Kwelderherstel langs de Terschellinger Waddendijk

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Kwelderherstel langs de Terschellinger Waddendijk"

Transcriptie

1 Kwelderherstel langs de Terschellinger Waddendijk Jantsje M. van Loon-Steensma; Earth System Sciences Climate Change Group 15 februari 2012 Symposium Een ruimere jas voor natuurontwikkeling in het Waddengebied

2 Kwelderherstel langs de Terschellinger Waddendijk 2012: Deltaprogramma Waddengebied Een Dijk van een Kwelder; Een verkenning naar de golfreducerende werking van kwelders Doel Deltaprogramma: Veiligheid met behoud natuur en landschappelijke kwaliteit 2011: Studie Kweldervorming langs de Terschellinger Waddendijk Opdrachtgevers: Gemeente Terschelling Wetterskip Fryslân Provincie Fryslân Dienst Landelijk Gebied

3 Kwelderherstel langs de Terschellinger Waddendijk Aanleiding: Verdwijnen kwelders voor de Waddendijk van Terschelling Gebiedsontwikkeling Terschelling Aandacht voor effecten klimaatverandering, waterveiligheid en natuur Kwelder Stryp: 1949, 2010

4 Kwelderherstel langs de Terschellinger Waddendijk Doel: Verkenning naar de kansen, beperkingen, randvoorwaarden, actoren en vragen over kweldervorming langs de Terschellinger Waddendijk Specifieke vragen: Waar kansrijk? Welke methoden mogelijk? Wat is het relevante beleid? Welke actoren betrekken? Welke vervolgstappen?

5 Kweldervorming: Getij Golf-windklimaat Stormvloeden Zeespiegelstijging Beschikbaarheid sediment Inklinking Vegetatie Hoe stabiel tijdens extreme situaties?

6 Bedijken van de kwelders: Eerste dijken en kaden in Middeleeuwen tbv landbouw In 16 e eeuw al pogingen inpoldering Stryperpolder Overstromingen in 17 e,18 e en 19 e eeuw: inlaagdijken 1813 plan Zuiderdijkage te versterken: maar werd binnendijk 1825 versterking Waddenzeedijk (1858 Stryper polder) Plannen inpolderen voor de Grië (1847) Pogingen tot landaanwas Ca huidige dijk Stuifdijken bij de Boschplaat Dam voor de Grië (1991)

7 Recent aandacht voor rol kwelders voor waterveiligheid Golfreductie door: Het bodemprofiel (als vooroever) De kweldervegetatie Interne wrijving door de bodem Beïnvloeding stroming door ruimtelijke heterogeniteit Bescherming dijkbekleding

8 Doelstelling kwelders: Was lang gericht op agrarisch gebruik Handhaving voorland dijken hernieuwd doel? Natuurwaarden: PKB-Waddenzee: vergroten areaal natuurlijke kwelders Natura 2000: Habitattypen voor de Waddendijk Terschelling: slik en zandplaten en zilte pionierbegroeiing kwaliteit verbeteren = alle successiestadia en zoet-zout overgangen Kaderrichtlijn Water: kwelders zijn graadmeters opp. Meten Trilaterale afspraken: o.a. groter areaal natuurlijke kwelders en verbeterde vegetatiestrucuur Programma Rijke Waddenzee: verzachting en bredere gradiënten; meer jonge kwelders vanwege biodiversiteit en invang sediment; landschapsbeleving.

9 Waarden en functies kwelders Terschelling: Natuurwaarden Aardkundige waarden Meegroeien met de zeespiegelstijging Waterveiligheid Landschap Cultuurhistorie Archeologie Landbouw Stryp Visserij Recreatie Zoetwaterhuishouding Vastleggen van broeikasgassen Etc.

10 Kenmerkende soorten Stryp (augustus 2011, met P. Slim) Gewoon kweldergras (Puccinellia maritima) Engels slijkgras (Spartina anglica) Kortarige zeekraal (Salicornia europaea) Lamsoor (Limonium vulgare) Gewone zoutmelde (Atriplex portulacoides) Gerande schijnspurrie (Spergularia media) Klein schorrenkruid (Suaeda maritima) Schorrenzoutgras (Triglochin maritima) Zulte of zeeaster (Aster tripolium)

11 Vegetatie Thero-Salicornion Spartinion Puccinellion maritimae EU Habitattypen H 1310 Eenjarige pioniersvegetatie van slik- en zandgebieden met Salicornia ssp. en andere zoutminnende soorten H 1320 Schorren met slijkgrasvegetatie (Spartinion maritimae) H 1330 Atlantische schorren (Glauco-Puccinellietalia maritimae)

12 Waar?

13 Ideeën over kwelderherstel en kwelderontwikkeling Terschelling: Herstel cultuurhistorische waarden Ontwikkeling natuur- en landschapswaarden Beleving van Wadden: recreatie en educatie Voorbereiden op effecten klimaatverandering Waterveiligheid Kennisontwikkeling effecten zeespiegelstijging op kwelderontwikkeling Maar ook vragen: Wenselijkheid ingrijpen in natuurlijke systeem Kan het vanwege fysische omstandigheden? Welke methode? Schaal? Verschillende meningen over doel, wenselijkheid, schaal, fysisische en wettelijke mogelijkheden

14 Methoden Kwelderherstel: Door greppels Dammetjes van rijshout Dammen van steen Dammen van klei en zand Dammen van kunststof Dammen van geo-textiel Riffen van schelpen Zeegrasvelden Suppletie sediment (baggerslib of zand) Verkweldering zomerpolders Duurzaamheid, gebiedseigen, flexibel?

15 Aanbeveling: Vanaf begin de stakeholders betrekken (draagvlak + deskundigheid) Bewoners Terschelling Lokale belangenverenigingen / Maatschappelijke organisaties: SOS, Platform Duurzaam Landschap Terschelling, Schylge myn lântse, etc. Ondernemers: agrariërs, toerisme, etc. Nationale overheden: Min EL&I, Min I&M, Min Fin. Regionale overheden: provincie Fryslân, wetterskip Fryslân Lokale overheden: gemeente Terschelling Belangenverenigingen: Waddenvereniging, Fryske Gea, etc. Onderzoekers Helder proces + duidelijkheid over rollen Afstemmen met plannen van anderen Maar wie gaat het plan trekken?

16 Welke vervolgstappen? Proces organiseren om plan te ontwikkelen Studies uitzetten (onderbouwing keuzes en zicht op mogelijke effecten elders) Keuze voor de schaal Afbakening randvoorwaarden Afwegen voor- en nadelen Beleid en vergunningen Financiering Afspraken over beheer Monitoring leren van de ontwikkelingen

17 Dank voor uw aandacht Wageningen UR

Natuurwaarde van Waterkeringen

Natuurwaarde van Waterkeringen Natuurwaarde van Waterkeringen Kennisconferentie Deltaprogramma 23 April 2013, Jantsje van Loon-Steensma Wageningen UR Workshop Natuurwaarde van Waterkeringen (Zeedijken) Introductie De brede groene dijk

Nadere informatie

Medegebruik van dijk(zones):

Medegebruik van dijk(zones): Medegebruik van dijk(zones): vanwege ruimtegebrek en voor draagvlak Dijken voor de Toekomst Studiedag STOWA en Kennis voor Klimaat Jantsje M. van Loon-Steensma 24 november 2011 Centrum Water & Klimaat;

Nadere informatie

Vegetatieontwikkeling westelijk deel Schor van Waarde (Westerschelde)

Vegetatieontwikkeling westelijk deel Schor van Waarde (Westerschelde) Vegetatieontwikkeling westelijk deel Schor van Waarde (Westerschelde) 1981 2006 1 2 Colofon A.M. van der Pluijm D.J. de Jong 2008 Werkdocument Rijkswaterstaat, Dienst Zeeland Middelburg Foto voorpagina:

Nadere informatie

wetenschappelijke naam vegetatietype

wetenschappelijke naam vegetatietype Dit profiel dient gelezen, geïnterpreteerd en gebruikt te worden in combinatie met de leeswijzer, waarin de noodzakelijke uitleg van de verschillende paragrafen vermeld is. Schorren met slijkgrasvegetaties

Nadere informatie

Stromende kracht. een visie voor de rivierdelta als één aaneengesloten natuurgebied

Stromende kracht. een visie voor de rivierdelta als één aaneengesloten natuurgebied Stromende kracht een visie voor de rivierdelta als één aaneengesloten natuurgebied Het project Stromende Kracht toont op een drietal locaties hoe het samenbrengen van opgaven (waterveiligheid, veiligstellen

Nadere informatie

Kweldervorming langs de Terschellinger Waddendijk

Kweldervorming langs de Terschellinger Waddendijk Alterra is onderdeel van de internationale kennisorganisatie Wageningen UR (University & Research centre). De missie is To explore the potential of nature to improve the quality of life. Binnen Wageningen

Nadere informatie

Streefkerk: de brede dijk als kans

Streefkerk: de brede dijk als kans Streefkerk: de brede dijk als kans Symposium De Brede Dijk; Veilig leven in de toekomst Jantsje M. van Loon-Steensma 9 december 2010 Kennis voor Klimaat studie: de Klimaatdijk in de Praktijk Gebiedsspecifiek

Nadere informatie

De natuurlijke kwelder als referentie voor onze half-natuurlijke kwelders. Peter Esselink

De natuurlijke kwelder als referentie voor onze half-natuurlijke kwelders. Peter Esselink De natuurlijke kwelder als referentie voor onze half-natuurlijke kwelders Peter Esselink workshop vastelandkwelders 28 okt 2015 Stap 1 Terminologie De natuurlijke kwelder als referentie voor onze half-natuurlijke

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA 's-gravenhage. Geachte Voorzitter,

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA 's-gravenhage. Geachte Voorzitter, Directie Regionale Zaken De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA 's-gravenhage uw brief van uw kenmerk ons kenmerk datum DRZN. 2009/431 23 maart 2009 onderwerp doorkiesnummer

Nadere informatie

Biodiversiteit en Landschap tentamen, oktober 2008 Nr:...

Biodiversiteit en Landschap tentamen, oktober 2008 Nr:... Vraag ECOLOGIE De Boschplaat op Terscheling is een zoutmoeras. In onderstaand figuur zijn de verschillende zones van de kwelder van elkaar gescheiden door een stippellijn. De nummers in de figuur corresponderen

Nadere informatie

Ministerie van Verkeer en Waterstaat. Recent zijn een aantal aanvullingen op detailadviezen gereedgekomen. Het betreffen:

Ministerie van Verkeer en Waterstaat. Recent zijn een aantal aanvullingen op detailadviezen gereedgekomen. Het betreffen: Ministerie van Verkeer en Waterstaat 1 6 JUL 2004 Directoraat- (J m~5 ;"fmt~~6at ACllt:.0- \ PÁ~JEC'I\.EIDER Projectbureau Zeeweringen T.a.v. dhr. J. Perquin Postbus 114 4460 AC GOES SECRETAII 6SE '.AADJECTSECRET

Nadere informatie

René Henkens (Alterra), Jantsje van Loon-Steensma (Wageningen University), Ron Franken (PBL), Sandy van Tol (PBL), Bart de Knegt (Alterra)

René Henkens (Alterra), Jantsje van Loon-Steensma (Wageningen University), Ron Franken (PBL), Sandy van Tol (PBL), Bart de Knegt (Alterra) 11 Kustbescherming René Henkens (Alterra), Jantsje van Loon-Steensma (Wageningen University), Ron Franken (PBL), Sandy van Tol (PBL), Bart de Knegt (Alterra) Samenvatting Levering uit ecosystemen in NL

Nadere informatie

Grenzen verleggen in het Waddengebied. Maarten Hajer

Grenzen verleggen in het Waddengebied. Maarten Hajer Grenzen verleggen in het Waddengebied Maarten Hajer De Waddenzee versterken: ja, maar hoe? 2 Waar J.C. Bloem niet geldt 3 En dan: wat is natuur nog in dit land? Waddenzee van (inter)nationaal belang Grootste

Nadere informatie

DI",". Zeeland yö)b- ' oj ( Telefoon Bijlage(n) Uw kenmerk

DI,. Zeeland yö)b- ' oj ( Telefoon Bijlage(n) Uw kenmerk , Ministerie van Verkeer en Waterstaat Rijkswaterstaat DI",". Zeeland yö)b- '13..0-1oj ( Aan Projectbureau Zeeweringen t.a.v. Postbus 1000 4330 ZW Middelburg Contactpersoon Edwin Parée Datum 17 november

Nadere informatie

ï tng. E, Parée ARCHIEFtt1)5-~O~ Vegetatie inventarisatie kleidijk Hellegatpolder (7204F0401_A241 P2352)

ï tng. E, Parée ARCHIEFtt1)5-~O~ Vegetatie inventarisatie kleidijk Hellegatpolder (7204F0401_A241 P2352) Ministerie van Verkeer en Waterstaat Projectbureau Zeeweringen P,a. Waterschap Zeeuwse Eilanden t.a.v, Joris Perquin Postbus 1000 4330 ZW GOES Directoraat-Ge netaal Rijkswaterstaat ~ +;_;~~~;;;!~~~A,u

Nadere informatie

Kees Dijkema & Willem van Duin

Kees Dijkema & Willem van Duin Kees Dijkema & Willem van Duin 50 jaar monitoring van kwelderwerken Kweldervorming Kwelders liggen langs de randen van het wad in het bereik van het getij, waar sedimentatie en erosie plaatsvindt. Planten

Nadere informatie

Studieopdrachten Deltaprogramma

Studieopdrachten Deltaprogramma Deltaprogramma Ontwerp een brede groene dijk met aansluitend kwelders, wat zijn de randvoorwaarden? Is gras de ultieme dijkbekleding voor een brede groene dijk (ecologisch en civiel techn.) Welke functies

Nadere informatie

factsheets creatieve sessie

factsheets creatieve sessie factsheets creatieve sessie naar een rijk IJsselmeer natuur circulaire economie kennisontwikkeling (innovatie, educatie) natuur openheid vogels & vissen volume bevolking draagvlak kennishub veldstation

Nadere informatie

NEDERLANDS TIJDSCHRIFT VOOR VELDBIOLOGIE OPGERICHT DOOR E. HEIMANS, J. JASPERS Jr EN JAC. P. THIJSSE ROODW1EREN VAN DE KWELDERS VAN TERSCHELLING

NEDERLANDS TIJDSCHRIFT VOOR VELDBIOLOGIE OPGERICHT DOOR E. HEIMANS, J. JASPERS Jr EN JAC. P. THIJSSE ROODW1EREN VAN DE KWELDERS VAN TERSCHELLING SEPTEMBER 1955 JAARGANG 58, AFL. 9 * r NEDERLANDS TIJDSCHRIFT VOOR VELDBIOLOGIE OPGERICHT DOOR E. HEIMANS, J. JASPERS Jr EN JAC. P. THIJSSE ROODW1EREN VAN DE KWELDERS VAN TERSCHELLING C. DEN HARTOG. (Hugo

Nadere informatie

Eénjarige pioniervegetaties van slik- en zandgebieden met Salicornia en andere zoutminnende soorten (H1310) Verkorte naam: Zilte pionierbegroeiingen

Eénjarige pioniervegetaties van slik- en zandgebieden met Salicornia en andere zoutminnende soorten (H1310) Verkorte naam: Zilte pionierbegroeiingen Eénjarige pioniervegetaties van slik- en zandgebieden met Salicornia en andere zoutminnende soorten (H1310) Verkorte naam: Zilte pionierbegroeiingen 1. Status Habitatrichtlijn Bijlage I (inwerkingtreding

Nadere informatie

Atlantische schorren (Glauco-Puccinellietalia maritimae) (H1330) Verkorte naam: Schorren en zilte graslanden. 1. Status. 2.

Atlantische schorren (Glauco-Puccinellietalia maritimae) (H1330) Verkorte naam: Schorren en zilte graslanden. 1. Status. 2. Atlantische schorren (Glauco-Puccinellietalia maritimae) (H1330) Verkorte naam: Schorren en zilte graslanden 1. Status Habitatrichtlijn, Bijlage I (inwerkingtreding 1994). 2. Kenschets Beschrijving: In

Nadere informatie

Voorgesteld wordt om: In te stemmen met het voorstel voor de verdeling van de verschillende onderdelen.

Voorgesteld wordt om: In te stemmen met het voorstel voor de verdeling van de verschillende onderdelen. Plan Van Aanpak Gebiedsontwikkeling Westerzeedijk 24 april 2017) Besluitvorming: Voorgesteld wordt om: In te stemmen met het voorstel voor de verdeling van de verschillende onderdelen. 1) Aanleiding Het

Nadere informatie

Een ruimere jas voor natuurontwikkeling in het waddengebied?

Een ruimere jas voor natuurontwikkeling in het waddengebied? Verslag van het symposium Een ruimere jas voor natuurontwikkeling in het waddengebied? Woensdag 15 februari 2012 in Leeuwarden Wetgeving en praktijk gaan niet altijd hand in hand. Dit speelt ook bij projecten

Nadere informatie

27 APR 2005. Doorkiesnummer 0118-422217 / 265. Bijlage(n) Uw kenmerk

27 APR 2005. Doorkiesnummer 0118-422217 / 265. Bijlage(n) Uw kenmerk 1.,.I Ministerie van Verkeer en Waterstaat Rijkswaterstaat Aan Projectbureau Zeeweringen t.a.v. Postbus 114 4460AC GOES 27 APR 2005 Contactpersoon C. Joosse/R. Jentink Datum 21-07-03 ç(l~i~c,_~~~..~,:_:~'"]j

Nadere informatie

Waddenwerken Afsluitdijk >>>

Waddenwerken Afsluitdijk >>> Waddenwerken Afsluitdijk >>> Waddenwerken Afsluitdijk project Marktverkenning Afsluitdijk locatie Afsluitdijk ontwerpers Jonas Strous Peter de Ruyter Hilke Floris Remco Rolvink Jorrit Noordhuizen partners

Nadere informatie

Monitoring van kwelders in de Waddenzee

Monitoring van kwelders in de Waddenzee Monitoring van kwelders in de Waddenzee Rapport in het kader van het WOT programma Informatievoorziening Natuur i.o. (WOT IN) K.S. Dijkema W.E. van Duin E.M. Dijkman P.W. van Leeuwen Alterra - rapport

Nadere informatie

Verkenning van kwelderontwikkeling bij Stryp en de Ans op Terschelling

Verkenning van kwelderontwikkeling bij Stryp en de Ans op Terschelling 1 september 2012 Verkenning van kwelderontwikkeling bij Stryp en de Ans op Terschelling Het land wordt hier door een hoogen dijk beschermd en de buitendijkse aanslibbingen staan in rijken bloei. Uit: Onkruid,

Nadere informatie

Directie Zeeland. Doorkiesnummer /2290. Bijlage(n) Uw kenmerk

Directie Zeeland. Doorkiesnummer /2290. Bijlage(n) Uw kenmerk " " Ministerie van Verkeer en Waterstaat Rijkswaterstaat Aan Projectbureau Zeeweringen t.a.v. Postbus 1000 4330 ZW Middelburg Directie Zeeland y2j)(d-b - 0 bo bp 'jo

Nadere informatie

Alkyon Hydraulic Consultancy & Research Postbus AE Emmeloord

Alkyon Hydraulic Consultancy & Research Postbus AE Emmeloord Randvoorwaarden voor kwelderontwikkeling in de Waddenzee en aanzet voor een kwelderkansenkaart W.E. van Duin & K.S. Dijkema Rapport C076/12 IMARES Wageningen UR (IMARES - Institute for Marine Resources

Nadere informatie

1. Status. 2. Kenschets. 3. Definitie. H1310 versie 1 sept 2008.doc. Habitatrichtlijn Bijlage I (inwerkingtreding 1994)

1. Status. 2. Kenschets. 3. Definitie. H1310 versie 1 sept 2008.doc. Habitatrichtlijn Bijlage I (inwerkingtreding 1994) Dit profiel dient gelezen, geïnterpreteerd en gebruikt te worden in combinatie met de leeswijzer, waarin de noodzakelijke uitleg van de verschillende paragrafen vermeld is. Eénjarige pioniersvegetaties

Nadere informatie

DAG VAN DE DIJKZONE LAUWERSMEER 21 MEI 2014 NAAM RAPPORT

DAG VAN DE DIJKZONE LAUWERSMEER 21 MEI 2014 NAAM RAPPORT DAG VAN DE DIJKZONE LAUWERSMEER 21 MEI 2014 NAAM RAPPORT Dag van de Dijkzone: een kort verslag Op 21 mei 2014 organiseerden Programma naar een Rijke Waddenzee, Deltaprogramma Waddengebied en de Projectoverstijgende

Nadere informatie

Op stroom of op een eiland? Het open houden van de jachthaven al dan niet in combinatie met de ontwikkeling van een vooroever bij Schiermonnikoog

Op stroom of op een eiland? Het open houden van de jachthaven al dan niet in combinatie met de ontwikkeling van een vooroever bij Schiermonnikoog Op stroom of op een eiland? Het open houden van de jachthaven al dan niet in combinatie met de ontwikkeling van een vooroever bij Schiermonnikoog DLG, oktober 2012 1 Inhoudsopgave: 1. Inleiding en aanleiding

Nadere informatie

paspoort Oosterschelde

paspoort Oosterschelde paspoort Oosterschelde 2 Datum uitgifte: 23 januari 2013 De stuurgroep Zuidwestelijke Delta werkt toe naar besluiten over de Zuidwestelijke Delta waarin veiligheid, ecologie en economie zijn geborgd en

Nadere informatie

paspoort Veerse meer

paspoort Veerse meer paspoort Veerse meer 2 Datum uitgifte: 23 januari 2013 De stuurgroep Zuidwestelijke Delta werkt toe naar besluiten over de Zuidwestelijke Delta waarin veiligheid, ecologie en economie zijn geborgd en elkaar

Nadere informatie

Een Dijk van een Kwelder. Een verkenning naar de golfreducerende werking van kwelders. Meer informatie:

Een Dijk van een Kwelder. Een verkenning naar de golfreducerende werking van kwelders. Meer informatie: Alterra is onderdeel van de internationale kennisorganisatie Wageningen UR (University & Research centre). De missie is To explore the potential of nature to improve the quality of life. Binnen Wageningen

Nadere informatie

De Toekomst van de Afsluitdijk

De Toekomst van de Afsluitdijk De Toekomst van de Afsluitdijk Hoe breed wordt de Afsluitdijk in de toekomst? Yolande van der Meulen Projectdirecteur Symposium De Brede Dijk Startpunt Afsluitdijk Cornelis Lely 1886 Zuiderzeevereniging

Nadere informatie

Projectoverstijgende verkenning Waddenzeedijken. Jan Hateboer, Wetterskip Fryslan Kennisdag Inspectie Waterkeringen Arnhem, 19 maart 2015

Projectoverstijgende verkenning Waddenzeedijken. Jan Hateboer, Wetterskip Fryslan Kennisdag Inspectie Waterkeringen Arnhem, 19 maart 2015 Projectoverstijgende verkenning Waddenzeedijken Jan Hateboer, Wetterskip Fryslan Kennisdag Inspectie Waterkeringen Arnhem, 19 maart 2015 Hoogwaterbeschermingsprogramma Derde toetsronde Verlengde derde

Nadere informatie

Inhoud 1 ONDERWERP AANVRAAG PROCEDURE WETTELIJK KADER... 2

Inhoud 1 ONDERWERP AANVRAAG PROCEDURE WETTELIJK KADER... 2 Wnb; wijziging vergunning onderhoudsbaggerwerk in de haven van Delfzijl; Waddenzee Directoraat-generaal Agro en Behandeld door Datum 20 december 2017 Bijlage nummer 1 Horend bij kenmerk DGAN-NB / 17206945

Nadere informatie

Deltaprogramma Waddengebied. Deltaprogramma 2012 Probleemanalyse Waddengebied

Deltaprogramma Waddengebied. Deltaprogramma 2012 Probleemanalyse Waddengebied Deltaprogramma Waddengebied Deltaprogramma 2012 Probleemanalyse Waddengebied Colofon Deltaprogramma Waddengebied Nieuwe Uitleg 1 Den Haag PROBLEEMANALYSE DELTAPROGRAMMA WADDEN Datum 10 augustus 2011 Status

Nadere informatie

Schetschuit Afsluitdijk 17 november 2010

Schetschuit Afsluitdijk 17 november 2010 Schetschuit Afsluitdijk 17 november 2010 De Waddenvereniging organiseert schetsschuiten in het waddengebied: Hoe valt waterveiligheid te bereiken in combinatie met verbetering biodiversiteit? Afsluitdijk:

Nadere informatie

Een Dijk van een Kwelder

Een Dijk van een Kwelder Oy. Deelprogramma Wadden Een Dijk van een Kwelder Samenvatting Een Dijk van een Kwelder Samenvatting Eind 2011 is het rapport 'Een Dijk van een Kwelder; Een verkenning naar de golfreducerende werking van

Nadere informatie

DE VEGETATIE VAN DUINEN, SLIKKEN EN SCHORREN OP DE KALOOT EN IN HET NOORD-SLOE

DE VEGETATIE VAN DUINEN, SLIKKEN EN SCHORREN OP DE KALOOT EN IN HET NOORD-SLOE DE VEGETATIE VAN DUINEN, SLIKKEN EN SCHORREN OP DE KALOOT EN IN HET NOORD-SLOE v WESTHOFF w. c. BEEFTINK. II. HET NOORD-SLOE In het Juli-nummer (D.L.N. 53, p. 124) hebben wij U iets verteld over de Kaloot,

Nadere informatie

Programma naar een Rijke Waddenzee Kees van Es

Programma naar een Rijke Waddenzee Kees van Es Nieuwe Wadden Programma naar een Rijke Waddenzee Samen gaat het beter Kees van Es Inhoud Wat is PRW Wat doen we precies De rol van DLG binnen Rijke Waddenzee De toekomst Waarom PRW? 21 oktober 2008: Convenant

Nadere informatie

Directie Zeeland. Doorkiesnummer Bijlage(e) 1 foto. Uw kenmerk

Directie Zeeland. Doorkiesnummer Bijlage(e) 1 foto. Uw kenmerk ,, 08 NOV 2000 Ministerie van Verkeer en Waterstaat Directoraat-Generaal Rijkswaterstaat Directie Zeeland Aan Rijkswaterstaat Projectbureau Zeeweringen T.a.v. H. van der Meulen Postbus 114 4460 AC GOES

Nadere informatie

Projectoverstijgende verkenning van innovatieve dijkverbeteringsoplossingen voor de waddenzeedijken. Hiermee kunnen we noodzakelijke verbeteringen

Projectoverstijgende verkenning van innovatieve dijkverbeteringsoplossingen voor de waddenzeedijken. Hiermee kunnen we noodzakelijke verbeteringen Projectoverstijgende verkenning van innovatieve dijkverbeteringsoplossingen voor de waddenzeedijken. Hiermee kunnen we noodzakelijke verbeteringen sneller en goedkoper uitvoeren. WAAROM DEZE POV? De POV

Nadere informatie

Suppletie Roggenplaat. Onderzoek Integrale veiligheid Oosterschelde

Suppletie Roggenplaat. Onderzoek Integrale veiligheid Oosterschelde Suppletie Roggenplaat Onderzoek Integrale veiligheid Oosterschelde Deltaprogramma 2015 De Oosterschelde uitdaging: Klimaatverandering, zeespiegelstijging en morfologische effecten van de Deltawerken leiden

Nadere informatie

Dynamische kustecosystemen op de Waddeneilanden. Op reis naar de Boschplaat, symposium 30/31 mei 2017 Evert Jan Lammerts, Staatsbosbeheer

Dynamische kustecosystemen op de Waddeneilanden. Op reis naar de Boschplaat, symposium 30/31 mei 2017 Evert Jan Lammerts, Staatsbosbeheer Dynamische kustecosystemen op de Waddeneilanden Op reis naar de Boschplaat, symposium 30/31 mei 2017 Evert Jan Lammerts, Staatsbosbeheer Sturende dynamische processen Stroming van zoet en zout oppervlakte-

Nadere informatie

Kennis voor een duurzame toekomst van de Wadden. Inauguratiesymposium Waddenacademie 1 en 2 december 2008 Leeuwarden

Kennis voor een duurzame toekomst van de Wadden. Inauguratiesymposium Waddenacademie 1 en 2 december 2008 Leeuwarden Kennis voor een duurzame toekomst van de Wadden Inauguratiesymposium Waddenacademie 1 en 2 december 2008 Leeuwarden WAT WETEN WIJ VAN DE WADDEN? Oost Een parachutisctische durfal dook vlak bij het wad

Nadere informatie

FRIESE VEENWEIDEGEBIED HISTORIE EN VEENWEIDEVISIE

FRIESE VEENWEIDEGEBIED HISTORIE EN VEENWEIDEVISIE FRIESE VEENWEIDEGEBIED HISTORIE EN VEENWEIDEVISIE 30-3-2015 1 INTRODUCTIE Andrea Suilen Planvormer bij Wetterskip Fryslân o.a. betrokken bij; Uitvoeringsplan Veenweidevisie Waterbeheersingsprojecten veenweidegebied

Nadere informatie

Natuurbeheer op de Wadden. Henk de Vries 10 september 2012

Natuurbeheer op de Wadden. Henk de Vries 10 september 2012 Natuurbeheer op de Wadden Henk de Vries 10 september 2012 Waddenzee groot natuurgebied Menselijke invloed Zee defensie Dijken en zandige kust Visserij, schelpdiervisserij Toerisme en recreatie Gas winning

Nadere informatie

Directie Zeeland ~'- ",~p' \' ",..:"J. Doorkiesnummer /265. Bijlage(n) Uw kenmerk

Directie Zeeland ~'- ,~p' \' ,..:J. Doorkiesnummer /265. Bijlage(n) Uw kenmerk " \, c, \\.. > '.,.\ I. Ministerie van Verkeer en Waterstaat ~;QD-~ --8--.os~~ DOOD DRijkswaterstaat ' Directie Zeeland Aan Projectbureau Zeeweringen t.a.v. Postbus 1000 4330 ZW Middelburg ~'- ~ ",~p'

Nadere informatie

Jan Heemskerk (2006) 53 Texelse Limericks

Jan Heemskerk (2006) 53 Texelse Limericks Jan Heemskerk (2006) 53 Texelse Limericks WADDENWETENSCHAP Prof.dr. Pavel Kabat Bestuursvoorzitter Waddenacademie 30 juli 2008 WAT WETEN WIJ VAN DE WADDEN? EEN BIJZONDER GEBIED VOOR MENS EN MILEU Het Regionaal

Nadere informatie

Deltanetwerk, 29 november 2012

Deltanetwerk, 29 november 2012 Deltanetwerk, 29 november 2012 Kust- en Deltaontwikkeling in Zuid-Holland Mr. A.M. Kleij MPA Programmadirecteur provincie Zuid-Holland De Zuidvleugel Integrale visie gebiedsontwikkeling Integrale ontwikkeling

Nadere informatie

Opgave waterveiligheid en opties Procesinnovaties POV Holwerd aan Zee (Wetterskip, mei 2016)

Opgave waterveiligheid en opties Procesinnovaties POV Holwerd aan Zee (Wetterskip, mei 2016) Opgave waterveiligheid en opties Procesinnovaties POV Holwerd aan Zee (Wetterskip, mei 2016) Opgave waterveiligheid Westelijk van de veerdam is 2,3 km betonblokkenbekleding in de teen van de dijk afgetoetst

Nadere informatie

VEGETATIEKAART VAN HET NATUURRESERVAAT "HET ZWIN"

VEGETATIEKAART VAN HET NATUURRESERVAAT HET ZWIN MINISTERIE VAN OPENBARE WERKEN BESTUUR DER WATERWEGEN D IE N S T D E R K U S T VEGETATIEKAART VAN HET NATUURRESERVAAT "HET ZWIN" SEPTEMBER 1987 EU ROSE l\l SE BELFOTOP OOST 87.300 MINISTERIE VAN OPENBARE

Nadere informatie

Wadden in tijden van Klimaatverandering

Wadden in tijden van Klimaatverandering Wadden in tijden van Klimaatverandering Oerol College 2018 Kunst ontmoet Wetenschap Marc van Vliet / Pier Vellinga Pier Vellinga, hgl klimaat en Water Waddenacademie; hgl. klimaatverandering VU Amsterdam

Nadere informatie

Kostendragers voor Markermeer- IJmeer. Roelof Balk, mei 2012

Kostendragers voor Markermeer- IJmeer. Roelof Balk, mei 2012 Kostendragers voor Markermeer- IJmeer Roelof Balk, mei 2012 Uniek gebied met grote kwaliteiten Internationaal vogelgebied, Natura 2000 Problemen door wervelend opgesloten slib Driehoeksmossel bijna verdwenen

Nadere informatie

De inrichting en het beheer van de kwelders sluit aan bij het Kwelderherstelprogramma Groningen.

De inrichting en het beheer van de kwelders sluit aan bij het Kwelderherstelprogramma Groningen. Beschrijving kwelderherstelmaatregelen 1 1.1 Inleiding Aan de noordkust van Groningen heeft Groningen Seaports, mede ten behoeve van RWE, circa 24 ha. kwelders aangekocht. Door aankoop van de kwelders

Nadere informatie

Opgaven en dilemma s dijkprojecten

Opgaven en dilemma s dijkprojecten Opgaven en dilemma s dijkprojecten Duurzaamheid & ruimtelijke kwaliteit in het Hoogwaterbeschermingsprogramma 5 juni 2018 Regina Havinga Inhoud presentatie 1 Opgave van het Hoogwaterbeschermingsprogramma

Nadere informatie

Wad nou Kwelder? - Golfdemping door kwelders gekoppeld aan beleid en beheer -

Wad nou Kwelder? - Golfdemping door kwelders gekoppeld aan beleid en beheer - Wad nou Kwelder? - Golfdemping door kwelders gekoppeld aan beleid en beheer - Afstudeerrapport Bas Effing Universiteit Twente Enschede, augustus 2005 Colofoon Titel Subtitel Auteur Status : Wad nou Kwelder?

Nadere informatie

Deltaprogramma Waddengebied. Deltaprogramma 2012 Probleemanalyse Waddengebied

Deltaprogramma Waddengebied. Deltaprogramma 2012 Probleemanalyse Waddengebied Deltaprogramma Waddengebied Deltaprogramma 2012 Probleemanalyse Waddengebied Colofon Deltaprogramma Waddengebied Nieuwe Uitleg 1 Den Haag PROBLEEMANALYSE DELTAPROGRAMMA WADDEN Datum 10 augustus 2011 Status

Nadere informatie

F'.:;:~;~~;~~:::*' _ -:-~~~

F'.:;:~;~~;~~:::*' _ -:-~~~ Projectbureau Zeeweringen t.a.v. Joris Perquin Postbus 1.14 _ 4460 AC GOES 22 NOV'2004 Ministerie van Verkeer en watèrstaat ""1""'"''''-'''''-'''. JG. F'.:;:~;~~;~~:::*' _ -:-~~~ D irecto raat -Gene raai

Nadere informatie

/2290 t ==I'J''MK:~~~~~~~; Bijlage(n) ~I"""""'''rt c: DIJ5-..i..),,-Os:: L32~"){) 1 OIRCULA TIE MAP. UW kenmerk r.-..._-..

/2290 t ==I'J''MK:~~~~~~~; Bijlage(n) ~I'''rt c: DIJ5-..i..),,-Os:: L32~){) 1 OIRCULA TIE MAP. UW kenmerk r.-..._-.. Ministerie van Verkeer en Waterstaat.!: I,. /DDDDDRijkswaterstaat Aan Projectbureau Zeeweringen t.a.v. Postbus 1000 4330 ZW Middelburg Contactpersoon C. Joosse/R. Jentink Datum 05-09-05 Ons kenmerk ~ t,

Nadere informatie

Schetsschuit Zuidwest Ameland. Veiligheid en natuur hand in hand

Schetsschuit Zuidwest Ameland. Veiligheid en natuur hand in hand Schetsschuit Zuidwest Ameland Veiligheid en natuur hand in hand Schetsschuit Zuidwest Ameland Is het mogelijk Zuidwest Ameland in te richten als natuurlijke klimaatbuffer? Deze vraag staat centraal tijdens

Nadere informatie

Waterdunen. Nota Ruimte budget 18 miljoen euro. Planoppervlak 350 hectare

Waterdunen. Nota Ruimte budget 18 miljoen euro. Planoppervlak 350 hectare Waterdunen Nota Ruimte budget 18 miljoen euro Planoppervlak 350 hectare Trekker Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer Stabiele kust, stevige economie De Zeeuwse kust biedt

Nadere informatie

Wandelende Rottums Het veranderende uiterlijk

Wandelende Rottums Het veranderende uiterlijk Wandelende Rottums Het veranderende uiterlijk Natuur van de Kust 2015 Ernst Lofvers Noord-Nederland 27 augustus 2015 I.s.m. DELTARES Huidige situatie (2014) Borkum ROTTUMERPLAAT ROTTUMEROOG Simonszand

Nadere informatie

zeehavens Wadden Building with Nature en Haven van Harlingen Waddenprommenade 1, Harlingen NAAR EEN RIJKE WADDENZEE

zeehavens Wadden Building with Nature en Haven van Harlingen Waddenprommenade 1, Harlingen NAAR EEN RIJKE WADDENZEE Programma Wadden zeehavens PROGRAMMA NAAR EEN RIJKE WADDENZEE en Werkatelier 12 december 2012 9.30-12.00 uur Waddenprommenade 1, Harlingen Agenda en Context 4 december 2012 Arjen Bosch Agenda 1. Context

Nadere informatie

NOTA VAN ANTWOORD. Ontwerp-projectplan Gemaal Vijfhuizen / Hallumer Ryt; aanvulling t.p.v. buitendijks gebied

NOTA VAN ANTWOORD. Ontwerp-projectplan Gemaal Vijfhuizen / Hallumer Ryt; aanvulling t.p.v. buitendijks gebied NOTA VAN ANTWOORD Ontwerp-projectplan Gemaal Vijfhuizen / Hallumer Ryt; aanvulling t.p.v. buitendijks gebied 1. Inleiding Op grond van de inspraakverordening Wetterskip Fryslân, heeft het ontwerp-projectplan

Nadere informatie

De vergeten slenk. Living lab Marneslenk 2.0

De vergeten slenk. Living lab Marneslenk 2.0 De vergeten slenk Living lab Marneslenk 2.0 2 Living lab Marneslenk 2.0 28-31 augustus 2017 Pingjum en omgeving 3 Organisatie: Bureau Peter de Ruyter, landschapsarchitectuur Kenniscentrum Landschap, Rijksuniversiteit

Nadere informatie

Ontwikkeling Oudega aan het Water

Ontwikkeling Oudega aan het Water School: Bedrijf: Titel project: 1. De opdracht Opdrachtgever Dhr Wim Mulder, werkzaam als projectleider Oudega aan het Water bij de Gemeente Smallingerland. Situatie In 2008 zijn de provincie Fryslân en

Nadere informatie

Het Zwin en Verdronken Zwarte Polder 1995

Het Zwin en Verdronken Zwarte Polder 1995 Toelichting bij de Vegetatiekartering Het Zwin en Verdronken Zwarte Polder 1995 op basis van false-colour luchtfoto s 1:5000 K.W. van Dort & L. Leusink december 1998 MDGAE-9861 2 Het Zwin en Verdronken

Nadere informatie

Kennis inventarisatie natuurlijke klimaatbuffer Zeegrasherstel Waddenzee

Kennis inventarisatie natuurlijke klimaatbuffer Zeegrasherstel Waddenzee Kennis inventarisatie natuurlijke klimaatbuffer Zeegrasherstel Waddenzee Januari 2014 Contacten Josje Fens, Fens@waddenvereniging.nl, t. 0517 493 663 Luca van Duren, Luca.vanDuren@deltares.nl, t. 088 3358

Nadere informatie

Inrichtingsproject en proeftuin peilbeheer

Inrichtingsproject en proeftuin peilbeheer Inrichtingsproject en proeftuin peilbeheer Wat zijn effecten van een ander peil op: - veiligheid van de dijk en achterland - waterkwantiteit, waterkwaliteit, kwel en leefomgeving Hoe In- en uitlaat middels

Nadere informatie

Rijkswaterstaat. Directie Zeeland 13 APR Doorkiesnummer /2290. Bijlage(n) Uw kenmerk

Rijkswaterstaat. Directie Zeeland 13 APR Doorkiesnummer /2290. Bijlage(n) Uw kenmerk Ministerie van Verkeer en Waterstaat Rijkswaterstaat Directie Zeeland Aan Projectbureau Zeeweringen t.a.v. Postbus 1000 4330 ZW Middelburg 13 APR 2006 Contactpersoon C. Joosse/R. Jentink Datum 23-01-2006

Nadere informatie

Directie Zeeland [1 3 APR Doorkiesnummer /2290. Bijlage(n) Uw kenmerk

Directie Zeeland [1 3 APR Doorkiesnummer /2290. Bijlage(n) Uw kenmerk t2_ OQj_ B_ a6oêj{, Ministerie van Verkeer en Waterstaat DDDDDRijkswaterstaat Directie Zeeland Aan Projectbureau Zeeweringen t.a.v. Postbus 1000 4330 ZW Middelburg [1 3 APR 2006 Contactpersoon C. Joosse/R.

Nadere informatie

Salicornia pusilla Woods (Eenbloemige zeekraal) na 25 jaar weer aangetroffen in Nederland

Salicornia pusilla Woods (Eenbloemige zeekraal) na 25 jaar weer aangetroffen in Nederland Salicornia pusilla Woods (Eenbloemige zeekraal) na 25 jaar weer aangetroffen in Nederland René (R.C.M.J.) van Moorsel 1, John (J.A.M.) Janssen 2 & Arjan Zonderland 3 1 NCB Naturalis (sectie Nationaal Herbarium

Nadere informatie

Project van onderop! ván Holwerd, vóór Noordoost Fryslân

Project van onderop! ván Holwerd, vóór Noordoost Fryslân Project van onderop! ván Holwerd, vóór Noordoost Fryslân HOE HET WAS OOIT HANDELSDORP AAN ZEE Toen KRIMP Leegstand Verpaupering Vele plannen volgden Niets doen kost binnen 2 decennia 23 miljoen waardedaling

Nadere informatie

Zoekkaart Kwelders en Waterveiligheid Waddengebied

Zoekkaart Kwelders en Waterveiligheid Waddengebied Alterra is onderdeel van de internationale kennisorganisatie Wageningen UR (University & Research centre). De missie is To explore the potential of nature to improve the quality of life. Binnen Wageningen

Nadere informatie

Plan van Aanpak & inventarisatie. Programma Friese Waddenkust

Plan van Aanpak & inventarisatie. Programma Friese Waddenkust Plan van Aanpak & inventarisatie Oktober 2018 Over het Plan van Aanpak Het heeft als doel zowel de vele bestaande initiatieven als nieuwe ideeën en plannen langs de Friese waddenkust samen te laten bijdragen

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst Getij Grevelingen 11 oktober Getij Grevelingen. Waarom herstel beperkt getij

Informatiebijeenkomst Getij Grevelingen 11 oktober Getij Grevelingen. Waarom herstel beperkt getij Getij Grevelingen Waarom herstel beperkt getij We willen in de Grevelingen de waterkwaliteit verbeteren door beperkt getij terug te brengen. Dat is goed nieuws voor de onderwaternatuur en geeft ook mogelijkheden

Nadere informatie

Nieuwe natuur voor droge voeten

Nieuwe natuur voor droge voeten Nieuwe natuur voor droge voeten Informatieavond en klankbord Polder de Dijken-Bakkerom Donderdag 19 april 2018 en De Drie Polders en Lettelberterbergboezem Donderdag 26 april 2018 Programma 19 en 26 april

Nadere informatie

Beoogde uitbreiding zandwinning Netterden. Datum: woensdag 23 oktober 2013. Netterden Zand en Grind BV. Inleiding

Beoogde uitbreiding zandwinning Netterden. Datum: woensdag 23 oktober 2013. Netterden Zand en Grind BV. Inleiding Onderwerp: Beoogde uitbreiding zandwinning Netterden Datum: woensdag 23 oktober 2013 Van: Inleiding Netterden Zand en Grind BV Voorliggende notitie vormt een uitwerking van de kennismaking van de raden

Nadere informatie

Programma naar een Rijke Waddenzee

Programma naar een Rijke Waddenzee Programma naar een Rijke Waddenzee n Symposium Waddenacademie Kees van Es Inhoud presentatie 1. Aanleiding, opdracht en context 2. De mosseltransitie in het kort Kennisvragen 3. Streefbeeld: Wijze van

Nadere informatie

Bijlage 12a: Bedreigde plantengemeenschappen Noordvaarder. Legenda. Van der Goes en Groot 1: Schaal:

Bijlage 12a: Bedreigde plantengemeenschappen Noordvaarder. Legenda. Van der Goes en Groot 1: Schaal: 597. Bijlage 12a: Bedreigde plantengemeenschappen 29 niet gekarteerd (incl. GST gebied) 596.5 Wel gekarteerd, thans niet bedreigd (TNB, inclusief kaal) tenminste 1 potentieel bedreigde plantengemeenshap

Nadere informatie

Wadden in tijden van Klimaatverandering

Wadden in tijden van Klimaatverandering Wadden in tijden van Klimaatverandering Lezingen serie Waddenacademie Volksuniversiteit Fryslan 18 maart 2015 Leeuwarden Pier Vellinga Universiteit Wageningen en Vrije Universiteit Amsterdam, Voorzitter

Nadere informatie

Even voorstellen De werkgroep Holwerd aan Zee

Even voorstellen De werkgroep Holwerd aan Zee Even voorstellen De werkgroep Holwerd aan Zee Hessel Hiddema Voorzitter Stichting Holwerd aan Zee Voorzitter dorpsbelang Akkerbouwer Holwerd Theo Broersma Penningmeester Stichting Holwerd aan Zee NVWA

Nadere informatie

Verjonging van eilandstaarten. Alma de Groot, Albert Oost, Evert Jan Lammerts, Willem van Duin, Roos Veeneklaas, Bregje van Wesenbeeck

Verjonging van eilandstaarten. Alma de Groot, Albert Oost, Evert Jan Lammerts, Willem van Duin, Roos Veeneklaas, Bregje van Wesenbeeck Verjonging van eilandstaarten Alma de Groot, Albert Oost, Evert Jan Lammerts, Willem van Duin, Roos Veeneklaas, Bregje van Wesenbeeck Aanleiding Probleem: Ecologische veroudering, m.n. vergrassing van

Nadere informatie

Zeespiegelstijging in deltagebieden. Nascholing NLT module

Zeespiegelstijging in deltagebieden. Nascholing NLT module Zeespiegelstijging in deltagebieden Nascholing NLT module Jonas Papenborg MSc Landschapsarchitect 18-03-2015 wie ben ik? Bachelor Landschapsarchitectuur Master Landschapsarchitectuur Onderzoeker Waterveiligheid

Nadere informatie

Structuurvisie Noord-Holland. Achtergrondinformatie

Structuurvisie Noord-Holland. Achtergrondinformatie Structuurvisie Noord-Holland Achtergrondinformatie Structuurvisie: waarom en wat? - Inwerkingtreding Wro 1 juli 2008 - elke overheidslaag stelt eigen structuurvisie op (thema of gebied) - structuurvisies

Nadere informatie

Welkom in Gemeente Haaren

Welkom in Gemeente Haaren Welkom in Gemeente Haaren Programma Themabijeenkomst Vrijkomende Agrarische Bebouwing Programma 1 2 3 4 5 6 Welkom en inleiding Aanleiding en doel van het project Het proces tot nu toe Toelichting op het

Nadere informatie

Dijkverbetering. beleef het mee! Eemshaven-Delfzijl. Combinatie Ommelanderdiek bestaat uit Boskalis Nederland BV en KWS Infra BV

Dijkverbetering. beleef het mee! Eemshaven-Delfzijl. Combinatie Ommelanderdiek bestaat uit Boskalis Nederland BV en KWS Infra BV Dijkverbetering Eemshaven-Delfzijl beleef het mee! Combinatie Ommelanderdiek bestaat uit Boskalis Nederland BV en KWS Infra BV De zeedijk tussen Eemshaven en Delfzijl Tussen Eemshaven en Delfzijl ligt

Nadere informatie

WERKBLAD - ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS DIJKEN

WERKBLAD - ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS DIJKEN WERKBLAD - ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS DIJKEN Je woont veilig in Nederland. Dat lijkt heel normaal, maar zo gewoon is dat niet. Een groot deel van Nederland ligt namelijk onder zeeniveau. Dus het gevaar

Nadere informatie

Atlantische schorren (Glauco-Puccinellietalia maritimae) (H1330) Verkorte naam: Schorren en zilte graslanden

Atlantische schorren (Glauco-Puccinellietalia maritimae) (H1330) Verkorte naam: Schorren en zilte graslanden Dit profiel dient gelezen, geïnterpreteerd en gebruikt te worden in combinatie met de leeswijzer, waarin de noodzakelijke uitleg van de verschillende paragrafen vermeld is. Atlantische schorren (lauco-puccinellietalia

Nadere informatie

DEEL 3. Naverwerking. Provincie West-Vlaanderen DE BERGEN 159

DEEL 3. Naverwerking. Provincie West-Vlaanderen DE BERGEN 159 DEEL 3 Naverwerking 159 160 In dit deel worden enkele opdrachten voorgesteld om de waarnemingen uit een excursie in De Bergen te ordenen en samen te voegen tot een overzichtelijk geheel. Op basis daarvan

Nadere informatie

de context Regionale transitie in een waterrijk landschap

de context Regionale transitie in een waterrijk landschap de context Regionale transitie in een waterrijk landschap We wonen, werken en leven in een laaggelegen delta It bêste lân fan ierde Delta s zijn: open, vlak, voedselrijk ecologische hotspots ideaal voor

Nadere informatie

paspoort westerschelde

paspoort westerschelde paspoort westerschelde 2 Datum uitgifte: 23 januari 2013 De stuurgroep Zuidwestelijke Delta werkt toe naar besluiten over de Zuidwestelijke Delta waarin veiligheid, ecologie en economie zijn geborgd en

Nadere informatie

Projectteam Afsluitdijk Rijkswaterstaat Dienst IJsselmeergebied Postbus 600 8200 AP LELYSTAD. Betreft: Reactie visies Afsluitdijk

Projectteam Afsluitdijk Rijkswaterstaat Dienst IJsselmeergebied Postbus 600 8200 AP LELYSTAD. Betreft: Reactie visies Afsluitdijk Projectteam Afsluitdijk Rijkswaterstaat Dienst IJsselmeergebied Postbus 600 8200 AP LELYSTAD Harlingen, 27 februari 2009 Betreft: Reactie visies Afsluitdijk Kenmerk: AW/09014 Geacht projectteam Afsluitdijk,

Nadere informatie

Bewonersbijeenkomst Verkenning Duurzame Polder Oss- s-hertogenbosch Renier Koenraadt, projectmanager

Bewonersbijeenkomst Verkenning Duurzame Polder Oss- s-hertogenbosch Renier Koenraadt, projectmanager Bewonersbijeenkomst Verkenning Duurzame Polder Oss- s-hertogenbosch Renier Koenraadt, projectmanager Wat ga ik vertellen? Aanleiding en aanpak Verkenning Communicatie en participatie Het voorlopige Verkenningsgebied

Nadere informatie

Ministerie van Verkeer en Waterstaat. . Bijlage(n) Div.

Ministerie van Verkeer en Waterstaat. . Bijlage(n) Div. 1 1 DEC 200l Ministerie van Verkeer en Waterstaat Directoraat-Generaal Rijkswaterstaat PROJECTIIUREAU ZEEWERINGEN I

Nadere informatie