Demografische waarden:

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Demografische waarden:"

Anita Janssens
6 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Demografie en humanistische waarden Studiedag Lucien De Coninckfonds, Gent, 17 november 2012 Demografische waarden: Van kwantiteit naar kwaliteit; Van diversiteit naar uniformiteit? Prof. em. Dr. R. Cliquet 1

2 Structuur van de lezing Ethische uitgangspunten Evolutieve benadering van demografische vraagstukken in moderniserende levensomstandigheden Implicaties van de ethische uitgangspunten

3 Ethische uitgangspunten Verder voortschrijdende modernisering Bevordering van het hominisatieproces

4 Evolutieve benadering van demografische vraagstukken in moderniserende levensomstandigheden Het hominisatieproces Demografie en Evolutiemechanisme Maximalisering van inclusive fitness Modernisering Demografische transitie Verhoging van de kwaliteit van het leven Ecologische voetafdruk en ecologische overschrijding Differentiële voortplanting (vruchtbaarheid) naar sociale status/onderwijsniveau Differentiële voortplanting (vruchtbaarheid) naar levensbeschouwing

5 Implicaties van de ethische uitgangspunten Van kwantiteit naar kwaliteit Van demografische diversiteit naar uniformiteit of omgekeerd? Diversiteit naar onderwijsniveau Uniformiteit naar levensbeschouwing

6 6

7 Evolution Science and Morality in the Third Millennium Robert Cliquet and Dragana Avramov (forthcoming) 7

Australopithecus boisei Australopithecus africanus Sahelanthropus tchadensis

8 EQ Het hominisatieproces in het verleden 6 5,5 5 Homo sapiens 4,5 4 3,5 3 2,5 2 8 Homo erectus Homo habilis Homo rudolfensis Australopithecus robustus Australopithecus boisei Australopithecus africanus Sahelanthropus tchadensis Australopithecus afarensis Time (in million years) 8

9 Biosocial co-evolution of the hominins Cultural acceleration Biological acceleration 9

10 Mogelijke alternatieve toekomstige evolutietendenzen Evolutionary progression Evolutionary stabilisation Evolutionary regression Evolutionary extinction 10

11 Mutation Mortality Selection Fertility Gene migration Migration Genetic drift Population size Allele frequencies Assortative mating Partnership Endo/Exogamy Genotype frequencies Age structure Sex ratio Phenotype frequencies Environment 11

12 The maximisation of inclusive fitness = humans, like other organisms, have been designed by natural selection to develop evolved behavioural tendencies to maximise their genetic representation in future generations in the context of constraints set by the environment and their phylogenetic past: such optimal reproductive success, through available descendents and nondescendent relatives, results in evolutionary adaptiveness; trade-offs between present and future reproduction; quantity and quality of offspring; and mating and parental effort. robert.cliquet@gmail.com 12

13 Demographic transition Fertility Mortality Population growth 13

14 14

15 15

16 Development of annual population growth rate in the course of human history 16

17 Percentage of contraceptive users using modern methods De moderne anticonceptietransitie Flanders France US Year 17

18 Biocapacity (BC) and Ecological Footprint (EF) Biocapacity = area x bioproductivity Ecological Footprint = population x consumption x resource and waste intensity BC>EF = Ecological reserve BC<EF = Ecological deficit Ratio EF/BC = Ecological overshoot Source: Ewing et al (2010)

8 global hectares (gha) Average Footprint per person: 2.7 global hectares (gha) Overshoot (EF/BC): 1.

19 World Biocapacity and Ecological Footprint in 2007 Biocapacity: 11.9 billion global hectares (gha) Ecological Footprint: 8.0 billion global hectares (gha) World population: 6.7 billion people Average biocapacity per person: 1.8 global hectares (gha) Average Footprint per person: 2.7 global hectares (gha) Overshoot (EF/BC): 1.5 = his overshoot of approximately 50 percent means that in 2007 humanity used the equivalent of 1.5 Earths to support its consumption Source: Ewing et al (2010)

20 Biocapacity, Ecological Footprint and EF/BC Ratio in Biocapacity 2007 (gha per person) 10 Ecological Footprint 2007 (gha per person) Ratio EF/BC Africa Asia Europe- Russian Federation Russian Federation Latin America and Carabbean North America Oceania World

21 2,5 Ecological deficit/reserve and TFR Ratio EF/BC (gha per person) 2007 TFR ( )/ ,5 1 0,5 0 Africa Asia Europe Latin America and Carabbean North America Oceania World

22 8 Ecological deficit/reserve in 2007 and 2050 (hypothesis EF Europe = 2007) 7 6 Ratio EF/BC 2007 Ratio EF/BC Africa Asia Europe Latin America and Carabbean North America Oceania World

23 Differential fertility by education of 40 to 65 year old women in selected European countries (PPAS ) 3 2,8 2,6 2,4 2,2 Belgium (Flanders) Germany Estonia Italy Hungary Netherlads Austria Poland Slovenia Finland 2 1,8 1,6 1,4 1, robert.cliquet@gmail.com 23

24 % Kindertal naar levensbeschouwing (NEGO V- 1991) Katholiek-regelmatig praktizerend Katholiek-onregelmatig praktizerend Katholiek-niet praktizerend Vrijzinnig Kindertal

25 Gemiddeld minimum gewenst kindertal Gemiddeld minimum gewenst kindertal naar levensbeschouwing (NEGO V (1991) 2,4 2,2 2 1,8 1,6 1,4 Tussen praktizerende katholieken en vrijzinnigen zijn er op 100 huishoudens ( )= 54 kinderen minder 1,2 1 Katholiekregelmatig praktizerend Katholiekonregelmatig praktizerend Katholiek-niet praktizerend Vrijzinnig Levensbeschouwing

26 Percentage NEGO Brussels 1991 Kindertalverdeling naar ethniciteit Belgische vrouwen, Nederlandstalig Belgische vrouwen, Franstalig Turkse vrouwen Marokkaanse vrouwen Vrouwen andere Europese nationaliteit Kindertal

27 Relatie onderwijsniveau-levensbeschouwing (NEGO-V 1991) LO LSO HSO NUHO UO Katholiekregelmatige mispraktijk Katholiekonregelmatige mispraktijk Katholiek-geen mispraktijk Ongelovig Vrijzinnig Actief vrijzinnig

28 Finaal kindertal vrouwen jaar Kindertal naar onderwijsniveau, per levensbeschouwelijke groep (NEGO V, 1991) 3 2,8 Katholiek/Regelmatige mispraktijk Katholiek/Geen of onregelmatige mispraktijk Niet gelovig/vrijzinning 2,6 2,4 2,2 2 1,8 1,6 1,4 1,2 1 LO/LSO HSO HOBU/UNI Onderwijsniveau

29 29

30 Huxley (1964) Mere increase in quantity of people is increasingly affecting the quality of their lives and their future, and affecting it almost wholly for the worse. Huxley, J.S. (1964), Essays of a Humanist. London: Chatto and Windus

31 De overgang van Homo sapiens, via de transhuman, naar de posthuman 31

Vergelijkbare documenten

Vergrijzing als sluitstuk van de demografische transitie?

Vergrijzing als sluitstuk van de demografische transitie? Lezing Lentecyclus Koninklijke Vlaamse Academie vanbelgië voor Wetenschappen en Kunsten (KVAB) 8 mei 2019, Brussel Leo van Wissen NIDI-KNAW en