Integraal energetisch ontwerpen van grote ruimtes

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Integraal energetisch ontwerpen van grote ruimtes"

Transcriptie

1 NAV infosessie april 2012 Bram De Meester, ARCADIS Belgium Integraal energetisch ontwerpen van grote ruimtes Imagine the result

2 Inhoud Inleiding Cases Sporthal Kantoor Industrie Besluit 2

3 Inleiding: hoe grote ruimtes (energetisch) evalueren? Probleemstelling: Grote hoogtes: Stratificatie Slechts comfort nodig in onderste zone maar toestellen vaak bovenaan Grote oppervlakken: Randeffecten (straling, infiltratie) Lokale regeling Specifieke technische oplossingen

4 Inleiding: hoe grote ruimtes (energetisch) evalueren? Energieprestatieregelgeving Geen rekenmethode voor andere specifieke bestemmingen (ASB) Energieprestatie buiten beschouwing EPU-berekening: 1 zone = hele energiesector gelijke temperatuur Effect grote glasoppervlakken uitgemiddeld Effect stratificatie, randeffecten, niet geïntegreerd Comforteisen

5 Inleiding: hoe grote ruimtes (energetisch) evalueren? Dynamische thermische simulatie Kortstondige effecten geïntegreerd (zonnewinsten, openen ramen) Per zone uniforme temperatuur maar verschillende zones per ruimte mogelijk Opdeling in stralings- en luchttemperatuur Geen koudeval, tocht, lokale effecten

6 Inleiding: hoe grote ruimtes (energetisch) evalueren? CFD-modellen (Computational Fluid Dynamics) Zware computermodellen Statische berekeningen Moeilijk bruikbaar als ontwerptool

7 Inleiding: hoe grote ruimtes (energetisch) evalueren? Interactie met andere energetische aspecten is belangrijk! Technieken Verwarming, ventilatie, koeling, verlichting Regeling Bouwkundig: Thermische massa Beglazingspercentages Comfort

8 Inhoud Inleiding Cases Sporthal Kantoor Industrie Besluit 8

9 Case sporthal 9

10 Multifunctioneel sportcomplex Maldegem Klant: Gemeente Maldegem Architect: Van Acker en partne Locatie: Maldegem Periode: Omvang: m²

11 Ambitie Een sporthal die een lage footprint aan gebruikscomfort koppelt 11

12 Eenvoudige principes Een sporthal: Traditioneel een black box met hoog verbruik aan verwarming en verlichting Met performante daglichtopeningen (sheddaken) Georiënteerd naar het diffuse noordlicht Sterk geïsoleerd en compact (K29) 12

13 Intelligente installaties Zuinige verwarming Warmteterugwinning Condensatieketel Stralingspanelen Intelligente sturing Gebouwbeheersysteem Aanwezigheidsdetectie Daglichtsturing Toepassing hernieuwbare energie Fotovoltaïsche panelen Zonneboiler voor sanitair warm water 13

14 Winnaar 2020Challenge (prijs vakjury)! 14

15 Cases kantoor 15

16 Politiekantoor Schoten Klant: Gemeente Schoten Architect: Huiswerk architecten Locatie: Schoten Periode: Omvang: m² Imagine 16 the result

17 Ambitie Een zeer comfortabel gebouw realiseren met een minimum aan technische installaties 17

18 Geen airco Beperking van de koellast Externe zonwering Efficiënte verlichting Thermische massa 18

19 Geen airco Beperking van de koellast Externe zonwering Efficiënte verlichting Thermische massa Nachtventilatie Gemotoriseerde vensters Schouweffect Thermische massa 19

20 Luchtkwaliteit zonder mechanische ventilatie Natuurlijke ventilatie Gemotorizeerde vensters Spleetstand CO 2 sturing per zone 20

21 Beperking van het energieverbruik voor verlichting Daglichttoetreding Geautomatiseerde zonwering (lamellensysteem) Efficiënte verlichting Lage warmteafgifte Sturing in functie van aanwezigheid en daglicht 21

22 Beperking van het energieverbruik voor verwarming Beperking van warmteverlies: Hoge isolatiegraad (K30) CO 2 -gestuurde natuurlijke ventilatie Thermische massa Efficiënte verwarmingsinstallatie Condensatieketel Vloerverwarming in de atria 22

23 23 Winnaar 2020Challenge (prijs pers)!

24 Parc de l Alliance Ambities passief én BREEAM excellent Bouwheer: Parc de l Alliance (AG Real estate, AXA) Oppervlakte:6.500 m² bruto Architect: A2M Timing: Start werken najaar 2012 Services ARCADIS: Duurzaam bouwen Technische installaties EPB 24

25 Invloed van een atrium 25 25

26 Invloed van een atrium In EPB: gemeenschappelijk deel (niet-residentieel) Invloed niet te verwaarlozen! Verwarming: afhankelijk van insteltemperatuur Koeling: wegwerken hoogste temperaturen 26

27 Invloed van een atrium Optimalisatie via dynamische simulaties (DesignBuilder) 27

28 Cases industrie 28

29 Nieuw hoofdkantoor Jetair Klant: TUI Jetair Architect: Jaspers - Eyers Locatie: Brussels Airport Periode: 2010 in uitvoering Imagine 29 the result

30 Vliegtuigloods Enorme afmetingen: 100m x 85m x 20m (l x b x h) Loodsdeuren gaan regelmatig open Enkel de verblijfszone (onderste 3 meter) comfort 30

31 Vliegtuigloods Oplossing: industriële vloerverwarming Thermische massa beperkt warmteverlies bij openen poorten Door straling onderste zone comfortabel Weinig stratificatie Traag systeem geeft lager vermogen met veel draaiuren Evaluatie met dynamische simulaties 31

32 Vliegtuigloods Oplossing: industriële vloerverwarming Thermische massa beperkt warmteverlies bij openen poorten Door straling onderste zone comfortabel 32

33 Vliegtuigloods Oplossing: industriële vloerverwarming Weinig stratificatie Daggemiddelde comforttemperatuur 33

34 Logistieke loods Energetische simulatie energieverbruik Klant: Logistieke portefeuille Services ARCADIS: Dynamische simulaties 34

35 Logistieke loods Energetische simulatie energieverbruik 35

36 Logistieke loods Energetische simulatie energieverbruik 36

37 Logistieke loods Theoretisch verbruik 5 keer hoger dan werkelijk verbruik! Slechts een deel van de ruimte verwarmd 37

38 Inhoud Inleiding Cases Sporthal Kantoor Industrie Besluit 38

39 Besluit Grote ruimtes zeer divers Energetische evaluatie mogelijk met computermodellen Integrale benadering comfort en energie Uitdaging om als troef uit te spelen!

40 Bedankt voor uw aandacht! ir Bram De Meester Project Consultant Duurzaam Bouwen Licensed BREEAM International Assessor ARCADIS Belgium nv Kortrijksesteenweg Gent T M F Imagine the Result

Renovatie kantoorgebouw CIT-Blaton

Renovatie kantoorgebouw CIT-Blaton Renovatie kantoorgebouw CIT-Blaton Alain Bossaer 14 maart 2007 A 2 M Waarom passief bouwen? Bron: Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) 2 A 2 M 1 3 A 2 M 4 A 2 M 2 Een passief gebouw Duitse

Nadere informatie

Wij maken uw gebouw beter Een beter comfort en binnenklimaat Een lager energieverbruik en CO2 uitstoot. Waarom passiefscholen soms te warm worden

Wij maken uw gebouw beter Een beter comfort en binnenklimaat Een lager energieverbruik en CO2 uitstoot. Waarom passiefscholen soms te warm worden Wij maken uw gebouw beter Een beter comfort en binnenklimaat Een lager energieverbruik en CO2 uitstoot Waarom passiefscholen soms te warm worden Een passiefschool, comfortabel toch? De Tijd 14/9/2016 Nog

Nadere informatie

Projectvoorstelling Centrum Duurzaam Bouwen en Wonen Kamp C, Westerlo

Projectvoorstelling Centrum Duurzaam Bouwen en Wonen Kamp C, Westerlo Projectvoorstelling Centrum Duurzaam Bouwen en Wonen Kamp C, Westerlo Geert De bruyn & Luc Stijnen Kamp C Westerlo,, 4 oktober 2002 Het bouwteam Bouwheer Provincie Antwerpen Architectuur en ruimtelijke

Nadere informatie

www..be FACTS AND FIGURES bouwplaats : Bourgoyen-Ossenmeersen Driepikkelstraat, Gent programma : bezoekerscentrum oppervlakte : 1086 m2 kostprijs : 1.750.000!! / m2 : 1611!/m2 selectie : openbare aanbesteding

Nadere informatie

RICHTLIJNEN VOOR EEN GEÏNTEGREERDE HAALBAARHEIDSSTUDIE

RICHTLIJNEN VOOR EEN GEÏNTEGREERDE HAALBAARHEIDSSTUDIE RICHTLIJNEN VOOR EEN GEÏNTEGREERDE HAALBAARHEIDSSTUDIE 1. CONTEXT In het kader van de Ordonnantie houdende de energieprestatie en het binnenklimaat van gebouwen van 7 juni 2007 dient een geïntegreerde

Nadere informatie

Gebouwen Duurzaam Koelen

Gebouwen Duurzaam Koelen WTCB Gebouwen Duurzaam Koelen Luk Vandaele WTCB - Innovatie en Ontwikkeling Energieforum CeDuBo 6 oktober 2005 De Nayer Instituut, Jan De Nayerlaan 5, 2860 Sint-Katelijne-Waver, Tel : +32 (0)15/31.69.44,

Nadere informatie

Een gebruiksvriendelijk energie-efficiënt gebouw ontwerpen

Een gebruiksvriendelijk energie-efficiënt gebouw ontwerpen Seminarie Duurzaam Bouwen: Een gebruiksvriendelijk energie-efficiënt gebouw ontwerpen 06 februari 2015 Leefmilieu Brussel HET JUISTE EVENWICHT VINDEN TUSSEN PRESTATIES, GEBRUIKERSCOMFORT EN TECHNISCHE

Nadere informatie

EPB in Vlaanderen en hoe te gebruiken als verkoopstool

EPB in Vlaanderen en hoe te gebruiken als verkoopstool EPB in Vlaanderen en hoe te gebruiken als verkoopstool Inleiding EPB Wat Waarom Wanneer De 7 Eisen van EPB Huidige normen Normen 2016 E Peil als verkoopstool technieken 2 1 Wat EPB Energie Prestatie voor

Nadere informatie

De energieprestatieregelgeving (EPB) voor niet-residentiële gebouwen vanaf 2017

De energieprestatieregelgeving (EPB) voor niet-residentiële gebouwen vanaf 2017 De energieprestatieregelgeving (EPB) voor niet-residentiële gebouwen vanaf 2017 Lore Stevens 29 september 2016 De energieprestatieregelgeving (EPB) voor niet-residentiële gebouwen vanaf 2017 Lore Stevens

Nadere informatie

Concept Ecovision. Il sole come partner. Concept Ecovision. schermature solari Colt

Concept Ecovision. Il sole come partner. Concept Ecovision. schermature solari Colt Il sole come partner Concept Ecovision schermature solari Colt Concept Ecovision Verantwoord ondernemen, zorgvuldig omgaan met natuurlijke hulpbronnen en gebruik maken Energie besparen: een visie Energie

Nadere informatie

Concepten EPC 0.4. Bouwkundige uitgangspunten

Concepten EPC 0.4. Bouwkundige uitgangspunten Concepten EPC 0.4 Om een EPC 0.4 te realiseren voor de referentiewoningen zijn er verschillende concepten ontwikkeld die onderling verschillen op de wijze van ventileren en verwarmen. Aan de basis van

Nadere informatie

Energie en comfort in duurzame gebouwen

Energie en comfort in duurzame gebouwen Energie en comfort in duurzame gebouwen Aluminium Experience Day 30 augustus 2011 Dr.ir.arch. Griet Verbeeck (PHL & K.U.Leuven) DUURZAME GEBOUWEN KLIMAATSVERANDERING UITPUTTING NATUURLIJKE RIJKDOMMEN DUURZAAMHEID

Nadere informatie

Uw logo. Ann Verlinden. Directeur BJW Wonen Behorende tot Habenu - van de Kreeke groep

Uw logo. Ann Verlinden. Directeur BJW Wonen Behorende tot Habenu - van de Kreeke groep Ann Verlinden Directeur BJW Wonen Behorende tot Habenu - van de Kreeke groep Mutatie + Project 750 woningen op 5 jaar renoveren op 3 peilers: energie, comfort en levenslang wonen op mutatiemoment Film

Nadere informatie

Passief Bouwen: waarom en hoe?

Passief Bouwen: waarom en hoe? Passief Bouwen: waarom en hoe? Ontwerpen en bouwen vanuit een visie ir. H.J.J. (Harm) Valk senior adviseur Energie & Duurzaamheid Passief Bouwen Kenmerken o hoogwaardige thermische schil o goed comfort

Nadere informatie

Duurzame woningverbetering

Duurzame woningverbetering Duurzame woningverbetering Op weg naar energieneutraal Houten, 20 februari 2017 Kees Stap Gemiddelde energierekening Maandrekening Gemiddeld energieverbruik jaar 15% 1500 m3 aardgas 5% 80% verwarming warmwater

Nadere informatie

Brussels Greenbizz. Een duurzaam gebouw ontwerpen met behulp van dynamische simulaties. Toon POSSEMIERS Algemeen directeur, Cenergie cvba

Brussels Greenbizz. Een duurzaam gebouw ontwerpen met behulp van dynamische simulaties. Toon POSSEMIERS Algemeen directeur, Cenergie cvba Brussels Greenbizz Een duurzaam gebouw ontwerpen met behulp van dynamische simulaties Toon POSSEMIERS Algemeen directeur, Cenergie cvba 20 oktober 2016 Antwerpen Het project Thermisch comfort Visueel comfort

Nadere informatie

De regelgeving "EPBwerken

De regelgeving EPBwerken Seminarie Duurzame Gebouwen De regelgeving "EPBwerken 6 oktober 2017 DE EPN-IMPLEMENTATIE IN HET VLAAMS GEWEST Wat zijn de ervaringen met het invoeren van een E-peileis voor alle niet-residentiële gebouwen

Nadere informatie

Energieprestatiecertificaat

Energieprestatiecertificaat Energieprestatiecertificaat Bestaand gebouw met woonfunctie Kasteelstraat 45, 2800 Mechelen gezinswoning, halfopen bebouwing certificaatnummer : 20090720-0000245710-0000000004-7 Energielabel 580 kwh /

Nadere informatie

Bijna Energieneutrale Gebouwen (BENG)

Bijna Energieneutrale Gebouwen (BENG) Bijna Energieneutrale Gebouwen (BENG) Op weg naar bijna energieneutraal bouwen in 2020 Jean Frantzen Adviseur duurzaam bouwen Kennisevent Routekaart richting energieneutraal bouwen R c 2,5 R c 3,5 R c

Nadere informatie

Het ABC van de energieprestatieregelgeving

Het ABC van de energieprestatieregelgeving Het ABC van de energieprestatieregelgeving De Vlaamse overheid streeft er naar dat alle gebouwen in Vlaanderen energiezuinig én comfortabel worden. Een van de middelen om dit te realiseren, is de energieprestatieregelgeving,

Nadere informatie

De nieuwe Energieprestatieregelgeving (EPB) voor retailgebouwen vanaf 2016 Lore Stevens

De nieuwe Energieprestatieregelgeving (EPB) voor retailgebouwen vanaf 2016 Lore Stevens De nieuwe Energieprestatieregelgeving (EPB) voor retailgebouwen vanaf 2016 Lore Stevens Vlaams Energieagentschap Overzicht presentatie Inleiding Eisen vanaf 2016 Eisen vanaf 2017 Inleiding De Europese

Nadere informatie

Toelichting vanuit het gezichtspunt Ingenieur Speciale technieken en EPB

Toelichting vanuit het gezichtspunt Ingenieur Speciale technieken en EPB Energiezuinige zwembaden: Case Study Bart Callens is Senior Project Engineer bij VK Engineer. Daar leidt hij het projectteam van ingenieurs en design assistants, zowel voor sportinfrastructuur, maar eveneens

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame renovatie: kort overzicht Leefmilieu Brussel Duurzaam bouwen vanuit de invalshoek van energie. Anne-Laure MAERCKX CENERGIE Doelstelling(en) van de presentatie Een denkoefening

Nadere informatie

Info-avond - 5 jaar EPB geplande wijzigingen toekomst

Info-avond - 5 jaar EPB geplande wijzigingen toekomst Info-avond - 5 jaar EPB geplande wijzigingen toekomst 15 juni 2011 VEA Jos Geijsels A. 5 jaar EPB in cijfers juni 2011 2 A. Geplande wijzigingen 1. Aantal EPB-aangiften; 2. Evolutie E-peil; 3. Evolutie

Nadere informatie

Fixscreen 100 EVO montagesituatie 7

Fixscreen 100 EVO montagesituatie 7 Fixscreen 100 EVO montagesituatie 7 Fixscreen voor buitentoepassing Plaatsing achter gevelafwerking Langs onder demonteerbaar Strakke doekspanning door Fixscreen technologie De oplossing voor de lage-energie-

Nadere informatie

Duurzame renovatie provinciekantoor Noord-Holland. Haarlem 15 april 2013 Kees Schouten Omgevingsmanager Een Nieuw Huis

Duurzame renovatie provinciekantoor Noord-Holland. Haarlem 15 april 2013 Kees Schouten Omgevingsmanager Een Nieuw Huis Duurzame renovatie provinciekantoor Noord-Holland Haarlem 15 april 2013 Kees Schouten Omgevingsmanager Een Nieuw Huis Met passie, samenwerken en deskundigheid naar een blijvend duurzaam provincie kantoor

Nadere informatie

Dynamisch vs. statisch modelleren van het eindenergiegebruik voor verwarming

Dynamisch vs. statisch modelleren van het eindenergiegebruik voor verwarming Dynamisch vs. statisch modelleren van het eindenergiegebruik voor verwarming Hilde Breesch 20 oktober 2016 Antwerpen Probleemstelling: EPB rekenmethode voor eindenergiegebruik voor verwarming interactie

Nadere informatie

Bouwfysica van Passief Bouwen in houtskeletbouw

Bouwfysica van Passief Bouwen in houtskeletbouw Bouwfysica van Passief Bouwen in houtskeletbouw Projectseminar Velve-Lindenhof ir. H.J.J. (Harm) Valk senior adviseur Energie & Duurzaamheid Nieman Raadgevende Ingenieurs Inleiding Nieman Raadgevende Ingenieurs

Nadere informatie

Energieprestatie en binnenklimaat van gebouwen

Energieprestatie en binnenklimaat van gebouwen Energieprestatie en binnenklimaat van gebouwen EPB-Rapport Administratieve gegevens van het project Naam van het project Straat Gemeente Referentie kadaster Containers 3 stuks Mechelen 1-A-1 Nummer Postcode

Nadere informatie

Opleiding «Duurzaam gebouw : ENERGIE»

Opleiding «Duurzaam gebouw : ENERGIE» Opleiding «Duurzaam gebouw : ENERGIE» PROGRAMMA Plaats : Brussel Voor iedereen, in functie van de gebouwbestemming : OF MODULE «ENERGIE IN INDIVIDUELE OF COLLECTIEVE HUISVESTING (< 10 EENHEDEN)» (6 dagen)

Nadere informatie

Uitmuntende voorbeeldgebouwen Thema: Energie + Thermisch comfort en binnenluchtkwaliteit Gebouw: Havenbedrijf, Gent, België

Uitmuntende voorbeeldgebouwen Thema: Energie + Thermisch comfort en binnenluchtkwaliteit Gebouw: Havenbedrijf, Gent, België Uitmuntende voorbeeldgebouwen Thema: Energie + Thermisch comfort en binnenluchtkwaliteit Gebouw: Havenbedrijf, Gent, België Bron: PHP vzw Algemene informatie Opdrachtgever & Gebruiker Havenbedrijf Gent

Nadere informatie

Renovatie van een voormalig overheidsgebouw tot een uiterst duurzaam kantoor te Mechelen

Renovatie van een voormalig overheidsgebouw tot een uiterst duurzaam kantoor te Mechelen Renovatie van een voormalig overheidsgebouw tot een uiterst duurzaam kantoor te Mechelen Studienamiddag: beton en duurzaam bouwen Brussel, 13/09/2011 ir. Michaël Dierickx 1 Agenda Context Wat is duurzaamheid?

Nadere informatie

Energiezorg. Een zorg voor de toekomst. Wettelijke en aanvullende dienstverlening voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Energiezorg. Een zorg voor de toekomst. Wettelijke en aanvullende dienstverlening voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest WG Energiezorg. Een zorg voor de toekomst Wettelijke en aanvullende dienstverlening voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Naar een rationeel energiebeleid De klimaatsverandering zet ons aan om maatregelen

Nadere informatie

De BEN- woning : de woning van de toekomst. Energieconsulent Bouwunie & BVA arch. Luc Dedeyne

De BEN- woning : de woning van de toekomst. Energieconsulent Bouwunie & BVA arch. Luc Dedeyne De BEN- woning : de woning van de toekomst Energieconsulent Bouwunie & BVA arch. Luc Dedeyne Architect : Luc Dedeyne GSM 0473 551 568 luc.dedeyne@bouwunie.be 1 K45/E80 Nu bouwen met de eisen van de

Nadere informatie

Koelen zonder airco? Cool!

Koelen zonder airco? Cool! Koelen zonder airco? Cool! Luk Vandaele en Luc François, WTCB Iedereen snakt wel naar de zon en s zomers verdragen we wel wat hogere temperaturen, maar dan toch liever niet binnenskamers. In werkomstandigheden,

Nadere informatie

Van pakhuis tot hedendaags kantoorgebouw: Kendall SD worx. Toon Possemiers BU Manager Design & Build

Van pakhuis tot hedendaags kantoorgebouw: Kendall SD worx. Toon Possemiers BU Manager Design & Build Van pakhuis tot hedendaags kantoorgebouw: Kendall SD worx Toon Possemiers BU Manager Design & Build Visie patrimoniumbeheer Binnen levenscyclus van een gebouw 5-10 jaar interieur 10-15 jaar technieken

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat certificaatnummer 20120515-0001118936-00000005-8 nummer postnummer Voorhavenlaan 33 9000 bus gemeente A 101 Gent bestemming type appartement - softwareversie 1.3.3 berekend

Nadere informatie

> Inhoudsopgave. Monitoring van de eerste passiefschool van het Gemeenschapsonderwijs 18/12/2014. Johan Cré, Istema nv Joerie Alderweireldt, 3E

> Inhoudsopgave. Monitoring van de eerste passiefschool van het Gemeenschapsonderwijs 18/12/2014. Johan Cré, Istema nv Joerie Alderweireldt, 3E Monitoring van de eerste passiefschool van het Gemeenschapsonderwijs Johan Cré, Istema nv Joerie Alderweireldt, 3E > Inhoudsopgave > Historiek > Lessons learned Ontwerp: EVR-architecten 1 > Historiek >

Nadere informatie

Inhoud van de presentatie

Inhoud van de presentatie Inhoud Inhoud van de presentatie Duurzaam bouwen met staal Concepten voor energiebesparend bouwen met lichtgewicht constructies Toepassing PCM in vloeren, wanden en plafonds Energieconcept Wilo in Zaandam

Nadere informatie

BouwLokalen Thema 3 Klimaatneutraal bouwen

BouwLokalen Thema 3 Klimaatneutraal bouwen Rabobank-Booosting, 1 BouwLokalen Thema 3 Klimaatneutraal bouwen De rol van energiebesparing in de bouwsector 7 oktober 2008: Leeuwarden 8 oktober 2008: Doetinchem John Veeken DGMR Rabobank Westland Duurzaam

Nadere informatie

Verwarming en ventilatie

Verwarming en ventilatie Verwarming en ventilatie Gebouwen met hoge energieprestaties Mei 2013 Christophe Delmotte, Ir Laboratorium Luchtkwaliteit en ventilatie WTCB Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf Bladzijde

Nadere informatie

Energieneutrale reconversie tot studentenhuisvesting Ontwerp en uitvoering: lessons learned

Energieneutrale reconversie tot studentenhuisvesting Ontwerp en uitvoering: lessons learned Energieneutrale reconversie tot studentenhuisvesting Ontwerp en uitvoering: lessons learned Valerie Vergaert Consultant Sustainable Buildings VK Architects & Engineers Introductie Stad Leuven > klimaatneutraal

Nadere informatie

Duurzaamheid en comfort, van ontwerp naar praktijk.

Duurzaamheid en comfort, van ontwerp naar praktijk. Duurzaamheid en comfort, van ontwerp naar praktijk. Praktijkevaluatie van duurzame kantoren waarbij de relatie tussen het ontwerpproces en de prestatie in de praktijk wordt onderzocht. Afstudeerpresentatie

Nadere informatie

Itho Daalderop Installatieconcepten voor een gezond en comfortabel binnenklimaat. wonen zonder. energierekening

Itho Daalderop Installatieconcepten voor een gezond en comfortabel binnenklimaat. wonen zonder. energierekening Itho Daalderop Installatieconcepten voor een gezond en comfortabel binnenklimaat wonen zonder energierekening regeltechniek Slimme installatieconcepten voor nieuwbouw en renovatie Vandaag nog beginnen

Nadere informatie

EPC 0,8: Over welke woningen en installatieconcepten hebben we het?,

EPC 0,8: Over welke woningen en installatieconcepten hebben we het?, EPC 0,8: Over welke woningen en installatieconcepten hebben we het?, ir. F.W. (Freek) den Dulk Nieuwe eis per 1 januari 2006 EPC 0,8 Herziening norm: NEN 5128:2004 Energieprestatie van woonfuncties en

Nadere informatie

NIEUWE VISIE OP ZONREGELING

NIEUWE VISIE OP ZONREGELING NIEUWE VISIE OP ZONREGELING Zon en daglicht regeling als deel van de energieprestaties in gebouwen Peter Winters President of the European Solar Shading Organization Director Shading & Building Dickson

Nadere informatie

ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP. Dirk Saelens. Afdeling Bouwfysica, Departement Burgerlijke Bouwkunde, K.U.

ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP. Dirk Saelens. Afdeling Bouwfysica, Departement Burgerlijke Bouwkunde, K.U. NAV STUDIENAMIDDAG MASSIEF PASSIEFBOUW IN DE PRAKTIJK: AANPAK VAN ONTWERP TOT REALISATIE NAAR EEN PASSIEVE WONING OP BASIS VAN TRADITIONELE BOUWMETHODES ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP

Nadere informatie

Natuurlijke ventilatie van leslokalen

Natuurlijke ventilatie van leslokalen Natuurlijke ventilatie van leslokalen Seminar Actiflow - CFD in de bouw 20 mei 2011 ir. Henk Versteeg Inhoud presentatie Introductie LBP SIGHT Binnenmilieu basisscholen Ventilatie basisschool De Schakel

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Kwikstaartlaan nummer 29 bus bestemming appartement type - softwareversie 9.19.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 289 De energiescore laat toe om de heid van appartementen

Nadere informatie

Energiezorg. Een zorg voor de toekomst. Wettelijke en aanvullende dienstverlening voor Vlaanderen

Energiezorg. Een zorg voor de toekomst. Wettelijke en aanvullende dienstverlening voor Vlaanderen Energiezorg. Een zorg voor de toekomst Wettelijke en aanvullende dienstverlening voor Vlaanderen Naar een rationeel energiebeleid De klimaatsverandering zet ons aan om maatregelen te nemen die de uitstoot

Nadere informatie

Daglicht & Binnenklimaat fase 1

Daglicht & Binnenklimaat fase 1 Daglicht & Binnenklimaat fase 1 Brainstormsessie 12 december 2016 TVVL Woerden Welkom! TVVL Project Daglicht & Binnenklimaat Fase 1: inventarisatie Roelant van der Putten Expertgroep Klimaattechniek 2

Nadere informatie

DYNAMISCHE SIMULATIES NOOD AAN KWALITEITSKADER?

DYNAMISCHE SIMULATIES NOOD AAN KWALITEITSKADER? DYNAMISCHE SIMULATIES NOOD AAN KWALITEITSKADER? IBPSA 18/3/2019 Ing. Geert Bellens Adviseur comfort en binnenklimaat sinds 2003 2003-2007: Projectleider duurzaam bouwen Eerste ervaringen met passiefkantoren,

Nadere informatie

RENOVATIE KANTOOR NOTITIE ENERGIEBESPARING EN INVESTERINGEN INHOUDSPOGAVE

RENOVATIE KANTOOR NOTITIE ENERGIEBESPARING EN INVESTERINGEN INHOUDSPOGAVE RENOVATIE KANTOOR NOTITIE ENERGIEBESPARING EN INVESTERINGEN INHOUDSPOGAVE SAMENVATTING 0. INLEIDING 1. ISOLATIE 2. INSTALLATIE 3. RAMEN EN KOZIJNEN 4. ZONWERING EN KOELING 5. VERLICHTING DIA duurzame auteur:

Nadere informatie

Basisschool Nazareth. EPB verslaggeving 20/11/2013

Basisschool Nazareth. EPB verslaggeving 20/11/2013 STUDIEBURO DE KLERCK N.V. Verwarming Sanitair Elektriciteit Liften Brandbeveiliging btw : 435.975.210 DE KLERCK ENGINEERING N.V. Studieburo Burgerlijke Bouwkunde Verwarming Sanitair Elektriciteit Oud-Strijderslaan

Nadere informatie

EPB-eisen voor ingrijpende energetische renovaties vanaf 2015

EPB-eisen voor ingrijpende energetische renovaties vanaf 2015 1 EPB-eisen voor ingrijpende energetische renovaties vanaf 2015 Inhoudstafel INHOUDSTAFEL... 1 INLEIDING... 2 1. INGRIJPENDE ENERGETISCHE RENOVATIE... 2 1.1 Definitie en eisen bij ingrijpende energetische

Nadere informatie

Nulenergie in Brussel: perspectieven?

Nulenergie in Brussel: perspectieven? Nulenergie in Brussel: perspectieven? Seminarie Duurzaam Gebouw 22 maart 2013 Ir. Ismaël Daoud Politiek adviseur, Duurzaam bouwen en Energie Kabinet d'evelyne Huytebroeck, Brussels Minister voor Leefmilieu,

Nadere informatie

EPW: Synthese E-peil berekening

EPW: Synthese E-peil berekening Module 3.7 EPW: Synthese E-peil berekening versie 2.0 1 Hoofdstukkenoverzicht EPW 8 Controle oververhitting 10.5 Verbruik voor koeling 7.7 Transmissieverliezen 7.8 Ventilatie verliezen 7.9 Interne winsten

Nadere informatie

NOTA: De EPC score is geen weergave van het effectieve verbruik in dii appartement.

NOTA: De EPC score is geen weergave van het effectieve verbruik in dii appartement. Belan rike toelichtin bi het E C attest! NOTA: De EPC score is geen weergave van het effectieve verbruik in dii appartement. De hoge score is meestal te wijien aan het teit dat er met elektdcileii verwarmd

Nadere informatie

Duurzaamheid en hete lucht verwarming??

Duurzaamheid en hete lucht verwarming?? Duurzaamheid en hete lucht verwarming?? Hete Lucht verwarming 05-09-2018 20:00-22:00 Duurzaam Heiloo Pieter Jan Duineveld Balgweg 4 1764 KB Breezand Werkzaam bij Installatie bedrijf WILMS Den Helder Wilms

Nadere informatie

Hoofdstukkenoverzicht EPW

Hoofdstukkenoverzicht EPW VEA 1 Module 3.7 EPW: Synthese E-peil berekening versie 2.0 1 Hoofdstukkenoverzicht EPW 8 Controle oververhitting 10.5 Verbruik voor koeling 7.7 Transmissieverliezen 7.8 Ventilatie verliezen 7.9 Interne

Nadere informatie

Passiefscholen. verwarming. algemeen. ventilatie. elektrisch verbruik. gebouw. koeling. 30 maart 2009

Passiefscholen. verwarming. algemeen. ventilatie. elektrisch verbruik. gebouw. koeling. 30 maart 2009 30 maart 2009 Passiefscholen Passiefhuis-Platform vzw Gitschotellei 138 2600 Berchem www.passiefhuisplatform.be info@passiefhuisplatform.be gebouw verwarming elektrisch verbruik algemeen ventilatie koeling

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Sint-Pietershofstraat nummer 68 bus bestemming type eengezinswoning open bebouwing softwareversie 9.15.1 berekende energiescore (kwh/m²jaar):

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzaam bouwen van A tot Z

Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzaam bouwen van A tot Z Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzaam bouwen van A tot Z Leefmilieu Brussel TERTIAIRE GEBOUWEN: (R)EVOLUTIE VOORBEELDGEBOUWEN IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST Anne-Laure MAERCKX CENERGIE Doelstellingen

Nadere informatie

Passiefhuis gecertificeerd & Energieneutraal

Passiefhuis gecertificeerd & Energieneutraal Passiefhuis gecertificeerd & Energieneutraal Sportpark Kilder Meer betrokkenheid Meer keuze Meer kwaliteit MeerWaarde Het consortium Het consortium van Campen heeft reeds meerdere energetisch hoogwaardige

Nadere informatie

Implementatie van de Epicoolstudie in de EPB-berekeningsmethode

Implementatie van de Epicoolstudie in de EPB-berekeningsmethode 1 Implementatie van de Epicoolstudie in de EPB-berekeningsmethode Inhoudstafel INHOUDSTAFEL... 1 VOORWOORD/INLEIDING... 2 1. WIJZIGINGEN AAN DE REKENMETHODIEK VOOR WOONGEBOUWEN (EPW)... 2 1.1 Netto-energiebehoefte

Nadere informatie

Energiecongres OVED. Wijziging normering vraaggestuurde ventilatie Ventilatieoplossingen voor BEN woningen en renovatieprojecten

Energiecongres OVED. Wijziging normering vraaggestuurde ventilatie Ventilatieoplossingen voor BEN woningen en renovatieprojecten Energiecongres OVED Wijziging normering vraaggestuurde ventilatie Ventilatieoplossingen voor BEN woningen en renovatieprojecten Inhoud Bedrijfsprofiel Nieuwe reductiefactoren voor vraaggestuurde ventilatie

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Blauwesteenstraat nummer 47 bus bestemming type eengezinswoning open bebouwing softwareversie 9.16.9 berekende energiescore (kwh/m²jaar):

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Haarkenstraat nummer 24 bus bestemming type eengezinswoning open bebouwing softwareversie 9.17.4 berekende energiescore (kwh/m²jaar):

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat St.-Truidersteenweg nummer 123 bus bestemming eengezinswoning type gesloten bebouwing bouwjaar 1949 softwareversie 9.11.0 berekende energiescore

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Steenweg Wijchmaal nummer 16 bus 5 bestemming appartement type - softwareversie 9.19.0 berekende energiescore (kwh/m²ar): 117 De energiescore

Nadere informatie

Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf

Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf Tabel 1 Te respecteren EPB in het Waalse Gewest voor nieuwbouw of gelijkwaardig Warmteisolatie max. K35 max. Ew 80 max. Espec 130 kwh/m² Kantoor en dienstengebouwen, gebouwen bestemd voor het onderwijs

Nadere informatie

Passieve sociale woningen. Veerle De Meulenaer, burgerlijk ir. Projecten VMSW

Passieve sociale woningen. Veerle De Meulenaer, burgerlijk ir. Projecten VMSW Passieve sociale woningen Veerle De Meulenaer, burgerlijk ir. Projecten VMSW Passieve sociale woningen Sessie 14 Woonforum 2009 Welkom Demonstratieproject PASW Wat is een Passief Huis? Doelstellingen van

Nadere informatie

De plaats van zonwering en rolluiken in de bouw Troeven en uitdagingen voor de sector. Ann Van Eycken Secretaris generaal VEROZO

De plaats van zonwering en rolluiken in de bouw Troeven en uitdagingen voor de sector. Ann Van Eycken Secretaris generaal VEROZO De plaats van zonwering en rolluiken in de bouw Troeven en uitdagingen voor de sector Ann Van Eycken Secretaris generaal VEROZO 1 De plaats van zonwering en rolluiken in de bouw Troeven en uitdagingen

Nadere informatie

ZEN en BENG Scenario s voor bijna energieneutrale woningen

ZEN en BENG Scenario s voor bijna energieneutrale woningen ZEN en BENG Scenario s voor bijna energieneutrale woningen Ir. Harm Valk Nieman Groep Platform ZEN 10 december 2015 Routekaart BENG 9-12-2015 2 BENG wat gaat er veranderen Bijna EnergieNeutrale Gebouwen

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Kloosterstraat nummer 3F bus bestemming appartement type - softwareversie 9.19.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 392 De energiescore laat toe om de heid van appartementen

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW : PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW : PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW : PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE Dag 1.4 Comfortcriteria LENTE 2013 Stéphan Truong Beheerder van de opleiding voor rekening van Leefmilieu Brussel TRAINING.IBGEBIM@ecorce.be 2

Nadere informatie

(Na-)isolatie van industriële gebouwen

(Na-)isolatie van industriële gebouwen (Na-)isolatie van industriële gebouwen Aandachtspunten voor de (ver)nieuwbouw praktijk (daken/wanden/vloeren) Ir. Johan Caeyers Zaakvoerder Raco Bvba 1 7/10/2016 Korte historiek : 2001 2016 : 15 jaar gevestigd

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE Dag 1.1 Inleiding HERFST 2015 Op basis van de presentatie van ECORCE bvba Thomas DEVILLE Pulsis sprl training.passive@cenergie.be 2 INHOUDSOPGAVE

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : Ontwerp en regeling van technische installaties

Opleiding Duurzaam Gebouw : Ontwerp en regeling van technische installaties Opleiding Duurzaam Gebouw : Ontwerp en regeling van technische installaties Leefmilieu Brussel Warmte-emissie systemen: principes en uitdagingen Raphaël Capart ICEDD asbl Doelstelling(en) van de presentatie

Nadere informatie

128 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken.

128 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken. nummer postnummer Briel 22 bus 2B 9990 gemeente Maldegem bestemming appartement type - bouwar 1998 softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²ar): 128 De energiescore laat toe om de heid van appartementen

Nadere informatie

Energieneutraal via de Passief bouwen route

Energieneutraal via de Passief bouwen route Energieneutraal via de Passief bouwen route ing. J.J.P. (Jan Pieter) van Dalen Slotsymposium 14 september 2015 Verbouw monument Verbouw van een monument Monument als bedoeld in art. 1 onder d (Monumentenwet

Nadere informatie

Efficiënte afkoeling op een natuurlijke én energiezuinige manier. Grote debieten buitenlucht zorgen voor koeling. Intelligente sturing

Efficiënte afkoeling op een natuurlijke én energiezuinige manier. Grote debieten buitenlucht zorgen voor koeling. Intelligente sturing NIEUW Ventilatieve koeling Efficiënte afkoeling op een natuurlijke én energiezuinige manier Grote debieten buitenlucht zorgen voor koeling Intelligente sturing Geen kunstmatige ingrepen nodig (zoals airco)

Nadere informatie

Bij het opstellen van deze notitie zijn de volgende relevante documenten als uitgangspunten gehanteerd:

Bij het opstellen van deze notitie zijn de volgende relevante documenten als uitgangspunten gehanteerd: Project: Brede School Rijswijk Projectnr.: 6.053 Datum: 20 februari 2017 Betreft: Startnotitie Duurzaamheid en Installatieconcept 1. UITGANGSPUNTEN Bij het opstellen van deze notitie zijn de volgende relevante

Nadere informatie

CASE STUDY. Datum 23-05-2013. Betreft Case study conform credit MAN 9. Onze referentie Bijlage

CASE STUDY. Datum 23-05-2013. Betreft Case study conform credit MAN 9. Onze referentie Bijlage CASE STUDY Datum 23-05-2013 Project AkzoNobel HQ Betreft Case study conform credit MAN 9 Van GroupA Onze referentie Bijlage Omschrijving van het project Lange tekst Hoofdkantoor AkzoNobel Het nieuwe hoofdkantoor

Nadere informatie

DUCO at CARE. De beste zorg voor een gezond binnenklimaat. We inspire at www.duco.eu

DUCO at CARE. De beste zorg voor een gezond binnenklimaat. We inspire at www.duco.eu DUCO at CARE De beste zorg voor een gezond binnenklimaat Het binnenklimaat in ziekenhuizen of zorginstellingen laat nog al te vaak te wensen over. Te warm of te koud, onvoldoende verse en frisse lucht

Nadere informatie

PASSIEVE GEBOUWEN, FEEDBACK EN AANBEVELINGEN. Speciale elementen en aanbevelingen. Luc MEHAUDENS Operations manager Technical installlations n.v.

PASSIEVE GEBOUWEN, FEEDBACK EN AANBEVELINGEN. Speciale elementen en aanbevelingen. Luc MEHAUDENS Operations manager Technical installlations n.v. PASSIEVE GEBOUWEN, FEEDBACK EN AANBEVELINGEN Speciale elementen en aanbevelingen Walshoutem, 8 februari 2018 Luc MEHAUDENS Operations manager Technical installlations n.v. SECO SECO -Activiteitengebied

Nadere informatie

bestaand gebouw met woonfunctie

bestaand gebouw met woonfunctie Energiezuinigheid van de gebouwschil energiezuinig niet energiezuinig gemiddelde U-waarde van de gebouwschil Energiezuinigheid van de verwarmingsinstallatie energiezuinig niet energiezuinig gemiddeld installatierendement

Nadere informatie

Voor projecten waarvan de aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning is ingediend vanaf 1/1/2015

Voor projecten waarvan de aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning is ingediend vanaf 1/1/2015 Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 21 december 2007 tot vaststelling van de eisen op het vlak van de energieprestatie en het binnenklimaat van gebouwen - officieus gecoördineerde versie

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Kastanjelaan nummer 30 bus VER1 bestemming appartement type - softwareversie 9.16.9 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 137 De energiescore

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Waalsekaai nummer 60 bus 11 bestemming appartement type - softwareversie 9.18.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 149 De energiescore

Nadere informatie

Duurzaam (ver)bouwen zaterdag 23 juni Woonmarkt Wevelgem

Duurzaam (ver)bouwen zaterdag 23 juni Woonmarkt Wevelgem Duurzaam (ver)bouwen zaterdag 23 juni Woonmarkt Wevelgem Inhoud : Steunpunt Duurzaam Wonen en Bouwen ZonneWinDT : historiek en aanbod Wat is duurzaam bouwen? Voorbeeld planscreening Steunpunt Duurzaam

Nadere informatie

Waarom altijd samenwerken met Heatlink

Waarom altijd samenwerken met Heatlink Waarom altijd samenwerken met Heatlink Studie en Advies Onafhankelijk ontwerp 1 ontwerp voor alle aannemers Installatieontwerp (lastenboek) Warmteverliesberekening Technische tekeningen (As-Built) EPB

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Meeuwenlaan nummer 111 bus 1 bestemming appartement type - softwareversie 9.15.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 200 De energiescore laat toe om de heid van appartementen

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzaam bouwen van A tot Z

Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzaam bouwen van A tot Z Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzaam bouwen van A tot Z Leefmilieu Brussel TERTIAIRE GEBOUWEN: (R)EVOLUTIE VOORBEELDGEBOUWEN IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST Anne-Laure MAERCKX CENERGIE Doelstellingen

Nadere informatie

Ventilatieve koeling. Efficiënte afkoeling op een natuurlijke én energiezuinige manier

Ventilatieve koeling. Efficiënte afkoeling op een natuurlijke én energiezuinige manier Ventilatieve koeling Efficiënte afkoeling op een natuurlijke én energiezuinige manier Grote ventilatiecapaciteiten voor natuurlijke koeling Intelligente sturing Regelbaar rooster Ventilatieve koeling 'Free

Nadere informatie

- Beperkte wedstrijd, 3 deelnemers - Renovatie van kantoren

- Beperkte wedstrijd, 3 deelnemers - Renovatie van kantoren - Beperkte wedstrijd, 3 deelnemers - Renovatie van kantoren - Begin2007 - Opdrachtgever: CREDIBE - Huisvesting - Milieugerichte aanpak Kantoren Netto oppervlak: 1850 m² Architectonisch ontwerp Functie

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Korte Moeie nummer 11 bus bestemming type eengezinswoning gesloten bebouwing softwareversie 9.15.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 529 De energiescore laat toe om

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Asschoutstraatje nummer 1 bus bestemming type eengezinswoning halfopen bebouwing softwareversie 9.15.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar):

Nadere informatie

193 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken.

193 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken. nummer postnummer Broederlijke-Weversplein 79 9000 gemeente Gent bestemming appartement type - bouwjaar 1972 softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 193 De energiescore laat toe om de

Nadere informatie

HET ENERGIEPRESTATIE- CERTIFICAAT (EPC) IN DE PRAKTIJK

HET ENERGIEPRESTATIE- CERTIFICAAT (EPC) IN DE PRAKTIJK HET ENERGIEPRESTATIE- CERTIFICAAT (EPC) IN DE PRAKTIJK Ledenvergadering november 2008 Vastgoedalliantie Ir. Kurt Heyman, erkend energiedeskundige Inhoud presentatie EPC nov. 2008 Kort overzicht regelgeving

Nadere informatie