Online Schrijfschool Marjon Sarneel OSMS

Transcriptie

1

2 Inhoudsopgave Een verhaal verzinnen: hoe doe je dat?...3 Wie zijn wij?...4 Over Marjon Sarneel...4 Wat ga je in dit e-boek leren?...5 Wie, wat, waar, wanneer en waarom...6 Wie - de personages...7 Wat - de handeling...8 Waar - de locatie / achtergrond...9 Wanneer - de tijdsbepaling Waarom - de noodzaak Wat heb je geleerd? Aan de slag! Een verrassing!

3 Een verhaal verzinnen: hoe doe je dat? Je wilt graag verhalen schrijven. Misschien ben je al eens begonnen en heb je gemerkt dat het niet zo gemakkelijk is om een goed verhaal te schrijven. Maar het verlangen blijft Dus zit je af en toe vol goede voornemens achter je laptop of met een lege blocnote in je handen. Bij () weten we dat je verlangen om te schrijven niet automatisch leidt tot het daadwerkelijk schrijven een goed van een goed verhaal. Daarom krijg je van ons dit e-boek. Om je op weg te helpen. In dit e-boek leidt Marjon Sarneel je langs een aantal vragen. Door na te denken over deze vragen ontstaat als vanzelf het idee voor een verhaal. Dat is heerlijk, want je zit dan niet meer naar een leeg scherm te staren. Integendeel, je gaat daadwerkelijk aan de slag. Heel gericht gaan je gedachten naar je personages: wie zijn zij en wat willen zij? Waar bevinden zij zich en waarom? Je hoofd gaat aan het werk, je vingers kriebelen en je verhaal komt op papier! 3

4 Wie zijn wij? is opgericht door schrijfster en schrijfdocent Marjon Sarneel. Samen met haar feedbackteam van professionele schrijfcoaches staat zij klaar om jou te helpen je schrijftalent te ontdekken en te ontwikkelen. Want als jij ernaar verlangt om verhalen te schrijven, betekent dat dat iets in jou gehoord wil worden. Wij hebben de kennis in huis om je te helpen dat iets zo goed mogelijk woorden te geven. Over Marjon Sarneel Marjon Sarneel studeerde af aan Schrijversvakschool Amsterdam, richting proza. Haar debuutroman Maidentrip ontving prijzen. Haar grote passie is om al haar kennis en praktijkervaring omtrent schrijven over te dragen, zodat anderen daarvan kunnen profiteren tijdens hun groei in het schrijverschap. Na 15 jaar lesgeven op allerlei locaties startte zij haar online schrijfschool, zodat ze meer mensen kon bereiken. En dat lukt. Cursisten vanuit het hele land en daarbuiten weten te vinden. Online leren betekent: geen reistijd of -kosten, leren wanneer het jou uitkomt en alle lessen 24/7 beschikbaar. 4

5 Wat ga je in dit e-boek leren? Een verhaal is een spel tussen de schrijver en de lezer. De schrijver wil een verhaal vertellen en de lezer wil het verhaal begrijpen. De schrijver kent zijn verhaal. Hij weet wie de personages zijn, hij weet waar ze wonen, van wie ze houden, wat hun dromen en hun problemen zijn. Als de lezer de eerste zin van jouw verhaal leest, weet hij nog niets. Het is de taak van de schrijver om de lezer zijn verhaal binnen te leiden en om hem te vertellen wat nodig is om het verhaal te begrijpen. Dit e-boek geeft je inzicht in de vijf basisgegevens die de schrijver nodig heeft om het verhaal te bedenken. Diezelfde gegevens zijn de antwoorden op de vragen die de lezer heeft. We gaan aan de slag met vijf vragen: de vijf W s. Dit zijn de zogenaamd topische vragen: zij zijn al geformuleerd in de oud- Griekse retorica en dienen om inzicht te krijgen in een tekst. Wij gebruiken ze om je te helpen om te starten met het schrijven van een verhaal. Een verhaal waarbij jij de lezer boeit en meeneemt in jouw verhaalwereld en de belevenissen van jouw personages. 5

6 Wie, wat, waar, wanneer en waarom Dit zijn de vijf W s. De antwoorden vormen de basis voor ieder verhaal. Wie - de personages Wat de handeling Waar de locatie / achtergrond Wanneer de tijdsbepaling Waarom de noodzaak 6

7 Wie - de personages Wie speelt de hoofdrol in jouw verhaal? Bij het bedenken van een verhaal is dit een goed startpunt. Bepaal of jouw hoofdpersonage een man of een vrouw is. Geef hem een leeftijd en een achtergrond. Beslis uit wat voor gezin hij komt. Was dat een kinderrijk gezin? En zo ja, de hoeveelste in de rij was hij? Dat kan iets vertellen over zijn karakter. Een oudste kind is doorgaans anders dan een jongste. Wat deed zijn vader/moeder? Dat zegt iets over het milieu waar hij vandaan komt. Een zoon van een wiskundeprofessor is een ander persoon dan de zoon van een boekhouder of van een werkloze vader. Geef je hoofdpersonage een opleiding en een beroep. Dat zegt iets over interesses en talenten. Als je dit plaatje min of meer compleet hebt, kun je hem vast ook wat karaktertrekken geven. Wat is dit voor een man? Hoe zit hij in elkaar? Waar houdt hij van en waar deinst hij voor terug? En oh ja! Vergeet niet om hem een naam te geven. 7

8 Wat - de handeling Wát gebeurt er in jouw verhaal? In een verhaal gebeurt altijd iets. Het antwoord op die vraag kan te maken hebben met iets dat jouw personage overkomt. Bijvoorbeeld: - De telefoon gaat en aan de andere kant heeft iemand hulp nodig. - Je personage krijgt de opdracht de wereld te redden. - Zijn kind wil van school af of zijn vrouw zegt dat ze bij hem weggaat. - Als jouw personage iets overkomt, gebeurt er iets van buitenaf. Hij reageert dan op de gebeurtenissen in de buitenwereld. Je personage kan ook zélf het initiatief nemen. Dat maakt het verhaal vaak interessanter: de initiatieven komen uit zijn binnenwereld. Bijvoorbeeld: - Hij belt iemand op en hij vraagt om hulp of geeft de ander een opdracht. - Hij besluit om de wereld te redden door de draak te verslaan. - Hij zegt tegen zijn vrouw en kind dat hij een nieuw leven begint, zonder hen. 8

9 Waar - de locatie / achtergrond Verhalen spelen zich ergens af. Er is dus altijd een achtergrond of een locatie. Als je hoofdpersonage zijn vrouw vertelt dat hij bij haar weggaat, kan hij dat thuis doen. Op de bank, nadat het televisieprogramma waar ze naar zaten te kijken, is afgelopen. Maar hij kan ook een andere locatie kiezen. Misschien ziet hij op tegen haar reactie en kiest hij er daarom voor om deze mededeling te doen in een duur en druk restaurant. Of wellicht heeft hij er met zijn moeder over gesproken en verwacht hij hulp van haar. Dan kan hij ervoor kiezen om het nieuws te vertellen, terwijl ze met de familie in een vakantiehuisje op Terschelling zitten. Stel je voor dat hij zó bang is om de aanstaande scheiding persoonlijk met zijn vrouw te bespreken, dat hij haar een brief schrijft. Die brief kan hij dan schrijven op een hotelkamer. Of in een park. Of in het appartement van zijn vriendin. Waar het om gaat, is dat je die locatie waar je personage zich bevindt in beeld brengt. Het wiebelige tafeltje in het armoedige hotel. Of het luxeappartement van de minnares. Of het knusse vakantiehuisje. De locatie moet altijd invloed hebben op het verhaal: in een restaurant praat je anders met elkaar dan thuis op de bank. 9

10 Wanneer - de tijdsbepaling Een verhaal speelt zich af op een bepaald moment in de tijd. Dat betekent dat de tijd een rol speelt. Hoe laat is het als jouw personage naar het feest gaat? De dag van de week kan belangrijk zijn, en ook het seizoen. Dat laatste bepaalt vaak hoe je personages zich kleden en wat zich wel of niet buiten afspeelt. Het is niet vanzelfsprekend dat het verhaal zich in het heden van de lezer afspeelt. Sommige verhalen komen beter tot hun recht als je ze in een (ver) verleden plaatst. Andere verhalen horen juist in een denkbeeldige toekomst. De tijd waarin het verhaal zich afspeelt, hoort zichtbaar en voelbaar te zijn in het verhaal. De lezer moet de tijd kunnen duiden. De schrijver helpt de lezer daarbij. Je kunt natuurlijk een datum bovenaan het hoofdstuk zetten, maar daarmee ben je er nog niet. Je verhaal heeft bijpassende attributen nodig. Kies de attributen zó dat ze helemaal passen in de tijd van jouw verhaal. Speelt jouw verhaal in het verleden, dan kun je je personages lange rokken geven en koetsen. Geen televisie, maar misschien wel een krant. Geen smoothies, maar wel aardappelsoep. Speelt jouw verhaal in de toekomst, dan ontwerp je een omgeving die daarbij past. Denk aan wetten en regels, aan manieren van voortbewegen en voortplanten, aan eten en werken. 10

11 Waarom - de noodzaak Niets gebeurt zomaar. Er is altijd een reden. Die is er in het echte leven en die is er ook in verhalen. Als je schrijft, is het belangrijk dat je je personages kent. Dat je wéét waarom hij iets wel of niet doet. Als jouw personage wacht tot de familiebijeenkomst om zijn vrouw te vertellen dat hij voor zijn werk twee jaar uitgezonden wordt, dan zegt dat iets over hem. Als schrijver moet je de achtergrond en overwegingen van je personage kennen. Zo weet je waar die beslissing uit voortkomt. - Is je hoofdpersonage bang voor de eerste reactie van zijn vrouw? - Gaat zijn besluit in tegen eerdere afspraken, maar is hij zijn werk beu en is hij toe aan een nieuwe uitdaging? Verwacht hij steun van zijn familie? - Zegt hij ja tegen de uitzending, omdat hij een poosje vakantie wil van zijn huwelijk? - Komt dit idee oorspronkelijk van zijn moeder en vindt hij dat zij het dan ook maar moet helpen oplossen. - Is er op de plek waar hij naar uitgezonden wordt iemand bij wie hij liever is dan bij zijn vrouw? Weet zijn moeder dat? Was zijn moeder altijd al tegen dit huwelijk en wordt hij min of meer gestuurd? Werkt hij soms in een familiebedrijf? Je ziet het, de ene vraag roept de andere op. Voor je het weet, wordt je verhaalidee steeds completer. 11

12 Wat heb je geleerd? Wie Je hoofdpersonage is degene waar het verhaal om draait. Het is belangrijk dat jij hem of haar goed kent. Wat In een verhaal gebeurt altijd iets. Jouw personage maakt iets mee of hij wil iets. Waar Een verhaal speelt zich ergens af. Dat kan overal zijn. Zorg ervoor dat de locatie een rol speelt in het verhaal. Wanneer Een verhaal speelt zich af op een bepaald moment in de tijd. Die keuze geeft mogelijkheden én beperkingen. Waarom Niemand doet iets zomaar, ook je personages niet. Zorg dat jij als schrijver heel goed weet waarom je personage iets wél of juist niet doet. 12

13 Aan de slag! Nu is het tijd om aan de slag te gaan. Ga naar je scherm of neem een fijn nieuw schrift, net wat je prettig vindt. Start met de Wie-vraag of met een andere vraag. Geef je verbeelding alle ruimte. Stoei met de antwoorden die bij je opkomen. Alles is goed. Weghalen kan altijd nog. Als je zin krijgt om je verhaal te schrijven voordat je alle vragen beantwoord hebt, doe dat dan. Maak gebruik van de ideeënstroom die op gang komt en schrijf! Wij wensen je heel veel schrijfplezier, Marjon Sarneel en het feedbackteam van p.s. Op pagina 14 hebben we nog een verrassing voor je! 13

14 Een verrassing! Schrijven is een vak. Het verlangen om te schrijven komt voort uit talent. Anders zou je wel gaan dansen of tuinieren of koken. Maar jij wilt schrijven. Schrijftalent heeft aandacht en oefening nodig om zich te ontwikkelen. Wij willen je dolgraag verder begeleiden. Daarom ontvang je in de komende weken enkele s van ons met daarin nóg meer tips die je leren waar je op moet letten om goede verhalen te schrijven. In een van die mails geven we je een speciaal adres. Daar kun je het verhaal dat je schrijft op basis van de vijf W s naartoe sturen. Je krijgt dan persoonlijke feedback van een van onze schrijfcoaches! Helemaal gratis! We zien uit naar jouw verhaal! Heb je vragen? Die kun je altijd stellen via info@marjonsarneel.nl Veel succes en hartelijke groet! Marjon en team 14