JAARVERSLAG ALLE NEUZEN IN WIJ INVESTEREN IN DEZELFDE RICHTING INSCHAKELEN VIA ARBEID LOKALE NODEN BEDIENEN COÖPERATIEF ONDERNEMEN

Transcriptie

1 JAARVERSLAG 2012 ALLE NEUZEN IN DEZELFDE RICHTING WIJ INVESTEREN IN COÖPERATIEF ONDERNEMEN INSCHAKELEN VIA ARBEID LOKALE NODEN BEDIENEN

2 ZEGGEN WAT WE DOEN managementverslag - werkjaar 2012 Trividend strategische doelstellingen 1 2 groei in volume met focus op rendabiliteit evenwicht in portefeuille moet zorgen voor herverdeling en compensatie in juni 2012, breuk in de strategie: focus op exits en op cofinanciering; belangrijker dan groei en nieuwe dossiers 3 blijvende aandacht voor risicobeheer en opvolging klanten ü sterk verhoogde aandacht voor opvolging, crisismandaten, activiteit 20 evolutie van het aandeel van doelgroepen in goedgekeurde ondernemingen bio MVO 15 innovatie en ondernemerschap 10 SE coöperatief ondernemen SE andere incl. 5 lokale diensten SE ondersteuning SE werkvormen in aantal dossiers in 000 euro intakes voor inv.com. uitbetaald 0 voor inv.com. goedgekeurd goedgekeurd uitbetaald volume 61 contacten, waarvan 34 financieringsaanvragen, daarvan 17 intakes 12 dossiers voor het investeringscomité, waarvan 9 goedgekeurd voor gemiddeld per goedgekeurd dossier 4 uitbetalingen in 2012, waarvan één goedgekeurd dossier uit 2011 nog max uit te betalen in 2013 i.v.m. dossiers uit 2012 en 2011 twee exits in drie in voorbereiding voor eerste semester 2013 dossiers voor investeringscomité financieringsbedrag goedgekeurd financieringsbedrag uitbetaald reëel budget à k à 750k k à 750k marketing en communicatie algemene vergadering 2012: 52 aanwezigen in communicatie bij partners verschenen (bv. Toolbox, Febea gids ) contact met intermediairen: financiers, adviseurs, incubatoren prospectie o.a. via brede netwerking portefeuille investeringsportefeuille (in 000 euro) waardevermindering (in 000 euro) lichte nettogroei in participaties: netto daling in leningen: waardeverminderingen: 4 op participaties en 2 op leningen de ontvangen dividenden in 2012 bedragen bij uitstap een gerealiseerde meerwaarde van gedeeltelijke terugname van de waardevermindering bij een exit met TOTAAL na waardeverminderingen participaties leningen TOTAAL leningen participaties (+borg) 2 TRIVIDEND

3 MET TRIVIDEND BLIJVEN ONDERNEMEN IN VOLLE CRISIS 2012: veel boeiende vragen, weinig uitverkorenen - wat de cijfers niet vertellen Trividend ontving in 2012 veel aanvragen (61) waarvan ruim de helft (34) echte financieringsvragen waren en de andere vooral informatie en oriëntatie betroffen. We verrichten meer intakes dan vroeger (17), maar lieten er ook méér zonder gunstig gevolg. Ondanks veel sympathie werd onze doorlichting nog kritischer dan voorheen. Immers, in de huidige crisiscontext moet het plaatje echt wel kloppen. Ook goeie, beloftevolle dossiers moesten we vaak doorverwijzen naar een begeleidingstraject (co-advies, co-begeleiding, co-incubatie). Een goede product-marktcombinatie, een duurzaam en sociaal, financierbaar project, met een leefbare timing en schaal, met de juiste mensen, voldoende professioneel en georganiseerd: het is een heel waardevolle doch erg schaarse combinatie. Ondanks gunstige beslissingen stijgen de aanbevelingen en voorwaarden vóór uitbetaling. Goedgekeurd betekende dus niet noodzakelijk uitbetaald met (veel) meer werk financierden we (veel) minder projecten. Er ging ook meer inzet naar portefeuillebehoud met depannagemandaten en crisisopdrachten. Spijtig genoeg: meer opvolging en inzet kunnen hooguit de crisis temperen, maar niet de verliezen goedmaken. Om het rollend karakter van het fonds te behouden, besteedden we meer aandacht aan exits. 2013: Trividend heeft zich strategisch geherpositioneerd In 2012 legde de raad van bestuur opnieuw meer nadruk op de historische kernactiviteit. De klemtoon ligt op tewerkstelling van kansengroepen, op erkende coöperatieve organisaties en op de lokale diensteneconomie met een kleine ruimte voor experimenten. ONZE MARKT EN ONZE KLANTEN Trividend investeert met sociaal en coöperatief waardevolle ondernemers We verkiezen een achtergestelde lening boven kapitaal. Daar zijn verschillende goede redenen voor: de aflossingsdiscipline en de beter verdeelde inspanning verhogen de alertheid; ook een lening blijft desgewenst converteerbaar; samenwerken met het Vlaams Sociaal Investeringsfonds (SIFO) leidt tot risicodeling en tariefverlaging. Cofinanciering geniet duidelijk onze voorkeur. De organisatorische implementatie volgt nu. Nog even geduld! Trividend bouwt een reële economie vooral in duurzame deelmarkten: BOUWEN, WOON- EN WERKPLEK MOBILITEIT ZORG EN WELZIJN VOEDING EN NATUURBEHEER ENERGIE, INDUSTRIE EN MATERIALEN OPHALEN, SORTEREN, RECYCLEREN, HERGEBRUIKEN Trividend richt zich tot bedrijven en organisaties die waardengericht ondernemen (waarbij winst niet het hoofddoel is). Ondernemingszin is de eerste, absolute voorwaarde. Vervolgens zoeken we: coöperatieve organisatie, of aandacht voor waardig werk, onder andere via de inschakeling van kansengroepen, of de invulling van lokale noden en behoeften. Tenslotte beschouwen we het als extra troef dat een project ook: maatschappelijk verantwoord, duurzaam, en sociaal innoverend is. ONS PRODUCT Trividend versterkt de autonomie van sociale ondernemingen incl. vzw s met risicokapitaal We bieden twee producten aan: kapitaal: steeds minder dan 50% achtergestelde leningen: vaak gelijkgesteld met kapitaal dienen ze als buffer voor andere schuldeisers en financiers. Leningen genieten hierbij onze voorkeur. We investeren zelf tot euro. Liefst stapsgewijs indien mogelijk. Voor grotere bedragen werken we samen met het Vlaams Sociaal Investeringsfonds (SIFO) en andere cofinanciers. De activiteit van Trividend evolueert. Als matuur fonds besteden we meer dan ooit aandacht aan exits en co-investering. Ons modelrapport ( Zeggen wat we doen ) blijft een nuttige handleiding voor startende en groeiende ondernemers. Het helpt ook ons om dossiers in vertrouwen en op een betrokken manier op te volgen. ONZE ORGANISATIE Trividend ondersteunt sociaal ondernemerschap We willen maatschappelijk waardevol ondernemerschap bevorderen, door risicodragend kapitaal te verstrekken, met behoud van het ons toevertrouwd vermogen. De staf van Trividend bestaat uit twee personen (1,8 VTE): de directeur en een investeringsanaliste. Volgende organen, uitsluitend bemand door vrijwilligers, vullen de werking aan: de algemene vergadering de raad van bestuur het investeringscomité het opvolgingscomité. JAARVERSLAG

4 DE PORTEFEUILLE EVOLUEERT - KLANTEN AAN HET WOORD Een nieuwe klant uit de bredere doelgroep (A-Lab), een afgeloste lening (ComfortMasters) en een geslaagde exit (Ondernemersatelier). Onze klanten stellen zich aan jullie voor. Biosnack op school: cool, lekker en gezond A-Lab ontstond uit de samenwerking tussen vijf creatieve vrienden die overlopen van maatschappelijk relevante ideeën. Om de beste van die ideeën ook in de praktijk te brengen biedt hun vennootschap het missende duwtje in de rug. Anja: Dat A-Lab werd opgericht als bvba en niet als vzw was een weloverwogen keuze. Het zou makkelijker en volgens velen ook logischer geweest zijn om de projecten die A-Lab realiseert, te ontwikkelen in een context zonder winstoogmerk. Met A-Lab willen we net aantonen dat maatschappelijke behoeften ook via een normale marktwerking kunnen vervuld worden zonder steeds weer om subsidies te moeten vragen of te gaan aankloppen bij stichtingen allerhande. De CoolBox werd het eerste idee dat in praktijk werd omgezet. Het is de eerste automaat die uitsluitend biologische producten aanbiedt. Violetta: Vers fruit, een biologische snack, een zakje noten of lekker fruitsap. De CoolBox heeft voor ieder wat wils. Verander de wereld, begin met de jeugd. Daarom kozen we van bij de start de CoolBox aan te bieden aan Antwerpse scholen. Anouk Evert: We besteden veel aandacht aan onze visuele aanwezigheid bij de jeugd. Onze communicatie loopt van mond tot mond en via Facebook. In een volgende fase verruimt de focus en zullen ook bedrijven een CoolBox kunnen plaatsen. Het uiteindelijke doel is dat bedrijven hun maatschappelijke betrokkenheid tonen en samen met A-lab trajecten uitzetten, zodat ze de CoolBox ook aan scholen met kansarme leerlingen kunnen aanbieden. Een idee hebben is één ding, over het geld beschikken om het uit te voeren iets anders. Om het eerste project te realiseren klopten de oprichters aan bij Trividend voor een extra kapitaalsinjectie. Dit had als bijkomend voordeel dat ook de bank in het verhaal geloofde en extra financiering ter beschikking stelde. Met dank aan het Trividend-team! Tom: De selectieprocedure, de voorbereiding (en ook de opvolging!) van het dossier dwongen ons om het project andermaal onder de loep te nemen en het bedrijfsplan kritisch te bekijken en te optimaliseren. Een inspanning die nog dagelijks haar vruchten afwerpt. Trividend nam een participatie van euro in A-Lab. Meer info M info@coolbox.me - ComfortMasters groeit: een sociaal bedrijf met dienstencheques ComfortMasters (bvba met sociaal oogmerk) is actief in de huishoudelijke hulp via dienstencheques. De diensten reiken van poetsen, wassen en strijken, ramen lappen en maaltijden (voor)bereiden tot boodschappen doen en verstelwerkjes. Ooit gestart als dienstenchequebedrijf met 7 werkneemsters in Deurne, opereert ComfortMasters vandaag vanuit drie vestigingen in Antwerpen, elk met een eigen strijkatelier. Ruim 86 medewerkers realiseren een jaaromzet van bijna 1,5 miljoen euro. Het plan is tegen 2015 twee bijkomende vestigingen te openen en een omzet van 5 miljoen te genereren. Trividend maakte dit alles mee mogelijk met een achtergestelde lening van euro op vier jaar. Die werd in januari 2013 volledig terugbetaald. De Vlaamse regering erkende ComfortMasters in 2008 als invoegbedrijf. Het engageert zich ertoe zijn werknemers optimaal te begeleiden en een blijvende tewerkstelling na te streven. Freda: Dankzij de plaatselijke tewerkstelling (dus dicht bij huis) en de goede ligging krijgen wij een continue instroom van werkzoekenden en klanten. Onze intakegesprekken voor de start werpen hun vruchten af. Voor ons is dit noodzakelijk om de juiste match te kunnen bewerkstelligen. Eens dit gebeurd is, loopt de rest wel bijna vanzelf. Informele en formele overlegmomenten zowel tussen onze huishoudhulpen als binnen het coördinatieteam helpen ons om problemen tijdig te detecteren en erop in te spelen. Wij investeren ook veel in de opleiding van ons personeel (ongeveer 20 uur per jaar per voltijdse). Dit behelst dan technische vaardigheden maar ook ergonomie en klantgericht en efficiënt werken. Het meterschapsproject is een deel van het personeelsplan. Dit werkt zeer drempelverlagend en het helpt ons om onze huishoudhulpen-homemanagers efficiënter te ondersteunen waardoor ze beter functioneren. Meer info Freda Nkansah - T info@comfortmasters.be - Een invoegbedrijf wil een quotum kansengroepen inschakelen (kort-geschoolde, allochtone en oudere werkzoekenden). Met andere woorden: mensen die op eigen houtje moeilijk aan een job geraken hetzij door omstandigheden hetzij door gebrek aan bepaalde kwalificaties of vaardigheden. Zo werden reeds 16 voltijdse doelgroepmedewerkers aangeworven. 4 TRIVIDEND

5 Ondernemersatelier: samen van werkloos naar zelfstandig ondernemer NIEUWSFLASH Ondernemersatelier is sinds 2005 de activiteitencoöperatie van Limburg. Het werd een coöperatieve met sociaal oogmerk. Er zijn 12 activiteitencoöperaties (AC) in België. Vlaamse AC s hebben een federale erkenning maar het is de Vlaamse minister van Sociale Economie die financieel steunt. Co-Actief, Co&Go, Startpunt en Gusto zijn de andere Vlaamse AC s. In 2012 kregen ze samen ruim 700 werkzoekenden op infosessies over de vloer. Daarvan volgden er 260 een traject; 68% stroomde door naar werk. Ondernemersatelier wil de drempel naar het statuut van zelfstandige verlagen. Voor wie? Gemotiveerde werkzoekenden met een concreet ondernemersidee. Naast een grondige voorbereiding, van ideeontwikkeling tot kasplan, voorziet de activiteitencoöperatie ook in een facturatieperiode met een veilige experimenteerruimte. De kandidaat-ondernemer (KO) zet zijn eerste Hoe? Via een begeleide tussenstap: door een leertraject van met het BTW-nummer van de AC. De KO stappen als ondernemer onder supervisie en 18 maand, met collectieve behoudt de uitkering waar hij recht op heeft workshops en met coaching zodat hij zonder financieel risico zijn zaak op maat. kan opbouwen. Tijdens deze periode biedt de AC ook tal van collectieve workshops aan. De starter schaaft zijn kennis bij. De coach geeft ondersteuning en stuurt bij waar nodig. Anne, consulente geestelijke gezondheidszorg: Ondernemersatelier geeft mij de ruimte om uit te zoeken of het zelfstandige statuut wel iets voor mij is. De workshops laten mij stilstaan bij de haalbaarheid van mijn project. Het is belangrijk om oog te hebben voor mijn blinde vlekken, er iets concreet mee te doen en bij te sturen. Uiteindelijk ben ik degene die het moet waarmaken maar het is een meerwaarde dat je op voorhand goed begeleid wordt door de coaches en feedback krijgt van de medekandidaten. Zo levert dit traject inzichten in wat je kan maken tot een goed voorbereide ondernemer. De groepsgerichte aanpak en een veilige start maken dit initiatief uit de sociale economie uniek. Meer langdurig werkzoekenden zetten hierdoor weer de stap naar een actieve loopbaan. De vijf Vlaamse activiteitencoöperaties en Stebo ontvingen op 19 december 2012 de ESF Good Practice Award 2012 voor de ontwikkeling van de Ondernemerspas. Op het einde van het traject neemt een kandidaat-ondernemer, naast het ondernemersplan, ook een persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) alias de Ondernemerspas mee naar huis. De Ondernemerspas is als een reispas die de kandidaat-ondernemer nodig heeft voor zijn persoonlijke ontwikkeling op weg naar sterk ondernemerschap. Samen met andere sociaal geëngageerde aandeelhouders stapte Trividend eind 2005 met euro in het kapitaal. Eind 2011 liep de overeenkomst af. Begin 2012 droeg Trividend de aandelen over aan een door Ondernemersatelier aangeduide partij. Meer info nieuwe klanten 2012 organisatie goedgekeurd uitbetaald bedrag ( ) product website werkvorm duurzame activiteit Café de Fiennes cvba participatie MVO / coöperatief werkplek Clean Energy Invest cvba participatie innovatie energie L1 cvba 2011 nog niet participatie coöperatief wonen A-Lab bvba participatie bio voeding Freedom of Movement cvba lening innovatie mobiliteit Freedom of Movement cvba lening Vino Mundo cvba 2012 nog niet participatie bio / coöperatief voeding Lionfish cvba participatie innovatie / coöperatief werk B nv 2012 nog niet participatie zorg en welzijn levensstijl L2 bvba 2012 niet meer participatie bio voeding W bvba 2012 niet meer participatie innovatie energie D nv 2012 niet meer participatie innovatie voeding /logistiek waarvan in toegezegd op 31/12/2012 max. uitbetaling in JAARVERSLAG

6 vergelijkende resultatenrekening per 31 december 2012*: KOSTEN bedrijfskosten diensten en diverse goederen bezoldigingen afschrijvingen en waardeverminderingen andere bedrijfskosten financiële kosten waardevermindering op leningen waardevermindering op aandelen belastingen op het resultaat winst (+) / verlies (-) van het boekjaar * in euro, voor goedkeuring door de algemene vergadering van 3 mei 2013 RESULTATEN EEN NEGATIEF OPERATIONEEL RESULTAAT EN OOK GROTE WAARDEVERMINDERINGEN opbrengsten uit de activiteit De financiële opbrengsten (vooral intresten op uitgeleende bedragen en dividenden) bedragen ( in 2011). De beleggingsopbrengsten dalen tot (t.o.v in 2011; meer daarvoor). De opbrengsten uit geleverde diensten (management fees, dossierkosten, opdrachten) nemen toe en bedragen ( in 2011). werkingskosten De werkingskosten bestaan uit bedrijfskosten, prestaties door externe dienstverleners en vooral uit loonkosten. Ze zijn samen goed voor ( in 2011). bedrijfsresultaat De dienstverlening die Trividend binnen zijn missie verstrekt aan de beoogde doelgroep is structureel verlieslatend. De eigen opbrengsten en de werkingstoelage volstaan niet om de werkingskosten te dekken. Dat is niet nieuw: het bedrijfsresultaat was ononderbroken negatief, sinds operationeel resultaat Dit jaar is ook het resultaat uit de gewone bedrijfsuitoefening (= bedrijfs- en financieel resultaat) negatief, waar dit voorheen positief was. Bedroeg dit nog in 2011, dan bedraagt het in In voorbije jaren werd dit verlies getemperd met projectsubsidies. Het tekort neemt toe door de dalende rentevoeten en door het wegvallen van beleggingsopbrengsten. resultaat uit realisaties Trividend inde in 2012 op participaties een (bruto-) dividend van Bij uitstap realiseerde Trividend een winst van In een ander dossier kon Trividend eerdere waardeverminderingen terugnemen voor waardeverminderingen en verliezen Vooral in de tweede helft van 2012 bleek het moeilijk standhouden in de crisis. Ook goed draaiende bedrijven kregen het moeilijk; een trend die zich doorzet in In januari (2013) vroeg een vennootschap gerechtelijke bescherming, in februari legde een andere klant de boeken neer en in april overweegt een derde de vereffening. Een nog sterkere opvolging kan dit niet goedmaken. Trividend wordt vooral nog voorzichtiger bij de toezegging. Op vier deelnemingen legde de raad (soms aanvullend) waardeverminderingen aan, samen ten belope van Ook voor twee leningen legde de raad waardeverminderingen aan, samen goed voor Hiermee is het mogelijke verlies voor Trividend gedekt. Cofinanciers blijven uiteraard het risico lopen op hun deel. verwerking van het resultaat De jaarrekening die voorligt sluit af met een te verwerken verlies van We stellen u volgende resultaatsverwerking voor. netto te bestemmen resultaat van het boekjaar overgedragen verliezen van vorige boekjaren over te dragen verlies vergelijkende balans per 31 december 2012*: ACTIEF vaste activa oprichtingskosten materiële vaste activa financiële vaste activa achtergest. leningen op meer dan 1j achtergest. leningen op ten hoogste 1j vlottende activa andere vorderingen op ten hoogste 1j beleggingen en liquide middelen overlopende rekeningen (actief) TOTAAL ACTIVA * in euro, voor goedkeuring door de algemene vergadering van 3 mei TRIVIDEND

7 vergelijkende resultatenrekening per 31 december 2012*: OPBRENGSTEN bedrijfsopbrengsten omzet: management fees en dossierkosten subsidies: werkingstoelage subsidies: projecttoelage diverse opbrengsten financiële opbrengsten bank- en beleggingsintresten dividenden leningintresten resultaat uit de gewone bedrijfsuitoefening meerwaarden bij realisaties terugname van waardeverminderingen * in euro, voor goedkeuring door de algemene vergadering van 3 mei 2013 MIDDELEN BESPREKING VAN DE BALANS kapitaal Trividend beschikt over een stabiele kapitaalsbasis, bijeengebracht door vennoten en klanten. Eind 2012 bedraagt het kapitaal , vertegenwoordigd door aandelen. investeringen in participaties Trividend kent in 2012 een kleine toename in de (netto) boekwaarde van de participaties: van naar (na individuele waardeverminderingen). investeringen in achtergestelde leningen Het (netto) saldo van de uitstaande leningen loopt terug en bedraagt (na individuele waardeverminderingen) tegenover eind Het overwicht aan participaties in de nieuwe toekenningen over de voorbije drie jaar en de daling van het uitstaand saldo door de terugbetalingen verklaren de afname. niet in de balans opgenomen zekerheden en verplichtingen ontvangen zekerheden Bij gebrek aan harde borgen zoekt Trividend andere engagementen om het risico te beperken of om de uitstap op maturiteit te vergemakkelijken: vaak verbinden oprichters/initiatiefnemers zich tot overname van de Trividend aandelen bij afloop aan een vaste minimum uitstapprijs (put); occasioneel komt het tot een persoonlijke borgstelling, onder de vorm van co-debiteurschap; in één dossier beschikt Trividend over een zakelijke borg: een pand op intellectuele rechten. aangegane verplichtingen Omgekeerd staat Trividend krediet onherroepelijk toe, zodat Trividend zich gebonden weet door haar aanbod, ook wanneer de klant nog voorwaarden in te vullen heeft. Trividend zet in dat geval het bedrag opzij dat beantwoordt aan de hoogst mogelijke toegezegde uitgave. Hierop staat een tijdslimiet. andere meldingen Gelet op het overgedragen verlies uit vorige boekjaren, bevestigt de raad dat waarderen in de onderstelling van continuïteit haar verantwoord lijkt. De waarderingsregels werden tegenover vorig jaar niet gewijzigd. De rekeningen die hier worden voorgesteld, zijn een verkorte versie van de publicatiejaarrekening die weldra publiek beschikbaar is op de website en via de balanscentrale van de Nationale Bank van België. Zij zijn onder voorbehoud van goedkeuring door de algemene vergadering van 3 mei De commissaris van Trividend, Mazars, burgerlijke vennootschap die de vorm van een cvba heeft aangenomen, Marcel Thirylaan 77 b4, 1200 Brussel, vertegenwoordigd door de heer Peter Lenoir, bedrijfsrevisor, stelde een goedkeurende verklaring zonder voorbehoud op over de jaarrekening met betrekking tot het boekjaar afgesloten per 31/12/2012. vergelijkende balans per 31 december 2012*: PASSIEF eigen vermogen kapitaal uitgiftepremies reserves overgedragen resultaat vreemd vermogen (lang en kort) schulden op meer dan 1 jaar schulden op ten hoogste 1 jaar overlopende rekeningen (passief) TOTAAL PASSIVA * in euro, voor goedkeuring door de algemene vergadering van 3 mei 2013 JAARVERSLAG

8 colofon redactie en coördinatie verantwoordelijke uitgever grafisch ontwerp en layout Trividend cvba (Sybile Vancoillie en Bernard Fornoville) met dank aan de vele klanten, experts, vrijwilligers voor bijdragen en foto s Bernard Fornoville, Vooruitgangstraat 333 b12, 1030 Brussel - Commotie, Coremansstraat 22, 2600 Berchem - Voor extra exemplaren, vragen of opmerkingen, contacteer Bernard Fornoville, bernard@trividend.be aandeelhouders uit de sociale economie publieke overheden andere privé-partners structurele partner: toegetreden klanten: zie website Naam Rechtsvorm Zetel Trividend, Vlaams participatiefonds voor de sociale economie cvba, coöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (en enige vaste exploitatie) Vooruitgangstraat 333 b12, 1030 Brussel T F info@trividend.be Btw nummer BE Ingeschreven in het Rechtspersonenregister te Brussel Bankrekening IBAN BE BIC GKCCBEBB 8 TRIVIDEND