om ons zelf jong, middelbare leeftijd of in ouderdom: vol verlangen gaan we op weg Zij zien de ster stilstaan boven de plaats waar het kind was. Toen ze dat zagen, werden ze vervuld van diepe vreugde. Ze gingen het huis binnen en vonden het kind met Maria, zijn moeder. Ze wierpen zich neer om het eer te bewijzen. Daarna openden ze hun kistjes met kostbaarheden en boden het kind geschenken aan: goud, wierook en mirre. (Mattheus 2) Dus geen speelgoed, zoals knuffels of prentenboeken. De drie cadeaus van de koningen staan symbool voor de toekomst van deze geboren koning! Allereerst wordt Hij geëerd met goud, een echt koningsgeschenk; symbool voor onveranderlijkheid, eeuwig en volmaakt, de weg van ware kennis! Daarnaast krijgt deze koning ook wierook! Wierook kennen we van de gebeden in de katholieke kerk, waarbij gezwaaid wordt met sterk geurende wierookvaten. Zoals de wierook opstijgt ten hemel, zo gaan onze gebeden tot God, zo stijgt ons verlangen boven ons uit. Het verwijst naar de helende verbinding tussen hemel en aarde. Ook huizen worden wel gereinigd met wierook Ten slotte ontvangt deze koning mirre, of mirreolie, een geneeskrachtig kruid, dat wonden kan helen. Door de aangename geur wordt mirre vaak als balsem gebruikt. Men denkt daarbij zowel aan liefde en huwelijk, als aan dood en begrafenis Maria Magdalena en andere vrouwen bij het graf hebben via de mirreolie hun innige liefde voor Jezus gestalte gegeven. Drie bijzondere cadeaus: die staan voor eeuwig koningschap, de verbinding tussen hemel en aarde en innige liefde. Cadeaus met een grote reikwijdte. veel te groot voor een kind, maar tegelijk cadeaus, die de kern van zijn leven weergeven (doel van Matteus) Deze geschenken bij zijn geboorte maken ons benieuwd naar de geschenken bij de doop van Jezus! Als kind krijgt hij geschenken voor de toekomst, wat ontvangt hij als volwassen dertiger? Jezus komt naar Johannes toe om gedoopt te worden in de Jordaan en net als alle anderen daarin af te dalen, waarin ieder gereinigd wordt van schuld, nadat ze hun zonden beleden. Johannes wil Jezus eig. niet dopen dat moet eerder andersom, zegt hij. Maar Jezus zegt: het is goed, dat wij op deze manier Gods gerechtigheid vervullen Samen hebben ze een opdracht van God te vervullen Johannes met name de kant van recht en gerechtigheid en Jezus naast recht ook de genade en naast gerechtigheid ook barmhartigheid Dat zijn grote woorden het oude lied van Jesaja geeft daar prachtige beelden bij: 3

4 Wat is geknakt, verbreekt hij niet, zijn adem heelt gelijk een lied De kwijnende vlam dooft hij niet, dde blinde ziet een vergezicht, de dove hoort een nieuw geluid, de aangeklaagde gaat vrijuit Johannes gaat dan samen met Jezus de Jordaan in en doopt hem kopje-onder in het water. Als Jezus dan weer uit het water omhoog komt opent de hemel zich voor hem. 1 e geschenk, denk ik dan een open hemel. Uit uw hemel zonder grenzen komt Gij tastend aan het licht, even weerloos als wij mensen Met hemel wordt in de Bijbel meestal niet onze wolkenluchten of blauwe hemel bedoeld. Met hemel wordt wel de verborgenheid of nabijheid van God bedoel. Met open hemel doelt men op open verbinding met God voor ons is het vaak zoeken, vragen, tasten, verlangen maar bij de doop van Jezus gaat de hemel voor hem open wat een geschenk! 2 e geschenk is: Hij ziet dat de Geest van God als een duif op Hem neerdaalt Een oud Joods beeld uit Genesis 1 komt bij me boven, waar Gods Geest zweeft over het water Doelt de evangelist hier op een nieuwe schepping? Dat er op dit moment iets heel nieuws ontstaat, ofwel geboren wordt? Is de duif hierin de boodschapper van God? Zoals bij de ark van Noach, waarbij de duif met een takje nieuw leven aan kwam vliegen? Eerst is Jezus, volgens de engel, bij Maria verwekt door de Heilige Geest. Nu ontvangt hij op volwassen leeftijd opnieuw de Geest, zichtbaar als duif op Hem neerdalend Deze Geest verbindt hem opnieuw met God en geeft hem de toerusting voor zijn taak 3 e geschenk: Een stem uit de hemel zegt: Dit is mijn geliefde Zoon, in hem vind ik vreugde. Bij deze stem dachten mensen aan Jesaja 42: Hier is mijn dienaar (geliefde), hem zal ik steunen, hij is mijn uitverkorene, in hem vind ik vreugde. Een unieke persoonlijke verbondenheid. Zou zonder deze dooptekst de stem van Jezus ook strenger geweest zijn? Zou hij zonder die open verbinding met God en het horen van deze woorden over Geliefd te zijn en in jou vreugde te vinden, wel de liefdevolle mens geworden zijn, die hij was? Wat betekende deze tekst voor Hem, toen hij bovenkwam uit het water en dit de eerste woorden waren, die hij hoorde? Zouden deze liefdevolle woorden, Jezus leven steeds gedragen hebben? Vanuit deze geschenken bij Jezus geboorte en doop, denk ik ook aan onze eigen belijdenis en doop. Weet u nog welke tekst u meekreeg? Herinnert u zich die: sta daar dan even bij stil Of sta stil bij de dooptekst van Jezus: Jij bent mijn geliefde Kind, in jou vind ik vreugde. Alsof die voor jou bestemd mag zijn Met die basale tekst werd Jezus toegerust voor zijn taak, die beslist niet makkelijk was. Geeft de tekst, die wij meekregen ons ook de kracht en basis voor onze taak, die veelal niet simpel is? Bij onze doop of zegening en vooraf in het proces van belijdenis schrijven, gaat soms ook voor ons even de hemel open, dat je met al je zoeken en vragen ook écht meer verbinding voelt met God. Dat kan dan later weer veranderen, maar soms ineens is dat contact weer aanwezig In die zin is onze volwassen doop op belijdenis; waarbij je bewust JA zegt tegen God en zijn gemeente, een bijzonder gebeuren waarbij de geschenken niet te voorspellen zijn. Afrondend wijs ik op het nest met bloemen hier voor ons, inclusief de kerstroos, die verwijst naar het mysterie of geheim van licht en leven. Ons hele leven is ten diepste een geschenk, zowel als we jong, middelbaar of in ouderdom zijn. Verlangend zijn we samen als Gods geliefde kinderen een nieuw jaar ingegaan, met alles wat we al ontvangen hebben, niet wetend welke geschenken ons nog tegemoet komen. In vertrouwen mogen we gaan, in geloof, hoop en liefde, Amen 4

5 * Orgelspel * Open ruimte * Voorbeden, stil gebed en we sjonge it Us Heit 3. Jou ús hjoed ús deistich brea en ferjou wat wy misdiene, sa t ek wy ferjûn ha, Hear, al dy t skuldich foar ús stiene. 4. Lit oer ús gjin neare nacht, lied ús net yn blyn begearen. binne wy yn duvels macht, Hear, ferlos ús fan e kweade. 2. Bûch de folken nei jo wet lit jo ryk op ierde komme. byn jo wil ús op it hert en wy sykhelje ferromme. 5. God fan fier en hein, ús Heit, wûnder heimnis is jo namme, grut yn krêft en hearlikheid, oant yn alle tiden. Amen. * Collecte voor het Anne Zernikefonds In 2011 is het Anne Zernike Fonds opgericht, ter nagedachtenis van de eerste vrouwelijke predikante in Nederland. Het Fonds steunt vrouwen die theologie studeren in landen waar vrouwen nog niet op de kansel staan en waar dat ook niet echt gebruikelijk is. We beginnen met zingen zodra de kleinsten terug zijn in de kerk. * Zingen Wil je opstaan en Mij volgen? Ionabundel 40 5

6 2. Wil je gaan op nieuwe wegen, steil en ongewis? Wil je zijn tot hoed' en zegen voor wie vreemd'ling is? Val je niet een mens te hard die in leugens is verward? Hoor je 't kloppen van mijn hart in jou en jij in Mij 3. Wil je gids zijn voor de blinde die je smeekt: 'Help mij!' Wil je vechten voor een kind, gevangen en onvrij? Zie je in ontferming aan, ieder die alleen moet gaan, opdat groeie mijn bestaan in jou en jij in Mij? 4. Wil je zien dat wat Ik zie: jouw gaven velerlei! Wil je luist'ren als Ik zeg: 'Een koningskind ben jij!, Wil je geven wat je hebt, dat de wereld zich herschept en mijn leven wordt gewekt in jou en jij in Mij? 5. Heer van liefde en van licht, vervul mij met uw Geest. Laat mij zijn op U gericht, en maak mij onbevreesd. Dat ik in uw voetspoor ga, uw ontferming achterna, en met lijf en ziel besta in U en Gij in mij. * Zegenbede Hear, wy freegje no, Jo seine op ús wei Hear, wy freegje Jo, wês mei ús eltse dei (2x) Amen * * * *** * * * Mededelingen Folle Lok,sunens en Seine yn dit nije jier! Dêr bin wer Amnesty oerskriuwbrieven; foaral foar Papoea ha ik in bult brieven oan de plysje yn Jakarta. We lizze ús toch net del bij geweldgebrûk? Vanavond om uur is er in het koor van de St. Vituskerk in het centrum van Stiens een Taizé-gebed. Op 10 januari van uur komt de Broederkring weer samen in het Gemeentecentrum. Aansluitend is er een maaltijd. Willen de meeëters zich svp melden bij Harmen Ament via of telefoon. De Mennokring komt komende dinsdag van uur samen in de kerkenraadskamer. Vrijdag 12 januari: New Year Hurray! Concert met nieuwjaarsdronk na afloop. Toegang 15,-, maar 50% korting voor leden, vrienden en belangstellenden. Bovenstaande mededelingen vindt u ook op 6