CHILDREN OF NOWHERE (Ghost Road 2)

Transcriptie

1 CHILDREN OF NOWHERE (Ghost Road 2) Fabrice Murgia & Dominique Pauwels CHILDREN OF NOWHERE (GHOST ROAD 2)

2 Ghost Roads... Fabrice Murgia over het project Ghost Roads In augustus 2010 startten we het project Ghost Roads, nadat ik de Verenigde Staten was doorgereden langs de mythische Route 66 van Chicago richting Los Angeles. Vandaag de dag is deze weg nog slechts een schaduw van wat hij ooit geweest is. Handelaars en toeristen zijn weggetrokken, met uitzondering van enkele zeldzame motels die dienen als blijvende herinnering aan de economische kaalslag, het resultaat van de aanleg van de veel snellere l44 die het land evenwijdig met de Route 66 doorkruist. Tijdens mijn reis voelde ik steeds meer de behoefte om het geheim te doorgronden van deze streek, die bij ieder van ons allerlei soorten beelden oproept. In mijn zoektocht naar de stilte kwam ik voorbij spooksteden als Texas, Arizona, Nieuw Mexico, California. Het waren deze verlaten plekken die me inspireerden om te beginnen schrijven. Het zijn ook deze plaatsen die we vastlegden op beeld. Toen ik terug thuis was, bouwde ik verder op deze notities, bij wijze van reflectie, maar ook vanuit een fascinatie voor wat kan doorgaan als de begraafplaatsen van de Amerikaanse droom. Een jaar later leerde ik componist Dominique Pauwels kennen. Samen met mijn eigen gezelschap Artara en LOD muziektheater, startten we toen Ghost Road. Met een cameraploeg en actrice Viviane de Muynck, keerden we voor 10 dagen terug naar de woestijn, met één duidelijk doel voor ogen: ik wilde de actrice van Ghost Road filmen om deze beelden achteraf te kunnen gebruiken tijdens de voorstelling. Tijdens onze reis interviewde ze mannen en vrouwen die er bewust voor kozen om zich terug te trekken in deze spooksteden. Misschien schuilt daarin wel de eigenheid van de voorstelling: de confrontatie op beeld van Viviane met de CHILDREN OF NOWHERE (GHOST ROAD 2)

3 mensen die we interviewden. Ik ben nu 30. Viviane is er 68. Elk hebben we onze eigen zorgen, elk onze eigen dromen. Naar gelang mijn tekst vorderde, werkte Dominique Pauwels verder aan zijn compositie. Vertrekkende vanuit enkele klassiekers uit de opera, kwam hij tot een geheel eigen universum. Het uitgangspunt voor Dominique was de mate waarin herinneringen beetje bij beetje vervagen, het gevoel van alles vervreemd te zijn. Het is Dominique die Jacqueline Van Quaille erbij vroeg, een mezzosoprane van 78 jaar oud. De voorstelling ging in het najaar van 2012 in première in de Rotterdamse Schouwburg en is vandaag nog steeds op tournee. Op vlak van schriftuur opende Ghost Road voor mij nieuwe wegen in mijn benadering van theater. Bij iedere nieuwe creatie hoop ik die stap naar de ander te zetten, want voor mij is dat de motor van alle fictie. En dit niet alleen voor de antropologische waarde van deze werkwijze, maar evengoed voor de confrontatie die dit teweeg brengt bij de spelers en het verzamelde materiaal, de documentatie die hieruit voortvloeit. Ik droom van een reeks van Ghost Road, met mannen en vrouwen van diverse origines, op plaatsen waar geen mens nog komt. CHILDREN OF NOWHERE (GHOST ROAD 2)

4 Deel twee Creatie januari 2015 Festival Santiago A Mil, Chili Ten noorden van Chili, in de Atacamawoestijn, ligt Chacabuco, een gewezen mijnsite die een opmerkelijk verleden met zich meedraagt. Vandaag de dag telt Chacabuco nog slechts één enkele inwoner. Enkel hij, samen met zijn twee honden. Het is zijn taak, noem het zijn missie, om deze plek te onderhouden, om er de zeldzame reiziger rond te leiden. Twee redenen voert de mens hier naartoe. De fascinatie voor deze spookstad te midden van de woestijn, en vervolgens het voornemen zich erin te verliezen. Anderen willen dan weer de confrontatie aangaan met de geschiedenis om voor eens en voor altijd in het reine te komen met het verleden, met de Geschiedenis van een heel volk. Eind vorige eeuw werden er enkele aanwijzingsborden aangebracht die de geschiedenis van de mijn samenvatten: het succesverhaal van de salpeterwinning, en vervolgens de teloorgang. Hoogtes en laagtes. Pieken en dalen. Slechts 3 regels echter beschrijven dat wat, naar mijn gevoel, de belangrijkste reden is om Chacabuco te bezoeken: Na de staatsgreep vormde Pinochet de mijn om tot een concentratiekamp. Tussen 1973 en 1974 verbleven maar liefst 1800 gevangenen in Chacabuco, voor het merendeel artsen, advocaten, artiesten, professoren en arbeiders, afkomstig uit alle hoeken van Chili. Bij het binnengaan van de mijn krijgen we van de opzichter de toelating om het gastenboek bladzijde na bladzijde te fotograferen, hetgeen ons in staat stelt om in contact te treden met gewezen kampgevangenen, met bewakers, arbeiders en met mensen die op 10-jarige leeftijd vertrokken zijn om een deel van hun kindertijd tussen die muren achter te laten, Chacabuco is een kerkhof van verloren gewaande idealen; een gedicht zonder einde. Het regime dat door Pinochet in Chili werd ingevoerd, liet geen enkele ruimte voor de ontwikkeling van een eigen identiteit, zogezegd omdat alle aandacht eerst en vooral moest uitgaan naar de toekomst. De sociale breuk die hierdoor ontstond, is onherroepelijk; vandaag draait de Chileense economie op twee verschillende snelheden en dat drijft de uitersten steeds verder uit elkaar. Santiago vat zich samen als een bevreemdend nostalgische mengelmoes van kapitalistische grootheidswaanzin met beelden van Allende, de muziek van Jara en de poëzie van Neruda. Niettemin blijven logement, onderwijs en gezondheidszorg slechts beschikbaar voor de rijken.

5 Tegelijk is er een apolitieke beweging opgestaan die op dezelfde golf surft als de Indignados. Deze beweging verenigt de nieuwe generatie Chilenen die rechtstreeks getroffen werden door de ongelijkheden, en die de binnenlandse politiek van de laatste veertig jaar aan de kaak stellen. Wat betreft de eigen economie en identiteit, is Chacabuco mijns insziens dus veel meer dan zomaar een metafoor; de stad dient als antwoord aan een hele generatie van jongeren waar de leidinggevende klasse geen oren naar heeft; jongeren die zich moeten bevrijden van het juk van een systeem waar het niet voor gekozen heeft, opdat het de fundamenten kan leggen van een leefbare wereld; jongeren die zich proberen wapenen tegen een crisis waar zij zelf geen schuld aan hebben. Vandaar ook de noodzaak om deze voorstelling in Chili op te voeren en, niet minder, om deze metafoor binnen onze zalen een stem te geven. Na mijn eerste reis naar Chacabuco Op mijn tocht naar Chacabuco ben ik het huis van Pablo Neruda binnengegaan, op Isla Negra. Een huis met zicht op de oceaan, ooit een ware bron van inspiratie. In diezelfde kamer waar ik ben gaan zitten, stortte Neruda op een septemberochtend, bij het vernemen van het nieuws van de staatsgreep, in elkaar. Te midden van mijn reis, en getekend door tal van memorabele ontmoetingen, gingen we samen met Juan Fuentes Botto, een gewezen politiek gevangene, terug naar Chacabuco, terug naar het concentratiekamp waar hij een deel van zijn leven achter zich liet. Juan vertrouwde ons zijn verhaal toe, een uiterst krachtdadig en beklemmend relaas. Met dit project willen we een brug slaan tussen theater, muziek, reisdagboeken en film. Laat je meevoeren in de schaduw van de avonturen van Juan, de poëzie van Neruda, de stem van Violetta Parra en de poëzie waar een heel volk zich danig mee vereenzelvigde, dat het een bron van hoop werd in hun zoektocht naar een eigen identiteit. Want dat is waar het over gaat in deze nieuwe voorstelling: de manier waarop het ongezegde de overhand neemt, ten koste van de herinnering ; de manier waarop de poëzie argeloos het verleden omarmt opdat onze ogen open gaan en we de weg van de toekomst kunnen inslaan. Fabrice Murgia Schrijver, regisseur

6 In Chili Overeind, uitgeput, weifelende stemmen klinken bevreesd lichtjes verend op de huiveringen van het verleden Uitgehold, dood, buigen de onvindbaren zich voorover Ze aarzelen en rillen Een geluidsinstallatie te midden van de Atacama-woestijn ; schreeuwt en huilt zingt en smeekt dat zij die verdwenen onder het oorlogsgeweld, de moederschoot herwinnen. De lokkende sirenes uit de Atacama-woestijn treffen zich op scène, ze omhullen een actrice, een cellokwartet, een Chileense zangeres, en lossen op Dominique Pauwels Componist

7 De pers over Ghost Road Ghost Road: imposante reis ***** - Kester Freriks, NRC, 21/09/2012 Met Ghost Road heeft Fabrice Murgia een groots kunstwerk voor deze tijd gemaakt: een treur- mis voor het Westen, een geloofsbrief voor iets nieuws. Ghost Road is zo'n zeldzame voorstelling waarin sigaretten niet halfweg worden uitgedrukt, maar in hun volle lengte worden opgerookt. Er is tijd. Er zijn magnifieke beelden, prachtige muziek. En er is de stille overtuigingskracht van De Muynck en Van Quaille. - Wouter Hillaert, De Standaard, 25/09/2012 Wanneer Jacqueline Van Quaille zo schitterend zingt, voel je haar kwetsbaarheid; je merkt dat de kristallijnen schoonheid van haar stem zou kunnen breken, net als de dromen die veel Amerikanen koesterden over een rijker, beter leven.(...) Viviane De Muynck is de belichaming van dit stuk; ze ontroert en verleidt met haar geweldige acteerwerk. Al vanaf het begin van de voorstelling, als ze live op een groot scherm wordt geprojecteerd terwijl ze langzaam vertelt, omgeven door rookwol- ken, neemt ze de toeschouwers mee in het verhaal. Een zeer grote actrice. - Guy Duplat, La Libre Belgique, 27/09/2012 Een van de sterkste theatervoorstellingen van 2012 Focus Knack, 8/1/2014 Ghost Road is vooral visueel een topper, alleen al door de manier waarop in de openings- scène het oplichten van De Muyncks eerste sigaret filmisch naar het grote scherm wordt gekata- pulteerd. De videoprojecties, de zangintermezzo s van Van Quaille en enkele special effects zor- gen ervoor dat Ghost Road elke klassieke monoloog overstijgt. De Gentenaar, 30/01/2014 De pers over Children of Nowhere Naar goede gewoonte combineert Murgia videomateriaal met muziek en theater, bijgestaan door LODcomponist Dominique Pauwels, wiens muziek wordt uitgevoerd door het Ensemble Aton & Armide en sopraan Lore Binon. De video s tonen nu eens nostalgische beelden van de Atacamawoestijn, dan weer emotionele getuigenissen. De doorleefde stem van actrice Viviane De Muynck geeft een fragiele menselijkheid aan het geheel. La Libre, 17/02/2015 Children of Nowhere ontplooit zich als een heilzaam onderzoek, een noodzakelijke terugkeer in onze geschiedenis om een beter begrip van onze maatschappij vandaag te kunnen garanderen. Deze aangrijpende zoektocht via de getuigenissen van Chileense ballingen stelt onvermijdelijk de vraag of het België dat we vandaag kennen deze migranten met even open armen ontvangen zou hebben als ten tijde van Pinochet? Zouden we hen vandaag niet eerder naar gesloten centra sturen? Het is pijnlijk duidelijk dat de tijden veranderd zijn - Le Soir, 18/03/2015

8 CHILDREN OF NOWHERE (Ghost Road 2) Credits Fabrice Murgia / Cie Artara Dominique Pauwels / LOD muziektheater Tekst en regie: Fabrice Murgia Compositie en geluidsinstallatie: Dominique Pauwels Spel: Viviane De Muynck Zangeres: Lore Binon Ensemble: Ensemble Aton' & Armide Regieassistent: Rocio Troc Beelden: Jean-François Ravagnan Video: Giacinto Caponio en Jean-François Ravagnan Licht: Giacinto Caponio Kostuums: Marie-Hélène Balau Research: Vincent Hennebicq en Virginie Demilier Met de medewerking van: Daniel Cordova Technische coördinatie: Matthieu Kaempfer Geluidstechniek: Marc Combas Beeldtechniek: Giacinto Caponio Lichttechniek: Kurt Bethuyne Een productie van Cie Artara & LOD muziektheater, In coproductie met le manège.mons, Mons 2015 Capitale européenne de la Culture, le Théâtre National Bruxelles, le Maillon Théâtre de Strasbourg, le Théâtre de Namur, le Festival Perspectives Saarbrücken, Théâtre Jean Vilar de Vitry-sur-Seine Cie Artara krijgt de steun van Eubelius Fabrice Murgia is artiest in residentie in Théâtre National-Bruxelles

9 CHILDREN OF NOWHERE (Ghost Road 2) Tournee Festival Santiago a Mil : van 10 tem 13 januari CREATIE Festival de Liège : februari 2015 le manège.mons : maart 2015 Festival Perspectives - Saarbrücken : 29 mei 2015 Théâtre du Jeu de Paume Aix-en-Provence: januari 2016 Théâtre National Bruxelles: 29 januari 6 februari 2016 Théâtre Jean Vilar Vitry-sur-Seine: februari 2016 Cultuurcentrum Brugge: 16 februari 2016 Théâtre de Namur: februari 2016 Le Maillon Strasbourg: 2-4 maart 2016 NTGent: 8-9 maart 2016 TU-Nantes: maart 2016 Le Théâtre Scène National de Saint-Nazaire: 25 maart 2016 Rotterdamse Schouwburg: 6 april 2016

10 Cie Artara De jonge acteur/regisseur FABRICE MURGIA ( 1983) wordt nu al beschouwd als een van de belangrijkste theatermakers van Wallonië. Zijn eerste creatie, Le Chagrin des ogres, ontving in 2010 de Prix Odéon Télérama en de Publieksprijs op het Festival Impatience. Als jongste artiste associé aan het Théâtre National maakte hij intussen een reeks indringende voorstellingen waarin hij het zelfen wereldbeeld bevraagt van de huidige, kortom, zijn eigen generatie. Hij doet dit precies aan de hand van de beeldtaal en technologie waar zijn generatie mee vergroeid is. Die technologie wordt in de handen van Murgia een ontleedmes. Zijn multimediale aanpak en cinematografische beeldtaal verleidt, verwart en ontregelt. Zijn vertelvorm maakt de vervreemding tastbaar van een generatie die zich meer thuis voelt in de virtualiteit van het internet dan in de wereld zelf. "Ik stel mezelf niet de vraag of ik politiek ben of niet. Dat ben ik onvermijdelijk, zegt Murgia. Voor LOD breidt hij zijn politiek en artistiek onderzoeksveld uit met Ghost Road, het vertrekpunt voor een langere samenwerking waarin hij zijn kijk werpt op wat er rest wanneer een menselijke samenleving ten prooi valt aan economisch, politiek of ecologisch verval. LOD muziektheater LOD muziektheater is een Gents productiehuis voor opera en muziektheater, een creatieve thuis voor artiesten. LOD engageert zich om trajecten uit te zetten op lange termijn; met componisten zoals Kris Defoort, Daan Janssens, Jan Kuijken, Vasco Mendonça, Dominique Pauwels en Thomas Smetryns, en met regisseurs Josse De Pauw en Inne Goris. Daarnaast staan onze deuren open voor zij die ons artistieke pad kruisen, altijd verrassend maar nooit toevallig; Patrick Corillon, Pieter De Buysser, Denis Marleau, Fabrice Murgia, François Sarhan. Ons huis wil een overkoepelend platform zijn voor al deze kunstenaars, en wil hen de middelen bieden om hun ideeën uit te werken. Al 25 jaar creëren we producties die vaak toonaangevend bleken voor het hedendaagse landschap van opera en muziektheater. The Woman who Walked into Doors en House of the Sleeping Beauties (Kris Defoort, Guy Cassiers), Die Siel van die Mier en De Gehangenen (Josse De Pauw & Jan Kuijken), Muur (Inne Goris, Dominique Pauwels), Ghost Road (Dominique Pauwels, Fabrice Murgia), The House Taken Over (Katie Mitchell, Vasco Mendonça), An Old Monk (Josse De Pauw, Kris Defoort), zijn slechts enkele voorstellingen die onze brede visie belichamen. De resultaten die voortvloeien uit deze artistieke samenwerkingen, laten zich niet in hokjes plaatsen en blijven lang nazinderen. LOD richt de blik resoluut op wat komt, onder andere door ons engagement voor jong talent. Via het European Network of Opera Academies werken we mee aan de toekomst van muziektheater: enoa garandeert kwalitatieve workshops voor jonge artiesten en biedt de mogelijkheid tot duurzame uitwisselingen tussen internationale operahuizen. Gent is waar het allemaal begon, ooit, met Lunch Op Donderdag. Met de passie voor muziektheater. Daarnaast vormen internationale samenwerkingen van bij het begin een basis van ons werk. LOD muziektheater, een internationaal productiehuis en een creatieve thuis blik op de wereld, Gent Made.

11 Contact LOD muziektheater Valérie Martino Artistieke ontwikkeling en internationale relaties + 32 (0) Rodrigo Albea Spreiding en externe relaties +32 (0) Cie Artara / Fabrice Murgia Virginie Demilier Zakelijke leiding v.demilier@artara.be + 32 (0)