Aan: de commissie BOVO Houten, 2 november Onderwerp: Opclassificatie

Transcriptie

1 1 Aan: de commissie BOVO Houten, 2 november 1999 Onderwerp: Opclassificatie Inleiding De indeling van gemeenten in verschillende klassen gaat uit van het gegeven dat in grotere gemeenten een zwaarder beroep wordt gedaan op bestuursleden en ambtenaren. De omvang van de gemeente vormt een mede bepalend element voor de wijze waarop het gemeentelijk apparaat is georganiseerd en de kennis en ervaring die daarbij van haar medewerkers wordt gevraagd. Voor een gemeente, die in een korte periode een grote groei doormaakt (onder andere een VINEXgemeente), gelden veelal al de hogere eisen van organisatiestructuur en kwaliteit van bestuur en ambtelijk apparaat voordat het uiteindelijke groeiresultaat is bereikt. Immers, er moet een grote extra prestatie worden geleverd om in een korte periode een relatief grote groei te realiseren. Geconstateerd kan worden dat ook in onze gemeente als gevolg van versnelde groei duidelijk sprake is van zwaardere eisen en een groter beroep op alle betrokkenen dan normaal is in een gemeente van deze grootte. Vooral bij het aantrekken van kwalitatief op de huidige en toekomstige taken berekende medewerkers worden grote problemen ervaren, met alle problemen van dien. Mede met het oog op dergelijke situaties is in rijksregelingen de mogelijkheid tot opclassificatie opgenomen. In artikel 7 van het besluit van 15 juni 1994, houdende regels inzake de rechtspositie van burgemeesters; in artikel 7 van het besluit van 22 maart 1994, houdende regels betreffende de rechtspositie van raads- en commissieleden, wordt aan gedeputeerde staten de mogelijkheid gegeven, gehoord de gemeenteraad, tot opclassificatie. Wij zijn van mening dat voldoende argumenten aanwezig zijn om een voorstel tot opclassificatie aan de gemeenteraad voor te leggen. Wij willen dit niet eerder doen nadat wij kennis hebben genomen van de opvattingen terzake van uw commissie. Wat is opclassificatie? De overgang van een gemeente naar een volgende inwonersklasse ten gevolge van het toenemen van het inwonertal vindt standaard plaats wanneer de gemeente op 1 januari van twee opeenvolgende jaren de minimumgrens van de hogere klasse heeft bereikt. In dat geval ontvangen raadsleden, wethouders en burgemeester de hogere vergoeding respectievelijk bezoldiging in het tweede jaar met terugwerkende kracht naar 1 januari van het eerste jaar. Opclassificatie is het indelen van een gemeente in een hogere klasse dan die waartoe zij krachtens haar inwonertal hoort. Daarbij moet dan sprake zijn van een werkdruk die aanzienlijk uitsteekt boven de gebruikelijke werkdruk in andere gemeenten in de desbetreffende inwonersklasse. Opclassificatie brengt met zich mee dat de bezoldiging van alle politieke ambtsdragers wordt verhoogd. Indeling van de gemeente in een hogere klasse geeft ook meer ruimte voor de bezoldiging van de ambtelijk medewerkers. Hierbij is echter geen sprake van generieke ophoging; de geldende methode van functiewaardering blijft enig uitgangspunt. Binnen die methode van functiewaardering kan na opclassificatie wel aanpassing van de conversietabel (=vertaling van functiewaardering naar functieschalen) plaatsvinden. Gedeputeerde staten beoordeelt in de regel een verzoek om opclassificatie in het perspectief van de geplande groei in de komende 2 tot 4 jaar. Toestemming voor de indeling in een hogere klasse, dan waarop gezien het actuele aantal inwoners recht bestaat, wordt door GS altijd voor bepaalde tijd gegeven. Deze bepaalde periode komt dan overeen met de verwachting van het aantal jaar waarin de grens naar een hogere klasse zal worden overschreden.

2 2 De omstandigheden: waarom nu opclassificatie? Houten is een VINEX-groeigemeente. Voor de komende jaren impliceert dat een versnelde ontwikkeling qua aantal woningen en inwoners. De huidige planning voorziet in de volgende ontwikkeling Aantal woningen Aantal inwoners NB-aantekeningen bij dit overzicht: a. met leegstandgemiddelden is reeds rekening gehouden b. gemiddelde woningbezetting van 2,8 is actueel ervaringscijfer c. 161 wel reeds geplande woningen zijn nog niet in bovenstaande planning verwerkt. In de loop van 2001 zal de grens van inwoners worden gepasseerd. Het aantal van inwoners zal naar verwachting in 2003 worden gehaald. In een korte periode dient een bovengemiddeld aantal woningen te worden gerealiseerd. In bijlage 1 treft u een gedetailleerd overzicht aan van de Woningbouwplanning Houten-Vinex In een hoog tempo en onder grote tijdsdruk dient nieuw beleid te worden gemaakt, moeten gronden worden verworven, bestemmingsplannen worden ontwikkeld, infrastructuur en bouwprojecten worden gerealiseerd. Een gelijktijdige evenwichtige ontwikkeling van de werkgelegenheid is daarbij een must. Naast aandacht voor ruime bedrijvigheid op de nieuwe bedrijfsterreinen is vooral ook een goed winkelbestand met een breed assortiment noodzakelijk. Het in korte tijd bouwen van een groot aantal woningen c.a. gaat uiteraard gepaard met toenemende kwaliteitseisen en versnelde ontwikkelingen in alle andere beleidsvelden. Het maken van beleid aangaande verkeersafwikkeling en kwalitatief op de taak berekend openbaar vervoer; het, in samenspraak met talrijke maatschappelijke organisaties, instellingen en verenigingen, ontwikkelen van integraal welzijnsbeleid en het realiseren van gevarieerde voorzieningen op het gebied van onderwijs, cultuur, sport en recreatie zijn enkele pregnante onderdelen hiervan. Teneinde alle werkzaamheden te kunnen uitvoeren, processen te kunnen blijven beheersen, bedrijfsvoering efficiënt en effectief te organiseren is het ook nodig dat parallel gewerkt wordt aan aanpassing casu quo verbetering van de gemeentelijke organisatiestructuur en uitbreiding en verbetering van de ambtelijke medewerkers. Houten verkeert dus niet bepaald in een stabiele situatie. Om aan alle eisen van ontwikkeling te kunnen voldoen werkt Houten al enige tijd op het niveau dat beter vergelijkbaar is met een gemeente met aanzienlijk meer inwoners dan onze huidige En dat geldt niet alleen voor de ambtelijke medewerkers. Ook bij het college en zeker ook bij de raadsleden is sprake van grote toename van werkdruk en worden ook anderszins steeds zwaardere eisen gesteld. Zo neemt het aantal stukken dat moet worden bestudeerd aanzienlijk toe; worden zaken waarover moet worden besloten steeds complexer; neemt het aantal vergadergremia toe en daarmee ook het tijdsbeslag dat hieraan moet worden besteed. Ambtelijk is sprake van grote extra werkdruk. In toenemende mate ontstaat namelijk behoefte aan grotere kwaliteit en ervaring dan die onze gemeente in een stabiele situatie zou mogen of willen vragen. Die grotere kwaliteit en ervaring moeten echter worden betaald. Het salaris dat wordt geboden dient in verhouding te staan tot de zwaarte van de functie. En juist daar bestaat momenteel een grote discrepantie, met alle problemen van dien: we bieden te weinig ten opzichte van wat we vragen. Te veel openstaande vacatures, te lange doorlooptijden tussen openstelling en invulling, te hoge kosten voor noodverbanden in de sfeer van uitzendkrachten en interim-inhuur is daarvan het gevolg. Stagnatie in de voortgang van het vele werk c.q. overbelasting van het zittende personeel zijn daarbij dan wezenlijke risico s. De problemen aangaande een adequate personeelsvoorziening worden nog extra versterkt door de huidige krapte op de arbeidsmarkt. Door het, na opclassificatie, kunnen bieden van een salaris dat

3 3 meer in verhouding staat tot de zwaarte van de functie zal dus slechts een deel van de knelpunten kunnen worden opgeheven. Houten maakt door het doen van een verzoek tot opclassificatie gebruik van wettelijke mogelijkheden. Eerder werd, op basis van vergelijkbare argumenten en met succes, door gemeenten Vleuten-de Meern en IJsselstein een vergelijkbaar verzoek aan GS van Utrecht gedaan. Huidige situatie De gemeente Houten is, voor wat betreft de honorering van burgemeester en wethouders (en indirect het ambtelijk apparaat) thans ingedeeld in gemeenteklasse 6, de klasse van gemeenten met een inwonertal tussen Voor raadsleden kent het Rijk een andere klassenindeling. De raadsleden van onze gemeente worden thans gehonoreerd volgens klasse 9 ( tot inwoners). De honorering van bestuurlijke en voor een deel ook van de ambtelijke functies is niet meer in evenwicht met de zwaarte van die functies. De inspanningen en verantwoordelijkheden, gemeten in tijd en diepgang, staan in geen verhouding tot die in naar inwonertal gemeten vergelijkbare gemeenten. Wij achten het dan ook verantwoord van de mogelijkheid tot vroegtijdige opclassificatie gebruik te maken. Gewenste situatie De grens naar een volgende klasse ligt voor zowel raadsleden als burgemeester en wethouders bij inwoners. Opclassificatie naar de volgende klasse impliceert dan: voor raadsleden indeling in klasse tot inwoners; voor burgemeester en wethouders indeling in klasse tot inwoners. Opclassificatie leidt niet tot aanpassing van de vergoeding voor de leden van de raadscommissies, zijnde niet-raadsleden. Huidige klassenindeling loopt van tot inwoners. Gegeven de groeiprognoses zal in 2003 de grens worden gepasseerd. Alsdan zal de klassenindeling voor raadsleden en commissieleden, zijnde niet-raadsleden (wederom) kunnen worden herzien.

4 4 Financiële paragraaf 1 Raadsleden: Vergoeding op jaarbasis bestaat uit een belaste component vergoeding en een onbelaste component onkosten. Vergoeding bedraagt nu = per jaar en wordt na klasseherziening = De onkostencomponent verandert van = in = Totale kosten op dit moment: 20 raadsleden ƒ Na de klassenherziening wordt dit totaal: kostentoename structureel vanaf 2000 ƒ Burgemeester: Bezoldiging burgemeester incl. ambtstoelage op dit moment ƒ Na de klassenherziening wordt dit Kostentoename structureel vanaf 2000 ƒ Wethouders: Bezoldiging wethouders incl. onkostenvergoeding op dit moment: ƒ Na de klassenherziening Kostentoename structureel vanaf 2000 ƒ Gemeentesecretaris: Begrotingspost bezoldiging gemeentesecretaris incl. onkostenvergoeding ƒ Na de klassenherziening kan inpassing plaatsvinden in de naasthogere schaal, naasthogere periodiek. Nieuwe begrotingspost incl. onkostenvergoeding Kostentoename structureel vanaf 2000 ƒ Overige ambtelijke medewerkers: Momenteel is een volledige functiewaarderingsronde, gebaseerd op de conversietabel van de huidige klassenindeling, in het stadium van afronding. Effectueringdatum hiervan Een tweede conversietabel, gebaseerd op de nieuwe klassenindeling, zal worden opgesteld. Daarna kan exact worden vastgesteld welke middelen na de opclassificatie benodigd zijn voor inschalingcorrecties van de ambtelijke functies. Effectuering vanaf ingangsdatum opclassificatie. Kostenraming op basis van ervaringscijfers vanaf 2000 ƒ Totale kosten van het voorstel ƒ ========== In de begroting 2000 is reeds met bovenstaande kosten rekening gehouden. Samenvatting en Conclusie De groei van onze gemeente naar inwoners in 2001 en inwoners in 2003 brengt met zich mee dat op bestuurders en ambtelijke medewerkers een steeds groter beroep wordt gedaan, waarbij kwalitatief ook steeds zwaardere eisen worden gesteld. In zo n situatie geven de diverse rechtspositiebesluiten de mogelijkheid om aan gedeputeerde staten te verzoeken om vroegtijdige opclassificatie (=indeling in hogere inwonersklasse). 1 Bij onderdelen kostentoename. worden all-in bedragen genoemd inclusief werkgeverslasten gebaseerd op een volledig jaar. Indien opclassificatie later dan 1 januari 2000 wordt geëffectueerd dienen de genoemde bedragen voor 2000 met x/12 te worden verlaagd. 2 Begrotingstechnisch wordt geraamd op het na x-jaren te bereiken maximum van de schaal. Bedrag wijkt derhalve af van daadwerkelijke bezoldiging.

5 5 Opclassificatie heeft gevolgen voor de vergoedingen en bezoldiging van raadsleden, burgemeester, wethouders, gemeentesecretaris en (in meer indirecte zin) voor de inschaling van de overige ambtelijke functies casu quo medewerkers. Dit zal meer recht doen aan de inzet en inbreng van alle betrokkenen. Bovendien zal het onze gemeente in staat stellen om een betere concurrentiepositie in te nemen op de in- en externe arbeidsmarkt, in casu de balans weer enigszins te herstellen tussen enerzijds hetgeen we vragen aan kennis en ervaring en anderzijds de bezoldiging die we bieden. Gegeven de in dit voorstel gegeven argumenten achten wij een verzoek aan GS tot opclassificatie van onze gemeente naar de naasthogere inwonersklasse gewenst. Wij zijn voornemens de gemeenteraad hieromtrent een voorstel voor te leggen. Wij willen hiertoe echter niet eerder besluiten dan nadat we hebben kennis genomen van de opvattingen terzake van uw commissie. De totale kosten van dit voorstel bedragen ƒ structureel vanaf Hierin is in de begroting 2000 reeds voorzien. Burgemeester en wethouders van de gemeente Houten, de secretaris, de burgemeester