Keuzes in Kaart

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Keuzes in Kaart"

Transcriptie

1 Keuzes in Kaart

2 Uitgangssituatie Naweeën van de kredietcrisis Historische 4% krimp bbp in 29 EMU-tekort 4,9% in 29 Levensverwachting stijgt sneller dan verwacht Mooi: we leven langer Maar: onbetaalde rekening voor overheid Dus: houdbaarheidstekort 4,5 % bbp = 29 mld. Vergelijkbaar met 1982, Akkoord van Wassenaar Gigantische opgave

3 3 hoofdconclusies 1. Alle partijen hebben uitdaging aangenomen Gemiddelde bezuiniging in 215: Gemiddelde verbetering houdbaarheid: 15 mld 3 mld 2. Partijen hebben gezocht naar maatregelen om de economie te versterken Deze maatregelen hebben forse effecten 3. Grote verschillen tussen partijen Er valt dus wat te kiezen!

4 Deze Keuzes in Kaart 7 e editie, 9 partijen Evolutie in onderwerpen en methoden Op basis van Discussie met politieke partijen Maatschappelijk debat Advies deskundige buitenstaanders Waar is een oordeel wetenschappelijk verantwoord? Korte voorbereidingstijd Geen macro-economische kortetermijneffecten Geen koopkrachteffecten per categorie

5 Deze Keuzes in Kaart: samenwerking planbureaus

6 Timing van ingrepen Houdbaarheidstekort 29 mld Ombuigingen vroeg of laat onvermijdelijk Precieze timing effecten? Politieke keuze Mits: geloofwaardig op financiële markten Kwestie van verdeling over generaties Wel eis: eerste effecten in 215 Wel: beleidskeuzen én timing nu vastleggen Duidelijkheid goed voor investeringsklimaat Versterkt de economie

7 Kortetermijneffecten? Wel structureel, niet conjunctureel? Conjuncturele effecten onvermijdelijk keuze tussen nu of later 15 mld euro bezuinigen betekent grosso modo: bbp-groei per jaar,4% lager werkloosheid 1%-punt hoger EMU-saldo slechts 8,6 mld beter vanwege uitverdieneffect

8 Structurele effecten Structurele maatregelen nodig, dus: Zowel rapportage EMU-saldo als houdbaarheidstekort 24 als structurele economisch doorwerking Structurele effecten = Politieke keuze Inkomensgelijkheid of groei? Onderwijs voor jongeren of zorg voor ouderen? Koopkracht of klimaat?

9 Maatschappelijk debat over Keuzes in Kaart Veel debat, meer nog dan voorheen Tekent grote belangstelling Niet verbazingwekkend, gezien grote belangen Nederland loopt voorop VK: recente analyse van Institute of Fiscal Studies Uitgangspunten Analyse op verzoek van betrokken partijen Geen rapportcijfer, slechts uiteenlopende keuzen Service aan de kiezer De kiezer kiest!

10 Wat is geanalyseerd? Alleen aangereikte maatregelen, geen partijprogramma s

11 Verbetering EMU-saldo in 215 3,5 3, 2,5 2, 1,5 1,,5 % bbp mld euro 22,4 19,2 16, 12,8 9,6 6,4 3,2,,

12 Verbetering houdbaarheidstekort % bbp mld euro overig aow woningmarkt zorg werkgelegenheid

13 Budgettair: keuzes op hoofdlijnen mld euro -12 sociale zekerheid zorg onderwijs openbaar bestuur

14 Budgettair: overige categorieën mld euro veiligheid defensie bereikbaarheid milieu internationale samenwerking

15 Effect op koopkracht en winst mld euro -1 koopkracht winst

16 Structureel effect op werkgelegenheid % -2 belastingen sociale zekerheid pensioenleeftijd onderwijs totaal

17 Bereikbaarheid: auto- en OV-gebruik % -25 autogebruik OV-gebruik

18 Bereikbaarheid: welvaartswinst 1.5 mld euro / jaar mobiliteitsverlies reistijdbaten

19 Energie en klimaat: reductie broeikasgassen Mton CO 2 -eq. -1 hernieuwbaar energiesector verkeer overig

20 Energie en klimaat: hernieuwbare energie 14 %-punt aandeel hernieuwbare energie (linker-as) mld euro effect op lasten bedrijven/gezinnen (rechter-as)

21 Natuur economie landbouwsector natuurkwaliteit

22 Onderwijs % bbp PvdA GL VVD D66 SGP CDA ChrU SP PVV lange termijn

23 Woningmarkt: welvaartswinst 2,5 2, 1,5 1,,5, % bbp -,5 welvaartswinst effect op Rijksbegroting

24 Woningmarkt: structureel effect op huur en woningprijs verschil met basispad in % netto huur (linker-as) prijs koopwoningen (rechter-as) -1

25 Zorg eigen risico en eigen betalingen zvw euro basis hoog eigen betaling zvw eigen risico zvw

26 Zorg eigen betalingen AWBZ 3,5 3, 2,5 2, 1,5 1,,5, mld euro basis hoog

27 Marktordening zorg CDA PvdA SP VVD PVV GL ChrU marktwerking zvw (+ is meer) + /+ ++ /+ + marktordening awbz vouchers awbz awbz zvw awbz awbz zbo D66 SGP ++ + wmo wmo

28

Prinsjesdaglezing. Casper van Ewijk CPB Universiteit van Amsterdam. Landgoed Voorlinden, Wassenaar

Prinsjesdaglezing. Casper van Ewijk CPB Universiteit van Amsterdam. Landgoed Voorlinden, Wassenaar Prinsjesdaglezing Casper van Ewijk CPB Universiteit van Amsterdam Landgoed Voorlinden, Wassenaar Economisch beeld: constant (somber) beeld sinds juni BBP groei (%) -½ (was -¾) 2012 2013 ¾ EMU saldo (%bbp)

Nadere informatie

Keuzes in Kaart. Analyse verkiezingsprogramma s No 20 dollar notes lying on the sidewalk. Coen Teulings. Persconferentie Keuzes in Kaart

Keuzes in Kaart. Analyse verkiezingsprogramma s No 20 dollar notes lying on the sidewalk. Coen Teulings. Persconferentie Keuzes in Kaart Keuzes in Kaart Analyse verkiezingsprogramma s 28-2 No 2 dollar notes lying on the sidewalk Coen Teulings Waarom? Op verzoek van politieke partijen 6 e analyse partijprogramma s 8 partijen Dienstverlening

Nadere informatie

Keuzes in Kaart Johannes Hers

Keuzes in Kaart Johannes Hers Keuzes in Kaart 2013-2017 Johannes Hers MLT KIK: Thema's Planning Proces en werkafspraken 25 mei 2012 MLT basispad - wat zit er in? Bij MLT zal precies beschreven worden wat wel en niet in basispad Algemeen

Nadere informatie

Ten geleide 7. 1 Achtergronden en aanpak 9

Ten geleide 7. 1 Achtergronden en aanpak 9 INHOUD Inhoud Ten geleide 7 1 Achtergronden en aanpak 9 1.1 Een moeilijke uitgangssituatie 9 1.2 Begrotingstekort, bbp en welvaart 10 1.3 Houdbaarheid van de overheidsfinanciën 11 1.4 Een bedreiging voor

Nadere informatie

Centraal Planbureau. Planbureau voor de Leefomgeving. Bijzondere Publicatie

Centraal Planbureau. Planbureau voor de Leefomgeving. Bijzondere Publicatie Centraal Planbureau Planbureau voor de Leefomgeving Bijzondere Publicatie No 85 Mei 2010 Keuzes in Kaart 2011-2015 Effecten van negen verkiezingsprogramma's op economie en milieu Centraal Planbureau Van

Nadere informatie

Keuzes in Kaart 2013-2017. Een analyse van tien verkiezingsprogramma s. Planbureau voor de Leefomgeving. Dit is een uitgave van:

Keuzes in Kaart 2013-2017. Een analyse van tien verkiezingsprogramma s. Planbureau voor de Leefomgeving. Dit is een uitgave van: Keuzes in Kaart 2013-2017 In de aanloop naar de verkiezingen van 12 september 2012 hebben tien politieke partijen - VVD, PvdA, PVV, CDA, SP, D66, GroenLinks, ChristenUnie, SGP, DPK - gevraagd om een analyse

Nadere informatie

Keuzes in Kaart 2013-2017. Een analyse van tien verkiezingsprogramma s. Planbureau voor de Leefomgeving. Dit is een uitgave van:

Keuzes in Kaart 2013-2017. Een analyse van tien verkiezingsprogramma s. Planbureau voor de Leefomgeving. Dit is een uitgave van: Keuzes in Kaart 2013-2017 In de aanloop naar de verkiezingen van 12 september 2012 hebben tien politieke partijen - VVD, PvdA, PVV, CDA, SP, D66, GroenLinks, ChristenUnie, SGP, DPK - gevraagd om een analyse

Nadere informatie

Effect op EMU-saldo 2015 (ex ante) 15¾ 2,5 Verbetering houdbaarheidstekort 17 2,6

Effect op EMU-saldo 2015 (ex ante) 15¾ 2,5 Verbetering houdbaarheidstekort 17 2,6 BUDGETTAIRE EFFECTEN 7 PVV 7.1 Budgettaire effecten Het beleidspakket van de PVV 38 verbetert het EMU-saldo met 15¾ mld euro in 2015 ten opzichte van het basispad in de Economische Verkenning 2011-2015.

Nadere informatie

Persconferentie Keuzes in Kaart februari Bijlage bij persbericht met tabellen en infographics

Persconferentie Keuzes in Kaart februari Bijlage bij persbericht met tabellen en infographics Persconferentie Keuzes in Kaart 181 16 februari 17 Bijlage bij persbericht met tabellen en infographics LET OP: embargo tot donderdag 16 februari, 1:45u Samenvattend overzicht Budgettaire keuzes 1 netto

Nadere informatie

De begroting , na 230 dagen regeren

De begroting , na 230 dagen regeren De begroting 2011-15, na 230 dagen regeren Wim Suyker CPB, Hoofd afdeling overheidsfinanciën Masterclass Financieel Management Rijksacademie voor Financiën en Economie Inhoud Op weg naar het regeerakkoord

Nadere informatie

1 Achtergronden en aanpak

1 Achtergronden en aanpak EEN MOEILIJKE UITGANGSSITUATIE 1 Achtergronden en aanpak There is no such thing as a free lunch 1.1 Een moeilijke uitgangssituatie De uitgangspositie van de rijksfinanciën voor de komende kabinetsperiode

Nadere informatie

Aanpak. Keuzes in Kaart Een analyse van tien verkiezingsprogramma s. Planbureau voor de Leefomgeving. Dit is een uitgave van:

Aanpak. Keuzes in Kaart Een analyse van tien verkiezingsprogramma s. Planbureau voor de Leefomgeving. Dit is een uitgave van: Keuzes in Kaart 2013-2017 In de aanloop naar de verkiezingen van 12 september 2012 hebben tien politieke partijen - VVD, PvdA, PVV, CDA, SP, D66, GroenLinks, ChristenUnie, SGP, DPK - gevraagd om een analyse

Nadere informatie

Zorg na de kredietcrisis, de verkiezingen en de vergrijzing

Zorg na de kredietcrisis, de verkiezingen en de vergrijzing Zorg na de kredietcrisis, de verkiezingen en de vergrijzing Prof. dr Casper van Ewijk CPB & Universiteit van Amsterdam Seneca 7 september 2010 Agenda Financiele stand van zaken: update sinds Athene Welke

Nadere informatie

Hervorming van het Nederlandse woonbeleid

Hervorming van het Nederlandse woonbeleid Hervorming van het Nederlandse woonbeleid Gerbert Romijn CPB Programmaleider wonen en mobiliteit Opzet presentatie Karakterisering huidige woonbeleid Hervorming van het woonbeleid door een economische

Nadere informatie

Prinsjesdag 2012 Sterker uit de crisis

Prinsjesdag 2012 Sterker uit de crisis Prinsjesdag 212 Sterker uit de crisis Kennis & Economisch Onderzoek 19 september 212 In de greep van bezuinigingsdrift Prinsjesdag 212 Begroting Bruto consolidatie-inspanningen 6 % BBP % BBP 6 5 5 4 Lente-akkoord

Nadere informatie

Houdbaarheid. Albert van der Horst

Houdbaarheid. Albert van der Horst Houdbaarheid Albert van der Horst Vergrijzing => dalend EMU-saldo => houdbaarheidstekort 4 2 0-2 -4-6 % gdp Sustainability gap: 4½% gdp -8 2010 2020 2030 2040 2050 2060 sustainable primary balance primary

Nadere informatie

Effect op EMU-saldo 2015 (ex ante) 20 3,1 Verbetering houdbaarheidstekort 39 6,0

Effect op EMU-saldo 2015 (ex ante) 20 3,1 Verbetering houdbaarheidstekort 39 6,0 BUDGETTAIRE EFFECTEN 6 VVD 6.1 Budgettaire effecten Het beleidspakket van de VVD 33 verbetert het EMU-saldo met 20 mld euro in 2015 ten opzichte van het basispad in de Economische Verkenning 2011-2015.

Nadere informatie

Keuzes in Kaart 2013-2017. Een analyse van tien verkiezingsprogramma s. Planbureau voor de Leefomgeving. Dit is een uitgave van:

Keuzes in Kaart 2013-2017. Een analyse van tien verkiezingsprogramma s. Planbureau voor de Leefomgeving. Dit is een uitgave van: Keuzes in Kaart 2013-2017 In de aanloop naar de verkiezingen van 12 september 2012 hebben tien politieke partijen - VVD, PvdA, PVV, CDA, SP, D66, GroenLinks, ChristenUnie, SGP, DPK - gevraagd om een analyse

Nadere informatie

Tekortreducerende maatregelen

Tekortreducerende maatregelen Tekortreducerende maatregelen 2011-2017 MEV2014-versie CPB Achtergronddocument Wim Suyker 17 september 2013 1 1 Inleiding Vanaf 2011 zijn netto tekortreducerende maatregelen genomen door de achtereenvolgende

Nadere informatie

In deze notitie zal aan de hand van onze speerpunten arbeidsparticipatie, eerlijk delen, onderwijs en zorg een korte beoordeling worden gegeven.

In deze notitie zal aan de hand van onze speerpunten arbeidsparticipatie, eerlijk delen, onderwijs en zorg een korte beoordeling worden gegeven. Doorrekening verkiezingsprogramma's CPB Ter inleiding Deze notitie geeft een samenvatting van de op 26 oktober verschenen doorrekening van de verkiezingsprogramma s door het CPB. In de CPB-analyse Keuzes

Nadere informatie

Ex ante budgettaire effecten tegenbegroting PVV 2009

Ex ante budgettaire effecten tegenbegroting PVV 2009 CPB Notitie Nummer Datum : 2008/35 17 september 2008 Datum Aan : Tweede 16 september Kamerfractie 2008 PVV Aan : Tweede Kamerfractie PVV Ex ante budgettaire effecten tegenbegroting PVV 2009 1 Inleiding

Nadere informatie

Ex ante budgettaire effecten VVD tegenbegroting 2008

Ex ante budgettaire effecten VVD tegenbegroting 2008 CPB Notitie Datum : 18 september 2007 Aan : Tweede Kamerfractie VVD Ex ante budgettaire effecten VVD tegenbegroting 2008 1 Inleiding Het CPB heeft op verzoek van de VVD de ex ante budgettaire effecten

Nadere informatie

Kwalitatieve gevolgen voor de werkgelegenheid op korte termijn van de tegenbegrotingen

Kwalitatieve gevolgen voor de werkgelegenheid op korte termijn van de tegenbegrotingen CPB Notitie Datum : 28 september 2009 Aan : Tweede Kamer Kwalitatieve gevolgen voor de werkgelegenheid op korte termijn van de tegenbegrotingen 1 Inleiding Tijdens de afgelopen Algemene Politieke Beschouwingen

Nadere informatie

Prinsjesdag Wat denkt u dat in het komend jaar met de economie in Nederland zal gebeuren?

Prinsjesdag Wat denkt u dat in het komend jaar met de economie in Nederland zal gebeuren? Prinsjesdag 2010 Onderzoek voorafgaande aan Prinsjesdag 2010 is vergeleken met de resultaten van de voorgaande vijf jaren. De veranderingen zijn evident ten aanzien van de opvattingen over de economie

Nadere informatie

Analyse economische effecten Begrotingsafspraken. Uitgevoerd op verzoek van het kabinet en de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Analyse economische effecten Begrotingsafspraken. Uitgevoerd op verzoek van het kabinet en de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal CPB Notitie 17 oktober 2013 Analyse economische effecten Begrotingsafspraken 2014 Uitgevoerd op verzoek van het kabinet en de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. CPB Notitie Aan: Voorzitter

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2018 2019 35 223 Wijziging van de Algemene Ouderdomswet, de Wet op de loonbelasting 1964, de Wet verhoging AOW- en pensioenrichtleeftijd, de Wet versnelling

Nadere informatie

Ex-ante budgettaire effecten tegenbegroting VVD

Ex-ante budgettaire effecten tegenbegroting VVD CPB Notitie Nummer : 2009/35 Datum : 16 september 2009 Aan : Tweede Kamerfractie VVD Ex-ante budgettaire effecten tegenbegroting VVD 1 Inleiding Het CPB heeft op verzoek van de VVD de ex-ante budgettaire

Nadere informatie

Welkom. Prinsjesdaglezing Rabobank. Een bank met ideeën. 6 oktober Rabobank Valkenswaard en Waalre

Welkom. Prinsjesdaglezing Rabobank. Een bank met ideeën. 6 oktober Rabobank Valkenswaard en Waalre Welkom Prinsjesdaglezing 2 Rabobank. Een bank met ideeën. 6 oktober 2 Rabobank Valkenswaard en Waalre Programma 6.3 uur Welkomstwoord Johan van de Louw, manager Bedrijven Rabobank Valkenswaard en Waalre

Nadere informatie

Effect op EMU-saldo 2015 (ex ante) 14¾ 2,3 Verbetering houdbaarheidstekort 37 5,7

Effect op EMU-saldo 2015 (ex ante) 14¾ 2,3 Verbetering houdbaarheidstekort 37 5,7 BUDGETTAIRE EFFECTEN 10 D66 10.1 Budgettaire effecten Het beleidspakket van D66 60 verbetert het EMU-saldo met 14¾ mld euro in 2015 ten opzichte van het basispad in de Economische Verkenning 2011-2015.

Nadere informatie

Economische groei herstelt; klap van de crisis dreunt echter nog lang na in de overheidsfinanciën.

Economische groei herstelt; klap van de crisis dreunt echter nog lang na in de overheidsfinanciën. PERSBERICHT CENTRAAL PLANBUREAU 16 maart 2010 Economische groei herstelt; klap van de crisis dreunt echter nog lang na in de overheidsfinanciën. De Nederlandse economie groeit dit en komend jaar naar verwachting

Nadere informatie

Effect op EMU-saldo 2015 (ex ante) 18 2,8 Verbetering houdbaarheidstekort 32 5,0

Effect op EMU-saldo 2015 (ex ante) 18 2,8 Verbetering houdbaarheidstekort 32 5,0 BUDGETTAIRE EFFECTEN 11 SGP 11.1 Budgettaire effecten Het beleidspakket van de SGP 69 verbetert het EMU-saldo met 18 mld euro in 2015 ten opzichte van het basispad in de Economische Verkenning 2011-2015.

Nadere informatie

Effect op EMU-saldo 2015 (ex ante) 16 2,5 Verbetering houdbaarheidstekort 35 5,5

Effect op EMU-saldo 2015 (ex ante) 16 2,5 Verbetering houdbaarheidstekort 35 5,5 BUDGETTAIRE EFFECTEN 9 ChristenUnie 9.1 Budgettaire effecten Het beleidspakket van de ChristenUnie 51 verbetert het EMU-saldo met 16 mld euro in 2015 ten opzichte van het basispad in de Economische Verkenning

Nadere informatie

CPB Notitie. 1 Inleiding. Tweede Kamerfractie ChristenUnie. Datum: 23 september 2013 Betreft: Ex ante budgettaire effecten tegenbegroting ChristenUnie

CPB Notitie. 1 Inleiding. Tweede Kamerfractie ChristenUnie. Datum: 23 september 2013 Betreft: Ex ante budgettaire effecten tegenbegroting ChristenUnie CPB Notitie Aan: Tweede Kamerfractie ChristenUnie Centraal Planbureau Van Stolkweg 14 Postbus 80510 2508 GM Den Haag T (070)3383 380 I www.cpb.nl Contactpersoon Daniël van Vuuren Datum: 23 september 2013

Nadere informatie

Effect op EMU-saldo 2015 (ex ante) 18 2,8 Verbetering houdbaarheidstekort 33 5,1

Effect op EMU-saldo 2015 (ex ante) 18 2,8 Verbetering houdbaarheidstekort 33 5,1 BUDGETTAIRE EFFECTEN 3 CDA 3.1 Budgettaire effecten Het beleidspakket van het CDA 11 verbetert het EMU-saldo met 18 mld euro in 2015 ten opzichte van het basispad in de Economische Verkenning 2011-2015.

Nadere informatie

en milieu VVD Keuzes in Kaart Een analyse van tien verkiezingsprogramma s Planbureau voor de Leefomgeving Dit is een uitgave van:

en milieu VVD Keuzes in Kaart Een analyse van tien verkiezingsprogramma s Planbureau voor de Leefomgeving Dit is een uitgave van: Keuzes in Kaart 2013-2017 In de aanloop naar de verkiezingen van 12 september 2012 hebben tien politieke partijen - VVD, PvdA, PVV, CDA, SP, D66, GroenLinks, ChristenUnie, SGP, DPK - gevraagd om een analyse

Nadere informatie

Effect op EMU-saldo 2015 (ex ante) 10 1,6 Verbetering houdbaarheidstekort 16 2,6

Effect op EMU-saldo 2015 (ex ante) 10 1,6 Verbetering houdbaarheidstekort 16 2,6 BUDGETTAIRE EFFECTEN 5 SP 5.1 Budgettaire effecten Het beleidspakket van de SP 26 verbetert het EMU-saldo met 10 mld euro in 2015 ten opzichte van het basispad in de Economische Verkenning 2011-2015. Dit

Nadere informatie

CPB doorrekening verkiezingsprogrammaʼs: Duurzaamheid"

CPB doorrekening verkiezingsprogrammaʼs: Duurzaamheid CPB doorrekening verkiezingsprogrammaʼs: Duurzaamheid" Inleiding! Wat zijn de plannen van de politieke partijen op gebied van duurzaamheid en wat betekent het voor de bouw?" Dit document zet de verschillende

Nadere informatie

en milieu PVV Keuzes in Kaart Een analyse van tien verkiezingsprogramma s Planbureau voor de Leefomgeving Dit is een uitgave van:

en milieu PVV Keuzes in Kaart Een analyse van tien verkiezingsprogramma s Planbureau voor de Leefomgeving Dit is een uitgave van: Keuzes in Kaart 2013-2017 In de aanloop naar de verkiezingen van 12 september 2012 hebben tien politieke partijen - VVD, PvdA, PVV, CDA, SP, D66, GroenLinks, ChristenUnie, SGP, DPK - gevraagd om een analyse

Nadere informatie

Keuzes in Kaart 2013-2017. Een analyse van tien verkiezingsprogramma s. Planbureau voor de Leefomgeving. Dit is een uitgave van:

Keuzes in Kaart 2013-2017. Een analyse van tien verkiezingsprogramma s. Planbureau voor de Leefomgeving. Dit is een uitgave van: Keuzes in Kaart 2013-2017 In de aanloop naar de verkiezingen van 12 september 2012 hebben tien politieke partijen - VVD, PvdA, PVV, CDA, SP, D66, GroenLinks, ChristenUnie, SGP, DPK - gevraagd om een analyse

Nadere informatie

Twee bepalende kenmerken voor het stemgedrag bij PS2019

Twee bepalende kenmerken voor het stemgedrag bij PS2019 Twee bepalende kenmerken voor het stemgedrag bij PS2019 Maurice de Hond/Dennis Brouwer (Peil.nl) Op basis van het via Peil.nl gehouden onderzoek onder meer dan 10.000 respondenten op de verkiezingsdag

Nadere informatie

CPB Notitie. 1 Inleiding. Tweede Kamerfractie CDA. Datum: 18 september 2014 Betreft: Ex-ante budgettaire effecten tegenbegroting CDA

CPB Notitie. 1 Inleiding. Tweede Kamerfractie CDA. Datum: 18 september 2014 Betreft: Ex-ante budgettaire effecten tegenbegroting CDA CPB Notitie Aan: Tweede Kamerfractie CDA Datum: 18 september 2014 Betreft: Ex-ante budgettaire effecten tegenbegroting CDA Centraal Planbureau Van Stolkweg 14 Postbus 80510 2508 GM Den Haag T (070)3383

Nadere informatie

Bijlage L Toelichting op economische termen

Bijlage L Toelichting op economische termen Bijlage L Toelichting op economische termen Beleidsmatige effecten op koopkracht en winst De beleidsmatige effecten op de koopkracht en de winst omvat de effecten van beleid aan de inkomsten- en de uitgavenkant,

Nadere informatie

Ex ante budgettaire effecten tegenbegroting VVD 2009

Ex ante budgettaire effecten tegenbegroting VVD 2009 CPB Notitie Datum : 17 september 2008 Aan : Tweede Kamerfractie VVD Ex ante budgettaire effecten tegenbegroting VVD 2009 1 Inleiding Het CPB heeft op verzoek van de VVD de ex ante budgettaire effecten

Nadere informatie

PARTIJ VOOR DE VRIJHEID TEGENBEGROTING 2009

PARTIJ VOOR DE VRIJHEID TEGENBEGROTING 2009 ^0 PARTIJ VOOR DE VRIJHEID TEGENBEGROTING 2009 Meer lastenverlichting, meer zorg, meer fatsoen De Partij voor de Vrijheid wil op termijn een aanzienlijke lastenverlichting. Voor 2009 gaat het om 4 miljard

Nadere informatie

Keuzes in Kaart Een analyse van tien verkiezingsprogramma s. Planbureau voor de Leefomgeving. Dit is een uitgave van:

Keuzes in Kaart Een analyse van tien verkiezingsprogramma s. Planbureau voor de Leefomgeving. Dit is een uitgave van: Keuzes in Kaart 2013-2017 In de aanloop naar de verkiezingen van 12 september 2012 hebben tien politieke partijen - VVD, PvdA, PVV, CDA, SP, D66, GroenLinks, ChristenUnie, SGP, DPK - gevraagd om een analyse

Nadere informatie

Ex ante budgettaire effecten tegenbegroting D

Ex ante budgettaire effecten tegenbegroting D CPB Notitie Nummer Datum : 2008/36 17 september 2008 Datum Aan : Tweede 17 september Kamerfractie 2008 D66 Aan : Tweede kamerfractie D66 Ex ante budgettaire effecten tegenbegroting D66 2009 1 Inleiding

Nadere informatie

Gepensioneerden over de coalitie. Een peiling van ANBO

Gepensioneerden over de coalitie. Een peiling van ANBO 6-9-2016 Gepensioneerden over de coalitie. Een peiling van ANBO Deze peiling over de huidige opinie van gepensioneerden over de coalitie is uitgevoerd door seniorenorganisatie ANBO. Het betreft een online

Nadere informatie

en milieu DPK Keuzes in Kaart Een analyse van tien verkiezingsprogramma s Planbureau voor de Leefomgeving Dit is een uitgave van:

en milieu DPK Keuzes in Kaart Een analyse van tien verkiezingsprogramma s Planbureau voor de Leefomgeving Dit is een uitgave van: Keuzes in Kaart 2013-2017 In de aanloop naar de verkiezingen van 12 september 2012 hebben tien politieke partijen - VVD, PvdA, PVV, CDA, SP, D66, GroenLinks, ChristenUnie, SGP, DPK - gevraagd om een analyse

Nadere informatie

en milieu CDA Keuzes in Kaart Een analyse van tien verkiezingsprogramma s Planbureau voor de Leefomgeving Dit is een uitgave van:

en milieu CDA Keuzes in Kaart Een analyse van tien verkiezingsprogramma s Planbureau voor de Leefomgeving Dit is een uitgave van: Keuzes in Kaart 2013-2017 In de aanloop naar de verkiezingen van 12 september 2012 hebben tien politieke partijen - VVD, PvdA, PVV, CDA, SP, D66, GroenLinks, ChristenUnie, SGP, DPK - gevraagd om een analyse

Nadere informatie

Aanrechtsubsidie afschaffen en investeren in duurzaamheid

Aanrechtsubsidie afschaffen en investeren in duurzaamheid Aanrechtsubsidie afschaffen en investeren in duurzaamheid Politieke Barometer week 7 nader toegelicht Om de gevolgen van de kredietcrisis te bestrijden worden momenteel stimuleringsmaatregelen overwogen.

Nadere informatie

CPB Notitie 3 oktober 2011. Ex-ante budgettaire effecten tegenbegroting 2012 SP. Op verzoek van de SP

CPB Notitie 3 oktober 2011. Ex-ante budgettaire effecten tegenbegroting 2012 SP. Op verzoek van de SP CPB Notitie 3 oktober 2011 Ex-ante budgettaire effecten tegenbegroting 2012 SP Op verzoek van de SP. CPB Notitie Aan: Tweede Kamerfractie SP Centraal Planbureau Van Stolkweg 14 Postbus 80510 2508 GM Den

Nadere informatie

Ex-ante budgettaire effecten tegenbegroting GroenLinks

Ex-ante budgettaire effecten tegenbegroting GroenLinks CPB Notitie Datum : 16 september 2009 Aan : Tweede Kamerfractie GroenLinks Ex-ante budgettaire effecten tegenbegroting GroenLinks 1 Inleiding Het CPB heeft op verzoek van GroenLinks de ex-ante budgettaire

Nadere informatie

Houdbaarheid overheidsfinanciën

Houdbaarheid overheidsfinanciën Houdbaarheid overheidsfinanciën Sterk verbeterd door maatregelen van afgelopen jaren Marcel Lever 12 februari 2016 Inhoud Definitie en veronderstellingen Houdbaarheid, stand 2014 Gevoeligheidsanalyse Actualisatie

Nadere informatie

Ex-ante budgettaire effecten tegenbegroting PVV

Ex-ante budgettaire effecten tegenbegroting PVV CPB Notitie Datum : 16 september 2009 Aan : Tweede Kamerfractie PVV Ex-ante budgettaire effecten tegenbegroting PVV 1 Inleiding Het CPB heeft op verzoek van de PVV de ex-ante budgettaire effecten in 2010

Nadere informatie

Zorg. Studiedag Sociale partners, het Lente-akkoord en de verkiezingen Emile Voorn / CO / Achmea Zorg & Gezondheid 2 juli 2012

Zorg. Studiedag Sociale partners, het Lente-akkoord en de verkiezingen Emile Voorn / CO / Achmea Zorg & Gezondheid 2 juli 2012 Zorg Studiedag Sociale partners, het Lente-akkoord en de verkiezingen Emile Voorn / CO / Achmea Zorg & Gezondheid 2 juli 2012 1 Inhoud A B C D De context: Langer leven, stijgende kosten en dreigende personeelstekorten

Nadere informatie

Effect op EMU-saldo 2015 (ex ante) 10¼ 1,6 Verbetering houdbaarheidstekort 34 5,3

Effect op EMU-saldo 2015 (ex ante) 10¼ 1,6 Verbetering houdbaarheidstekort 34 5,3 BUDGETTAIRE EFFECTEN 8 GroenLinks 8.1 Budgettaire effecten Het beleidspakket van GroenLinks 41 verbetert het EMU-saldo met 10¼ mld euro in 2015 ten opzichte van het basispad in de Economische Verkenning

Nadere informatie

Wat moeten we met de hypotheekrente-aftrek? Miljoenennota 2013

Wat moeten we met de hypotheekrente-aftrek? Miljoenennota 2013 Wat moeten we met de hypotheekrente-aftrek? - Een economisch perspectief - Miljoenennota 213 Scheveningen, 2 oktober 212 Prof. dr. Barbara Baarsma Vanaf 213: voor nieuwe hypotheken alleen recht op renteaftrek

Nadere informatie

Reactie op de financiele crisis, 17 februari 2009

Reactie op de financiele crisis, 17 februari 2009 Reactie op de financiele crisis, 17 februari Op de dag dat het CPB haar voorspelling voor sterk naar beneden heeft bijgesteld is gevraagd wat Nederland nu over de financiele en economische crisis denkt.

Nadere informatie

Enquête bezoekers Stemwijzer

Enquête bezoekers Stemwijzer Enquête bezoekers Stemwijzer Dr. Marcel Boogers TILBURGSE SCHOOL VOOR POLITIEK EN BESTUUR Het onderzoek is uitgevoerd door de Tilburgse School voor Politiek en Bestuur van de Universiteit van Tilburg,

Nadere informatie

De stemming van 13 oktober 2013

De stemming van 13 oktober 2013 De stemming van 13 oktober 2013 De peiling van deze week is gisteren uitgevoerd na bekend worden van het akkoord over de begroting van 2013. Net zoals het geval was toen het Lente Akkoord werd aangekondigd

Nadere informatie

Onderzoek uitwerking Lenteakkoord

Onderzoek uitwerking Lenteakkoord Onderzoek uitwerking Lenteakkoord Over het onderzoek Aan het onderzoek deden ruim 15.000 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek vond plaats van 16 tot en met 17 mei 2012. Over het EenVandaag

Nadere informatie

GEMEENTERAADS- VERKIEZINGEN 2018

GEMEENTERAADS- VERKIEZINGEN 2018 Rapport GEMEENTERAADS- VERKIEZINGEN 2018 Twee derde van de kiezers nog onzeker over stemkeuze 16 maart 2018 www.ioresearch.nl Twee derde van de kiezers nog onzeker over stemkeuze Eén op drie kiezers stemt

Nadere informatie

en milieu SGP Keuzes in Kaart Een analyse van tien verkiezingsprogramma s Planbureau voor de Leefomgeving Dit is een uitgave van:

en milieu SGP Keuzes in Kaart Een analyse van tien verkiezingsprogramma s Planbureau voor de Leefomgeving Dit is een uitgave van: Keuzes in Kaart 2013-2017 In de aanloop naar de verkiezingen van 12 september 2012 hebben tien politieke partijen - VVD, PvdA, PVV, CDA, SP, D66, GroenLinks, ChristenUnie, SGP, DPK - gevraagd om een analyse

Nadere informatie

Keuzes in Kaart Een analyse van tien verkiezingsprogramma s. Planbureau voor de Leefomgeving. Dit is een uitgave van:

Keuzes in Kaart Een analyse van tien verkiezingsprogramma s. Planbureau voor de Leefomgeving. Dit is een uitgave van: Keuzes in Kaart 2013-2017 In de aanloop naar de verkiezingen van 12 september 2012 hebben tien politieke partijen - VVD, PvdA, PVV, CDA, SP, D66, GroenLinks, ChristenUnie, SGP, DPK - gevraagd om een analyse

Nadere informatie

Verdeling van beleidsportefeuilles

Verdeling van beleidsportefeuilles Verdeling van beleidsportefeuilles Ten behoeve van de administratie van de VNG wordt bij elke bestuurder (wethouders en burgemeesters) geïnformeerd welke beleidsthema s in zijn of haar portefeuille zitten.

Nadere informatie

Keuzes in kaart

Keuzes in kaart Keuzes in kaart 2003-2006 Economische effecten van acht verkiezingsprogramma s 1 Inhoud Inhoud Ten geleide 7 1 Samenvattend overzicht 13 1.1 Budgettair beleid 13 1.2 Macro-economische effecten 17 1.3 Koopkracht

Nadere informatie

en milieu SP Keuzes in Kaart Een analyse van tien verkiezingsprogramma s Planbureau voor de Leefomgeving Dit is een uitgave van:

en milieu SP Keuzes in Kaart Een analyse van tien verkiezingsprogramma s Planbureau voor de Leefomgeving Dit is een uitgave van: Keuzes in Kaart 2013-2017 In de aanloop naar de verkiezingen van 12 september 2012 hebben tien politieke partijen - VVD, PvdA, PVV, CDA, SP, D66, GroenLinks, ChristenUnie, SGP, DPK - gevraagd om een analyse

Nadere informatie

Herstel economie. Drie pijlers: overheidsfinanciën op orde eerlijk delen hervormen om economie te laten groeien

Herstel economie. Drie pijlers: overheidsfinanciën op orde eerlijk delen hervormen om economie te laten groeien Miljoenennota 2017 Herstel economie Drie pijlers: overheidsfinanciën op orde eerlijk delen hervormen om economie te laten groeien Ontwikkelingen (1) Overheidsfinanciën in balans Schuld daalt voor het eerst

Nadere informatie

Ex ante budgettaire effecten SP tegenbegroting

Ex ante budgettaire effecten SP tegenbegroting CPB Notitie Nummer Datum : 2008/37 17 september 2008 Datum Aan : Tweede 17 september Kamerfractie 2008 SP Aan : Tweede Kamerfractie SP Ex ante budgettaire effecten SP tegenbegroting 1 Inleiding Het CPB

Nadere informatie

Ten geleide 7. 1 Samenvattend overzicht 13

Ten geleide 7. 1 Samenvattend overzicht 13 INHOUD Inhoudsopgave Ten geleide 7 1 Samenvattend overzicht 13 1.1 Inleiding 13 1.2 Begrotingsbeleid 13 1.3 Macro-economische effecten 19 1.4 Naar houdbare overheidsfinanciën 24 1.5 Koopkracht 27 1.6 Kennisbeleid

Nadere informatie

1 Overzicht

1 Overzicht 1 Overzicht 2011-2017 Op basis van de huidige beleidsvoornemens bedragen in de jaren 2011 tot en met 2017 de tekortreducerende maatregelen gemiddeld 7 mld euro per jaar (circa 1% bbp per jaar). Cumulatief

Nadere informatie

Het sociale hart van zakelijk Nederland

Het sociale hart van zakelijk Nederland Het sociale hart van zakelijk Nederland Keuzes en impact van voorgenomen bezuinigingen in het reageerakkoord voor de langdurige ouderenzorg Amsterdam, 7 november 2012 Niets uit dit rapport mag worden verspreid,

Nadere informatie

CPB Notitie. 1 Inleiding. Tweede Kamerfractie D66. Datum: 21 september 2016 Betreft: Ex-ante budgettaire effecten tegenbegroting D66

CPB Notitie. 1 Inleiding. Tweede Kamerfractie D66. Datum: 21 september 2016 Betreft: Ex-ante budgettaire effecten tegenbegroting D66 CPB Notitie Aan: Tweede Kamerfractie D66 Datum: 21 september 2016 Betreft: Ex-ante budgettaire effecten tegenbegroting D66 Centraal Planbureau Van Stolkweg 14 Postbus 80510 2508 GM Den Haag T (070)3383

Nadere informatie

Het KlimaatAkkoord (ieder z n opinie; hier is de mijne)

Het KlimaatAkkoord (ieder z n opinie; hier is de mijne) Het KlimaatAkkoord (ieder z n opinie; hier is de mijne) Gert Jan Kramer Tilburg Science Café, 15 Januari 2019 Haalbaarheid en Draagvlak 300 Dutch GHG emissions emissions (Mton CO 2eq ) 200 100-12% -49%

Nadere informatie

Pensioenscenario s in het licht van de komende verkiezingen. Emile Soetendal 10 januari 2017

Pensioenscenario s in het licht van de komende verkiezingen. Emile Soetendal 10 januari 2017 Pensioenscenario s in het licht van de komende verkiezingen Emile Soetendal 10 januari 2017 2 Tsunami van politieke partijen voor komende verkiezingen De kiesraad heeft voor de Tweede Kamer verkiezingen

Nadere informatie

Datum: 16 september 2015 Betreft: Ex-ante budgettaire effecten tegenbegroting ChristenUnie

Datum: 16 september 2015 Betreft: Ex-ante budgettaire effecten tegenbegroting ChristenUnie CPB Notitie Aan: Tweede Kamerfractie ChristenUnie Datum: 16 september 2015 Betreft: Ex-ante budgettaire effecten tegenbegroting ChristenUnie Centraal Planbureau Van Stolkweg 14 Postbus 80510 2508 GM Den

Nadere informatie

CPB Notitie. 1 Inleiding. Tweede Kamerfractie SP. Datum: 16 september 2015 Betreft: Ex-ante budgettaire effecten tegenbegroting SP

CPB Notitie. 1 Inleiding. Tweede Kamerfractie SP. Datum: 16 september 2015 Betreft: Ex-ante budgettaire effecten tegenbegroting SP CPB Notitie Aan: Tweede Kamerfractie SP Datum: 16 september 2015 Betreft: Ex-ante budgettaire effecten tegenbegroting SP Centraal Planbureau Van Stolkweg 14 Postbus 80510 2508 GM Den Haag T (070)3383 380

Nadere informatie

Onderzoek verkiezingsthema Woningmarkt

Onderzoek verkiezingsthema Woningmarkt Onderzoek verkiezingsthema Woningmarkt Over het onderzoek Aan het onderzoek deden 27.953 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek vond plaats van 22 tot en met 28 augustus 2012. Over het

Nadere informatie

Verdieping: Eerste reactie partijen

Verdieping: Eerste reactie partijen Verdieping: Eerste reactie partijen Korte omschrijving werkvorm: Uit de berekeningen van het CPB blijkt dat het begrotingstekort van Nederland in 2013 en 2014 niet onder de door de EU gestelde 3%-norm

Nadere informatie

Doorrekening Catshuispakket: hoofdtabellen Uitgevoerd op verzoek van de minister-president

Doorrekening Catshuispakket: hoofdtabellen Uitgevoerd op verzoek van de minister-president CPB Notitie 20 april 2012 Doorrekening Catshuispakket: hoofdtabellen Uitgevoerd op verzoek van de minister-president. CPB Notitie Aan: Catshuis-beraad Centraal Planbureau Van Stolkweg 14 Postbus 80510

Nadere informatie

Keuzes in kaart CPB (mei 2010)

Keuzes in kaart CPB (mei 2010) Keuzes in kaart CPB (mei 2010) Samenvatting woonbeleid politieke partijen CDA Het woningmarktprogramma van het CDA laat de fiscale subsidiëring van koopwoningen ongemoeid. Wel voorziet het in een aanpassing

Nadere informatie

Persoonlijke gegevens van Wethouders

Persoonlijke gegevens van Wethouders Persoonlijke gegevens van Wethouders Dit document bevat de volgende gegevens van wethouders: Aantal wethouders naar gemeentegrootte 1998-2014 Aandeel wethouders naar politieke partij 1998-2014 Aandeel

Nadere informatie

BIJLAGE K: VERGELIJKING RESULTATEN TUSSEN PARTIJEN

BIJLAGE K: VERGELIJKING RESULTATEN TUSSEN PARTIJEN BIJLAGE K: VERGELIJKING RESULTATEN TUSSEN PARTIJEN Bijlage K.3 Zorg De zorguitgaven stijgen in het basispad van de Economische Verkenning 2011-2015 met reëel 4% per jaar. In dat basispad is gerekend met

Nadere informatie

Resultaten Schaduwkamer.nl tot en met 7 november 2010

Resultaten Schaduwkamer.nl tot en met 7 november 2010 Resultaten Schaduwkamer.nl tot en met 7 november 2010 Op 15 juni 2010 is Schaduwkamer van start gegaan. Op deze site kunnen alle Nederlandse kiezers met de Tweede Kamer meestemmen met belangrijke moties.

Nadere informatie

De politieke plannen op een rijtje

De politieke plannen op een rijtje De politieke plannen op een rijtje partij titel bullettekst VVD Flexibele AOW-leeftijd: maximaal drie jaar later De VVD biedt de mogelijkheid om, actuarieel neutraal, de AOW maximaal drie jaar later te

Nadere informatie

Bijdrage aan behandeling programmabegroting 2014 ( )

Bijdrage aan behandeling programmabegroting 2014 ( ) Datum : 6 november 2013 Bijdrage aan behandeling programmabegroting 2014 ( 2013-320) Meneer de voorzitter, geachte collega s en belangstellenden, We spreken vandaag alweer de laatste programmabegroting

Nadere informatie

Sprongetje PVV - samen met VVD virtueel grootste partij

Sprongetje PVV - samen met VVD virtueel grootste partij Sprongetje PVV - samen met VVD virtueel grootste partij Draagvlak voor (verder) bezuinigen op defensie danig geslonken; Nederlander wil investeringen in zorg en onderwijs 16 september, Prinsjesdag 2014.

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal 1

Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2010-2011 32 500 Nota over de toestand van 's Rijks financiën B VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld 8 november 2010 In verband met de Algemene

Nadere informatie

Meerderheid Nederlandse bevolking voor gekozen burgemeester 3 februari 2014

Meerderheid Nederlandse bevolking voor gekozen burgemeester 3 februari 2014 Meerderheid Nederlandse bevolking voor 3 februari 2014 Voorkeur voor variant waarbij inwoners de burgemeester kiezen Afgelopen weekend werd bekend dat het CDA zich onder de voorstanders van de heeft geschaard.

Nadere informatie

De week waarin alles anders werd (of niet?)

De week waarin alles anders werd (of niet?) De week waarin alles anders werd (of niet?) Er is waarschijnlijk geen week geweest in de Nederlandse politieke geschiedenis waar in een korte tijd zoveel veranderde als de afgelopen 7 dagen. In die periode

Nadere informatie

Waarom zijn de gemeenteinvesteringen sterk gedaald? Frits Bos. Centraal Planbureau

Waarom zijn de gemeenteinvesteringen sterk gedaald? Frits Bos. Centraal Planbureau Waarom zijn de gemeenteinvesteringen sinds 2009 sterk gedaald? Frits Bos 1. Onderzoeksvraag Investeringen gemeenten cf CBS Nationale rekeningen eerst sterk gestegen en nu weer sterk gedaald; nog geen herstel

Nadere informatie

CPB Notitie 16 augustus Houdbaarheidsberekeningen. Uitgevoerd op verzoek van Flip de Kam

CPB Notitie 16 augustus Houdbaarheidsberekeningen. Uitgevoerd op verzoek van Flip de Kam CPB Notitie 16 augustus 2013 Houdbaarheidsberekeningen Uitgevoerd op verzoek van Flip de Kam. CPB Notitie Aan: Flip de Kam Centraal Planbureau Van Stolkweg 14 Postbus 80510 2508 GM Den Haag T (070)3383

Nadere informatie

Persoonlijke gegevens van wethouders

Persoonlijke gegevens van wethouders Persoonlijke gegevens van wethouders Dit document bevat de volgende gegevens van wethouders: Aantal wethouders naar gemeentegrootte 1998-2016. Aandeel wethouders naar politieke partij 1998-2016. Aandeel

Nadere informatie

CPB Notitie. 1 Inleiding. Tweede Kamerfractie GroenLinks. Datum: 21 september 2016 Betreft: Ex-ante budgettaire effecten tegenbegroting GroenLinks

CPB Notitie. 1 Inleiding. Tweede Kamerfractie GroenLinks. Datum: 21 september 2016 Betreft: Ex-ante budgettaire effecten tegenbegroting GroenLinks CPB Notitie Aan: Tweede Kamerfractie GroenLinks Datum: 21 september 2016 Betreft: Ex-ante budgettaire effecten tegenbegroting GroenLinks Centraal Planbureau Van Stolkweg 14 Postbus 80510 2508 GM Den Haag

Nadere informatie

Zorguitgaven in perspectief

Zorguitgaven in perspectief Zorguitgaven in perspectief NVZ Jubileumcongres 1 december 2016 Jan Derk Brilman Plv directeur Macro-Economische Vraagstukken en Arbeidsmarkt Inhoud 1. Waarom groeien de uitgaven in de zorg? 2. Hoe wordt

Nadere informatie

Nieuw Haags Peil van 8 oktober

Nieuw Haags Peil van 8 oktober Nieuw Haags Peil van 8 oktober Voor het eerst sinds april 2003 is het CDA in onze peiling weer boven de PvdA gekomen. De uitslag voor de drie grootste partijen ligt heel dicht bij de uitslag van de Tweede

Nadere informatie

WEERSTAND TEGEN TRUMP TOEGENOMEN

WEERSTAND TEGEN TRUMP TOEGENOMEN WEERSTAND TEGEN TRUMP TOEGENOMEN 4 maart 2017 In deze peiling besteedden we speciale aandacht aan vier gebeurtenissen: twee debatten (RTL- en Radio 1-debat), de manier waarop Henk Krol de verlaging van

Nadere informatie

Keuzes in kaart 2013-2017, Een analyse van tien verkiezingsprogramma s op bereikbaarheidseffecten. Behorend bij CPB Boek 5 Keuzes in Kaart 2013-2017

Keuzes in kaart 2013-2017, Een analyse van tien verkiezingsprogramma s op bereikbaarheidseffecten. Behorend bij CPB Boek 5 Keuzes in Kaart 2013-2017 CPB/PBL Achtergronddocument Keuzes in kaart 2013-2017, Een analyse van tien verkiezingsprogramma s op bereikbaarheidseffecten Behorend bij CPB Boek 5 Keuzes in Kaart 2013-2017 November 2012 Peter Zwaneveld

Nadere informatie

en milieu D66 Keuzes in Kaart Een analyse van tien verkiezingsprogramma s Planbureau voor de Leefomgeving Dit is een uitgave van:

en milieu D66 Keuzes in Kaart Een analyse van tien verkiezingsprogramma s Planbureau voor de Leefomgeving Dit is een uitgave van: Keuzes in Kaart 2013-2017 In de aanloop naar de verkiezingen van 12 september 2012 hebben tien politieke partijen - VVD, PvdA, PVV, CDA, SP, D66, GroenLinks, ChristenUnie, SGP, DPK - gevraagd om een analyse

Nadere informatie

Onderzoek. Diversiteit in de Tweede Kamer 2012

Onderzoek. Diversiteit in de Tweede Kamer 2012 Onderzoek Diversiteit in de Tweede Kamer 2012 Nederland heeft een stelsel met evenredige vertegenwoordiging. Op 12 september 2012 waren er vervroegde verkiezingen voor de Tweede Kamer der Staten-Generaal:

Nadere informatie