Vaccinatie tegen A/H1N1v Mexicaanse griep. Informatie voor de huisarts en de huisartsenkring

Transcriptie

1 Vaccinatie tegen A/H1N1v Mexicaanse griep Informatie voor de huisarts en de huisartsenkring Wijzigingen 9/12/2009 Advies ivm tweede dosis bij kinderen: zeker wachten met toediening tot update advies EMEA eind december. Eind december herbekijkt EMEA haar advies ivm de noodzaak van toediening van een tweede dosis aan kinderen jonger dan 10 jaar. Tot dan is een afwachtende houding raadzaam. Dit advies lijkt afwijkend van een eerder advies van het griepcommissariaat, maar is het ook niet helemaal: "tot op heden is een tweede dosis nodig; het minimum interval tussen twee dosissen is drie weken (maar mag zeker meer zijn)" Daarom: Advies om de volgende update van EMEA af te wachten en de implementatie van de tweede dosis (indien nog nodig) pas daarna te plannen. 09/11/2009 p.8 Dit heeft wel tot gevolg dat de huisartsen dubbel moeten registreren: in eigen EMD en in ehealth. Er wordt momenteel nog bekeken in hoeverre automatische uitwisseling tussen EMD pakketten en ehealth mogelijk zouden zijn. Er wordt ook bekeken of groepsgewijs uploaden van *.csv tabellen mogelijk is. Meer hierover van zodra de informatie beschikbaar wordt. Nieuwe informatie over exportmodule vanuit de EMD paketten. 30/10/2009 p.9 3 de betalersregeling kan niet systematisch bij iedereen worden toegepast. Enkel bij patiënten die voordien reeds van de derdebetalersregeling genoten. Er is sprake van dat deze regel voor alle patiënten mag toegepast worden tijdens georganiseerde vaccinatiedagen/ blokken in een vaccinatiecentrum. Dit moet echter nog bevestigd worden door het kabinet van Minister Onckelinx. Derde betalers regeling mag enkel toegepast worden volgens de regels die gelden voor andere prestaties. 29/10/2009 Verwijzingen naar informatiefolder nà vaccinatie en infobrochure voor de vaccinatoren (blz 5) Info rond bijwerkingen Pandemrix (pagina 6) Info over wat u kan doen indien u niet over een elektronische kaartlezer beschikt (pagina 14). 27/10/2009 Bijlagen: bijgevoegd: uitnodigingsbrief patiënten voor vaccinatiemoment/dag

2 26/10/2009 p.5 midden: woensdag 4 november zaterdag 7 november p 8 onderaan: Financiering derdebetalingsregeling gewijzigde p 9. onderaan: begin november na 7 november p 10 onderaan: vanaf begin november vanaf 7 november Bijlagen : bijgevoegd : bijlage 3 : informatiebrief over vaccinatie toe te voegen bij uitnodigingsbrief

3 Vaccinatie tegen A/H1N1v Mexicaanse griep Informatie voor de huisarts en de huisartsenkring Inhoud Doelgroepen vaccinatie... 2 Voor België zijn deze groepen als volgt gedefinieerd:... 3 Personen die niet tot de doelgroepen behoren... 3 Kalender... 4 Vaccins en materiaal... 4 Materiaal... 4 Toediening... 5 Contra indicaties... 5 Voorzorgen... 6 Anafylactische shock... 6 Diagnose ernstige anafylaxis... 7 Aanpak... 7 Simultane toediening/ interval met andere vaccins zoals seizoensgriep... 7 Registratie... 8 Registratie in ehealth... 8 Benodigde data... 8 Financiering... 9 Organisatie Bereken de werkbelasting Voorstel van organisatie Communicatie Nuttige links Bijlagen

4 Inleiding Dit draaiboek is opgesteld op basis van de gegevens die vandaag gekend zijn. Dit draaiboek zal regelmatig bijgewerkt worden. Gelieve het dan ook regelmatig te raadplegen om op de hoogte te blijven van de laatste richtlijnen. Om de risicogroepen tegen A/H1N1v Mexicaanse griep te beschermen zullen ze vanaf begin november kunnen gevaccineerd worden. De vaccinatie zal grotendeels doorgaan bij de huisartsen, daar ze de logische vaccinatoren zijn van personen met risicofactoren op complicaties. Wij zien ze jaarlijks voor de seizoensgriepvaccinatie. Er zijn echter enkele doelgroepen voor de Mexicaanse griepvaccinatie die door de huisarts minder goed bereikt worden: leerkrachten, crèchepersoneel en onthaalouders, vrouwen in een programma van kunstmatige bevruchting, jonge kinderen met risicofactoren. De ziekenhuizen zullen ook instaan voor het vaccineren van patiënten met comorbiditeit waardoor huisartsen ze moeilijk bereiken: bijv. dialysepatiënten, oncologische patiënten, langdurig gehospitaliseerden, mucoviscidose, Tot op heden zullen deze groepen ook door de huisarts worden gevaccineerd, maar onderzoekt de overheid de mogelijkheden dat door CLB (leerkrachten), K&G (onthaalouders/crèchepersoneel), pediaters ook vaccins kunnen worden toegediend. Dit is nog in onderzoek. Enkele basisbegrippen 1. De vaccinatie is gratis voor de burgers. 2. De huisartsen vaccineren met respect voor de koudeketen. 3. Vaccinaties worden zo georganiseerd dat de verspilling tot het minimum wordt herleid (vials met 10 dosissen). 4. Registratie van elke toegediende dosis is noodzakelijk voor de farmacovigilantie. Doelgroepen vaccinatie De doelgroepen zijn momenteel geselecteerd op basis van epidemiologische gegevens van landen waar pandemisch A/H1N1v reeds heeft gecirculeerd en op basis van de aanbeveling van de WHO 1 hierover. Er wordt in alle landen gevraagd om een prioriteitenlijst te maken die kan gebruikt worden in geval van gebrek aan vaccins

5 Voor België zijn deze groepen als volgt gedefinieerd: 1. Alle personen met medische risicofactoren vanaf de leeftijd van zes maanden a. patiënten met een chronische ziekte die het ademhalingsstelsel aantast, zoals astma, chronisch obstructief longlijden (COPD), mucoviscidose, bronchodysplasie; b. patiënten met een chronische hartaandoening met uitzondering van niet gecompliceerde hypertensie; c. patiënten met diabetes; d. patiënten met een chronische neuromusculaire aandoening; e. patiënten die lijden aan een ernstige neurologische stoornis (bijvoorbeeld cerebrale paralyse); f. patiënten met matige tot ernstige nier of leverinsufficiëntie; g. patiënten met immunosuppressie wegens ziekte of een behandeling; h. patiënten met een erfelijke metabole stoornis; 2. Alle mensen die beroepshalve in aanraking komen met zieken (bv. Thuisverpleging, praktijkassistent, kinesisten, apotheker, ). 3. Alle onderwijzend personeel van kleuterschool, basisschool en middelbare school; alle kinderopvangpersoneel. 4. Zwangere vrouwen in het tweede en derde zwangerschapstrimester. 5. Vrouwen die in een programma zitten voor kunstmatige bevruchting. 6. Ouders van kinderen jonger dan zes maanden, of personen die op dergelijke kinderen passen. Personen die niet tot de doelgroepen behoren Het wordt afgeraden om personen die niet tot deze doelgroepen behoren te vaccineren. Ten eerste om doelmatig met de beperkte hoeveelheid van vaccins om te gaan. Daarnaast is het ook belangrijk om zich te houden aan de doelgroepen uit medico legaal standpunt. Complicaties van het vaccin bij personen die niet tot de doelgroepen behoren kunnen een probleem van aansprakelijkheid veroorzaken. Workload In een gemiddelde praktijk van 1000 patiënten zullen 25% van de GMD houders tot de 1e groep behoren namelijk patiënten met een medische risicofactor. 3

6 Kalender Het verzorgend personeel van de ziekenhuizen en de huisartsen zullen in een eerste fase worden gevaccineerd. Om de huisartsen in deze eerste fase te vaccineren werd door het influenza commissariaat een bericht verzonden naar alle kringvoorzitters. Zij kunnen nu reeds door een simpele e mail naar supply@health.fgov.be de nodige vaccins voor gebruik in de kring bekomen. De kring organiseert dan een vaccinatiesessie voor haar leden. Kringen kunnen er ook voor kiezen om hun leden in het ziekenhuis te laten vaccineren. Hiervoor zullen lokale afspraken moeten gemaakt worden. Begin november start de vaccinatie van de patiënten met een medische risicofactor. Elke huisarts kan nu reeds in de mate van het mogelijke reeds een lijst aanleggen van de patiënten met een medische risicofactor. Vaccins en materiaal Al de vaccins die de Belgische overheid heeft aangekocht zijn Pandemrix van GSK. Zie voor gedetailleerde informatie en productkenmerken op de website van EMEA (European Medicines Agency) 2. Materiaal Het materiaal (vaccins, injectiemateriaal, informatiebrochures), wordt door de lokale apotheker gratis afgeleverd aan de huisartsen op voorschriften met vermelding: voorschrift voor de urgentietrousse. De artsen kunnen hun bestelling eventueel laten afhalen door een derde persooon, op voorwaarde dat de naam van deze persoon op de achterkant van het voorschrift staat vermeld. Het materiaal wordt geleverd in twee zakjes: 1. Verpakking A bevat het vaccin: één flacon met 10 dosissen antigeen, en één flacon met 10 dosissen adjuvans. Deze verpakking dient de koudeketen te respecteren. 2. Verpakking B bevat het injectiemateriaal (spuitjes en naalden), materiaal om de flacons te mengen (spuiten 5 ml, optreknaalden ) en bijhorende bijsluiters en stickers. Informatiebrochures kunnen door de huisartsen bij de lokale apothekers gratis worden bekomen. De apotheker dient de aflevering te registreren (naam van de voorschrijver, datum, aantal verpakkingen A en B). 2 combined h832nl.pdf 4

7 Het staat vast dat er voldoende vaccins beschikbaar zullen zijn in de apotheken op zaterdag 7 november. Per week mag elke arts 100 dosissen bestellen en afhalen, om billijke verdeling onder de collega s te vrijwaren. Dit doet hij door een simpel voorschrift te maken. Het is zinvol om op voorhand reeds de bestelling te plaatsen bij uw lokale apotheker, met respect voor de maximale bestelling. Pandemrix bestaat uit een flacon met antigeen en een flacon met adjuvans. Onopgelost wordt het bewaard in de koelkast op temperatuur tussen C. Bijkomde informatie vindt u in het document Oplossen dient te gebeuren als de beide flacons op kamertemperatuur zijn. Wanneer opgelost bevat 1 flacon 10 dosissen aan 0,5 cc per dosis. Na oplossing is het vaccin nog 24 uur houdbaar, om het even waar het bewaard werd, in of buiten de koelkast, maar niet boven 25 C. De opgeloste vaccins kunnen op voorhand opgetrokken worden in een spuit, en blijven dan 24 uur houdbaar. Toediening De toediening gebeurt intramusculair. Vanaf de leeftijd van 6 maanden en jonger dan 10 jaar: 2 dosissen van 0,25 ml met een minimum interval van drie weken. Vanaf de leeftijd van 10 jaar wordt momenteel een dosis van 0,5 ml vooropgesteld. Na de toediening blijft de patiënt 15 minuten onder toezicht. U kan hem de informatiebrochure meegeven : Contra indicaties Pandemrix mag niet worden toegediend: aan patiënten die eerder een anafylactische reactie (ernstige allergische reactie) hebben gehad op een van de bestanddelen van het vaccin of op een van de bestanddelen waarvan heel kleine sporen in het vaccin aanwezig zijn: o eieren, o kippeneiwit, o ovalbumine (een proteïne in eiwit) o formaldehyde, o gentamicinesulfaat (een antibioticum) o natriumdeoxycholaat. Tijdens het eerste trimester van de zwangerschap (uitstellen) Tijdens een acute ziekte of koorts (uitstellen) 5

8 Zoals alle geneesmiddelen kan Pandemrix bijwerkingen veroorzaken, hoewel niet iedereen deze bijwerkingen krijgt. Allergische reacties kunnen bij vaccinatie voorkomen, in zeldzame gevallen leidend tot shock. Artsen zijn op de hoogte van deze mogelijkheid en hebben noodbehandeling beschikbaar voor zulke gevallen. De bijwerkingen die hieronder worden vermeld zijn gedefinieerd volgens de volgende afspraken: Zeer vaak (deze kunnen bij 1 op de 10 doses of meer van het vaccin optreden); Vaak (deze kunnen bij 1 op de 10 doses van het vaccin optreden); Soms (deze kunnen bij 1 op de 100 doses van het vaccin optreden): Zeer vaak hoofdpijn moeheid pijn, roodheid, zwelling of verharding op de injectieplaats koorts pijn in de spieren of gewrichten Vaak warm gevoel, jeuk of blauwe plek op de plaats van de injectie meer zweten, rillingen, griepachtige verschijnselen gezwollen klieren in de hals, oksels of liesstreek Soms tinteling of gevoelloosheid in de handen of voeten slaperigheid duizeligheid diarree, braken, buikpijn, gevoel van misselijkheid jeuk, huiduitslag zich algemeen niet goed voelen slapeloosheid Deze bijwerkingen verdwijnen meestal binnen 1 à 2 dagen zonder behandeling. Vraag uw patiënt u te waarschuwen indien de bijwerkingen aanhouden, ernstig worden of als er bijwerkingen ervaren worden die niet in de bijsluiter worden vermeld. Voorzorgen Vaccinatie moet worden uitgesteld bij personen met hevige koorts of acute infecties, mits de pandemische situatie dit toestaat. Pandemrix mag absoluut nooit intravasculair worden toegediend. Bij personen met trombocytopenie of bloedingsziekte met een contra indicatie voor I.M. toediening moeten de voordelen van het vaccin worden afgewogen tegen de risico s van een bloeding. Anafylactische shock 3 Zoals geldt voor alle injecteerbare vaccins, dienen adequate medische behandeling en supervisie direct beschikbaar te zijn, in het geval zich na toediening van het vaccin een zeldzame anafylactische reactie voordoet. 3 anafylaxis.html 6

9 Diagnose ernstige anafylaxis Denk aan anafylaxis bij optreden van: Urticaria, pruritis en angio oedeem Laryngeaal oedeem, bronchospasme Hypotensie met reflectoire tachycardie (itt syncope: hypotensie met bradycardie, bleekheid, zwakte) Aanpak 4 Bij hypotensie moet de patiënt in liggende houding met hoogstand van de onderste ledematen worden geplaatst. Laat de 100 bellen. Stap 1: adrenaline IM Adrenaline is de hoeksteen van de behandeling in geval van levensbedreigende anafylaxis die gepaard gaat met hypotensie, shock en/of respiratoire problemen. In afwachting van de hulpdiensten kan de huisarts dit als volgt toedienen: Volwassenen: 0,5 mg (1/2 ampule van 1 mg/1 ml oplossing, onverdund, IM) zo nodig elke 5 minuten te herhalen indien klinisch geen beterschap Kind: 0,01 mg/kg met een maximum van 0,3 mg per toediening Intramusculaire inspuiting geeft een snellere absorptie dan subcutane toediening Stap 2: glucocorticosteroïden IV Systemische glucocorticosteroïden worden eveneens aanbevolen bij ernstige anafylaxis. De intraveneuze toediening geniet de voorkeur bij ernstige anafylaxis met een dosis equivalent aan 1 tot 2 mg/kg methylprednisolon elke 6 uur. Stap 3: inhalatie bèta2 mimetica Inhalatie bèta2 mimetica, met name salbutomol, worden aanbevolen indien de bronchospasmen onvoldoende reageren op systemische adrenaline. Voor volwassenen: 400 mcg (4 puffjes) via voorzetkamer; Voor kinderen via vernevelaar (indien beschikbaar): < 4 jaar 0,5 ml; > 4 jaar 1 ml (van een oplossing van 0,5 mg/ml) via babyhaler, 200 mcg (2 puffjes). Simultane toediening/ interval met andere vaccins zoals seizoensgriep Er zijn geen gegevens over de toediening van AS03 adjuvansvaccins voor of na toediening van andere influenzavaccins, bestemd voor prepandemisch of pandemisch gebruik. Er is echter geen noemenswaardige interactie te verwachten. Idealiter respecteert men 2 weken interval tussen de toediening van het seizoensgriep en pandemisch vaccin. Dit is vooral omwille van de farmacovigilantie: hierdoor vermijdt men dat nevenwerkingen foutief aan het ene of andere vaccin worden toegeschreven

10 Registratie Vanuit farmacovigilantie standpunt moet elk toegediend vaccin worden geregistreerd. Dit is overigens een wettelijke verplichting opgelegd door de Europese commissie. Dit maakt het mogelijk om gevaccineerde personen te contacteren indien zich een probleem zou voordoen met een lot van het vaccin. De registratie moet zo snel mogelijk na toediening van het vaccin gebeuren. Door de registratie houdt men ook zicht op de vorderingen van de campagne. Registratie in ehealth De overheid heeft hiervoor een speciale module ontworpen die bereikbaar is in ehealth. De vaccinator (huisarts) moet elke toegediende dosis hierin registreren. Benodigde data Rijksregisternummer datum naam vaccin (vast) lotnummer vaccin en adjuvans. Toegang tot ehealth wordt verkregen door gebruik te maken van het eid van de arts en een kaartlezer. De huisarts kan ook inloggen door gebruik te maken van een token (cfr Tax on Web of Vaccinnet). Het uniek exportmodel voor alle pakketten (oa. Corilus, H1, Windoc, Sosoeme) wordt deze of volgende week verdeeld. e Health is momenteel druk bezig de import klaar te maken voor dit exportmodel. Streefdatum voor de realisatie en ingebruiksstelling is binnen 14 dagen (bericht van 5 november 2009). De module voor de het terugsturen van gegevens vanuit e health naar het emd, zal heel wat meer tijd vragen. Momenteel zijn er twee mogelijkheden 1. ofwel noteer je alles rechtstreeks op e health Om je eigen emd up to date te houden kan je ofwel alles een 2e maal invoeren in je emd ofwel wachten op de voor later geplande terugkoppeling vanuit e health naar het emd. 2. ofwel noteer je nu in het EMD en laad je de gegevens later op via de export importmodule in e health Het is dan belangrijk correct de volgende richtlijnen te volgen: o Registreer correcte lotnummers, er zal een bij import een dubbele controle gebeuren: 1. een vormcontrole en 2. een inhoudscontrole. In de vormcontrole zal bij ongeldige lotnummers het volledige exportbestand geweigerd worden. U ontvangt wel een boodschap waar en op welke lijn er een fout is, maar u moet de wijzigingen doorvoeren in je EMD en dan een nieuw exportbestand aanmaken. o Indien u een vaccinatie registreert die werd toegediend door een externe arts of instelling, noteer dan géén lotnummers. Dit is de afspraak die gemaakt werd om dubbele registratie in e Health te voorkomen. Zo dit toch gebeurt krijgt u een boodschap bij de inhoudscontrole. Er zal bv. gemeld worden "19 van de 20 ingevoerde gegevens zijn aanvaard". 8

11 o Er wordt een minimum gevraagd van 90% isnz nummers in uw dossiers. Noteer dus zoveel mogelijk insz nummers. Bij een onvoldoende aantal rijksregisternummers in uw exportbestand riskeert u een weigering van het volledige bestand. o Zo het isnz nummer van de patiënt niet gekend is noteer minstens een geldige geboortedatum en geslacht. o Export op geregelde tijdstippen: bv. één keer per week vanaf de datum van de beschikbaarheid van de importtool op het ehealth platform. Voor huisartsen die niet geïnformatiseerd zijn stelt de gemeente een computer te beschikking. Er worden ook formulieren ter beschikking gesteld die kunnen gebruikt worden om de gegevens te noteren tijdens een huisbezoek. Financiering Voor elk toegediend vaccin wordt het gewone tarief van een consultatie of huisbezoek aangerekend aan de patiënt. Voor niet ambulante patiënten mag dit ook gebeuren tijdens een huisbezoek, avondbezoek of zelfs nachtbezoek. Door toevoeging van de code VGA (Vaccinatie Griep A) zal de patiënt geen remgeld worden weerhouden. Derde betalers regeling mag enkel toegepast worden volgens de regels die gelden voor andere prestaties. 9

12 Organisatie Om de vaccinatie van de doelgroepen binnen een bestek van 4 weken te kunnen afwerken en om de verspilling van vaccin tot een minimum te beperken, is het nodig dat huisartsen gegroepeerd en op momenten buiten de gewone praktijkvoering de vaccinatie gaan organiseren. Moedig vaccinatie van patiënten tijdens een consultatie om een andere reden sterk af door naar georganiseerde vaccinatiemomenten te verwijzen. Dit zal een overbelasting tijdens het gewone werk vermijden! De overheid laat toe dat huisartsen en kringen de vaccinatie organiseren in vaccinatiecentra. De gemeenten hebben hierover instructies gekregen om de huisartsen hierin te ondersteunen. 5 Bereken de werkbelasting. Een gemiddelde praktijk zal, bij een uptake van 75%, ongeveer 200 personen moeten vaccineren. De huisarts kan er voor kiezen om alles zelf te doen: (patiënt oproepen), voorbereiden vaccin, toediening, registratie, administratie. Men gaat er van uit de huisarts dan hooguit een 10 tal patiënten per uur kan vaccineren. Vaccineren aan de lopende band met : 1 menger/optrekker (van het vaccin) 1 vaccinator registrator (2X) kan mogelijk 60 personen per uur vaccineren. Voorstel van organisatie 1. Vaccinatiedag(en): Organiseer alleen of samen met enkele collega s een (of meerdere) vaccinatiedag na 7 november, op een moment dat er geen activiteit is in de eigen praktijk, bijvoorbeeld op zaterdag. Organiseer indien mogelijk een band. Doe hiervoor beroep op verpleegkundigen, stagiairs, secretaresses. Op deze vaccinatiedag kan u al bijna de helft van uw patiënten vaccineren. Hierdoor zal de grootste druk van de patiënten op vaccinatie al wat afnemen. Indien dit voor u mogelijk is, maak dan een lijst van de patiënten die in aanmerking komen voor de vaccinatie door gebruik te maken van de ICPC codes die overeenkomen met de risicogroepen. Nodig ze op deze vaccinatiedag uit. Voorbeeld voor uitnodiging vaccinatiemoment vindt u in bijlage 2. Las eventueel een 2 e dag is voor de andere helft van de patiënten. Inkomsten: Leg op voorhand een verdeelsleutel voor de inkomsten vast. 5 Brief aan gemeente nog te krijgen. 10

13 Nuttige bijlagen Werkwijze uitnodigen patiënten op ICPC codes in bijlage 1. Uitnodigingsbrief patiënten voor gepland vaccinatiemoment/dag : bijlage 2 Informatiebrief over vaccinatie toe te voegen bij uitnodigingsbrief : bijlage 3 2. Vaccinatiesessies tijdens de week Organiseer tijdens de week nog enkele vaccinatiemomenten van 1 of 2 uur. Groepeer patiënten in blokken van 10. Geef uw patiënten hiervoor een afspraak. Bekijk of u met een verpleegkundige kan samenwerken om dit te organiseren (delegeren). 3. Vaccinatie tijdens een consultatie Dit wordt afgeraden. Dit zal aanleiding geven tot verkwisting van vaccin, en zal ook uw gewone consultaties overbelasten. 4. Vaccinatie op huisbezoek Groepeer huisbezoeken van patiënten die gevaccineerd moeten worden. Plan het huisbezoek tijdens een dag dat er in uw praktijk al een vaccinatiemoment is voorzien. 5. Vaccinatie in woonzorgcentra (WZC) Verplegend en verzorgend personeel behoren net als de huisartsen tot de prioritair te vaccineren groep, zowel tegen Mexicaanse griep als tegen seizoensgriep. Vaccinatie van bejaarde personen is minder prioritair daar ze in het verleden reeds een kruisimmuniteit verworven hebben tegen deze nieuwe griepvariant. Het is aan te bevelen dat bewoners zich ook tegen Mexicaanse griep laten vaccineren indien ze medische risicofactoren hebben. Praktische modaliteiten De vaccins tegen Mexicaanse griep worden vanaf 7 november bij de officina apothekers aangeleverd in flesjes met 10 dosissen, die éénmaal opgelost, in dosissen van 0,5cc geïnjecteerd moeten worden binnen 24 uur. Ze worden opgehaald bij de apotheker door de CRA, met respect voor de koudeketen, na overhandiging van een voorschrift met vermelding CRA WZC. Voor of na de injectie van het vaccin Mexicaanse griep zal een specifieke informatiefolder met raadgevingen en mogelijke nevenwerkingen, overhandigd worden. De verantwoordelijkheid voor de vaccinatie van het personeel wordt vastgelegd in samenspraak met de Huisartsenkring, de CRA, het verzorgend personeel, de arbeidsgeneesheer, zowel wat de indicatie en tegenaanwijzingen, als wat de verplichte elektronische registratie betreft. De vaccinatie gebeurt op basis van vrijwilligheid en kan niet worden verplicht. Zij wordt in het WZC georganiseerd op dezelfde wijze als de vaccinatie voor seizoensgriep wordt 11

14 georganiseerd. Het personeel dat dat wenst kan zich voor vaccinatie ook tot de eigen huisarts wenden. De verantwoordelijkheid voor de vaccinatie van de bewoners berust bij de bezoekende huisarts, zowel wat de indicatie en tegenaanwijzingen, als wat de verplichte elektronische registratie betreft. In samenspraak kan de taak van de verplichte elektronische registratie worden gedelegeerd. Indien het voorschrift voor het toedienen van de vaccinatie gepaard gaat met een anamnese en een lichamelijk onderzoek, zijn hiervoor de gewone regels van een klassieke prestatie in het kader van de verplichte RIZIV sociale verzekering van kracht en zal een getuigschrift verstrekte hulp (GVVH) met vermelding van een specifieke code zoals Vaccinatie Griep A verrekend worden. Het vaccin zelf is gratis Het ophalen van het aantal noodzakelijke vaccins bij de apotheker zal gebeuren door de CRA, met respect voor de koudeketen. Zij gebeurt op voorschrift met vermelding CRA WZC. Wie de injectie zal doen wordt afgesproken tussen de bezoekende huisartsen, de Huisartsenkring, het verpleegkundig team en de CRA, en de arbeidsgeneesheer. o hetzij de bezoekende huisarts zelf, ter gelegenheid van een normaal gepland bezoek in hat kader van de chronische zorg voor de bewoner. Verspilling zal vermeden worden. Indien de bezoekende huisarts deze toedieningswijze verkiest, dient hij zelf in te staan voor het vaccin en voor de registratie. o hetzij de bezoekende huisarts zelf, ter gelegenheid van één of twee gecoördineerd afgesproken vaccinatiedagen. Verspilling wordt vermeden. Het vergt heel duidelijke afspraken met bezoekende huisartsen, die zich ook strikt aan die afspraken zullen moeten houden. Het aangebroken flesje vaccin wordt aangeboden door het WZC. Voor de verplichte registratie dient de bezoekende huisarts zelf in te staan. o Hetzij de verpleegkundigen die de injectie verrichten tijdens enkele uren van één dag, én in opdracht van de bezoekende huisarts, én opgeleid in de correcte techniek, én met een arts in de nabijheid (onder hetzelfde dak). Verspilling is afwezig en een correcte registratie zal verzekerd zijn. De electronisch verplichte registratie kan gebeuren in of buiten het WZC, door de CRA, via het uploaden in e health van een eenvoudige excel (*.csv) tabel. o Het behoort niet tot de taak van de CRA zelf de injectie uit te voeren, behalve indien hij dit verkiest voor die bewoners waarvan hij de bezoekende huisarts is. 12

15 Communicatie Een grote uitdaging ligt in het informeren van de patiënten over doelgroepen en organisatie in eigen praktijk. Het snel opmaken van de planning in eigen praktijk en het communiceren via de gebruikelijke kanalen naar de patiënt is nodig. Informatie via poster in de wachtzaal, flyers, website, bericht op antwoordapparaat De overheid moet in de media de doelgroepen oproepen zich te laten vaccineren. Duidelijke informatie over veiligheidsaspecten van het vaccin moeten beschikbaar zijn voor zowel de bevolking als het medisch corps. Nuttige links Nationaal griepcentrum België: Alle bijlagen uit dit document rechtstreeks downloadbaar via : griep/2286 bijlagen uitdraaiboek.html 13

16 Bijlagen Bijlage 1: Doelgroepen vaccinatie Mexicaanse griep Personen met een medische risicofactor ICPC codes Inleiding Om de werkbelasting in uw praktijk te berekenen, of om personen op naam uit te nodigen voor het vaccinatiemoment kan u gebruik maken van uw EMD. Door een query op te stellen kan u een lijst krijgen van de patienten die omwille van co morbiditeit in aanmerking komen voor de vaccinatie tegen Mexicaanse griep. Uiteraard hangt het resultaat van de query af van de mate waarin u gecodeerd registreert in uw EMD. Indicatie en ICPC codes patienten met een chronische ziekte die het ademhalingsstelsel aantast zoals astma, COPD, mucoviscidose patienten met een chronsiche hartaandoening met uitzondering van nietgecompliceerde hypertensie R70 R79 R82 R84 R85 R86 R89 R91 R95 R96 R99 K71 K73 K74 K75 K76 K77 K78 K79 K80 K82 K83 K84 K92 patienten met diabetes T89 T90 patienten met chronische neuromusculaire stoornissen (ook op ischemisch basis) K89 K90 patienten die lijden aan een ernstige neurologische stoornis (bijvoorbeeld cerebral palsy) N86 N87 N88 N99 patienten met ernstige nier of leverinsufficientie D97 U85 U88 U99 patienten met immunosuppressie wegens ziekte of behandeling (zoals maligniteiten onder chemotherapie), verminderde weerstand B72 B73 B74 B76 B90 D74 D75 D76 D77 D94 L88 N74 T71 T99 W72 X75 X76 X77 Y77 Y78 U75 U76 U77

17 1. Maak een lijst van uw patienten Query Door gebruik te maken van de query functie van uw EMD kan u een lijst gegenereerd worden van de patienten die in aanmerking komen voor de vaccinatie. Als u patienten gaat uitnodigen, beslis dan op voorhand of u dit enkel bij patienten met een GMD zal doen. Houd hiermee rekening in de query. 2. Controleer de lijst De lijst van ICPC codes is erg sensitief: d.w.z. dat u weinig patienten met een indicatie voor vaccinatie zal missen, maar dit betekent ook dat er wel wat vals positieven zullen zijn, personen die niet (meer) in aanmerking komen voor vaccinatie, bijvoorbeeld oncologische patienten in langdurige remissie. Controleer daarom de lijst en schrap de personen die niet meer tot de risicogroepen behoren. Of waarvan u weet dat ze niet ambulant zijn en daardoor niet op en vaccinatiedag/ moment in de praktijk kunnen komen. 3. Plan uw vaccinatiemomenten Met deze informatie kan u beter uw werk inschatten. Beslis wanneer u vaccinatiedagen/ momenten zal organiseren. Houd hierbij rekening met hoe snel u denkt te kunnen werken Alleen: 10 patienten per uur In tandem: per uur Afhankelijk van uw beslissing kan u de patienten gericht uitnodigen op die momenten. 4. Uitnodigen Stuur u patienten een schriftelijke oproep met voorlichtingsmateriaal. 5. Bestel de vaccins Nu u weet wanneer u gaat vaccineren, en hoeveel mensen u ongeveer kan verwachten, kan u reeds afspraken maken met de apotheker van uw keuze. Bestel nu reeds de benodigde vaccins voor het eerste vaccinatiemoment. Leg hem eventueel reeds uw ganse planning voor (hoeveelheden leveringsmoment). Haal ze op tijd op en plaats ze in de frigo. 6. Vaccinatie en registratie Denk na over hoe u de patienten zal ontvangen, wie u kan helpen, waar ze na het vaccineren 15 min kunnen wachten. Denk erom het vaccin en het adjuvans op kamertemperatuur te laten komen alvorens het te mengen. Een tandem van 2 personen kan efficiënt werken: 1 e persoon (niet medisch) : ontvangs patient nakijken indicatie vaccinatie (of brief) bevragen contra)indicaties registratie in eheath (eventueel ook dubbele registratie in EMD) afrekenen 2 e persoon: mengen vaccin optrekken vaccindosis toediening nazorg indien nodig De registratie in ehealth is verplicht. Ze moet zo snel mogelijk na toediening van het vaccin plaatsvinden. Als u geen elektronische identiteitskaartlezer heeft ontvangen van de overheid kunt u dit melden (door uw leveringsadres door te geven) op het volgende adres: supply@health.fgov.be. Vervolgens zal het nodige gedaan worden om u zo snel mogelijk een elektronische identiteitskaartlezer te bezorgen. 7. Achterblijvers Verwijs patienten die niet op het afgesproken moment zijn kunnen komen naar een ander vaccinatiemoment. Dit kan tijdens een vaccinatiespreekuur zijn tijdens de week, waarbij er voor zorgt 10 patienten bij elkaar te krijgen. 15

18 Code overeenkomstige aandoeningen code aandoeningen indicatie vaccinatie B72 ziekte van Hodgkin verminderde weerstand / afhankelijk van ernst/ stadium/ behandeling B73 leukemie verminderde weerstand / afhankelijk van ernst/ stadium/ behandeling B74 andere maligniteit bloed/ lymfestelsel verminderde weerstand / afhankelijk van ernst/ stadium/ behandeling B76 miltruptuur asplenie B90 HIV infectie HIV infectie D74 maligniteit maag afhankelijk van ernst/ duur/ behandeling D75 maligniteit colon rectum afhankelijk van ernst/ duur/ behandeling D76 maligniteiten pancreas afhankelijk van ernst/ duur/ behandeling D77 andere maligniteit spijvertegingsstelsel afhankelijk van ernst/ duur/ behandeling D94 chronische enteritis/colitis ulcerosa op medicatie verminderde weerstand D97 cirrose/ andere leverziekte verminderde weerstand/ levercirrose K71 acuut reuma/ reumatische klepziekte klepgebreken K73 aangeboren afwijking(en)hartvaatstelsel hartfalen, chronische longstuwing K74 angina pectoris K75 acuut myocardinfarct K76 andere/ chronische ischemische hartziekte K77 decompensatio cordis K78 boezemfibrilleren/ fladderen K79 paroxysmale tachycardie K80 ectopische slagen K82 cor pulmonale K83 niet reumatische klepaandoening K84 andere hartziekten K89 voorbijgaande cerebrale ischemie/tia afhankelijk van ernst/ duur/ co morbiditeit K90 cerebrovasculaire accident afhankelijk van ernst sequellen K92 andere ziekten perifere arterien afhankelijk van ernst aandoening/ co morbiditeiten L88 reumatoide artritis verminderde weerstand door medicatie N74 maligniteit zenuwstelsel afhankelijk van ernst/ duur/ behandeling N86 multiple slcerose indien effecten op ademhaling N87 parkinsonisme/ ziekte van parkinson indien effecten op ademhaling

19 code aandoeningen indicatie vaccinatie N88 epilepsie N99 andere ziekten zenuwstelsel ALS, Myasthenia gravis, spierziekte R70 tuberculose luchtwegen indien effecten op ademhaling R79 chronische bronchitis R82 pleuritis alle vormen indien effecten op ademhaling R84 maligniteit bronchus/long R85 andere maligniteit luchtwegen R86 benigne neoplasma luchtwegen indien effecten op ademhaling R89 aangeboren afwijking(en)luchtwegen indien effecten op ademhaling R91 chronische bronchitis/ bronchiectasieen R95 emfyseem/ COPD R96 astma indien onderhoudsmedicatie nodig is R99 andere ziekten luchtwegen pneumoconiose, longfibrose T71 maligniteit schildklier afhankelijk van ernst/duur/ behandeling T89 diabetes mellitus insuline afhankelijk T90 diabetes mellitus niet insuline afhankelijk T99 andere ziekte(n) endocriene klieren/ metabolisme/voeding mucoviscidose, auto immuunziekten U75 maligniteit nier afhankelijk van ernst/ duur/ behandeling U76 maligniteit blaas afhankelijk van ernst/ duur/ behandeling U77 andere maligniteit urinewegen afhankelijk van ernst/ duur/ behandeling U85 aangeboren afwijking(en) urinewegen ernstige nierinsufficientie U88 glomerulonefritis/ nefrose ernstige nierinsufficientie U99 andere ziekte(n)urinewegen ernstige nierinsufficientie W72 maligniteit gerelateerd aan zwangerschap X75 maligniteit cervix uteri afhankelijk van ernst/ duur/ behandeling X76 maligniteit borst vrouw afhankelijk van ernst/ duur/ behandeling X77 andere maligniteit geslachtsorganen vrouw afhankelijk van ernst/ duur/ behandeling Y77 maligniteit prostaat afhankelijk van ernst/ duur/ behandeling Y78 andere maligniteit geslachtsorganen man afhankelijk van ernst/ duur/ behandeling

20 Bijlage 2 : Uitnodigingsbrief «Dokter/praktijk Voornaam Naam» «Adres» «PC Gemeente» «Tel. :» Aan Dhr./Mw. «Naam» «Adres» «Gemeente» Geachte Heer, Mevrouw Jaarlijks vaccineren wij tegen de gewone seizoensgriep. Dit jaar kunt u naast de gewone griep echter ook getroffen worden door de Mexicaanse griep. Om u tegen beide vormen van griep te beschermen, zal u dit jaar twee keer gevaccineerd moeten worden. Waarom zich laten vaccineren tegen Mexicaanse griep? Sommige mensen lopen extra risico op problemen met hun gezondheid als zij de Mexicaanse griep krijgen. Dit zijn mensen met hart en vaatziekten, longziekten, neuromusculaire aandoeningen, diabetes (suikerziekte), ernstige nier en leveraandoeningen, zwangeren, en personen met weinig weerstand al dan niet door een medische behandeling zoals chemotherapie. Ook personen die beroepshalve meer kans maken om de ziekte op te lopen of aan risicopersonen door te geven zoals gezondheidspersoneel, leerkrachten, onthaalmoeders en crèchepersoneel, komen in aanmerking voor de vaccinatie tegen Mexicaanse griep. U behoort tot één van deze groepen. Met deze brief nodigen we u dan ook uit voor de vaccinatiedag tegen Mexicaanse griep die in onze praktijk zal worden georganiseerd. Anders dan bij de gewone griep moet u geen vaccin meebrengen: dit is bij ons in de praktijk aanwezig op de vaccinatiedag. Wat brengt u mee? Deze uitnodigingsbrief Uw SIS kaart of identiteitskaart Een klever van de mutualiteit het bedrag van 22,50 gepast! 1 U wordt verwacht in de «Naam praktijk of arts» op «datum» tussen «startuur oproep» en «einduur oproep». U krijgt het vaccin toegediend in uw bovenarm. Wilt u daar in uw kleding rekening mee houden? Als u allergisch bent aan kippen, eieren of eerder een ernstige allergische reactie kreeg naar aanleiding van een vaccinatie tegen griep dient u dit op die dag aan de arts te melden vóór de vaccinatie. Meer informatie vindt u op «uw website> en Met vriendelijke groet, Dr. «Naam arts» Beheerder van uw GMD 1 Deze vaccinaties zijn voor u gratis. Het bedrag van de consultatie wordt door uw mutualiteit volledig terugbetaald.

21 V ACCINATIE TEGEN M EXICAANSE GRIEP U ontvangt deze folder omdat u bij uw huisarts een gratis vaccin kunt halen tegen Mexicaanse griep. In deze folder leest u waarom ú deze vaccinatie kunt krijgen. U leest hier over het vaccin en wat de bijwerkingen kunnen zijn. En u krijgt antwoord op vragen over het griepvirus. Waarom kunt ú deze vaccinatie tegen Mexicaanse griep krijgen? Sommige mensen moeten worden beschermd tegen Mexicaanse griep omdat ze extra risico lopen op problemen met hun gezondheid als ze besmet worden. Of omdat hun eigen ziekte door het griepvirus kan verergeren. Mensen met: hart- en vaatziekten, longziekten, diabetes (suikerziekte), ernstige nier- en leveraandoeningen, aandoeningen van het spier- en zenuwstelsel, verminderde weerstand, bijvoorbeeld door ziekten of door een medische behandeling zoals chemotherapie, vrouwen die 13 weken of langer zwanger zijn. Ook bepaalde beroepsgroepen worden uitgenodigd om zich te laten vaccinneren, zoals leerkrachten, verplegend personeel, crèchepersoneel. Om de jonge zuigeling te beschermen is het aanbevolen dat de ouders of oppassers van deze kinderen zich ook laten vaccineren. De minister van Volksgezondheid heeft besloten de vaccinatie tegen Mexicaanse griep gratis aan te bieden aan mensen uit deze risicogroepen. U bent één van deze mensen. Is de vaccinatie verplicht? De vaccinatie tegen Mexicaanse griep is niet verplicht, maar wordt wel sterk aanbevolen voor bovenvermelde groepen. Hoe gaat het in zijn werk? U krijgt de vaccinatie in de bovenarm. Probeer daar in uw kleding rekening mee te houden. Bent u allergisch voor kippenei-eiwit? Dan mag u misschien de vaccinatie tegen Mexicaanse griep niet krijgen. Bespreek dit met uw huisarts. Uw huisarts heeft het vaccin tegen Mexicaanse griep in de praktijk. U hoeft niet zelf naar de apotheek te gaan. De meeste huisartsen zullen speciale vaccinatiedagen of vaccinatiespreekuren organiseren. Informeer hiervoor bij uw huisarts. Het vaccin is gratis. De consultatie in het kader van deze vaccinatie wordt volledig terugbetaald door de mutualiteit. Wat zijn de bijwerkingen van het vaccin? De eerste dag na de prik kunt u pijn, roodheid of een kleine zwelling hebben op de plaats van de prik. Bij deze vaccinatie kunnen er iets meer bijwerkingen op de plaats van de prik voorkomen dan bij het jaarlijkse griepvaccin. Dit gaat vanzelf over. Sommige mensen voelen zich na de prik een aantal dagen minder lekker. Maar van de prik kunt u géén griep krijgen. Heeft u klachten en denkt u dat ze te maken hebben met de prik? Neem dan contact op met uw huisarts. Is de vaccinatie tegen Mexicaanse griep schadelijk voor de zwangerschap? Het vaccin is beschikbaar voor vrouwen die 13 weken of langer zwanger zijn. Het is nog niet bekend of het nieuwe vaccin in het begin van een zwangerschap schadelijk kan zijn voor het ongeboren kind. De volgende vrouwen mogen de vaccinatie daarom niet krijgen: Vrouwen die op het moment van de vaccinatie minder dan 13 weken zwanger zijn. Kunt u Mexicaanse griep krijgen ondanks de vaccinatie? Ja, dat kan. Maar de kans is kleiner. De vaccinatie geeft u geen volledige zekerheid dat u de Mexicaanse griep niet krijgt. Wordt u toch ziek na een vaccinatie? Dan zijn de gevolgen minder ernstig. Ook het risico op gezondheidsproblemen of verergering van uw eigen ziekte is dan kleiner. Waarom krijgen sommige mensen de vaccinatie eerder dan anderen? Het ontwikkelen van een vaccin duurt lang. Ook het versturen van het vaccin naar alle huisartsen kost tijd. Daarnaast moet iedere huisarts tijd vrijmaken voor het geven van de vaccins. De ene huisarts vaccineert daarom ook sneller dan de andere huisarts. Waarom beschermt het jaarlijkse griepvaccin niet tegen Mexicaanse griep? In februari van elk jaar bepaalt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) de samenstelling van het vaccin voor de jaarlijkse griepprik. Hierbij wordt rekening gehouden met de griepvirussen die op dat moment het meest voorkomen. In februari 2009 was de Mexicaanse griep nog niet bekend. Daarom beschermt het gewone griepvaccin van 2009 niet tegen de Mexicaanse griep. Kan het kwaad om in korte tijd twee griepvaccins te krijgen: eerst tegen de gewone griep én daarna tegen de Mexicaanse griep? Nee. Het is niet erg om binnen korte tijd het jaarlijkse griepvaccin te krijgen én het vaccin tegen Mexicaanse griep. Het is juist belangrijk om ze allebei te krijgen. Alleen dan bent u beschermd tegen de gevolgen van de gewone griep én de Mexicaanse griep. Wilt u nog meer informatie? Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen over de vaccinatie tegen Mexicaanse griep? Kijk dan op Of neem contact op met uw huisarts.