TB daar kun je wat mee!

Transcriptie

1 TB daar kun je wat mee! Nieuwsbrief over de bacheloropleiding Technische Bestuurskunde Nr. 7 - maart 2009 In deze nieuwsbrief: Studeren in China Waardering van biometrische toepassingen Nieuws uit het Curiushok Sturing van grote technische projecten Twijfel jij nog over je studie? Student aan het woord Wat is Technische Bestuurskunde? Studeren in China De buitenlandervaring van Pieter Guldemond Real China Al een tijd was ik op zoek naar een studieprogramma in Azië. Na lang speuren was het eindelijk gelukt: ik mocht 3 maanden studeren in China! Bij studeren in China denken de meeste mensen aan Beijing en Shanghai, maar ik koos ervoor om naar een uithoek van China te gaan: Harbin, in het verre noorden. In Harbin hebben ze een goede technische universiteit en sinds een paar jaar heeft onze faculteit (Techniek, Bestuur en Management) een uitwisseling met die universiteit. Het leek me erg leuk om kennis te maken met het echte China. Cultuur en politiek De vakken die ik heb gevolgd gingen vooral over culturele en politieke verschillen tussen het westen en China. Het leuke van deze uitwisseling is dat je met Nederlandse en Chinese studenten in de collegebanken zit. Dat zorgde voor levendige discussies, zeker toen we erachter kwamen dat drie van onze medestudenten lid bleken te zijn van de Chinese communistische partij. Ik heb in korte tijd veel geleerd over China en heb nog steeds contact met een aantal Chinese studiegenoten. Ni hao! Alle vakken die ik volgde werden in het Engels gegeven. Maar elke week hadden we ook Chinese les! Soms was die erg praktisch. We zijn bijvoorbeeld met onze Chinese lerares naar de supermarkt gegaan om daar in het Chinees af te dingen op een kusen dat we wilden kopen. Dat was dus een taal- en culturele les gecombineerd! Chinees is een moeilijke taal, maar het lukte me toch steeds beter om de supermarkt te verlaten met de spullen die ik ook van plan was om te kopen Waarom krijg jij deze nieuwsbrief? Jij krijgt deze nieuwsbrief, omdat je interesse hebt getoond in de opleiding Technische Bestuurskunde. Hiermee willen wij je graag regelmatig informeren over de opleiding en over het vakgebied. Wil je meer weten over een onderdeel van deze nieuwbrief of deze nieuwsbrief niet meer ontvangen, stuur dan een mailtje naar c o m m u n i c a t i e - t b t u d e l f t. n l

2 Culnaire hoogtepunten Ik heb enorm genoten van het Chinese eten. Een greep uit de bizarre gerechten: gefrituurde kwartel, vissenkoppen, hondensoep (met dank aan de Koreaanse invloeden in Harbin) en natuurlijk pekingeend. Het hoogtepunt van verse vis maakte ik mee in Yantai. Daar mocht ik aan mijn eigen tafel spartelende garnalen en kronkelende inktvis met behulp van de bekende stokjes in een pot met kokend water gooien. Smullen dus! Rondreizen Gelukkig had ik ook genoeg vrije tijd om tussen het studeren door tripjes te maken door heel China. Zo ben ik samen met mijn studiegenootjes naar de vulkanen van Wudalianchi gereisd (12 uur in de bus). Maar ook comfortabel vliegen kan voor weinig geld in China. Ik ben dan ook naar Zuid China gevlogen om daar rond te fietsen in het schitterende Karstgebergte. Een ander hoogtepunt was het bierfestival in Qingdao. Go China! Ik kan iedereen van harte aanbevelen om een tijd in China te studeren. Het is een fascinerend land dat in de toekomst steeds belangrijker zal worden. Weten hoe je met andere culturen omgaat komt later in je leven altijd van pas. Ik weet zeker dat ik nog vaker terug zal gaan naar China om het land nog beter te leren kennen. Daarom zeg ik: Go China! Waardering van biometrische toepassingen Het bacheloreindproject van Dave Daas Wat heb je onderzocht? Wat o.a. de OV-chipkaart en het paspoort gemeen hebben is dat ze allebei biometrische gegevens bevatten. Biometrie omvat alle methoden en technieken die het mogelijk maken om meetbare eigenschappen van levende wezens vast te stellen. Voorbeelden hiervan zijn de irisscan, vingerafdruk, gelaatsscan en handgeometrie. Bij toepassing hiervan moeten afwegingen gemaakt worden tussen doelstellingen als privacy, persoonlijke veiligheid, gebruiksvriendelijkheid, identiteitsfraude en misbruik. beleid flexibel toe te passen en rekening te houden met de verschillende voorkeuren en afwegingen in verschillende praktijksituaties. Hoe heb je dit onderzocht? Bij de beantwoording van de onderzoeksvraag moest ik twee methoden met elkaar combineren om de data, die ik via een enquête had verzameld, te analyseren. Ten eerste Conjuncte analyse: d.m.v. regressieanalyse bepalen hoe verschillende toepassingseigenschappen van invloed zijn op de waardering. Ten tweede Structural equation modelling: d.m.v. een serie regressievergelijkingen bepalen hoe de verschillende toepassingsfactoren via verschillende doelstellingen van invloed zijn op de waardering. Waarom biometrie? Een goede strategie om een geschikt onderwerp te vinden voor je bachelorproject is een simpele: je bladert een krant door of browset wat over nieuwswebsites terwijl je let op issues die op dat moment in de politiek spelen. Deze issues zijn vaak maatschappelijk relevant en complex. Mij werd het toentertijd makkelijk gemaakt want de kranten stonden vol met berichten over gekraakte biometrische paspoorten en onveilige OV-chipkaarten waarbij de privacy op het spel staat. Dit zijn typisch issues waar (1) veel partijen met verschillende belangen en percepties mee gemoeid zijn en (2) er sprake is van complexe technische systemen. Het is daarmee een typisch TB-onderwerp, dat goed aansluit bij mijn specialisatierichting Informatie- & Communicatietechnologie. In mijn onderzoek heb ik onderzocht hoe verschillende methoden, herkenningswijzen (identificatie en verificatie) en opslagduur van gegevens van invloed zijn op de waardering ervan in verschillende praktijksituaties (bankwezen, uitgaansgelegenheden, openbaar vervoer en winkelcentra). Niet alleen de toepassingseigenschappen spelen een rol bij de waardering: ook hoe iemand de situatie beoordeelt aan de hand van de verschillende doelstellingen. Hierbij spelen eveneens verschillende persoonseigenschappen een rol. Momenteel houdt het College Bescherming Persoonsgegevens streng toezicht op de privacy van de burger. Biometrie biedt echter oplossingen voor vele maatschappelijke problemen, zoals terrorisme, illegale immigratie, identificatiediefstal en belastingfraude. Om biometrie hiervoor te gebruiken, moet het mogelijk zijn om

3 Wat zijn jouw resultaten en aanbevelingen? Uit de modellen bleek dat de gemiddelde waardering van alle toepassingen net voldoende is. De verschillen in de waardering zijn echter groot. Toepassingen in het bankwezen, met de irisscan en zonder opslag van informatie, worden het hoogst gewaardeerd; toepassingen in winkelcentra, met de gelaatsscan en permanente opslag van informatie, het laagst. Dit terwijl deze winkelcentra gepland staan om gebouwd te worden! Mensen denken positief over gevolgen voor misbruik, identiteitsfraude en veiligheid. Ze zijn negatief over de gevolgen voor de privacy, maar bij toepassing van biometrie in het bankwezen is men juist weer wel positief! De gebruiksvriendelijkheid is het belangrijkst, gevolgd door veiligheid en privacy, identiteitsfraude en als laatste misbruik. Zoals je ziet, zijn er risico s maar zeker ook kansen! Uit de resultaten blijkt dat door de grote diversiteit er altijd veel ontevredenheid zal bestaan over biometrie. De gemiddelde waardering kan echter wel gemaximaliseerd worden door via beleid gewenste toepassingseigenschappen te stimuleren en de belangrijkste percepties door middel van voorlichting te verbeteren. Vond je het project leuk om te doen? Ja! Het bachelorproject is uitdagend, omdat je theorieën die je geleerd hebt in de eerste 3 jaar nu zelfstandig in de praktijk moet toepassen. Het geeft je de mogelijkheid om voor complexe problemen oplossingen te vinden waar je trots op kunt zijn. Je bewijst jezelf dat je nu echt een pittig probleem kunt aanpakken! Nieuws uit het Curiushok Door Michiel Degen Bij studeren op de faculteit TBM hoort studievereniging Curius net zoals eten en de vieze vaat bij elkaar horen. De studievereniging is er om de studenten te ondersteunen en ze een uitgebreid aanbod te geven: gezelligheid, leerzame, serieuze en ontspannende activiteiten. Het Curiushok stroomt regelmatig vol met studenten die van de gratis koffie en gezelligheid genieten. Bij Curius is het een komen en gaan van activiteiten, het is dan ook tijd om de afgelopen en komende activiteiten op een rijtje te zetten. Wintersport Dit studiejaar organiseerde Curius voor het eerst een wintersportreis voor haar leden. De bergen van Les 2 Alpes waren een week lang het oord van 22 Curioten. Of je nou kon skiën, niets kon of een koning was op je snowboard, de wintersport was voor iedereen! Stunts op de pistes, sneeuwbalgevechten, het winnen van de wekelijkse wedstrijd en drie Engelse universiteiten om mee te geinen hebben gezorgd voor een onvergetelijke week. De foto s hangen overal door het hok en als er al een inschrijflijst voor volgend jaar was, dan zat deze nu alweer bijna vol! TB-Dictee Na het succes van vorig jaar hebben we ook dit jaar weer studenten, docenten en medewerkers aan de taalkundige tand gevoeld. Jeroen Overbeek, een grote naam van het NOS-nieuws, las het Dictee voor dat deskundig was samengesteld door drie Neerlandici van de Faculteit. Jargon waarover de meesten nogal eens willen struikelen werd niet gemeden. Om een voorbeeld te geven, probeer dit maar eens te schrijven! Naweeën van de excessieve feestdagen deden zich gelden: eerst het kerstdiner, een gastronomisch walhalla waarvoor als pièce de résistance een heuse sommelier was ingehuurd, en vervolgens een lucullisch oud-ennieuw-feestje in het epicurische appartement van een joyeuze ex-huisgenoot. Opening TB Café Daarnaast kunnen we met trots presenteren dat de faculteit een eigen bar rijker is geworden. Het TB Café is op 12 februari geopend door de Decaan waarna de drank, van hofleverancier Grolsch, rijkelijk vloeide. Curius zal in het vervolg om de 2 weken op donderdag een borrel in het TB Café organiseren. Dus als je nog eens wilt meelopen, dan weet je nu op welke dag je moet komen! Stedentrip Londen Natuurlijk zit het jaar er nog lang niet op! Er komen nog hele grote dingen aan. Eén daarvan is de stedentrip. Dat is een jaarlijks terugkerend uitje waarbij een groot aantal TB-studenten een interessante stad in het buitenland bezoekt. Ditmaal is de bestemming het booming Londen. Daar zullen 42 TB ers vier dagen lang bedrijven en instellingen bezoeken zoals consultantcy- en ingenieursbureaus. Ze volgen workshops en werken cases uit. Maar natuurlijk is er ook tijd voor sightseeing en een feestje.

4 Besluitvorming en sturing van grote technische projecten Door Joop Koppenjan Bestuurskunde voor ingenieurs In het onderwijs bij technische bestuurskunde laten wij zien dat het bij technische projecten niet alleen om de techniek gaat, maar ook om mensen, organisaties en bestuur. Bij de wisselwerking daartussen gaat het nog wel eens mis. Bij de aanleg van de metro in Amsterdam verzakten bijvoorbeeld grachtenpanden. Dat lijkt een technisch probleem, maar achterliggende oorzaken hebben met besluitvorming en organisatie te maken. De contracten van de gemeente met de aannemers legden de bouwrisico s niet goed bij de bouwers neer, zodat deze niet scherp waren en fouten niet voorkwamen. En tijdens de besluitvorming over het project wilden partijen zo graag de metro aanleggen, dat ze onvoldoende op de risico s letten. Daarom laten wij onze studenten in het tweede jaar onder meer kennismaken met besluitvormingstheorieën. Want niets is zo praktisch als een goede theorie. Deze theorieën kunnen helpen te begrijpen wat er rond deze projecten gebeurt. Ze kunnen helpen problemen te diagnosticeren en oplossingen te vinden. Het stromenmodel Eén van die theorieën is het stromenmodel. Dit model gaat over besluitvorming tussen verschillende partijen in een complexe omgeving. Het zegt dat daardoor besluitvorming niet rationeel verloopt. Er is niet eerst een probleem, dan oplossingen, dan een keuze en uiteindelijk uitvoering. Problemen, oplossingen en keuzemomenten zijn parallelle stromen die soms tijdelijk gekoppeld worden. Dat zijn policy windows, tijdelijke beleidskansen gedurende welke een besluit genomen kan worden. Overhaaste beslissingen Dit besluitvormingsmodel verklaart waarom besluiten soms te snel genomen worden, zonder er goed over na te denken. Bij de ingebruikname van RandstadRail Den Haag ontspoorden trams en metro s omdat het project indertijd te snel begonnen was. Het ministerie van Verkeer en Waterstaat was na jaren overleg eindelijk bereid om het project te financieren. De regionale overheden wilden vervolgens onmiddellijk starten, ook al was er geen uitgewerkt programma van eisen. Men was bang dat, als men dat eerst zou gaan maken, het ministerie zich in de tussentijd zou bedenken. Bang dat de beleidskans over zou gaan. Maar het starten zonder een uitgewerkt programma van eisen, leidde tijdens de projectrealisatie tot allerlei afstemmingsproblemen, juist ook in de techniek. Zo bleken de wielen van de trams niet goed op de rails te passen, met ontsporingen als gevolg. Praktijkervaring met Sieberdam Om studenten te laten ervaren hoe ingewikkeld besluitvorming en sturing kan zijn, spelen we tijdens werkcolleges het simulatiespel Sieberdam. Sieberdam is een virtuele gemeente. Bewoners hebben overlast van het spoor dat dwars door de gemeente loopt. De gemeente ontwikkelt plannen om dit probleem op te lossen. Studenten spelen de rollen van betrokken partijen: de burgemeester en wethouders, ambtenaren, bewoners, woningbouwcorporaties, ProRail, bedrijven. Een computerprogramma biedt een digitale spelomgeving met informatie over Sieberdam. Tijdens vergaderingen moeten de studenten het over een oplossing eens zien te worden. Zo kunnen ze de theorieën die ze hebben geleerd toepassen en besluitvormingsproblemen in een levensechte situatie ervaren en proberen op te lossen. Voorkomen beter dan genezen Goede besluitvorming, organisatie en sturing zijn voorwaarden voor goede technische oplossingen. Met theorieën over besluitvorming in hun gereedschapskist kunnen onze studenten besluitvormingsproblemen herkennen en leren oplossen en zo aan de kwaliteit van technische projecten bijdragen. Joop Koppenjan is bestuurskundige. Hij geeft in het tweede jaar college over besluitvorming in het vak Bestuur en Recht. Hij doet onderzoek naar besluitvorming en sturing bij grote technische projecten, zoals het project RandstadRail.

5 Een dag uit het leven van een TB-studente Door Caroline Madern Studeren doe je zo! Hoi! Ik ben Caroline, tweedejaars TBstudente. Ik neem jullie mee op een willekeurige woensdag. Zo krijg je een beeld van hoe studeren er aan toegaat in Delft. Gelukkig hoef je niet elke dag om kwart voor negen op de faculteit te zijn, al zorgt het er wel voor dat je een zeer productieve dag hebt. Gemiddeld heb je als TB-student 20 uur les in de week, maar vandaag zijn het er maar twee zodat er veel tijd is om aan projecten te werken. Daarvan heb je er in elk kwartaal wel één. Studeren is hard werken, maar dat is niet erg. Technische Bestuurskunde is een boeiende en afwisselende studie. Maar naast de studie is de sfeer voor mij ook heel belang-rijk. Ik vind het leuk als je veel mensen om je heen kent en dat is op deze faculteit het geval. Daarom ga ik altijd met plezier naar de faculteit toe. 7:15 Triiing! De wekker gaat. Ben niet echt een ochtendmens dus ik vind het veel te vroeg. Even rustig ontbijten met een kopje koffie erbij om goed wakker te worden. 8:30 Op de fiets naar de faculteit. Gelukkig woon ik niet ver van de TU Delft af en regent het vandaag niet. 8:45 Twee uur lang college over economie van infrastructuren. Zeer interessant, maar gelukkig zit er wel een kwartiertje pauze tussen. 10:30 Bij Curius is het altijd gezellig. Je kunt er gratis koffie drinken en even bijpraten met je studiegenoten. 11:00 In de computerzaal samen met mijn projectgenoot werken aan een computermodel van de processen in een ziekenhuis. 12:30 Lunchen in het restaurant en bijpraten met vrienden. Ondertussen de taken verdelen voor de opdracht die we na de pauze uitvoeren. 15:30 Thuis huiswerk maken. Dat kan ook op de faculteit, maar ik doe het liever thuis omdat je dan de radio aan kunt zetten. 19:00 Eten! Met een huisgenoot heb ik een ovenschotel gemaakt. Met zoveel mensen in huis hoef je gelukkig maar een dag in de week te koken. 22:00 Geheel in stijl naar een themaborrel van mijn studentenvereniging. Er is genoeg te beleven in Delft! Twijfel jij nog over je studie? Doe een meeloopdag! Meeloopdagen Je vervolgstudie kiezen kan heel lastig zijn. Een goede keuze is heel belangrijk. Het is niet alleen belangrijk wat je leert, maar ook hoe je het leert. En sfeer en onderwijsmethoden kunnen sterk wisselen per opleiding. Open dagen geven je wel veel informatie over de inhoud en toekomstmogelijkheden van een studie, maar de sfeer proef je het beste door op een dag samen met een student(e) een aantal colleges te volgen. Een meeloopdag geeft je een veel beter beeld van de studie, vooral waar het gaat om sfeer, onderwijsvorm en moeilijkheidsgraad. Doe daarom dit jaar een meeloopdag hier op TB. Stort jezelf een dagje in een wereld die totaal anders is dan op je middelbare school. Het kost je een dag, maar het geeft je meer zekerheid in je studiekeuze. Op de volgende dagen ben je welkom: Maart: 18, 19 April: 8, 9, 15, 16, 20, 22, 23 Mei: 6, 7, 11, 13, 14, 18, 20, 25, 27, 28 Je kunt je aanmelden door te mailen naar met: je naam, adres en telefoonnummer je voorkeursdatum en twee alternatieven man of vrouw en geboortedatum 5 of 6 vwo en je profiel

6 Wat is Technische Bestuurskunde? Beslis jij over de techniek van morgen? Is multifunctioneel en ondergronds bouwen het antwoord op ruimtegebrek in de grote steden? Hoe zorgen we ervoor dat de privacy goed beschermd blijft nu er zoveel van onze informatie online staat? Hoe is het gesteld met de betrouwbaarheid van onze energielevering? En hoe kunnen we die betrouwbaarheid vergroten? Zijn intelligente snelheidsbegrenzers de oplossing voor het handhaven van de maximumsnelheid? Heb jij het in je om te beslissen over dit soort vraagstukken, die draaien om meer dan techniek alleen? Dan is TB echt iets voor jou! Domeinen Bij Technische Bestuurskunde kun je kiezen uit vier specialisatierichtingen: de domeinen. Jouw specialisme hierbij is de speciale TB-aanpak van problemen met zowel technische als organisatorische, juridische en economische aspecten. Informatie- en Communicatietechnologie (ICT) Bij dit domein leer je wat je nodig hebt om ICTdiensten te ontwikkelen en hoe je ervoor kunt zorgen dat bedrijfsprocessen beter lopen. Door de snelle technologische ontwikkelingen worden steeds meer zaken elektronisch afgehandeld, waardoor ICT steeds belangrijker wordt. Voorbeelden van vraagstukken op dit gebied zijn multimediatoepassingen op je mobiele telefoon, ICT voor duurzaamheid en openbare veiligheid, nieuwe manieren van samenwerken door middel van ICT en een informatie-architectuur voor de ontwikkeling van nieuwe diensten. Ruimte: Gebruik en Ontwikkeling (RGO) Deze specialisatie richt zich op (her)ontwikkeling van gebieden. We wonen en werken met velen op een kleine oppervlakte. Hoe gebruik je deze schaarse ruimte optimaal? Je leert over instrumenten en randvoorwaarden voor betrokken partijen om de ruimte kwalitatief hoogwaardig in te richten. Voorbeelden van vraagstukken die bij dit domein aan de orde komen, zijn het verbeteren van de prijs-kwaliteitsverhouding van woningen, bouwen boven snelwegen, het in stand houden van waardevolle landschappen financieel haalbaar maken en klimaatbestendig bouwen. Energie, Water en Industrie (EWI) Binnen dit domein houd je je bezig met complexe problemen binnen de energiesector, de watersector en de industriesector. Je bestudeert de elektriciteits- en gasinfrastructuur, waterleidingnet en grote industriële netwerken van verschillende fabrieken die aan elkaar gekoppeld zijn. Voorbeelden van vraagstukken zijn de introductie van groene energie, integraal waterbeheer, de gevolgen van stroomstoringen en fabrieken die handelen in het recht om CO 2 -gassen uit te stoten. Transport, Infrastructuur en Logistiek (TIL) Bij dit domein leer je verschillende aspecten van internationaal en nationaal transport kennen: netwerken, ketens, lading, transportmiddelen en infrastructuur. Daarnaast verdiep je je in de analyse van transport- en logistieke systemen. Vraagstukken op dit gebied zijn bijvoorbeeld: de aanleg van de hogesnelheidslijn, de uitbreiding van Schiphol, de Randstad Rail, de Tweede Maasvlakte en uitbreiding van de Rotterdamse haven. Hoe ziet de opleiding eruit?? De bachelor duurt drie jaar. In deze drie jaar leer je hoe je complexe vraagstukken met technische en organisatorisch-bestuurlijke componenten kunt analyseren. Om een probleem breed in kaart te kunnen brengen, krijg je tijdens de opleiding Technische Bestuurskunde vakken uit verschillende disciplines. Je volgt technische vakken, doet veel aan wiskunde en modelleren, maar krijgt ook te maken met recht, management en economie. Verder leer je hoe het openbaar bestuur en het bedrijfsleven in elkaar zitten en je houdt je bezig met technisch-bestuurskundige methoden en technieken voor probleemanalyse. Toelatingseisen voor TB Colofon Uitgave: Profielen VWO oude stijl (tot september 2010) Profielen VWO nieuwe stijl (vanaf september 2010) TU Delft Faculteit Techniek, Bestuur en Management Marketing & Communicatie N&T: rechtstreekse toelating N&G: Wiskunde B2 aanvullen tijdens de bachelor E&M: Wiskunde B1,2 & Natuurkunde 1,2 C&M: Wiskunde B1,2 & Natuurkunde 1,2 N&T: rechtstreekse toelating N&G: Wiskunde B & Natuurkunde E&M: Wiskunde B & Natuurkunde C&M: Wiskunde B & Natuurkunde Wiskunde D is aanbevolen, niet verplicht. Jaffalaan BX Delft communicatie-tbm@tudelft.nl