IFRS 16, LEASEOVEREENKOMSTEN, DE IMPACT OP UW ONDERNEMING

Transcriptie

1 IFRS 16, LEASEOVEREENKOMSTEN, DE IMPACT OP UW ONDERNEMING STATUS UPDATE JUNE 2016

2 INHOUD WAT WAS DE NOODZAAK VOOR DEZE REGEL? 3 OP WIE IS DE NIEUWE REGEL VAN TOEPASSING? 3 WAT BETEKENT DE NIEUWE REGEL VOOR U ALS HUURDER? 3 TOELICHTING OP ENKELE KERNCONCEPTEN 4 WAT MOET U DOEN BIJ CONTRACTVERANDERING? 5 OVERIGE GEVOLGEN VAN DE NIEUWE REGEL 7 EERSTE TOEPASSING 8 PRESENTATIE & TOELICHTINGEN 8 VOORBEELDEN 9 WAT KUNT U VERWACHTEN VAN ARVAL? 13 BIJLAGE 14 Op 13 januari 2016 heeft de International Accounting Standards Board (IASB) IFRS 16 Leaseovereenkomsten gepubliceerd. Hiermee is het project van herziening van de administratieve verwerking van leaseovereenkomsten afgerond. IFRS 16 zal een aanzienlijk effect hebben op de jaarrekening van huurders wereldwijd. De nieuwe regel, die geldt voor verslagperiodes die beginnen op of na 1 januari 2019, vereist dat huurders leaseovereenkomsten op de balans verantwoorden door gebruiksrecht en leaseverplichting als actief op te nemen. De veranderde regel heeft wereldwijd invloed op bedrijven die IFRS toepassen: beursgenoteerde bedrijven en hun dochterondernemingen. Uitzonderingen, kortlopende leaseovereenkomsten (< 12 maanden) en leaseovereenkomsten met een lage waarde (< USD 5.000), zullen de impact voor sommige bedrijven beperken. NU Risk and Reward De partij die het economisch risico draagt, neemt de materiële vaste activa op in de balans. MORGEN Right of Use Indien de huurder beschikkingsrecht heeft over het object, dan neemt de huurder het gebruiksrecht als actief op in de balans. 2

3 WAT WAS DE NOODZAAK VOOR DEZE REGEL? Financieringsstructuren waarbij belangrijke kapitaalmiddelen en bedrijfsmiddelen niet op de balans stonden, vormen een bron van zorg voor internationale toezichthouders. De toezichthouders willen deze twee soorten lease op dezelfde manier behandelen. Zij beschouwen het economisch belang van Full operationele lease van bedrijfsmiddelen net zo groot als dat van een financiële lease. De doelstelling van de IASB is grotere transparantie in de financiële verslaggeving. Door de introductie van de nieuwe regel wordt het gemakkelijker om een vollediger beeld te krijgen van de activa en passiva van een onderneming. OP WIE IS DE NIEUWE REGEL VAN TOEPASSING? De nieuwe regel geldt voor alle ondernemingen die IFRS toepassen voor verslaggevingsdoeleinden (over het algemeen wereldwijd beursgenoteerde ondernemingen en hun dochterondernemingen en financiële instellingen zie bijlage) en in sommige landen voor lokale verslagleggingsbehoeften. Entiteiten die op dit moment volgens USGAAP verslag doen, dienen de Accounting Standard Update voor leasecontracten, ASU uitgegeven in februari 2016, toe te passen. Hierdoor worden ook de meeste leasecontracten op de balans verantwoord, maar met kleine verschillen ten opzichte van IFRS 16 op het gebied van kostenverantwoording 3

4 WAT BETEKENT DE NIEUWE REGEL VOOR U ALS HUURDER? De nieuwe verslaggevingsregel vereist dat een huurder activa en passiva op de balans opneemt voor alle geïdentificeerde leaseovereenkomsten, met inbegrip van leasecontracten met looptijd van meer dan 12 maanden en/of met een vermogenswaarde van meer dan USD De activa en passiva met betrekking tot leasecontracten worden respectievelijk gebruiksrechten (right of use) en leaseverplichtingen (lease liability) genoemd. De leaseverplichting is de contante waarde van de minimale betalingen over de leasetermijn. Het gebruiksrecht houdt de leaseverplichting in, verhoogd met in het bijzonder: eventuele leasebetalingen die zijn gedaan op of voor de aan vangsdatum; initiële directe kosten die door de huurder zijn gemaakt. De leasebetalingen die worden gebruikt om het gebruiksrecht en de leaseverplichting te bepalen mogen geen niet-leasecomponenten omvatten. Bij voertuigleases betreffen niet-leasecomponenten meestal zaken als onderhoud, verzekering, schadeafhandeling, pechhulp en overige vergoedingen voor verleende diensten. Deze zaken dienen te worden verantwoord op dezelfde wijze als op dit moment wordt gedaan. Uit praktisch oogpunt mag de lessee ervoor kiezen per categorie van onderliggende activa niet-leasecomponenten niet te scheiden van leasecomponenten en in plaats daarvan elke leasecomponent en eventuele verbonden niet-leasecomponenten als één leasecomponent te verantwoorden. Leasebetalingen omvatten vaste, niet-opzegbare betalingen voor lease-elementen, verschuldigde bedragen op basis van restwaardegaranties, bepaalde soorten voorwaardelijke betalingen en verschuldigde bedragen tijdens optionele periodes, voor zover verlenging redelijk zeker is. Toekomstige leasetermijnen dienen te worden omgerekend naar een netto contante waarde. Deze berekening kan worden gemaakt met behulp van een van twee toegestane rekenrentes: de marginale rentevoet van de lessee. Dit is de rentevoet die de lessee zou betalen als hij de voertuigen zelf zou moeten financieren over een vergelijkbare periode met een vergelijkbare zekerheid of de zogenoemde impliciete rente voet. 4

5 In periodes daarna wordt de leaseverplichting verantwoord op vergelijkbare wijze als een financiële verplichting, met behulp van de effectieve-rentemethode. Het gebruiksrecht wordt verantwoord op vergelijkbare wijze als een gekocht actief en meestal lineair afgeschreven. Deze moet worden getoetst voor bijzondere waardevermindering in overeenstemming met IAS 36. Deze administratieve verslaglegging wordt gekwalificeerd als de zogenaamde de-linked approach. Wanneer IAS 17 IFRS 16 wordt... Huidige IAS 17 Winst-en-verliesrekening Leasetermijn IFRS 16 Winst-en-verliesrekening Afschrijving Rente Uitgaande kasstroom = Kosten winst-en-verliesrekening Gelijkblijvende impact op winst-en-verliesrekening Uitgaande kasstroom <> Kosten winst-en-verliesrekening Frontloading van kosten in winst-enverliesrekening Balans Balans Gebruiksrecht Leaseverplichting NIETS Mutatie activa = afschrijving gebruiksrecht Mutatie passiva = terugbetaling leaseverplichting 5

6 TOELICHTING OP ENKELE KERNPUNTEN De nieuwe verslaggevingsregel vereist dat een lessee activa en passiva op de balans opneemt voor alle geïdentificeerde leaseovereenkomsten. Leaseovereenkomsten met een looptijd van minder dan 12 maanden en leaseovereenkomsten met een lage waarde (< USD 5.000) zijn uitgezonderd van deze verplichting. De verplichting wordt aanvankelijk gewaardeerd als de contante waarde van de toekomstige leaseverplichtingen over de leasetermijn. De leaseverplichting omvat vaste, niet-opzegbare betalingen voor leaseelementen, verschuldigde bedragen op basis van restwaardegaranties, bepaalde soorten voorwaardelijke betalingen en verschuldigde bedragen tijdens optionele periodes, voor zover verlenging redelijk zeker is. WAT ZIJN DE VASTE, NIET-OPZEGBARE BETALINGEN De nieuwe standaard sluit variabele leasebetalingen (met uitzondering van betalingen gekoppeld aan index en rente) uit voor berekening van de leaseverplichting bij aanvang. Alle andere variabele elementen moeten worden geboekt in de winst-en-verliesrekening Achterstallige huur en eindafrekeningen worden rechtstreeks geboekt op de winst-en-verliesrekening en worden niet opgenomen in de berekening van gebruiksrecht en leaseverplichting. 6

7 WAT IS EEN GEÏDENTIFICEERDE LEASE? De nieuwe standaard maakt onderscheid tussen een leasecontract en een servicecontract. Een leasecontract omvat het gebruikersrecht van een geïdentificeerd voertuig: gedurende het contract bepaalt de klant hoe en wanneer het voertuig wordt gebruikt het voertuig is duidelijk geïdentificeerd, bijvoorbeeld door middel van een kentekenplaat. Sommige leasecontracten kunnen gekwalificeerd worden als servicecontracten, uitsluitend als de leverancier het recht heeft om het voertuig te vervangen, dit recht is niet slechts een theoretische contractvoorwaarde het gebruik van dit recht wordt eenvoudig en vaak toegepast door de leverancier de leverancier heeft een reëel voordeel uit dit gebruik Hoe moet de leasetermijn met optie tot verlenging worden gedefinieerd? Dit geldt wanneer er een reële economische stimulans is voor de klant om de lease te verlengen: In het geval van een vastgoedlease, bijvoorbeeld, is er voor huurders die veel investeren in het opknappen van kantoren, een reële economische stimulans om de lease te verlengen Daarentegen is er bij autolease, zelfs wanneer de gehuurde voertuigen aan persoonlijke wensen worden aangepast, nog steeds een grote stimulans om een nieuw voertuig te nemen in plaats van de oude te houden Dus in de meeste gevallen, in onze sector, moet de leasetermijn de termijn zijn die in het contract is gespecificeerd De zogenoemde informele verlengingen en voortijdige inname dienen niet te worden meegerekend in de leasetermijn. 7

8 WAT MOET U DOEN BIJ CONTRACTVERANDERING? De nieuwe verslaggevingsregel vereist dat de lessee de leaseverplichting opnieuw beoordeelt: door de herziene leasetermijnen te berekenen met behulp van een herziene rekenrente als er een verandering is in de leasetermijn: de lessee zal de herziene leasebetalingen bepalen op basis van de herziene leasetermijn In andere woorden: ongeacht wanneer en voor hoelang de termijn verandert; herbeoordeling is noodzakelijk. of door de herziene leasebetalingen om te rekenen met behulp van een onveranderde rekenrente als er een verandering is in de toekomstige leasetermijnen, als gevolg van een verandering in een index of rente die is gebruikt om die termijnen te bepalen De verandering in kilometrage kan worden gelijkgesteld met een verandering in een index. Als vereenvoudiging wordt de laatst bekende rente gebruikt om kasstromen om te rekenen naar contante waarde. Een huurder zal het bedrag van de herbeoordeling van de leaseverplichting als een aanpassing op het gebruiksrecht opnemen. De boeking is balans naar balans. De lessee dient ook de afschrijving van de leaseverplichting en van het gebruiksrecht te herberekenen over de resterende looptijd 8

9 9

10 OVERIGE GEVOLGEN VAN DE NIEUWE REGEL De partij die het gebruiksrecht (economisch eigendom) van het actief heeft, in dit geval de lessee, verantwoordt het gebruiksrecht met betrekking tot het actief op de balans. De partij (lessor) die het economische risico draagt (risico en beloning), blijft het volledig eigendom op de balans opnemen. Voor de lessor verandert er dus feitelijk niets. De verplichting voor waardering op de balans begint op het tijdstip van aangaan van het contract / de verplichting. De nieuwe standaard geldt voor zowel lease- als huurcontracten met een minimale looptijd van meer dan twaalf maanden. Ook contracten die worden aangegaan voor een korte periode en tussentijds verlengd worden naar een periode langer dan 12 maanden, moeten opgenomen worden op de balans. Objecten met een nieuwwaarde lager dan USD zijn uitgesloten. Ook contracten met een looptijd korter dan 12 maanden zijn vrijgesteld van de nieuwe standaard. Actief op Balans lessee of Actief op Balans lessor Leaseovereenkomsten inzake tablets en pc s, kleine kantoormeubelen en telefoons zijn vrijgesteld Voertuigen hebben nooit een lage waarde, ook tweedehandsvoertuigen niet. Kortlopende huurcontracten zijn vrijgesteld 10

11 De impact van de nieuwe standaard op het eigen vermogen en de bedrijfsresultaten zullen over het algemeen beperkt zijn. Wel zullen de financiële ratio s van uw organisatie wijzigen. De mate van dit effect is vanzelfsprekend per organisatie verschillend en hangt sterk samen met de omvang van het aantal geleasede auto s evenals de overige activa op de balans. 11

12 EERSTE TOEPASSING IFRS 16 Leasing biedt de lessees een tweetal mogelijkheden voor de conversie van bestaande leasecontracten naar right of use en lease liability 1- Aangepaste retrospectieve benadering (geen vergelijking met 2018), 2 opties: De keuze van optie (A of B) dient te worden geselecteerd per contract. A- Per 01/01/2019 berekenen van de netto boekwaarde van de (toekomstige) leaseverplichting (d.w.z. de contante waarde van de resterende leasebetalingen). Het te hanteren rentepercentage is de marginale rentevoet van de lessee per 01/01/2019. Right of use = Lease Liability Of B- Per 01/01/2019 berekenen van de netto boekwaarde van de lease liability (d.w.z. de contante waarde van de resterende leasebetalingen) met behulp van de marginale rentevoet van de lessee per 01/01/2019. Per 01/01/2019 herberekenen van de nettoboekwaarde van de right of use alsof de regel is toegepast sinds de start datum van het contract met gebruikmaking van de marginale rentevoet van de lessee per 01/01/2019. Het verschil tussen de verplichting en het gebruiksrecht wordt verdisconteerd in het eigen vermogen. 2- Volledige retrospectieve benadering met aanpassing van vergelijkende informatie (toepassen van IAS 8): Per 01/01/2018 herberekenen van de nettoboekwaarde van de leaseverplichting met gebruikmaking van de historische rentevoet, Per 01/01/2018 herberekenen van de nettoboekwaarde van de right of use met gebruikmaking van de historische rentevoet. Berekenen van de impact op de winst-en-verliesrekening van 2018, en waardering van de openingsbalans per 01/01/2019 van de nettoboekwaarde van de leaseverplichting en het gebruiksrecht. 12

13 WANNEER IS DE NIEUWE REGEL VAN TOEPASSING Vanaf 1 januari 2019 dienen cijfers conform de nieuwe standaard gepresenteerd te worden. Eerder toepassen van de nieuwe standaard is vanaf 1 januari 2018 toegestaan voor organisaties welke IFRS 15 (Revenue recognition) toepassen. Op de implementatiedatum moet de nieuwe standaard ten minste worden toegepast op alle leasecontracten die voorheen als een Operational lease (OL)-contract in IAS 17 zijn gedefinieerd. OL-contracten met een resterende looptijd van minder dan 12 maanden mogen buiten beschouwing worden gelaten. PRESENTATIE & TOELICHTINGEN Balans Right of Use Afschrijving van Right of Use(kosten) Liability to pay Materiële activa of afzonderlijke vermelding Materiële activa of afzonderlijke vermelding Winst- en verliesrekening Rente op verplichting Overige leaseovereenkomsten (lage waarde, kortlopend, variabel deel) 2 afzonderlijke posten na EBITDA Dit is een groot voordeel van de IFRS 16-regel => toename van de EBITDA ten opzichte van IAS 17 Overeenkomstig huidige manier van verwerking 13

14 TOELICHTINGEN Indien right of use en de lease liability niet afzonderlijk worden weergegeven op de balans, dient de toelichting informatie te bevatten in welke categorie / rubriek de op de balans deze zijn opgenomen. Voor elke verslagperiode moeten de toelichtingen ook vermelden: - Afschrijving op right of use per categorie - Rentekosten voor leaseverplichtingen - Kosten in verband met overige leaseovereenkomsten - Boekwaarde van right of use aan het einde van de periode per categorie Overige kwalitatieve en kwantitatieve informatie zoals: - Karakter van de leaseactiviteiten - Toekomstige uitgaande kasstromen die niet tot uitdrukking komen in de leaseverplichtingen Variabele leasebetalingen Verlengingen & opties voor beëindiging Restwaardegaranties Toezeggingen op nog niet gestarte leaseovereenkomsten - Beperkingen of convenanten verbonden aan leaseovereenkomsten - Transacties inzake sale & leaseback - Impact op winst-en-verliesrekening in verband met subleasing of sale & leaseback - Toevoegingen aan gebruiksrechten - Uitgaande kasstroom voor leaseovereenkomsten - Looptijdanalyse van leaseverplichtingen Toepassing van uitzondering voor kortlopend leasecontracten & contracten met een lage waarde dient te worden vermeld 14

15 HIERONDER ENKELE VOORBEELDEN OM INZICHT TE KRIJGEN IN DE IMPACT Op de voorgaande pagina s werden de belangrijkste veranderingen beschreven die het gevolg zijn van deze nieuwe verslaggevingsregel. Laten we nu naar de voorbeelden kijken om meer inzicht te krijgen in de impact van deze nieuwe benadering op de winst-en-verliesrekening en de balans. Uitsplitsing van kosten Het onderstaande diagram toont deze uitsplitsing (wanneer gegevens beschikbaar) zijn. HUURSOM afschrijving kosten rente SERVICES Onderhoud en banden verzekering vervangende auto vergoedingen en administratiekosten motorrijtuigenbelasting brandstof pechhulp 15

16 Impact op de balans Er is geen verandering in de servicecomponent. De huurcomponenten moeten echter worden gebruikt om de leaseverplichting en het gebruiksrecht te berekenen. Het berekende gebruiksrecht en de leaseverplichting worden beide opgenomen op uw balans. De right of use moet worden afgeschreven over de looptijd van de lease, lineair, en de leaseverplichting wordt vervolgens verminderd met de leasebetalingen en verhoogd met de rentekosten. BALANS VAST ACTIEF Gebruiksrecht van het actief initieel: netto contante waarde HUURSOM plus posten zoals hierboven beschreven afschrijving = straight-lineair VERPLICHTING Verplichtin om te betalen Leaseverplichting initieel: netto contante waarde HUURSOM aflossing en rente: annuïtair 16

17 MODEL BEREKENING Om te verduidelijken welke impact het toepassen van de nieuwe regels heeft op de balans en de winst-en-verliesrekening, geven we hieronder twee voorbeelden. Standaardsituatie Aankoopprijs EUR 27,902 Restwaarde EUR 8,400 Theoretisch marginale rentevoet 6% Looptijd contract 48 months Huursom EUR 500 (afschrijving kosten en rente) NETTO CONTANTE WAARDE = EUR 21,290 Balans Initieel Jaar 1 Jaar 2 Jaar 3 Jaar 4 Totaal Actief: Right of Use Verplichtingen: lease liability Winst- en verliesrekening Afschrijving Rente Totaal Cashflow* Financiële kosten Totaal Verschil tussen oude en nieuwe regels Jaarlijks Cumulatief / /

18 HERCALCULATIE (CONTRACTVERANDERING) Na 12 maanden (ultimo jaar 1) wordt het contract aangepast met de volgende parameters: Nieuwe contractduur: 52 maanden ( resterende maanden) Nieuwe leasetermijn: EUR 476 per maand (lineaire hercalculatie) Nieuwe restwaarde: 7 EUR 600 Theoretische marginale rentevoet: 6% Initieel Jaar 1 voor hercalculatie Impact hercalculatie Jaar 1 na hercalculatie Jaar 2 Jaar 3 Jaar 4 Jaar 5 Totaal Balans Actief: Right of Use Verplichtingen: lease liability Winst- en verliesrekening Afschrijving Rente Totaal Cashflow* Financiële kosten Totaal Verschil tussen oude en nieuwe regels Jaarlijks Cumulatief De impact van deze hercalculatie is als volgt: Wijziging van de leaseverplichting door de nieuwe huur en de nieuwe duur (+ EUR 794) en als gevolg de gebruiksrechtwaarde voor hetzelfde bedrag Wijziging van de afschrijving gebruiksrecht Wijziging van de financiële afschrijving leaseverplichting 18

19 WAT KUNT U VERWACHTEN VAN ARVAL? Operational lease blijft in de toekomst een waardevolle bron van financiering. De nieuwe regels plaatsen een extra administratieve last op u voor alles wat u leaset. Wij beschouwen het als onze taak om onze toezegging aan u te blijven nakomen: om u zoveel mogelijk te ontzorgen en u alle relevante informatie en rapportage te leveren die u nodig hebt om de nieuwe regel toe te passen. Samengevat, ongeacht de verslaggevingsbenadering biedt een operationele lease u nog steeds aanzienlijke voordelen: de zekerheid van vaste maandtermijnen; geen oplopende kapitaallasten voor de aankoop van activa; geen activarisico; geen onderhoudsrisico (indien u kiest voor gegarandeerd onderhoud); aanvullende diensten van Arval. De volgende stappen Arval legt zich er volledig op toe begin 2018 klanten een zo eenvoudig mogelijke rapportageoplossing te leveren. Arval blijft u op de hoogte houden over de introductie van de nieuwe regel en de voortgang op het gebied van het creëren van alle toepasselijke rapportages. Als u echter vragen heeft, neem dan contact op met uw accountmanager. Arval adviseert huurders bovendien de methodes die zij willen gebruiken voor verantwoording van de leaseverplichting en het gebruiksrecht zo snel mogelijk met hun accountant af te stemmen. 19

20 DISCLAIMER This paper aims to give some general information on the new IFRS 16 accounting standard. It is not meant to give a full and detailed interpretation of the rules mentioned. Many items still need to be investigated and may for that reason by subject to future changes. Final implementation in your financial statements are subject to review by your auditor.