Asfalt en bitumendag 2010

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Asfalt en bitumendag 2010"

Transcriptie

1 Asfalt en bitumendag 2010

2 Eengoedof eenslechtwegdek... wie betaalt de rekening? Jacob Groenendijk met dank aan Nico van den Berg KOAC-NPC

3 Inhoud Energieverbruik van een weg in verschillende levensstadia Energieverbruik van een auto Rolweerstand en wegdekkwaliteit Verschillen tussen asfalt en beton? Conclusie Vlakke wegen zijn goedkoper en milieuvriendelijker

4 Energieverbruik van een weg Wanneer gebruikt een weg de meeste energie? 1. Bij productie? 2. Bij transport? 3. Bij aanleg? 4. Tijdens gebruik? 5. Bij onderhoud? 6. Bij sloop?

5 Energieverbruik van een weg Het energieverbruik (Frankrijk) door gebruik van de weg is ca. 15 tot meer dan 100 keer zo groot als dat voor de bouw *) van de weg en het onderhoud over een periode van 30 jaar. *) bouw is inclusief transport, productie van grond- en bouwstoffen, aanleg en betonnen of stalen voertuigkeringen. Bron: Chappat en Bilal (Eurobitume & Eurasphalt Vienna 2004)

6 Energieverbruik (vlgs. Chappat en Bilal) Bron: Energieverbruik voor aanleg en 30 jaar onderhoud en tgv verkeer Energieverbruik (MJ/m 2 ) Cumulatief tgv verkeer Doorgaand gewapend beton Ongedeuveld beton Warm asfalt Hoge stijfheid asfalt Koud asfalt Verkeerstype volgens LCPC-Setra klassificering

7 Energieverbruik voertuig Waar wordt de energie verbruikt? Inertie (energie benodigd om het voertuig te versnellen en vertragen) Interne wrijving (verliezen in motor en aandrijving) Luchtweerstand (verliezen door wrijving met de lucht; toename evenredig met v 2 ) Rolweerstand (verlies door vervorming van band, schokdempers en wegdek; onafhankelijk van v)

8 Weerstand

9 Energieverbruik Inertie krachten: sterk afhankelijk van massa voertuig en verkeersituatie Interne wrijving: vrij klein en onafhankelijk van verkeersituatie Luchtweerstand: belangrijkste bron van verbruik bij hoge snelheid Rolweerstand: bij alle snelheden een belangrijke bron van verbruik

10 Verdeling energieverbruik brandstofverbruik (l/100km) inertie luchtweerstand interne verliezen rolweerstand 0 60 km/h 90 km/h 130 km/h stad buitenweg snelweg

11 Oorzaken verschillen Stad: veel versnellen en vertragen max 60 km/h Buitenweg: beperkt versnellen en vertragen max 90 km/h Snelweg: 1x versnellen constant 130 km/h 1x vertragen

12 Band-wegdek contact Een compromis tussen: Veiligheid Grip Comfort Schoon Stil Rolweerstand Slijtage band en weg Geluid binnen en buiten het voertuig

13 Wat is rolweerstand? Rolweerstand komt voort uit: De cyclische vervorming van de band De vervorming van het wegdek Micro slip tussen band en wegdek Luchtweerstand rond de band Vervorming van schokdempers 2 3 4

14 Mogelijkheden voor ingrepen Optimaliseren van Rubbereigenschappen van de band Door bandenfabrikanten Eigenschappen van het wegdek Door (asfalt)producenten / aannemers Micro-, macro- en megatextuur Door producenten / aannemers Luchtweerstand rond wiel Door autobouwers? / velgkiezers?

15 Aanpassen stijfheid wegdek De stijfheid (visco-elastisch gedrag) van het asfaltwegdek zou misschien aangepast kunnen worden, zodat de rolweerstand lager wordt. De bijdrage is gering en daardoor moeilijk te meten maar verlagen van de rolweerstand zou tevens positieve gevolgen kunnen hebben voor de slijtweerstand van het materiaal.

16 Aanpassen textuur De micro- en macro- en megatextuur hebben direct invloed op de rolweerstand. Microtextuur is van het grootste belang voor grip / stroefheid en kan niet worden verkleind Macro- en megatextuur (vlakheid) moeten zo klein mogelijk zijn, zodat de band niet wordt aangestoten en vervormd en schokdempers e.d. van het voertuig niet worden aangesproken. Bij voorkeur negatieve textuur. Wel diepe macro-textuur nodig voor waterafvoer (natte stroefheid)

17 Vlakheid/textuur vs brandstofverbruik Bron: H. Bendtsen, Technical note 023, DRI

18 Megatextuur

19 Braille-stopstrepen

20 Verschillen asfalt en beton? Cementbranche: 1. asfaltweg minder stijf dan betonweg, dus wiel op asfalt moet uit diepere kuil klimmen 1. asfalt visco-elastisch, dus energieverlies in wegdek Asfaltbranche: 1. niet materiaal is bepalend, maar totale constructie en VOORAL VLAKHEID en TEXTUUR

21 Overdreven beeld Cementindustrie heeft het volgende beeld bij asfaltwegen Asfalt Beton

22 IRI asfalt versus betonwegen HMA = Asfalt PCCP = Beton Gegevens uit Oregon

23 Rolweerstand RMS textuurdiepte C RR =F R /N = weerstandskracht/normaalkracht Bron: I. Lopez Arteaga, TU/e, 7 e Silent Roads symp. 2010

24 Rolweerstand RMS textuurdiepte C RR =F R /N = weerstandskracht/normaalkracht Bron: I. Lopez Arteaga, TU/e, 7 e Silent Roads symp. 2010

25 Rolweerstand RMS textuurdiepte C RR =F R /N = weerstandskracht/normaalkracht? Bron: I. Lopez Arteaga, TU/e, 7 e Silent Roads symp. 2010

26 Rolweerstand - wegdektypen Proefvakken Kloosterzande C RR =F R /N = weerstandskracht/normaalkracht C RR ISO SMA DAC DGD ZOAB TL-ZOAB RUBBERS OPP.BEH Bron: M+P course on tyre-road interaction nov 2010

27 Conclusie Hoe vlakker de weg, hoe minder energie verloren gaat in vervorming van banden en schokdempers. Dus maak en houd de wegen vlak, want dat spaart brandstof tijdens de gehele levensduur van de weg. Verder: Besparing energiegebruik aanleg Optimalisatie macrotextuur Optimalisatie stijfheid/energieverlies verharding

28 Bovendien: Een vlakkere weg geeft: meer rijcomfort minder vermoeiing bestuurder minder voertuigslijtage minder ladingschade langere levensduur weg Oh ja: Niet te hard rijden Banden op goede spanning

Band-wegdek interactie: stil, schoon, zuinig?

Band-wegdek interactie: stil, schoon, zuinig? Band-wegdek interactie: stil, schoon, zuinig? Band-wegdek interactie: stil,schoon,zuinig? Dr. ir. Ines Lopez Arteaga Dynamics & Control Faculteit Werktuigbouwkunde Technische Universiteit Eindhoven 7e

Nadere informatie

ADDENDUM KETENANALYSE AUTOWEGEN

ADDENDUM KETENANALYSE AUTOWEGEN ADDENDUM KETENANALYSE AUTOWEGEN ARCADIS NEDERLAND BV 29 juli 2013 077181177:A - Concept B02015.201304.0500 Inhoud 1 Inleiding... 3 2 Ketenanalyse Autowegen... 4 2.1 Kwantificering... 4 2.1.1 Uitgangspunten...

Nadere informatie

onafhankelijk ontwerpers nieuwe kennis toepassen passie fysieke leefomgeving samenwerken value engineering fantastisch werk

onafhankelijk ontwerpers nieuwe kennis toepassen passie fysieke leefomgeving samenwerken value engineering fantastisch werk trots toekomst onafhankelijk integraal M+P Al 100 jaar ontwerpers van de toekomst innovatief ontwerpers nieuwe kennis toepassen passie waardeoptimalisatie architect van de samenwerking verbinders in de

Nadere informatie

SilentRoads, 12 april 2018

SilentRoads, 12 april 2018 SilentRoads, 12 april 2018 Stille wegdekken in een evoluerende wereld. Rien Huurman Vragen en antwoorden 1 Is het technisch mogelijk om een stil wegdek te maken met een lage rolweerstand, dat ook nog eens

Nadere informatie

De weg en het klimaat

De weg en het klimaat De weg en het klimaat dr. G.J. van Blokland M+P raadgevende ingenieurs drs. ing. C.C. Tollenaar M+P raadgevende ingenieurs Samenvatting De weg. en het klimaat. Wat heeft asfalt met het klimaat te maken?

Nadere informatie

Toekomstperspectief voor geluidarme wegdekken. Luc Goubert Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw

Toekomstperspectief voor geluidarme wegdekken. Luc Goubert Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw Toekomstperspectief voor geluidarme wegdekken Luc Goubert Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw Levensduur in functie van geluidsreductie wegdektype levensduur (jaren) geluidsreductie (dba) tweelaags fijn

Nadere informatie

Proefproject N19 Turnhout - Kasterlee Visie van Colas Belgium

Proefproject N19 Turnhout - Kasterlee Visie van Colas Belgium Proefproject N19 Turnhout - Kasterlee Visie van Colas Belgium 6 maart 2013 Eric Van den Kerkhof Technisch Directeur Colas Belgium nv 2 Waarom ontwikkelen? Geluidsbronnen Ontwerp geluidsarme lagen Conclusies

Nadere informatie

Geluid: wat mag je verwachten gedurende de hele levensduur. ing. Ronald van Loon M+P raadgevende ingenieurs

Geluid: wat mag je verwachten gedurende de hele levensduur. ing. Ronald van Loon M+P raadgevende ingenieurs Geluid: wat mag je verwachten gedurende de hele levensduur ing. Ronald van Loon M+P raadgevende ingenieurs Stil wegdek en actieplannen: 21 februari 2008 1 Onderwerpen inzichten en gegevens uit verschillende

Nadere informatie

Civieltechnische aspecten van duurzaamheid. Robbert Naus Dura Vermeer Infrastructuur BV. SilentRoads symposium 22 mei

Civieltechnische aspecten van duurzaamheid. Robbert Naus Dura Vermeer Infrastructuur BV. SilentRoads symposium 22 mei Civieltechnische aspecten van duurzaamheid Robbert Naus Dura Vermeer Infrastructuur BV SilentRoads symposium 22 mei 2007 1 Waar blijft het geluid nadat het geklonken heeft Bert Schierbeek SilentRoads symposium

Nadere informatie

Assetmanagement: verbinden en afwegen

Assetmanagement: verbinden en afwegen Assetmanagement: verbinden en afwegen Bert Peeters M+P M E TA A L K AT H E D R A A L - U T R E C H T Verbinden en afwegen bron: nordkeyboards.com dreamstime.com 2 Verbinden geluid rolweerstand CO 2 wegdekeigenschappen

Nadere informatie

EVENNESS SMOOTHNESS EVENNESS. Betonwegendag Inleiding

EVENNESS SMOOTHNESS EVENNESS. Betonwegendag Inleiding Inleiding Enquête onder EUPAVE leden m.b.t. prioritaire acties : ü Hoogste prioriteit voor oppervlakkenmerken zoals vlakheid, geluid, comfort ü Thema in de Best Practices Working Group ü Organisatie workshop

Nadere informatie

Keuzes maken bij de aanleg van geluidarme wegverhardingen. Frits Stas en Jacob Groenendijk KOAC NPC

Keuzes maken bij de aanleg van geluidarme wegverhardingen. Frits Stas en Jacob Groenendijk KOAC NPC Keuzes maken bij de aanleg van geluidarme wegverhardingen Frits Stas en Jacob Groenendijk KOAC NPC Keuzes Wel / niet geluidsarm wegdek? Hoeveel geluidreductie? Welk geluidsarm wegdek? Hoe/wanneer aanleg?

Nadere informatie

Rolweerstand van personenwagens op betonwegen

Rolweerstand van personenwagens op betonwegen Rolweerstand van personenwagens op betonwegen Wim Kramer Cement&BetonCentrum ir. Fred Reinink M+P Raadgevende ingenieurs bv ir. Jan Hooghwerff M+P Raadgevende ingenieurs bv Samenvatting In 2013 is een

Nadere informatie

Rolweerstand van wegdekken en mogelijkheden om deze reduceren door keuzes in het asfaltmengselontwerp

Rolweerstand van wegdekken en mogelijkheden om deze reduceren door keuzes in het asfaltmengselontwerp TNO-rapport TNO 2016 R10426 Rolweerstand van wegdekken en mogelijkheden om deze reduceren door keuzes in het asfaltmengselontwerp Van Mourik Broekmanweg 6 2628 XE Delft Postbus 49 2600 AA Delft www.tno.nl

Nadere informatie

Hoe maak je een Ultra Stil Wegdek?

Hoe maak je een Ultra Stil Wegdek? Hoe maak je een Ultra Stil Wegdek? Bert Peeters M+P Het USW project innovatieproject van Rijkswaterstaat doel: 10 db(a) geluidreductie (C initieel ) 7 jaar civieltechnische levensduur fase 1: proefplaten

Nadere informatie

Dr.ir. Jacob Groenendijk KOAC-NPC

Dr.ir. Jacob Groenendijk KOAC-NPC Stille wegdekken: de praktijkervaringen van de afgelopen 10 jaar Dr.ir. Jacob Groenendijk KOAC-NPC Stil wegdek en actieplannen: 21 februari 2008 1 Inhoud Overzicht van wegdektypen Wat kun je wel en niet

Nadere informatie

Brandstof besparen... kilometer na kilometer...

Brandstof besparen... kilometer na kilometer... Brandstof besparen... kilometer na kilometer... Bridgestone, uw partner voor een meer milieuverantwoordelijk gedrag Als bedrijf dat betrokken is bij mobiliteit, spant Bridgestone zich in om de CO 2 -uitstoot

Nadere informatie

Oppervlakeigenschappen betonverhardingen

Oppervlakeigenschappen betonverhardingen KENNISPLATFORM BETONWEGEN Themabijeenkomst betonverhardingen 5 april 2016 Bouw&Infra Park, Harderwijk www.betoninfra.nl 1 Presentatie Frits Stas KOAC NPC Jeroen de Vrieze KWS Infra bv - Infralinq betonverhardingen

Nadere informatie

CO2 REDUCTIE BRANDSTOFBESPARING DOOR GEDRAGSVERANDERING WERKGROEP TACIDE KENNIS. Fase 2 Rijgedrag/technisch onderhoud

CO2 REDUCTIE BRANDSTOFBESPARING DOOR GEDRAGSVERANDERING WERKGROEP TACIDE KENNIS. Fase 2 Rijgedrag/technisch onderhoud CO2 REDUCTIE BRANDSTOFBESPARING DOOR GEDRAGSVERANDERING WERKGROEP TACIDE KENNIS Fase 2 Rijgedrag/technisch onderhoud 80% VAN DE CO2 BESPARINGSPOTENTIE IN UW ONDERNEMING LIGT BIJ 20% VAN DE MOGELIJKHEDEN

Nadere informatie

Algemene informatie over brandstofverbruik. Overzicht PGRT

Algemene informatie over brandstofverbruik. Overzicht PGRT Overzicht Overzicht Dit document geeft een overzicht van de factoren die het brandstofverbruik van een voertuig beïnvloeden en verklaart ze. Er zijn diverse factoren die het brandstofverbruik van een voertuig

Nadere informatie

Stellingen voor bij de koffie

Stellingen voor bij de koffie Stellingen voor bij de koffie 1. Voordeel van GDAD met korte levensduur: Voor onderhoud van een slecht uitziende deklaag is wel geld te krijgen, voor structurele versterking niet SilentRoads symposium

Nadere informatie

Kosten en baten stille wegdekken

Kosten en baten stille wegdekken Kosten en baten stille wegdekken Jan Hooghwerff (M+P) Congres Stiller op Weg Weg Verkeerslawaai! 2012 Mening 1 De reductie van stil asfalt bij lage snelheid (50 km/u) is maar heel beperkt. Toepassen van

Nadere informatie

Steenslag 3 te hoog gegrepen?

Steenslag 3 te hoog gegrepen? Steenslag 3 te hoog gegrepen? G. Gaarkeuken KOAC NPC BV J. Groenendijk KOAC NPC BV W. Gerritsen KOAC NPC BV G.J. Geertjes NVLB Samenvatting Na onverwacht snel stroefheidverlies op een aantal ZOAB-wegvakken

Nadere informatie

Voortgang CO 2 reductie

Voortgang CO 2 reductie Voortgang CO 2 reductie Introductie A. Hak wil in 2020 CO2 neutraal werken en heeft doorlopend aandacht voor de invloed van onze werkzaamheden op het milieu. Wij zijn gecertificeerd volgens ISO 14001 en

Nadere informatie

Inzichten uit rolweerstands- en textuurmetingen op het hoofdwegennet

Inzichten uit rolweerstands- en textuurmetingen op het hoofdwegennet Inzichten uit rolweerstands- en textuurmetingen op het hoofdwegennet ir. Fred Reinink M+P Raadgevende ingenieurs bv dr.ir. Paul Fortuin Rijkswaterstaat ir. Jan Hooghwerff M+P Raadgevende ingenieurs bv

Nadere informatie

Nieuw wegdek in de stad: duurzaam en stil

Nieuw wegdek in de stad: duurzaam en stil Nieuw wegdek in de stad: duurzaam en stil Rudi Dekkers Senior Adviseur Business Development InfraLinQ / KWS Infra Nieuw wegdek in de stad: duurzaam en stil Presentatie: Historie stille wegdekken in de

Nadere informatie

No. 44 PUBLICATIE VAN DE NEDERLANDSCH.INDISCHE WEGENVEREENIGING TRACTIE-WEERSTANDEN ^«BANDOENG

No. 44 PUBLICATIE VAN DE NEDERLANDSCH.INDISCHE WEGENVEREENIGING TRACTIE-WEERSTANDEN ^«BANDOENG No. 44 PUBLICATIE VAN DE NEDERLANDSCH.INDISCHE WEGENVEREENIGING TRACTIE-WEERSTANDEN r / Q,\ ^«BANDOENG TRACTIE. WEERSTANDEN. Het moderne verkeer, het verkeer in mechanische tractie, over den gewonen weg,

Nadere informatie

WB Evolving Design Hybride systemen

WB Evolving Design Hybride systemen WB3110 - Evolving Design Hybride systemen Marco de Beurs Examiner EPO Brandstof Electriciteit Voertuig met verbrandingsmotor: compact / licht, veel vermogen, vervuiling, complexe aandrijflijn. Voertuig

Nadere informatie

Transportlawaai: Welke lokale acties om er iets aan te doen?

Transportlawaai: Welke lokale acties om er iets aan te doen? Transportlawaai: Welke lokale acties om er iets aan te doen? Anneleen BERGIERS a.bergiers@brrc.be Update Vademecum stedelijk wegenlawaai: WEGDEKKEN ONDERZOEKER OPPERVLAKKENMERKEN GELUID OPZOEKINGSCENTRUM

Nadere informatie

www.mitsubishi-mobielplus.nl - 2014 MOBIEL+ BANDENSERVICE

www.mitsubishi-mobielplus.nl - 2014 MOBIEL+ BANDENSERVICE www.mitsubishi-mobielplus.nl - 2014 MOBIEL+ BANDENSERVICE MOBIEL+ BANDENSERVICE Niet alle meerwaarde van het rijden in een Mitsubishi is direct zichtbaar. Daarom biedt Mitsubishi u Mobiel+. Het Mitsubishi-label

Nadere informatie

Wehner/Schulze proef als methode voor de bepaling van de aanvangsremvertraging.

Wehner/Schulze proef als methode voor de bepaling van de aanvangsremvertraging. Wehner/Schulze proef als methode voor de bepaling van de aanvangsremvertraging. P.M. Kuijper, D. van Vliet, J.L.M. Voskuilen Rijkswaterstaat, Dienst Verkeer en Scheepvaart Samenvatting Door een aantal

Nadere informatie

Luchtkwaliteit, geluid en verkeer

Luchtkwaliteit, geluid en verkeer Luchtkwaliteit, geluid en verkeer Door Ton Hesselmans Hoofd Leefomgeving & Milieu CROW Luchtkwaliteit, geluid en verkeer 1 Samen werken aan een succesvolle en duurzame openbare ruimte Schone lucht is cruciaal

Nadere informatie

Alles Over Banden. ALLES OVER BANDENMATEN. Bandenmaataanduiding voor: Wij bevelen dit deel aan als u wilt kennismaken met de wereld van de autobanden.

Alles Over Banden. ALLES OVER BANDENMATEN. Bandenmaataanduiding voor: Wij bevelen dit deel aan als u wilt kennismaken met de wereld van de autobanden. Alles Over Banden Bandenkennis van Pirelli Dankzij meer dan honderd jaar ervaring op het vlak van bandentechnologie verenigt Pirelli veiligheid, duurzaamheid, comfort en aandacht voor het milieu in zijn

Nadere informatie

Schakel zo vroeg mogelijk op naar een hogere versnelling, tussen 2000 en 2500 toeren.

Schakel zo vroeg mogelijk op naar een hogere versnelling, tussen 2000 en 2500 toeren. Tip 1 Schakelen Schakel zo vroeg mogelijk op naar een hogere versnelling, tussen 2000 en 2500 toeren. Een toerenteller is hierbij een handig hulpmiddel. Een deel van het vermogen dat een automotor levert

Nadere informatie

GTL-congres. Duurzaamheid en geluid in de wegenbouw. Bert Gaarkeuken, Hoevelaken,

GTL-congres. Duurzaamheid en geluid in de wegenbouw. Bert Gaarkeuken, Hoevelaken, GTL-congres Duurzaamheid en geluid in de wegenbouw Bert Gaarkeuken, Hoevelaken, 09-11-2016 Ontwikkelingen Waar gaan we heen? Is dit de waan van de dag of moet BAM hier aan mee doen? Waar gaan we heen?

Nadere informatie

=0.327W Dit verlies komt overeen met een verlies van ongeveer 6.8%. =0.688W Dit verlies komt overeen met een verlies van ongeveer 14.33%.

=0.327W Dit verlies komt overeen met een verlies van ongeveer 6.8%. =0.688W Dit verlies komt overeen met een verlies van ongeveer 14.33%. Sankey-diagram Er wordt vertrokken van een beginsituatie waarbij er zonne-energie invalt op het. Het vermogen dat hierbij verkregen wordt kan aan de hand van het piekvermogen van het zonnepaneel (1000W/m²)

Nadere informatie

ON/OFF UF 05 (S) UF 16 (S) UF 18 (T) UR 01 (S) UZ 01 (D) UR 02 (D) UF 20 (T) UZ 07 (D) UF 02 (T) UZ 05 (D) UR 09 (S)

ON/OFF UF 05 (S) UF 16 (S) UF 18 (T) UR 01 (S) UZ 01 (D) UR 02 (D) UF 20 (T) UZ 07 (D) UF 02 (T) UZ 05 (D) UR 09 (S) PRESENTS MADE BY International UF 16 (S) UF 05 (S) Regional UF 18 (T) ON/OFF UR 01 (S) Aurora is een divisie van Hankook, een internationaal bejubeld bandenmerk. Hankook is Zuid-Korea s grootste radiale

Nadere informatie

Never change a winning tyre

Never change a winning tyre Never change a winning tyre Veelzijdigheid is belangrijker dan ooit In het huidige lastige economische klimaat is een van de beste manieren om de activiteiten van uw transportbedrijf en wagenpark te optimaliseren

Nadere informatie

Presentatie 12 november 2015 Wegdeklabel

Presentatie 12 november 2015 Wegdeklabel Presentatie 12 november 2015 Wegdeklabel E. Bobbink, Provincie Gelderland Dr.ir. A.H. de Bondt, Ooms Civiel / Strukton Civiel Waarom labelling van wegdekken? Herkenbaarheid voor de maatschappij (en de

Nadere informatie

Geluid van klinkers: de onderste steen boven

Geluid van klinkers: de onderste steen boven Geluid van klinkers: de onderste steen boven Ronald van Loon (M+P) 12 APRIL 2018 PA N D AV E R B L I J F - R H E N E N Klinkers of beter nog: elementenverharding Meest toegepaste wegverharding binnen de

Nadere informatie

WINTERWIELEN VOOR UW VOLVO S60, V60, V60 PLUG-IN HYBRID

WINTERWIELEN VOOR UW VOLVO S60, V60, V60 PLUG-IN HYBRID WINTERWIELEN VOOR UW VOLVO S60, V60, V60 PLUG-IN HYBRID INHOUD INLEIDING... 5 WINTERWIELEN WISSELEN BIJ 7 C... 7 ALGEMENE INFORMATIE OVER BANDEN... 8 INFORMATIE OVER ALUMINIUM VELGEN...10 EU-ETIKETTERING

Nadere informatie

Voortgang CO2 reductie

Voortgang CO2 reductie Voortgang CO2 reductie Introductie A. Hak wil in 2030 CO2 neutraal werken en heeft doorlopend aandacht voor de invloed van onze werkzaamheden op het milieu. Wij zijn gecertificeerd volgens ISO 14001, MVO

Nadere informatie

Hyundai Bandenservice. Een betrouwbare bandgenoot

Hyundai Bandenservice. Een betrouwbare bandgenoot Hyundai Bandenservice Een betrouwbare bandgenoot Banden zijn een belangrijk onderdeel van uw Hyundai. Ze vormen het enige contact met de weg en leveren een grote bijdrage aan grip en comfort. Het is dus

Nadere informatie

Energie management actieplan 2016

Energie management actieplan 2016 Pagina : 1/7 Energie management actieplan 2016 In dit hoofdstuk wordt de doelstelling beschreven in het kader van de CO2-reductie, inclusief de reductiemaatregelen, die Oosterhuis BV vanaf het jaar 2016

Nadere informatie

Praktijk Vragen over auto

Praktijk Vragen over auto Praktijk Vragen over auto BANDEN: Wat moet je controleren op Auto banden 1- spannig: Meters/Lampjes Juiste banden spanning hangt af: Auto (merk, Type, gewicht) maat Gewicht lading (of aantal personen).

Nadere informatie

Stil Stiller? : Ruim 10 jaar stille wegdekken provincie Gelderland. Harco Kersten Provincie Gelderland; Afdeling Uitvoering werken

Stil Stiller? : Ruim 10 jaar stille wegdekken provincie Gelderland. Harco Kersten Provincie Gelderland; Afdeling Uitvoering werken Stil Stiller? : Ruim 10 jaar stille wegdekken provincie Gelderland Harco Kersten Provincie Gelderland; Afdeling Uitvoering werken Inhoud presentatie: - Gelderland in vogelvlucht - Eerste stille wegdekken

Nadere informatie

Vernieuwers in infrastructuur. Vernieuwers in infrastructuur

Vernieuwers in infrastructuur. Vernieuwers in infrastructuur Innovaties Reef Infra Bijeenkomst innovatie/duurzaamheid in wegaanleg en onderhoud, Provincie Overijssel Gerrit Jan Kerkdijk Zwolle 30 oktober 2013 Tendensen in de markt Afname investerings- en onderhoudsbudgetten

Nadere informatie

Zijn stille wegdekken duurzaam?

Zijn stille wegdekken duurzaam? Zijn stille wegdekken duurzaam? Mobiliteit en duurzaamheid Themabijeenkomst voor provinciale medewerkers Jan Hooghwerff M+P Inleiding Wat weten we over stille wegvakken rond het onderwerp duurzaamheid?

Nadere informatie

Uitgewerkt ontwerp voor een stille modulaire betonweg vanuit geluidtechnische uitgangspunt

Uitgewerkt ontwerp voor een stille modulaire betonweg vanuit geluidtechnische uitgangspunt Uitgewerkt ontwerp voor een stille modulaire betonweg vanuit geluidtechnische uitgangspunt W. van Keulen VANKEULEN advies bv, Vlijmen J. van Keulen Civiele Techniek en Milieu, Dalen 1. Inleiding In een

Nadere informatie

Asfaltproductie bij lage temperaturen

Asfaltproductie bij lage temperaturen Asfalt en bitumendag Asfaltproductie bij lage temperaturen Ing. Tine Tanghe (R. Renaudeau) 20 november 2008 DEFINITIES Temperatuur > 140 C 110-130 C 80 95 C 25 60 C ENGELS HOT WARM SEMI - WARM COLD NEDERLANDS

Nadere informatie

DE LICHTTECBNISCHE EIGENSCHAPPEN VAN LICHTGEKLEURDE WEGOPPERVLAKKEN AA

DE LICHTTECBNISCHE EIGENSCHAPPEN VAN LICHTGEKLEURDE WEGOPPERVLAKKEN AA DE LICHTTECBNISCHE EIGENSCHAPPEN VAN LICHTGEKLEURDE WEGOPPERVLAKKEN AA Artikel Wegen 56 (1982) 10: 803-324 t/m 803-325 R-82-39 Dr.ir. D.A. Schreuder Leidschendam, 1982 Stichting Wetenschappelijk Onderzoek

Nadere informatie

HOU DE EMOTIE IN TOPVORM ALLES WAT U MOET WETEN OVER DE BANDEN

HOU DE EMOTIE IN TOPVORM ALLES WAT U MOET WETEN OVER DE BANDEN HOU DE EMOTIE IN TOPVORM ALLES WAT U MOET WETEN OVER DE BANDEN DE BANDEN: VEILIGHEID EN RIJCOMFORT De banden vormen het enige contactpunt tussen het voertuig en de weg. Het contactoppervlak van de band

Nadere informatie

Annemarie van Beek Milieu en Natuurplanbureau Annemarie.van.Beek@mnp.nl Jan Hooghwerff M+P raadgevende ingenieurs JanHooghwerff@mp.

Annemarie van Beek Milieu en Natuurplanbureau Annemarie.van.Beek@mnp.nl Jan Hooghwerff M+P raadgevende ingenieurs JanHooghwerff@mp. 1/8 Annemarie van Beek Milieu en Natuurplanbureau Annemarie.van.Beek@mnp.nl Jan Hooghwerff M+P raadgevende ingenieurs JanHooghwerff@mp.nl Samenvatting Door M+P Raadgevende Ingenieurs is een onderzoek uitgevoerd

Nadere informatie

Voortgang CO2 reductie

Voortgang CO2 reductie Voortgang CO2 reductie Introductie A. Hak wil in 2030 CO2 neutraal werken en heeft doorlopend aandacht voor de invloed van onze werkzaamheden op het milieu. Wij zijn gecertificeerd en door het hebben en

Nadere informatie

De FUELMAX gamma. Rij verder met minder brandstof. Tot 10% lagere rolweerstand vergeleken met zijn voorganger*

De FUELMAX gamma. Rij verder met minder brandstof. Tot 10% lagere rolweerstand vergeleken met zijn voorganger* De FUELMAX gamma. Rij verder met minder brandstof. Tot 10% lagere rolweerstand vergeleken met zijn voorganger* * Tests uitgevoerd door Goodyear GIC*L op maat 15/70R22 toont aan dat de nieuwe Goodyear FUELMAX

Nadere informatie

Resultaten van geluidmetingen aan geluidarme wegverhardingen in Europa

Resultaten van geluidmetingen aan geluidarme wegverhardingen in Europa Resultaten van geluidmetingen aan geluidarme wegverhardingen in Europa Gijsjan van Blokland, Christiaan Tollenaar en Ronald van Loon M+P raadgevende ingenieurs Het project CEDR - Conference of European

Nadere informatie

SToLA: op naar het gebruik van stille wegdekken in de stedelijke omgeving

SToLA: op naar het gebruik van stille wegdekken in de stedelijke omgeving SToLA: op naar het gebruik van stille wegdekken in de stedelijke omgeving Johan Maeck Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw 12 APRIL 2016 O P Z O E K I N G S C E N T R U M V O O R D E W E G E N B O U W -

Nadere informatie

... Think safety! Werken met. Verkeersveiligheid. VGM Algemeen. Milieu. Gezondheid. Veiligheid

... Think safety! Werken met. Verkeersveiligheid. VGM Algemeen. Milieu. Gezondheid. Veiligheid ... Think safety! Werken met VGM Algemeen Milieu Gezondheid Veiligheid 1 Werken met Gasunie is een van de grootste gasinfrastructuurbedrijven in Europa. Veiligheid heeft binnen Gasunie de hoogste prioriteit;

Nadere informatie

Invloed van wegdektype op de rolweerstand van personenwagens op provinciale wegen

Invloed van wegdektype op de rolweerstand van personenwagens op provinciale wegen Invloed van wegdektype op de rolweerstand van personenwagens op provinciale wegen Berry Bobbink Provincie Gelderland Ing. Jan Fijan Provincie Gelderland ir. Fred Reinink M+P Raadgevende ingenieurs bv ing.

Nadere informatie

Stille Wegdekken. dr.ir. J. Groenendijk KOAC NPC. ing. R.C.L. van Loon M+P Raadgevende Ingenieurs. ir. M.J. Eijbersen CROW

Stille Wegdekken. dr.ir. J. Groenendijk KOAC NPC. ing. R.C.L. van Loon M+P Raadgevende Ingenieurs. ir. M.J. Eijbersen CROW Stille Wegdekken dr.ir. J. Groenendijk KOAC NPC ing. R.C.L. van Loon M+P Raadgevende Ingenieurs ir. M.J. Eijbersen CROW namens CROW-werkgroep Stille Wegdekken Samenvatting Geluidhinder is een belangrijke

Nadere informatie

Geluid in agglomeraties. dr. Luc Goubert Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw

Geluid in agglomeraties. dr. Luc Goubert Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw Geluid in agglomeraties dr. Luc Goubert Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw Overzicht Inleiding: waarom is bestrijding van verkeerslawaai nodig? Bronnen van verkeerslawaai Wat is de invloed van het wegdek?

Nadere informatie

Never change a winning tyre

Never change a winning tyre Never change a winning tyre Veelzijdigheid De nieuwe generatie regionale banden van Bridgestone Echt veelzijdig, echt multifunctioneel De nieuwe regionale banden van Bridgestone, de R-STEER 001 en de R-DRIVE

Nadere informatie

Het benodigde vermogen Het rijweerstanden programma laat zien hoeveel vermogen de auto nodig heeft om te kunnen functioneren.

Het benodigde vermogen Het rijweerstanden programma laat zien hoeveel vermogen de auto nodig heeft om te kunnen functioneren. Toelichting bij het programma rijweerstanden Het benodigde vermogen Het rijweerstanden programma laat zien hoeveel vermogen de auto nodig heeft om te kunnen functioneren. We maken hiervoor onderscheid

Nadere informatie

Bandenwijzer voor Fleetowners. Met de juiste banden meer grip op veiligheid, brandstofkosten en CO 2 uitstoot

Bandenwijzer voor Fleetowners. Met de juiste banden meer grip op veiligheid, brandstofkosten en CO 2 uitstoot Bandenwijzer voor Fleetowners Met de juiste banden meer grip op veiligheid, brandstofkosten en CO 2 uitstoot Inhoudsopgave De Beste Band 4 Banden en uw leasevloot 5 Bandenlabel 5 Brandstofgebruik 5 Veiligheid

Nadere informatie

Winterbanden en sneeuwkettingen

Winterbanden en sneeuwkettingen en sneeuwkettingen zijn onmisbaar in winterse omstandigheden. Het enige echte alternatief is de auto laten staan. Het verschil tussen standaard banden en winterbanden zit in de rubbersamenstelling en het

Nadere informatie

9 Tips zuinig rijden TIP TIP TIP TIP TIP TIP TIP TIP TIP TIP 1 Schakel zo vroeg mogelijk op naar een hogere versnelling.

9 Tips zuinig rijden TIP TIP TIP TIP TIP TIP TIP TIP TIP TIP 1 Schakel zo vroeg mogelijk op naar een hogere versnelling. 9 Tips zuinig rijden TIP 1: Schakel zo vroeg mogelijk op naar een hogere versnelling. TIP 2: Ziet u dat u snelheid moet minderen of stoppen voor een verkeerslicht, laat dan tijdig gas los en laat de auto

Nadere informatie

Actualiteiten stille wegdekken. Jan Hooghwerff (M+P) Saneringsdag 2012

Actualiteiten stille wegdekken. Jan Hooghwerff (M+P) Saneringsdag 2012 Jan Hooghwerff (M+P) Saneringsdag 2012 Wat is belangrijk om te weten? In 2012 zijn heel veel nieuwe onderzoeksresultaten beschikbaar gekomen Nieuwe RMG2012 en wegdekken Gevolgen voor de praktijk Waar vind

Nadere informatie

Praktijk Vragen over auto

Praktijk Vragen over auto Praktijk Vragen over auto 1 BANDEN: Wat moet je controleren op Auto banden 1- spannig: Meters/Lampjes Juiste banden spanning hangt af: Auto (merk, Type, gewicht) maat Gewicht lading (of aantal personen).

Nadere informatie

lucht afzetten. Lucht heeft niet een vaste plaats zoals we weten. Hiervoor heeft men een systeem ontwikkeld waarop we hierna in zullen gaan.

lucht afzetten. Lucht heeft niet een vaste plaats zoals we weten. Hiervoor heeft men een systeem ontwikkeld waarop we hierna in zullen gaan. Beechcraft Baron 58 Beech Baron 58 Cessna Skyhawk Als we de Beech Baron met een Cessna Skyhawk vergelijken, dan valt gelijk op dat de Cessna een eenmotorig en de Beech Baron een tweemotorig vliegtuig is.

Nadere informatie

Van pilot naar grootschalige toepassing

Van pilot naar grootschalige toepassing Van pilot naar grootschalige toepassing de meerwaarde van een collectief wegingskader Infra Innovatie netwerk Kwartaalbijeenkomst 8 maart 2018 Van pilot naar grootschalige toepassing de meerwaarde van

Nadere informatie

Naar welke band bent u op zoek?

Naar welke band bent u op zoek? SUPER SPEED - 2 SUV SPEED Personenwagen (Ultra) High Performance Asymmetrisch SUV/4x4 Caravan/Aanhangwagen Bestelwagen Winter All season SUPER SPEED - A VAN SPEED 2 H-SPEED 2 All SEASON Naar welke band

Nadere informatie

Toepassing dunne deklagen op provinciale wegen: de do's & don ts

Toepassing dunne deklagen op provinciale wegen: de do's & don ts Toepassing dunne deklagen op provinciale wegen: de do's & don ts Wim van Keulen Carlo Schoonebeek provincie Noord-Holland Multatulistraat 5 Houtplein 33 5251 WV Vlijmen 2012 DE Haarlem 073-5114942 023-5143973

Nadere informatie

HOGESCHOOL ROTTERDAM:

HOGESCHOOL ROTTERDAM: HOGESCHOOL ROTTERDAM: Toets: Natuurkunde Docent: vd Maas VERSIE B Opgave A: Een kogel wordt vertikaal omhoog geschoten met een snelheid van 300km/h. De kogel heeft een gewicht van 10N. 1. Wat is de tijd

Nadere informatie

Lage druk landbouwbanden

Lage druk landbouwbanden Lage druk landbouwbanden zijn zeer duur! De aankoop van landbouwbanden is een forse investering! De juiste bandenspanning bepaalt de levensduur van uw banden! Haal het maximale rendement uit uw investering!

Nadere informatie

Goede banden. Goede deal.

Goede banden. Goede deal. Barum staat voor: Geproduceerd door ontinental Europese band van hoge kwaliteit Brede range in zomer- en winterbanden Duurzame banden voor de slimme automobilist Barum. A brand of ontinental. De Barum

Nadere informatie

Invoering Europees Bandenlabel

Invoering Europees Bandenlabel Invoering Europees Bandenlabel EUROPESE VERORDENING ETIKETTERING BANDEN Verordening (EG) Nr. 1222/2009 van het Europees Parlement en de Raad vereist dat alle banden* (zowel eerste montage als vervangingsmarkt)

Nadere informatie

MKI score van wegen aanleg en onderhoud

MKI score van wegen aanleg en onderhoud MKI score van wegen aanleg en onderhoud Inleiding Duurzaam gebruik van materialen & grondstoffen is onder te verdelen in twee hoofdonderwerpen: Keuze voor materialen & grondstoffen. Hierbij spelen aspecten

Nadere informatie

We hebben 3 verschillende soorten van wrijving, geef bij elk een voorbeeld: - Rollende wrijving: - Glijdende wrijving: - Luchtweerstand:

We hebben 3 verschillende soorten van wrijving, geef bij elk een voorbeeld: - Rollende wrijving: - Glijdende wrijving: - Luchtweerstand: Lespakket wrijving Inleiding Wrijving is een natuurkundig begrip dat de weerstandskracht aanduidt, die ontstaat als twee oppervlakken langs elkaar schuiven, terwijl ze tegen elkaar aan gedrukt worden.

Nadere informatie

Meer informatie over asfalt, voor- en nadelen kan u raadplegen op onze partnersite:

Meer informatie over asfalt, voor- en nadelen kan u raadplegen op onze partnersite: Wegen, opritten, parkings in asfalt Op volgende pagina een korte samenvatting vanwege het Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw aangaande de soorten asfalt, de samenstelling van asfaltverhardingen, de verwerking

Nadere informatie

VEILIGHEID + DUURZAAMHEID + BRANDSTOFBESPARING HET BESTE EVENWICHT IN PRESTATIES VOOR ONZE KLANTEN

VEILIGHEID + DUURZAAMHEID + BRANDSTOFBESPARING HET BESTE EVENWICHT IN PRESTATIES VOOR ONZE KLANTEN VEILIGHEID + DUURZAAMHEID + BRANDSTOFBESPARING HET BESTE EVENWICHT IN PRESTATIES VOOR ONZE KLANTEN SAMENVATTING 1. De beste banden voor uw klanten 2. Door innovatie heeft MICHELIN het beste evenwicht in

Nadere informatie

BDE01 - bijlage. Studierichting Autotechniek. Hogeschool Rotterdam Cluster engineering. Phoenics simulaties. Body Aerodynamics

BDE01 - bijlage. Studierichting Autotechniek. Hogeschool Rotterdam Cluster engineering. Phoenics simulaties. Body Aerodynamics Hogeschool Rotterdam Cluster engineering Studierichting Autotechniek BDE01 - bijlage Team: Body Aerodynamics Studenten: Martijn van den Berg 0765525 Rick van Buuren 0773975 Naomi Willemsen 0772583 Bart

Nadere informatie

CNOSSOS en (stille) wegdekken

CNOSSOS en (stille) wegdekken M+P MBBM groep www.mp.nl Mensen met oplossingen CNOSSOS en (stille) wegdekken Past de Nederlandse methode C wegdek in het nieuwe Europese rekenmodel? Geluid, trillingen en luchtkwaliteit 2016 Bert Peeters

Nadere informatie

Lading op dak mag niet meer uitsteken dan 20cm aan beide zijkanten.

Lading op dak mag niet meer uitsteken dan 20cm aan beide zijkanten. Begrippenlijst Lading en slepen van andere voertuigen Lading op dak mag niet meer uitsteken dan 20cm aan beide zijkanten. Slepen van andere voertuig mag niet meer dan 5m afstand zijn. Steekt lading aan

Nadere informatie

VRACHTWAGENBANDEN ON-ROAD/BUS GEMENGD GEBRUIK OFF-ROAD WINTER

VRACHTWAGENBANDEN ON-ROAD/BUS GEMENGD GEBRUIK OFF-ROAD WINTER VRACHTWAGENBANDEN ON-ROAD/BUS GEMENGD GEBRUIK OFF-ROAD WINTER STUURAS ECOCONTROL 2+ Stuurasband voor een breed gamma van on-road toepassingen. Een 10%* langere levensduur in vergelijking met zijn voorganger

Nadere informatie

Asphalt Advantages Campagne. Theo Terlouw Manager Eurobitume Benelux

Asphalt Advantages Campagne.   Theo Terlouw Manager Eurobitume Benelux Asphalt Advantages Campagne www.asphaltadvantages.com Theo Terlouw Manager Eurobitume Benelux 1 Asphalt Advantages Campagne (www.asphaltadvantages.com) Een initiatief van Eurobitume en EAPA om op eenvoudige

Nadere informatie

Certificering CO 2 -Prestatieladder

Certificering CO 2 -Prestatieladder Certificering CO 2 -Prestatieladder Al een aantal jaar werken we aan het handen en voeten geven van het thema duurzaamheid binnen M+P. En met succes. Sinds 2015 zijn we gecertificeerd op niveau 5 van de

Nadere informatie

SilentRoads symposium 2010 Stil, schoon en zuinig

SilentRoads symposium 2010 Stil, schoon en zuinig SilentRoads symposium 2010 Stil, schoon en zuinig Datum: dinsdag 18 mei 2010 Aanvang: 13.30 uur (inlooplunch vanaf 12.30 uur) Locatie: Talent Factory, Den Bosch 12:30-13:30 Ontvangst en inlooplunch 13:30-13:45

Nadere informatie

Als veiligheid telt. Dé innovatieve oplossing voor wegdekschade

Als veiligheid telt. Dé innovatieve oplossing voor wegdekschade Als veiligheid telt Dé innovatieve oplossing voor wegdekschade Burdie Roadsafe ; een efficiënte en duurzame oplossing voor het herstellen van wegdekschade. Schade aan het wegdek brengt de veiligheid van

Nadere informatie

Company Presentation Welkom Fleet Academy 2016

Company Presentation Welkom Fleet Academy 2016 Welkom Fleet Academy 2016 Fleet Academy 2016 Inhoud > Introductie van de organisatie De producten De Nederlandse markt Het Bandenlabel Bandenspanning Het bedrijf > Apollo Tyres Ltd Het bedrijf > Apollo

Nadere informatie

Besparing elektrische energie door ketenoptimalisatie. 26-4-2012 Kennisdag voor technici.

Besparing elektrische energie door ketenoptimalisatie. 26-4-2012 Kennisdag voor technici. Besparing elektrische energie door ketenoptimalisatie. 26-4-2012 Kennisdag voor technici. Besparing elektrische energie door ketenoptimalisatie. Agenda: 1) Lezing door Jo Huppertz ca. 45 minuten 2) Vragen

Nadere informatie

OPPERVLAKBEHANDELINGEN OP BRUGGEN EN VIADUCTEN

OPPERVLAKBEHANDELINGEN OP BRUGGEN EN VIADUCTEN OPPERVLAKBEHANDELINGEN OP BRUGGEN VERBETEREN EN ONDERHOUDEN VAN - WEGVERHARDINGEN - INDUSTRIE- EN BEDRIJFSVLOEREN - VLIEGVELDVERHARDINGEN - cds-bouwbeschermingsproducten Elk brugdektype een eigen toplaag

Nadere informatie

Nieuwigheden op het vlak van bitumineuze verhardingen. Ann Vanelstraete

Nieuwigheden op het vlak van bitumineuze verhardingen. Ann Vanelstraete Nieuwigheden op het vlak van bitumineuze verhardingen Ann Vanelstraete IT in de asfaltindustrie Ref. E.Beuving (voorzitter EAPA): Belangrijk in het streven naar kwaliteitsverbetering: Goede samenstelling

Nadere informatie

Nu goedkoper en groener rijden. Easy Green simpel en voordelig. Direct instappen met Easy Green. GO-Greener: Hoe? Zo! Effecten:

Nu goedkoper en groener rijden. Easy Green simpel en voordelig. Direct instappen met Easy Green. GO-Greener: Hoe? Zo! Effecten: Nu goedkoper en groener rijden Uw auto direct aanzienlijk voordeliger en schoner laten rijden? Dat kan met GO-Greener. Meer kilometers voor minder geld. Met behoud van comfort en zelfs verbetering van

Nadere informatie

Rijdynamica van motorvoertuigen (5)

Rijdynamica van motorvoertuigen (5) Rijdynamica van motorvoertuigen (5) E. Gernaat (ISBN 978-90-808907-8-7) 1 Stuurgedrag 1.1 Invloed van zijwind Tijdens het rijden door bochten en met zijwind ontstaan dwarskrachten op het voertuig 1. De

Nadere informatie

Onderzoeksproject naar invloed van wegdektype op rolweerstand

Onderzoeksproject naar invloed van wegdektype op rolweerstand Onderzoeksproject naar invloed van wegdektype op rolweerstand Erik van Gils M+P Raadgevende ingenieurs bv Fred Reinink M+P Raadgevende ingenieurs bv Jan Hooghwerff M+P Raadgevende ingenieurs bv Samenvatting

Nadere informatie

Duurzaamheid van geluidreducerend asfalt

Duurzaamheid van geluidreducerend asfalt Duurzaamheid van geluidreducerend asfalt Jan Fijan Provincie Gelderland Christiaan Tollenaar + Jan Hooghwerff M+P Raadgevende ingenieurs Duurzaamheidsprofiel Geluidreducerend asfalt I En er g i e en k

Nadere informatie

WOW. Overbelading onderbelicht?

WOW. Overbelading onderbelicht? WOW Overbelading onderbelicht? Wat is overbelading? Te zware lading Verkeerde belading Te hoge aslasten Het is maar net wat je onder overbelading verstaat September 2015 Overbelading, onderbelicht? 2 Overbelading

Nadere informatie

TRANSPORT 3.5 Krachten

TRANSPORT 3.5 Krachten Schooljaar: 2015-2016 TRANSPORT 3.5 Krachten KLAS 2A 2B 2C 2D 2G Algemene Techniek Mnr. Baromeo 1. Transport & Krachten Op transportmiddelen kunnen de volgende krachten werken. 1) Aandrijvingskracht (de

Nadere informatie

Motor- en voertuigprestatie (4)

Motor- en voertuigprestatie (4) Motor- en voertuigprestatie (4) E. Gernaat, ISBN 978-90-79302-01-7 1 Benodigd vermogen Nadat we hebben gezien hoeveel vermogen de motor levert dienen we vervolgens te bekijken hoeveel vermogen de auto

Nadere informatie

NASK1 - SAMENVATTING KRACHTEN en BEWEGING. Snelheid. De snelheid kun je uitrekenen door de afstand te delen door de tijd.

NASK1 - SAMENVATTING KRACHTEN en BEWEGING. Snelheid. De snelheid kun je uitrekenen door de afstand te delen door de tijd. NASK1 - SAMENVATTING KRACHTEN en BEWEGING Snelheid De snelheid kun je uitrekenen door de afstand te delen door de tijd. Stel dat je een uur lang 40 km/h rijdt. Je gemiddelde snelheid in dat uur is dan

Nadere informatie