Dit staat bij Eefde op de toegangsdeur van de gangen en afdelingen, en het is bestemd voor bezoekers:

Transcriptie

1 Mensen met dementie moeten regelmatig lopen.vaak is het zo, dat er bewoners zijn die te véél lopen en andere bewoners die vrijwel niet lopen. Wat te doen om iedereen af en toe te laten lopen? Even een klein stukje hersenkunde, puntsgewijs: 1. Demente mensen raken hun vermogen om prikkels af te weren, kwijt. Alles wat beweegt en geluid maakt komt dus onverkort, onverzwakt en keihard binnen. Dit gebeurt ook bij jonge mensen met AD(H)D. Deze laatsten hebben dan, als compensatie, snel werkende hersens tot hun beschikking. De demente hersens werken juist véél langzamer! Ze kunnen ook niet goed meer systematisch denken en ze missen overzicht. In menige ruimte waar demente mensen intra-muraal wonen, zijn regelmatig veel te veel prikkels: TV/radio aan, meerdere hulpverleners lopen tegelijk rond of lopen in en uit, ze praten/roepen met elkaar, achter de ruiten van de ruimte lopen mensen, een afwasmachine staat te draaien, een koffiezetapparaat piept, etc. Hierdoor wordt het heel druk in hun hoofd en men krijgt uiteindelijk niets mee van wat er gaande is. Het kopje koffie dat is geserveerd blijft onaangeroerd staan en wanneer men kan lopen, gaat men weg van de drukte, de gang op en men wordt dan een doler, die niet meer op kan houden. 2. Maar..demente hersenen kunnen ook geen stilte verdragen (zie prof. A. Cools met statische en dynamische prikkels). Zij kunnen niet op stilstaande en geluidloze prikkels reageren. Dus in stille ruimtes, bv in de huiskamer nà het koffiedrinken, raken hun hersenen direct gedepriveerd en moet men zelf prikkels gaan maken om het gevoel te vergaan weg te werken. Men gaat tikken, mummelen, wriemelen of, wanneer men kan lopen, loopt men ook dààr weg op zoek naar prikkels waar hun hersenen wat mee kunnen. Soms zijn die er, in de vorm van mensen die daar lopen. Zij worden dan ook direct aangeklampt. Maar meestal is de gang is stil en leeg. Hoe leger de gang, hoe harder men er door loopt. Dan maar weer de huiskamer in, waar men het ook niet vindt en vervolgens weer de gang op. Zo ontstaan de dolers. Zij houden niet meer op. 3.. Gevolgen van het niet meer kunnen opvangen van stil-staande en geluidloze prikkels zijn: - dat men niet meer op de eigen kamer gaat zitten, daar is het veel te stil - dat men s nachts het bed uitkomt, ook dan is het te stil - dat men steeds door glazen deuren wil waar mensen achter lopen, dáár zijn de prikkels - dat men een prettige, bewegende prikkels nodig heeft, zoals de beleefplekken in de gang Al deze zaken zijn op zich al de moeite waard om te bespreken, ze hebben gevolgen voor het éénpersoonskamer beleid, voor het slaap-pillen beleid en voor de dagbesteding. Het allerergste is dat de dolers gaan vallen, dan niet meer mogen/kunnen rondlopen en dan eindigen zij als gillers en roepers. Lopen is goed, teveel lopen is gevaarlijk! Hoe dit eindeloze lopen te stoppen? Wij gingen in het bovenstaande in en wij verrijkten de gangen tot een mooi, avontuurlijk en rustgevend belevings-gericht wandel-circuit. Daar worden bizondere, alom bekende, soms sprookjes-achtige plekken ingericht waar mensen met dementie graag neerstrijken en rustig kunnen gaan zitten. Zo wordt het valgevaar afgewend en voorkómen! ~ dr. Anneke van der Plaats Onderstaande praktijkvoorbeelden zijn door ontwikkeld en geïmplementeerd op basis van het gedachtegoed van Anneke van der Plaats en hebben veel positief effect. Dit staat bij Eefde op de toegangsdeur van de gangen en afdelingen, en het is bestemd voor bezoekers:

2 Situatie nu: De heren-hoek met een bim-bam- -klok en een ouderwetse radio waar ouderwetse muziek uit komt. Ontwerp en uitvoering P.Peltzer

3 Situatie nu:

4 Het bioscoopje. Het heeft een blauwe uitstraling en een gedeelte van het glas is met blauw kleefpapier behangen, Oude bioscoopstoeltjes zijn nog vaak te krijgen. De film staat continu aan met oude beelden. Pas op dat je niet een rode bioscoop maakt met rode stoeltjes, dan valt al het rood tegen elkaar weg, en durft niemand te gaan zitten. Mocht de gang te smal zijn vanwege de brandweer-voorschriften dan kun je opklap-stoeltjes maken. Peter Peltzer van weet precies tot hoever je gaan kunt binnen de veiligheids voorschriften en welke stoffen brandwerend zijn. ~Anneke van der Plaats

5 Situatie nu:

6 Deze baby-hoek heeft altijd groot succes. De voornaamste kleur is roze. Er zijn grote babypoppen met een zacht slap lijf aanwezig, die voelen fijn aan. Het grappige is dat de vrouwelijke bewoners er vaak zijn en ze zeggen: ik weet wel dat het een pop is, maar ik vind hem zó lief! Er moeten leuke en schattige baby-geluidjes te horen zijn, maar die zijn bijna niet te vinden. Peter Peltzer van heeft ze zelf gemaakt. Deze hoek moet echt op een intieme plek liggen, eventueel zelfs in een apart kamertje. We zien dan dat zelfs mannen er gaan zitten en met de baby knuffelen! Op de roze muur links boven hangen rose fotolijstjes met foto s van babies van medewerkers erin. Bewoners vinden dat leuk om naar te kijken. ~Anneke van der Plaats

7 Situatie nu:

8 Deze tuinhoek is gemaakt van kunstbloemen en planten. Er klatert een klein fonteintje en er staat een vogeltjes boom. Deze laatste zijn overal te koop. Ze zijn echter duur en de vogeltjes zijn te klein, ze kunnen door mensen met dementie niet gezien worden. Peter Peltzer van maakt ze dus zelf en dat werkt beter! De voorbeelden hier zijn van Eefde die mij lieten weten: De reactie`s van de verpleging en van familieleden zijn overweldigend. Kinderen van een bewoner reageerden geëmotioneerd. We hebben nog geen een wanklank gehoord. Vooral de baby beleefplek blijkt een enorm succes. De wandelwagen staat geen moment stil. Zelfs bewoners die nauwelijks de gang op kwamen zijn nu vaker in de gang te vinden. Bewoners worden ook uitgenodigd rustig ergens te gaan zitten. In de tuinkamer zaten laatst vier vrouwen naast elkaar op de bankjes, genietend van de vogelgeluiden, watergekletter etc. Iedereen vindt het project heel erg geslaagd in de voorop gestelde doelen. ~Anneke van der Plaats

9 Situatie na: Dit laatste voorbeeld pakte in eerste instantie niet helemaal goed uit: het is een levensechte poster, zó echt dat mensen er in willen gaan lopen (het bospad) en dat ging natuurlijk niet. We hebben er een houten hekje voor geplaatst dat niet open kan. Zo is het weer helemaal goed gekomen. ~Anneke van der Plaats Het wordt aanbevolen om een medewerker en een trouwe mantelzorger te vragen om de beleefplekken mooi te houden. Op den duur wordt er soms toch weer rommel neergezet. Ook de verborgen CD speler moet het ontgelden; soms zitten er drie CD s in gepropt zodat geluid en/of beeld wegvalt. En lampen kunnen uitvallen. Als niemand zich daarom bekommert zou dat erg jammer zijn. ~Anneke van der Plaats