For the benefit of all. 03/11/ Ingenieurshuis - Desguinlei Antwerpen

Transcriptie

1 For the benefit of all 03/11/ Ingenieurshuis - Desguinlei Antwerpen

2 Agenda Inleiding voorstelling Peritas BRE - BREEAM Overzicht Issues BREEAM DGNB LEED Vragenronde

3 Voorstelling Peritas Opgestart in vennoten Ondertussen met 7 medewerkers Ingenieurs bouwkunde, elektromechanica, ingenieur-architect Activiteiten: 4 peilers Energieprojecten: EPB-adviseur VL/WAL/BHG, dynamische simulaties Stabiliteitsstudies Studie speciale technieken Veiligheidscoördinatie Referenties Vele projecten als EPB-adviseur, PHPP-begeleiding, Studie technieken en stabiliteit, veiligheidscoördinatie in woningbouw, sociale woningbouw, kantoren, scholen, industrie, openbare sector

4 BRE BRE = Building Research Establishment Onafhankelijke derde partij / vroeger overheidsinstelling, maar nu privébedrijf die zich bezig houdt met onderzoek, consultancy en certificatie in de bouwsector BREEAM = Building Research Establishment s Environmental Assessment Method ISO-gecertificeerde schema s voor de certificatieprocessen, gelanceerd in 1990 Objectieven: Duurzaamheid in objectieve criteria vertalen Bewustzijn creëren bij alle betrokken partijen in de bouwsector

5 BRE Ordegrootte: In het Verenigd Koninkrijk zijn er gebouwen gecertificeerd en gebouwen geregistreerd voor certificatie Certificatieshema s: - Breeam new construction - Breeam in use - Breeam refurbishment/fit-outs Referenties België: - Magazijn van Essers voor Belgacom in Courcells - WTC IV in Brussel - Ikaros Business Park Zaventem - Noord Building Brussel - Akzo Nobel Vilvoorde - Elia Kantoorgebouw Brussel - MIVB De Brouckère metrostation

6 BRE Toepassingen certificatieschema s: - Verenigd Koninkrijk: - Breeam Courts - Breeam Education - Breeam Industrial - Breeam Healthcare - Breeam Offices - Breeam Retail - Breeam Prisons - Breeam Multi-residential - Internationale schema s - Breeam Europe Commercial (Offices, Retail, Industial)

7 BREEAM Certificatiecriteria - De totaalscores in de verschillende criteria worden gewogen in de totaalscore. Deze weging varieert in de verschillende schema s

8 BREEAM BREEAM Ratings:

9 BREEAM Subcategorieën

10 BREEAM BREEAM minimum ratings:

11 Evaluatie van Topics

12 Evaluatie van Topics

13 Evaluatie van Topics

14 Evaluatie van Topics

15 Country reference sheets

16 MAN 1 - Commissioning Doorgedreven en gestructureerde oplevering van installaties en gebouwdelen volgens genormeerde standaarden zodat optimale performantie tijdens ingebruikname gerealiseerd kan worden Eerste credit : - Een commissioning agent wordt in het projectteam aangesteld voor de organisatie van de oplevering van de volgende systemen: - Verwarmingsinstallatie - Koelingsinstallatie - Sanitaire installatie - Koudeopslag - Verlichtingsinstallatie - Automatische Regeling - Ventilatiesysteem

17 MAN 1 - Commissioning Eerste credit (vervolg) : - De hoofdaannemer stelt een planning op voor de commissioning met aanduiding van verantwoordelijkheden - Een specialist commissioning manager wordt in de ontwerpfase aangesteld voor de complexe systemen van in de ontwerpfase mee op te volgen Tweede credit: - Eerste credit toegekend - Oplevering dient uitgevoerd te zijn volgens genormeerde standaarden (checklist) - In het geval van een GBS dient alles tot in de kleinste details geïnstalleerd te zijn, alle parameter fysiek getest te worden en de opdrachtgever dient opgeleid te zijn om het GBS te begrijpen en te bedienen. - Nazorg gedurende 12 maanden na oplevering

18 MAN 2 Constructor s Environmental & Social Code of Conduct Het aanmoedigen om werven te organiseren op een wijze die sociaal verantwoord is en die een lage impact op het milieu met zich meebrengt. (conform checklist A2) Credits worden toegekend aan de hand van de overeenstemming met de eisen ivm: - Werfinrichting - Overlast t.o.v. Buren - Milieubewustzijn - Veiligheid

19 MAN 3 Construction Site Impacts Het aanmoedigen om werven te organiseren op een wijze die verantwoord is ten aanzien van energieverbruik en vervuiling Credits worden toegekend aan de hand van de overeenstemming met de eisen ivm: - Target ivm CO2- uitstoot van werfhandelingen en werfverkeer - Toepassing van Best Practise normen ivm stofuitstoot van de activiteiten - Minimaal waterverbruik op de werf - Beleid van de hoofdaannemer ivm herkomst van materialen gebruikt op de werf - Milieubeheersysteem van de hoofdaannemer % van het hout op de werf moet legaal gewonnen worden en 80 % hernieuwbaar

20 MAN 4 Building User Guide Het aanmoedigen om niet-technische gebouwgebruikers op te leiden om het gebouw op een efficiënte manier uit te baten Credit wordt toegekend aan de hand van de overeenstemming met de eisen ivm: - Het opstellen van een gedetailleerde handleiding volgens de building user guide (Technische handleidingen, noodgevallen procedures, procedures voor efficiënt energie- en waterverbruik, transportfaciliteiten, afvalbeleid ) - De handleiding moet opgesteld zijn in verstaanbare taal voor de niet-technische gebruiker

21 MAN 5 Life Cycle Cost Analysis Het aanmoedigen om een life cycle cost analyse op te stellen voor het project om het ontwerp, de uitbating en het onderhoud te optimaliseren De credits worden toegekend aan de hand van de overeenstemming met de eisen ivm: - Uitvoering haalbaarheidsstudie voor diverse alternatieven - Uitvoering LCC-analyse met betrekking tot - Constructie - Uitbating proces (minstens utilities) - Onderhoud (preventief, predictief) - Recyclage

22 HEA 1 Daylighting Zorgen voor een optimale daglichttoetreding voor gebouwgebruikers Credit wordt toegekend aan de hand van de overeenstemming met de eisen ivm: - Daglichtfactoren - Zicht op de lucht vanop bureauhoogte

23 HEA 2 View Out Zorgen dat gebouwgebruikers een aangenaam zicht op de buitenomgeving hebben om het monotoon binnenzicht te doorbreken. Credit wordt toegekend aan de hand van de overeenstemming met de eisen ivm: - Werkplekken dienen binnen een afstand van 7m gepositioneerd te zijn van een muur met een raamopening met zicht op de buitenomgeving. De raamopening bedraagt ook meer dan 20% van de binnenmuuroppervlakte

24 HEA 3 Glare Control Het nemen van maatregelen om problemen die te wijten zijn aan verblinding te voorkomen Credit wordt toegekend aan de hand van de overeenstemming met de eisen ivm: - Een door de gebouwgebruiker aan te sturen zonweringsysteem dient voorzien te worden

25 HEA 4 High Frequency Lighting Voorzien dat gebouwgebruikers geen gezondheidsproblemen krijgen door het fenomeen van geflikker van fluorescerende verlichting Credit wordt toegekend aan de hand van de overeenstemming met de eisen ivm: - Fluorescerende verlichting dient uitgerust te zijn met hoog-frequente ballasten (+/- 30 khz)

26 HEA 5 Internal & external Lighting Levels Voorzien dat interne en externe verlichting ontworpen is volgens best practice normering Credit wordt toegekend aan de hand van de overeenstemming met de eisen ivm: - Ontwerp van verlichting op basis van - best practice normering (BV: EN ) - Verlichtingssterkte - Uniformiteit - Lichtkleur

27 HEA 6 Lighting zones & controls Voorzien dat gebouwgebruikers hun verlichtingssystemen eenvoudig kunnen bedienen op hun werkplek Credit wordt toegekend aan de hand van de overeenstemming met de eisen ivm: - Aparte zonering en dus bediening per gebruiker of groep van gebruikers - Daglichtdimming voor werkplekken dicht bij ramen - Aanwezigheidsdetectie voor circulatieruimten en sanitaire voorzieningen

28 HEA 7 Potential for Natural Ventilation De bedoeling is niet zozeer dat gebouwen natuurlijk geventileerd worden, maar wel om een strategie te voorzien om natuurlijk te kunnen ventileren (bv. nachtventilatie) Credit wordt toegekend aan de hand van de overeenstemming met de eisen ivm: - Mogelijkheid tot het openen van vensters voor cross flow (bv. 5% van de vloeroppervlakte van een werkplek) - Ontwerp (via bv. dynamische simulatie) van het effect van natuurlijke ventilatie - Bedieningsmogelijkheden voor de gebouwgebruiker

29 HEA 8 Indoor Air Quality Vermijden van gezondheidsproblemen van gebouwgebruikers die te wijten zijn aan slechte binnenluchtkwaliteit, Credit wordt toegekend aan de hand van de overeenstemming met de eisen ivm: - Ontwerp ventilatievouden volgens de geldende comfortnormen - Voldoende afstand tussen intake en afblaaskanalen en van bronnen van externe verontreinigingen - Niveau van vraagsturing in lokalen met wisselende bezettingen (bv. op basis van CO2-sturing)

30 HEA 9 Volatile Organic Compounds Vermijden van gezondheidsproblemen van gebouwgebruikers die te wijten zijn aan de afgifte van organische componenten door binnenafwerking. Credit wordt toegekend aan de hand van de overeenstemming met de eisen ivm: - Max VOC-gehaltes uit Decorative Paint Directive 2004/42/CE

31 HEA 9 Volatile Organic Compounds Credit wordt toegekend aan de hand van de overeenstemming met de eisen ivm (vervolg):

32 HEA 10 Thermal Comfort Het zodanig dimensioneren van de verwarmingsinstallatie zodat een vooropgesteld niveau van thermisch comfort wordt bereikt Credits worden toegekend aan de hand van de overeenstemming met de eisen ivm: - Evaluatie conform EN ISO 7730:2005 PMV / PPD - Parameters: - Temperatuur en verandering van temperatuur - Metabolisch verbranding - Verticaal temperatuurverschil - Thermische weerstand van de kleding - Luchtsnelheid - Luchtvochtigheid

33 HEA 10 Thermal Comfort Credits worden toegekend aan de hand van de overeenstemming met de eisen ivm (vervolg):

34 HEA 10 Thermal Comfort Credits worden toegekend aan de hand van de overeenstemming met de eisen ivm (vervolg): - Dynamische simulatie van het binnen comfort - Parameters - Compactheid en oriëntatie gebouw - Technische installaties - Interne zonering en bezetting - Beschaduwingsfactoren / zonnewinsten - Output - Verbruiken (elektriciteit, gas) - Temperatuurverloop ifv tijd in ruimte - PMV/PPD - Overschrijdingsuren

35 HEA 11 Thermal Zoning Het voorzien dat de gebouwgebruiker controle heeft op de bediening van het verwarmings- /koelingssysteem Credit wordt toegekend aan de hand van de overeenstemming met de eisen ivm: - Bedieningselementen op werkplekken en groepen van werkplekken - Opm: Bij systemen met grotere traagheid zoals vloerverwarming kan er aan de eisen voldaan worden als de vloerverwarming gedimensioneerd is om in de basislast te voorzien en dat er een secundair verwarmingssysteem op een snel regelbare manier de piekbelasting kan opvangen

36 HEA 12 Microbial Contamination Ontwerp van de technische installaties dient zodanig uitgevoerd te zijn dat het risico op legionellabesmetting tijdens de uitbating tot een minimum herleid wordt Credit wordt toegekend aan de hand van de overeenstemming met de eisen ivm: - Temperatuurbeheersing in alle watersystemen - zoals sanitaire installaties, klimaatregelingssystemen

37 HEA 13 Acoustic Performance Het nastreven van de akoestische eisen voor alle ruimten van het gebouw in functie van hun bestemming Credit wordt toegekend aan de hand van de overeenstemming met de eisen ivm: - Akoestisch ontwerp en metingen na ingebruikname (NBN EN15251_2007)

38 ENE 1 Energy Efficiency Ontwerp van een gebouw dient zodanig opgevat te zijn dat het energieverbruik tot een minimum herleid wordt tijdens de uitbating Credits worden toegekend aan de hand van de overeenstemming met de eisen ivm: - Huidige gewestelijke of nationale standaard is het uitgangspunt van dit topic

39 ENE 1 Energy Efficiency Credits worden toegekend aan de hand van de overeenstemming met de eisen ivm (vervolg):

40 ENE 1 Energy Efficiency Credits worden toegekend aan de hand van de overeenstemming met de eisen ivm (vervolg): Voorbeeld: - In landen waar er geen gewestelijke of nationale energieprestatieregelgeving bestaat kan dit topic gevalideerd worden met een dynamische simulatie

41 ENE 2 Sub Metering of substantial Energy Uses Het plaatsen van energiemeters op diverse strategische plaatsen om substantiële energiestromen in kaart te brengen Credit wordt toegekend aan de hand van de mate van sub-bemetering van volgende systemen: - Verwarmingssysteem - Sanitair warm water - Bevochtiging en ontvochtiging - Koeling - Luchtgroepen - Verlichting - Andere substantiële verbruikers (zwembaden, grootkeukens, koudeopslag, )

42 ENE 3 Sub Metering of High Energy Load & Tenancy Areas Het plaatsen van energiemeters voor verschillende gebouwgebruikers (bv. huurders/diensten vanaf een bepaalde oppervlakte) Credit wordt toegekend aan de hand van: - Het plaatsen van sub-bemetering van de energiestromen van de verschillende huurders of diensten - Diensten: - Sales - Productie - Magazijn - Keuken

43 ENE 4 External Lighting Het plaatsen van energie-efficiënte buitenverlichting Credit wordt toegekend aan de hand van: - Min 50 lumen/watt voor gevelverlichting, toegangswegen - Min 70 lumen/watt voor parkingzones - Min 60 lumen/watt voor reclameverlichting - Alle buitenverlichting dient uitgerust te zijn met een timerfunctie voor uitschakeling overdag

44 ENE 5 Low or Zero Carbon Technologies Reduceren van CO2-uitstoot door integratie van hernieuwbare energie in het project Credit worden toegekend aan de hand van: - Uitvoeren van een haalbaarheidsstudie om de meest geschikte technologie te voorzien - Erkende technologie - Zonneboiler Afvalwarmte uit processen - PV-panelen Brandstofcellen - WKK Biomassa - Windenergie - Tot 20% Reductie in CO2-uitstoot vooropgesteld

45 ENE 6 Building Fabric Performance and avoidance of air infiltration Doorgedreven isolatie en luchtdichtheid van de gebouwschil (bij winkel en industrie) Credit wordt toegekend aan de hand van: - Isolatieprestatie van magazijndeuren < 0,6 W/M2k - Ruimten voor laden/lossen scheiden van andere bezette ruimten - Uitvoeren van thermografische scan voor oplevering - Eisen ivm snel sluiten van laad-/los deuren

46 ENE 7 Cold Storage Installatie van energie-efficiënte koude-opslag systemen Credit wordt toegekend aan de hand van: - Toestellen in ECA Energy Technology Product List -

47 ENE 8 Lifts Installatie van energie-efficiënte liftsystemen Er wordt geschat dat 5-15 % van het energieverbruik van een gebouw kan toegeschreven worden aan liften en dat tot 58% daarvan verbruikt wordt in stand-by modus Credits worden toegekend aan de hand van: - Studie voor optimale dimensionering van liften en hun tegengewichten op basis van voorziene bezetting - Efficiënte drive (toerentalgeregeld, frequency-gestuurd - Efficiënte verlichting - Efficiënte stand-by mode (verlichting/ventilatie af)

48 ENE 9 Escalators and travelling walkways Installatie van energie-efficiënte roltrappen Credit wordt toegekend aan de hand van: - Integratie van belastingssensor om motorvermogen aan te passen aan de belasting en indien nodig uit te schakelen

49 TRA 1 Provision of Public Transport Integratie van gebouw in een uitgebouwd netwerk van openbaar vervoer om uitstoot en fileleed tegen te gaan. Credit wordt toegekend aan de hand van: - Afstanden van inkom gebouw naar knooppunt openbaar vervoer - Service-uren en frequentie van het openbaar vervoer - Vertakking van het openbaar vervoer - De afstanden die hierbij worden berekend zijn niet in vogelvlucht, maar via een veilig en toegankelijk traject

50 TRA 1 Provision of Public Transport Credit wordt toegekend aan de hand van (vervolg):

51 TRA 2 Proximity to amenities Integratie van gebouw in een uitgebouwd netwerk van lokale voorzieningen om extra verplaatsingen te voorkomen Credit wordt toegekend aan de hand van de nabijheid van de volgende voorzieningen: - Supermarkt (<500m) - Post (<500m) - Bank/geldautomaat (<1000m) - Creche/school (<1000m) - Apotheek (<1000m) De afstanden die hierbij worden berekend zijn niet in vogelvlucht, maar via een veilig en toegankelijk traject

52 TRA 3 Alternative modes of transport Integratie van voorzieningen in en rond het gebouw om gebruikers toe te laten zich van en naar te begeven met alternatief transport Credits worden toegekend aan de hand van: - Aanwezigheid van goedgekeurde fietsstallingen op basis van percentage van de bezetting - Aanwezigheid van voldoende goedgekeurde douches, kleedkamers, opbergkasten, ruimte om natte kleren te drogen - Aanwezigheid van parkingplaatsen voor mindervaliden / moeder+kind parking - Overleg met lokale overheid voor de aanleg/verbetering van fietspaden/voetpaden/ knooppunten voor openbaar vervoer - Aanwezigheid van oplaadstations voor elektrische voertuigen - Stimuleren van carpooling (bv. voorrangparkings voor carpoolers)

53 TRA 4 Pedestrian and Cyclist Safety Integratie van voorzieningen om veilig verkeer van voetgangers en fietsers te garanderen Credits worden toegekend aan de hand van: - Eisen ivm de breedte van voet- en fietspaden - Afscherming t.o.v. de rijbaan - Directe toegang van fietspaden naar de fietsenstallingen (niet over de parking) - Geen kruising van rijbaan met fiets- of voetpaden - Fietspaden en voetpaden zijn verlicht volgens de geldende normen - Aanknoping van fiets- en voetpaden op privéterrein naar openbare weg - Vermijden van niveauverschillen (bv bij aansluiting op openbare weg

54 TRA 5 Travel Plan Van in de ontwerpfase de haalbaarheid van diverse mobiliteitsoplossingen nagaan met het oog op een minimale impact op het milieu Credit wordt toegekend aan de hand van: - Haalbaarheidsstudie in de ontwerpfase voor de integratie van diverse mobiliteitsoplossingen - Maximaal inzetten op openbaar vervoer, fiets- en voetgangersverkeer - Onraden van autogebruik en voorrang geven aan carpooling - Nadenken over de minimale impact van levering van goederen aan de site

55 TRA 6 Maximum Car Parking Capacity Het ontraden van gebouwgebruikers om zich via de auto naar het gebouw te verplaatsen om de schadelijke uitstoot die gepaard gaat met autoverkeer te minimaliseren Credits worden toegekend aan de hand van: - Niet meer dan 1 parkingplaats per 3 of 4 gebouwgebruikers

56 TRA 7 Travel Information Point De gebouwgebruikers up to date informatie geven over lokaal openbaar vervoer (beschikbaarheid / tijden) Credit wordt toegekend aan de hand van: - Aanwezigheid van centraal opgesteld real-time informatiesysteem voor openbaar vervoer, met aangepaste signalisatie en wegwijzering

57 TRA 8 Deliveries & Manoeuvring De veiligheid garanderen en de hinder van leveringen tot een minimum beperken door goed doordachte circulatie, parking en toegang tot de site Credit wordt toegekend aan de hand van: - Veilige en weinig hinderlijke circulatieroutes voor leveringen die gescheiden zijn van normale circulatieroutes, parking e.d. - Circulatieroutes voor leveringen kruisen niet met normale routes, voet- en fietspaden - Aparte parking voor levering van goederen

58 WAT 1 Water Consumption Het verbruik van sanitair water verminderen door het gebruik van toestellen met een laag waterverbruik Credits worden toegekend aan de hand van: - Verbruik per persoon op jaarbasis (streefdoel <4,5 m 3 /jaar voor 1 cr. / <1,5 m 3 /jaar voor 3 cr.) - Focus op laag verbruik of regenwaterspoeling voor WC s, urinoirs, tapkranen en douches

59 WAT 2 Water Meter Waterconsumptie dient gemonitord en opgevolgd te worden om doelstellingen op vlak van vermindering van waterverbruik voorop te kunnen stellen Credit wordt toegekend aan de hand van: - Minstens 1 watermeter per gebouw. Per verhuurd deel of grote verbruiker aparte meter - Watermeter moet digitaal uitleesbaar zijn voor koppeling met gebouwbeheersysteem - Innovatie credits voor verdere subbemetering

60 WAT 3 Major Leak Detection Implementatie van een detectiesysteem op de gevolgen van een groot waterlek te beperken Credit wordt toegekend aan de hand van: - Toepassing van een detectiesysteem op grote lekken, uitgerust met: - Auditief signaal - Gekoppeld aan GBS

61 WAT 4 Sanitary Supply Shut Off Het risico op kleine lekken in toiletfaciliteiten verminderen Credit wordt toegekend aan de hand van: - Plaatsing van elektromagnetische kleppen op de toevoerleidingen naar sanitaire installaties die gestuurd worden op basis van aanwezigheidsdetectie

62 WAT 5 Irrigation Systems Het verminderen van het gebruik van stadswater voor de irrigatie van beplanting en fonteinen in en rond het gebouw Credit wordt toegekend aan de hand van: - Gestuurde irrigatie via sensoren die de grondvochtigheid monitoren - Gebruik van regenwater voor irrigatie - Aanleg van beplanting die voorzien zijn om te overleven door normale regenval

63 WAT 6 Vehicle Wash Het verminderen van het gebruik van stadswater voor wassen van voertuigen op de site Credit wordt toegekend aan de hand van: - Een volledig automatisch systeem van waterrecyclage dient voorzien te worden voor de car wash

64 WAT 7 Sustainable on-site water treatment Het aanmoedigen om aan waterzuivering on-site te doen Credit wordt toegekend aan de hand van: - Uitvoering haalbaarheidsstudie - Aanwezigheid van IBA-systeem - Hergebruik (bv. wc) van het effluent uit de installatie

65 MAT 1 Materials Specification (major building elements) Aanzetten tot het gebruik van constructiematerialen die bekeken over hun volledige levenscyclus- een lage impact hebben op het milieu Credits worden toegekend aan de hand van: - Materialen uit de Green Guide ( - Andere internationale carbon footprinting tools - Envest2 van BRE - Green Globes LCA-tool - Athena - Eco Quantum

66 MAT 1 Materials Specification (major building elements) Credits worden toegekend aan de hand van (vervolg):

67 MAT 2 Hard Landscaping and boundary protection Aanzetten tot het gebruik van verhardingsmaterialen en afsluitingen die bekeken over hun volledige levenscyclus- een lage impact hebben op het milieu Credit wordt toegekend aan de hand van: - Systematiek gelijkaardig aan MAT 1

68 MAT 3 Re-Use of Facade Het aanzetten tot hergebruik van bestaande façade- elementen Credit wordt toegekend aan de hand van: - Ten minste 50 % van de totale façade is gerecycleerd - 80% van de gerecycleerde façade komt van de site zelf

69 MAT 4 Re-Use of Structure Het aanzetten tot hergebruik van bestaande structuurelementen Credit wordt toegekend aan de hand van: - Ten minste 80% van de primaire structuur wordt hergebruikt zonder speciale behandelingen/extra versterkingen

70 MAT 5 Responsible sourcing of materials Het aanzetten tot het gebruik van materialen die op een maatschappelijk verantwoorde manier gewonnen worden Credits worden toegekend aan de hand van de volgende eisen: - Van toepassing op minstens 80% van de constructiematerialen - Isolatiematerialen, bevestigingsmaterialen, additieven zijn niet mee opgenomen

71 MAT 5 Responsible sourcing of materials

72 MAT 6 Insulation Het gebruik van isolatiematerialen die gedurende hun ganse levenscyclus een lage impact hebben op het milieu en waarvan de basiscomponenten maatschappelijk verantwoorde gewonnen worden Credits worden toegekend aan de hand van: - Isolatiematerialen uit thegreenguide.org.uk insulation index - Te bekijken op vlak van impact op het milieu en maatschappelijk verantwoorde ontginning

73 MAT 6 Insulation

74 MAT 7 Designing for Robustness Het in kaart brengen van gebouwelementen die aan een hoog slijtagegehalte blootgesteld worden en de nodige maatregelen vanuit het ontwerp implementeren om zo de frequentie van het vervangen ervan uit te stellen Credit wordt toegekend aan de hand van: - In kaart brengen van gebouwdelen die onderhevig zijn aan verschillende vormen van verkeer (voertuigen, fiets, rolstoelen, bureaustoelen, voetgangers) en de nodige maatregelen nemen dat de afwerkingsmaterialen in de ruimten met hoge densiteit van dit soort verkeer aangepast zijn.

75 WST 1 Construction Site Waste Management Het aanmoedigen van een efficiënte organisatie van afvalbeheer tijdens de constructiefase om afval in deze fase tot een minimum te herleiden Credits worden toegekend aan de hand van: - Er dient een managementplan opgesteld te worden tijdens de werffase (verantwoordelijkheden, marketing, communicatie en visualisatie) - In sites waar eerst elementen gesloopt worden dient een voorafgaande audit uitgevoerd te worden om optimale bestemmingen te vinden voor het afval en de eventueel gerecupereerde materialen - Sorteren van afval en opvolging van de hoeveelheden

76 WST 2 Recycled Aggregates Aanzetten tot het optimaal hergebruiken van aggregaten die bij sloop van een bestaand gebouw kunnen hergebruikt worden Credit wordt toegekend aan de hand van: - Minstens 25% van de gebruikte aggregaten dient gerecycleerd te zijn - Ofwel van op de site - Ofwel van op een site binnen een straal van 30 km, en aanvoer via spoor of water (niet via vrachtwagens)

77 WST 3 Recyclable Waste Storage Optimale scheiding van afvalstromen tijdens de uitbating van het gebouw om het aandeel te verbranden afval tot een minimum te herleiden. Credit wordt toegekend aan de hand van: - Duidelijk aangegeven en gelabelde opslagplaats voor afvalcontainer van diverse afvalstromen - Gemakkelijk bereikbaar - Bij voorkeur: papier/hout/glas/batterijen/olie/gft/pmd/metaal

78 WST 4 Compactor/Baler Het aanzetten om voldoende faciliteiten te voorzien voor efficiënte, hygiënische en compacte opslag en afvoer van afvalstromen Credit wordt toegekend aan de hand van: - Aanwezigheid van voorzieningen om afval compact op te slagen

79 WST 5 Composting Het aanmoedigen om faciliteiten te voorzien voor compostering van organische materialen Credit wordt toegekend aan de hand van: - Aanwezigheid van compostvoorziening

80 WST 6 Floor Finishes Het aanzetten tot een beleid waarbij de eindgebruiker/huurder van de eerste keer de vloerafwerking van zijn keuze laat installeren om onnodige afvalstromen en materiaalverlies te voorkomen Credit wordt toegekend aan de hand van: - Aantonen van een beleid waarbij de huurders de afwerkingsmaterialen kunnen kiezen

81 LE 1 Re-Use of Land Het aanmoedigen om sites aan te leggen op gronden die daarvoor al geëxploiteerd geweest zijn dan eerder nieuwe gronden te bezetten Credit wordt toegekend aan de hand van: - Minstens 75% van de site is in een gebied dat in de laatste 50 jaar al ontwikkeld is geweest voor woon-, commerciële of industriële projecten

82 LE 2 Contaminated Land Het aanzetten tot het gebruik van projectgronden die gesaneerd moeten worden voor de ontwikkeling Credit wordt toegekend aan de hand van: - Aantonen dat de projectgrond voor sanering in aanmerking komt - erkend door lokale overheid / OVAM / - Sanering gebeurt door projectontwikkelaar

83 LE 3 Ecological Value of Site and Protection of Ecological Features Het aanzetten tot ontwikkelen op gronden die arm zijn aan ecologische variëteit en waarbij toch het bestaande ecosysteem zo veel mogelijk gevrijwaard blijft Credit wordt toegekend aan de hand van: - Een ecologisch specialist brengt het ecosysteem in kaart en maakt een analyse wat tijdens de exploitatie van de site kan behouden blijven in samenspraak met het projectteam - Bestaande ecologische elementen (bestaande bomen, enz.) worden beschermd tijdens constructiefase

84 LE 4 Mitigating Ecological Impact Het minimaliseren van de impact van het project op het bestaande ecosysteem Credits worden toegekend aan de hand van: - Een ecologisch specialist brengt het ecosysteem in kaart en maakt een verslag op met aanbevelingen voor de bescherming en verbetering van het ecosysteem tijdens de exploitatie - De aanbevelingen uit bovenstaand rapport worden geïmplementeerd

85 LE 4 Mitigating Ecological Impact

86 LE 5 Long Term Impact on Biodiversity Het tot een minimum herleiden van de impact van het project op de biodiversiteit van de site en de omgeving Credits worden toegekend aan de hand van: - Op basis van de aanbevelingen van een ecologische expert wordt een ecologisch management plan opgesteld met daarin een lange termijn strategie op het vlak van ecologie - Voorbeeld: bepaalde ingrepen in het bouwproces worden uitgevoerd buiten het paringsseizoen van bepaalde diersoorten

87 POL 1 Refrigerant GWP Building Services De impact op de opwarming van de aarde verminderen van broeikasgassen met een hoog Global Warming Potential Credit wordt toegekend aan de hand van: - Vermijden van een koelinstallatie in het gebouw - De gebruikte koelvloeistoffen hebben GWP <5 - GWP = Global Warming Potential (verhouding t.o.v. 1 eenheid CO2)

88 POL 1 Refrigerant GWP Building Services R22 wordt verboden in 2015 vervangen door R404A, R407C, R507, R134A, Ammoniak

89 POL 2 Preventing Refrigerant Leaks Het vermijden van onvoorziene emissies van koelvloeistoffen in de atmosfeer door het verkomen van lekken in koelinstallaties Credits worden toegekend aan de hand van: - Installatie van lekdetectiesystemen (bij voorkeur in gesloten behuizingen) - Installatie van recuperatiesystemen van koelmiddelen (automatic pump down systems)

90 POL 3 Refrigerant GWP Cold Storage Het vermijden van emissies van koelvloeistoffen uit koudeopslagsystemen die bijdragen aan de opwarming van de aarde Credit wordt toegekend aan de hand van: - Koelvloeistof GWP <5 - Dit topic is specifiek van toepassing op - Koelcellen

91 POL 4 Nox emissions from heating source Het aanbevelen van het toepassing van een warmtegenerator die een minimale hoeveelheid Nox-emissies genereert. Credits worden toegekend aan de hand van: - Niveau van Nox-emissies bij verbranding zonder zuurstofovermaat bij nominaal vermogen - Voor warmtepompen en WKK zijn er aparte formules om het dry Nox-gehalte te berekenen

92 POL 5 Flood Risk Het aanmoedigen om een project te lokaliseren in een gebied met een laag risico op overstroming of om maatregelen te nemen om de impact van een overstroming op het gebouw in een gebied mét risico op overstroming te minimaliseren Credits worden toegekend aan de hand van: - Aantonen dat de locatie van een project in een gebied met een laag risico op overstroming gesitueerd is bv. Geopunt Vlaanderen ( - Voorzien van maatregelen om problemen te voorkomen: - Buffering met vertaagde afvoer/hergebruik voorzien - Nulpas van het gebouw hoog genoeg voorzien (600 mm boven het ontwerpoverstromingspeil )

93 POL 5 Flood Risk

94 POL 6 Minimising Watercourse Pollution Het minimaliseren van de vervuiling van oppervlaktewater (olie, zware metalen chemicaliën) dat van de gebouwen en verhardingen afkomstig is Credit wordt toegekend aan de hand van: - Preventie van vervuiling door schadelijke stoffen - Voorzien van SUD s (sustainable drainage systems) drainagesystemen bv. olieafscheiders - Voorzien van individuele behandelingsinstallaties bij specifieke risisco s (car wash, afvalbehandeling)

95 POL 7 Reduction of Night Time Light Pollution Aanmoedigen dat buitenverlichting zich concentreert op de juiste oppervlakten en het minimaliseren van opwaartse lichtstromen om lichtpollutie te minimaliseren Credit wordt toegekend aan de hand van: - Ontwerp van buitenverlichting volgens best practice normen (CIE , CIE ) - Richtlijnen op het vlak van de uniformiteit en luminantie van reclameverlichting - De mogelijkheid om buitenverlichting af te schakelen en te dimmen

96 POL 8 Noise Attenuation Het vermijden van geluidsoverlast van een gebouw op de omgeving Credit wordt toegekend aan de hand van: - Het vermijden van de situering van een project in geluidsgevoelige omgeving (< 800m) - Woongebieden Religieuze gebouwen - Ziekenhuizen Natuurparken - Scholen Bibliotheken

97 POL 8 Noise Attenuation Credit wordt toegekend aan de hand van: - Een audit van de impact van geluid dat door het project gegenereerd wordt, wordt uitgevoerd conform ISO Wanneer het specifieke geluidsniveau van het gebouw max +5dB is overdag (07:00 23:00) en max +3dB s nachts ten opzicht van het achtergrondgeluid wordt de credit toegekend

98 INN 1 Innovation Wanneer betere prestaties worden gehaald in bepaalde topics dan waarbij de maximale hoeveelheid credits worden toegekend, kunnen innovatiecredits worden toegekend onder bepaalde voorwaarden

99 Berekening eindresultaat BREEAM_EUROPE_2009_Assessment_Tool_rev12.xls

100 Breeam DGNB - LEED DGNB: Deutsche Gesellschaft für Nachhaltiges Bauen Opgericht in 2007 Certificatie: Gold / Silver / Bronze LEED: Leadership in energy & environmental design Sinds 1994 Certificatie: Certified/Silver/Gold/Platinum Vergelijkbare systemen: andere accenten Breeam, LEED en DGNB zijn de 3 grootste validatiesystemen voor duurzamen gebouwen die op een derde partij verificatie

101 Kosten toegevoegde waarde Kengetallen (BRE) Kosten: % suplus op gebouwkost (Breeam excellent) - Certificatieprocedure bij BRE: - < m2: > m2 - < m2: < m2: Kost assessor: Opbrengsten: - Verhuurwaarde: + 3% - Vastgoedwaarde: + 7,5 % - Energiekost: - 8 % - Moeilijker kwantificeerbaar: prestige / productiviteit van de gebruiker

102 Vragenronde