Ruimte voor het veen! Zwolle, 24 november 2016 Peter de Ruyter, landschapsarchitect
|
|
|
- Frank Cools
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Ruimte voor het veen! Zwolle, 24 november 2016 Peter de Ruyter, landschapsarchitect
2 Eerste Laag Boskoop
3 Alle Hosper, landschapsarchitect ( )
4 Dokkum Leeuwarden Harlingen Drachten Sneek Heerenveen Lemmer
5 Dokkum Leeuwarden Harlingen Drachten Sneek Heerenveen Lemmer
6 bron: Atelier Fryslân
7
8 Skriuwersarke De Veenhoop Skriuwersark De Veenhoop
9 Petgaten De Veenhoop (It Fryske Gea)
10 foto: Hans Peter Föllmi De uitgedroogde Friese veenpolders
11 foto: Hans Peter Föllmi De Chinese Melkweg is geland in het Friese landschap
12 Bodemdaling 1 tot 2 cm. per jaar bij huidig bodemgebruik Bron: Alterra Dikte van het Friese veenpakket in 2014
13 Bron: Alterra Dikte van het Friese veenpakket in 2050
14 Bron: Alterra Dikte van het Friese veenpakket in 2100
15 Veen als hoeksteen van het Friese landschap bron: verdwijnt Atelier Fryslân
16 Diversiteit landschap neemt af - kwetsbaarheid neemt toe
17 Diversiteit landschap neemt af - kwetsbaarheid neemt toe
18 bron: voorwoord Theunis Piersma in boek Vloeiend landschap Term landschapspijn als uiting van die kwetsbaarheid én van de gevoelde onmacht
19 bron: NRC, augustus 2016
20 Het verschrompelende veenweidegebied in Fryslân staat voor een meerduidige teloorgang: Met het veen verdampt de cultuurhistorie in het gebied Landschappelijke diversiteit ( het echte Friesland ) en daaraan gekoppeld de biodiversiteit loopt sterk terug Waterbergend vermogen van het veenweidegebied (de voorraad zoetwater) raken we kwijt
21 Met de oxidatie van het veen verdampen ook de bijbehorende verhalen
22 foto: Bas den Oudsten Schaatsen yn splis op landijs Schaatsen in het op Lage landijs Midden in het van Lage Fryslân Midden (rond : yn 1950) splis
23 bron: Klaas Koopmans - Poelen bij Eernewoude, 1985 Kleur, geur en geluid verdwijnen uit het landschap
24 Bron: De Grutto - Albert beintema Foto: Hans Peter Föllmi Het bloemrijke en natte boerenland is schraal en uitgedroogd industrieland geworden
25 Bron: Voedselweb onder voormalig bloemrijk grasland in 1974 en in 2015 (J.Onrust en T.Piersma) Op het boerenland voltrekt zich een ecologische ramp zonder weerga
26 Agrarische sector enorm in ontwikkeling, zoektocht naar duurzaam bodemgebruik
27 landschap x dynamiek = kwaliteit
28 Dynamiek zoeken in agrarische heroriëntatie én in de klimaatopgave. Klimaatverandering als kans zien om het veenweideprobleem op te schalen. Hoe gaan we om met ons zoetwater in de toekomst?
29 Verdroogde veenkade Wilnis, augustus 2003 Clusterbui IJsselstein, juni 2016 Extremen in het weer vragen om een weerbaar en robuust watersysteem voor ons zoetwater (waterbeschikbaarheid / voorraad én piekberging)
30 Ruimte voor de rivier, Ruimte voor het veen, Ruimte voor het veen als onderdeel van het Deltaprogramma de komende jaren Hoe gaan we om met onze ondergrondse uiterwaarden?
31 Omgeving Zegveld (Zuid-Holland) Omgeving Langelille - Munnekeburen (Fryslân) Waterbergend vermogen Friese veenweide is de laatste decennia sterk teruggelopen (hoeveelheid oppervlaktewater gereduceerd van 1 0% naar 2 %)
32 Waddenzee Kwelders Waddendijk Het Lage Midden Drents Plateau Natuurkern Zoute kwel Zoet grondwater zand klei veen Globale dwarsdoorsnede noordwest-zuidoost Fryslân anno 2016 (zeespiegel stijgt, veenbodem daalt) Opmerkelijk verschil in drooglegging tussen Friese en Hollands-Utrechtse veenweiden
33 Waddenzee Kwelders Waddendijk Het Lage Midden Drents Plateau Natuurkern Zoute kwel Zoet grondwater zand klei veen Toekomstige dwarsdoorsnede noordwest-zuidoost Fryslân bij huidig grondgebruik Bij niks doen verdrogen de natuurkernen in Lage Midden en natuurgebieden op het zand (hydrologisch beïnvloedingsgebied) CO2-uitstoot door verdwijnen veenlaag bedraagt : 1,5 miljoen ton/jaar in Fryslân
34 Ruimte voor het veen als regionaal gebiedsprogramma om tot een robuuster watersysteem te komen
35 Erfranden + huizen trekken scheef
36 Hoogwatersloot is lastig watervoerend te houden Veenweiden Veenpolder bestaande hoogwatersloot Bron: Vloeiend landschap Een robuust watersysteem betekent een oplossing voor kantelende kades
37 Veenweiden Natuurkern Hoogwatersloot wordt hoogwaterzone; berging van zoet water (voorraad/piek) + kansen voor natuur en recreatie + hydrologische buffer Veenpolder Wandelroute op kade Waterretentie + piekberging Bron: Vloeiend landschap Een robuust watersysteem betekent kansen voor nieuwe landschappen, meekoppelen van functies; het is een ontwerpopgave!
38 Bron: Hert fan Fryslân, winnaar prijsvraag Better Wetter, mei 2016 (P.Jansen en S. Hermens) Een robuust watersysteem betekent kritisch kijken naar ons boezemsysteem
39 Bron: Hert fan Fryslân, winnaar prijsvraag Better Wetter, mei 2016 (P.Jansen en S. Hermens) Meer retentie en berging door selectief afkoppelen boezem en flexibel peilbeheer
40 Lisdodde als natte teelt op hervernatte veengronden
41 Waterretentie + piekberging + lisdodde Natte teelten als buffer rond natuurkernen in het veengebied
42 Natte teelten als verbinding tussen natuurkernen in het veengebied
43 Maar wie pakt de regie?
44 Internationale betekenis veenweide NL is onomstreden en schept verplichtingen
45 Deltaprogramma Ruimte voor het veen Ruimte voor het veen als platform voor samenwerking en kennisuitwisseling
46 Per regio samenwerkingsverband provincie / waterschap / boeren / tbo s / burgers in vorm van integraal gebiedsfonds gesteund door Deltaprogramma
47 Ruilverkaveling 1.0 : Nooit meer honger Brede samenwerking, eenduidig uitvoeringsinstrument; de ruilverkaveling 2.0
48 ; Ruilverkaveling 2.0 : Nooit meer pijn Elk landschapstype zijn specifieke manier van boeren en zijn eigen waterpeil: een nieuwe balans tussen melk en water
49 Toekomstwens; een veen dat ademt en leeft, weerbaar is en niet uitgedroogd op het einde wacht.
50 Ruimte voor het veen! Zwolle, 24 november 2016 Peter de Ruyter, landschapsarchitect
Ruimte voor het Veen Op weg naar een nationaal gebiedsprogramma met regionale uitwerkingen Zegveld, 16 juni 2017 Peter de Ruyter, landschapsarchitect
Ruimte voor het Veen Op weg naar een nationaal gebiedsprogramma met regionale uitwerkingen Zegveld, 16 juni 2017 Peter de Ruyter, landschapsarchitect bron: Boskoops museum Kind van het Veen Alle Hosper,
Ruimte voor het Veen. Op weg naar een nationaal gebiedsprogramma met regionale uitwerkingen
Ruimte voor het Veen Op weg naar een nationaal gebiedsprogramma met regionale uitwerkingen Landschapstriënnale, 26 september 2017 Peter de Ruyter, landschapsarchitect bron: Boskoops museum Kind van het
Ruimte voor het Veen. Op weg naar een nationaal gebiedsprogramma met regionale uitwerkingen. Bussum, 30 mei 2018 Peter de Ruyter, landschapsarchitect
Ruimte voor het Veen Op weg naar een nationaal gebiedsprogramma met regionale uitwerkingen Bussum, 30 mei 2018 Peter de Ruyter, landschapsarchitect @pderuyterland bron: Boskoops museum Kind van het Veen
De toekomst van het Friese landschap
De toekomst van het Friese landschap Tegearre ûs eigen broek ophâlde Woudsend, 5 maart 2019 Peter de Ruyter, landschapsarchitect @pderuyterland bron: Boskoops museum Kind van het Veen Alle Hosper, landschapsarchitect
Toelichting bij de inzending
Toelichting bij de inzending Door de diepe ontwatering van de Friese veenweiden oxideert het veen waardoor het maaiveld daalt. Dat proces gaat door zolang de polderpeilen aan het dalende maaiveld wordt
Living Lab Marneslenk 2.0
Living Lab Marneslenk 2.0 De zoektocht naar een weerbaarder landschap #Marneslenk2.0 Pingjum, 28 augustus 2017 Peter de Ruyter, landschapsarchitect Pingjum Fibula Wijnaldum (600 n. Chr.) Fryslân zeevarende
PEILVERHOGING IN HET VEENWEIDEGEBIED; GEVOLGEN VOOR DE INRICHTING EN HET BEHEER VAN DE WATERSYSTEMEN
PEILVERHOGING IN HET VEENWEIDEGEBIED; GEVOLGEN VOOR DE INRICHTING EN HET BEHEER VAN DE WATERSYSTEMEN JOS SCHOUWENAARS WETTERSKIP FRYSLÂN VEENWEIDE SYMPOSIUM 11 APRIL 2019 OPZET PRESENTATIE 1. Wat is de
32 LANDWERK #5/6 / 2017 STELLING. We komen maar niet vooruit met het veenweidedossier. Opgeven of een doorbraak forceren?
32 LANDWERK #5/6 / 2017 STELLING We komen maar niet vooruit met het veenweidedossier. Opgeven of een doorbraak forceren? LANDWERK #5/6 / 2017 33 Het veenweidedossier Het lijkt of er weinig substantieels
Bodemdaling in veengebieden Pompen of verzuipen?
Bodemdaling in veengebieden Pompen of verzuipen? Ilperveld Waaierverkaveling van voormalige hoogveenkoepel bij Nieuw-Loosdrecht Foto: Theo Baart Het mooie veen achter de duinen 100 na Christus Vos, P.C..
De waardering voor en de perceptie van problemen, oplossingen en verantwoordelijkheden rondom veenweide onder het Nederlandse publiek in kaart
De waardering voor en de perceptie van problemen, oplossingen en verantwoordelijkheden rondom veenweide onder het Nederlandse publiek in kaart brengen. Lang geleden bestond voor Nederland een groot deel
Stand van zaken samenwerking omgevingsvisie
Stand van zaken samenwerking omgevingsvisie Landschap, water en ondergrond Meer informatie: https://www.regiogv.nl/gemeenteraden/ruimtemobiliteit/samenwerking-omgevingsvisie/ 1 Inhoud 1. Proces samenwerking
Bodemdaling afremmen, stoppen en zo mogelijk herstellen
Bodemdaling afremmen, stoppen en zo mogelijk herstellen Niets houdt ons tegen Peter Hoogervorst 470 km 2 veengebied PBL: 34 cm bodemdaling 2050 HHNK: 27 cm bodemdaling 2050 zeespiegel stijgt dit proces
meer stad meer landschap
meer stad meer landschap een nieuw perspectief Hanneke Kijne Academie van Bouwkunst Amsterdam Hoofd masteropleiding Landschapsarchitectuur meer klimaatverandering temperatuur stijgt meer klimaatverandering
Notitie Effecten maaivelddaling veenweidegebied op grondwatersysteem Fryslân Inleiding Werkwijze
Notitie Effecten maaivelddaling veenweidegebied op grondwatersysteem Fryslân Theunis Osinga, Wetterskip Fryslân Wiebe Terwisscha van Scheltinga, Wetterskip Fryslân Johan Medenblik, Provincie Fryslân Leeuwarden,
Functie volgt peil. maaiveldverloop. Grutto s, jongvee, ruwvoer, veensafari. Grutto s, jongvee, ruwvoer, veensafari. Huiskavel en gebouwen
zones Functie volgt peil 70-50 cm 50-30 cm 0-30 cm 50-30 cm 70-50 cm maaiveldverloop gebruik waterpeil Huiskavel en gebouwen Gemiddeld 50 cm Grutto s, jongvee, ruwvoer, veensafari Natte Natuur, Piekberging
WEERBAARDER, GULLER EN ATTRACTIEVER
WEERBAARDER, GULLER EN ATTRACTIEVER Naar een nieuwe aanpak voor het veen in het Lage Midden van Fryslân PLACES OF HOPE schets van een mogelijk agrarisch bedrijfstype met indicatie van de kosten en opbrengsten
Effecten van klimaatverandering op maaivelddaling en grondwater- standen
Effecten van klimaatverandering op maaivelddaling en grondwater- standen in Friesland Theunis Osinga, Wiebe Terwisscha van Schel5nga (we7erskip Fryslân), Johan Medenblik (provincie Fryslân), Peter Jansen
Middelburg Polder Tempelpolder. Polder Reeuwijk. Reeuwijk. Polder Bloemendaal. Reeuwijksche Plassen. Gouda
TNO Kennis voor zaken : Oplossing of overlast? Kunnen we zomaar een polder onder water zetten? Deze vraag stelden zich waterbeheerders, agrariërs en bewoners in de Middelburg-Tempelpolder. De aanleg van
Grondwaterstudie Fryslân
Nieuwsbrief Grondwaterstudie Fryslân Januari 2019 Terugblik en vooruitblik Een waterrijke provincie, dat is Fryslân! In de vorige nieuwsbrief vertelden we u al over het hoe en waarom van de Strategische
Formulier ten behoeve van het indienen van schriftelijke vragen als bedoeld in artikel 37 van het Reglement van Orde Verenigde Vergadering Delfland
Formulier ten behoeve van het indienen van schriftelijke vragen als bedoeld in artikel 37 van het Reglement van Orde Verenigde Vergadering Delfland Schriftelijke vragen bodemdaling Zaterdag 6 januari j.l.
LEZEN. Terpentijd - 1500
1 LEZEN Terpentijd - 1500 Friesland bestaat eigenlijk uit drie delen: de klei, het veen en het zand. De eerste boeren woonden op het zand (De Wouden en Gaasterland). Hun aardewerk in de vorm van trechters
De vergeten slenk. Living lab Marneslenk 2.0
De vergeten slenk Living lab Marneslenk 2.0 2 Living lab Marneslenk 2.0 28-31 augustus 2017 Pingjum en omgeving 3 Organisatie: Bureau Peter de Ruyter, landschapsarchitectuur Kenniscentrum Landschap, Rijksuniversiteit
de context Regionale transitie in een waterrijk landschap
de context Regionale transitie in een waterrijk landschap We wonen, werken en leven in een laaggelegen delta It bêste lân fan ierde Delta s zijn: open, vlak, voedselrijk ecologische hotspots ideaal voor
toekomst veenweide Inspiratieboek
toekomst veenweide Inspiratieboek BOSCH SLABBERS toekomst veenweide Inspiratieboek Opdrachtgever Kennis voor Klimaat In samenwerking met Alterra, DHV, Gemeente Midden-Delfland, Provincie Zuid-Holland,
Ruimte om te leven met water
Ruimte om te leven met water Het huidige watersysteem is volgens de nieuwe In de toekomst wil het waterschap een zoveel Om de benodigde ruimte aan hectares te verwerven inzichten niet meer op orde. Aanpassingen
Fact sheet Bodemdaling door veenoxidatie
Fact sheet Bodemdaling door veenoxidatie Wat is bodemdaling door veenoxidatie? Bij de ontginning van het westelijke veenweidegebied zijn sloten gegraven om de moerassen van West Nederland geschikt te maken
Bodem & Klimaat. Op weg naar een klimaatbestendig bodembeheer
Bodem & Klimaat Op weg naar een klimaatbestendig bodembeheer Jaartemperaturen en warmterecords in De Bilt sinds het begin van de metingen in 1706 Klimaatverandering KNMI scenarios Zomerse dagen Co de Naam
Verdroging: tegen gaan van verdroging in het algemeen door beperken van verharding, ruimte voor infiltratie, hydrologisch neutraal ontwikkelen etc.
WATERTOETSPROCES Globale checklist waterbelangen in de ruimtelijke ordening Bij het watertoetsproces let het waterschap op alle wateraspecten. Doorgaans krijgen het voorkomen van wateroverlast en de zorg
Industrieel erfgoed in Fryslân - een kansrijke opgave
1 Industrieel erfgoed in Fryslân - een kansrijke opgave initiatiefnemers Doel: Het Atelierpodium is een open podium voor debat en gesprek met vakgenoten, bestuurders en vertegenwoordigers van gemeenten,
Strategische Grondwaterstudie Fryslân. Grondwater? Nou, en? Nieuwsbrief. April 2018
Nieuwsbrief Strategische Grondwaterstudie Fryslân April 2018 Grondwater? Nou, en? Fryslân, Waterland. Iedereen kent de Friese meren en vaarten. Maar er is nog veel meer water! Overal is op enige diepte
Toepassing van onderwaterdrains in stad en land: mogelijkheden en kansen
Toepassing van onderwaterdrains in stad en land: mogelijkheden en kansen Workshop 1.4 Kennisconferentie Deltaprogramma Jan van den Akker Alterra / Wageningen UR janjh.vandenakker@wur.nl Bodemdaling Component
Natuur in het Friese veengebied van de toekomst. Eddy Wymenga, Marion Brongers, Wibe Altenburg Altenburg & Wymenga ecologisch onderzoek
Natuur in het Friese veengebied van de toekomst Eddy Wymenga, Marion Brongers, Wibe Altenburg Altenburg & Wymenga ecologisch onderzoek Friese veenweidegebied KLEI ZAND 26 mei 2016 Biologiysk Wurkferbân
STUREN MET WATER. over draagvlak en draagkracht in de westelijke veenweiden
STUREN MET WATER over draagvlak en draagkracht in de westelijke veenweiden STUREN MET WATER Het ontwerp Sturen met water van het Veenweide Innovatiecentrum Zegveld (VIC) zet in op actief, dynamisch grondwaterbeheer
FRIESE VEENWEIDEGEBIED HISTORIE EN VEENWEIDEVISIE
FRIESE VEENWEIDEGEBIED HISTORIE EN VEENWEIDEVISIE 30-3-2015 1 INTRODUCTIE Andrea Suilen Planvormer bij Wetterskip Fryslân o.a. betrokken bij; Uitvoeringsplan Veenweidevisie Waterbeheersingsprojecten veenweidegebied
Kringlooplandbouw: Meer verdienen met aandacht voor het natuurlijk systeem. Linda van der Weijden
Kringlooplandbouw: Meer verdienen met aandacht voor het natuurlijk systeem Linda van der Weijden Opzet Inhoud: Hoe ontwikkel je met het natuurlijk systeem? Proces: Hoe pakken we dat aan? 2 Wat is kringlooplandbouw?
INNOVATIE PROGRAMMA VEEN IPV
INNOVATIE PROGRAMMA VEEN IPV presentatie Heel Holland Zakt, 31 maart 2016 Roel van Gerwen, Walter Menkveld Inhoud Het probleem bodemdaling Experimenteren met veengroei De toekomst van de landbouw in veenweidegebieden
Westelijke Veenweiden
Westelijke Veenweiden Nota Ruimte budget 113 miljoen euro Planoppervlak 73.000 hectare in totaal voor alle projecten Trekker Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit De Groene Ruggengraat, waar
tuinweek 2015 Water(overlast) in de tuin Lara de Graaf Landschapsarchitect Groei & Bloei Houten 16 juni 2015
tuinweek 2015 Water(overlast) in de tuin Lara de Graaf Landschapsarchitect Groei & Bloei Houten 16 juni 2015 Voorstellen multifunctionele landbouw functieverandering landschappelijke inpassing gebiedsontwikkeling
Historisch geografische typering van het landschap op Texel
Historisch geografische typering van het landschap op Texel Orienterend onderzoek in het kader van het masterplan Texel. Uitgevoerd door mw. Drs. M.A.C. Zwetsloot, MIMA milieu advies bureau, Dirkshorn.
Kaart 13: Afwateringsgebieden. Afwateringsgebieden. Legenda. IJsselmeer IJsselmeer bij bijzondere omstandigheden
28 Watersysteem en ondergrond Het IJsselmeergebied is het grootste zoetwaterbekken van Nederland en zal in de toekomst steeds belangrijker worden voor de strategische zoetwatervoorziening. Daarnaast vormt
De Zoetwatercoöperatie
De Zoetwatercoöperatie Team Paul van Dijk, Wolbert van Dijk, Joppe Veul DE ZOETWATERCOÖPERATIE Thema: Onderzoek naar berging van zoet water, Deltaprogramma, klimaatsverandering. Locatie: Noord-Beveland.
factsheets VEENWEIDEVISIE fryslân
factsheets VEENWEID VEENWEIDEVISIE fryslân veenweidevisie Het maaiveld in het Friese veenweidegebied daalt. Dit leidt tot allerlei knelpunten, die bij veel mensen nauwelijks bekend zijn. Doordat de daling
CV Ir Peter de Ruyter
CV Ir Peter de Ruyter Personalia Naam Voornaam Geboortedatum Opleiding juli - november 1993 1989-1992 Afstudeervak 1984-1987 : De Ruyter : Cornelis Pieter (Peter) : 31 juli 1965 (Boskoop) : Technische
B O SATLAS VAN DE ALBLASSERWAARD
DE B O SATLAS VAN DE ALBLASSERWAARD eerste editie Bouwstenen voor de visie op het watersysteem van de Alblasserwaard Juni 2017 Inhoudsopgave 1. Watersysteem Alblasserwaard 2. Globale bodemopbouw met diepe
AQUATISCHE LANDBOUW. haal meer uit land én water
AQUATISCHE LANDBOUW haal meer uit land én water AQUATISCHE LANDBOUW Waarom wel het land, maar niet de sloot benutten in de veenweiden? Dat is de vraag waar het om draait in het icoon Aquatische landbouw
Gebiedsavond Bodegraven-Noord
Gebiedsavond Bodegraven-Noord Programma 20.00 u Welkom door Jan Leendert van den Heuvel 20.10u Presentatie over schetsontwerp voor Bodegraven-Noord 20.30u Korte pauze, vragen inventariseren 20.45u Tafelgesprekken
Provinciaal Adviseur Ruimtelijke Kwaliteit Provincie Noord-Holland HAARLEM, JUNI 2019
PARK AGENDA 2019-2021 Provinciaal Adviseur Ruimtelijke Kwaliteit Provincie Noord-Holland WERKDOCUMENT HAARLEM, JUNI 2019 PARK NOORD-HOLLAND 2019-2021: STEVEN SLABBERS PARK Agenda 2 Landschapsarchitect
Bijlage E: Peilvakken en de gewenste grond- en oppervlaktewaterpeilen.
Blad 95 van 127 Bijlage E: Peilvakken en de gewenste grond- en en. Zie ook de bijgevoegde Peilvakkenkaart op A0. Afweging en uitgangspunten peilenplan Terwolde De belangrijkste afweging bij de totstandkoming
VERSNELD VERNATTEN VEENWEIDE, 0,2 MTON
BEREKENING MAATREGEL 12: VERSNELD VERNATTEN VEENWEIDE, 0,2 MTON Berekening extra CO2-reductie veen(weide)gebied 2019-2020 met oog op biodiversiteit Voorstel veenweide en CO2 In Nederland is er jaarlijks
Naar een weerbaar en volhoudbaar laagveenlandschap
Naar een weerbaar en volhoudbaar laagveenlandschap laagveen klimaatverandering geohydrologie biodiversiteit cultuurhistorie De effecten van de klimaatverandering - de stijging van de zeespiegel en de steeds
Naar een weerbaar en volhoudbaar laagveenlandschap
Naar een weerbaar en volhoudbaar laagveenlandschap laagveen klimaatverandering geohydrologie biodiversiteit cultuurhistorie De effecten van de klimaatverandering - de stijging van de zeespiegel en de steeds
Verslag op hoofdlijnen informatiebijeenkomsten veenweidevisie. Inleiding
Verslag op hoofdlijnen informatiebijeenkomsten veenweidevisie Inleiding Begin 2015 is door de provincie Fryslân de veenweidevisie vastgesteld. In de visie is als hoofddoel benoemd: een duurzaam ontwikkelingsperspectief
Een route naar een. Programmatische aanpak duurzame veenweideontwikkeling. 12 april 2017 Siem Jan Schenk/ Ruud Maarschall Derk Jan Marsman
Een route naar een Programmatische aanpak duurzame veenweideontwikkeling 12 april 2017 Siem Jan Schenk/ Ruud Maarschall Derk Jan Marsman Uitgangspunten Gebiedscommissie Laag Holland (MKBA in 2009) Bodemdaling
1. Onze visie: Stroomlijnen
AANGETEKEND Gedeputeerde Staten van de provincie Groningen p/a Afdeling Milieutoezicht Postbus 610 9700 AP te Groningen Ons kenmerk: 13-020-EW Groningen,16 oktober 2013 Betreft: zienswijze met betrekking
Aanpak regie verzilting Noord-Nederland. Titian Oterdoom
Aanpak regie verzilting Noord-Nederland Titian Oterdoom Toename verzilting Bodemdaling zeespiegelstijging Grilliger neerslagpatroon met langere perioden van droogte Warmer klimaat meer verdamping gewassen
Friese Waterplannen
Friese Waterplannen 2016-2021 Toetsingsadvies over het milieueffectrapport 12 november 2015 / rapportnummer 3009 1. Oordeel over het milieueffectrapport (MER) De Provincie Fryslân en Wetterskip Fryslân
Zwart Water_Inrichting Schaapsen Diepbroek incl. sanering stortlocaties
Uitgangssituatie Algemeen Zwart Water_Inrichting Schaapsen Diepbroek incl. sanering stortlocaties Projectnummer: 2009_015 Projectnaam: Zwart Water_Inrichting Schaaps- en diepbroek incl sanering stort 1
Peilbesluit Rietveld 2017
Peilbesluit Rietveld 2017 Vast te stellen door het algemeen bestuur op 04-10-2017 Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden Titel: Peilbesluit Rietveld 2017 Dm: #1259444 Auteur: Linda Nederlof Datum: juni
Topsoil. Korte introductie
Topsoil Korte introductie TOPSOIL is een Europees INTERREG subsidieproject. Het is een samenwerking tussen waterschappen, wetenschappers, overheden en stakeholders uit Nederland, België, Duitsland, Denemarken
Poldergerichte aanpak, toekomstbestendig effect. Zet stappen en werk mee aan klimaatslimme landbouw op veen, bijvoorbeeld met onderwaterdrainage
Poldergerichte aanpak, toekomstbestendig effect Zet stappen en werk mee aan klimaatslimme landbouw op veen, bijvoorbeeld met onderwaterdrainage Samen poldergericht werken aan: Minder bodemdaling Lagere
Wie de vaak heftige discussies over de kwaliteit van het Nederlandse. landschap een beetje volgt, moet wel tot de conclusie komen
Noortje Krikhaar De toekomst van het Friese landschap Wie de vaak heftige discussies over de kwaliteit van het Nederlandse landschap een beetje volgt, moet wel tot de conclusie komen dat het een onderwerp
Klimaat kwetsbaarhedenkaart Haaglanden. Kans op hittestress. Kans op overstroming. Kans op wateroverlast. Kans op blauwalg
Klimaat kwetsbaarhedenkaart Haaglanden Kans op hittestress Kans op overstroming Hittestress komt voor bij een periode van uitzonderlijk warm weer en wordt versterkt door het hitte-in-de-stad of urban heat
Antwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van
van Gedeputeerde Staten op vragen van R. Klumpes (GroenLinks), B.K. Potjer (GroenLinks), A.L. Koning (PvdA), B. Canton (PvdD) en W.M. Bakx (50PLUS) (d.d. 23 augustus 2018) Nummer 3436 Onderwerp Voorkomen
SCENARIO 1 Extreme regenval teistert Friesland
De werknemers van het waterschap kennen het gebied door en door en zijn op allerlei calamiteiten voorbereid. En dat moet ook! Kies een scenario en maak de bijbehorende opdrachten. Woudagemaal SCENARIO
Schuilingcongres de aard van de bodem bepaalt het landschap... woensdag 8 mei 2019, Earnewald
Schuilingcongres-4... de aard van de bodem bepaalt het landschap... woensdag 8 mei 2019, Earnewald Opnieuw organiseren wij in 2019 met de hogeschool Van Hall Larenstein, het Kenniscentrum Landschap van
INNOVATIE PROGRAMMA VEEN IPV Roel van Gerwen Programmamanager IPV
INNOVATIE PROGRAMMA VEEN IPV Roel van Gerwen Programmamanager IPV De opgave: tegengaan bodemdaling +55-70% ontwatering bodemdaling www.wageningenur.nl 335.000 ha veen met een dikte van 40 cm en meer www.knmi.nl
JA: BETTER YN WETTER! VERKIEZINGSPROGRAMMA PVDA FRYSLÂN WETTERSKIP MAKKELIJK LEZEN
JA: BETTER YN WETTER! VERKIEZINGSPROGRAMMA PVDA FRYSLÂN WETTERSKIP MAKKELIJK LEZEN INLEIDING Foto: Timo Tijhof, Creative Commons OP PEIL BRENGEN Voor iedereen is het belangrijk dat er genoeg schoon water
TOPSURFLAND. 1. Waterschappen
TOPSURFLAND Hieronder wordt beschreven wat de toegevoegde waarde is van Topsurf voor de samenleving en wat de effecten zijn van het gebruik van Topsurfland voor alle belanghebbenden. 1. Waterschappen De
Ondergrondse opslag. Kansen en dilemma s
Ondergrondse opslag Kansen en dilemma s Nut en noodzaak? 2 Historisch perspectief Aanname alles is optimaal geregeld, water volgt functie; Nu voldoende water door externe aanvoer; Weinig urgentie voor
Hierbij ontvangt u ons antwoord met een kopie van de schriftelijke vragen van de heer Snoek.
Gemeenteraad Postbus 41 3417 ZG MONTFOORT Uw kenmerk: Zaaknummer: 405794 Onderwerp: Artikel 39 vragen PAK oplopende kosten veenbodemdaling : Datum verzending: 2 8 FEB. 20)7 Geachte raadsleden, Op 5 januari
DE BANEN NAAR EEN HOGER PEIL
DE BANEN NAAR EEN HOGER PEIL Bekijk op https://www.youtube.com/watch?v=pgyczqy-krm voor het herinirichtingplan Sarsven en De Banen. Begin vorige eeuw kwamen plantenliefhebbers uit het hele land al naar
Beheer- en onderhoudsplan Vledders en Leijerhooilanden
Beheer- en onderhoudsplan Vledders en Leijerhooilanden Waterschap Drents Overijsselse Delta Dokter Van Deenweg 186 8025 BM Zwolle Postbus 60, 8000 AB Zwolle e-mail: info@wdodelta.nl website: www.wdodelta.nl
Samenvatting 203 Klimaatverandering leidt volgens de voorspellingen tot een toename van de mondiale temperatuur en tot veranderingen in de mondiale waterkringloop. Deze veranderingen in de waterkringloop
Ecosysteemdiensten. Sleutel tussen ecosysteem en belangen. Annemieke Smit
Ecosysteemdiensten Sleutel tussen ecosysteem en belangen Annemieke Smit 13-4-2011 Waar komt het vandaan? Biodiversiteit Wat is het (ons of jullie) waard? Wat raak je kwijt als de biodiversiteit terugloopt?
Naar minder harde grenzen. Luc Kohsiek Dijkgraaf
Naar minder harde grenzen Luc Kohsiek Dijkgraaf Inhoud Het klimaat verandert De samenleving verandert Van scherpe scheiding tussen overheid en burgers naar participerende samenwerking Van scherpe scheiding
Dalende bodems, stijgende kosten
Dalende bodems, stijgende kosten Mogelijke maatregelen tegen veenbodemdaling in het landelijk en stedelijk gebied door Gert Jan van den Born 1 Aanleiding voor een studie over veenbodemdaling Recent verleden:
VBNE over natuur en water Aandachtspunten voor de geborgde waterschapbestuurders natuurterreineigenaren Bestuursperiode 2015-2019
VBNE over natuur en water Aandachtspunten voor de geborgde waterschapbestuurders natuurterreineigenaren Bestuursperiode 2015-2019 Versie 23 oktober 2014 Inleiding Water is voor de Vereniging van Bos- en
Platform Texelwater. Samenwerken in een maatschappelijk netwerk onder een veranderend klimaat. Michiel Schreijer
Platform Texelwater Samenwerken in een maatschappelijk netwerk onder een veranderend klimaat Michiel Schreijer Waar hebben we het over? Gebiedsproces op Texel: naar een water/klimaatagenda Aanloop Het
Verkenning Bodemdaling
Verkenning Bodemdaling Versterking bestaande aanpak Foto: G. Boerekamp Aanpak De verkenning is uitgevoerd door Tommy Bolleboom (RWS/Bodem+) i.s.m. Niels Kinneging (RWS), Gilles Erkens (Deltares) en Michiel
CHALLENGE LANDSCHAP Kwaliteit door ontwikkelen
CHALLENGE LANDSCHAP 2070 Kwaliteit door ontwikkelen 54 JAAR TERUG, 54 JAAR VOORUIT landschap in transitie - 1962 1962 54 JAAR TERUG, 54 JAAR VOORUIT landschap in transitie - 2016 2016 LANDSCHAP IN 2070
Presentatie van gebiedsavond Peilbesluit Zegveld Gebiedsavond De Haak 29 oktober 2018
Presentatie van gebiedsavond Peilbesluit Zegveld Gebiedsavond De Haak 29 oktober 2018 In gesprek over het water(peil) in De Haak, Zegveld en alternatieven voor het toekomstig waterpeil Programma Welkom
een onopgelost probleem
Projectendag Kennis voor Klimaat Hotspot ondiepe meren en veenweidegebieden Klimaatverandering en waterkwaliteit een onopgelost probleem Theo Claassen Amersfoort 7 april 2011 Clusterbuien en wateroverlast
Almere 2.0. studieopdracht 3e jaar T&L (in teamverband)
Almere 2.0 studieopdracht 3e jaar T&L (in teamverband) Voor de derdejaarsopdracht Ecologie van de opleiding TenL stond de woningopgave van Almere centraal. Almere is in korte tijd uitgegroeid tot een stad
Uitkomsten ledenenquête toekomst Fryske Gea
Leeftijd respondenten Uitkomsten ledenenquête toekomst Fryske Gea Ter gelegenheid van haar 85 jarige jubileum vroeg It Fryske Gea haar leden naar hun mening over diverse actuele onderwerpen. In een enquête
In duorsume takomst foar it Fryske feangreidegebiet. Feangreidefisy. 28 oktober 2014
In duorsume takomst foar it Fryske feangreidegebiet Feangreidefisy 28 oktober 2014 Duurzame toekomst voor het Fryske Feangreidegebiet Veenweidevisie Een duurzame toekomst voor het Friese Veenweidegebied
Ruimtelijke Adaptatie en Zoetwater Voor watertekort kennisvragen te over? Kennisdag Zoetwater, Utrecht 15mei 2018
Ruimtelijke Adaptatie en Zoetwater Voor watertekort kennisvragen te over? Kennisdag Zoetwater, Utrecht 15mei 2018 Afspraken verdeling van focus DP Ruimtelijke Adaptatie Stedelijk gebied Gemeenten (verbinding
erklaring van Altena
Verklaring van Altena Gezamenlijk willen wij, Agrarische Natuurvereniging Altena Biesbosch, Samenwerkingsverband Ondernemersverenigingen Altena (SOVA), Gemeente Aalburg, Gemeente Werkendam, Gemeente Woudrichem,
Naar veilige Markermeerdijken
Naar veilige Markermeerdijken Naar veilige Markermeerdijken Hoogheemraadschap Hollands Noorder kwartier versterkt 33 kilometer afgekeurde dijk tussen Hoorn en Amsterdam. Tijdens de toetsronde in 2006 zijn
Workshopverslag Waarheen met het Veen?
Workshopverslag Waarheen met het Veen? 26 oktober 2007, Provinciehuis Zuid-Holland 1 1. Inleiding Zowel in het onderzoek als in de beleidspraktijk staan de veenweidegebieden in de belangstelling. Er moet
Deelexpeditie onderwaterdrainage
Deelexpeditie onderwaterdrainage 1 Aanleiding Nationaal Kennisprogramma Bodemdaling Het aanpakken van de bodemdalingsproblematiek Binnen de context van een veranderend klimaat Grote en urgente uitdagingen
Zuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is
Klare taal Inleiding Zuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is ook een kwetsbare provincie. De bodem daalt en de zeespiegel stijgt door klimaatverandering. Er
Hatertse en Overasseltse Vennen
Hatertse en Overasseltse Vennen Maatregelplan aanpak verdroging en natuur Harro Kraal Waterschap Rivierenland Beleid Rijksbeleid TOP-gebieden EHS Provinciaal Waterhuishoudingsplan Actiegebieden Waterberging
Waterschap Hollandse Delta. dynamiek in de delta
Waterschap Hollandse Delta dynamiek in de delta Inhoud De dynamiek in de tijd Een dynamische ruimte De opgaven nu en voor de toekomst Water besturen Functionele overheid Algemeen belang en specifiek belang
Groene diensten Leveren van biodiversiteit. Jetze Genee, 11 april 2019
Leveren van biodiversiteit Jetze Genee, 11 april 2019 (ANLb pakketten) WAT zijn dat? 6-jarige pakketten natuur en landschapsbeheer Conform via de landelijke catalogus Groen Blauwe diensten vastgesteld.
Kwelderherstel langs de Terschellinger Waddendijk
Kwelderherstel langs de Terschellinger Waddendijk Jantsje M. van Loon-Steensma; Earth System Sciences Climate Change Group 15 februari 2012 Symposium Een ruimere jas voor natuurontwikkeling in het Waddengebied
Winnen van brak grondwater om brakke kwel te beperken?
Winnen van brak grondwater om brakke kwel te beperken? symposium zoetwatervoorziening in zilte delta's KWR, Nieuwegein, 4 april 2013 Amsterdam, 9 april 2013 Dienst Waterbeheer en Riolering Waterschap Amstel,
provinsje fryslan provincie fryslan ^ C/D O Ö O 5-i
l^vus provinsje fryslan provincie fryslan ^ Ö C/D O Ö > O 5-i kaarten OVERZICHT KAARTEN kaart 1 Plankaart (opgenomen in Voorontwerp, na hoofdstuk Gebieden) kaart 2 Stedelijke bundelingsgebieden en woningbouwregio's
CV Ir Peter de Ruyter
CV Ir Peter de Ruyter Personalia Naam Voornaam Geboortedatum Opleiding juli - november 1993 1989-1992 Afstudeervak 1984-1987 : De Ruyter : Cornelis Pieter (Peter) : 31 juli 1965 (Boskoop) : Technische
AGENDA TOEKOMSTBESTENDIG WATERBEHEER
AGENDA TOEKOMSTBESTENDIG WATERBEHEER 2 INHOUDSOPGAVE Project Toekomstbestendig waterbeheer 5 1. Methodiek TBW 7 2. Pilot Greidhoeke 8 3. Pilot Tsjonger en De Lende 10 4. Dialoog met het gebied 11 5. Vervolg