MASTERPLAN TOERISME EN RECREATIE NIJLEN CONCEPT DEEL 2: VISIE/ONTWERPEND ONDERZOEK. Tussentijds rapport 23 februari 2017 BRUT / LAMA

Transcriptie

1 MASTERPLAN TOERISME EN RECREATIE NIJLEN DEEL 2: VISIE/ONTWERPEND ONDERZOEK CONCEPT Tussentijds rapport 23 februari 2017 BRUT / LAMA

2

3 INHOUD 4/ VISIE 5/ BEELDKWALITEIT LANDSCHAPPELIJKE EENHEDEN >PM 5.1/ Algemeen landschappelijke eenheden 5.2/ Valleilandschap 5.3/ Flankenlandschap 5.4/ Hogeruggen landschap 5.5/ Toetsingskader 6/ DEELGEBIEDEN 6.1/ Vallei van de Grote Nete >PM 6.2/ Vallei van de Kleine Nete >PM 6.3/ Cluster Kesselse Heide 6.4/ Cluster Kruiskensberg 6.5/ Dorpenlandschap 7/ NETWERKEN 8/ POORTEN/TOEGANGEN >PM 9/ HUISSTIJL >PM 10/ VISIEKAART >PM COLOFON In opdracht van: Gemeente Nijlen Kerkstraat Nijlen Uitgevoerd door: Contactpersoon: Maarten Horemans, Diensthoofd RUIMTE T E maarten.horemans@nijlen.be BRUT architecture and urban design Antoine Dansaertstraat Brussel LAMA landscape architects Florent van Cauwenberghstraat Lier Tussentijds rapport 3

4

5 INLEIDING EEN MASTERPLAN TOERISME EN RECREATIE VOOR DE GEMEENTE NIJLEN! De gemeente Nijlen en het aangestelde ontwerpteam (BRUT architecture and urban design + LAMA landscape architects) is begin 2016 van start gegaan met het opstellen van een Masterplan Toerisme en Recreatie. De opmaak van dit masterplan is een rechtstreekse uitvoering van de herziening van het Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan. Deze visie op toerisme en recreatie heeft als doel één samenhangend verhaal te vormen dat de gemeente Nijlen met al haar troeven en faciliteiten op de kaart wil zetten. De bestaande toeristisch-recreatieve structuur zal worden geïnventariseerd en geëvalueerd.waar nodig zullen nieuwe impulsen voorgesteld worden. Verder wordt er gefocust op het optimaliseren van de netwerken die zowel de eigen deelgebieden als deze van de randgemeenten verbinden. Het masterplan zal kansen benoemen en een overkoepelende visie uitzetten, maar geeft ook de acties aan die nodig zijn om de toeristisch-recreatieve infrastructuur van het gebied te verbeteren op lange en korte termijn. INVENTARISATIE /ANALYSE Zoals op de volgende pagina wordt uitgelegd valt het proces uiteen in 3 grote blokken: Van analyse naar visie Ontwerpend onderzoek Van ontwerp naar project Het voorliggende document bevat een compilatie van het materiaal van de tweede fase, het ontwerpend onderzoek, en moet in combinatie met het eerste analysedocument gelezen worden. Het document start met de algemene methodiek en visie. Vervolgens wordt deze visie, gebied per gebied en thema per thema, getoetst aan de hand van ontwerpend onderzoek. Deze ontwerpen zijn bedoeld als illustratie van de onderliggende visie en zeker niet als blauwdrukken voor mogelijke uitvoeringsprojecten. Het ontwerpend onderzoek is vooral bedoeld om de visie tastbaar en bespreekbaar te maken. We tonen de mogelijkheden maar ook de gevolgen van bepaalde keuzes. Enkel door iets concreets te tonen kunnen we reactie uitlokken. En deze reacties hebben we nodig om in de derde en laatste fase het ontwerp te vertalen tot een project. Het is ook belangrijk om mee te geven van dit document niet als het tweede onderdeel van het einddocument bekeken mag worden. Het is de bedoeling dat het einddocument een compact, bruikbaar en wervend document wordt als neerslag van het hele proces. Dit document is eerder een ongefilterde verzameling van het ontwerpend onderzoek. Tussentijds rapport 5

6 week 2 (9 jan) week 1 (kerstvakantie) week 52 (kerstvakantie) week 51 week 50 week 49 (5 dec) week 48 week 47 week 46 week 45 (7 nov) week 44 week 43 week 42 week 41 week 40 (4 okt) week 39 week 38 week 37 week 36 week 35 week 34 ( 23 aug) week 33 week 32 week 31 week 30 (bouwverlof) week 29 (bouwverlof) week 28 (bouwverlof) week 27 (bouwverlof) week 26 week 25 week 24 (14 juni) week 23 week 22 week 21 week 20 (17 mei) week 19 week 18 week 17 week 16 (19 april) week 15 week 14 week 13 week 12 (22 maart) 2016 deelprojecten: van analyse naar visie tussentijdse presentatie/goedkeuring van visie naar ontwerp tussentijdse presentatie/goedkeuring van ontwerp naar project definitieve presentatie/goedkeuring van analyse naar visie presentatie / goedkeuring eerste ronde ontwerpend onderzoek tweede ronde ontwerpend onderzoek overleg en participatie: stuurgroep begeleidingsgroep college/gecoro bewoners en gebruikers Gesprekken actoren (Sigma, ANB, ) 6 SG1 BG1 SG2 interviews SG3 CM1 voorlopig document analyse en visie Masterplan toerisme en recreatie Nijlen BG2 SG4 SG5 CG gesprekken finalisering document analyse en visie

7 PLANPROCES Om tot een volledig en gedragen project te komen, zetten we voor het proces van het Masterplan Toerisme en Recreatie Nijlen in op een sterke communicatieve en co-creatieve aanpak. Ongeveer maandelijks komen we samen met de stuurgroep bestaande uit de gemeente Nijlen en het aangestelde ontwerpteam (BRUT architecture and urban design + LAMA landscape architects). In deze stuurgroep zetelen ook vertegenwoordigers van Regionaal Landschap Rivierenland en Kempens Karakter aangezien deze organisaties heel dicht betrokken zijn bij toerisme en recreatie in Nijlen. Daarnaast worden er gedurende het proces ook 4 begeleidingsgroepen georganiseerd. Dit is een ruime groep van stakeholders die op de een of andere manier bij het toerisme en de recreatie in Nijlen betrokken zijn. Naast de partijen van de stuurgroep zijn hier ook volgende stakeholders in betrokken: Unizo Nijlen Fort van Kessel Cultuurraad Gecoro Landelijke Bedrijfsgilde Nijlen Milieuraad Natuurpunt Toerisme Provincie Antwerpen Burende Boeren Rurant Landelijke gilden Plattelandsacademie RWO Dienst Ruimtelijke Planning, Prov. Antwerpen Departement landbouw en visserij Tenslotte worden ook nog 3 publieke communicatiemomenten met de inwoners van Nijlen ingepland, na elke fase. Het traject van het project is begin februari gestart en zal lopen tot de zomer van Zoals gezegd valt het proces uiteen in 3 grote blokken: 1. Van analyse naar visie 2. Ontwerpend onderzoek 3. Van ontwerp naar project Hieronder wordt de voorbeeldkalender van het proces getoond. Het reeds doorlopen deel van het proces (tot en met maart 2016) wordt met correcte data aangegeven week 52 (kerstvakantie) week 1 (kerstvakantie) week 2 (9 jan) week 3 week 4 week 5 week 6 (6 feb) week 7 week 8 week 9 week 10 (6 mrt) week 11 week 12 week 13 week 14 week 15 (10 april) week 16 week 17 week 19 (8 mei) week 20 week 21 week 22 week 23 week 24 (12 juni) week 25 week 26 week 27 (bouwverlof) week 28 (bouwverlof) week 29 (bouwverlof) week 30 (bouwverlof) week 31 week 32 week 33 week 34 week 35 (28 jul) week 36 week 37 week 38 week 39 presentatie / goedkeuring van ontwerp naar project afwerking presentatie / goedkeuring SG5 SG6 SG7 BG3 BG4 CG CG CG CM2 CM3 voorlopig document ontwerpend onderzoek definitief document ontwerpend onderzoek voorlopig MPTR definitief MPTR Tussentijds rapport 7

8

9 4/ ALGEMENE VISIE

10 METHODIEK De onderstaande tekening toont de structuur van de visie die we voor het toeristisch-recreatief masterplan voor Nijlen hebben uitgezet. De visie valt uiteen in twee grote delen. De linkse kolom behandelt de generieke beeldkwaliteit. Uiteindelijk valt deze hele open ruimte buiten de kernen binnen de scope van dit masterplan. Het is niet de bedoeling om deze open ruimte als geheel te gaan ontwerpen. We zoomen enkel in op een aantal strategische plekken. Voor de rest werken we met een toolbox generieke beeldkwaliteit waarin voor elk van de landschappelijke eenheden het streefbeeld wordt vastgelegd. De rechtse kolom bevat een reeks strategische doelstellingen voor specifieke deelgebieden of thema s. De eerste drie zijn plaatsgebonden: Clustering van deelgebieden: in totaal worden er twee clusters voorgesteld, de cluster Kesselse Heide en de cluster Kruiskesberg Vallei van de Grote en de Kleine Nete als recreatieve drager: De beide Netevalleien worden als brede lineaire structuren bekeken Versterken relatie dorpen landschap: De vier dorpen en de uitwisseling tussen deze dorpen en het omgevende landschap en de betekenis van deze dorpen in het toeristisch-recreatieve landschap wordt onder de loep genomen De volgende drie zijn gebiedsdekkend: Ontsluiting recreatief landschap, netwerk: Er wordt op zoek gegaan naar een duidelijk, leesbaar en aantrekkelijk netwerk van verbindingen doorheen het landschap en tussen bestemmingen Ontsluiting recreatief landschap, poorten: De poorten tot het landschap en het recreatieve netwerk worden gestructureerd en op elkaar afgestemd Huisstijl herkenbaarheid: Er wordt bekeken hoe het toeristisch-recreatieve netwerk binnen de gemeente herkenbaar kan worden gemaakt GENERIEKE BEELDKWALITEIT: Het Kempische landschap als basis STRATEGISCHE DOELSTELLINGEN: Toerisme en recreatie valleigebied hoge ruggen flanken clustering van deelgebieden vallei grote en kleine nete als recreatieve drager versterken relatie dorpen - landschap ontsluiting recreatief landschap: netwerk toolbox beeldkwaliteit voor de open ruimte ontsluiting recreatief landschap: poorten huisstijl - herkenbaarheid MPTR 10 Masterplan toerisme en recreatie Nijlen

11 VISIE-ONDERDELEN HET KEMPISCHE LANDSCHAP ALS ONDERLEGGER VOOR DE BEELDKWALITEIT VAN DE LANDSCHAPPELIJKE EENHEDEN Vallei Flank Hoge rug Nijlen is een onderdeel van het Kempische landschap met een bosrijk zachtgolvend landschap met een parallelle reliëfstructuur gevormd door beekvalleien. In grote lijnen kan het landschap opgedeeld worden in 3 grote delen. De natte valleien van beken en rivieren, de zandruggen tussen de valleien waarop de dorpen zijn gegroeid en tenslotte de hellende flanken tussen beide waarop vaak landbouw bedreven wordt. Elk van deze landschappelijke eenheden heeft z n eigen logica en identiteit. Deze identiteit willen we door het inzetten van een toolbox generieke beeldkwaliteit opnieuw versterken. Cluster Kesselse Heide Cluster Kruiskesberg CLUSTERING VAN DEELGEBIEDEN Opvallend is dat er vandaag heel wat aanbod is wat betreft toerisme en recreatie, maar dat dit aanbod niet op elkaar is afgestemd. Er worden geen relaties gelegd tussen afzonderlijke bestemmingen. Op twee plaatsen in de gemeente zien we de kans om een aantal deelbestemmingen dicht op elkaar te betrekken en te organiseren in een cluster. Er wordt een cluster voorgesteld ter hoogte van de Kesselse Heide, waartoe ook de omgeving van het Fort, het Hoogbos en het Goor zouden behoren. Een tweede cluster wordt voorgesteld ter hoogte van de Kruiskesberg, waartoe ook de Merodense Bossen, het Zwart Water en het Sigma-project zouden behoren. Door de deelgebieden te clusteren versterkt de uitstraling en ontstaan mogelijkheden om de onsluiting, het parkeren en de ondersteunende functies beter te organiseren. Tussentijds rapport 11

12 Kleine Nete Grote Nete NETEVALLEIEN ALS RECREATIEVE DRAGERS Uniek aan Nijlen is dat het grondgebied van de gemeente opgespannen ligt tussen de twee Netes. Deze Netes zijn vandaag ook de belangrijkste toeristisch recreatieve routes die veel wandelaars en fietsers aantrekken. De Netes moeten dus een centrale plek krijgen in het masterplan. Anderzijds worden de Netes nu te veel beleefd als een lineaire infrastructuur. Deze beleving willen we opnieuw verbreden tot de hele riviervallei waarbij het water zelf centraal staat. De relatie tussen de rest van de gemeente met deze Netes is vandaag ook beperkt. Met een aantal duidelijke knooppunten en routes willen we de recreanten van de Netedijken naar andere bestemmingen in de gemeente uitnodigen. VERSTERKEN RELATIE DORPEN - LANDSCHAP Kessel-Statie Kessel-Dorp Nijlen Bevel Nijlen bestaat uit vier uiteengelegde dorpskernen. De dorpskernen zijn meestal nog als aparte entiteiten in de open ruimte herkenbaar. Nieuwe verkavelingen en lintbebouwing langsheen de verbindende wegen vertroebelen zetten de relatie tussen de dorpen en het landschap onder druk. Dit masterplan willen we deze relatie opnieuw versterken. Door de randen van de dorpen op een geschikte manier af te werken en te bekijken waar het landschap tot in de dorpen kan doordringen. Door op zoek te gaan naar radiale zachte routes die de verbinding tussen de dorpskern en het omgevende landschap vergemakkelijken. En tenslotte, door te bekijken hoe de dorpen een rol kunnen spelen in het toeristisch recreatieve landschap. 12 Masterplan toerisme en recreatie Nijlen

13 ONTSLUITING RECREATIEF LANDSCHAP: NETWERK Vandaag ontbreekt duidelijkheid, leesbaarheid en hiërarchie in het netwerk van zachte toeristische recreatieve verbindingen in de gemeente. Belangrijke bestemmingen worden gemist door de routes en verbindingen tussen bestemmingen worden niet gemaakt. Het masterplan introduceert daarom een helder hoofdsysteem van aangename en logische fietsverbindingen doorheen de gemeente. Dit hoofdsysteem bestaat uit 3 oost-west verbindingen, de twee Netes en centraal de geplande fiets-o-strade, en een reeks noord-zuid gerichte dwarsverbindingen. Met dit systeem wordt het mogelijk om allerlei lussen vanop de Netes te maken en verschillende bestemmingen te combineren. Verder wordt er ook een fijnmazig wandelnetwerk, gekoppeld aan de kernen, met radialen en een dorpsrondje uitgezet. ONTSLUITING RECREATIEF LANDSCHAP: POORTEN Elke bestemming heeft vandaag z n eigen poort en de informatie die hier wordt getoond legt geen relatie met andere bestemmingen in de gemeente. Het masterplan structureert de bestaande en nieuwe poorten en creëert een hiërarchie. De centrale poort van Nijlen wordt in de kern van Nijlen gelegd. Met het diamantcentrum is hier reeds vandaag een bemand infopunt en deze kern biedt de meeste ondersteunende functies. Twee bovenlokale poorten worden centraal in de twee clusters gelegd. Een derde bovenlokale poort bevindt zich aan de Mol-Ter-Netebrug. De rest van de poorten zijn lokale instappunten. HUISSTIJL - HERKENBAARHEID Een van de grote beperkingen van het toeristisch-recreatief netwerk van Nijlen vandaag is de gebrekkige leesbaarheid en samenhang. Heel veel verschillende actoren zijn actief binnen de gemeente en er is geen afstemming. Om ervoor te zorgen dat deze initiatieven elkaar versterken en uitgroeien tot een samenhangend netwerk is herkenbaarheid noodzakelijk. De gemeente moet actief een huisstijl uitzetten die als kapstok kan dienen voor alle initiatieven. Dit geldt zeker voor de poorten en voor de routes van het netwerk. Tussentijds rapport 13

14 14 Masterplan toerisme en recreatie Nijlen

15 5/ BEELDKWALITEIT LANDSCHAPPELIJKE EENHEDEN 5.1/ Valleilandschap 5.2/ Flankenlandschap 5.3/ Landschap van de hoge ruggen 5.4/ Toetsingskader PM Tussentijds rapport 15

16

17 6/ DEELGEBIEDEN 6.1/ Cluster Kesselse heide 6.2/ Cluster Kruiskensberg 6.3/ Dorpenlandschap 6.4/ Vallei van de Grote Nete PM 6.5/ Vallei van de Kleine Nete PM Tussentijds rapport 17

18 Inventarisatie bestaande toeristisch en recreatieve deelgebieden VALLEI VAN DE KLEINE NETE KESSELSE HEIDE EO NIJLEN KESSEL STATIE BEVEL KESSEL KRUISKENSBERG EO Bundelen van versnipperde deelgebieden in grotere eenheden, clusters VALLEI VAN DE GROTE NETE 18 Masterplan toerisme en recreatie Nijlen

19 INLEIDING DEELGEBIEDEN De gemeente Nijlen kent vandaag veel afzonderlijke toeristisch recreatieve deelbestemmingen. De afbakening van deze deelbestemmingen zijn vaak gegroeid door eigendommen of beheerders ze werken hierdoor als losse eenheden met elk een eigen logica van beheer, onthaal, toegankelijkheid, informatie geven ed. Om de versnipperde bestemmingen een sterkere uitstraling en betere organisatie te geven zien we de kans om een aantal deelbestemmingen dicht op elkaar te betrekken en te organiseren in een deelgebied. Hierdoor kan een symbiose ontstaan waarbij het geheel meer is dan de som der delen. Hierbij wordt per cluster niet een strak afgebakende projectgrens getrokken. Deze deelgebieden bestaan vandaag al uit de belangrijkste recreatieve trekkers zoals de Netes, Kesselse Heide en Kruiskensberg. De verschillende deelgebieden die worden voorgesteld zijn: Centraal in de gemeente en als belangrijke open ruimte corridor tussen Nijlen en Kessel-statie wordt de cluster Kesselse Heide en Omgeving voorgesteld. Hierin zal de Kesselse Heide een centrale rol krijgen maar worden de interessante aanliggende gebieden zoals de Hoge Heide, Hoogbos, Goor, het Fort en het Goorkasteel. De tweede cluster is de Kruiskensberg en Omgeving. De Kruiskensberg zal hierin een centrale plek worden maar verankerd worden met het Sigma gebied Grote Nete tussen Hellebrug en Herenbossen en in het noorden met de Merodese bossen, het Zwart Water en het Hollands Kamp. Het derde deelgebied bestaat uit de Grote en Kleine Nete. Bij het laatste deelgebied zoomen we in op de verschillende dorpsranden van de kernen van Nijlen. Tussentijds rapport 19

20 20 Masterplan toerisme en recreatie Nijlen

21 CLUSTER KESSELSE HEIDE EN OMGEVING Tussentijds rapport 21

22 onveilige oversteken over Lindekensbaan Lindekensbaan als barriere tussen Kesselse Heide - Hoge Heide en Hoogbos Recreatieve druk op Kesselse heide Industriegebied in waardevol natuurgebied nabijheid Nete is niet beleefbaar spoorlijn als barriere onduidelijke informatieverstrekking en verspreide parkings onveilige fietsverbinding langs Lindekensbaan relatie tussen het fort en zijn omgeving is verdwenen 22 ontoegankelijke bosgebieden enige oversteek over spoor als link tussen fort en heide intensieve sportcluster en parkeerplaatsen visueel sterk aanwezig en in conflict met de rust van het beschermde monument fort Masterplan toerisme en recreatie Nijlen

23 CLUSTER KESSELSE HEIDE EN OMGEVING Het provinciaal domein Kesselse heide is vandaag een bovenlokaal gekende recreatieplek. Vooral de aanwezigheid van heide is een uniek landschap en belangrijke aantrekking. Zo sterk zelfs dat de waardevolle natuur hieronder gaat leiden op de drukst bezochte dagen. De Kesselse Heide ligt centraal binnen de gemeente en is een belangrijke open ruimte corridor tussen Nijlen en Kessel, Kesselstatie. Aan de Nijlense zijde ligt het industriegebied met oa. het bedrijf Artilat in het natuurgebied van de Kesselse heide. In de directe omgeving van de Kesselse heide zijn meerdere interessante bestemmingen. De Hoge heide en het Hoogbos zijn twee bosgebieden, het Goor en Goorkasteel. Het Fort kessel is naast de Kesselse heide een belangrijke recreatieve trekker binnen de gemeente. Hoewel deze bijzondere bestemmingen in een directe omgeving van elkaar liggen worden ze niet als één gebied gebruikt en gekend. De doorsnijding van de gebieden met de Lindekensbaan en het spoor zijn hier belangrijke oorzaken in. Hiernaast zijn enkele bosgebieden ten zuiden van de spoorweg privé-eigendom waardoor ze niet toegankelijk zijn en belangrijke verbindingen vooral vanuit Nijlen richting het fort en Kesselse Heide onmogelijk zijn. Deze infrastructuren versnipperen het gebied maar zijn ook gevaarlijke oversteken voor langzaamverkeersgebruikers. In de huidige situatie van de cluster bevinden zich op veel plaatsen parkeervoorzieningen. De grootste parkeervoorziening is deze van de Kesselse heide aan de zijde van Kessel-statie. Vanhieruit starten de meeste bezoekers dan ook hun wandelingen, door de ligging van de parking is deze vooral gericht op automobilisten en minder op fietser. Verspreid in het gebied liggen verder bij de Hoge heide, Artilatsite nog parkeervoorzieningen. Een tweede grote voorziening is gekoppeld aan de sportcluster ten zuiden van het Fort. Het Fort Kessel ligt ingeklemd tussen bestaande bebouwing, dicht bos en intensieve sportvoorzieningen met bijhorende parkeergelegenheden. Hierdoor is het zijn relatie en verankering met de omgeving verloren. Een belangrijke opgave ligt erin de rust en het historische verhaal van het fort te herstellen. Kesselse heide plek voor +/- 64 auto s (niet omkaderd) Hullebrug vooral ontsloten aanparking autonetwerk Netedijk wordt als informele gebruikt alle routes heidedeze starten Wandelaars (metover hond)de gebruiken plaats hier. als vertrekpunt Gevaarlijke oversteek geen relatie met info gebouw doefoepdhei Cruysberg: fiets-wandel-eetcafé Hier passeren recreatieve fiets- en wandelroutes oversteekplek Hoge over Heide - Kesselse Heide Gevaarlijke oversteek Kruiskensbaan Artilat plek voor+/- 20 auto s (niet omkaderd) de Putting Kesselse Heide Wandelpad vanaf Putting naar fort Hoge heide Paintball achter het fort Verstoring van de landschappelijke kwaliteit Tussentijds rapport t Kruiske Zeer grote parking Hoogbos de overkant de straat Infopunt plekkruiskensberg voor+/- 20aan auto s (niet van omkaderd) Hier passeren recreatieve fiets- en wandelroutes Gevaarlijke ontsloten aanover functioneel autonetwerk oversteek Kruiskensbaan 23

24 ACHTERGROND Historie De cluster situeert zich op een samenkomst van verschillende landschapstypen. De ferrariskaart laat deze landschapstypen scherp naast elkaar zien. De uitgestrekte heidevelden waarbij de volledige Kesselse heide en de huidige heide een open heide landschap was. Ten zuiden hiervan een kleinschalig agrarisch landschap, ten oosten een natte zone gekoppeld aan de Visbeek. Deze zone is een depressie en de bron van de visbeek. Het huidige Hoogbos is op de ferrariskaart door ontginning volledig open water, het huidige Goor is een nat broekbos. De Kleine nete in het noorden grenst praktisch naadloos aan de heidegebieden. Legende Legende beschermd landschap Kesselse heide beschermd landschap Kesselse heide Referenties kaarten: - Kabinetskaart van De Ferraris Ferrariskaart en militaire stafkaart Referenties kaarten: - Militair Cartografisch Instituut De Ferraris ( ) 21. Militair Cartografisch Instituut Landschapsbeheerplan Kesselse Heide Landschapsbeheerplan Kesselse Heide Departement Leefmilieu Dienst Duurzaam Milieu- en Natuurbeleid Team Natuur en Landschap Aanmaakdatum: maart 2011 Schaal: 1: m ± Departement Leefmilieu m Pdm Lfpm v-efpm l-sbm Scp W Sdpz Lepm s-lepm W Scmy Sbp ± Aanmaakdatum: maart 2011 Schaal: 1: Dienst Duurzaam Milieu- en Natuurbeleid Team Natuur en Landschap Pcm Zcmx Sepz Zdp s-lepm s-lfpm s-lfpm Sbmy Sepy M Sdpz valleigronden Sdmz Sepz Zep Sepz Zdg Zdfx s-peg Sepz Zdm(g) Zcm(b) Zdm(g) Zdp Zamx Zbmx OT Zbmx Sgp Sepz Zdp l-zeg hoge rug droge gronden s-lfp Zdg Zdp Zdp Sepz Zdm(g) Zdg Zbmx Zep s-pfp Sep Zcmx Zcm(g) Zdm(g) Zcm(g) Zdm(g) Zdm(g) Zcmx Zdp Zdm(g) Zcm(g) Zdm(g) Zcp Efpm Zcm(g) Sdpz Zdm(g) Zdg Efpm natte klei Zdmz Zbp Zdm(g) Sdpz Zcmx Zcg Zep Lgp W W Zcmx Zcmx Zdp Zcm(g) Zcm(g) Zdp Zcfx Zcp s-pep Zcm(g) Lfpm Sdp Zbp Zdm(g) Lepm Pfpm Efpm Sbm s-lepm Zcm(g) OT W Zcp Zcm(g) s-pfp Zdp Zdp vochtig zand Zdm(g) X Zeg l-zeg Zfg depresssie bron beekdal Zdm(g) landduin Zeg l-zeg nat zandleem l-zeg Zeg Zbg Zcg s-pep Sdcy Pdc s-pep Sdp Pdm s-pfp OT Pec Pec Sdc Sdm Scm Scm lemig zand Sdm Sbm(b) Pecz Pdcz Sdm Scf Scm(g) w-sdm Pec Sdm beschermd landschap Kesselse heide Pdc Sem(g) Sdm(g) Lhc Sdc Referenties kaarten: - Bodemkaart Pdc Pec - Topografische kaart 1/10.000, gescand, opname (AGIV-product) Sdcy Pdc flanken landbouwlandschap Pdc Sdm(b) w-sdc Sdmy Zcm Eigendommenkaart en bodemkaart uit het BHP Kesselse heide Zam Pecz 14. Bodemkaart Landschapsbeheerplan Kesselse Heide Departement Leefmilieu Dienst Duurzaam Milieu- en Natuurbeleid Team Natuur en Landschap Aanmaakdatum: maart 2011 Schaal: 1: De bodemkaart toont de verschillende type bodems gelegen in het deelgebied. De aanwezigheid van deze bodemtypes verklaren de hierboven omschreven landschaptypen. De analyse van de aanwezige bodemtypes zijn leidend geweest voor enkele voorstellen van de ontwerpprincipes en het versterken van de beleving van het landschap. Sdcy Pdc ON Eigendommenkaart Sefx Zcm(g) Pep vochtig zandleem Sem F Zcm(g) Sdmx s-lfp Sdcy Pecy Sem Pec Pem(g) Legende Pfp Sepy Sdm(g) Pdc Zcm(g) w-pep Sdm(g) Zdg Sdcy Pec Pdc Zbm(g) OT s-lfp Pecy Zdg Pdp Zam(g) Zbm(g) Sem(g) Sdcy Zdg Pdp Zem(g) v-lgg l-sep De militaire stafkaart toont de volledige herbossing van de heide. Verder is hier het fort herkenbaar en het Goorkasteel. Het domein van het goorkasteel bestond hier niet enkel uit het Kasteeldomein gelegen aan de huidige Kesselse Steenweg maar ook het bosgebied achteraan op het domein m ± Eigendommenkaart De eigendommenkaart geeft de eigendomstoestand van het gebied weer. De belangrijkste eigenaars zijn in kleur aangeduid, de overige in grijstinten. Het fort en zijn strategische positie Het Fort van Kessel is een belangrijke trekker binnen de cluster. Vandaag ligt het fort sterk geïsoleerd achter bestaande bebouwing en de sportcluster. Vanuit zijn historische positie is het fort onderdeel van de fortengordel en lag het op een strategische positie in een open landschap. Hierbij waren zichten op de omgeving (spoor) en de andere forten essentieel. Ook de Betboom, de boom die de grens tussen Nijlen en Kessel markeerde had hierin een strategische positie. Het fort en zijn strategische positie De betboom, een markante boom op de grens tussen Nijlen en Kessel-statie

25 PRINCIPES CLUSTER Versterken relatie tussen de verschillende deelgebieden Verankering cluster door hoofdroutenetwerk Kleine Nete Bogaertsheide slechten barrières creeëren zichtassen verbindende hoofdroute doorheen cluster route over hoge rug gekoppeld aan fietssnelweg dwarsroute van Nete tot Nete Vergroten van beleving Kesselse Heide Secundair netwerk heide doortrekken tot aan Hoge heide van fragment naar landschap maken van kleinere lussen oppakken van bestaand netwerk verknoping richting dorpen secundaire toegangen + info bij fort en fietsbrug lokale toegangen Duidelijke hoofdentree Landschap van verhalen nieuw entree gebouw 1 landschappelijke parking gekoppeld aan de Lindekensbaan entree aan as van hoofdnetwerk nabijheid van Nijlen centrum zichtbaar maken cultuurhistorische verhalen fort - Betboom - kastelen - kasteelpark

26 centrale pa Masterplan toerisme en recreatie Nijlen

27 INRICHTINGSSCHETS 1 Instappunt Fort Kessel, de Putting 2 Creeëren van zichtas tussen fort en omgeving (Kerk Kessel) 3 Inpassen intensieve sportcluster 4 Toevoegen bijzonder object (bruguitkijkpunt) dat het fort in zijn omgeving beleefbaar maakt 5 Uitdunnen dichte bosrand voor creeëren zichtrelaties op envan/naar het fort 6 Instappunt Fort Kessel, station 7 Fiets-o-strade 8 Oversteekpunt spoor 9 Creeëren zichtrelatie 10 Veilige oversteekplaatsen 11 Doefoepdhei 12 Dunnen bosgebied voor vergroten heidegebied en zichtrelaties 13 Aanplanten symbolische betboom 14 Centraal landschappelijk ingepaste parking 15 Speelbos 16 Centraal infopunt 17 zichtbaar maken stuifwal 21 arking Hoofdroute cluster Instappunt vanaf Kleine Nete Knooppunt Nete tot Neteroute Wandelpad Goorbos 22 Nieuwe fietsbrug als veilige oversteek spoor 23 Koppeling wandelnetwerk richting Nijlen 24 Toegankelijk/beleefbaar maken bos 25 Clusterroute - verbinding tussen Goor en fort 26 Centrale as 27 Instappunt 28 Zichtbaar maken Goorkasteel Tussentijds rapport 27