cbo Post-HBO modules ECHA-Specialist in Gifted Education Start 2015 ITS Instituut voor Toegepaste Sociale wetenschappen Radboud Universiteit

Transcriptie

1 Het ITS maakt deel uit van de Radboud Universiteit Nijmegen Post-HBO modules ECHA-Specialist in Gifted Education Start 2015 cbo ITS Instituut voor Toegepaste Sociale wetenschappen Radboud Universiteit

2 2015 ITS-Centrum voor Begaafdheidsonderzoek Tel. (024) Postbus 9048, 6500 KJ Nijmegen Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enigerlei wijze zonder voorafgaande toestemming van het Centrum voor Begaafdheidsonderzoek.

3 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1 Voorwoord 3 Hoofdstuk 1 De Modules 5 Module 1 Hoogbegaafdheid: een theoretische inleiding 5 Module 2 Hoogbegaafdheid: de praktijkmodule 7 De verrijkingsmodule 8 Begeleiding op maat 10 De stage 13 Relevante settings 14 Module 3 Seminar: Hoogbegaafdheid in Nederland 15 Module 4 Hoogbegaafdheid: het schrijven van een scriptie of wetenschappelijk artikel 17 Jaarthema 18 Individuele scriptie 20 Intensieve begeleiding 23 Contactdagen 25 Studiemiddagen 25 Jaarlijkse Terugkomdag 27 Hoofdstuk 2 Richtlijnen 29 Richtlijnen relevante setting 29 Richtlijnen voor het schrijven van een scriptie 31 Format scriptievoorstel 33 Richtlijnen voor de presentatie 35 Richtlijnen voor de stage 37 Format stagevoorstel 40 Hoofdstuk 3 Voorwaarden en kosten 42 1

4

5 Voorwoord Er is een duidelijke trend in het Nederlandse onderwijs om talent te ontwikkelen. Cognitief talent (hoogbegaafdheid) leidt niet altijd vanzelf tot de daarbij passende schoolprestaties. Binnen scholen is er behoefte aan expertise op het gebied van hoogbegaafdheid om een optimale signalering en begeleiding te borgen. De post-hbo modules 'ECHA-Specialist Hoogbegaafdheid voorzien in deze behoefte. Het Centrum voor Begaafdheidsonderzoek (CBO) is een internationaal academisch expertisecentrum op het gebied van hoogbegaafdheid. Vanuit een wetenschappelijke benadering leveren de medewerkers van het CBO een bijdrage aan professionalisering van onderwijsveld en hulpverlening ten behoeve van kinderen en (jong-) volwassenen met capaciteiten op hoogbegaafd niveau. Als universitaire organisatie, betrokken bij academisch onderzoek en onderwijs, streven wij ernaar een brug te slaan tussen wetenschap en praktijk. en stellen ons ten doel door middel van wetenschappelijk onderzoek naar hoogbegaafdheid bij te dragen aan een optimale ontwikkeling van hoogbegaafde kinderen en (jong-) volwassenen. De modules van de ECHA-cursus zijn ontwikkeld voor docenten in het basis- en voortgezet onderwijs, intern begeleiders en hulpverleners. De ECHA-cursus is zo opgezet dat cursisten in de eerste module kennis nemen van de belangrijkste (inter-)nationale theorievorming op het gebied van hoogbegaafdheid, waarna in de volgende drie onderdelen van de cursus (praktijkmodule, deelname aan het meerdaags seminar en de afsluitende scriptie), de relatie wordt gelegd met de belangrijkste aspecten van de dagelijkse praktijk. Deelnemers nemen kennis van de (wetenschappelijke) ontwikkelingen op het gebied van hoogbegaafdheid en van internationaal gehanteerde modellen voor signalering en begeleiding. Ze kunnen praktijksituaties relateren aan (inter)nationale theorievorming en nieuwe producten en ontwikkelingen beoordelen op basis van een gedegen kennis van de theorie. Ook hebben ze kennis van een groot aantal (inter)nationaal succesvolle voorbeelden van de aanpak van signalering, begeleiding binnen en buiten school, clustering van leerlingen, verslaglegging, evaluatie en opzet van initiatieven. Daarnaast krijgen cursisten de mogelijkheid te bouwen aan een (inter)nationaal netwerk. ECHA-cursisten kunnen aspirant-lid worden van de vereniging ECHA-Nederland ( Na het behalen van het ECHA diploma kunnen zij volledig lid worden. 3

6 Het ECHA-diploma biedt aan deelnemers de volgende voordelen: Bewijzen van deelname/diploma om toe te voegen aan de eigen portfolio, met een specifieke expertise. Een nieuw en groeiend Nederlands en internationaal netwerk (bijvoorbeeld als lid van ECHA- Nederland en ECHA-Europa) van collega's die in of ten behoeve van onderwijs aan hoogbegaafde leerlingen werken. (Indien het ECHA diploma is behaald) toegang tot de jaarlijkse Terugkomdag verzorgd door het CBO. Contact met collega's van scholen en hulpverlenende instanties. De mogelijkheid om samen nieuwe producten, zoals leermateriaal, te ontwikkelen. De mogelijkheid tot een nieuwe functie binnen (of buiten) de school. Redenen voor scholen en andere instanties om docenten of schoolzorgverleners aan te melden: Vergroten van de deskundigheid van een collega die daarna: - aanspreekpunt kan worden voor kwesties rond hoogbegaafdheid, - samen met (collega) leraren inventariseert welke mogelijkheden voor begeleiding op school aanwezig en nodig zijn, - vanuit deskundigheid de collega's op dit gebied kan begeleiden en scholen, - een voorziening kan opzetten voor die leerlingen die behoefte hebben aan meer (intellectuele) uitdaging, Voorzien in de behoefte aan iemand die de directie kan bijstaan met expertise en ideeën op dit gebied. Er is meerwaarde voor de school doordat een collega, dankzij de cursus, een netwerk van specialisten tot zijn/haar beschikking heeft, en kennis heeft van wat op andere scholen wordt ontwikkeld. Aan ouders duidelijk maken dat ook voor kinderen met hoogbegaafde capaciteiten expertise aanwezig is op school: op ouderavonden en bij andere bijeenkomsten heeft de school gekwalificeerde docenten en/of zorgverlener die het beleid en de aanpak van school op het gebied van hoogbegaafdheid degelijk onderbouwd kunnen uitleggen. Deze studiewijzer bestaat uit de volgende onderdelen: In hoofdstuk 1 wordt ingegaan op de inhoud van de vier post-hbo modules. In hoofdstuk 2 zijn de richtlijnen opgenomen die dienen als leidraad bij het maken van verslagen en het verzorgen van presentaties. In hoofdstuk 3 staan de algemene voorwaarden en kosten. 4

7 Hoofdstuk 1 De Modules Module 1 Hoogbegaafdheid: een theoretische inleiding In deze module wordt kennis gemaakt met de voornaamste (inter)nationale ontwikkelingen op het gebied van: concepten van intelligentie en hoogbegaafdheid; het signaleren van leerlingen met hoogbegaafde capaciteiten; begeleiding en onderwijs voor leerlingen met hoogbegaafde capaciteiten; speciale onderwerpen als onderpresteren, groepsprocessen in de klas, behoeften van specifieke groepen zoals allochtone leerlingen. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van het volgende handboek: Balchin, T., Hymer, B. & Matthews, D.J. (2008). The Routledge International Companion to Gifted Education. Oxon: Routledge. Naast dit boek wordt gebruik gemaakt van recente nationale en internationale artikelen. In de vorm van interactieve bijeenkomsten worden de verschillende thema s besproken. Tussen september en december zijn er drie bijeenkomsten van vier uur op de campus van de Radboud Universiteit Nijmegen, gevolgd door een tentamen. Cursisten maken voor iedere bijeenkomst een korte opdracht, waarin de theorie gekoppeld wordt aan de praktijk (een artikel zoeken, een filmpje bekijken, een casus voorbereiden, etc.). Daarnaast bereiden cursisten zich op elke bijeenkomst voor door het lezen van literatuur en het inleveren van vragen en een stelling naar aanleiding van de literatuur. De opdracht wordt voorafgaand aan de volgende bijeenkomst ingeleverd. Aanwezigheid bij alle bijeenkomsten is verplicht. Alle schriftelijke opdrachten dienen te zijn ingeleverd en goedgekeurd om toegang te krijgen tot het tentamen. Toetsing: opdrachten naar aanleiding van de bijeenkomsten een schriftelijk tentamen over de behandelde literatuur het zelfstandig bestuderen van een artikel over hoogbegaafdheid en dit van commentaar voorzien. Dit artikel wordt door docenten van de opleiding aangereikt. Module 1 dient op alle onderdelen voldoende te zijn afgesloten, voordat de cursist toegang heeft tot de andere modules van de opleiding. De cursist heeft recht op deelname aan het tentamen in december en (indien nodig) aan het hertentamen 1 in januari. 1 Indien een cursist een tweede herkansing nodig heeft, zijn er extra kosten aan verbonden (zie hoofdstuk 3). 5

8 Theoretische inleiding 4 maanden Data bijeenkomsten Woensdagen van 13 tot 17 uur Data (her)tentamen Tentamen 13 tot 16 uur Inzagemoment tentamen bij onvoldoende In overleg Hertentamen 13 tot 16 uur Inzagemoment tentamen bij onvoldoende in overleg Tijdsinvestering cursist Bijeenkomsten (3 x 4 uur) 12 uur Zelfstudie (opdrachten/ lezen handboek en artikel/ voorbereiding tentamen) Tentamen Eventueel hertentamen 125 uur 3 uur 3 uur 6

9 Module 2 Hoogbegaafdheid: de praktijkmodule In deze module wordt de link gelegd tussen de theorie van module 1 en de dagelijkse praktijk van de deelnemers (school, adviespraktijk of begeleiding). De ECHA-opleiding is zo opgezet dat de cursisten zich een eigen mening kunnen vormen over het begeleiden van hoogbegaafde jongeren, gebaseerd op de belangrijkste (inter-)nationale theorievorming op dit gebied. In module 2 wordt veel aandacht besteed aan de theoretische onderbouwing van de activiteiten, en daarbij hoort ook een gedegen en zorgvuldige verslaglegging. Alle verslagen dienen te voldoen aan de APA-literatuurnormen. Op internet is veel informatie over de APA-richtlijnen te vinden, bijvoorbeeld: Het is de bedoeling dat de cursist laat zien, dat hij/zij de verbinding kan leggen tussen de praktijk en de theorieën die tijdens de theoretische inleiding zijn bestudeerd. Bij zowel beschrijving van de geobserveerde situatie als bij de evaluatie ervan is de cursist in staat om aan te geven bij welke wetenschappelijke stroming de betreffende activiteit aansluit, wat de meerwaarde daarvan is en welke punten eventueel nog meer aandacht verdienen. Deze module bestaat uit de volgende onderdelen: A. De cursist maakt een keuze uit de volgende drie mogelijkheden: de verrijkingsmodule de begeleidingsmodule een stage binnen een door het CBO goedgekeurde organisatie B. Het bezoeken van drie relevante settings en het beschrijven hiervan In hoofdstuk 2 staan diverse richtlijnen voor deze onderdelen. 7

10 De verrijkingsmodule De cursus bestaat uit vier bijeenkomsten van vier uur. Onderwerpen zijn: Wat weten we over leren? Denken en leren hoogbegaafde leerlingen sneller, of anders? Of allebei? Welke leerlingen hebben baat bij een verrijkingstraject? Hoe signaleer je die? Welke doelen stel je? Hoe zet je een gedegen curriculum op voor verrijking? Hoe beoordeel je bestaande (verrijkings-) materialen, en hoe kun je ze inzetten voor je leertraject? Hoe ontwikkel je lessen op maat voor een specifieke leerbehoefte? Wat zijn mogelijke problemen voor leerlingen in een verrijkingstraject? Welke docentcompetenties zijn nodig? Hoe zorg je voor overdracht naar collega s en ouders? Hoe zet je verslaglegging in voor de begeleiding van het kind ná het verrijkingstraject? Hoe zorg je voor transfer? Opzet van de bijeenkomsten In deze cursus staat de praktijk centraal. Zo wordt bijvoorbeeld gewerkt met spellen en een Vooruitwerklab-les om de toepasbaarheid te leren ervaren. Ook worden discussies gevoerd over de toepasbaarheid van de gelezen literatuur of behandelde onderwerpen. De praktijk wordt onderbouwd door theoretische inzichten, waarbij deels wordt teruggegrepen op de literatuur van de theoretische Inleiding en deels nieuwe literatuur wordt aangeboden. Opdrachten Deelnemers maken gedurende de module na iedere bijeenkomst een schriftelijke opdracht, waarin ze de link leggen tussen de behandelde stof en hun eigen dagelijkse praktijk. Deze opdrachten zijn kort en krachtig (maximaal 1 A4 per opdracht). Hierin legt de cursist de link tussen de (te behandelen) theorie en de eigen dagelijkse praktijk. De opdracht wordt breed geformuleerd, zodat de deelnemer zelf de ruimte heeft om deze toe te spitsen op zijn/ haar doelgroep (PO, VO, begeleiding). De opdrachten dienen telkens vóór de volgende bijeenkomst ingeleverd te worden bij de docent. De cursist krijgt hierop feedback van de docent. Voor de laatste bijeenkomst maakt iedere cursist een poster. Hiervoor kiest iedere cursist binnen het brede onderwerp Verrijking (i.c.m de eigen leerpunten) een thema voor zijn/ haar eindpresentatie tijdens de laatste bijeenkomst van de cursus. De eindpresentaties worden gegeven in de vorm van een korte uitleg bij de gemaakte poster, waarbij de cursist in 2-3 minuten de kern van het gekozen thema weer geeft, met als doel om medecursisten te informeren, overtuigen, activeren en/of prikkelen over het gekozen thema. 8

11 Naar aanleiding van de leerpunten die de cursist voorafgaand aan de module formuleert en bij de docent inlevert, wordt een reflectieverslag geschreven. Het is hierbij de bedoeling dat het leerproces van de cursist tijdens de duur van de module wordt weergegeven en dan vooral wat is relevant om vast te leggen. Er kan gedacht worden aan de literatuur die gelezen wordt, informatie uit de bijeenkomsten, opdrachten die gemaakt zijn, gesprekken die gevoerd zijn met mede-cursisten, relevante settings die zijn bezocht, of Het reflectieverslag dient op 1 juli 2016 te zijn ingeleverd bij deelname in het voorjaar. Bij deelname in het najaar is de uiterlijke inleverdatum 7 januari Het reflectieverslag en de posterpresentatie dienen elk met een voldoende beoordeeld te zijn om de cursus met goed gevolg af te sluiten. De verrijkingsmodule is een hands-on module, waarbij ook het eigen leren van de cursist wordt aangesproken. Deelname aan de bijeenkomsten is verplicht. Alleen in gevallen van overmacht kan in overleg besloten worden tot een vervangende opdracht voor de gemiste bijeenkomst. Bij het volgen van de module in het voorjaar van 2016, dient deze opdracht voor 1 juli 2016 ingeleverd te zijn bij de docent. Bij het volgen van deze module in het najaar van 2016, wordt de opdracht uiterlijk 7 januari 2017 ingeleverd. Verrijkingsmodule 4 maanden Data Bijeenkomsten Vrijdag van 13 tot 17 uur Voorjaar Data Bijeenkomsten Vrijdag van 13 tot 17 uur Najaar Tijdsinvestering cursist Bijeenkomsten 16 uur Voorbereiden bijeenkomsten/ literatuur lezen Opdrachten maken Presentatie Totaal 24 uur 16 uur 20 uur 76 uur Maximum aantal deelnemers 16 per groep Aanmelden cbo@its.ru.nl 2 Onder voorbehoud 9

12 Begeleiding op maat Tijdens deze module staan verschillende manieren van begeleiding van (hoog)begaafde leerlingen centraal: cognitieve gedragstherapie (individuele begeleiding), strategietraining (individueel en klassikaal) en dynamic assessment (klassikaal). In elk van de drie onderdelen kijken we hoe de methoden van begeleiden en leren kan worden afgestemd op de behoeften van de leerling. De module bestaat uit vijf bijeenkomsten. Cognitieve gedragstraining In dit trainingsonderdeel wordt kort ingegaan op de achtergrond van de cognitieve gedragstherapie en het waarom van de titel gedragstraining. Daarnaast wordt duidelijk hoe een training opgezet kan worden waarbij aandacht is voor het stellen van doelen en de techniek van het G-schema waar de begeleider (leerkracht, intern begeleider of remedial teacher) van een kind gebruik van kan maken in een één op één setting of een groepje leerlingen. Voor de meer ervaren ECHA-studenten op dit gebied wordt daar waar mogelijk een Conceptualisatie Diagram gemaakt. Daarnaast worden een paar technieken besproken die ingezet kunnen worden om een verandering in het denkproces in te zetten waarbij een niet helpende gedachte omgezet wordt in een helpende gedachte, om daarmee een gewenste gedragsverandering te bewerkstelligen. Het oefenen van trainingsvaardigheden in de eigen setting staat centraal vandaar dat de mogelijkheid tot het filmen van trainingssessies gewenst is. Iedere deelnemer neemt eigen casuïstiek mee en wisselt werkervaringen uit. Strategietraining Hier wordt ingegaan op de achtergrond, de doelen en de opzet van de training zoals deze gegeven kan worden door een begeleider (leerkracht, intern begeleider of remedial teacher) van een kind. Er wordt op zoek gegaan naar strategieën voor/van leerlingen (kinderen en jeugdigen) op velerlei vlak. De training is inzetbaar in één-op-één situaties, maar ook in groepen, waarbij het leerproces van de leerling(en) centraal blijft staan. Concrete vraag die wordt beantwoord: Hoe zorg je voor leermomenten (zogenaamde wringmomenten ) in een opdracht, waardoor de leerling nieuwe strategieën, op velerlei vlak, leert herkennen bij zichzelf (en anderen) en deze bewust(er) gaat inzetten? 10

13 Dynamic assessment Het gedeelte Dynamic Testing bestaat uit vier onderdelen: 1. Mindset en zelfkennis 2. Kennis van de eigen leer- en denkstijlen 3. Differentiatie in de klas: opdrachten zonder plafond die uitdagend zijn voor àlle leerlingen, en dynamic assessment: waarom en hoe 4. Docentcompetenties voor optimaal maatwerk Opdrachten Deelnemers lezen en verwerken de literatuur door per onderdeel drie conclusies/stellingen/vragen te formuleren. Deze conclusies en stellingen zullen, waar mogelijk, onderdeel uitmaken van bijeenkomsten per moduleonderdeel. Hiernaast maken de deelnemers voor elk onderdeel een schriftelijke tussenopdracht. Deze opdrachten zijn kort en krachtig: maximaal 1 A4. De docenten geven tijdens de bijeenkomsten aan wanneer de opdrachten dienen te zijn ingeleverd. Deze opdrachten worden voorzien van feedback door de docenten. De begeleidingsmodule is een 'hands-on' module, waarbij ook het eigen leren van de cursisten wordt aangesproken. Als afsluitend onderdeel van de module kiest iedere cursist een aansluitend onderwerp (begeleiding i.c.m. eigen leerpunten) om verder uit te werken (verdiepen) voor zijn/ haar eindpresentatie tijdens de laatste bijeenkomst van de cursus. De eindpresentaties worden gegeven in de vorm van een korte uitleg bij de gemaakte poster, waarbij de cursist in 2-3 minuten de kern van het gekozen onderwerp weergeeft, met als doel medecursisten te informeren, overtuigen, activeren en/of prikkelen over het gekozen onderwerp. Naar aanleiding van de leerpunten die de cursist voorafgaand aan de module formuleert en bij de docent inlevert, wordt een reflectieverslag geschreven. Het is hierbij de bedoeling dat het leerproces van de cursist tijdens de duur van de module wordt weergegeven en dan vooral wat is relevant om vast te leggen. Er kan gedacht worden aan de literatuur die gelezen wordt, informatie uit de bijeenkomsten, opdrachten die gemaakt zijn, gesprekken die gevoerd zijn met mede-cursisten, relevante settings die zijn bezocht, of De conclusies en stellingen moeten ingeleverd zijn en de beoordeling voor het reflectieverslag en de posterpresentatie dienen elk voldoende zijn om de begeleidingscursus met goed gevolg af te sluiten. Alle tussenopdrachten dienen bij de laatste bijeenkomst te zijn ingeleverd. Het reflectieverslag dient op 1 juli 2016 te zijn ingeleverd (of 7 januari 2017). Deelname aan de bijeenkomsten is verplicht. Alleen in gevallen van overmacht kan in overleg besloten worden tot een vervangende opdracht voor de gemiste bijeenkomst. Bij het volgen van de 11

14 module in het voorjaar van 2016 dient deze opdracht voor 1 juli 2016 ingeleverd te zijn bij de docent. Bij het volgen van deze module in het najaar van 2016, wordt de opdracht uiterlijk 7 januari 2017 ingeleverd. Begeleiding op maat 4 maanden Data bijeenkomsten Vrijdagen Voorjaar uur uur uur uur uur Data bijeenkomsten Vrijdagen Najaar uur uur uur uur uur Tijdsinvestering cursist Bijeenkomsten 18 uur Voorbereiden bijeenkomsten/ literatuur lezen Opdrachten maken Presentatie Totaal 24 uur 16 uur 20 uur 78 uur Maximum aantal deelnemers 16 per groep Aanmelden cbo@its.ru.nl 3 Onder voorbehoud 12

15 De stage De bedoeling van een stageperiode binnen de opleiding ECHA-Specialist in Gifted Education is dat cursisten dat, wat ze in de theoretische inleiding geleerd hebben, toe gaan passen in de praktijk. Dit gebeurt onder begeleiding van zowel een medewerker binnen de stage biedende instelling als een medewerker van het CBO. De leerdoelen zijn: Ervaring opdoen op een plaats waar gewerkt wordt met of voor hoogbegaafde leerlingen. Leren om de opgedane theoretische kennis toe te passen in de praktijk. Het evalueren van activiteiten ten behoeve van hoogbegaafden op basis van een gedegen theoretische onderbouwing. Competentieverruiming op het gebied van onderwijs/ begeleiding van hoogbegaafden. De inhoud van de stage zal afhankelijk zijn van de instelling waar deze plaatsvindt. Cursisten maken voor het begin van de stage een inhoudelijk voorstel op basis van een format dat goedgekeurd dient te worden door één van de begeleiders binnen het CBO. Na goedkeuring van het stagevoorstel heeft de cursist maximaal één jaar de tijd voor het inleveren van het goedgekeurde stageverslag. Voorbeelden van stages zijn: het begeleiden van een verrijkingsklas, het opzetten van hoogbegaafdenbeleid op school, het intensief begeleiden van leerlingen met hoogbegaafdenproblematiek. In hoofdstuk 2 worden de richtlijnen bij een stage en worden eisen die gesteld worden aan de stagebegeleiding die de instelling/ school zelf verzorgt beschreven, Stage Duur stage(verslag) Maximaal één jaar na goedkeuring stage voorstel Tijdsinvestering cursist Stage 200 uur Schrijven stage voorstel Schrijven stageverslag Totaal 4 uur 40 uur 244 uur Aanmelden De cursist levert een stage voorstel (zie hoofdstuk 2) in. cbo@its.ru.nl 13

16 Relevante settings De cursist bezoekt drie instellingen waar met hoogbegaafden gewerkt wordt ( relevante settings ). Het bezoek van een relevante setting kan bijvoorbeeld bestaan uit: deelname aan een (inter)nationale conferentie, bezoek aan scholen (plusklas) of bezoek aan andere instellingen waar met/voor hoogbegaafden wordt gewerkt. Bezoek van of werkzaamheden voor de eigen werkplek gelden niet als relevante settings. Bij het schrijven van een relevant verslag (zie hoofdstuk 2) dient een koppeling gemaakt te worden met literatuur en hanteert de cursist de literatuurverwijzingen volgens APA normen. Een verslag van een relevante setting bestaat uit maximaal maximaal 1000 woorden, Arial 10, regelafstand 1 ½. Indien de cursist wil deelnemen aan de scriptiemodule, dient tenminste één verslag van een relevante setting te zijn goedgekeurd door een beoordelaar van het CBO voordat de cursist start met het schrijven van de scriptie. Door het schrijven van de verslagen van de relevante settings (met de APAnormen en literatuurverwijzingen) maakt de cursist kennis met de eisen die het CBO stelt aan de verslagen en later ook aan de scriptie. Het schrijven van deze verslagen en de feedback die de cursist krijgt van een beoordelaar, legt een basis voor het schrijven van de scriptie. Als de kwaliteit van het eerste verslag onvoldoende blijkt te zijn (beoordeling door medewerker CBO) kan de cursist worden afgeraden de scriptiemodule te volgen. Relevante settings Tijdsinvestering cursist Bezoek 3 relevante settings 12 uur Schrijven verslagen (3x3 uur) Totaal 9 uur 21 uur Verslagen worden g d naar: cbo@its.ru.nl 14

17 Module 3 Seminar: Hoogbegaafdheid in Nederland Jaarlijks worden er in het voor- en najaar tweedaagse seminars aangeboden. Cursisten maken kennis met vertegenwoordigers van het (inter)nationale kader van specialisten op het gebied van hoogbegaafdheid. Het seminar draagt bij tot een intensievere kennismaking met medecursisten en het opbouwen van een nationaal netwerk. Tijdens deze seminars verblijven de cursisten in vergader- en conferentiecentrum Soeterbeeck in Ravenstein, waar zij ook overnachten. Ervaringen van cursisten over deze locatie zijn zeer positief te noemen; de omgeving, de rust, de catering, de klantvriendelijkheid en de slaapgelegenheden zijn, naast een goed programma, ingrediënten voor een geslaagd seminar. De invulling van de programma s voor beide seminars is nog niet bekend. Om een beeld te krijgen van wat men kan verwachten, volgt hier een overzicht van sprekers/ programmaonderdelen uit de seminars van 2014 en Marcel Veenman Universiteit van Leiden Metacognitie bij hoogbegaafde leerlingen Marjan Zandbergen Ministerie van OCW OCW-beleid m.b.t. excellentie en Hoogbegaafdheid Harrie van Steen Stedelijk Gymnasium Nijmegen Verbreding Dick van Hennik Desirée Houkema Voorzitter Vereniging Begaafdheidsprofielscholen (BPS) Senior leerplanontwikkelaar Informatiepunt onderwijs en hoogbegaafdheid (SLO) Wat kenmerkt een begaafdheidsprofielschool? Talent stimuleren; actuele ontwikkelingen van het Informatiepunt Onderwijs & Talentontwikkeling Marieke van der Zee Buro Mare Opvoeden van hoogbegaafde kinderen Amber Walraven Senior onderzoeker ITS Taking care of gifted pupils in kindergarten: teachers behaviour and the effect on pupil Jan van Os Stedelijk Gymnasium Schiedam Metacognitieve vaardigheden / onderzoekend leren Mariken Althuizen 2WICKED Probleemgestuurd en oplossingsgericht leren Mia Frumau Albert Kaput Janneke Berendsen- Hulshof Groepstraining Gave Peers; samen leren omgaan met begaafdheid Hoog getalenteerde drop-outs: kansen en belemmeringen Van signaleren naar interveniëren Psychologenpraktijk Frumau Feniks talent Christelijk College Schaersvoorde Frank Stienissen Talent zoekt talent. Laat je stem horen. Hoofdredacteur tijdschrift Talent 15

18 Seminar Data Seminars Tijdsinvestering cursist Maximum aantal deelnemers Aanmelden en inleveren casus 21 & 22 maart & 25 november 2016 Cursisten nemen deel aan één seminar naar keuze. Opdrachten 22 per seminar Van 9.30 tot de volgende dag uur 2 dagen 3 uur cbo@its.ru.nl 16

19 Module 4 wetenschappelijk artikel Hoogbegaafdheid: het schrijven van een scriptie of Binnen module 4 heeft de cursist de mogelijkheid om deel te nemen aan een jaarthema, samen met andere cursisten of een individuele scriptie (onderzoeksverslag) te schrijven. De cursist kan er ook voor kiezen om een wetenschappelijk artikel te schrijven in plaats van een scriptie 4. Tijdens deze module vindt er een startbijeenkomst en twee voortgangsbijeenkomsten plaats. Deze bijeenkomsten zijn verplicht voor iedereen. Cursisten kunnen starten met het schrijven van een scriptie nadat tenminste één verslag van een relevante setting is goedgekeurd (zie module 2). Als de kwaliteit van het eerste verslag niet voldoet aan de eisen, kan een cursist niet starten met de scriptiemodule. 4 De post-academische cursisten moeten een artikel schrijven in plaats van een scriptie. Op de CBO-website is de postacademische studiewijzer te vinden waarin informatie staat over het schrijven van een artikel. 17

20 Jaarthema Meedoen aan een jaarthema: wat betekent dat? De onderwerpen van de jaarthema s zijn gerelateerd aan lopend onderzoek van het CBO. Dat maakt het uitdagend en geeft cursisten de kans deel uit te maken van groter en soms zelfs internationaal onderzoek. Dat vraagt ook wat van de deelnemers; cursisten zijn van elkaar afhankelijk in de voortgang, en ook de onderzoekers van het overkoepelende onderzoek verwachten input qua data en bevindingen. Voor deze thema s nodigt het CBO cursisten uit die dit als een uitdaging zien en bereid en in staat zijn er helemaal in te duiken en hun eigen grenzen in het doen van onderzoek op te zoeken en te verleggen. De jaarthema s worden jaarlijks voor 15 juni door het CBO bekend gemaakt. Cursisten die zich hiervoor opgeven werken gedurende een jaar (september 2016 september 2017 of september 2017 september 2018) naar een eindresultaat toe onder begeleiding van een CBO-docent die tijdens een aantal bijeenkomsten overlegt met de cursisten over de voortgang. Bij onvoldoende aanmeldingen voor een jaarthema komt dit te vervallen, een individuele scriptie is dan wel mogelijk met dit thema. Het is mogelijk dat het CBO ook jaarthema s aanbiedt op andere momenten, indien er lopende onderzoeken zijn binnen de Radboud Universiteit die interessant zijn voor onze cursisten. Voorbeelden van eerder gestarte jaarthema s: handelingsverlegenheid PO en VO, het signaleren en begeleiden van hoogbegaafde leerlingen, het jonge (begaafde) kind, onderzoekend leren, kindertekeningen, CBO-groepsscreening, ADHD en hoogbegaafdheid en mindset. Tijdens de eerste bijeenkomst wordt er gekeken naar een taakverdeling en wordt van iedereen verwacht met voorstellen te komen over de aanpak van het thema. De cursisten stellen samen vast hoe het onderzoek dat jaar concreet uitgevoerd gaat worden. Tijdens de tweemaandelijkse overleggen is er iemand bij van het CBO of een externe begeleider. Tussendoor kunnen de cursisten op eigen initiatief overleggen. Belangrijke informatie: de cursisten werken zelfstandig aan het jaarthema. De begeleider is dus niet sturend aanwezig, maar in een adviserende en coachende rol. 18

21 Jaarthema Start september 2016 Bekendmaking jaarthema s Inschrijven jaarthema s Tot uiterlijk Startbijeenkomst voor alle scripties Woensdag Van 14 tot 17 uur Data bijeenkomsten jaarthemagroep Eerste bijeenkomst september 2016, exacte data per groep volgen later Inleverdatum eindversie Deadline goedkeuring Diploma-uitreiking tijdens studiemiddag of tijdens de Terugkomdag Start september 2017 Bekendmaking jaarthema s Overige data volgen later 19

22 Individuele scriptie Er zijn drie startmomenten per studiejaar waarin een cursist kan beginnen met het schrijven zijn/haar scriptie. Tijdens een maximale periode van één jaar schrijft de cursist onder begeleiding van een scriptiebegeleider een scriptie naar aanleiding van een onderzoek op het gebied van hoogbegaafdheid. Het is ook mogelijk om samen met een andere cursist een scriptie te schrijven. De cursist levert, aan de hand van het format, zijn/ haar voorstel in (zie hoofdstuk 2). Het CBO adviseert de cursisten al voorafgaand aan de startbijeenkomst een begin te maken met het voorstel. Cursisten kunnen op drie momenten per jaar een scriptievoorstel inleveren: in september, januari of in mei. Exacte data staan in het overzicht op de volgende pagina. Na de sluitingsdatum worden de voorstellen beoordeeld door een medewerker van het CBO. Indien nodig wordt de cursist gevraagd het voorstel nader toe te lichten en aan te passen. De cursist dient binnen één week een aangepast voorstel in te leveren. Ongeveer drie weken na de sluitingsdatum vindt er een overleg plaats tussen de interne en externe begeleiders. Zij krijgen voorafgaand aan dit overleg de voorstellen toegestuurd ter voorbereiding. Tijdens het overleg worden de voorstellen verdeeld. Na dit overleg krijgen de cursisten een mail waarin wordt aangegeven aan welke begeleider zij zijn gekoppeld. Hierbij krijgt de cursist het mailadres van de begeleider om zelf contact te leggen. Vanaf dat moment hebben de cursisten één jaar de tijd om de goedgekeurde scriptie in te leveren. De cursist zorgt zelf voor een planning en maakt hierover concrete afspraken met de begeleider. Het CBO adviseert de cursisten nadrukkelijk om een strakke planning te maken. In deze planning wordt opgenomen dat de definitieve versie van de scriptie twee maanden voor de deadline wordt ingeleverd bij de eerste beoordelaar. Nadat deze de scriptie heeft goedgekeurd gaat de scriptie naar de tweede beoordelaar. Deze beoordelaar heeft drie weken de tijd om de scriptie te beoordelen. De tweede beoordelaar geeft zijn feedback aan de eerste beoordelaar die deze bespreekt met de cursist. Eventueel wordt de scriptie nog aangepast. Iedere cursist die een individuele scriptie schrijft, heeft recht op 10 uur scriptiebegeleiding. Indien een begeleider aangeeft dat een cursist meer dan 10 uur begeleiding nodig heeft, wordt de cursist hierover geïnformeerd. Na de 10 uur begeleiding worden er per ieder extra uur begeleiding kosten in rekening gebracht. Zie hiervoor de voorwaarden in hoofdstuk 3. 20

23 Vanaf het moment dat een cursist zijn/ haar scriptievoorstel heeft ingeleverd, neemt de cursist deel aan een scriptieronde volgens onderstaande schema. Een cursist die bijvoorbeeld het voorstel voor 1 mei 2016 heeft ingeleverd, start de scriptie op 1 juni 2016 en neemt vervolgens deel aan de voortgangbijeenkomsten in september 2016 en januari De diploma-uitreiking vindt plaats op 9 juni Een cursist mag deelnemen aan een startbijeenkomst van een eerdere ronde en besluiten bij een latere ronde pas te starten met het voorstel. Individuele scriptierondes Start april 2016 Startbijeenkomst Van 14 tot 17 uur Inleveren voorstel Start met de scriptie Voortgangsbijeenkomst Van 13 tot 17 uur Voortgangsbijeenkomst Van 13 tot 17 uur Inleverdatum eindversie Deadline goedkeuring Diploma-uitreiking tijdens Studiemiddag Start september 2016 Startbijeenkomst Van 14 tot 17 uur Inleveren voorstel Start met de scriptie Voortgangsbijeenkomst Van 13 tot 17 uur Voortgangsbijeenkomst Van 13 tot 17 uur Inleverdatum eindversie Deadline goedkeuring Diploma-uitreiking tijdens Studiemiddag óf Diploma-uitreiking tijdens Terugkomdag

24 Individuele scriptierondes Start december 2016 Startbijeenkomst Van 14 tot 17 uur Inleveren voorstel Start met de scriptie Voortgangsbijeenkomst Van 13 tot 17 uur Voortgangsbijeenkomst Van 13 tot 17 uur Inleverdatum eindversie Deadline goedkeuring Diploma-uitreiking tijdens Studiemiddag Het is ook mogelijk om later te starten met de scriptiemodule in: april-september-december 2017 en in april Data hiervoor worden later gepland. 22

25 Intensieve begeleiding Alle cursisten hebben recht op 10 uur scriptiebegeleiding. Soms blijkt meer en intensieve begeleiding gewenst. Er is een mogelijkheid voor cursisten om deel te nemen aan een intensieve begeleidingsgroep. In deze groep, die uit maximaal vijf post-hbo en postacademische cursisten bestaat, krijgen cursisten gedurende één jaar vijf bijeenkomsten aangeboden onder begeleiding van één van de begeleiders van het CBO. Cursisten die denken intensieve begeleiding nodig te hebben bij het schrijven van hun scriptie, kunnen contact opnemen met het secretariaat. Voor deelname aan deze groep brengen wij een extra prijs van 1.250,- in rekening (prijs geldt in 2016, eventuele verhoging is daarna mogelijk). Cursisten kunnen hier ook meteen voor kiezen bij start van de scriptie. Het is mogelijk dat iemand graag wil leren een individuele scriptie te schrijven en denkt hierbij meer begeleiding nodig te hebben dan de 10 uur die hiervoor staan. Ook hierbij geldt dat het extra bedrag in rekening wordt gebracht. 23

26

27 Contactdagen Gedurende de opleiding organiseert het CBO contactdagen voor cursisten en gediplomeerden om de mogelijkheid te bieden contact te leggen met anderen en een netwerk op te bouwen en in stand te houden. Studiemiddagen Onderstaande inhoud en data zijn onder voorbehoud. Het CBO biedt dit programma nieuw aan. Indien na de invoer van dit programma blijkt dat er geschoven moet worden in de inhoud en data, volgt hierover nadere informatie. Nadat de theoretische inleiding positief is afgerond en de cursist doorgaat met een vervolgmodule, wordt de cursist toegelaten tot de studiemiddagen die drie keer per jaar plaatsvinden. Tijdens deze studiemiddagen geven cursisten een presentatie over hun scriptie/ artikel. Deze presentaties kunnen gaan over vragen waar cursisten tijdens hun onderzoek mee worden geconfronteerd, maar ook over resultaten die uit hun onderzoek naar voren zijn gekomen. Cursisten hoeven niet te wachten met het geven van een presentatie totdat hun onderzoek is afgerond. Een presentatie over het onderzoek zelf, over het proces is ook een mogelijkheid. Zie hoofdstuk 2 voor de richtlijn die gaat over het geven van een presentatie. Cursisten sluiten hun presentatie af met een stelling over de scriptie waarna er ruimte is voor discussie met de deelnemers. De cursist kiest hierbij zelf de werkvorm uit. Er kan bijvoorbeeld gewerkt gaan worden in kleine groepjes die iets op een flipover schrijven, met gele memo-blaadjes, deelnemers in tweetallen uit elkaar, etc. Het is ook mogelijk dat een cursist wordt gevraagd te presenteren over een interessant bezoek aan en relevante setting. Dit laatste op uitnodiging van het CBO. De cursist kan in dit geval zelf kiezen of hij over de relevante setting presenteert of over de scriptie Aan eind van de studiemiddagen vindt een feestelijke diploma-uitreiking plaats aan cursisten die hun opleiding hebben afgerond waarvoor familie en/of vrienden kunnen worden uitgenodigd (maximaal 3 per cursist). Minimale verplichting Cursisten die de gehele opleiding volgen nemen gedurende hun opleiding minimaal drie keer deel aan een studiemiddag. Zij mogen zelf kiezen aan welke studiemiddag zij deelnemen en zij mogen aan meer dan drie studiemiddagen deelnemen. De studiemiddagen sluiten een scriptieronde af waardoor het voor de cursisten mogelijk is om hun laatste studiemiddag te laten samenvallen met hun eigen diploma-uitreiking. 25

28 Aanmelden Presentatie: Er kunnen per studiemiddag maximaal 12 presentaties plaatsvinden. Tijdens een parallel programma van maximaal vier rondes kunnen de deelnemers in iedere ronde kiezen uit drie presentaties. Cursisten kunnen zich gedurende het hele jaar opgeven voor het geven van een presentatie. Als er minder presentaties zijn, wordt het programma aangepast. Deelname aan studiemiddag: Cursisten kunnen zich gedurende het hele jaar opgeven voor deelname aan studiemiddagen. Vier weken voorafgaand aan een studiemiddag ontvangen de cursisten het programma waarna zij nog één week hebben om zich in te schrijven. Op basis van de dan aangemelde cursisten huurt het CBO ruimtes en is inschrijving niet meer mogelijk. Alternatief programma Het is mogelijk dat er te weinig aanmeldingen binnenkomen voor het geven van een presentatie tijdens een studiemiddag. In dat geval vult het CBO het programma anders in. Naast de enkele presentaties zullen er dan bijvoorbeeld stellingen worden besproken in kleine groepjes. Het is mogelijk dat aan cursisten die zich hebben opgegeven voor deelname aan de studiemiddag een stelling of thema wordt gevraagd. Het is afhankelijk van het aantal presentaties of aanpassing van het programma nodig is. Studiemiddagen Van tot uur Data (Indien nodig ook: ) (indien nodig ook: ) Minimale tijdsinvestering cursist Aanmelden deelname Aanmelden presentatie Drie deelnames (voorbereiden) presentatie Is mogelijk gedurende het gehele jaar tot uiterlijk vier weken voorafgaand aan een studiemiddag Is mogelijk gedurende het gehele jaar, tot het maximum aantal presentaties is bereikt 18 uur 6 uur cbo@its.ru.nl cbo@its.ru.nl 5 De studiemiddagen zijn nieuw in het programma. De invulling en de data zijn onder voorbehoud. 6 Het is mogelijk dat de piek van de presentaties komt te liggen in oktober. In het geval er meer dan 12 presentaties zijn opgegeven, wordt deze studiemiddag extra ingepland. 26

29 Jaarlijkse Terugkomdag Elke eerste woensdag in november vindt de jaarlijkse Terugkomdag plaats voor ECHAgediplomeerden. De cursisten die in het najaar hun diploma behalen, kunnen deelnemen aan de Terugkomdag en hier hun diploma uitgereikt krijgen aan het eind van de dag. Deze terugkomdag is alleen toegankelijk voor gediplomeerden. Bij de diploma-uitreiking zijn familie of vrienden van harte welkom (ook weer maximaal 3 per cursist). Na het behalen van het diploma zijn gediplomeerden verplicht twee maal in de vijf jaar deel te nemen aan de Terugkomdag om hun titel ECHA-Specialist in Gifted Education te behouden. Deelname aan een internationale ECHA conferentie kan deelname aan de terugkomdag vervangen. Terugkomdag 7 Terugkomdag uur Data onder voorbehoud 27

30

31 Hoofdstuk 2 Richtlijnen Richtlijnen relevante setting Tijdens de praktijkmodule bezoekt iedere cursist drie relevante settings : plaatsen waar gewerkt wordt op het gebied van hoogbegaafdheid. Dat kan een bezoek zijn aan een verrijkingsprogramma op of buiten school, een congresbezoek, een bezoek aan een instelling of adviespraktijk, in binnen- of buitenland. De cursist legt de keuze voor een bepaalde setting eerst voor aan één van de CBO-ers met wie ze contact hebben, bijvoorbeeld door het volgen van een module, en levert daarna een verslag in van maximaal 1000 woorden (onderaan de tekst staat het aantal), exclusief de literatuurlijst en eventuele bijlagen. Het verslag is geschreven in de stijl van een scriptie, dus niet in spreektaal. De ik-vorm komt alleen voor in de eerste alinea ( hier ben ik geweest; dit wilde ik er leren ) en de laatste alinea ( dit heb ik geleerd ). Voor de literatuurverwijzingen werken we volgens de APA-normen. Het verslag heeft de volgende opzet: 1 Inleiding (in ik-vorm): De beschrijving van de plaats die je hebt bezocht. Je geeft alle concrete gegevens: Begeleiding van kinderen: beschrijf de plek, de leeftijd van de kinderen, grootte en samenstelling van de groep, locatie van de begeleiding, aantal en opleiding van begeleiders, aantal bijeenkomsten, werktijd per bijeenkomst, etc. Wordt er met een methode of vanuit een theorie gewerkt? Beschrijf die kort. Congresbezoek: locatie, organisatie, doelgroep, aantal bezoekers, achtergrond van de sprekers, onderwerpen van de lezingen op het programma, doel van het congres. Wordt er vanuit een theorie of methode gewerkt? Heeft de organisatie een theoretisch onderbouwde doelstelling (eventueel op de website te vinden)? Als je verwijst naar de website, noem dan de link in een voetnoot. Het doel van je bezoek. Dat is je persoonlijk leerdoel: waar wil je meer over weten? Wat zijn je verwachtingen? Wat hoop je te leren? 2 Beschrijving Jouw observaties op de dag van het bezoek Hier som je de feiten op: wat heb je aangetroffen? Wat viel op? Hoe wordt er gewerkt? Wat zijn je indrukken? Wat hoorde je van mensen met wie je hebt gesproken? Klopt dat met jouw waarnemingen? 29

32 Link met de theoretische achtergrond van waaruit gewerkt wordt Leg het verband met minstens één van de theorieën die je gedurende de theoretische inleiding hebt bestudeerd: wordt het werk op de bezochte setting onderbouwd door de betreffende theorie of de theorie die ze zelf aangeven? Wat klopt er (nog) niet? Conclusies: voor en tegen Sluit de concrete werkelijkheid op de setting, de manier van werken of denken, aan op de gekozen theorie? Wordt de gekozen methode goed ingezet? Let op: voor élke manier van werken kun je wel een passende theorie vinden om die te onderbouwen. Maar zoek vooral ook naar theorieën die juist een ándere manier van werken en denken voorstellen. Bekijk de setting ook eens vanuit die hoek, en trek je conclusies, voor en tegen. 3 Dit heb ik geleerd van mijn bezoek (eventueel in ik-vorm) Wat draagt het bezoek bij aan je eigen leerdoelen? Levert het suggesties op voor je eigen werk? Wat ga je ermee doen? Maximaal 1000 woorden per setting, Arial 10, regelafstand 1 ½.Het verslag wordt niet nagekeken als het maximum aantal woorden is overschreden. Daarnaast dient de cursist zich te houden aan de literatuurverwijzingen volgens de APA-normen en in het verslag de koppeling tussen theorie en praktijk te maken. 30

33 Richtlijnen voor het schrijven van een scriptie 8 Met het schrijven van een scriptie laten de cursusdeelnemers zien dat ze tot het volgende in staat zijn: 1. een vraagstelling met betrekking tot hoogbegaafdheid te (kunnen) formuleren, te analyseren en te verwerken; 2. zelfstandig relevante literatuur bij de vraagstelling te kunnen verzamelen en te verwerken; 3. een onderzoeksplan te kunnen ontwikkelen en uit te voeren; 4. de verkregen gegevens en inzichten te kunnen analyseren, overzichtelijk weer te geven en ze te bespreken in het kader van de bestaande mogelijkheden om hoogbegaafde leerlingen te begeleiden. Bij dit alles moet duidelijk worden in hoeverre het project iets nieuws bijdraagt en welke eventuele volgende stappen genomen zouden kunnen worden om het nieuwe initiatief verder te ontwikkelen. De scriptie heeft de opzet en indeling conform de APA-normen. De opzet van de scriptie ziet er als volgt uit: Voorblad: Titel, naam cursist, datum start opleiding, datum scriptie, naam scriptiebegeleider Nederlands-/Engelstalige samenvatting 9 (max. 400 woorden) Voorwoord (eventueel) Inhoudsopgave Inleiding: theoretische uitwerking en inleiding naar vraagstelling/hypothese Methode: beschrijving van deelnemers, materialen en procedure Resultaten: toepassing en beschrijving van de statistische methoden en uitkomsten Discussie: interpretatie en terugkoppeling van de resultaten naar de vraagstelling, reflectie op eigen onderzoek (wat was goed, wat zijn verbeterpunten, wat is de meerwaarde van huidig onderzoek?), aanbevelingen voor praktijk en vervolgonderzoek. Literatuurlijst conform de APA-normen Engelse/Nederlandse samenvatting (vertaling van de Nederlandse/Engelstalige samenvatting) De omvang is maximaal woorden (exclusief referenties en eventuele bijlagen) met regelafstand 1½, lettertype Arial 10. De pagina s moeten genummerd zijn. Het taalgebruik en de stijl moeten zakelijk en algemeen begrijpelijk zijn. Begrippen uit andere talen en afkortingen moeten zoveel mogelijk worden vermeden. Wanneer dat niet mogelijk is, moeten ze uitgelegd worden. Wanneer een afkorting herhaaldelijk wordt gebruikt, dan moet ze de eerste keer uitgelegd of voluit geschreven worden. 8 Cursisten die er voor kiezen een artikel te schrijven kunnen de richtlijnen vinden in de op de CBO website beschikbare studiegids voor de post-academische opleiding tot ECHA-Specialist in Gifted Education. 9 De scriptie mag ook in het Engels geschreven worden. In dat geval staat de Engelstalige samenvatting in het begin en staat de Nederlandse samenvatting (vertaling van de Engelstalige samenvatting) aan het eind. 31

34 Afbeeldingen, figuren en tabellen moeten genummerd zijn en een titel hebben (volgens APA richtlijnen) die duidelijk maakt wat er wordt afgebeeld. Ook de legenda moet zodanig zijn, dat het geheel onafhankelijk van de tekst te begrijpen is. Literatuurverwijzingen in de tekst en in de literatuurlijst worden vermeld volgend de APA (American Psychologican Association) stijl (zie de eerder genoemde boeken pagina 1). Mogelijke onderwerpen 1. Hoogbegaafde onderpresteerders; 2. Compacten en verrijken in de klas; 3. De effectiviteit van plusklasonderwijs; 4. Creativiteit en (schoolvak); 5. Stimuleringsprogramma s voor hoogbegaafde leerlingen: een bijscholingsprogramma voor collega s; 6. Dubbele diagnoses en misdiagnoses; Zoals gebruikelijk is het eindproduct eigendom van het CBO, dus voor iedere vorm van publicatie is overleg met het CBO verplicht. De scriptiebegeleider(s) is/zijn altijd medeauteur. Wie eerste en tweede auteur is wordt samen bepaald en hangt samen met de hoeveelheid inspanning die geleverd is door respectievelijk de cursist en de begeleider. Beoordeling: Bij de beoordeling van de scriptie worden de volgende punten in ogenschouw genomen: Uitvoering onderzoek: praktisch en persoonlijk proces Inleiding: theoretische uitwerking en inleiding naar vraagstelling/hypothese Methode: beschrijving van deelnemers, materialen en procedure Resultaten: toepassing en beschrijving van de statistische methoden en uitkomsten Discussie: interpretatie en terugkoppeling van de resultaten naar de vraagstelling Schrijfstijl: wetenschappelijk, conform APA, grammatica/spelling Na beoordeling wordt de definitieve versie van de scriptie digitaal ingeleverd bij het secretariaat in pdf format en er wordt één ingebonden exemplaar ingeleverd. Ook de samenvatting wordt digitaal aangeleverd bij het secretariaat. De Nederlandstalige samenvatting kan op de website worden geplaatst van het CBO, de Engelstalige samenvatting wordt aangeboden aan ECHA news ( 32

35 Format scriptievoorstel (op te vragen bij het secretariaat) Naam cursist: Woonplaats cursist: Post-HBO of Post-academisch (doorhalen wat nvt is) (voorlopige) Titel : Datum: 1. Inleiding: waarom ga je dit onderzoek doen? Situatie waaruit de urgentie van dit onderzoek blijkt en de vragen die je wilt beantwoorden voortkomen (max 150 woorden) 2. Probleemstelling: hoofdvraag, eventuele deelvragen en hypothese(n) of verwachting(en) 3. Methode: Hoe ga je het onderzoek doen (wie zijn de participanten, welke instrumenten, materialen, methode gebruik je, wat is de procedure)? Denk eraan dat iemand op grond van deze informatie, zonder verder overleg met jou, het onderzoek zou moeten kunnen uitvoeren; wees dus zo specifiek mogelijk (wie, wat, wanneer en hoe?) Participanten Beschrijf hier je onderzoeksgroep zo specifiek mogelijk Materialen / onderzoeksmethode(n) Beschrijf hier de materialen (bijv. vragenlijst) of methode (bijv. interview) die je in je onderzoek zult gebruiken Procedure Beschrijf hier chronologisch hoe je het onderzoek gaat uitvoeren, op zo n manier dat iemand anders het onderzoek exact zoals bedoeld zou kunnen uitvoeren zonder verder overleg met jou. 4. Tijdschema: Activiteit Start Hoeveel tijd nodig? Verwachte einddatum Voorbereiding Dataverzameling Data-analyse Rapportage 33

36 5. Literatuur (volgens APA regels Overzicht van al geraadpleegde bronnen Overzicht van nog te raadplegen bronnen Het schrijven! Hieronder staat een schema voor het inleveren van delen van de scriptie of artikel. Er wordt vanuit gegaan dat de inleiding en de resultaten drie maal worden nagekeken en becommentarieerd, de methode en discussie twee maal en de concept en definitieve versie een maal. Dit kan per cursist verschillen. Het onderstaande schema hoeft niet te worden ingevuld, maar kan wel helpen het proces te versnellen, omdat de begeleider tijd kan blokken in de agenda om na te kijken. Delen van de scriptie of het artikel mogen ook zonder aankondiging worden ingeleverd, dan is echter de nakijktijd onzekerder. Of het aangegeven tijdspad haalbaar is wordt met de toegewezen scriptiebegeleider besproken. Inleverdatum 1 Inleverdatum 2 11 Inleverdatum 3 2 Inleiding (in delen) methode Resultaten discussie Gehele conceptversie Definitieve versie voor eindbeoordeling Twee maanden voor de deadline moet de definitieve versie zijn ingeleverd bij de scriptiebegeleider zodat de eerste en tweede beoordelaar de tijd hebben om de scriptie te beoordelen en eventuele laatste wijzigingen te vragen. 10 Er zijn ook Nederlandstalige sites waarop de APA regels worden uitgelegd. Die zijn gemakkelijk via Google te vinden. Daarnaast krijgen de cursisten publicaties uitgereikt met toelichting. 11 Houdt rekening met een nakijktijd van 3 weken bij een afgesproken planning met de begeleider. 34