Collegevoorstel. Zaaknummer: aanwijzing economische activiteiten Wet markt en overheid

Transcriptie

1 Zaaknummer: : aanwijzing economische activiteiten Wet markt en overheid Collegevoorstel Feitelijke informatie Op 1 juli 2014 moet de gemeente voldoen aan de Wet markt en overheid. Deze wet is een onderdeel van de Mededingingswet en wil oneerlijke mededinging (concurrentie) tegengaan. De wet geeft een aantal spelregels, die overheidsinstanties zoals gemeenten, in acht moeten nemen als zij economische activiteiten uitvoeren. De wet maakt het mogelijk om af te wijken van die gedragsregels, maar dan moet dit wel gebeuren op basis van een raadsbesluit, waarin is bepaald dat de daarin genoemde activiteiten worden verricht in het algemeen belang. Uit inventarisatie is gebleken, dat de gemeente enkele economische activiteiten uitvoert, die niet helemaal voldoen aan de regels, terwijl het uit een oogpunt van algemeen belang wel wenselijk is, dat deze activiteiten op die manier worden aangeboden. Het bijgevoegde raadsvoorstel dient tot het laten aanwijzen van deze economische activiteiten als activiteiten met een algemeen belang. Kortheidshalve wordt voor alle verdere informatie verwezen naar dit raadsvoorstel. Procedure Tegen het raadsbesluit staat in beginsel bezwaar en eventueel beroep open. De mogelijkheid bestaat om de uitgebreide openbare voorbereidingsprocedure (inspraak) uit de Algemene wet bestuursrecht (Awb) van toepassing te verklaren. Dan kunnen vooraf zienswijzen worden ingediend en behandeld. Dit vervangt dan de bezwaarprocedure achteraf. Het kan zijn dat er belanghebbenden zijn die zienswijzen of bezwaar hebben over het al dan niet aangewezen worden als algemeen belang van activiteiten, maar erg waarschijnlijk is dat niet. Daarom is het voorstel om de uitgebreide openbare voorbereidingsprocedure van de Awb niet van toepassing te verklaren. Voorgenomen besluit Wij stellen u voor bijgaand besluit vast te stellen. 1

2 Zaaknummer: : aanwijzing economische activiteiten Wet markt en overheid BESLUIT Het college van Heusden heeft in de vergadering van 22 april 2014, gelet op artikel 25h van de Mededingingswet en de Wet markt en overheid, besloten: - de raad voor te stellen om de volgende economische activiteiten aan te wijzen als activiteiten, die plaatsvinden in het algemeen belang als bedoeld in artikel 25 h, vijfde lid, van de Mededingingswet: - in het algemeen die economische activiteiten, die: - rechtstreeks worden uitgevoerd op basis van beleid en regelgeving met de strekking het algemeen belang te dienen en/of - op een dergelijke wijze worden uitgevoerd dat daarmee het algemeen belang het best wordt gediend; - en verder in het bijzonder: - de exploitatie van sportaccommodaties (accommodaties, velden en dergelijke); - de verhuur van maatschappelijk vastgoed (panden cultuurcentra en andere gebouwen met maatschappelijke functies); - de verhuur van leegstaande panden anti-kraak. - af te zien van de uitgebreide openbare voorbereidingsprocedure van afdeling 3.4 in de Algemene wet bestuursrecht. namens het college van Heusden, de secretaris, mr. J.T.A.J. van der Ven 2

3 Raadsvoorstel Inleiding Op 1 juli 2012 is de Wet markt en overheid van kracht geworden. Deze wet is een onderdeel van de Mededingingswet en beoogt oneerlijke mededinging (concurrentie) tegen te gaan. Het sluit aan bij de Europese regelgeving op dat gebied. De Wet markt en overheid geeft een aantal spelregels, die overheidsinstanties zoals gemeenten, in acht moeten nemen als zij economische activiteiten uitvoeren. Daaronder wordt begrepen het aanbieden van goederen en diensten op de markt. De belangrijkste spelregel is dat de gemeente dergelijke activiteiten wel mag aanbieden, maar dan in beginsel aan de afnemer de integrale kostprijs in rekening moet brengen. Verder bevat de wet bepalingen over het gebruik van overheidsgegevens voor die activiteiten en over functiescheiding tussen uitvoerders en toezichthouders op die activiteiten. Voor overheidsbedrijven geldt dat de overheid deze bedrijven niet mag bevoordelen, bijvoorbeeld door hen diensten of middelen ter beschikking te stellen onder de integrale kostprijs. De wet maakt het wel mogelijk om af te wijken van de gedragsregels, maar dan moet dit wel gebeuren op basis van een raadsbesluit, waarin is bepaald dat de daarin genoemde activiteiten worden verricht in het algemeen belang. Uit inventarisatie is gebleken, dat onze gemeente een aantal economische activiteiten uitvoert, waarbij niet de integrale kostprijs in rekening wordt gebracht, terwijl het uit een oogpunt van algemeen belang wel wenselijk is dat deze activiteiten op die manier worden aangeboden. Bij de interimcontrole van de jaarrekening 2013 heeft de accountant ons ook geadviseerd, om een inventarisatie te doen van alle producten en diensten die onder de Wet markt en overheid vallen, en deze af te ronden vóór de eindcontrole van de jaarrekening. En ook om na te gaan of de gemeente de integrale kosten van de dienst of het product doorberekent in de tarieven. De inventarisatie en de gevolgtrekkingen daaruit betreffen een momentopname; het beleid kan in de loop der tijd nog nader aanscherpt en aangepast worden. Dit voorstel dient tot het aanwijzen van economische activiteiten als activiteiten met een algemeen belang. Feitelijke informatie Wettelijke regeling De wettelijke regeling is op 1 juli 2012 in werking getreden, en geeft de gemeente twee jaar de tijd om bestaande economische activiteiten in overeenstemming te brengen met die regeling. Vanaf 1 juli 2014 worden nieuwe economische activiteiten direct aan de regeling getoetst en daarmee in overeenstemming gebracht. De wet bevat een regeling voor door overheidsinstanties, zoals gemeenten, uitgevoerde economische activiteiten. Echte overheidstaken vallen niet onder de wet, en in het verlengde daarvan ook niet het uitvoeren van die taken voor derden, zoals buurgemeenten. Verder zijn integraal alle werkzaamheden uitgezonderd, die vallen onder het begrip Sociale Werkvoorziening. Een laatste uitzondering zijn die activiteiten, waarvan de gemeenteraad heeft bepaald, dat deze van algemeen belang zijn. De gemeente moet bij de uitvoering van economische activiteiten aan de volgende gedragsregels voldoen: 1. Doorberekening integrale kostprijs Aan afnemers dient minstens de integrale kostprijs in rekening gebracht te worden. 2. Bevoordelingsverbod Overheden mogen hun eigen overheidsbedrijven niet bevoordelen boven concurrerende bedrijven, bijvoorbeeld door een gunstige financiering aan te bieden. 1

4 3. Gegevensgebruik Als voor die activiteiten gegevens worden gebruikt, die de gemeente op grond van haar publieke taak onder zich heeft, moet zij deze desgevraagd ook aan particuliere ondernemers ter beschikking stellen. 4. Functiescheiding Als de gemeente tegelijkertijd een activiteit uitvoert en daarop toezicht moet houden, mogen deze taken niet in één functie verenigd zijn. Beoogd effect Het beoogd effect is dat de economische activiteiten op de bestaande voet mogen worden voortgezet onder de werking van de Wet markt en overheid. Afweging Inventarisatie Wij hebben de door de gemeente verrichte activiteiten, als bedoeld in de wet, geïnventariseerd. Al die zaken die mogelijk van belang konden zijn, zijn vervolgens gestructureerd onderzocht. Ten slotte zijn deze gemeentelijke activiteiten getoetst aan de strekking en de gedragsregels van de wet. Hiervoor is onder andere gebruik gemaakt van (het stappenplan van) de Handreiking Wet markt en overheid van het Ministerie van Binnenlandse Zaken. Veel activiteiten bleken uiteindelijk geen leveringen of diensten van economische aard te zijn of bleken te behoren tot typische werkelijke overheidstaken. Economische activiteiten die onder de vlag van de gemeenschappelijke regeling Baanbrekers als een zelfstandige rechtspersoon worden verricht, worden door Baanbrekers zelf geregeld. Tenslotte zijn die activiteiten buiten beschouwing gelaten die geen of beperkte (financiële) omvang en relevantie hebben, geen privaatrechtelijke vergoeding kennen en/of slechts incidenteel hebben plaatsgevonden en niet meer actueel zijn. De conclusie van de inventarisatie is dat alle economische activiteiten voldoen aan de gedragsregels 2 t/m 4 van de wet. De volgende, relevante, economische activiteiten voldoen ook aan gedragsregel 1: integrale doorberekening van kostprijzen: - grondexploitatie; - overige verhuur/pacht/verkoop panden/gronden, niet zijnde grondexploitatie; - diverse dienstverleningen zoals ICT, salarisadministratie, P en O-diensten. Economische activiteiten van algemeen belang De hieronder genoemde activiteiten voldoen weliswaar aan de gedragsregels 2 t/m 4, maar niet aan de gedragsregel 1, dat de integrale kostprijs in rekening wordt gebracht: - exploitatie sportaccommodaties; - verhuur maatschappelijk vastgoed; - anti-kraak verhuur vastgoed. Over de laatste groep activiteiten zijn in het verleden weliswaar, al dan niet expliciet, besluiten genomen om deze onder de integrale kostprijs aan te bieden, maar het is wenselijk om dit te formaliseren via dit raadsvoorstel. Motivering per activiteit: - Exploitatie sportaccommodaties Als kostendekkende tarieven in rekening zouden worden gebracht, zou dit ten koste gaan van het 2

5 deelnemen aan sportactiviteiten. Dit terwijl wij als bestuurlijk doel hebben om de deelname aan sportbeoefening van volwassenen en jeugdigen juist zoveel mogelijk te bevorderen. - Verhuur maatschappelijk vastgoed Het gaat hierbij om de verhuur van accommodaties aan bijvoorbeeld cultuurcentra en andere gebouwen met maatschappelijke functies. Het in rekening brengen van de volledige integrale kostprijs zou ertoe leiden dat de maatschappelijke organisaties hogere kosten krijgen en zo hun maatschappelijk gewenste activiteiten niet of niet volledig meer kunnen uitvoeren. - Anti-kraak verhuur vastgoed In veel gevallen gaat dit via tussenkomst van een verhuurbedrijf. Het ontbreken van huurbescherming is op zichzelf al reden om niet de integrale kostprijs door te rekenen in de huur. Bovendien vergemakkelijkt dit de verhuur van deze panden hetgeen verloedering tegengaat. Voor al deze activiteiten geldt dat wij deze van algemeen belang achten. Daarnaast vinden wij, dat door het onder de kostprijs aanbieden van deze activiteiten de belangen van particuliere ondernemers niet worden geschaad. Inzet van Middelen Er zijn geen financiële en/of personele consequenties verbonden aan dit voorstel. Risico's Als de gemeente niet voldoet aan de Wet markt en overheid kan de Nederlandse MededingingsAutoriteit (NMA) een last onder dwangsom opleggen. Procedure Als u volgens dit voorstel besluit, staat hiertegen gedurende zes weken bezwaar en daarna beroep open. Voorgenomen besluit Wij stellen u voor bijgaand besluit vast te stellen. Het college van Heusden, de secretaris, de burgemeester, mr. J.T.A.J. van der Ven drs. J. Hamming 3

6 De raad van Heusden in zijn openbare vergadering van 3 juni 2014; gezien het voorstel van het college van 22 april 2014; gelet op artikel 25h Mededingingswet en de Wet markt en overheid; gelet op de beraadslaging; b e s l u i t : de volgende economische activiteiten aan te wijzen als activiteiten, die plaatsvinden in het algemeen belang als bedoeld in artikel 25 h, vijfde lid, van de Mededingingswet: - in het algemeen die economische activiteiten, die: - rechtstreeks worden uitgevoerd op basis van beleid en regelgeving met de strekking het algemeen belang te dienen en/of - op een dergelijke wijze worden uitgevoerd dat daarmee het algemeen belang het best wordt gediend; - en verder in het bijzonder: - de exploitatie van sportaccommodaties (accommodaties, velden en dergelijke); - de verhuur van maatschappelijk vastgoed (panden cultuurcentra en andere gebouwen met maatschappelijke functies); - de verhuur van leegstaande panden anti-kraak. de griffier, de voorzitter, mw. drs. E.J.M. de Graaf drs. J. Hamming 4