G-06 Gasmeters G25 plaatsen, verwisselen of verwijderen

Transcriptie

1 G-06 Gasmeters G25 plaatsen, verwisselen of verwijderen Doel Gasmeters G25 veilig plaatsen, verwisselen of verwijderen. Toepassingsgebied Deze VWI geldt voor activiteiten die voor of door de netbeheerder worden uitgevoerd, tenzij de IV anders heeft bepaald. Opdracht en aanwijzing Je krijgt de opdracht van een WV G-meterkast of WV G-LD netten of WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan of raamopdracht. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet een VOP G-meters of VP G-aanleg of VP G-meterkast of VP G-LD of AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie zijn. Risico s en maatregelen In hoofdstuk 4.4 van de VIAG kun je lezen welke algemene risico s en maatregelen er zijn. Het werk in deze VWI brengt extra risico s mee: Risico: Aanwezigheid van mensen en/of dieren in de directe omgeving van de werkplek. Maatregel: Laat mensen en/of dieren de werkplek verlaten. Risico: Vonkvorming door potentiaalverschil. Maatregel: Maak een elektrisch geleidende overbrugging. Persoonlijke beschermingsmiddelen en veiligheidsmiddelen Persoonlijke beschermingsmiddelen Antistatische en vlamvertragende werkkleding Veiligheidsmiddelen 0,5 kg Gassignaleringsapparatuur met akoestisch en optisch signaal Elektrisch geleidende overbruggingskabel Brandblusser (klasse A/B) van minimaal 0,5 kg G-06 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 1/3

2 G-06 Gasmeters G25 plaatsen, verwisselen of verwijderen Middelen Antistatische slang Werkwijze Voorbereiding Stap 1 Je mag pas met het werk beginnen als aan de volgende voorwaarden is voldaan. Klopt er iets niet? Begin dan niet met je werk, maar bel direct de WV. Controleer of de opdracht klopt met de situatie op de werkplek. Controleer of de werkplek: voldoende ruim, droog en verlicht is. voldoende geventileerd wordt. Controleer op risico s. Neem de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen. Blijf de hele tijd de gasconcentratie meten. Als je een gasconcentratie meet > 10% LEL, verlaat dan direct de werkplek. Geef het door aan de WV. Controleer of de meteropstelling drukloos is. Voer NOOIT (de)montagewerkzaamheden uit aan de binneninstallatie. Moet je werkzaamheden uitvoeren aan drukregelaars en B-kleppen? Werk dan volgens VWI G-10. Uitvoering Voer stap 2A, 2B, 2C óf 2D uit. Stap 2A Stap 2B Plaatsen gasmeter (nieuwbouw) Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Plaats de gasmeter. Gebruik de montagehandleiding van de fabrikant erbij. Moet je een datakabel van de gas- naar de e-meter aanleggen? Gebruik de handleiding van de fabrikant erbij. Kun je geen stekkerverbinding maken? Dan heb je, om de datakabel te mogen monteren, een aanwijzing volgens de BEI-BLS nodig. Ontlucht de gasmeter via een antistatische slang op de uitlaatzijde van de gasmeter. Het uiteinde van de slang moet dan wel buiten het gebouw op een veilige plaats uitkomen. Deze slang moet een zodanige diameter hebben dat de ontluchting voldoende gewaarborgd is. Op het uiteinde van de slang moet een kraan gemonteerd zijn. Dop de gasmeteropstelling aan de uitlaatzijde gasdicht af en controleer op dichtheid d.m.v. afsoppen. Sluit de hoofdkraan en verzegel deze volgens bedrijfsinstructie. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je genomen hebt. Plaatsen gasmeter (niet bij nieuwbouw) Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Maak, als dat nodig is, een elektrisch geleidende overbrugging. Plaats de gasmeter. Gebruik de montagehandleiding van de fabrikant erbij. Moet je een datakabel van de gas- naar de e-meter aanleggen? Gebruik de handleiding van de fabrikant erbij. Kun je geen stekkerverbinding maken? Dan heb je, om de datakabel te mogen monteren, een aanwijzing volgens de BEI-BLS nodig. Controleer de binneninstallatie op dichtheid. Gebruik hiervoor VWI G-07. Controleer de hoofdkraan op uitwendige dichtheid. G-06 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 2/3

3 G-06 Gasmeters G25 plaatsen, verwisselen of verwijderen Bepaal hoe je de gasmeter gaat ontluchten: via de binneninstallatie (gaskomfoor, gasfornuis, c.v.-ketel) heeft de voorkeur. Gebruik hiervoor VWI G-08. Je kunt ook ontluchten via een antistatische slang op de uitlaatzijde van de gasmeter. Het uiteinde van de slang moet dan wel buiten het gebouw op een veilige plaats uitkomen. Deze slang moet een zodanige diameter hebben dat de ontluchting voldoende gewaarborgd is. Op het uiteinde van de slang moet een kraan gemonteerd zijn. Controleer de meterkoppelingen op dichtheid d.m.v. afsoppen. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. Let op! Als er (nog) geen binneninstallatie is en je moet toch een gasmeter plaatsen, beproef dan alleen de meteropstelling (afhankelijk van bedrijfsprocedures). Dop de meteropstelling aan de uitlaatzijde gasdicht af, zet de gasmeteropstelling onder druk en controleer daarna op dichtheid. Stap 2C Verwisselen gasmeter Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Demonteer, als dat nodig is, de datakabel van de gas- naar de e-meter. Gebruik de instructie van de fabrikant. Is er geen stekkerverbinding? Dan heb je, om de datakabel te mogen monteren, een aanwijzing volgens de BEI-BLS nodig. Sluit de hoofdkraan en maak de binneninstallatie drukloos. Maak, als dat nodig is, een elektrisch geleidende overbrugging. Verwijder de bestaande gasmeter en controleer de hoofdkraan op lekkage en/of slecht afsluiten. Waarschuw de WV als je iets tegenkomt dat niet hoort. Vervang de oude pakkingen door nieuwe pakkingen. Ga verder met de punten die bij Plaatsen gasmeter staan. Stap 2D Verwijderen gasmeter Voer eerst de punten uit die bij Verwisselen gasmeter staan. Dop de aansluitleiding na de hoofdkraan af en controleer deze afdopping op dichtheid. Maak een afdichting op de aansluiting van de binneninstallatie. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. Beëindiging Stap 3 Als je klaar bent, doe je het volgende: Heb je gewerkt via een werkplan? Meld dan aan de WV dat het werk klaar is. Heb je gewerkt via een raamopdracht? Lever het werk dan op volgens de bedrijfsafspraken. Laat de werkplek netjes en veilig achter. Referenties VIAG VWI G-07 Binneninstallaties en meteropstellingen G25 beproeven op dichtheid VWI G-08 Binneninstallaties G25 ontluchten VWI G-10 LD-meteropstellingen G25, inclusief hoofdkranen, repareren en onderhouden Mutaties (t.o.v. vorige versie) - Stap 2A en Stap 2B aangepast i.v.m. diameter ontluchtingslang. G-06 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 3/3

4 G-07 Binneninstallaties en meteropstellingen G25 beproeven op dichtheid Doel Binneninstallaties en meteropstellingen G25 veilig beproeven op dichtheid. Toepassingsgebied Deze VWI geldt voor activiteiten die voor of door de netbeheerder worden uitgevoerd, tenzij de IV anders heeft bepaald. Opdracht en aanwijzing Je krijgt de opdracht van een WV G-meterkast of WV G-LD netten of WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan of raamopdracht. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet een VOP G-meters of VP G-aanleg of VP G-meterkast of VP G-LD of AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie zijn. Risico s en maatregelen In hoofdstuk 4.4 van de VIAG kun je lezen welke algemene risico s en maatregelen er zijn. Het werk in deze VWI brengt extra risico s mee: Risico: Aanwezigheid van mensen en/of dieren in de directe omgeving van de werkplek Maatregel: Laat mensen en/of dieren de werkplek verlaten. Persoonlijke beschermingsmiddelen en veiligheidsmiddelen Persoonlijke beschermingsmiddelen Antistatische en vlamvertragende werkkleding Veiligheidsmiddelen 0,5 kg Gassignaleringsapparatuur met akoestisch en optisch signaal Elektrisch geleidende overbruggingskabel 0,5 kg Brandblusser (klasse A/B) van minimaal 0,5 kg 0,5 kg G-07 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 1/5

5 G-07 Binneninstallaties en meteropstellingen G25 beproeven op dichtheid Middelen Dichtheidsbeproevingsapparatuur* *Gebruik een meetinstrument met een standaard meetbereik van 1,5 keer de beproevingsdruk. De nauwkeurigheidsklasse moet voldoen aan minimaal 0,25% van het standaard bereik. Werkwijze Voorbereiding Stap 1 Je mag pas met het werk beginnen als aan de volgende voorwaarden is voldaan. Klopt er iets niet? Begin dan niet met je werk, maar bel direct de WV. Controleer of de opdracht klopt met de situatie op de werkplek. Controleer of de werkplek: voldoende ruim, droog en verlicht is. voldoende geventileerd wordt. Controleer op risico s. Neem de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen. Blijf de hele tijd de gasconcentratie meten. Als je een gasconcentratie meet > 10% LEL, verlaat dan direct de werkplek. Geef het door aan de WV. Laat de aansluitkranen open staan en sluit de toestelkranen. Voer NOOIT (de)montage werkzaamheden uit aan de binneninstallatie. Uitvoering Voer Stap 2A óf 2B uit. Daarná eventueel de stappen 3, 4, 5 of 6. Stap 2A Beproeven met gas Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Sluit de meetapparatuur aan. Open de hoofdkraan. Wacht tot de B-klep zich opent (indien aanwezig). Zet de installatie op bedrijfsdruk en sluit de hoofdkraan weer. Laat de druk in de binneninstallatie teruglopen tot 23 mbar. Zoek de meettijd op in tabel 1a en start de dichtheidsbeproeving. Registreer de resultaten van de dichtheidsbeproeving. Bij een drukdaling eerst de meteropstelling op dichtheid controleren. Repareer eventuele lekkages aan de meteropstelling en voer de dichtheidsbeproeving opnieuw uit. Kijk in tabel 1a welke actie je nu moet doen. G-07 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 2/5

6 G-07 Binneninstallaties en meteropstellingen G25 beproeven op dichtheid Meteropstelling Meettijd Drukdaling Conclusie Acties G4; G6 3 minuten 3 mbar Minimaal of geen gaslek Ga naar Stap 3 >3 mbar Mogelijk gaslek Ga naar Stap 4 G10; G16; G25 10 minuten 3 mbar Minimaal of geen gaslek Ga naar Stap 3 Tabel 1a: Beproeven met gas >3 mbar Mogelijk gaslek Ga naar Stap 4 Stap 2B Beproeven met lucht Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Sluit de meetapparatuur aan. Breng de binneninstallatie op de vereiste druk (30 mbar). Zoek de meettijd op in tabel 1b. Laat de druk stabiliseren gedurende dezelfde tijd als de meettijd. Start de dichtheidsbeproeving. Registreer de resultaten van de dichtheidsbeproeving.. Kijk in tabel 1b welke actie je nu moet doen. Monteer de gasmeter. Controleer de meteropstelling op dichtheid d.m.v. afsoppen. Meteropstelling Meettijd Drukdaling Conclusie Acties G4; G6 4,5 minuten 3 mbar Minimaal of geen gaslek Ga naar Stap 3 >3 mbar Mogelijk gaslek Ga naar Stap 4 G10; G16; G25 15 minuten 3 mbar Minimaal of geen gaslek Ga naar Stap 3 Tabel 1b: Beproeven met lucht >3 mbar Mogelijk gaslek Ga naar Stap 4 Stap 3 Stap 4 Minimaal of geen gaslek? Doe dan het volgende: Koppel de meetapparatuur los. Controleer de meetnippel op dichtheid. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen Informeer de klant dat de installatie gasdicht is. Lever het beproevingsrapport in bij de WV. Een tweede drukmeting uitvoeren ( Mogelijk gaslek ). Sluit eerst de aansluitkranen. Voer de dichtheidsbeproeving nu uit volgens tabel 2. Registreer ook de resultaten van deze dichtheidsbeproeving. G-07 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 3/5

7 G-07 Binneninstallaties en meteropstellingen G25 beproeven op dichtheid Meteropstelling Meettijd Drukdaling Conclusie Acties G4; G6 Gas 3 minuten 1 mbar Minimaal of geen gaslek Ga naar Stap 5 Lucht 4,5 minuten G10; G16; G25 Gas 10 minuten Lucht 15 minuten >1 mbar Gaslek Ga naar Stap 6 1 mbar Minimaal of geen gaslek Ga naar Stap 5 >1 mbar Gaslek Ga naar Stap 6 Tabel 2: Drukmeting uitvoeren Stap 5 Stap 6 Minimaal of geen gaslek na de tweede dichtheidsbeproeving? Doe dan het volgende: Laat de aansluitkranen dicht staan. Open de hoofdkraan. Ontlucht de binnenleiding. Gebruik hiervoor VWI G-08. Sluit na het ontluchten de aansluitkraan die je voor het ontluchten gebruikt hebt. Koppel de meetapparatuur los. Controleer de meetnippel op dichtheid. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen Informeer de klant dat de binnenleiding gasdicht is. Laat het registratieformulier in tweevoud ondertekenen, Eén exemplaar is voor de klant. Lever het beproevingsrapport en het registratieformulier in bij de WV. Een gaslek na de tweede dichtheidsbeproeving? Doe dan het volgende: Laat de hoofdkraan dicht. Informeer de klant dat: er een gaslek is. de binnenleiding niet veilig is. de hoofdkraan dicht blijft staan. Koppel de meetapparatuur los. Controleer de meetnippel op dichtheid. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen Adviseer de klant om de leiding te laten onderzoeken door een installateur. Laat het registratieformulier in tweevoud ondertekenen, 1 exemplaar is voor de klant. Laat een waarschuwingslabel/-sticker bij de hoofdkraan achter. Lever het beproevingsrapport en het registratieformulier in bij de WV. Beëindiging Stap 7 Als je klaar bent, doe je het volgende: Heb je gewerkt via een werkplan? Meld dan aan de WV dat het werk klaar is. Heb je gewerkt via een raamopdracht? Lever het werk dan op volgens de bedrijfsafspraken. Laat de werkplek netjes en veilig achter. Informeer de klant over het werk dat je hebt uitgevoerd. G-07 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 4/5

8 G-07 Binneninstallaties en meteropstellingen G25 beproeven op dichtheid Let op! Waarschuw direct de WV: bij een drukdaling > 1 mbar op de binnenleiding én als je denkt dat de klant, zonder reparatie van de gaslekkage, de hoofdkraan weer zal openzetten. De WV kan dan besluiten: geen verdere actie uit te voeren de hoofdkraan te blokkeren de meter weg te nemen totdat de onveilige situatie is opgeheven politie en/of brandweer in te schakelen. Bewaar het beproevingsrapport en het eventuele registratieformulier minimaal drie maanden. Referenties VIAG VWI G-08 Binneninstallaties G25 ontluchten Mutaties (t.o.v. vorige versie) - Stap 2B aangepast i.v.m. dichtheidscontrole meteropstelling G-07 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 5/5

9 G-08 Binneninstallaties G25 ontluchten Doel Binneninstallaties G25 veilig ontluchten. Toepassingsgebied Deze VWI geldt voor activiteiten die voor of door de netbeheerder worden uitgevoerd, tenzij de IV anders heeft bepaald. Opdracht en aanwijzing Je krijgt de opdracht van een WV G-meterkast of WV G-LD netten of WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan of raamopdracht. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet een VOP G-meters of VP G-aanleg of VP G-meterkast of VP G-LD of AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie zijn. Risico s en maatregelen In hoofdstuk 4.4 van de VIAG kun je lezen welke algemene risico s en maatregelen er zijn. Het werk in deze VWI brengt extra risico s mee: Risico: Aanwezigheid van mensen en/of dieren in de directe omgeving van de werkplek Maatregel: Laat mensen en/of dieren de werkplek verlaten. Risico: Explosiegevaar bij een te hoge gasconcentratie tijdens het ontluchten Maatregel: Ontlucht en ontsteek op de juiste manier. Persoonlijke beschermingsmiddelen en veiligheidsmiddelen Persoonlijke beschermingsmiddelen Antistatische en vlamvertragende werkkleding Veiligheidsmiddelen Gassignaleringsapparatuur met akoestisch en optisch signaal G-08 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 1/2

10 G-08 Binneninstallaties G25 ontluchten Werkwijze Voorbereiding Stap 1 Je mag pas met het werk beginnen als aan de volgende voorwaarden is voldaan. Klopt er iets niet? Begin dan niet met je werk, maar bel direct de WV. Controleer of de opdracht klopt met de situatie op de werkplek. Controleer of de werkplek: voldoende ruim, droog en verlicht is. voldoende geventileerd wordt. Controleer op risico s. Neem de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen. Blijf de hele tijd de gasconcentratie meten. Als je een gasconcentratie meet > 10% LEL, verlaat dan direct de werkplek. Geef het door aan de WV. Voer NOOIT (de)montagewerkzaamheden uit aan de binneninstallatie zelf. Dit geldt uiteraard ook voor de verbruikstoestellen. Je mag deze toestellen alleen door de normale wijze van ontsteken in bedrijf nemen. Lukt het niet, overleg dan met de WV wat je moet doen. Uitvoering Stap 2 Bereid het ontluchten van de binneninstallatie voor: Ventileer de ruimte zoveel mogelijk. Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Ontlucht de binneninstallatie via een gaskomfoor, gasfornuis of via de cv-ketel. Controleer na het ontluchten of het hiervoor gebruikte toestel goed blijft branden. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. Beëindiging Stap 3 Als je klaar bent, doe je het volgende: Heb je gewerkt via een werkplan? Meld dan aan de WV dat het werk klaar is. Heb je gewerkt via een raamopdracht? Lever het werk dan op volgens de bedrijfsafspraken. Laat de werkplek netjes en veilig achter. Referenties VIAG Mutaties (t.o.v. vorige versie) - geen G-08 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 2/2

11 G-09 Gasmeters HD of > G25 LD plaatsen, verwisselen of verwijderen Doel Gasmeters HD of > G25 LD veilig plaatsen, verwisselen of verwijderen. Toepassingsgebied Deze VWI geldt voor activiteiten die voor of door de netbeheerder worden uitgevoerd, tenzij de IV anders heeft bepaald. Opdracht en aanwijzing Gasmeters HD in stations opstelling Je krijgt de opdracht van een WV G-distributie, via een werkplan of raamopdracht. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet een AVP G-stations of AVP G-distributie zijn. Bij deze werkzaamheden word je door minimaal een VOP geholpen. Gasmeters HD in separate opstelling Je krijgt de opdracht van een WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan of raamopdracht. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet een AVP G-netten of AVP G-stations of AVP G-distributie zijn. Bij deze werkzaamheden word je door minimaal een VOP geholpen. Gasmeters > G25 LD Je krijgt de opdracht van een WV G-meterkast of WV G-LD netten of WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan of raamopdracht. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet een VP G-meterkast of VP G-LD of AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-stations of AVP G-distributie zijn. Bij deze werkzaamheden word je door minimaal een VOP geholpen. Risico s en maatregelen In hoofdstuk 4.4 van de VIAG kun je lezen welke algemene risico s en maatregelen er zijn. Het werk in deze VWI brengt extra risico s mee: Risico: Aanwezigheid van mensen en/of dieren in de directe omgeving van de werkplek Maatregel: Scherm de werkplek af. Laat mensen en/of dieren de werkplek verlaten. Risico: Vonkvorming door potentiaalverschil Maatregel: Maak een elektrisch geleidende overbrugging. G-09 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 1/3

12 G-09 Gasmeters HD of > G25 LD plaatsen, verwisselen of verwijderen Persoonlijke beschermingsmiddelen en veiligheidsmiddelen Persoonlijke beschermingsmiddelen Antistatische en vlamvertragende werkkleding Veiligheidsmiddelen Gassignaleringsapparatuur met akoestisch en optisch signaal Elektrisch geleidende overbruggingskabel Brandblusser (klasse A/B/C) van minimaal 2 kg Blusdeken Werkwijze Voorbereiding Stap 1 Je mag pas met het werk beginnen als aan de volgende voorwaarden is voldaan. Klopt er iets niet? Begin dan niet met je wek, maar bel direct de WV. Controleer of de opdracht klopt met de situatie op de werkplek. Controleer of de werkplek: voldoende ruim, droog en verlicht is. voldoende geventileerd wordt. Controleer op risico s. Neem de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen. Blijf de hele tijd de gasconcentratie meten. Als je een gasconcentratie meet > 10% LEL, verlaat dan direct de werkplek. Geef het door aan de WV. Controleer of de meteropstelling drukloos is. Controleer of de grondafsluiter bereikbaar en bedienbaar is. Is het nodig om tijdens het werk het gasdrukregel- en meetstation uit te schakelen? Gebruik dan VWI G-54. G-09 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 2/3

13 G-09 Gasmeters HD of > G25 LD plaatsen, verwisselen of verwijderen Uitvoering Voer stap 2A, 2B óf 2C uit. Stap 2A Stap 2B Plaatsen gasmeter Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Maak, als het nodig is, een elektrisch geleidende overbrugging. Plaats de gasmeter inclusief een eventuele EVHI. Gebruik de montagehandleiding van de fabrikant erbij. Neemt de eigenaar de binneninstallatie NIET meteen in gebruik? Breng dan een tijdelijke afdichting aan op de uitlaatzijde van de meteropstelling. Controleer de verbindingen van de meteropstelling op dichtheid. Laat de binneninstallatie door of namens de eigenaar in bedrijf nemen. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. Verwisselen gasmeter Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Sluit de hoofdkraan en laat de binneninstallatie door of namens de eigenaar drukloos maken. Maak, als dat nodig is, een elektrisch geleidende overbrugging. Verwijder de bestaande gasmeter inclusief de eventuele EVHI. Controleer de hoofdkraan op lekkage en/of slecht afsluiten. Waarschuw de WV als je iets tegenkomt dat niet hoort. Ga verder met de punten die bij Plaatsen gasmeter staan. Stap 2C Verwijderen gasmeter Voer eerst de punten uit die bij Verwisselen gasmeter staan. Dop de aansluitleiding na de hoofdkraan af en controleer deze afdopping op dichtheid. Maak een afdichting op de aansluiting van de binneninstallatie. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. Beëindiging Stap 3 Als je klaar bent, doe je het volgende: Heb je gewerkt via een werkplan? Meld dan aan de WV dat het werk klaar is. Heb je gewerkt via een raamopdracht? Lever het werk dan op volgens de bedrijfsafspraken. Laat de werkplek netjes en veilig achter. Referenties VIAG VWI G-54 Gasdrukregel- en meetstations in en uit bedrijf nemen Mutaties (t.o.v. vorige versie) - geen G-09 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 3/3

14 G-10 LD-meteropstellingen G25, inclusief hoofdkranen, repareren en onderhouden Doel LD-meteropstellingen G25, inclusief hoofdkranen, veilig repareren en onderhouden. Toepassingsgebied Deze VWI geldt voor activiteiten die voor of door de netbeheerder worden uitgevoerd, tenzij de IV anders heeft bepaald Opdracht en aanwijzing Je krijgt de opdracht van een WV G-meterkast of WV G-LD netten of WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan of raamopdracht. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet een VP G-meterkast of VP G-LD of AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie zijn. Als VOP G-meters mag je drukregelaars en B-kleppen vervangen. Dit mag je alleen doen als ze een rubber ring of pakkingverbinding hebben. Risico s en maatregelen In hoofdstuk 4.4 van de VIAG kun je lezen welke algemene risico s en maatregelen er zijn. Het werk in deze VWI brengt extra risico s mee: Risico: Aanwezigheid van bewoners en/of dieren in de directe omgeving van de werkplek Maatregel: Scherm de werkplek af. Laat personen de werkplek verlaten. Risico: Vonkvorming door potentiaalverschil Maatregel: Breng een elektrisch geleidende overbrugging aan. Persoonlijke beschermingsmiddelen en veiligheidsmiddelen Persoonlijke beschermingsmiddelen Antistatische en vlamvertragende werkkleding Bij onder druk verwisselen van de hoofdkraan: veiligheidsbril Veiligheidsmiddelen Gassignaleringsapparatuur met akoestisch en optisch signaal Elektrisch geleidende overbruggingskabel Brandblusser (klasse A/B/C) van minimaal 2 kg G-10 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 1/3

15 G-10 LD-meteropstellingen G25, inclusief hoofdkranen, repareren en onderhouden Middelen Tijdelijk afsluitmiddel: zoals een kraanblaas en/of BOSTOP Werkwijze Voorbereiding Stap 1 Je mag pas met het werk beginnen als aan de volgende voorwaarden is voldaan. Klopt er iets niet? Begin dan niet met je werk, maar bel direct de WV. Controleer of de opdracht klopt met de situatie op de werkplek. Controleer of de werkplek: voldoende ruim, droog en verlicht is. voldoende geventileerd wordt. Controleer op risico s. Neem de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen. Ga je een hoofdkraan onder druk verwisselen, dan moeten de mouwen afsluitend gedragen worden. Zorg, indien nodig, dat er kloppende tekeningen zijn. Bekijk ze. Blijf de hele tijd de gasconcentratie meten. Als je een gasconcentratie meet > 10% LEL, verlaat dan direct de werkplek. Geef het door aan de WV. Controleer of er geen ontstekingsbronnen in de buurt zijn. Is er een grondafsluiter? Sluit hem. Let op! Werk je aan een metalen leiding? Breng een elektrisch geleidende overbrugging aan, vóórdat je de leiding verbreekt. Ga je een gasmeter plaatsen, verwisselen en/of verwijderen? Gebruik hiervoor VWI G-06. Uitvoering Voer stap 2A of stap 2B uit. Stap 2A Onder gasdruk de hoofdkraan wisselen Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Plaats een tijdelijk afsluitmiddel, zoals een kraanblaasje of BOSTOP. Doe dat zonder gasuitstroming. Als dat niet kan, is er de mogelijkheid van puntafzuiging. Is dat ook niet mogelijk, maak dan de hele aansluiting drukloos. Verwissel de hoofdkraan. Verwijder het tijdelijk afsluitmiddel. Controleer de verbindingen op dichtheid. Is er ook gewerkt aan de meteropstelling? Beproef dan ook de binneninstallatie en meteropstelling op dichtheid. Gebruik hiervoor VWI G-07. Ontlucht de binneninstallatie. Gebruik hiervoor VWI G-08. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. G-10 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 2/3

16 G-10 LD-meteropstellingen G25, inclusief hoofdkranen, repareren en onderhouden Stap 2B Overige werkzaamheden aan de meteropstelling Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Maak de meteropstelling drukloos. Voer de werkzaamheden uit. Maak de meteropstelling gasvoerend. Beproef de binneninstallatie en meteropstelling op dichtheid. Gebruik hiervoor VWI G-07. Ontlucht de binneninstallatie. Gebruik hiervoor VWI G-08. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. Beëindiging Stap 3 Als je klaar bent, doe je het volgende: Heb je gewerkt via een werkplan? Meld dan aan de WV dat het werk klaar is. Heb je gewerkt via een raamopdracht? Lever het werk dan op volgens de bedrijfsafspraken. Laat de werkplek netjes en veilig achter. Referenties VIAG VWI G-06 Gasmeters G25 plaatsen, verwisselen of verwijderen VWI G-07 Binneninstallaties en meteropstellingen G25 beproeven op dichtheid VWI G-08 Binneninstallaties G25 ontluchten Mutaties (t.o.v. vorige versie) - geen G-10 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 3/3

17 G-11 Nieuwe LD-aansluitleidingen en meteropstellingen aansluiten en in bedrijf nemen Doel Nieuwe LD-aansluitleidingen en meteropstellingen veilig aansluiten en in bedrijf nemen. Toepassingsgebied Deze VWI geldt voor activiteiten die voor of door de netbeheerder worden uitgevoerd, tenzij de IV anders heeft bepaald. Opdracht en aanwijzing Een LD-aansluitleiding aansluiten en in gebruik nemen Je krijgt de opdracht van een WV G-LD netten of WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan of raamopdracht. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet een VP G-aanleg of VP G-LD of AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie zijn. Bij deze werkzaamheden word je door minimaal een VOP geholpen. Een LD-aansluitleiding inbouwen Je krijgt de opdracht van een WV G-LD netten of WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet een AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie zijn. Bij deze werkzaamheden word je door minimaal een VOP geholpen. Risico s en maatregelen In hoofdstuk 4.4 van de VIAG kun je lezen welke algemene risico s en maatregelen er zijn. Het werk in deze VWI brengt extra risico s mee: Risico: Aanwezigheid van mensen en/of dieren in de directe omgeving van de werkplek Maatregel: Scherm de werkplek af. Laat mensen en/of dieren de werkplek verlaten. Persoonlijke beschermingsmiddelen en veiligheidsmiddelen Persoonlijke beschermingsmiddelen Antistatische en vlamvertragende werkkleding Bij werkzaamheden langs de weg: reflecterende kleding G-11 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 1/3

18 G-11 Nieuwe LD-aansluitleidingen en meteropstellingen aansluiten en in bedrijf nemen Veiligheidsmiddelen Gassignaleringsapparatuur met akoestisch en optisch signaal Brandblusser (klasse A/B/C) van minimaal 6 kg Blusdeken Werkwijze Voorbereiding Stap 1 Je mag pas met het werk beginnen als aan de volgende voorwaarden is voldaan. Klopt er iets niet? Begin dan niet met je werk, maar bel direct de WV. Controleer of de opdracht klopt met de situatie op de werkplek. Controleer of de werkplek: voldoende ruim, droog en verlicht is. voldoende geventileerd wordt. Controleer op risico s. Neem de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen. Zorg dat er kloppende tekeningen zijn. Bekijk ze. Blijf de hele tijd de gasconcentratie meten. Als je een gasconcentratie meet > 10% LEL, verlaat dan direct de werkplek. Geef het door aan de WV. Controleer of de geveldoorvoering gasbelemmerend is uitgevoerd. Uitvoering Stap 2A Een LD-aansluitleiding aansluiten Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Leg de leiding en monteer de aansluiting op de hoofdleiding. Beproef de aansluitleiding op sterkte en dichtheid. Gebruik hiervoor VWI G-12. Voer de aanboring gasloos uit. Maak daarna de leiding gasvoerend. Stap 2B Een LD-aansluitleiding inbouwen Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Leg de aansluitleiding. Beproef de aansluitleiding op sterkte en dichtheid. Gebruik hiervoor VWI G-12. Plaats de gasblaas(blazen) conform VWI G-24. Maak de inbouwing. Koppel de aansluitleiding aan op de aftakking van de inbouwing. Verwijder de gasblaas(gasblazen) conform VWI G-24. Maak de aansluitleiding gasvoerend. Beproef alle gemaakte verbindingen op dichtheid G-11 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 2/3

19 G-11 Nieuwe LD-aansluitleidingen en meteropstellingen aansluiten en in bedrijf nemen Stap 3 Een LD-aansluitleiding in bedrijf nemen Dop de gasmeteropstelling aan de uitlaatzijde gasdicht af. Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Zet vervolgens de meteropstelling onder gasdruk. Controleer de meteropstelling op dichtheid. Ontlucht de aansluitleiding en de meteropstelling. Gebruik hiervoor VWI G-13. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. Let op! Bij nieuwe aansluitingen mag je de binnenleiding niet aansluiten en ook niet op dichtheid beproeven. Dat is de verantwoordelijkheid van de installateur. Zet daarom als netbeheerder geen gas op de binneninstallatie. Beëindiging Stap 4 Als je klaar bent, doe je het volgende: Heb je gewerkt via een werkplan? Meld dan aan de WV dat het werk klaar is. Heb je gewerkt via een raamopdracht? Lever het werk dan op volgens de bedrijfsafspraken. Laat de werkplek netjes en veilig achter. Referenties VIAG NEN VWI G-12 LD-aansluitleidingen beproeven op sterkte en dichtheid VWI G-13 LD-aansluitleidingen ontluchten VWI G-24 Gasblazen in LD-leidingen plaatsen en verwijderen Mutaties (t.o.v. vorige versie) - Voorbereiding aangepast door schrappen vooraf controle op sterkte en dichtheid - Stap 2B toegevoegd het inbouwen van een LD-aansluitleiding G-11 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 3/3

20 G-12 LD-aansluitleidingen beproeven op sterkte en dichtheid Doel LD-aansluitleidingen veilig beproeven op sterkte en dichtheid Toepassingsgebied Deze VWI geldt voor activiteiten die voor of door de netbeheerder worden uitgevoerd, tenzij de IV anders heeft bepaald. Opdracht en aanwijzing Je krijgt de opdracht van een WV G-LD netten of WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan of een raamopdracht. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Een bestaande LD-aansluitleiding beproeven Je moet een VP G-LD of AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie zijn. Bij deze werkzaamheden word je door minimaal een VOP geholpen. Een nieuwe LD-aansluitleiding beproeven Je moet een VP G-aanleg of VP G-LD of AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie zijn. Bij deze werkzaamheden word je door minimaal een VOP geholpen. Risico s en maatregelen In hoofdstuk 4.4 van de VIAG kun je lezen welke algemene risico s en maatregelen er zijn. Persoonlijke beschermingsmiddelen en veiligheidsmiddelen Persoonlijke beschermingsmiddelen Werkkleding Veiligheidsbril Bij werkzaamheden langs de weg: reflecterende kleding Middelen Sterkte- en dichtheidsbeproevingsapparatuur G-12 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 1/4

21 G-12 LD-aansluitleidingen beproeven op sterkte en dichtheid Werkwijze Voorbereiding Stap 1 Je mag pas met het werk beginnen als aan de volgende voorwaarden is voldaan. Klopt er iets niet? Begin dan niet met je werk, maar bel direct de WV. Controleer of opdracht klopt met de situatie op de werkplek. Controleer of de werkplek: voldoende ruim, droog en verlicht is. Controleer op risico s. Neem de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen. Zorg dat er kloppende tekeningen zijn. Bekijk ze. Bespreek met de WV hoe je de beproeving(en) gaat uitvoeren: met een overdrukmeting met een verschildrukmeting of visuele inspectie (afsoppen). Kijk in tabel 1 of de meetapparatuur voldoet aan de eisen. Tabel 1 vind je onderaan deze VWI. Tijdens de sterkte- en de dichtheidsbeproeving van de aansluitleiding mogen alleen de personen die met de beproeving te maken hebben, in de directe omgeving van de aansluitleiding zijn. Ze moeten op een veilige plek staan. De dichtheidsbeproeving moet plaatsvinden vlak voor de inbedrijfname. Als de dichtheidsbeproeving klaar is en de leiding is in bedrijf genomen, dan moet er binnen 3 maanden een bovengrondse lekdetectie worden uitgevoerd. Let op! Beproef de dichtheid van de gasmeteropstelling als deze nieuw geïnstalleerd is of als er werkzaamheden aan zijn uitgevoerd. Gebruik daarvoor VWI G-11. Beproef een bestaande aansluitleiding, als daaraan gewerkt is, alleen op dichtheid. Doe dat minimaal vanaf het punt waar de werkzaamheden zijn uitgevoerd tot en met de hoofdkraan. Beproef de hele aansluitleiding op dichtheid: als deze tijdelijk buiten gebruik is geweest. na reparatie van een lekkage ten gevolge van graafschade of corrosie. Heb je een lekkage (niet veroorzaakt door graafschade of corrosie) onder gasdruk hersteld, dan moet je tenminste de reparatieplaats(en) visueel op dichtheid controleren. Bij (stijg)leidingen, die met een by-pass onder gasdruk zijn gebleven, moet de dichtheidsbeproeving worden uitgevoerd op het deel dat drukloos is geweest. Bij vervanging van een hoofdkraan onder gasdruk hoeft NIET de hele aansluitleiding op dichtheid te worden beproefd. Maar wel de verbindingen aan beide zijden van de hoofdkraan. Uitvoering Stap 2A Sterktebeproeving aansluitleiding Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Zorg dat zo zoveel mogelijk temperatuursinvloeden tijdens de beproeving voorkomen worden. Zorg dat de leiding, hulpstukken en appendages tijdens de beproeving niet kunnen vervormen, beschadigen of lek raken. Sluit de hoofdkraan of dop deze af. Beproef de aansluitleiding vanaf het aftakpunt tot en met de hoofdkraan/afsluiter. Voer de drukmeetproef uit met een druk van 1 bar. Doe dit in elk geval 5 minuten. Daalt de druk meer dan 10%, neem de oorzaak van deze drukdaling weg en voer de beproeving opnieuw uit. G-12 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 2/4

22 G-12 LD-aansluitleidingen beproeven op sterkte en dichtheid Stap 2B Dichtheidsbeproeving aansluitleiding Bereken de inhoud van de leiding. Kijk in Tabel 2: Bepaal de leidinginhoud wat de dm 3 (inhoud) per meter leiding is. Meet de lengte van de leiding op. Vermenigvuldig de lengte met de leidinginhoud om de inhoud van de hele leiding te krijgen. Zoek dan in Tabel 3: Bepaal de beproevingsduur op hoe lang je moet beproeven. Is de diameter van de leiding groter dan de waarden in tabel 2 en/of is de leidinginhoud groter dan 236,5 dm 3, dan moet in het werkplan de beproevingsduur opgenomen zijn. Voor deze berekening kun je gebruik maken van een rekentool, welke te downloaden is: Breng de leiding op de beproevingsdruk. Neem bij drukverhogingsprojecten de nieuwe netdruk als uitgangspunt voor de beproevingsdruk. Zorg dat zoveel mogelijk temperatuursinvloeden tijdens de beproeving voorkomen worden. Wacht tot de temperatuur in de leiding overal hetzelfde is. Voer de beproeving uit volgens onderstaand tabel 4. Ontlucht na de beproeving de aansluitleiding. Gebruik hiervoor VWI G-13. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. Let op! Een nieuwe aansluitleiding wordt als lekdicht beschouwd als tijdens een overdrukmeting (bij een constante temperatuur) de beproevingsdruk 1 mbar daalt. Een bestaande aansluitleiding wordt als lekdicht beschouwd als tijdens een overdrukmeting (bij een constante temperatuur) de beproevingsdruk 5 mbar daalt. Een aansluitleiding wordt als bestaand beschouwd, zodra de rapportage van de eerste dichtheidsbeproeving (overdrukmeting) van de nieuwe leiding door de netbeheerder is geaccepteerd. Beëindiging Stap 3 Als je klaar bent, doe je het volgende: Heb je gewerkt via een werkplan? Meld dan aan de WV dat het werk klaar is. Heb je gewerkt via een raamopdracht? Lever het werk dan op volgens de bedrijfsafspraken. Laat de werkplek netjes en veilig achter. Tabellen Tabel 1: Eisen aan meetapparatuur Tabel 2: Bepaal de leidinginhoud Tabel 3: Bepaal de beproevingsduur Tabel 4: Beproevingsdruk aansluitleiding G-12 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 3/4

23 G-12 LD-aansluitleidingen beproeven op sterkte en dichtheid Tabellen Bedrijfsdruk gasnet 30/100 mbar Testdruk Meettijd Afleesnauwkeurigheid Maximale meetfout Minimaal meetbereik Sterktebeproeving 1 bar 5 min 4 mbar 4 mbar 0-1,6 bar Dichtheidbeproeving 200 mbar Zie tabel 2 1 mbar 1 mbar mbar Tabel 1: Eisen aan meetapparatuur (het gaat om een precisie-meetinstrument met een standaard meetbereik van 1,5 keer de beproevingsdruk en een nauwkeurigheidsklasse van minimaal 0,25 % van het standaard meetbereik) PVC SDR 41 Diameter (mm) Inhoud (dm 3 ) 0,35 0,6 1 1,7 2,7 4 5,6 PE SDR 17,6 Diameter (mm) Inhoud (dm 3 ) 0,33 0,6 1 1,5 2,5 3,5 5 Koper Diameter (mm) Inhoud (dm 3 ) 0,13 0,31 0,51 0,8 1,2 2,1 Staal Diameter 3/ /4 1 1/2 2 76,1 mm 88,9 mm Inhoud (dm 3 ) 0,37 0,58 1 1,4 2,2 3,8 5,3 Tabel 2: Bepaal de leidinginhoud Inhoud in liters (dm 3 ) Beproevingstijd (minuten) 13,1 5 > 13,1 26,3 10 > 26,3 39,4 15 > 39,4 78,8 30 > 78,8 118,3 45 > 118,3 157,7 60 > 157,7 197,1 75 > 197,1 236,5 90 Tabel 3: Bepaal de beproevingsduur Beproevingsdruk aansluitleiding Deelnet Nieuw Bestaand 30 mbar 100 mbar 40 mbar 100/200 mbar 200/300 mbar 200/300 mbar Tabel 4: Beproevingsdruk aansluitleiding Referenties VIAG NEN VWI G-13 Het ontluchten van LD-aansluitleidingen Mutaties (t.o.v. vorige versie) - Onder Voorbereiding toegevoegd de bovengrondse lekdetectie 3 maanden na ingebruikname. - Stap 2B toegevoegd dat er bij grotere aansluitleiding de beproevingsduur berekend kan worden. - Stap 2B extra toevoeging dat temperatuursinvloeden zo veel mogelijk voorkomen moeten worden. G-12 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 4/4

24 G-13 LD-aansluitleidingen ontluchten Doel LD-aansluitleidingen veilig ontluchten. Toepassingsgebied Deze VWI geldt voor activiteiten die voor of door de netbeheerder worden uitgevoerd, tenzij de IV anders heeft bepaald. Opdracht en aanwijzing Je krijgt de opdracht van een WV G-LD netten of WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan of raamopdracht. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet een VP G-aanleg of VP G-LD of AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie zijn. Bij deze werkzaamheden word je door minimaal een VOP geholpen. Risico s en maatregelen In hoofdstuk 4.4 van de VIAG kun je lezen welke algemene risico s en maatregelen er zijn. Het werk in deze VWI brengt extra risico s mee: Risico: Aanwezigheid van mensen en/of dieren in de directe omgeving van de werkplek Maatregel: Scherm de werkplek af. Laat mensen en/of dieren de werkplek verlaten. Persoonlijke beschermingsmiddelen en veiligheidsmiddelen Persoonlijke beschermingsmiddelen Antistatische en vlamvertragende werkkleding Bij werkzaamheden langs de weg: reflecterende kleding Veiligheidsmiddelen Gassignaleringsapparatuur met akoestisch en optisch signaal Brandblusser (klasse A/B/C) van minimaal 6 kg Blusdeken Middelen Antistatische slang G-13 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 1/3

25 G-13 LD-aansluitleidingen ontluchten Werkwijze Voorbereiding Stap 1 Je mag pas met het werk beginnen als aan de volgende voorwaarden is voldaan. Klopt er iets niet? Begin dan niet met je werk, maar bel direct de WV. Controleer of de opdracht klopt met de situatie op de werkplek. Controleer of de werkplek: voldoende ruim, droog en verlicht is. voldoende geventileerd wordt. Controleer op risico s. Neem de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen. Zorg dat er kloppende tekeningen zijn. Bekijk ze. Blijf de hele tijd de gasconcentratie meten. Als je een gasconcentratie meet > 10% LEL, verlaat dan direct de werkplek. Geef het door aan de WV. Bepaal hoe je gaat ontluchten, dat kan op twee manieren: met een antistatische slang op de uitlaatzijde van de gasmeter Deze slang moet een zodanige diameter hebben dat de ontluchting voldoende gewaarborgd is.. Op het uiteinde van de slang moet een kraan gemonteerd zijn. via de binneninstallatie. Je gebruikt dan een verbruikstoestel (liefst het gaskomfoor of gasfornuis). Uitvoering Stap 2 Stap 3 Ontluchten Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Zet eerst gasdruk op de aansluitleiding. Start dan direct met ontluchten. Gebruik je een antistatische slang? Dan moet tijdens het ontluchten minimaal een VOP toezicht houden op het uiteinde van de antistatische slang. De ontluchting controleren Bij een inhoud van de aansluitleiding < 80 liter, is de ontluchting voldoende als bij het uiteinde van de slang minimaal 10% LEL wordt gemeten. Bij een inhoud van de aansluitleiding 80 liter, controleer je de ontluchting door een gasconcentratiemeting uit te voeren volgens VWI G-20. Controleer na het ontluchten de gemonteerde verbindingen op dichtheid. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. Let op! Ontlucht op een veilig plaats, zodat de veiligheid van mensen, dieren en goederen niet in gevaar komt. Beëindiging Stap 4 Als je klaar bent, doe je het volgende: Heb je gewerkt via een werkplan? Meld dan aan de WV dat het werk klaar is. Heb je gewerkt via een raamopdracht? Lever het werk dan op volgens de bedrijfsafspraken. Laat de werkplek netjes en veilig achter. G-13 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 2/3

26 G-13 LD-aansluitleidingen ontluchten Let op! De klant kan ook zelf de aansluitleiding ontluchten. Dat mag alleen als: er persoonlijk contact met de klant is geweest (bijv. aan de deur). de klant is aangewezen waar de hoofdkraan zit en instructie heeft gehad over het bedienen van de hoofdkraan. de klant een kooktoestel op gas heeft en instructie heeft gehad hoe je via dit kooktoestel kunt ontluchten. de klant een instructiekaart voor het ontluchten heeft gekregen. Hierop staat o.a. een contact telefoonnummer. de WV heeft beoordeeld dat er GEEN risico is op vrije gasuitstroming. de aansluitleiding en de binnenleiding al eerder ( 12 maanden) gecontroleerd zijn op dichtheid. er een minimale hoeveelheid lucht in de aansluitleiding is gekomen bij het overzetten. Referenties VIAG VWI G-20 LD-leidingen in en uit bedrijf nemen en/of buiten bedrijf stellen Mutaties (t.o.v. vorige versie) - Voorbereiding aangepast i.v.m. aanpassing diameter ontluchtingsslang G-13 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 3/3

27 G-14 Werken aan bestaande LD-aansluitleidingen en meteropstellingen Doel Veilig werken aan bestaande LD-aansluitleidingen en meteropstellingen. Toepassingsgebied Deze VWI geldt voor activiteiten die voor of door de netbeheerder worden uitgevoerd, tenzij de IV anders heeft bepaald. Opdracht en aanwijzing Je krijgt de opdracht van een WV G-LD netten of WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan of raamopdracht. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet een VP G-LD of AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie zijn. Bij deze werkzaamheden word je door minimaal een VOP geholpen. Risico s en maatregelen In hoofdstuk 4.4 van de VIAG kun je lezen welke algemene risico s en maatregelen er zijn. Het werk in deze VWI brengt extra risico s mee: Risico: Ongecontroleerde uitstroming van gas. Maatregel: Ventileer de werkplek. Blijf de gehele tijd de gasconcentratie meten. Verlaat de werkplek als dat nodig is. Risico: Aanwezigheid van mensen en/of dieren in de directe omgeving van de werkplek Maatregel: Scherm de werkplek af. Laat mensen en/of dieren de werkplek verlaten. Risico: Geopende kruipruimte Maatregel: Scherm de werkplek af. Zorg dat er een mangatwacht is. Risico: Zuurstof tekort in de kruipruimte Maatregel: Meet en bewaak de zuurstofconcentratie. Gebruik elektrische apparatuur die je mag gebruiken in besloten ruimten. Persoonlijke beschermingsmiddelen en veiligheidsmiddelen Persoonlijke beschermingsmiddelen bij werkzaamheden aan aansluitleidingen met vrije gasuitstroming Antistatische, gladde, afsluitende en vlamvertragende werkkleding Stofbril Brandvertragende hoofdbescherming Bij werkzaamheden langs de weg: reflecterende kleding G-14 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 1/5

28 G-14 Werken aan bestaande LD-aansluitleidingen en meteropstellingen Persoonlijke beschermingsmiddelen bij werkzaamheden aan aansluitleidingen zonder vrije gasuitstroming en meteropstellingen Antistatische en vlamvertragende werkkleding Bij werkzaamheden langs de weg: reflecterende kleding Veiligheidsmiddelen Gassignaleringsapparatuur met akoestisch en optisch signaal Gasdetectiemeter Bij werkzaamheden in een afgesloten ruimte: zuurstofmeter Bij werkzaamheden aan aansluitleidingen: brandblusser (klasse A/B/C) van minimaal 6 kg Bij werkzaamheden aan meteropstellingen: brandblusser (klasse A/B/C) van minimaal 2 kg Blusdeken Bij werkzaamheden aan meteropstellingen: elektrisch geleidende overbruggingskabel Werkwijze Voorbereiding Stap 1 Je mag pas met het werk beginnen als aan de volgende voorwaarden is voldaan. Klopt er iets niet? Begin dan niet met je werk, maar bel direct de WV. Controleer of de opdracht klopt met de situatie op de werkplek. Controleer of de werkplek: voldoende ruim, droog en verlicht is. Bij werkzaamheden met vrije gasuitstroming, moet de oppervlakte van de werkput minimaal 2 x de diepte zijn. Voorbeeld: is de werkput 1,0 meter diep, dan moet de oppervlakte van de werkput minimaal 2 m 2 zijn voldoende geventileerd wordt. Controleer op risico s. Neem de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen. Zorg dat er kloppende tekeningen zijn. Bekijk ze. Blijf de hele tijd de gasconcentratie meten. Als je een gasconcentratie meet > 10% LEL, verlaat dan direct de werkplek. Geef het door aan de WV. Gebruik bij werkzaamheden met vrije gasuitstroming: een gassignaleringsmeter op de man gedragen of een gasdetectiemeter op de rand van de werkput, plaats deze benedenwinds. Voer werkzaamheden aan aansluitleidingen met een diameter DN 50, waarbij onderbreking plaatsvindt, altijd drukloos uit. G-14 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 2/5

29 G-14 Werken aan bestaande LD-aansluitleidingen en meteropstellingen Voer werkzaamheden aan metalen aansluitleidingen, waarbij onderbreking plaatsvindt, altijd drukloos uit. Maak ook de binneninstallatie drukloos als je een aansluitleiding definitief uit bedrijf neemt. Let op! Werk je in een kruipruimte of een andere besloten ruimte? Let dan op het volgende: Gebruik alleen een zuurstofmeter die is toegestaan voor werk in besloten ruimten. Voer nooit werkzaamheden uit aan gasleidingen die onder druk staan. Als je een gasconcentratie meet van meer dan 10% LEL en/of een zuurstofpercentage van minder dan 19%, moet je de kruipruimte of andere besloten ruimte meteen verlaten. Let op! Ga je inpandige leidingen DN 50 stoppelen, dan moet aan de volgende voorwaarden worden voldaan: - Het geldende veiligheidsniveau moet minimaal gehandhaafd blijven; - de werkzaamheden moeten in een werkplan zijn opgenomen; - het moet een GO (goedgekeurde opdracht) zijn; - er moet vooraf een uitgebreide risico inventarisatie zijn uitgevoerd; - de eventueel daaruit voortvloeiende aanvullende maatregelen moeten in het werkplan zijn opgenomen. Uitvoering Stap 2 Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Maak de aansluitleiding op de hoofdleiding drukloos. Je kunt deze stap overslaan als in het werkplan duidelijk staat dat dit niet hoeft. Voer de werkzaamheden uit die in het werkplan staan. Maak, als dat nodig is, de geveldoorvoering gasbelemmerend. Als je de aansluitleiding weer in gebruik neemt, beproef hem dan eerst op dichtheid. Gebruik hiervoor VWI G-12. Maak de leiding gasvoerend. Gebruik hiervoor VWI G-13. Overtuig je er altijd van dat bij de verbruiker(s) de hoofdkraan dicht staat of een B-klep in de meteropstelling is gemonteerd. Bij werkzaamheden aan de meteropstelling: beproef ook de binneninstallatie op dichtheid. Gebruik hiervoor VWI G-07. Ontlucht de binneninstallatie als dat nodig is. Gebruik hiervoor VWI G-08. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. Let op! Beproef de dichtheid van de gasmeteropstelling als deze nieuw geïnstalleerd is of als er werkzaamheden aan zijn uitgevoerd. Gebruik hiervoor VWI G-11. Beproef de aansluitleiding op dichtheid als daaraan gewerkt is. Doe dat minimaal vanaf het punt waar de werkzaamheden zijn uitgevoerd tot en met de hoofdkraan. Beproef de hele aansluitleiding op dichtheid: als hij tijdelijk buiten gebruik is geweest. na reparatie van een lekkage en bij graafschade. Voer bij (stijg)leidingen, die met een bypass onder gasdruk zijn gebleven, de dichtheidsbeproeving uit op het deel dat drukloos is geweest. Bij vervanging van een hoofdkraan onder gasdruk hoeft NIET de hele aansluitleiding op dichtheid te worden beproefd. Wel de verbindingen aan beide zijden van de hoofdkraan. G-14 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 3/5

30 G-14 Werken aan bestaande LD-aansluitleidingen en meteropstellingen Beëindiging Stap 3 Als je klaar bent, doe je het volgende: Heb je gewerkt via een werkplan? Meld dan aan de WV dat het werk klaar is. Heb je gewerkt via een raamopdracht? Lever het werk dan op volgens de bedrijfsafspraken. Laat de werkplek netjes en veilig achter. Let op! Beproef bij werkzaamheden aan de meteropstelling, vóór je begint ook de binneninstallatie op dichtheid. Zijn er gebreken aan de binneninstallatie? Meld ze aan de klant, zodat deze zo snel mogelijk passende maatregelen kan nemen. Referenties VIAG NEN VWI G-07 Binneninstallaties en meteropstellingen G25 beproeven op dichtheid VWI G-08 Binneninstallaties G25 ontluchten VWI G-11 Nieuwe LD-aansluitleidingen en meteropstellingen aansluiten en in bedrijf nemen VWI G-12 LD-aansluitleidingen beproeven op sterkte en dichtheid VWI G-13 LD-aansluitleidingen ontluchten Mutaties (t.o.v. vorige versie) - Onder Voorbereiding voorwaarden voor stoppelen inpandige leidingen DN 50 opgenomen. G-14 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 4/5

31 G-14 Werken aan bestaande LD-aansluitleidingen en meteropstellingen Bijlage Op de in G-11 genoemde sterkte- en dichtheidsbeproeving is aanvullend van toepassing voor een aansluitleiding die tijdelijk uit bedrijf is genomen: indien een leiding langer dan 1 dag en korter dan 1 jaar uit bedrijf is geweest moet deze op dichtheid worden beproefd. indien een leiding korter dan 1 dag uit bedrijf is geweest én aan deze leiding in een eerder stadium, maximaal 12 maanden geleden, een dichtheidsbeproeving is uitgevoerd, kan de dichtheidsbeproeving nu achterwege blijven. Aanvullend geldt dat deze leiding < 50 mm moet zijn en dat deze leiding minder dan 12 maanden geleden gesaneerd of nieuw aangelegd is. Er dient van deze dichtheidsbeproeving rapportage beschikbaar te zijn. indien een leiding langer dan 1 jaar uit bedrijf is geweest moet deze op sterkte en dichtheid worden beproefd. een nieuw leidingdeel moet altijd op sterkte en dichtheid worden beproefd. G-14 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 5/5

32 G-15 HD-aansluitleidingen aanleggen en in bedrijf nemen Doel HD-aansluitleidingen veilig aanleggen en in bedrijf nemen. Toepassingsgebied Deze VWI geldt voor activiteiten die voor of door de netbeheerder worden uitgevoerd, tenzij de IV anders heeft bepaald. Opdracht en aanwijzing Je krijgt de opdracht van een WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan. De WV houdt tijdens de werkzaamheden aan het gasvoerende HD-net voortdurend toezicht. Tijdens de overige werkzaamheden bepaalt de WV de mate van toezicht. Je moet een AVP G-netten of AVP G-distributie zijn. Bij deze werkzaamheden word je door minimaal een VOP geholpen. Risico s en maatregelen In hoofdstuk 4.4 van de VIAG kun je lezen welke algemene risico s en maatregelen er zijn. Het werk in deze VWI brengt extra risico s mee: Risico: Aanwezigheid van mensen en/of dieren in de directe omgeving van de werkplek Maatregel: Scherm de werkplek af. Laat mensen en/of dieren de werkplek verlaten. Risico: Brand- en explosiegevaar Maatregel: Plaats verbodsborden Open vuur verboden. Persoonlijke beschermingsmiddelen en veiligheidsmiddelen Persoonlijke beschermingsmiddelen Antistatische en vlamvertragende werkkleding Bij werkzaamheden langs de weg: reflecterende kleding Veiligheidsmiddelen Gassignaleringsapparatuur met akoestisch en optisch signaal Brandblusser (klasse A/B/C) van minimaal 6 kg Blusdeken G-15 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 1/2

33 G-15 HD-aansluitleidingen aanleggen en in bedrijf nemen Werkwijze Voorbereiding Stap 1 Je mag pas met het werk beginnen als aan de volgende voorwaarden is voldaan. Klopt er iets niet? Begin dan niet met je werk, maar bel direct de WV. Controleer of de opdracht klopt met de situatie op de werkplek. Controleer of de werkplek: voldoende ruim, droog en verlicht is. voldoende geventileerd wordt. Controleer op risico s. Neem de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen. Zorg dat er kloppende tekeningen zijn. Bekijk ze. Blijf de hele tijd de gasconcentratie meten. Als je een gasconcentratie meet > 10% LEL, verlaat dan direct de werkplek. Geef het door aan de WV. Uitvoering Stap 2 Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Maak de verbinding op het gasvoerende HD-net. Gebruik hiervoor VWI G-28 of VWI G-29. Beproef de gemaakte verbindingen van de aftakking op sterkte en dichtheid. Gebruik hiervoor VWI G-22 en VWI G-23. Leg de HD-aansluitleiding aan en beproef deze op sterkte en dichtheid. Gebruik hiervoor VWI G-22 en VWI G-23. Sluit de aansluitleiding aan op de gemaakte aftakking op het gasvoerende HD-net. Is het een stalen aansluitleiding? Controleer dan de bekleding volgensvwi G-31. Sluit de aansluitleiding aan op het afleverstation. Gebruik de bedrijfsinstructies erbij. Ontlucht de leiding volgens VWI G-21. Neem het afleverstation in bedrijf volgens VWI G-54. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. Beëindiging Stap 3 3 Als je klaar bent, doe je het volgende: Meld aan de WV dat het werk klaar is. Laat de werkplek netjes en veilig achter. Referenties VIAG NEN VWI G-21 HD-leidingen in en uit bedrijf nemen en/of buiten bedrijf stellen VWI G-22 HD- en LD-leidingen en HD-aansluitleidingen beproeven op sterkte VWI G-23 HD- en LD-leidingen en HD-aansluitleidingen beproeven op dichtheid VWI G-28 Aftakhulpstukken lassen op PE in bestaande HD- en LD-netten VWI G-29 Aftakhulpstukken lassen op staal in bestaande HD- en LD-netten VWI G-31 Bekleding van HD- en LD-leidingen controleren VWI G-54 Gasdrukregel- en meetstations in en uit bedrijf nemen Mutaties (t.o.v. vorige versie) - Geen. G-15 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 2/2

34 G-16 Werken aan gaszadels en aftakpunten onder druk in LDnetten (met gasuitstroming) Doel Veilig werken aan gaszadels en aftakpunten* onder druk in LD-netten (met gasuitstroming). *) Met aftakpunten bedoelen we in deze veiligheidswerkinstructie: constructies zoals stalen T- stukken, knieën en bochten, die in de buiswand gemonteerd zijn.. Toepassingsgebied Deze VWI geldt voor activiteiten die voor of door de netbeheerder worden uitgevoerd, tenzij de IV anders heeft bepaald. Opdracht en aanwijzing Uitvoering met 2 personen Je krijgt de opdracht van een WV G-LD netten of WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet een VP G-LD of AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie zijn. Bij deze werkzaamheden word je door een andere VP G-LD of AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie geholpen. Uitvoering met 3 personen Je krijgt de opdracht van een WV G-LD netten of WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan. Je moet een VP G-LD of AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie zijn. Bij deze werkzaamheden word je door minimaal een VOP geholpen. Voortdurend toezicht door een AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie of WV G-LD netten of WV G-netten of WV G-distributie. Risico s en maatregelen In hoofdstuk 4.4 van de VIAG kun je lezen welke algemene risico s en maatregelen er zijn. Het werk in deze VWI brengt extra risico s mee: Risico: Ongecontroleerde uitstroming van gas Maatregel: Ventileer de werkplek. Blijf de hele tijd de gasconcentratie meten. Verlaat de werkplek als dat nodig is. Risico: Verstikking Maatregel: Zorg dat er voldoende ruimte is in de werkput. Gebruik gassignaleringsapparatuur. Risico: Geblokkeerde vluchtwegen Maatregel: Zorg dat je vluchtwegen kunt gebruiken. G-16 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 1/3

35 G-16 Werken aan gaszadels en aftakpunten onder druk in LDnetten (met gasuitstroming) Persoonlijke beschermingsmiddelen en veiligheidsmiddelen Persoonlijke beschermingsmiddelen Antistatische, gladde, afsluitende en vlamvertragende werkkleding Stofbril Brandvertragende hoofdbescherming Bij werkzaamheden langs de weg: reflecterende kleding Veiligheidsmiddelen Gassignaleringsapparatuur met akoestisch en optisch signaal Gasdetectiemeter Brandblusser (klasse A/B/C) van minimaal 6 kg Blusdeken Werkwijze Voorbereiding Stap 1 Je mag pas met het werk beginnen als aan de volgende voorwaarden is voldaan. Klopt er iets niet? Begin dan niet met je werk, maar bel direct de WV. Controleer of de opdracht klopt met de situatie op de werkplek. Controleer of de werkplek: voldoende ruim, droog en verlicht is. Bij werkzaamheden met vrije gasuitstroming, moet de oppervlakte van een werkput minimaal 2 x de diepte zijn. Voorbeeld: Is de werkput 1,0 meter diep, dan moet de oppervlakte van de werkput minimaal 2 m 2 zijn. voldoende geventileerd wordt. Controleer op risico s. Neem de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen. Zorg dat er kloppende tekeningen zijn. Bekijk ze. Blijf de hele tijd de gasconcentratie meten. Als je een gasconcentratie meet > 10% LEL, verlaat dan direct de werkplek. Geef het door aan de WV. Zorg dat je afdichtingsstoppen en hulpstukken binnen handbereik hebt. Daarmee kun je de vrije gasuitstroming zoveel mogelijk beperken. Kunnen de werkzaamheden zonder gasuitstroming worden gedaan? Voer ze dan gasloos uit met behulp van een tijdelijke boorgatafsluiting. Gebruik hiervoor VWI G-17. Gebruik bij werkzaamheden met vrije gasuitstroming: een gassignaleringsmeter op de man gedragen of een gasdetectiemeter op de rand van de werkput. Plaats hem benedenwinds. Zorg dat je vluchtwegen kunt gebruiken. G-16 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 2/3

36 G-16 Werken aan gaszadels en aftakpunten onder druk in LDnetten (met gasuitstroming) Let op! Bij uitvoering door twee personen moet aan de volgende voorwaarden worden voldaan: Tijdens de werkzaamheden staat de aangewezen ploegleider aan de rand van de werkput. De tweede man voert de werkzaamheden in de werkput uit. Er mag niet meer dan één persoon in de werkput zijn. In sommige omstandigheden kan de WV bepalen dat er toch een derde man aanwezig moet zijn. Dat staat dan in het werkplan. De aanboring van het te vervangen gaszadel of aftakpunt moet 50 mm zijn. Is de aanboring groter dan moeten de vervangingswerkzaamheden drukloos worden uitgevoerd. PE-laszadels onder druk mag je NOOIT verwisselen, ook niet als je een tijdelijke boorgatafsluiting gebruikt. Deze VWI geldt niet voor AC-leidingen. Je mag gaszadels en aftakkingen, gemonteerd op ACleidingen NOOIT onder druk verwisselen. Uitvoering Stap 2 Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Sluit de hoofdkraan voor de gasmeter. Vervang het zadel of aftakpunt. Voorkom zoveel mogelijk dat er gas uitstroomt. Gebruik een afsluitplug of een vergelijkbaar afsluithulpstuk. Controleer de aansluitleiding op dichtheid. Gebruik hiervoor VWI G-12. Sluit de aansluitleiding aan op het zadel, verwijder de afsluitplug en controleer de gemaakte verbindingen op dichtheid. Ontlucht de aansluitleiding. Gebruik hiervoor VWI G-13. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. Beëindiging Stap 3 Als je klaar bent, doe je het volgende: Meld aan de WV dat het werk klaar is. Laat de werkplek netjes en veilig achter. Referenties VIAG VWI G-12 LD-aansluitleidingen beproeven op sterkte en dichtheid VWI G-13 LD-aansluitleidingen ontluchten VWI G-17 Werken aan gaszadels en aftakpunten onder druk in LD-netten (zonder gasuitstroming) Mutaties (t.o.v. vorige versie) - Geen G-16 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 3/3

37 G-17 Werken aan gaszadels en aftakpunten onder druk in LDnetten (zonder gasuitstroming) Doel Veilig werken aan gaszadels en aftakpunten* onder druk in LD-netten (zonder gasuitstroming). *) Met aftakpunten bedoelen we in deze veiligheidswerkinstructie stalen T-stukken die in de buiswand gemonteerd zijn. Toepassingsgebied Deze VWI geldt voor activiteiten die voor of door de netbeheerder worden uitgevoerd, tenzij de IV anders heeft bepaald. Opdracht en aanwijzing Je krijgt de opdracht van een WV G-LD netten of WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan of raamopdracht. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet een VP G-LD of AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie zijn. Bij deze werkzaamheden word je door minimaal een VOP geholpen. Risico s en maatregelen In hoofdstuk 4.4 van de VIAG kun je lezen welke algemene risico s en maatregelen er zijn. Het werk in deze VWI brengt extra risico s mee: Risico: Geblokkeerde vluchtwegen Maatregel: Zorg dat je de vluchtweg kunt gebruiken. Persoonlijke beschermingsmiddelen en veiligheidsmiddelen Persoonlijke beschermingsmiddelen Antistatische en vlamvertragende werkkleding Veiligheidsbril Bij werkzaamheden langs de weg: reflecterende kleding Veiligheidsmiddelen Gassignaleringsapparatuur met akoestisch en optisch signaal Brandblusser (klasse A/B/C) van minimaal 6 kg Blusdeken G-17 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 1/2

38 G-17 Werken aan gaszadels en aftakpunten onder druk in LDnetten (zonder gasuitstroming) Werkwijze Voorbereiding Stap 1 Je mag pas met het werk beginnen als aan de volgende voorwaarden is voldaan. Klopt er iets niet? Begin dan niet met je werk, maar bel direct de WV. Controleer of de opdracht klopt met de situatie op de werkplek. Controleer of de werkplek: voldoende ruim, droog en verlicht is. voldoende geventileerd wordt. Controleer op risico s. Neem de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen. Zorg dat de mouwen van je werkkleding afsluitend gedragen worden. Zorg dat er kloppende tekeningen zijn. Bekijk ze. Blijf de hele tijd de gasconcentratie meten. Als je een gasconcentratie meet > 10% LEL, verlaat dan direct de werkplek. Geef het door aan de WV. Let op! De aanboring van het te vervangen gaszadel of aftakpunt moet 50 mm zijn. Is de aanboring groter dan moeten de vervangingswerkzaamheden drukloos worden uitgevoerd. PE-laszadels onder druk mag je NOOIT verwisselen, ook niet als je een tijdelijke boorgat afsluiting gebruikt. Bij het verwisselen van gaszadels en afpunten op AC-leidingen zonder gasuitstroming, moet je ook volgens het rode boekje Veilig werken met asbestcement leidingen werken. Uitvoering Stap 2 Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Sluit de hoofdkraan voor de gasmeter. Vervang het zadel of aftakpunt. Maak gebruik van een tijdelijke boorgatafsluiting. Controleer de aansluitleiding op dichtheid. Gebruik hiervoor VWI G-12. Sluit de aansluitleiding aan op het zadel, verwijder de afsluiting en controleer de gemaakte verbindingen op dichtheid. Ontlucht de aansluitleiding. Gebruik hiervoor VWI G-13. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. Beëindiging Stap 3 Als je klaar bent, doe je het volgende: Heb je gewerkt via een werkplan? Meld dan aan de WV dat het werk klaar is. Heb je gewerkt via een raamopdracht? Lever het werk dan op volgens de bedrijfsafspraken. Laat de werkplek netjes en veilig achter. Referenties VIAG VWI G-12 LD-aansluitleidingen beproeven op sterkte en dichtheid VWI G-13 LD-aansluitleidingen ontluchten Mutaties (t.o.v. vorige versie) - Geen. G-17 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 2/2

39 G-20 LD-leidingen in en uit bedrijf nemen en/of buiten bedrijf stellen Doel LD-leidingen veilig in en uit bedrijf nemen en/of buiten bedrijf stellen. Toepassingsgebied Deze VWI geldt voor activiteiten die voor of door de netbeheerder worden uitgevoerd, tenzij de IV anders heeft bepaald. Opdracht en aanwijzing Je krijgt de opdracht van een WV G-LD netten of WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan of raamopdracht. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet een AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie zijn. Bij deze werkzaamheden word je door minimaal een VOP geholpen. Risico s en maatregelen In hoofdstuk 4.4 van de VIAG kun je lezen welke algemene risico s en maatregelen er zijn. Het werk in deze VWI brengt extra risico s mee: Risico: Aanwezigheid van mensen en/of dieren in de directe omgeving van de werkplek Maatregel: Scherm de werkplek af, laat mensen en/of dieren de werkplek verlaten. Risico: Brand en/of explosiegevaar Maatregel: Gebruik geen ontstekingsbronnen op of in de omgeving van de werkplek. Plaats verbodsborden Open vuur verboden. Risico: Aanwezigheid van aardgascondensaat Maatregel: Gebruik de extra PBM s die in VWI G-47 staan. Persoonlijke beschermingsmiddelen en veiligheidsmiddelen Persoonlijke beschermingsmiddelen Antistatische en vlamvertragende werkkleding Bij werkzaamheden langs de weg: reflecterende kleding G-20 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 1/5

40 G-20 LD-leidingen in en uit bedrijf nemen en/of buiten bedrijf stellen Veiligheidsmiddelen Gassignaleringsapparatuur met akoestisch en optisch signaal Gasconcentratiemeter, 100% aardgas Brandblusser (klasse A/B/C) van minimaal 6 kg Blusdeken Middelen Antistatische slang Affakkel- /afblaasinstallatie Werkwijze Voorbereiding Stap 1 Je mag pas met het werk beginnen als aan de volgende voorwaarden is voldaan. Klopt er iets niet? Begin dan niet met je werk, maar bel direct de WV. Controleer of de opdracht klopt met de situatie op de werkplek. Controleer of de werkplek: voldoende ruim, droog en verlicht is. voldoende geventileerd wordt. Controleer op risico s. Neem de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen. Zorg dat er kloppende tekeningen zijn. Bekijk ze. Blijf de hele tijd de gasconcentratie meten. Als je een gasconcentratie meet > 10% LEL, verlaat dan direct de werkplek. Geef het door aan de WV. Controleer of er in het werkplan een bedieningsplan zit. Kleine netuitbreidingen (leidingdiameter DN 100, één blaas en één ontluchtingspunt) kun je op basis van een raamopdracht met een mondeling bedieningsplan uitvoeren. Controleer of er een sterkte- en dichtheidsbeproeving is uitgevoerd volgens VWI G-22 en VWI G-23. Van deze beproeving moet een rapportage beschikbaar zijn. Ga je een leidingsysteem in bedrijf nemen dat bestaat uit 3 of meer uiteinden en/of een ring of kunstwerken bevat? Controleer dan of er in het werkplan een ontluchtingsplan zit. Let op! Ga je ontluchten, affakkelen of afblazen? Gebruik dan een metalen buis of een antistatische slang. Deze moet : in een stabiele opstelling staan met een uitmonding op minimaal 2,50 meter boven het maaiveld. op een veilige plek staan, zodat de veiligheid van personeel, omstanders en goederen niet in gevaar komt. Een affakkelinstallatie moet een ontstekingsvoorziening hebben. De antistatische slang én de affakkelinstallatie moeten een afsluitmogelijkheid hebben die wordt bediend door een AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie. G-20 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 2/5

41 G-20 LD-leidingen in en uit bedrijf nemen en/of buiten bedrijf stellen Let op! Ga je een leiding doorzagen of doorslijpen? Houd er dan rekening mee dat er nog materiaalspanningen in de leiding zitten. Houd daar rekening mee met welk gereedschap je veilig de leiding kunt doorzagen of doorslijpen. Tijdens het ontluchten, affakkelen of afblazen moeten een AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie én minimaal een VOP de hele tijd bij de affakkel-/afblaasinstallatie aanwezig zijn. Verwacht je overlast van open vuur, gaslucht en/of geluid? Zorg dan dat de omwonenden, politie, brandweer en/of storingsmeldpost vooraf goed geïnformeerd zijn. Besteed daar aandacht aan in het werkplan. Uitvoering Voer stap 2A, 2B en/of 2C uit. Stap 2A LD-leidingen in bedrijf nemen Is de leiding onder beproevingsdruk achtergelaten? Controleer dan of de leiding nog op deze druk staat, en controleer daarna of het leidingdeel klaar is om in gebruik te nemen. Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Maak de leiding drukloos. Sluit de afblaasinstallatie aan. Voer de bedieningshandelingen uit en maak de doorverbinding met het nieuwe netdeel. Maak eventueel een bypass, zodat je het nieuwe netdeel gecontroleerd op druk kunt brengen. Ontlucht de leiding met een ononderbroken gasstroom. Deze laat je aan het begin van de leiding in en blaas je aan het einde van de leiding af (afblaaspunt). Bij kleine hoeveelheden lucht, zoals tussen twee gasblazen in dezelfde werkput, doe je dat via een antistatische slang op de ontluchtingskraan van de blazenlans en met het uiteinde buiten de werkput en boven het maaiveld. Bij grotere hoeveelheden maak je een opstelling op minimaal 2,5 meter boven het maaiveld. Controleer met een gasconcentratiemeter of het uitstromende gas vrij is van lucht. Als je 100% aardgas hebt gemeten, onderbreek dan de gasstroom minimaal 5 minuten. Breng de gasstroom weer op gang. Als je daarna opnieuw 100% aardgas meet, is het ontluchten klaar. Voer, als dat nodig is, de overige bedieningshandelingen uit om het netdeel volledig in bedrijf te nemen. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. Stap 2B LD-leidingen uit bedrijf nemen (drukloos) Controleer op de tekeningen of je het juiste netdeel uit bedrijf gaat nemen. In het werkplan staat of je moet affakkelen of afblazen. Sluit de affakkel / afblaasinstallatie aan. Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Voer de bedieningshandelingen uit en koppel hierdoor het leidingdeel, dat je uit bedrijf gaat nemen, los van het netdeel dat in bedrijf blijft. Maak de leiding drukloos. Doe dat bij voorkeur in deze volgorde: eerst affakkelen dan afblazen. Bij kleine hoeveelheden gas, zoals tussen twee gasblazen in dezelfde werkput, kan dit via een antistatische slang op de ontluchtingskraan van de blazenlans en met het uiteinde buiten de werkput en boven maaiveld. Bij grotere hoeveelheden maak je een opstelling op minimaal 2,5 meter boven maaiveld. G-20 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 3/5

42 G-20 LD-leidingen in en uit bedrijf nemen en/of buiten bedrijf stellen Is de leiding drukloos? Controleer dan of er geen nieuwe drukopbouw plaatsvindt of kan plaatsvinden. Plaats geschikte afsluitmiddelen op de drukloze, losgekoppelde leidingeinden. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. Stap 2C LD-leidingen (buiten bedrijf) gasloos maken Maak de leiding drukloos. Doe dit volgens stap 2B. Verdrijf het aardgas uit het leidingdeel met lucht of een inert gas, bijvoorbeeld door airmoven. Meet met de gasconcentratiemeter de gasconcentratie bij het afblaaspunt. Bij een gasconcentratie 10% LEL is de leiding gasloos. Plaats geschikte afsluitmiddelen op de gasloze, losgekoppelde leidingeinden. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. Beëindiging Stap 3 Als je klaar bent, doe je het volgende: Heb je gewerkt via een werkplan? Meld dan aan de WV dat het werk klaar is. Heb je gewerkt via een raamopdracht? Lever het werk dan op volgens de bedrijfsafspraken. Laat de werkplek netjes en veilig achter. Let op! Is er in het verleden aardgascondensaat aangetroffen? Werk dan volgens VWI G-47. Is het niet bekend of er aardgascondensaat aanwezig is? Houd dan rekening met het risico dat je toch aardgascondensaat tegenkomt. Als je tijdens de werkzaamheden vocht tegenkomt, behandel dit dan ook als condensaat, behalve als duidelijk is dat het gaat om inwaterende lekkage. Moet je bedieningshandelingen uitvoeren zoals blazen zetten/trekken, bedienen van afsluiters? Doe dit volgens VWI G-24 en VWI G-42. Let op! Voor controle op sterkte en dichtheid van een leiding moet je nog rekening houden met: Is een leiding maximaal 1 werkdag uit bedrijf geweest en zijn er geen werkzaamheden aan de leiding uitgevoerd en/of verbindingen ontgraven, dan is geen beproeving nodig. Zijn er wel verbindingen opgegraven, dan deze verbindingen visueel op dichtheid controleren. Zijn er wel werkzaamheden aan de leiding zelf uitgevoerd, dan de gemaakte verbindingen visueel op dichtheid controleren. Is een leiding tussen 1 en maximaal 5 werkdagen uit bedrijf geweest, dan bepaalt de (O)IV of er een controle op dichtheid moet worden uitgevoerd. Is een leiding langer dan 5 werkdagen uit bedrijf geweest, dan moet er altijd een controle op dichtheid worden uitgevoerd. Is een leiding zelfs langer dan 1 jaar uit bedrijf geweest, dan moet er een sterkte- en dichtheidscontrole worden uitgevoerd. Alle nieuwe leidingen moeten altijd op sterkte en dichtheid worden gecontroleerd voordat ze in bedrijf worden genomen. Let op! Als de leiding in eigendom blijft bij de netbeheerder moet deze als buiten bedrijf geregistreerd worden. G-20 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 4/5

43 G-20 LD-leidingen in en uit bedrijf nemen en/of buiten bedrijf stellen Referenties VIAG NEN VWI G-22 HD- en LD-leidingen en HD-aansluitleidingen beproeven op sterkte VWI G-23 HD- en LD-leidingen en HD-aansluitleidingen beproeven op dichtheid VWI G-24 Gasblazen in LD-leidingen plaatsen en verwijderen VWI G-42 Grondafsluiters bedienen in HD- en LD-netten en aansluitleidingen VWI G-47 Werken met aardgascondensaat Mutaties (t.o.v. vorige versie) - Geen G-20 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 5/5

44 G-21 HD-leidingen in en uit bedrijf nemen en/of buiten bedrijf stellen Doel HD-leidingen veilig in en uit bedrijf nemen en/of buiten bedrijf stellen. Toepassingsgebied Deze VWI geldt voor activiteiten die voor of door de netbeheerder worden uitgevoerd, tenzij de IV anders heeft bepaald. Opdracht en aanwijzing Je krijgt de opdracht van een WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet een AVP G-netten of AVP G-distributie zijn. Bij deze werkzaamheden word je door minimaal een VOP geholpen. Risico s en maatregelen In hoofdstuk 4.4 van de VIAG kun je lezen welke algemene risico s en maatregelen er zijn. Het werk in deze VWI brengt extra risico s mee: Risico: Aanwezigheid van mensen en/of dieren in de directe omgeving van de werkplek Maatregel: Scherm de werkplek af. Laat mensen en/of dieren de werkplek verlaten. Risico: Gehoorschade Maatregel: Draag gehoorbescherming. Risico: Brand en/of explosiegevaar Maatregel: Gebruik geen ontstekingsbronnen op of in de omgeving van de werkplek. Plaats verbodsborden Open vuur verboden. Risico: Vonkvorming Maatregel: Aard leidingen voldoende. Risico: Aanwezigheid van aardgascondensaat Maatregel: Gebruik de extra PBM s die in VWI G-47 staan. Persoonlijke beschermingsmiddelen en veiligheidsmiddelen Persoonlijke beschermingsmiddelen Antistatische en vlamvertragende werkkleding Gehoorbescherming Bij afblazen: veiligheidshelm Bij afblazen: brandvertragende hoofdbescherming Bij werkzaamheden langs de weg: reflecterende kleding G-21 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 1/5

45 G-21 HD-leidingen in en uit bedrijf nemen en/of buiten bedrijf stellen Veiligheidsmiddelen Gassignaleringsapparatuur met akoestisch en optisch signaal Gasconcentratiemeter 100% aardgas Brandblusser (klasse A/B/C) van minimaal 6 kg Blusdeken Middelen Affakkel- /afblaasinstallatie Werkwijze Voorbereiding Stap 1 Je mag pas met het werk beginnen als aan de volgende voorwaarden is voldaan. Klopt er iets niet? Begin dan niet met je werk, maar bel direct de WV. Controleer of de opdracht klopt met de situatie op de werkplek. Controleer of de werkplek: voldoende ruim, droog en verlicht is. voldoende geventileerd wordt. Controleer op risico s. Neem de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen. Zorg dat er kloppende tekeningen zijn. Bekijk ze. Blijf de hele tijd de gasconcentratie meten. Als je een gasconcentratie meet > 10% LEL, verlaat dan direct de werkplek. Geef het door aan de WV. Controleer of er een sterkte- en dichtheidsbeproeving is uitgevoerd volgens VWI G-22 en VWI G-23. Van deze beproeving moet een rapportage beschikbaar zijn. Controleer of er in het werkplan een bedienings- en ontluchtingsplan zit. Bij het afsluiten van transportleidingen (zowel bij geplande als bij ongeplande werkzaamheden) moet er gezorgd worden voor een dubbele afsluiting of er moeten aanvullende maatregelen worden genomen (bijvoorbeeld steekflens plaatsen, dubbele afsluiters plaatsen, stoppelen, airmoven, afblazen enzovoort). De WV bepaalt de te volgen werkwijze. Ga je een aansluitleiding vanaf de scheidingsafsluiter tot een gasdrukregel- en meetstation buiten bedrijf nemen én de leiding is DN 50, dan is een dubbele afsluiting of aanvullende maatregel niet nodig, tenzij er na het sluiten van de afsluiter er drukopbouw plaatsvindt. Bij aansluitleidingen vanaf het transportnet tot de scheidingsafsluiter en/of > DN 50 zijn de dubbele afsluiting of de aanvullende maatregelen wel nodig. De WV bepaalt de te volgen werkwijze. Let op! Ga je ontluchten, affakkelen of afblazen? Gebruik dan een metalen buis. Deze moet: in een stabiele opstelling staan met een uitmonding op minimaal 2,50 meter boven het maaiveld. op een veilige plek staan, zodat de veiligheid van personeel, omstanders en goederen niet in gevaar komt. Een affakkelinstallatie moet: een ontstekingsvoorziening hebben. G-21 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 2/5

46 G-21 HD-leidingen in en uit bedrijf nemen en/of buiten bedrijf stellen een afsluitmogelijkheid hebben die wordt bediend door een AVP G-netten of AVP G-distributie. Tijdens het ontluchten, affakkelen of afblazen moeten een AVP G-netten of AVP G-distributie én minimaal een VOP de hele tijd bij de affakkel-/afblaasinstallatie aanwezig zijn. Verwacht je overlast van open vuur, gaslucht en/of geluid? Zorg dan dat de omwonenden, politie, brandweer en/of storingsmeldpost vooraf goed geïnformeerd zijn. Besteed daar aandacht aan in het werkplan. Let op! Ga je een leiding doorzagen of doorslijpen? Houd er dan rekening mee dat er nog materiaalspanningen in de leiding zitten. Houd daar rekening mee met welk gereedschap je veilig de leiding kunt doorzagen of doorslijpen. Let op! Houd bij werkzaamheden aan HD-netten er rekening mee dat er nog grijs gietijzeren componenten in het net aanwezig kunnen zijn, zoals afsluiters. Ga je montagewerkzaamheden verrichten aan grijs gietijzeren afsluiters in HD-netten, dan moet je de afsluiter(s) volledig drukloos maken. Er bestaat nl. grote kans dat bij werkzaamheden aan deze afsluiters er spontaan breuken in het materiaal kunnen ontstaan. Het bovengronds bedienen van afsluiters mag je wel onder druk uitvoeren. - Tevens moet je bij werkzaamheden aan HD-netten rekening houden dat er componenten niettrekvast gemonteerd kunnen zijn, zoals verbindingen tussen afsluiter en buis of verbindingen tussen buizen onderling enz. - Als deze componenten niet-trekvast zijn gemonteerd en de werkzaamheden vinden aan of direct achter de verbindingen plaats, dan is er grote kans dat ze door de inwendige druk losschieten. Er dienen dan aanvullende maatregelen genomen te worden. Uitvoering Voer stap 2A, 2B en/of 2C uit. Stap 2A HD-leidingen in bedrijf nemen Is de leiding onder beproevingsdruk achtergelaten? Controleer dan of de leiding nog op deze druk staat, en controleer daarna of het leidingdeel klaar is om in gebruik te nemen. Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Maak de leiding drukloos. Sluit de afblaasinstallatie aan. Voer de bedieningshandelingen uit die in het bedieningsplan staan en maak de doorverbinding met het nieuwe netdeel. Maak eventueel een bypass, zodat je het nieuwe netdeel gecontroleerd op druk kunt brengen. Ontlucht de leiding met een ononderbroken gasstroom. Deze laat je aan het begin van de leiding in en blaas je aan het einde van de leiding af (afblaaspunt). Controleer met een gasconcentratiemeter, of het uitstromende gas vrij is van lucht. Als je 100% aardgas hebt gemeten, onderbreek dan de gasstroom voor minimaal 5 minuten. Breng de gasstroom weer op gang. Als je daarna opnieuw 100% aardgas meet, is het ontluchten gereed. Voer, als dat nodig is, de overige bedieningshandelingen uit om het netdeel volledig in bedrijf te nemen. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. G-21 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 3/5

47 G-21 HD-leidingen in en uit bedrijf nemen en/of buiten bedrijf stellen Stap 2B Stap 2C HD-leidingen uit bedrijf nemen (drukloos) Controleer op de tekeningen of je het juiste netdeel uit bedrijf gaat nemen. In het werkplan staat of je moet uitbufferen, affakkelen of afblazen Sluit de affakkel / afblaasinstallatie aan. Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Voer de bedieningshandelingen uit die in het bediengsplan staan en koppel hierdoor het leidingdeel dat je uit bedrijf gaat nemen, los van het netdeel dat in bedrijf blijft. Maak de leiding drukloos. Doe dat in deze volgorde: 1. Uitbufferen, 2. Affakkelen, 3. Afblazen. Is de leiding drukloos? Controleer dan of er geen nieuwe drukopbouw plaatsvindt of kan plaatsvinden. Plaats geschikte afsluitmiddelen op de drukloze, losgekoppelde leidingeinden. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. Buiten bedrijf stellen (gasloos) Maak de leiding drukloos. Doe dat volgens stap 2B. Verdrijf het aardgas uit het leidingdeel met lucht of een inert gas, bijvoorbeeld airmoven. Meet met de gasconcentratiemeter de gasconcentratie bij het afblaaspunt. Bij een gasconcentratie 10% LEL is de leiding gasloos. Plaats geschikte afsluitmiddelen op de gasloze, losgekoppelde leidingeinden. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. Beëindiging Stap 3 Als je klaar bent, doe je het volgende: Meld aan de WV dat het werk klaar is. Laat de werkplek netjes en veilig achter. Let op! Is er in het verleden aardgascondensaat aangetroffen? Werk dan volgens VWI G-47. Is het niet bekend of er aardgascondensaat aanwezig is? Houd dan rekening met het risico dat je toch aardgascondensaat tegenkomt. Als je tijdens de werkzaamheden vocht tegenkomt, behandel dit dan ook als condensaat, behalve als duidelijk is dat het gaat om inwaterende lekkage. Moet je bedieningshandelingen uitvoeren zoals het bedienen van afsluiters? Doe dit volgens VWI G-42. Let op! Voor controle op sterkte en dichtheid van een leiding moet je nog rekening houden met: Is een leiding maximaal 1 werkdag uit bedrijf geweest en zijn er geen werkzaamheden aan de leiding uitgevoerd en/of verbindingen ontgraven, dan is geen beproeving nodig. Zijn er wel verbindingen opgegraven, dan deze verbindingen visueel op dichtheid controleren. Zijn er wel werkzaamheden aan de leiding zelf uitgevoerd, dan de gemaakte verbindingen visueel op dichtheid controleren. Is een leiding tussen 1 en maximaal 5 werkdagen uit bedrijf geweest, dan bepaalt de (O)IV of er een controle op dichtheid moet worden uitgevoerd. Is een leiding langer dan 5 werkdagen uit bedrijf geweest, dan moet er altijd een controle op dichtheid worden uitgevoerd. Is een leiding zelfs langer dan 1 jaar uit bedrijf geweest, dan moet er een sterkte- en dichtheidscontrole worden uitgevoerd. G-21 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 4/5

48 G-21 HD-leidingen in en uit bedrijf nemen en/of buiten bedrijf stellen Alle nieuwe leidingen moeten altijd op sterkte en dichtheid worden gecontroleerd voordat ze in bedrijf worden genomen. Let op! Als de leiding in eigendom blijft bij de netbeheerder moet deze als buiten bedrijf geregistreerd worden. Referenties VIAG NEN VWI G-22 HD- en LD-leidingen en HD-aansluitleidingen beproeven op sterkte VWI G-23 HD- en LD-leidingen en HD-aansluitleidingen beproeven op dichtheid VWI G-42 Grondafsluiters bedienen in HD- en LD-netten en aansluitleidingen VWI G-47 Werken met aardgascondensaat Mutaties (t.o.v. vorige versie) Toevoeging onder Voorbereiding werkwijze bij werkzaamheden aan aansluitleidingen G-21 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 5/5

49 G-22 HD- en LD-leidingen en HD-aansluitleidingen beproeven op sterkte Doel HD- en LD-leidingen en HD-aansluitleidingen veilig beproeven op sterkte. Toepassingsgebied Deze VWI geldt voor activiteiten die voor of door de netbeheerder worden uitgevoerd, tenzij de IV anders heeft bepaald. Opdracht en aanwijzing HD-leidingen en HD-aansluitleidingen Je krijgt de opdracht van een WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet een AVP- G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie zijn. Bij deze werkzaamheden word je door minimaal een VOP geholpen. LD-leidingen Je krijgt de opdracht van een WV G-LD netten of WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet een AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie zijn. Bij deze werkzaamheden word je door minimaal een VOP geholpen. Risico s en maatregelen In hoofdstuk 4.4 van de VIAG kun je lezen welke algemene risico s en maatregelen er zijn. Het werk in deze VWI brengt extra risico s mee: Risico: Persoonlijk letsel Maatregel: Gebruik PBM s. Risico: Explosief bezwijken van de leiding Maatregel: Beperk de maximale hoeveelheid energie in de leiding. Persoonlijke beschermingsmiddelen en veiligheidsmiddelen Persoonlijke beschermingsmiddelen Werkkleding Veiligheidshelm Veiligheidsbril Bij werkzaamheden langs de weg: reflecterende kleding G-22 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 1/4

50 G-22 HD- en LD-leidingen en HD-aansluitleidingen beproeven op sterkte Middelen Sterkte- en dichtheidsbeproevingsapparatuur Werkwijze Voorbereiding Stap 1 Je mag pas met het werk beginnen als aan de volgende voorwaarden is voldaan. Klopt er iets niet? Begin dan niet met je werk, maar bel direct de WV. Controleer of de opdracht klopt met de situatie op de werkplek. Controleer of de werkplek: voldoende ruim, droog en verlicht is. Zorg dat er kloppende tekeningen zijn. Bekijk ze. Dek leidingdelen, appendages en hulpstukken voor minimaal 95% af met grond of zand. Scherm leidingdelen, verbindingen en appendages af, die tijdens de beproeving niet zijn afgedekt. Zet onafgedekte leidingdelen, die niet trekvast zijn uitgevoerd, zo goed vast dat ze niet kunnen verplaatsen tijdens de beproeving. Uitvoering Stap 2 Stap 3 Stap 4 Sluit de meetapparatuur veilig en lekdicht aan op de leidingsectie die je gaat beproeven. Houd de aansluitleidingen zo kort mogelijk en breng zo weinig mogelijk verbindingen aan. Inspecteer de aangesloten instrumenten, leidingen en verbindingen op dichtheid. Scherm de meetapparatuur zoveel mogelijk af tegen zoninstraling, wind of andere weersinvloeden. Zorg dat onbevoegden er niet bij kunnen. In het werkplan staat aangegeven hoe je de beproeving moet uitvoeren. Dat kan met water, lucht of een inert gas: Bovengrondse leidingen die niet zijn afgeschermd, beproef je met water. Zijn ze wél afgeschermd, dan mag je ook met lucht beproeven. De meeste hogedruk-leidingen beproef je met water. Is het een 1 bar leiding? Een stalen 4 bar leiding? Of voldoet de leiding aan de voorwaarden uit tabel 1? Dan mag je ook met lucht beproeven. Bepaal de beproevingstijd en de beproevingsdruk. Gebruik tabel 2. Voor HD-aansluitleidingen met een leidinginhoud 80 liter is de beproevingsduur minimaal 5 minuten. Is de leidinginhoud > 80 liter? Gebruik dan ook tabel 2. G-22 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 2/4

51 G-22 HD- en LD-leidingen en HD-aansluitleidingen beproeven op sterkte Stap 5 Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Voer de sterktebeproeving uit. Gebruik de methode van overdrukmeting (1,5 x MOP). (MOP = Maximum Operational Pressure) Houd de druk goed in de gaten: tijdens de beproevingtijd mag de druk maximaal 10% dalen. Tijdens de beproeving mag je de leiding bijvullen. Daalt de druk tijdens de beproeving met meer dan 10%? Voer dan de sterktebeproeving opnieuw uit. Heb je de leiding met water beproefd? Verwijder dan na de test het water. Een leiding is droog als de gewichtsvermeerdering door het opgenomen water van de laatste zachte foampig minder is dan 25%. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. Beëindiging Stap 6 Als je klaar bent, doe je het volgende: Meld aan de WV dat het werk klaar is. Laat de werkplek netjes en veilig achter. Tabellen Diameter DN Pe 4 bar St 8 bar Voorwaarden sterktebeproeving 4 en 8 Bar bedrijfsdruk met lucht Binnen bebouwde kom Buiten bebouwde kom Pe 8 bar Binnen bebouwde kom Buiten bebouwde kom 100 Onbeperkt Onbeperkt < 60 m Onbeperkt 150 < 60 m Onbeperkt < 30 m < 60 m < 40 m Onbeperkt < 15 m < 40 m < 25 m < 50 m <10 m < 25 m < 15 m < 50 m < 5 m < 15 m < 10 m < 50 m < 5 m < 10 m Tabel 1: Voorwaarden sterkte beproeving 4 en 8 bar leidingen met lucht (genoemde lengtes zijn meter leidinglengte) Afwijkend van tabel 1 mag je bij afgesloten terreinen of in landbouwgrond de sterktebeproeving met lucht uit voeren als er binnen 25 meter geen bebouwing of openbare weg is. G-22 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 3/4

52 G-22 HD- en LD-leidingen en HD-aansluitleidingen beproeven op sterkte Leidingmateriaal: metaal en kunststoffen Beproevingsmethode: overdruk meting Beproevingsmedium: water, lucht of inert gas Leiding van kunststof Bedrijfsdruk 30 en 100 mbar 1 bar 4 bar 8 bar Beproevingsdruk 1 bar 2 bar 6 bar 12 bar Beproevingstijd Lucht/inert gas 0,5 uur 8 uur 24 uur 24 uur Beproevingstijd Water 0,5 uur 8 uur 24 uur 24 uur Leiding van metaal Bedrijfsdruk 30 en 100 mbar 1 bar 4 bar 8 bar Beproevingsdruk 1 bar 2 bar 6 bar 12 bar Beproevingstijd Lucht/inert gas 0,5 uur 1 uur 1 uur 1 uur Beproevingstijd Water 0,5 uur 1 uur 1 uur 1 uur Specificaties meetapparatuur Bedrijfsdruk 30 en 100 mbar 1 bar 4 bar 8 bar Meetbereik* 0-1,6 bar 0-3 bar 0-9 bar 0-16 bar Maximale meetfout 4 mbar 10 mbar 25 mbar 40 mbar Tabel 2: Beproevingstijden en drukken * Het meetbereik mag de maximale waarden overschrijden, mits voldaan wordt aan de maximale meetfout. Let op! De beproevingsapparatuur moet aan de volgende voorwaarden voldoen: De meetapparatuur kan de beproevingsdruk weerstaan. Manometers voldoen aan EN 837-1, EN en EN en hebben een geldig kalibratiecertificaat. De compressor of pompinstallatie moet aan de volgende voorwaarden voldoen: Hij is krachtig genoeg om de beproevingsdruk te leveren en heeft een geschikte manometer. Slangen en koppelingen zijn geschikt voor het beproevingsmedium (water, lucht of inert gas) en de druk. Tussen de compressor en de leiding, die je gaat beproeven, zit een olie- en waterscheider. Ga je een kunststofleiding beproeven? Dan mag de temperatuur van het beproevingsmedium (water, lucht of inert gas) maximaal 40 ºC zijn. Is het medium warmer? Dan moet je het koelen. Referenties VIAG NEN Mutaties (t.o.v. vorige versie) Bij Aanwijzing voor HD-(aansluit)leidingen AVP G-LD netten toegevoegd. G-22 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 4/4

53 G-23 HD- en LD-leidingen en HD-aansluitleidingen beproeven op dichtheid Doel HD- en LD-leidingen en HD-aansluitleidingen veilig beproeven op dichtheid. Toepassingsgebied Deze VWI geldt voor activiteiten die voor of door de netbeheerder worden uitgevoerd, tenzij de IV anders heeft bepaald. Opdracht en aanwijzing HD-leidingen Je krijgt de opdracht van een WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet een AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie zijn. Bij deze werkzaamheden word je door minimaal een VOP geholpen. LD-leidingen Je krijgt de opdracht van een WV G-LD netten of WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet een AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie zijn. Bij deze werkzaamheden word je door minimaal een VOP geholpen. Risico s en maatregelen In hoofdstuk 4.4 van de VIAG kun je lezen welke algemene risico s en maatregelen er zijn. Persoonlijke beschermingsmiddelen en veiligheidsmiddelen Persoonlijke beschermingsmiddelen Werkkleding Veiligheidshelm Veiligheidsbril Bij werkzaamheden langs de weg: reflecterende kleding Middelen Sterkte- en dichtheidsbeproevingsapparatuur met een registrerende meter G-23 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 1/8

54 G-23 HD- en LD-leidingen en HD-aansluitleidingen beproeven op dichtheid Werkwijze Voorbereiding Stap 1 Je mag pas met het werk beginnen als aan de volgende voorwaarden is voldaan. Klopt er iets niet? Begin dan niet met je werk, maar bel direct de WV. Controleer of de opdracht klopt met de situatie op de werkplek. Controleer of de werkplek: voldoende ruim, droog en verlicht is. Controleer op risico s. Neem de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen. Zorg dat er kloppende tekeningen zijn. Lees ze. In het werkplan staat aangegeven hoe je de beproeving(en) moet uitvoeren: met een overdrukmeting met een verschildrukmeting of visuele inspectie (afsoppen). Kijk ook in het werkplan of de dichtheidsbeproeving met lucht of inert gas uitgevoerd moet worden. Ga je een overdrukmeting of een verschildrukmeting uitvoeren? Controleer dan of de leiding al op sterkte is beproefd. Tijdens de dichtheidsbeproeving mogen alleen personen, die met de beproeving te maken hebben, in de directe omgeving zijn. Ze moeten op een veilige plek staan. Zorg dat andere personen de sleuf en directe omgeving van de leidingsectie verlaten hebben. Dek leidingdelen, appendages en hulpstukken voor 100% geheel af met grond of zand. Is dit niet mogelijk, scherm dan de niet afgedekte delen in overleg met de netbeheerder af om invloed van temperatuursveranderingen op de resultaten van de meting te voorkomen. Zet onafgedekte leidingdelen, die niet trekvast zijn uitgevoerd, zó goed vast dat ze niet kunnen verplaatsen tijdens de beproeving. Let op! Gebruik bij voorkeur digitale dichtheidsbeproevingsapparatuur die automatisch corrigeert voor veranderingen in de grondtemperatuur en de atmosferische druk. Gebruik je andere dichtheidsbeproevingsapparatuur? Dan moet je zelf correcties uitvoeren. Kijk in de bijlage (punt 1.2) hoe je dat moet doen. Je mag de visuele inspectiemethode (afsoppen) alleen gebruiken bij: montageverbindingen (verbindingen tussen de nieuwe en bestaande leiding) saneringswerkzaamheden waarbij de werkmethode Gas meenemen wordt gebruikt reparaties/ herstelwerkzaamheden verbindingen in meet- en regelstations. Als de dichtheidsbeproeving klaar is en de leiding is in bedrijf genomen, dan moet er binnen 3 maanden een bovengrondse lekdetectie worden uitgevoerd. G-23 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 2/8

55 G-23 HD- en LD-leidingen en HD-aansluitleidingen beproeven op dichtheid Uitvoering Voer stap 2A, stap 2B of stap 2C uit. Stap 2A Dichtheidsbeproeving volgens de verschildruk- of overdrukmethode voor HD- en LD-leidingen en HD-aansluitleidingen met leidinginhoud > 0,157 m 3. Gebruik je de verschildruktmethode? Dek dan het referentievat op dezelfde manier met grond of zand af als de leidingsectie die je gaat beproeven. Zo zijn de temperatuurveranderingen van de leiding dezelfde als die van het referentievat. Zorg dat de inhoud van het referentievat ten minste 1500 keer de inhoud van de verbindingsslang is tussen het referentievat en de verschildrukmeter. Gebruik je de overdrukmethode? Meet de grondtemperatuur op een plaats die dezelfde temperatuur heeft als het beproevingsmedium (lucht of inert gas). Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Koppel de leidingsectie die je gaat beproeven, los van de bestaande gasvoerende leiding. Je mag ook een steekflens gebruiken. Sluit de leidingsectie af. Gebruik eindkappen of flenzen die sterk genoeg zijn voor de beproevingsdruk. Zijn er afsluiters in de leidingsectie die je gaat beproeven? Open ze. Maak aansluitmogelijkheden voor het beproevingsmedium en voor de meetapparatuur. Sluit de meetapparatuur veilig en lekdicht aan op de leidingsectie die je gaat beproeven. Houd de aansluitleidingen zo kort mogelijk en breng zo weinig mogelijk verbindingen aan. Inspecteer de aangesloten instrumenten, leidingen en verbindingen op dichtheid. Scherm de meetapparatuur zoveel mogelijk af tegen zoninstraling, wind of andere weersinvloeden. Zorg dat onbevoegden er niet bij kunnen. Breng de leidingsectie, en een eventueel referentievat, op de beproevingsdruk en koppel de compressor/pomp los. Meet regelmatig de druk van het beproevingsmedium. Als de druk van het beproevingsmedium gedurende 30 minuten niet meer dan 3 mbar verandert, kun je de beproeving starten. Dit stabiliseren kan soms wel 24 uur duren afhankelijk van inhoud, buisdiameter, luchttemperatuur van de compressor, beproevingsdruk enz. Start de dichtheidsbeproeving. Gebruik je de verschildrukmethode? Meet de grondtemperatuur. Doe dat voordat je begint én als je klaar bent met de drukbeproeving. Schrijf de temperatuur op. Onderbreek de verbinding tussen de leidingsectie en het referentievat door tussenschakeling van een registrerende drukverschilmanometer op het moment dat de temperatuur en druk in de leidingsectie en het referentievat niet meer verandert. Gebruik je de overdrukmeetmethode? Meet de grondtemperatuur én de atmosferische druk. Doe dat voordat je begint én als je klaar bent met de drukbeproeving. Schrijf de temperatuur en druk op. Beproef de leidingsectie op dichtheid. Meet, registreer en beoordeel de stabiliteit van de druk in de leidingsectie. Kijk in de bijlage (punt 1.1) hoe lang je moet beproeven. Beoordeel het resultaat van de beproeving: Bepaal de opgetreden drukverandering gedurende de werkelijke beproevingsduur, waarbij je zo nodig rekening houdt met eventueel opgetreden veranderingen in de grondtemperatuur en/of de atmosferische druk. Als je gebruik maakt van digitale apparatuur, die daarop automatisch corrigeert, hoef je dat zelf niet meer te doen. Als je van andere apparatuur gebruik maakt, moet je de gemeten drukdaling wel zelf corrigeren. Kijk in bijlage (punt 1.2) hoe je dan de werkelijke drukdaling moet uitrekenen. Is de (automatisch) gecorrigeerde drukdaling kleiner dan de waarde van het beproevingscriterium? Dan wordt de leidingsectie als gasdicht beschouwd. G-23 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 3/8

56 G-23 HD- en LD-leidingen en HD-aansluitleidingen beproeven op dichtheid Is de (automatisch) gecorrigeerde drukdaling groter dan de waarde van het beproevingscriterium, maar niet groter dan 1,5 x de waarde ervan? Beproef dan 2x zo lang. Is de drukdaling na deze verlengde beproeving kleiner dan de herberekende waarde van het beproevingscriterium (= 2 x de waarde van het oorspronkelijk beproevingscriterium), dan wordt de leidingsectie als gasdicht beschouwd. Is de (automatisch) gecorrigeerde drukstijging 3 mbar, dan mag de leiding als gasdicht worden beschouwd. Is de (automatisch) gecorrigeerde drukstijging > 3 mbar, dan moet je de drukbeproeving opnieuw uitvoeren. In alle andere gevallen is beproefde leidingsectie niet gasdicht. Ga je de beproefde leidingsectie in bedrijf nemen? Volg hiervoor de bedrijfsinstructies van de desbetreffende netbeheerder. Hef de genomen veiligheidsmaatregelen op. Stap 2B Dichtheidsbeproeving volgens de overdrukmethode voor HD-aansluitleidingen, die niet aangesloten zijn op de hoofdleiding én de leidinginhoud m 3 is. Breng de leidingsectie op de beproevingsdruk (zie tabel 2 in de bijlage) en koppel de compressor/pomp los. Meet regelmatig de druk van het beproevingsmedium. Als de druk van het beproevingsmedium gedurende 30 minuten niet meer dan 3 mbar verandert, kun je de beproeving uitvoeren. Is de gebruikte manometer niet geschikt om 3 mbar drukverschil te registreren, dan mag er gedurende 30 minuten geen zichtbaar drukverschil zijn. Beproef de leiding op dichtheid volgens de overdrukmethode. Kijk in tabel 3 in de bijlage hoe lang de beproevingstijd minimaal moet zijn. Zorg dat de temperatuur van het beproevingsmedium constant blijft, zodat de meting van de grondtemperatuur nu niet nodig is. Beschouw de HD-aansluitleiding als lekdicht, wanneer er geen zichtbare drukdaling optreed tijdens de beproevingstijd. Bij een manometer met een afleesnauwkeurigheid 3 mbar is een drukdaling van maximaal 3 mbar toegestaan. Hef de genomen veiligheidsmaatregelen op Opmerking: Door een praktische werkwijze te hanteren, wijkt deze methode af van de norm NEN De duur van de dichtheidsbeproeving is langer dan de norm feitelijk voorschrijft. Stap 2C Dichtheidsbeproeving volgens de visuele inspectiemethode Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Controleer of je bij de verbindingen in de leidingsectie kunt komen en of : ze niet beschadigd zijn. er geen vet, verf, bekleding, bescherming of andere belemmeringen op zit. Gebruik een lekzoekmiddel dat door de gasnetbeheerder is goedgekeurd. Voer de dichtheidsbeproeving uit met aardgas. Gebruik de bedrijfsdruk van het deelnet waaraan de leiding die je gaat beproeven, zal worden gekoppeld. Laat de leidingsectie die je gaat beproeven onder netdruk brengen. Controleer de gasdichtheid van de verbindingen gedurende 5 minuten na het aanbrengen van het lekzoekmiddel. De leidingsectie is gasdicht als je geen lekkage ziet. Ben je klaar bent met de dichtheidscontrole? Haal de lekzoekvloeistof weg door de leiding schoon te spoelen met water. Hef de genomen veiligheidsmaatregelen op. G-23 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 4/8

57 G-23 HD- en LD-leidingen en HD-aansluitleidingen beproeven op dichtheid Beëindiging Stap 3 Als je klaar bent, doe je het volgende: Meld aan de WV dat het werk klaar is. Laat de werkplek netjes en veilig achter. Let op! De compressor of pompinstallatie moet voldoen aan een aantal voorwaarden: Hij is krachtig genoeg om de beproevingsdruk te leveren en heeft een geschikte manometer. Slangen en koppelingen zijn geschikt voor het beproevingsmedium (lucht of inert gas) en de druk. Ga je een kunststofleiding beproeven? Dan mag de temperatuur van het beproevingsmedium (lucht of inert gas) maximaal 40 ºC zijn. Is het medium warmer? Dan moet je het koelen. De beproevingsapparatuur moet aan de volgende voorwaarden voldoen: De meetapparatuur kan de beproevingsdruk weerstaan. Manometers hebben een geldig kalibratie-certificaat. Zie tabel 2 in de bijlage voor aanbevolen waarden van de beproevingsdruk voor de verschillende deelnetten. Zie de tabellen 4 en 5 in de bijlage voor aanbevolen waarden van de specificaties van de drukmeetinstrumenten. Referenties VIAG NEN VWI G-20 LD-leidingen in en uit bedrijf nemen en/of buiten bedrijf stellen VWI G-21 HD-leidingen in en uit bedrijf nemen en/of buiten bedrijf stellen Mutaties (t.o.v. vorige versie) Bij Aanwijzing voor HD-leidingen AVP G-LD netten toegevoegd. Stap 1 is dichtheidsbeproeving met water nu uitgesloten. G-23 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 5/8

58 G-23 HD- en LD-leidingen en HD-aansluitleidingen beproeven op dichtheid Bijlagen Bijlage 1 - Technische uitwerking van de drukbeproeving 1. Hoofdleidingen: drukbeproeving volgens de overdruk- of verschildrukmethode 1.1 Voorbereiding Voer de drukbeproeving uit met lucht of inert gas. Bepaal achtereenvolgens: 1e. het kleinst afleesbare drukverschil van de beproevingsmanometer (R) 2e. de meetkundige inhoud van de te beproeven leidingsectie (I) 3e. de minimum beproevingsduur (t min ) volgens: t min = I. MOP. R / P w. Q l t min = minimum beproevingstijd [h] I = inhoud van de te beproeven leidingsectie [m3] MOP = maximale bedrijfsdruk (absolute waarde) [(m)bar (abs)] p w = beproevingsdruk (absolute waarde) [(m)bar (abs)] R = het kleinst afleesbare drukverschil van de beproevingsmanometer [mbar] Q l = grenswaarde van de lekgrootte [dm3(n)/h] De waarden van de MOP en de maximaal toelaatbare beproevingsdruk voor de onderscheiden deelnetten, staat in Tabel 1. Voor aanbevolen waarden van de beproevingsdruk zie punt 3 van deze bijlage. Deelnet 30 mbar 100 mbar 1 bar 4 bar 8 bar MOP [bar (abs)] 1,03 1, P w Beproevingsdruk [bar (abs)] 1,2 1, Tabel 1: Maximale bedrijfdruk en maximale beproevingsdrukken De kleinste waarde die voor R in de bovenstaande formule mag worden ingevuld is 3 mbar, ook als je op de beproevingsmanometer kleinere drukverschillen kunt aflezen. Als grenswaarde van de lekgrootte Q l voor HD- en LD-leidingen en HD-aansluitleidingen (leidinginhoud 0,15 m 3 ) geldt 5 dm 3 /h. De waarde die met de bovenstaande formule voor t min is berekend, mag niet kleiner zijn dan 0,083 uur (5 minuten). Als de uitkomst kleiner is dan deze waarde geldt: t min = 0,083 uur Het is ook mogelijk de beproevingstijd te bepalen met een rekentool. Via de link is deze Dichtheidsbeproevingtool als zip-bestand te downloaden. Het gebruik van deze tool wijst zichzelf. 1.2 Beoordeling Bepaal de werkelijke beproevingstijd (t werk ). Bepaal het beproevingscriterium (Δp max = maximaal toelaatbare drukdaling) in mbar volgens: p max = t werk / t min R G-23 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 6/8

59 G-23 HD- en LD-leidingen en HD-aansluitleidingen beproeven op dichtheid Bepaal de opgetreden verandering van de absolute druk in de beproefde leidingsectie in mbar volgens: p = (p w,aanvang - p w,eind) 1000 (p w in bar) p = (p w,aanvang - p w,eind) (p w in mbar)als de beproeving is uitgevoerd volgens de overdrukmethode en de waarde van p w is gemeten als overdruk van het beproevingsmedium, dient de meetwaarde gecorrigeerd te worden voor de eventueel opgetreden verandering in de atmosferische druk volgens: p corr = p + (p amb,aanvang - p amb,eind) Als de beproeving is uitgevoerd volgens de overdrukmethode, moet de opgetreden verandering van de absolute druk in de leidingsectie aanvullend gecorrigeerd worden voor een eventueel opgetreden verandering in de temperatuur (T in C) van het beproevingsmedium, volgens: p corr,aanv = p corr + p w,aanvang (Teind - Taanvang) / (273 + Taanvang) 1000 (p w in bar) p corr,aanv = p corr + p w,aanvang (Teind - Taanvang) / (273 + Taanvang) (p w in mbar) 2. Beproevingsdruk, aanbevolen waarden Deelnet 30/100 mbar 1 bar 4 bar kunststof p w [mbar/bar overdruk] p w [mbar/bar absoluut] 1, Tabel 2: Bepaal de aanbevolen beproevingsdruk 3. Bepalen beproevingstijd voor niet aangesloten HD-aansluitleidingen én leidinginhoud < 0,15 m 3. Afleesbaarheid/ resolutie in mbar Inhoud in liters (dm 3 ) , > 13,1 26, > 26,3 39, > 39,4 78, > 78,8 118, > 118, Tabel 3: Bepaling beproevingstijd in minuten 4. Specificaties drukmeetinstrumenten, aanbevolen waarden 8 bar metaal Deelnet 30/100 mbar 1 bar 4 bar 8 bar Meetbereik [mbar/bar] 250 1, Nauwkeurigheid Kleinst afleesbaar drukverschil Shift [mbar] [% meetbereik] [mbar/k] [% meetbereik/k] 2 0,6 4 0, , ,25 [mbar] ,1 0,04 0,6 0,04 2,5 0,04 Temperatuursensor [ o K] 0,1 0,1 0,1 0,1 Tabel 4: Bepaal de meetspecificaties (manometer/drukopnemer overdruk of absolute druk) 4 0,04 G-23 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 7/8

60 G-23 HD- en LD-leidingen en HD-aansluitleidingen beproeven op dichtheid Deelnet 30/100 mbar 1 bar 4 bar 8 bar Meetbereik [mbar] Nauwkeurigheid Kleinst afleesbaar drukverschil Shift [mbar] [% meetbereik] [mbar/k] [% meetbereik/k] [mbar] 0,2 0,2 0,2 0,2 0,04 0,04 Temperatuursensor [ o K] 0,1 0,1 0,1 0,1 0,04 0,04 Tabel 5: Bepaal de meetspecificaties (manometer/drukopnemer differentiaaldruk) 1 1 0,04 0, ,04 0,04 G-23 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 8/8

61 G-24 Gasblazen in LD-leidingen plaatsen en verwijderen Doel Veilig gasblazen in LD-leidingen plaatsen en verwijderen. Toepassingsgebied Deze VWI geldt voor activiteiten die voor of door de netbeheerder worden uitgevoerd, tenzij de IV anders heeft bepaald. Opdracht en aanwijzing Je krijgt de opdracht van een WV G-LD netten of WV G-netten of WV G-distributie, via een bedieningsplan. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet een AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie zijn. Bij deze werkzaamheden word je door minimaal een VOP geholpen. Risico s en maatregelen In hoofdstuk 4.4 van de VIAG kun je lezen welke algemene risico s en maatregelen er zijn. Het werk in deze VWI brengt extra risico s mee: Risico: Geblokkeerde vluchtwegen Maatregel: Zorg dat je vluchtwegen kunt gebruiken. Persoonlijke beschermingsmiddelen en veiligheidsmiddelen Persoonlijke beschermingsmiddelen Antistatische en vlamvertragende werkkleding Veiligheidsmiddelen Stofbril Bij werkzaamheden langs de weg: reflecterende kleding Gassignaleringsapparatuur met akoestisch en optisch signaal Gasconcentratiemeter, 100% aardgas Brandblusser (klasse A/B/C) van minimaal 6 kg Blusdeken Middelen Antistatische slang Apparatuur om gasblazen gasloos te plaatsen G-24 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 1/3

62 G-24 Gasblazen in LD-leidingen plaatsen en verwijderen Werkwijze Voorbereiding Stap 1 Je mag pas met het werk beginnen als aan de volgende voorwaarden is voldaan. Klopt er iets niet? Begin dan niet met je werk, maar bel direct de WV. Controleer of het bedieningsplan klopt met de situatie op de werkplek. Kleine netuitbreidingen (leidingdiameter DN 100, één blaas en één ontluchtingspunt) kunnen op basis van een mondeling bedieningsplan worden uitgevoerd. Controleer of de werkplek: voldoende ruim, droog en verlicht is. voldoende geventileerd wordt. Controleer op risico s. Neem de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen. Zorg dat er kloppende tekeningen zijn. Bekijk ze. Blijf de hele tijd de gasconcentratie meten. Als je een gasconcentratie meet > 10% LEL, verlaat dan direct de werkplek. Geef het door aan de WV. Neem aanvullende veiligheidsmaatregelen als gasblazen om technische redenen niet gasloos geplaatst kunnen worden. Deze staan in het werkplan beschreven. Bereid de werkzaamheden goed voor zodat de onderbrekingstijd zo kort mogelijk is. Zorg dat je altijd afdichtingstoppen en/of eindkappen binnen handbereik hebt. Deze gebruik je om snel het open buiseinde af te stoppen als een blaas langzaam leegloopt. Daarna kun je de blaas veilig verwisselen. Controleer de dichtheid van de gasblazen. Gebruik de handleiding van de fabrikant erbij. Controleer de gasblazen op eventuele beschadigingen. Beschadigde gasblazen mag je niet gebruiken. Controleer of de manometer goed werkt. Zorg dat je altijd een reserveblaas en een reservelans binnen handbereik hebt. Houd toezicht op de blazen. Kun je dit niet zelf doen, vraag dan hulp aan minimaal een VOP. Houd rekening met de volgende voorwaarden: Een bypass moet je gasloos plaatsen en verwijderen. Je mag alleen buiten de gevarenzone, dus 10% LEL en buiten de zone aangegeven in de warmtebelastingtabel, tijdelijke afsluitmiddelen plaatsen. Bij hoofdleidingen met een nominale diameter DN 150 moet je twee gasblazen in serie plaatsen, tenzij de gasblazen een QA-keurmerk van Gastec hebben. Dan mag met één gasblaas volstaan worden. Bij hoofdleidingen met een nominale diameter van > DN 300 is, moet je altijd twee gasblazen in serie plaatsen. De twee buitenste gasblazen moet je als eerste gasloos plaatsen en ook weer als laatste verwijderen. De twee binnenste gasblazen moeten van dezelfde kwaliteit te zijn. Let op! Ga je blazen zetten in gietijzeren leidingen, houd er dan rekening mee dat de blazen ver genoeg (bij voorkeur in de volgende buislengte van de te knippen leiding) worden geplaatst. Ga je blazen zetten in kunststof leidingen met niet-trekvaste verbindingen, houd er dan rekening mee dat verbindingen voor de blaas kunnen uitschuiven. Zorg er daarom voor dat verbindingen niet kunnen uitschuiven door gasblazen, bij voorkeur, niet in (korte) passtukken te plaatsen of door aanvullende maatregelen te treffen. G-24 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 2/3

63 G-24 Gasblazen in LD-leidingen plaatsen en verwijderen Uitvoering Stap 2 Controleer de buisdiameter en kies de juiste diameter van de boor / frees, BG-opzetstukken en gasblazen. Gebruik de handleiding van de fabrikant erbij. Vraag bij het meldpunt toestemming om met de werkzaamheden te beginnen. Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Plaats de eerste gasblaas, zoals in het bedieningsplan aangegeven staat, volgens handleiding van de fabrikant. Meet de druk aan beide zijden van de eerste blaas. Plaats daarna de andere buitenste gasblaas. Maak het leidingdeel tussen de gasblazen drukloos. Gebruik VWI G-20. Plaats, als dat nodig is, de tweede blazen in het drukloze deel. Zorg dat er genoeg tussenruimte is tussen de blazen en de plaats van werkzaamheden. Bewaak de netdruk en de druk in de blazen tijdens de werkzaamheden. Voer de overige werkzaamheden uit achter deze tijdelijke afsluitmiddelen. De ploegleider moet de hele tijd op deze werkplek aanwezig zijn en er moet zonder onderbreking doorgewerkt worden. Vraag bij het meldpunt weer toestemming om met het verwijderen van de gasblazen te beginnen. Verwijder de gasblazen op volgorde zoals in het bedieningsplan aangegeven is.. Ontlucht volgens VWI G-20, tot de gasconcentratie weer 100% aardgas is. Controleer verbindingen en appendages op dichtheid. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. Beëindiging Stap 3 Als je klaar bent, doe je het volgende: Meld aan de WV dat het werk klaar is. Laat de werkplek netjes en veilig achter. Referenties VIAG VWI G-20 LD-leidingen in en uit bedrijf nemen en/of buiten bedrijf stellen Mutaties (t.o.v. vorige versie) Geen G-24 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 3/3

64 G-25 HD-leidingen stoppelen Doel HD-leidingen veilig stoppelen. Toepassingsgebied Deze VWI geldt voor activiteiten die voor of door de netbeheerder worden uitgevoerd, tenzij de IV anders heeft bepaald. Opdracht en aanwijzing Je krijgt de opdracht van een WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan. De WV houdt voortdurend toezicht. Een gespecialiseerde medewerker of bedrijf voert het stoppelen uit (mogelijk medewerker(s) zonder VIAG-aanwijzing). Je moet een AVP G-netten of AVP G-distributie zijn om de bijbehorende gastechnische werkzaamheden en bedieningshandelingen uit te voeren. Bij deze werkzaamheden word je door minimaal een VOP geholpen. Risico s en maatregelen In hoofdstuk 4.4 van de VIAG kun je lezen welke algemene risico s en maatregelen er zijn. Het werk in deze VWI brengt extra risico s mee: Risico: Geblokkeerde vluchtwegen Maatregel: Zorg dat je vluchtwegen kunt gebruiken. Risico: Brand en/of explosiegevaar Maatregel: Gebruik geen ontstekingsbronnen op of in de omgeving van de werkplek. Plaats verbodsborden Open vuur verboden. Risico: Aanwezigheid van aardgascondensaat Maatregel: Gebruik de extra PBM s die in VWI G-47 staan Persoonlijke beschermingsmiddelen en veiligheidsmiddelen Persoonlijke beschermingsmiddelen Antistatische en vlamvertragende werkkleding Bij werkzaamheden langs de weg: reflecterende kleding Veiligheidsmiddelen Gassignaleringsapparatuur met akoestisch en optisch signaal Gasconcentratiemeter, 100% aardgas Brandblusser (klasse A/B/C) van minimaal 6 kg Blusdeken G-25 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 1/3

65 G-25 HD-leidingen stoppelen Werkwijze Voorbereiding Stap 1 Je mag pas met het werk beginnen als aan de volgende voorwaarden is voldaan. Klopt er iets niet? Begin dan niet met je werk, maar bel direct de WV. Controleer of de opdracht klopt met de situatie op de werkplek. Controleer of de werkplek: voldoende ruim, droog en verlicht is. voldoende geventileerd wordt. Controleer op risico s. Neem de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen. Zorg dat er kloppende tekeningen zijn. Bekijk ze. Blijf de hele tijd de gasconcentratie meten. Als je een gasconcentratie meet > 10% LEL, verlaat dan direct de werkplek. Geef het door aan de WV. Controleer of er een bedieningsplan is. Controleer of er in het werkplan een noodplan zit. In dit noodplan zijn de alternatieve mogelijkheden beschreven die nodig zijn bij onverwachte gebeurtenissen. Uitvoering Stap 2 Koppel de Kathodische Bescherming (KB) af als dat nodig is. Doe dat volgens de bedrijfsinstructies. Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Laat de laswerkzaamheden uitvoeren volgens VWI G-28 of VWI G-29. Controleer de gemaakte verbindingen. Gebruik hiervoor VWI G-22 en VWI G-23. Vraag het meldpunt toestemming om met het werk te beginnen en plaats de stoppels. Doe dat in de volgorde die in het werkplan staat. Lever het leidingdeel, waaraan je moet werken, gasloos op. Maak een elektrische geleidende verbinding met de aarde, als dat nodig is voor het onderbreken van de gasleiding. Laat de geplande werkzaamheden aan de gasleiding uitvoeren. Vraag het meldpunt weer toestemming om met het verwijderen van de stoppels te beginnen. Ontlucht het leidingdeel waar aan gewerkt is en verwijder de overige stoppelapparatuur. Doe dat in de volgorde die in het werkplan staat. Controleer de verbindingen en appendages op dichtheid. Herstel de buisbekleding volgens de bedrijfsinstructies. Sluit, als je deze eerder hebt afgekoppeld, de KB weer aan volgens de bedrijfsinstructies. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. G-25 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 2/3

66 G-25 HD-leidingen stoppelen Beëindiging Stap 3 Als je klaar bent, doe je het volgende: Meld aan de WV dat het werk klaar is. Laat de werkplek netjes en veilig achter. Let op! Is er in het verleden aardgascondensaat aangetroffen? Werk dan volgens VWI G-47. Is het niet bekend of er aardgascondensaat aanwezig is? Houd dan rekening met het risico dat je toch aardgascondensaat tegenkomt. Als je tijdens je werkzaamheden vocht tegenkomt, behandel dit dan ook als aardgascondensaat, behalve als duidelijk is dat het gaat om inwaternde lekkage. Referenties VIAG VWI G-22 HD- en LD-leidingen en HD-aansluitleidingen beproeven op sterkte VWI G-23 HD- en LD-leidingen en HD-aansluitleidingen beproeven op dichtheid VWI G-28 Aftakhulpstukken lassen op PE in bestaande HD- en LD-netten VWI G-29 Aftakhulpstukken lassen op staal in bestaande HD- en LD-netten VWI G-47 Werken met aardgascondensaat Mutaties (t.o.v. vorige versie) Geen G-25 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 3/3

67 G-27 PE-leidingen en aansluitleidingen knevelen in HD- en LDnetten Doel Veilig PE-leidingen en aansluitleidingen knevelen in HD- en LD-netten. Toepassingsgebied Deze VWI geldt voor activiteiten die voor of door de netbeheerder worden uitgevoerd, tenzij de IV anders heeft bepaald. Opdracht en aanwijzing HD-netten en -aansluitleidingen Je krijgt de opdracht van een WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan. Bij werkzaamheden aan HD-netten houdt de WV voortdurend toezicht. Bij werkzaamheden aan HD-aansluitleidingen bepaalt de WV de mate van toezicht. Je moet een AVP G-netten of AVP G-distributie zijn. Bij deze werkzaamheden word je door minimaal een VOP geholpen. LD-netten Je krijgt de opdracht van een WV G-LD netten of WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet een AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie zijn. Bij deze werkzaamheden word je door minimaal een VOP geholpen. LD-aansluitleidingen Je krijgt de opdracht van een WV G-LD netten of WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan of raamopdracht. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet een VP G-LD of AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie zijn. Bij deze werkzaamheden word je door minimaal een VOP geholpen. Risico s en maatregelen In hoofdstuk 4.4 van de VIAG kun je lezen welke algemene risico s en maatregelen er zijn. Persoonlijke beschermingsmiddelen en veiligheidsmiddelen Persoonlijke beschermingsmiddelen Antistatische en vlamvertragende werkkleding Bij werkzaamheden langs de weg: reflecterende kleding G-27 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 1/4

68 G-27 PE-leidingen en aansluitleidingen knevelen in HD- en LDnetten Veiligheidsmiddelen Gassignaleringsapparatuur met akoestisch en optisch signaal Gasconcentratiemeter, 100% aardgas Blusdeken Brandblusser (klasse A/B/C) van minimaal 6 kg Werkwijze Voorbereiding Stap 1 Je mag pas met het werk beginnen als aan de volgende voorwaarden is voldaan. Klopt er iets niet? Begin dan niet met je werk, maar bel direct de WV. Controleer of de opdracht klopt met de situatie op de werkplek. Controleer of de werkplek: voldoende ruim, droog en verlicht is. voldoende geventileerd wordt. Controleer op risico s. Neem de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen. Zorg dat er kloppende tekeningen zijn. Bekijk ze. Blijf de hele tijd de gasconcentratie meten. Als je een gasconcentratie meet > 10% LEL, verlaat dan direct de werkplek. Geef het door aan de WV. Controleer of het bedieningsplan klopt met de situatie op de werkplek. Voor LDaansluitleidingen heb je geen bedieningsplan nodig Controleer de PE-generatie van de buis. Als dat niet bekend is, ga dan uit van 1e generatie PE. Controleer of je knevelapparatuur bij je hebt die speciaal hiervoor ontworpen is. Houd rekening met de volgende voorwaarden: Bij het knevelen van een leiding > DN 50 of een bedrijfsdruk 1 bar moet de buis op twee plaatsen worden gekneveld. Ventileer het leidingdeel tussen de knevelplaatsen door eventueel lekgas op een gecontroleerde wijze af te voeren (affakkelen of afblazen). Bij het knevelen van een leiding DN 50 en een bedrijfsdruk 200 mbar hoeft de buis maar op één plaats te worden gekneveld. Bij een buitentemperatuur lager dan 0 C en bij 1e generatie PE-buis mag je alleen in noodgevallen knevelen. De WV neemt hierover de beslissing. Knevelen van LD-aansluitleidingen DN 50 kan via raamopdracht. In alle andere gevallen uitsluitend via een werkplan. Uitvoering Stap 2 Stap 3 Bepaal de plaats van de knevel: De afstand tot verbindingen moet tenminste 3 x DN zijn. De afstand tot andere knevelpunten moet tenminste 6 x DN zijn. Bepaal de wanddikte van de buis die je gaat knevelen. Als je de wanddikte niet kunt aflezen op tekeningen of de opschriften op de leiding, voer dan een ultrasone wanddiktemeting uit. G-27 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 2/4

69 G-27 PE-leidingen en aansluitleidingen knevelen in HD- en LDnetten Stap 4 Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Stel de knevelapparatuur in: Leidingen met DN 50 mag je met handbediend gereedschap knevelen. Leidingen met > DN 50 moet je met hydraulisch bediend gereedschap knevelen. Vraag bij het meldpunt toestemming om met het knevelen te beginnen. Als je een aansluitleiding gaat knevelen is er geen toestemming van het meldpunt nodig. Zoek in tabel 1 op hoe snel je het knevelapparaat moet dichtdrukken en openen. In tabel 2 en 3 zoek je op welke schijven/ringen bij welke buisdiameter en SDR-klasse horen. Plaats de knevels in de volgorde die in het werkplan staat. Maak het leidingdeel, waar je aan moet werken, drukloos. Controleer dat er geen drukopbouw plaatsvindt of kan plaatsvinden. Houd toezicht op de knevels. Kun je dit niet zelf doen,vraag het dan aan minimaal een VOP. Voer de overige werkzaamheden uit. Vraag bij het meldpunt weer toestemming om de eerste knevel te mogen verwijderen. Ontlucht het leidingdeel waar je aan gewerkt hebt en verwijder de andere knevels. Controleer de verbindingen en appendages op dichtheid. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. Beëindiging Stap 5 Als je klaar bent, doe je het volgende: Heb je gewerkt via een werkplan? Meld dan aan de WV dat het werk klaar is. Heb je gewerkt via een raamopdracht? Lever het werk dan op volgens de bedrijfsafspraken. Laat de werkplek netjes en veilig achter. Let op! Leidingmateriaal moet binnen één jaar worden vervangen als het: 1e generatie PE is. is gekneveld bij een buitentemperatuur lager dan 0 C langer dan 24 uur is gekneveld. Openen knevelapparaat Als je knevels te snel opent, heeft dat een negatieve invloed op de restlevensduur van de buis. Als je de knevelapparatuur verwijdert, moet de buis vanzelf zijn oude vorm weer aannemen. Je mag de buis niet helpen om weer in de oude vorm terug te komen, door bijvoorbeeld met rondingklemmen te werken. Knevelfactor Is de verhouding tussen de onderlinge afstand van de drukrollen en de wanddikte van de PE-buis. Een knevelfactor van 80% betekent dat de leiding met enige kracht wordt samengeperst. De onderlinge afstand tussen de drukrollen is kleiner dan 2x de opgetelde wanddikte. De wand wordt dus 20% ingedrukt. L= (2 x WD) x knevelfactor/100% (in mm). L = onderlinge afstand tussen de drukrollen van het knevelapparaat (in mm). Generaties PE-buizen: 1e generatie PE-buis is gemaakt van PE-50 of PE-63 en werd gebruikt tot e en 3e generatie PE-buis is gemaakt van PE-80 of PE-100 en wordt gebruikt vanaf De aanduiding staat op de buiswand. G-27 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 3/4

70 G-27 PE-leidingen en aansluitleidingen knevelen in HD- en LDnetten Tabellen Buitendiameter leiding (mm) Minimum drukroldiameter (mm) Knevelfactor (%) Snelheid sluiten (mm/min) D < 51 < < D < 51 < < D < 51 < 13 Snelheid openen (mm/min) Tabel 1: Drukroldiameter, knevelfactor en knevelsnelheid Altijd minimaal 1 minuut Altijd minimaal 1 minuut Diameter PE (mm) Wanddikte(mm) SDR 17, Tabel 2: Afstand-schijvenringen op knevelapparaat knevelfactor 80% (SDR 17,6) Buitendiameter PE (mm) Wanddikte WD (mm) SDR Dikte schijven/ringen (mm) 2 x wanddikte x 80% Dikte schijven / ringen (mm) 2 x wanddikte x 80% Tabel 3: Standard Dimension Ratio (SDR): de verhouding tussen de buitendiameter van de buis en de wanddikte (SDR) Referenties VIAG NEN Mutaties (t.o.v. vorige versie) Stap 4 toegevoegd dat bij knevelen aansluitleiding geen toestemming meldpunt nodig is. G-27 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 4/4

71 G-28 Aftakhulpstukken lassen op PE in bestaande HD- en LD-netten Doel Aftakhulpstukken veilig lassen op PE in bestaande HD- en LD-netten. Toepassingsgebied Deze VWI geldt voor activiteiten die voor of door de netbeheerder worden uitgevoerd, tenzij de IV anders heeft bepaald. Opdracht en aanwijzing HD-netten Je krijgt de opdracht van een WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan. De WV houdt voortdurend toezicht. Een gecertificeerde PE-lasser (CKB) voert het laswerk uit (mogelijk medewerker zonder aanwijzing). Je moet een AVP G-netten of AVP G-distributie zijn om de gastechnische werkzaamheden in HD-netten uit te voeren. Bij deze werkzaamheden word je door minimaal een VOP geholpen. LD-netten Je krijgt de opdracht van een WV G-LD netten of WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan of raamopdracht. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Een gecertificeerde PE-lasser (CKB) voert het laswerk uit (mogelijk medewerker zonder aanwijzing). Je moet een AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie zijn om de gastechnische werkzaamheden in LD-netten uit te voeren. Bij deze werkzaamheden word je door minimaal een VOP geholpen. Risico s en maatregelen In hoofdstuk 4.4 van de VIAG kun je lezen welke algemene risico s en maatregelen er zijn. Het werk in deze VWI brengt extra risico s mee: Risico: Maatregel: Geblokkeerde vluchtwegen Zorg dat je vluchtwegen kunt gebruiken. Persoonlijke beschermingsmiddelen en veiligheidsmiddelen Persoonlijke beschermingsmiddelen Antistatische en vlamvertragende werkkleding Bij werkzaamheden langs de weg: reflecterende kleding G-28 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 1/4

72 G-28 Aftakhulpstukken lassen op PE in bestaande HD- en LD-netten Veiligheidsmiddelen Gassignaleringsapparatuur met akoestisch en optisch signaal Brandblusser (klasse A/B/C) van minimaal 6 kg Blusdeken Middelen Lastransformator: Elektrolasmachine die voldoet aan ISO met een uitgangsspanning van maximaal 50 V (Safety Very Low Voltage) Werkwijze Voorbereiding Stap 1 Je mag pas met het werk beginnen als aan de volgende voorwaarden is voldaan. Klopt er iets niet? Begin dan niet met je werk, maar bel direct de WV. Controleer of de opdracht klopt met de situatie op de werkplek. Controleer of de werkplek: voldoende ruim, droog en verlicht is. voldoende geventileerd wordt. Controleer op risico s. Neem de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen. Zorg dat er kloppende tekeningen zijn. Bekijk ze. Blijf de hele tijd de gasconcentratie meten. Als je een gasconcentratie meet > 10% LEL, verlaat dan direct de werkplek. Geef het door aan de WV. Controleer of er in het werkplan een noodplan zit. Hierin staan de uitwijkmogelijkheden beschreven, welke bij onverwachte gebeurtenissen, genomen kunnen worden. Kijk in schema 1 welke lasmethode de PE-lasser moet gebruiken. Let op! In HD-netten mag je NOOIT onder gasdruk aftakhulpstukken lassen op PE met een SDRklasse > 17,6. Houd de lascondities voor de las- en koeltijden aan. Zorg dat er tijdens het lassen geen personen in de werkput zijn. G-28 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 2/4

73 G-28 Aftakhulpstukken lassen op PE in bestaande HD- en LD-netten Uitvoering Stap 2 Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Maak de elektrolasverbinding. Voer een sterkte- en dichtheidsbeproeving uit voor je het zadel doorboort. Gebruik hiervoor VWI G-22 en VWI G-23. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. Beëindiging Stap 3 Als je klaar bent, doe je het volgende: Heb je gewerkt via een werkplan? Meld dan aan de WV dat het werk klaar is. Heb je gewerkt via een raamopdracht? Lever het werk dan op volgens de bedrijfsafspraken. Laat de werkplek netjes en veilig achter. Referenties VIAG NEN VWI G-22 HD- en LD-leidingen en HD-aansluitleidingen beproeven op sterkte VWI G-23 HD- en LD-leidingen en HD-aansluitleidingen beproeven op dichtheid NTA 8828 Elektrolassen van PE-buizen en PE-hulpstukken Mutaties (t.o.v. vorige versie) Onder Uitvoering 2 bullit (dubbellingen met NTA 8828) verwijderd Onder Referenties NTA 8828 toegevoegd G-28 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 3/4

74 G-28 Aftakhulpstukken lassen op PE in bestaande HD- en LD-netten Schema versie 1, Stroomdiagram t.b.v werkinstructie Laswerkzaamheden aan PE leidingen PE-Leiding Operationele bedrijfsdruk= 200 mbar <P< 8 bar operationele bedrijfsdruk tot 200 mbar PE100 soort PE NEE Kw aliteit leiding materiaal= 1e generatie PE JA PE80 SDR Klasse SDR klasse Drukverlaging mogelijk SDR11 SDR17,6 SDR11/17,6 SDR26 JA NEE Lasw erkzaamheden mogen w orden verricht onder een bedrijfsdruk tot 200 mbar Lasw erkzaamheden mogen w orden verricht onder een bedrijfsdruk van 8 bar Lasw erkzaamheden mogen w orden verricht tot een bedrijfsdruk tot 4 bar bedrijfsdruk verlagen tot 1 bar bedrijfsdruk verlagen tot 500 mbar Lasw erkzaamheden tot 4 bar aangevuld met extra veiligheidsmaatregelen Schema 1: Lasmethode G-28 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 4/4

75 G-29 Aftakhulpstukken lassen op staal in bestaande HD- en LD-netten Doel Aftakhulpstukken veilig lassen op staal in bestaande HD- en LD-netten. Toepassingsgebied Deze VWI geldt voor activiteiten die voor of door de netbeheerder worden uitgevoerd, tenzij de IV anders heeft bepaald. Opdracht en aanwijzing HD-netten Je krijgt de opdracht van een WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan. De WV houdt voortdurend toezicht op het werk aan HD-leidingen. Een gecertificeerde lasser (mogelijk medewerker zonder VIAG-aanwijzing) voert het laswerk uit. Je moet een AVP G-netten of AVP G-distributie zijn om de gastechnische werkzaamheden in HD-netten uit te voeren. Bij deze werkzaamheden word je door minimaal een VOP geholpen. LD-netten Je krijgt de opdracht van een WV G-LD netten of WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Een gecertificeerde lasser (mogelijk medewerker zonder aanwijzing) voert het laswerk uit. Je moet een AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie zijn om de gastechnische werkzaamheden in LD-netten uit te voeren. Bij deze werkzaamheden word je door minimaal een VOP geholpen. Risico s en maatregelen In hoofdstuk 4.4 van de VIAG kun je lezen welke algemene risico s en maatregelen er zijn. Het werk in deze VWI brengt extra risico s mee: Risico: Geblokkeerde vluchtwegen Maatregel: Zorg dat je vluchtwegen kunt gebruiken. Risico: Brand en/of explosiegevaar Maatregel: Gebruik geen ontstekingsbronnen op of in de omgeving van de werkplek. Plaats verbodsborden Open vuur verboden. Houd de hele tijd toezicht. Risico: Aanraken delen van het lasstroomcircuit (elektrode en buis) die onder spanning staan Maatregel: Aanraken vermijden, lashandschoenen gebruiken. Risico: Aanwezigheid van aardgascondensaat Maatregel: Gebruik de extra PBM s die in VWI G-47 staan. G-29 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 1/3

76 G-29 Aftakhulpstukken lassen op staal in bestaande HD- en LD-netten Persoonlijke beschermingsmiddelen en veiligheidsmiddelen Persoonlijke beschermingsmiddelen Antistatische en vlamvertragende werkkleding Bij slijpwerkzaamheden: veiligheidsbril Bij slijpwerkzaamheden: gehoorbescherming Bij werkzaamheden langs de weg: reflecterende kleding Veiligheidsmiddelen Gassignaleringsapparatuur met akoestisch en optisch signaal Brandblusser (klasse A/B/C) van minimaal 6 kg Blusdeken Middelen Lastrafo en lasaggregaat Werkwijze Voorbereiding Stap 1 Je mag pas met het werk beginnen als aan de volgende voorwaarden is voldaan. Klopt er iets niet? Begin dan niet met je werk, maar bel direct de WV. Controleer of de opdracht klopt met de situatie op de werkplek. Controleer of de werkplek: voldoende ruim, droog en verlicht is. voldoende geventileerd wordt. Controleer op risico s. Neem de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen. Zorg dat er kloppende tekeningen zijn. Bekijk ze. Blijf de hele tijd de gasconcentratie meten. Als je een gasconcentratie meet > 10% LEL, verlaat dan direct de werkplek. Geef het door aan de WV. Controleer of er in het werkplan een noodplan zit. Hierin staan de uitwijkmogelijkheden beschreven, welke bij onverwachte gebeurtenissen, genomen kunnen worden. Controleer of de leidingwand dik genoeg is én of de leiding niet door roest is aangetast om onder bedrijfsdruk te mogen lassen. De WV controleert of de lasmethodebeschrijving (LMB) op de werkplek aanwezig is en gevolgd wordt. In de LMB staat hoe de las moet worden opgebouwd om hem veilig en betrouwbaar te maken. G-29 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 2/3

77 G-29 Aftakhulpstukken lassen op staal in bestaande HD- en LD-netten Uitvoering Stap 2 Stap 3 Schakel, als dat nodig is, de Kathodische Bescherming (KB) uit. Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Laat het laswerk uitvoeren volgens de LMB. Beproef de gelaste onderdelen. Gebruik hiervoor VWI G-22 en VWI G-23. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. Beëindiging Stap 4 Als je klaar bent, doe je het volgende: Schakel de KB weer in, als je deze eerder hebt uitgeschakeld. Meld aan de WV dat het werk klaar is. Laat de werkplek netjes en veilig achter. Let op! Is er in het verleden aardgascondensaat aangetroffen? Werk dan volgens VWI G-47. Is het niet bekend of er aardgascondensaat aanwezig is? Houd dan rekening met het risico dat je toch aardgascondensaat tegenkomt. Als je tijdens je werkzaamheden vocht tegenkomt, behandel dit dan ook als aardgascondensaat, behalve als duidelijk is dat het gaat om inwaternde lekkage. Referenties VIAG NEN NEN VWI G-22 HD- en LD-leidingen en HD-aansluitleidingen beproeven op sterkte VWI G-23 HD- en LD-leidingen en HD-aansluitleidingen beproeven op dichtheid VWI G-47 Werken met aardgascondensaat Mutaties (t.o.v. vorige versie) Geen G-29 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 3/3

78 G-31 Bekleding van HD- en LD-leidingen controleren Doel Bekleding van HD- en LD-leidingen veilig controleren. Toepassingsgebied Deze VWI geldt voor activiteiten die voor en door de netbeheerder worden uitgevoerd, tenzij de IV anders heeft bepaald. Opdracht en aanwijzing Je krijgt de opdracht van een WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan of raamopdracht. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet minimaal een VOP zijn. Risico s en maatregelen In hoofdstuk 4.4 van de VIAG kun je lezen welke algemene risico s en maatregelen er zijn. Het werk in deze VWI brengt extra risico s mee: Risico: Aanraakgevaar van blanke delen die onder spanning staan Maatregel: Raak blanke delen niet aan. Persoonlijke beschermingsmiddelen en veiligheidsmiddelen Persoonlijke beschermingsmiddelen Werkkleding Werkhandschoenen Bij werkzaamheden langs de weg: reflecterende kleding Veiligheidsmiddelen Bij gasvoerende leidingen: gassignaleringsapparatuur met akoestisch en optisch signaal G-31 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 1/3

79 G-31 Bekleding van HD- en LD-leidingen controleren Middelen Afvonkapparatuur Werkwijze Voorbereiding Stap 1 Je mag pas met het werk beginnen als aan de volgende voorwaarden is voldaan. Klopt er iets niet? Begin dan niet met je werk, maar bel direct de WV. Controleer of de opdracht klopt met de situatie op de werkplek. Controleer of de werkplek: voldoende ruim, droog en verlicht is. voldoende geventileerd wordt. Controleer op risico s. Neem de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen. Zorg dat er kloppende tekeningen zijn. Bekijk ze. Blijf bij gasvoerende leidingen de hele tijd de gasconcentratie meten. Als je een gasconcentratie meet > 10 % LEL, verlaat dan direct de werkplek. Geef het door aan de WV. Controleer of de leiding droog is. Controleer voordat je gaat afvonken of er door anderen aan de leiding gewerkt wordt. Afvonken mag niet gelijktijdig met andere werkzaamheden uitgevoerd worden. Ga je kleine reparaties aan de bekleding uitvoeren, dan mag dat onder een raamopdracht. Voor grotere reparaties ben je wel een werkplan nodig. De (O)IV bepaalt wat onder kleine en wat onder grote reparaties valt Uitvoering Stap 2 Stap 3 Schakel, als dat nodig is, de Kathodische Bescherming (KB) uit. Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Controleer de bekleding van de leiding bijvoorbeeld door middel van afvonken. Voer reparaties uit als dat nodig is. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. Beëindiging Stap 4 Als je klaar bent, doe je het volgende: Schakel de KB weer in, als je deze eerder hebt uitgeschakeld. Heb je gewerkt via een werkplan? Meld dan aan de WV dat het werk klaar is. Heb je gewerkt via een raamopdracht? Lever het werk dan op volgens de bedrijfsafspraken. Laat de werkplek netjes en veilig achter. G-31 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 2/3

80 G-31 Bekleding van HD- en LD-leidingen controleren Referenties VIAG NEN Mutaties (t.o.v. vorige versie) Bij Risico s en Maatregelen gebruik van elektrisch isolerende PBM s vervallen. Bij Voorbereiding splitsing gemaakt tussen kleine en grote reparaties betreffende de opdrachtverstrekking. Bijlage is vervallen G-31 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 3/3

81 G-35 Bovengronds gaslekzoeken Doel Veilig bovengronds gaslekzoeken. Toepassingsgebied Deze VWI geldt voor activiteiten die voor of door de netbeheerder worden uitgevoerd, tenzij de IV anders heeft bepaald. Opdracht en aanwijzing Je krijgt de opdracht van een WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan of raamopdracht. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet minimaal een VOP zijn. Bovendien moet je gecertificeerd zijn volgens de certificeringsregeling Meetprocedure voor bovengronds lekzoeken. Risico s en maatregelen In hoofdstuk 4.4 van de VIAG kun je lezen welke algemene risico s en maatregelen er zijn. Het werk in deze VWI brengt extra risico s mee: Risico: Beïnvloeding door weersomstandigheden en verkeer Maatregel: Onderbreek het werk als de weersomstandigheden dit noodzakelijk maken. Gebruik Handboek 96b van de CROW en de voorschriften van de wegbeheerder. Persoonlijke beschermingsmiddelen en veiligheidsmiddelen Persoonlijke beschermingsmiddelen Werkkleding Bij werkzaamheden langs de weg: reflecterende kleding Middelen Gasdetectieapparatuur voor bovengronds gaslekzoeken G-35 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 1/2

82 G-35 Bovengronds gaslekzoeken Werkwijze Voorbereiding Stap 1 Je mag pas met het werk beginnen als aan de volgende voorwaarden is voldaan. Klopt er iets niet? Begin dan niet met je werk, maar bel direct de WV. Controleer of de opdracht klopt met de situatie op de werkplek. Controleer op risico s. Neem de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen. Zorg dat er kloppende tekeningen zijn. Bekijk ze. Meet je een gasconcentratie > 10% LEL op 0,5 meter boven maaiveld, verlaat dan direct de werkplek. Geef het door aan de WV. Controleer of de gasdetectieapparatuur voldoet aan de voorwaarden in de Meetprocedure voor bovengronds lek zoeken. Uitvoering Stap 2 Stap 3 Controleer of de detectieapparatuur goed werkt. Doe dat volgens de Meetprocedure voor bovengronds lekzoeken en schrijf de resultaten op in het logboek. Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Voer het gaslekonderzoek uit van de geselecteerde gasleidingen. Neem bij een lekindicatieklasse 1 direct contact op met de contactpersoon van de netbeheerder. Deze bepaalt, in overleg met de gaslekzoeker, wat er gedaan moet worden. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. Let op! Ga geen gebouwen binnen als de gasdetectieapparatuur niet ATEX-veilig is. Controleer de hele tijd of je werkt volgens de regels uit de Meetprocedure voor bovengronds lekzoeken. Gebeurt er tijdens de werkzaamheden iets dat niet hoort? Bel dan meteen de WV. Beëindiging Stap 4 Als je klaar bent, doe je het volgende: Heb je gewerkt via een werkplan? Meld dan aan de WV dat het werk klaar is. Heb je gewerkt via een raamopdracht? Lever het werk dan op volgens de bedrijfsafspraken. Laat de werkplek netjes en veilig achter. Referenties VIAG NEN Meetprocedure voor bovengronds lekzoeken Mutaties (t.o.v. vorige versie) Geen G-35 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 2/2

83 G-36 De omgeving veiligstellen en lokaliseren van gaslekken Doel De omgeving veiligstellen en het veilig lokaliseren van gaslekken. Toepassingsgebied Deze VWI geldt voor activiteiten die voor of door de netbeheerder worden uitgevoerd, tenzij de IV anders heeft bepaald. Opdracht en aanwijzing Netten Je krijgt de opdracht van een WV G-LD netten of WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan of raamopdracht. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet een AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie zijn. Stations Je krijgt de opdracht van een WV G- distributie, via een werkplan of raamopdracht. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet een AVP G- stations of AVP G-distributie zijn. Let op! Als de melder duidelijk aangeeft dat de gaslucht uit de meterkast komt, mag een VP G-LD of AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie de omgeving veiligstellen en het gaslek lokaliseren. Risico s en maatregelen In hoofdstuk 4.4 van de VIAG kun je lezen welke algemene risico s met de daarbij behorende maatregelen er zijn. Het werk in deze VWI brengt extra risico s mee: Risico: Ongecontroleerde uitstroming van gas Maatregel: Ventileer de werkplek. Blijf de hele tijd de gasconcentratie meten. Verlaat de werkplek als dat nodig is. Risico: Aanwezigheid van omstanders en/of dieren in de directe omgeving van de werkplek Maatregel: Scherm de werkplek af. Laat omstanders en/of dieren de werkplek verlaten. Risico: Geblokkeerde vluchtwegen Maatregel: Zorg dat je vluchtwegen kunt gebruiken. Risico: Brand en/of explosiegevaar Maatregel: Gebruik geen ontstekingsbronnen op of in de omgeving van de werkplek. Plaats verbodsborden Open vuur verboden. G-36 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 1/5

84 G-36 De omgeving veiligstellen en lokaliseren van gaslekken Persoonlijke beschermingsmiddelen en veiligheidsmiddelen Persoonlijke beschermingsmiddelen Antistatische, gladde, afsluitende en vlamvertragende werkkleding Bij graafwerkzaamheden: veiligheidsbril Bij werkzaamheden langs de weg: reflecterende kleding Veiligheidsmiddelen Gassignaleringsapparatuur met akoestisch en optisch signaal Gasdetectiemeter Brandblusser (klasse A/B/C) van minimaal 6 kg Bij lokaliseren van gaslekken bij meteropstellingen Brandblusser (klasse A/B/C) van minimaal 2 kg Werkwijze Voorbereiding Stap 1 Je mag pas met het werk beginnen als aan de volgende voorwaarden is voldaan. Klopt er iets niet? Begin dan niet met je werk, maar bel direct de WV. Controleer of de opdracht klopt met de situatie op de werkplek. Controleer of de werkplek voldoende verlicht is. Controleer op risico s. Neem de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen. Zorg dat er kloppende tekeningen zijn. Bekijk ze. Blijf de hele tijd de gasconcentratie meten. Als je een gasconcentratie meet > 10% LEL, verlaat dan direct de werkplek. Geef het door aan de WV. Zorg dat er goede communicatiemiddelen beschikbaar zijn Zorg dat de meetapparatuur is ingeschakeld bij aankomst in de buurt van de werkplek. Zorg dat je afzet- en/of markeringsmiddelen bij de hand hebt. Let op! Ga NOOIT werken in de gevarenzone. Houd ook rekening met de veilige afstanden zoals deze benoemd zijn in de VIAG artikel Behandel gaslekken en gasluchtmeldingen altijd als een lek met lekindicatie klasse 1. Alleen tijdens het periodiek bovengronds gaslekzoeken kunnen gaslekindicaties als klasse 2 worden ingedeeld. Bel nooit aan bij een huis of gebouw waar een gasluchtmelding is gedaan. Let op! Onderzoek je een gaslekkage in een gebouw, kijk dan vooral naar de aansluitleiding binnen, de meteropstelling, de binnenleiding, de gastoestellen en de binnenriolering. Onderzoek je een gaslekkage buiten een gebouw, dan moet je de gehele aansluitleiding onderzoeken. Als je niets kunt vinden, onderzoek dan ook de hoofdleiding aan beide kanten van de aansluiting G-36 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 2/5

85 G-36 De omgeving veiligstellen en lokaliseren van gaslekken Onderzoek ook bij een gaslekkage buiten niet alleen de hoofd- en aansluitleidingen, maar ook de aanwezige rioleringen en de nabij gelegen kruipruimten van woningen, bedrijven enz. Uitvoering Stap 2 Stap 3 Stap 4 Stap 5A Stap 5B Stap 6 Parkeer je auto op veilige afstand van het opgegeven adres. Voor een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Loop met ingeschakelde gasdetectieapparatuur naar de opgegeven plek. Blijf de hele tijd meten. Onderzoek de plek van de gasmelding, de kruipruimten en/of ondergrondse kanalen en de gebouwen in de buurt. Bepaal de gevarenzone. Markeer de gevarenzone en zet hem af. Laat personen de gevarenzone zo snel mogelijk verlaten. Vraag de politie en/of de brandweer om hulp als dat nodig is. Blijf goed opletten op ontstekingsbronnen. Is de plek van de gaslekkage buiten, maar wel in de buurt van een gebouw? Laat dan ramen en deuren sluiten om te voorkomen dat het bovengronds uitstromend gas het gebouw ingaat. Voorkom ook dat via verbrandingstoestellen of andere ontstekingsbronnen uitstromend gas kan ontsteken. Laat daarom alle verbrandingstoestellen uitschakelen Is de gaslekkage buiten en op minder dan 2 meter van het gebouw? Meet dan meteen de gasconcentratie in het gebouw, vooral in de kruipruimten. Is de gasluchtmelding dicht bij een leegstaand pand, wees dan beducht op ongecontroleerde gasuitstroming in het pand (bijvoorbeeld door koperdiefstal). Ga dan nooit zo n pand binnen, maar laat de gastoevoer afsluiten op een veilige afstand (zie tabel 2) Is de plek van de gaslekkage binnen? Meet dan voordat je het gebouw binnengaat de gasconcentratie in het gebouw en bepaal wat je moet doen: Situatie 1 De gemeten gasconcentratie is > 10% LEL. Doe dan het volgende: Ga het gebouw niet binnen Laat personen het gebouw zo snel mogelijk verlaten. Schakel hulpdiensten in voor evacuatie als dat nodig is. Bel ook de WV. Neem maatregelen om de gasconcentratie te verlagen. Situatie 2 De gemeten gasconcentratie is 10% LEL. Doe dan het volgende: Ga het gebouw binnen. Blijf de hele tijd de gasconcentratie meten. Wordt de gasconcentratie op een plek in het gebouw 10% LEL? Volg dan de stappen uit situatie 1. Situatie 3 De gasconcentratie bepalen in een niet betreedbare meterruimte (bijv. meterkasten). Doe dan het volgende: Is de gasconcentratie in de vrije ruimte (> 0,5 meter van gasleidingen en componenten) 10% LEL? Schakel dan de elektriciteit uit. Is de gasconcentratie in de vrije ruimte (> 0,5 meter. van gasleidingen en componenten) > 10% LEL en 50 LEL? Sluit dan de hoofdkraan Is de gasconcentratie in de vrije ruimte (> 0,5 meter van gasleidingen en componenten) > 50% LEL? Verlaat dan het gebouw en volg de stappen uit situatie 1. Onderzoek de oorzaak van de gaslekkage of de gaslucht. G-36 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 3/5

86 G-36 De omgeving veiligstellen en lokaliseren van gaslekken Kan je het gaslek niet door meting of afzepen vinden? Voer dan een dichtheidsbeproeving uit. Doe dit volgens VWI G-07 of, VWI G-12 of VWI G-23. Kun je de plek van het gaslek nog steeds niet vinden? Overleg dan met de WV. Heb je het gaslek gevonden? Laat dan de oorzaak van de gaslekkage of gaslucht wegnemen. Gebruik hiervoor VWI G-37. Stap 7 Is er geen gaslekkage te vinden, hef dan de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. Is er wel een gaslekkage vastgesteld, dan moet je de genomen veiligheidsmaatregelen in stand houden. Beëindiging Stap 8 Als je klaar bent, doe je het volgende: Heb je gewerkt via een werkplan? Meld dan aan de WV dat het werk klaar is. Heb je gewerkt via een raamopdracht? Lever het werk dan op volgens de bedrijfsafspraken. Laat de werkplek netjes en veilig achter. Let op! Gebruik tabel 1 Gasconcentraties en zone indeling om de gevarenzone te bepalen. Meet, om de gasconcentratie te bepalen, op 0,5 meter boven het maaiveld of 0,5 meter boven de bodem van de ontgraving. Houd er rekening mee dat de gasconcentratie op maaiveldhoogte of op de bodem van de werkput mogelijk hoger is. Ga je ontgraven? Voer dit ruim uit. Houd bij graafschades en bij hoorbare en zichtbare lekkages ook rekening met veiligheidsafstanden voor de warmtebelasting. In onderstaande tabel zijn die veiligheidsafstanden opgenomen die je dan tenminste moet aanhouden: Tabel 2: Veiligheidsafstanden warmtebelasting (afstanden in meters) Druk (bar) DN 50 DN 100 DN 150 Diameter DN 200 DN 300 DN 400 > DN 400 0, > > > > 400 Referenties VIAG NEN VWI G-07 Binneninstallaties en meteropstellingen G25 beproeven op dichtheid VWI G-12 LD-aansluitleidingen beproeven op sterkte en dichtheid VWI G-23 HD- en LD-leidingen en HD-aansluitleidingen beproeven op dichtheid VWI G-37 Lekken repareren in HD- en LD-leidingen Mutaties (t.o.v. vorige versie) Stap 5A aanvulling voor handelen bij gasluchtmeldingen dicht bij leegstaande panden) Toevoegen pictogram brandblusser 2kg bij lokaliseren lekken meteropstelling G-36 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 4/5

87 G-36 De omgeving veiligstellen en lokaliseren van gaslekken Bijlagen P.P.M. % L.E.L. % GAS ZONE INDELING INFO , , , , , , , , , , ,8 0, ,6 0, ,4 0, ,2 0, ,02 0, ,002 0,0001 GEVARENZONE VERSTIKKING GEVARENZONE BRAND EXPLOSIE GEVARENZONE VENTILEREN NABIJHEIDSZONE TOEGANKELIJK Als er meer dan 20% gas in de lucht zit en je ademt dit in. kun je binnen 10 seconden bewusteloos raken. Een gas-luchtmengsel is explosief als er 5% tot 15% gas in de lucht zit. Als je een gasconcentratie meet 10% LEL, dan is er sprake van een gevarenzone. In de gevarenzone mag je niet werken. Blijf de gasconcentratie de hele tijd meten. Tabel 1: Gasconcentraties en zone-indeling G-36 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 5/5

88 G-37 Lekken repareren in HD- en LD-leidingen Doel Lekken veilig repareren in HD- en LD-leidingen. Toepassingsgebied Deze VWI geldt voor activiteiten die voor of door de netbeheerder worden uitgevoerd, tenzij de IV anders heeft bepaald. Opdracht en aanwijzing HD-leidingen en HD-aansluitleidingen Je krijgt de opdracht van een WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet een: AVP G-netten of AVP G-distributie zijn om lekken te repareren in HD-leidingen onder druk. Bij deze werkzaamheden word je door minimaal een VOP geholpen. AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie zijn om lekken te repareren in drukloze HD-leidingen. VP G-LD of AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie zijn om lekken te repareren in gasloze HD-leidingen. LD-leidingen Je krijgt de opdracht van een WV G-LD netten of WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan of raamopdracht. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet een: AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie zijn om lekken te repareren in LD-leidingen onder druk. Bij deze werkzaamheden word je door minimaal een VOP geholpen. AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie zijn om lekken te repareren in drukloze LD-leidingen. VP G-LD of AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie zijn om lekken te repareren in gasloze LD-leidingen. LD-aansluitleidingen Je krijgt de opdracht van een WV G-LD netten of WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan of raamopdracht. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet een: VP G-LD of AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie zijn om lekken te repareren in LD-aansluitleidingen onder druk. Bij deze werkzaamheden word je door minimaal een VOP geholpen. VP G-LD of AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie zijn om lekken te repareren in drukloze of gasloze LD-aansluitleidingen. Risico s en maatregelen In hoofdstuk 4.4 van de VIAG kun je lezen welke algemene risico s en maatregelen er zijn. G-37 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 1/3

89 G-37 Lekken repareren in HD- en LD-leidingen Persoonlijke beschermingsmiddelen en veiligheidsmiddelen Persoonlijke beschermingsmiddelen Antistatische, gladde, afsluitende en vlamvertragende werkkleding Bij werkzaamheden langs de weg: reflecterende kleding Bij graafwerkzaamheden: veiligheidsbril Veiligheidsmiddelen Gassignaleringsapparatuur met akoestisch en optisch signaal Brandblusser (klasse A/B/C) van minimaal 6 kg Blusdeken Werkwijze Voorbereiding Stap 1 Je mag pas met het werk beginnen als aan de volgende voorwaarden is voldaan. Klopt er iets niet? Begin dan niet met je werk, maar bel direct de WV. Controleer of de opdracht klopt met de situatie op de werkplek. Controleer of de werkplek: voldoende ruim, droog en verlicht is. voldoende geventileerd wordt. Controleer op risico s. Neem de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen. Zorg dat er kloppende tekeningen zijn. Bekijk ze. Blijf de hele tijd de gasconcentratie meten. Als je een gasconcentratie meet > 10% LEL, verlaat dan direct de werkplek. Geef het door aan de WV. Is er een gevarenzone? Controleer dan of die is afgebakend volgens VWI G-36. Zorg dat er geen ontstekingsbronnen binnen de gevarenzone zijn. Let op! Heb je een lekkage ten gevolge van graafschade of corrosie gerepareerd in een aansluitleiding? Beproef dan de hele aansluitleiding vanaf de hoofdleiding op dichtheid. Gebruik hiervoor VWI G-12. Heb je een lekkage (niet veroorzaakt door graafschade of corrosie) gerepareerd onder gasdruk, dan moet je tenminste de reparatieplaats(en) visueel op dichtheid controleren. Bij kleine en eenvoudige lekken mag je een tijdelijke reparatie uitvoeren. Binnen tien werkdagen moet je dan een definitieve reparatie uitvoeren. Is dat niet mogelijk? Controleer dan de tijdelijke reparatie, in overleg met de WV en OIV, regelmatig op dichtheid. Voer liever meteen een definitieve reparatie uit dan een tijdelijke. Deze VWI geldt niet voor AC-leidingen. Je mag NOOIT AC-leidingen onder druk repareren, als gasuitstroming kan plaatsvinden. In artikel 4.10 van de VIAG staan hiervoor aanvullende voorwaarden genoemd. G-37 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 2/3

90 G-37 Lekken repareren in HD- en LD-leidingen Let op! Houd bij werkzaamheden aan HD-netten er rekening mee dat er nog grijs gietijzeren componenten in het net aanwezig kunnen zijn, zoals afsluiters. Ga je montagewerkzaamheden verrichten aan grijs gietijzeren afsluiters in HD-netten, dan moet je de afsluiter(s) volledig drukloos maken. Er bestaat nl. grote kans dat bij werkzaamheden aan deze afsluiters er spontaan breuken in het materiaal kunnen ontstaan. Het bovengronds bedienen van afsluiters mag je wel onder druk uitvoeren. - Tevens moet je bij werkzaamheden aan HD-netten rekening houden dat er componenten niettrekvast gemonteerd kunnen zijn, zoals verbindingen tussen afsluiter en buis of verbindingen tussen buizen onderling enz. - Als deze componenten niet-trekvast zijn gemonteerd en de werkzaamheden vinden aan of direct achter de verbindingen plaats, dan is er grote kans dat ze door de inwendige druk losschieten. Er dienen dan aanvullende maatregelen genomen te worden. Uitvoering Stap 2 Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Graaf de leidingdelen vrij. Doe dat volgens onderstaande instructies. Moet je bedieningshandelingen uitvoeren? Vraag eerst toestemming bij het meldpunt. Voer de reparaties uit. Controleer of er meer lekken zijn. Meld, als dat nodig is, je werkzaamheden af bij het meldpunt, politie en/of brandweer. Overleg met de WV of je later opnieuw een gasdetectie moet uitvoeren. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. Beëindiging Stap 3 Als je klaar bent, doe je het volgende: Heb je gewerkt via een werkplan? Meld dan aan de WV dat het werk klaar is. Heb je gewerkt via een raamopdracht? Lever het werk dan op volgens de bedrijfsafspraken. Laat de werkplek netjes en veilig achter. Let op! Voer NOOIT werkzaamheden uit binnen de gevarenzone. Bepaal steeds de gevarenzone. Meet hiervoor de gasconcentratie op 0,5 meter boven het maaiveld of op 0,5 meter boven de bodem van de ontgraving. Houd er rekening mee dat de gasconcentratie op maaiveldhoogte of op de bodem van de werkput waarschijnlijk hoger is. Ga je ontgraven? Voer dit ruim uit. Als hierbij kans op vrije gasuitstroming is, dan moet de oppervlakte van de werkput minimaal 2 x de diepte zijn. Referenties VIAG NEN VWI G-12 LD-aansluitleidingen beproeven op sterkte en dichtheid VWI G-36 De omgeving veiligstellen en lokaliseren van gaslekken Mutaties (t.o.v. vorige versie) Geen G-37 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 3/3

91 G-41 Gasmonsters nemen in HD- en LD-netten Doel Veilig gasmonsters nemen in HD- en LD-netten. Toepassingsgebied De VWI geldt voor activiteiten die voor of door de netbeheerder worden uitgevoerd, tenzij de IV anders heeft bepaald. Opdracht en aanwijzing Je krijgt de opdracht van een WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan of raamopdracht. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet minimaal een VOP zijn. Je moet ook instructies hebben gekregen voor het nemen van gasmonsters van een bedrijf dat daarin gecertificeerd is. Risico s en maatregelen In hoofdstuk 4.4 van de VIAG kun je lezen welke algemene risico s en maatregelen er zijn. Het werk van deze VWI brengt extra risico s mee: Risico: Brand en/of explosiegevaar Maatregel: Gebruik geen ontstekingsbronnen op of in de omgeving van de werkplek, Plaats verbodsborden Open vuur verboden. Persoonlijke beschermingsmiddelen en veiligheidsmiddelen Persoonlijke beschermingsmiddelen Antistatische en vlamvertragende werkkleding Gehoorbescherming Veiligheidsmiddelen Gassignaleringsapparatuur met akoestisch en optisch signaal Brandblusser (klasse A/B/C) van minimaal 2 kg Middelen Specialistische gasmonsternameapparatuur G-41 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 1/2

92 G-41 Gasmonsters nemen in HD- en LD-netten Werkwijze Voorbereiding Stap 1 Je mag pas met het werk beginnen als aan de volgende voorwaarden is voldaan. Klopt er iets niet? Begin dan niet met de werkzaamheden, maar bel direct de WV. Controleer of de opdracht klopt met de situatie op de werkplek. Controleer of de werkplek: voldoende ruim, droog en verlicht is. voldoende geventileerd wordt. Controleer op risico s. Neem de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen. Blijf de hele tijd de gasconcentratie meten. Als je een gasconcentratie meet > 10% LEL, verlaat dan direct de werkplek. Geef het door aan de WV Bepaal waar de gasmonsternamepunten zijn aangebracht. Vaak zitten ze op diverse onderdelen van het gasvoorzieningsysteem. Zorg dat de werkdruk voor voeding van de gasmonstername-apparatuur niet hoger is dan 100 mbar. Let op! Bij werkzaamheden aan installaties van derden kunnen aanvullende maatregelen worden geëist. Uitvoering Stap 2 Stap 3 Houd rekening met windrichting en windkracht. Houd genoeg afstand tot gebouwen en mogelijke ontstekingsbronnen. Reden is dat er tijdens de werkzaamheden een kleine hoeveelheid onverbrand gas vrij kan komen. Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Neem de gasmonsters. Controleer de gebruikte gasmonsternamepunten op dichtheid. Gebruik hiervoor VWI G-23. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. Beëindiging Stap 4 Als je klaar bent, doe je het volgende: Heb je gewerkt via een werkplan? Meld dan aan de WV dat het werk klaar is. Heb je gewerkt via een raamopdracht? Lever het werk dan op volgens de bedrijfsafspraken. Laat de werkplek netjes en veilig achter. Referenties VIAG VWI G-23 HD- en LD-leidingen en HD-aansluitleidingen beproeven op dichtheid Mutaties (t.o.v. vorige versie) Geen G-41 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 2/2

93 G-42 Grondafsluiters bedienen in HD- en LD-netten en aansluitleidingen Doel Grondafsluiters veilig bedienen in HD-netten, LD-netten en aansluitleidingen. Toepassingsgebied Deze VWI geldt voor activiteiten die voor of door de netbeheerder worden uitgevoerd, tenzij de IV anders heeft bepaald. Opdracht en aanwijzing Afsluiters bedienen in HD-netten en HD-aansluitleidingen Je krijgt de opdracht van een WV G-netten of WV G-distributie, via een bedieningsplan. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet een AVP G-netten of AVP G-stations of AVP G-distributie zijn om deze grondafsluiters te sluiten. Je moet een AVP G-netten of AVP G-distributie zijn om grondafsluiters in HD-netten te openen. Je moet een AVP G-netten of AVP G-stations of AVP G-distributie zijn om grondafsluiters in HDaansluitleidingen te openen. Scheidingsafsluiters voor gasreduceerstations bedienen Je krijgt de opdracht van een WV G-distributie via een bedieningsplan. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet een AVP G-netten of AVP G-stations of AVP G-distributie zijn om deze grondafsluiters te sluiten. Je moet een AVP G-stations of AVP G-distributie zijn om deze grondafsluiters te openen. Afsluiters bedienen in LD-netten Je krijgt de opdracht van een WV G-LD netten of WV G-netten of WV G-distributie, via een bedieningsplan. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet een AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie zijn om deze grondafsluiters te bedienen. Afsluiters bedienen in LD-aansluitleidingen Je krijgt de opdracht van een WV G-meterkast of WV G-LD netten of WV G-netten of WV G-distributie, via een bedieningsplan of raamopdracht. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet een VP G-meterkast of VP G-LD of AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie zijn om deze grondafsluiters te bedienen. Risico s en maatregelen In hoofdstuk 4.4 van de VIAG kun je lezen welke algemene risico s en maatregelen er zijn. G-42 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 1/3

94 G-42 Grondafsluiters bedienen in HD- en LD-netten en aansluitleidingen Persoonlijke beschermingsmiddelen en veiligheidsmiddelen Persoonlijke beschermingsmiddelen Antistatische en vlamvertragende werkkleding Bij werkzaamheden langs de weg: reflecterende kleding Veiligheidsmiddelen Gassignaleringsapparatuur met akoestisch en optisch signaal Gasdetectieapparatuur Werkwijze Voorbereiding Stap 1 Je mag pas met het werk beginnen als aan de volgende voorwaarden is voldaan. Klopt er iets niet? Begin dan niet met je werk, maar bel direct de WV. Controleer of de opdracht klopt met de situatie op de werkplek. Bij aansluitleidingen is een bedieningsplan niet nodig. Ook voor het bedienen van scheidingsafsluiters van hogedruk afleverstations en hogedruk huisaansluitsets is geen bedieningsplan nodig. Controleer of de werkplek: voldoende ruim, droog en verlicht is. Controleer op risico s. Neem de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen. Zorg dat er kloppende tekeningen zijn. Bekijk ze. Blijf de hele tijd de gasconcentratie meten. Als je een gasconcentratie meet > 10% LEL, verlaat dan direct de werkplek. Geef het door aan de WV. Controleer welke type afsluiter (kogel, schuif, plug, vlinderklep enz.) je gaat bedienen. Leg het gereedschap klaar dat je ervoor nodig hebt. Uitvoering Stap 2 Vraag bij het meldpunt toestemming om de afsluiter te bedienen. Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Bedien de afsluiter. Controleer na bediening met een gasdetectiemeter op lekken. Controleer of het doel van de bedieningshandeling bereikt is. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. G-42 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 2/3

95 G-42 Grondafsluiters bedienen in HD- en LD-netten en aansluitleidingen Let op! Als je een afsluiter bedient mag je geen grote drukschommelingen in de voor- en achtergelegen netdelen veroorzaken. Laat de afsluitersleutel nooit achter op of bij een afsluiter. Beëindiging Stap 3 Als je klaar bent, doe je het volgende: Heb je gewerkt via een bedieningsplan? Meld dan aan de WV dat het werk klaar is. Heb je gewerkt via een raamopdracht? Lever het werk dan op volgens de bedrijfsafspraken. Laat de werkplek netjes en veilig achter. Referenties VIAG Mutaties (t.o.v. vorige versie) - Bij Voorbereiding opgenomen dat onder bepaalde voorwaarden geen bedieningsplan nodig is. - Bij aanwijzing VP G-meterkast toegevoegd voor bedienen afsluiter in LD-aansluitleidingen G-42 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 3/3

96 G-43 Grondafsluiters en appendages in HD- en LD-netten controleren Doel Grondafsluiters en appendages in HD- en LD-netten veilig controleren. Toepassingsgebied Deze VWI geldt voor activiteiten die voor of door de netbeheerder worden uitgevoerd, tenzij de IV anders heeft bepaald. Opdracht en aanwijzing HD-netten Je krijgt de opdracht van een WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan of raamopdracht. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet minimaal een VOP zijn. LD-netten Je krijgt de opdracht van een WV G-LD netten of WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan of raamopdracht. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet minimaal een VOP zijn. Risico s en maatregelen In hoofdstuk 4.4 van de VIAG kun je lezen welke algemene risico s en maatregelen er zijn. Het werk in deze VWI brengt extra risico s mee: Risico: Infectiegevaar op onhygiënische plaatsen of door ongedierte Maatregel: Gebruik handschoenen en werkkleding. Persoonlijke beschermingsmiddelen en veiligheidsmiddelen Persoonlijke beschermingsmiddelen Antistatische en vlamvertragende werkkleding Veiligheidsmiddelen Werkhandschoenen Bij werkzaamheden langs de weg: reflecterende kleding Gassignaleringsapparatuur met akoestisch en optisch signaal Gasdetectiemeter G-43 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 1/2

97 G-43 Grondafsluiters en appendages in HD- en LD-netten controleren Werkwijze Voorbereiding Stap 1 Je mag pas met het werk beginnen als aan de volgende voorwaarden is voldaan. Klopt er iets niet? Begin dan niet met je werk, maar bel direct de WV. Controleer of de opdracht klopt met de situatie op de werkplek. Controleer of de werkplek: voldoende ruim, droog en verlicht is. voldoende geventileerd wordt. Controleer op risico s. Neem de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen. Zorg dat er kloppende tekeningen zijn. Bekijk ze. Blijf de hele tijd de gasconcentratie meten. Als je een gasconcentratie meet > 10% LEL, verlaat dan direct de werkplek. Geef het door aan de WV. Zorg dat je het type afsluiter kent en dat je weet wat de maximale spindelverdraaiing is. Uitvoering Stap 2 Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Controleer de grondafsluiter en/of appendage. Controleer of de tekening klopt met wat je hebt aangetroffen? Voer, als dat nodig is, onderhoud uit aan straatpot, merkpaal en dergelijke. Controleer, als je klaar bent, de afsluiter en/of appendage op lekken. Gebruik een detectiemeter. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. Beëindiging Stap 3 Als je klaar bent, doe je het volgende: Heb je gewerkt via een werkplan? Meld dan aan de WV dat het werk klaar is. Heb je gewerkt via een raamopdracht? Lever het werk dan op volgens de bedrijfsafspraken. Laat de werkplek netjes en veilig achter. Referenties VIAG Mutaties (t.o.v. vorige versie) Geen G-43 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 2/2

98 G-45 KB-metingen uitvoeren Doel KB-metingen veilig uitvoeren. (KB = Kathodische Bescherming) Toepassingsgebied Deze VWI geldt voor activiteiten die voor of door de netbeheerder worden uitgevoerd, tenzij de IV anders heeft bepaald. Opdracht en aanwijzing Je krijgt de opdracht van een WV G-netten of WV G-distributie, via een raamopdracht. Voor het uitvoeren van KB-werkzaamheden buiten gasruimtes heb je geen opdracht nodig. Voor het uitvoeren van KB-werkzaamheden binnen gasruimtes heb je wel een opdracht nodig. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet minimaal een THP G zijn met specialisatie KB-metingen. Risico s en maatregelen In hoofdstuk 4.4 van de VIAG kun je lezen welke algemene risico s en maatregelen er zijn. Het werk in deze VWI brengt extra risico s mee: Risico: Persoonlijk letsel door aanraking van spanningvoerende delen in het primaire circuit van de gelijkrichter, aard- of kortsluiting Maatregel: Gebruik isolerende aansluitklemmen, isolerende schoenen en handschoenen. Risico: Persoonlijk letsel door aanraking van spanningvoerende leidingdelen door hoogspanningsbeïnvloeding Maatregel: Gebruik isolerende aansluitklemmen, isolerende schoenen en handschoenen. Risico: Infectiegevaar op onhygiënische plaatsen of door ongedierte Maatregel: Gebruik handschoenen en werkkleding. Persoonlijke beschermingsmiddelen en veiligheidsmiddelen Persoonlijke beschermingsmiddelen Werkkleding Isolerende veiligheidsschoenen Werkhandschoenen Bij werkzaamheden langs de weg: reflecterende kleding Middelen Meetkabels Volt-/ampère/multimeter met geïsoleerde aansluitklemmen G-45 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 1/2

99 G-45 KB-metingen uitvoeren Werkwijze Voorbereiding Stap 1 Je mag pas met het werk beginnen als aan de volgende voorwaarden is voldaan. Klopt er iets niet? Begin dan niet met je werk, maar bel direct de WV. Controleer of de opdracht klopt met de situatie op de werkplek. Controleer of de werkplek: voldoende verlicht is. Controleer op risico s. Neem de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen. Zorg dat er kloppende tekeningen zijn. Bekijk ze. Controleer of er hoogspanningslijnen of spoorlijnen op wisselspanning (HSL of Betuwelijn) in de buurt zijn, die hoogspanningsbeïnvloeding kunnen veroorzaken. Uitvoering Stap 2 Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Voer de metingen uit. Voer, als dat nodig is, kleine schoonmaakwerkzaamheden en/of reparaties uit. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. Beëindiging Stap 3 Als je klaar bent, doe je het volgende: Lever het werk op volgens de bedrijfsafspraken. Laat de werkplek netjes en veilig achter. Referenties VIAG NEN Mutaties (t.o.v. vorige versie) Geen G-45 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 2/2

100 G-46 Meetdraden aanbrengen voor kathodische bescherming op gasvoerende leidingen Doel Veilig meetdraden aanbrengen voor kathodische bescherming op gasvoerende leidingen. Toepassingsgebied Deze VWI geldt voor activiteiten die voor of door de netbeheerder worden uitgevoerd, tenzij de IV anders heeft bepaald. Opdracht en aanwijzing Je krijgt de opdracht van een WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan of raamopdracht. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet minimaal een VOP zijn. Risico s en maatregelen In hoofdstuk 4.4 van de VIAG kun je lezen welke algemene risico s en maatregelen er zijn. Het werk in deze VWI brengt extra risico s mee: Risico: Persoonlijk letsel door verbranding Maatregel: Gebruik PBM s. Persoonlijke beschermingsmiddelen en veiligheidsmiddelen Persoonlijke beschermingsmiddelen Antistatische en vlamvertragende werkkleding Veiligheidsbril Werkhandschoenen Bij werkzaamheden langs de weg: reflecterende kleding Veiligheidsmiddelen Gassignaleringsapparatuur met akoestisch en optisch signaal Brandblusser (klasse A/B/C) van minimaal 6 kg Middelen Apparatuur voor het aanbrengen van meetdraden op leidingen G-46 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 1/2

101 G-46 Meetdraden aanbrengen voor kathodische bescherming op gasvoerende leidingen Werkwijze Voorbereiding Stap 1 Je mag pas met het werk beginnen als aan de volgende voorwaarden is voldaan. Klopt er iets niet? Begin dan niet met je werk, maar bel direct de WV. Controleer of de opdracht klopt met de situatie op de werkplek. Controleer of de werkplek: voldoende ruim, droog en verlicht is. voldoende geventileerd wordt. Controleer op risico s. Neem de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen. Zorg dat er kloppende tekeningen zijn. Bekijk ze. Blijf de hele tijd de gasconcentratie meten. Als je een gasconcentratie meet > 10% LEL, verlaat dan direct de werkplek. Geef het door aan de WV. Controleer of de leidingwand dik genoeg is én of de leiding niet door roest is aangetast om onder druk meetkabels aan te brengen. Let op! Breng meetdraden aan op minimaal 30 cm vanaf lassen. Uitvoering Stap 2 Stap 3 Controleer of je de juiste leiding hebt. Voer een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. Bevestig de meetdraden volgens de montagevoorschriften. Maak op de aansluiting van de meetdraden een geschikte bekleding. Hef de veiligheidsmaatregelen op die je hebt genomen. Beëindiging Stap 4 Als je klaar bent, doe je het volgende: Heb je gewerkt via een werkplan? Meld dan aan de WV dat het werk klaar is. Heb je gewerkt via een raamopdracht? Lever het werk dan op volgens de bedrijfsafspraken. Laat de werkplek netjes en veilig achter. Referenties VIAG Mutaties (t.o.v. vorige versie) Extra bullit bij Voorbereiding betreffende wanddikte en aanwezigheid roest G-46 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 2/2

102 G-47 Werken met aardgascondensaat Doel Veilig werken met aardgascondensaat. Toepassingsgebied Deze VWI geldt voor activiteiten die voor of door de netbeheerder worden uitgevoerd, tenzij de IV anders heeft bepaald. Opdracht en aanwijzing Stations Je krijgt de opdracht van een WV G-distributie via een werkplan. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet een AVP G-stations of AVP G-distributie zijn. Bij deze werkzaamheden word je door minimaal een VOP geholpen. HD-netten Je krijgt de opdracht van een WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet een AVP G-netten of AVP G-distributie zijn. Bij deze werkzaamheden word je door minimaal een VOP geholpen. LD-netten Je krijgt de opdracht van een WV G-netten of WV G-distributie, via een werkplan. De WV bepaalt ook de mate van toezicht. Je moet een AVP G-LD netten of AVP G-netten of AVP G-distributie zijn. Bij deze werkzaamheden word je door minimaal een VOP geholpen. Risico s en maatregelen In hoofdstuk 4.4 van de VIAG kun je lezen welke algemene risico s en maatregelen er zijn. Het werk in deze VWI brengt extra risico s mee: Risico: Brand en/of explosiegevaar Maatregel: Gebruik geen ontstekingsbronnen op of in de omgeving van de werkplek. Plaats verbodsborden Open vuur verboden. Risico: Gezondheidsschade door inademen of huidcontact (Condensaat bevat kankerverwekkend en/of sterk ontvettende stoffen: benzeen, tolueen, xyleen en andere vluchtige stoffen.) Maatregel: Zorg voor extra ventilatie, gebruik aanvullende PBM s (halfgelaatsmasker, nitril handschoenen), spoel de huid af met water. Risico: Milieuverontreiniging door morsen Maatregel: Tap nooit onder druk af, vang het condensaat op in een afsluitbare container, doe verontreinigde afvalmaterialen (filter, poetsdoeken enz.) in plastic zakken en tape ze dicht. G-47 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 1/4

103 G-47 Werken met aardgascondensaat Persoonlijke beschermingsmiddelen en veiligheidsmiddelen Persoonlijke beschermingsmiddelen Antistatische en vlamvertragende werkkleding Veiligheidslaarzen Veiligheidsbril Brandvertragende wegwerpoverall gedragen over de werkkleding en geschikt voor werken met aardgascondensaat Minimaal halfgelaatsmasker met filtrerend gelaatstuk minimaal A1 Nitril handschoenen Veiligheidsmiddelen Gassignaleringsapparatuur met akoestisch en optisch signaal Brandblusser (klasse A/B/C) van minimaal 6 kg Blusdeken Jerrycan met minimaal 5 liter water Poetsdoeken Plastic zakken Oogspoelfles Werkwijze Voorbereiding Stap 1 Je mag pas met het werk beginnen als aan de volgende voorwaarden is voldaan. Klopt er iets niet? Begin dan niet met je werk, maar bel direct de WV. Controleer of de opdracht klopt met de situatie op de werkplek. Controleer of de werkplek: voldoende ruim, droog en verlicht is. voldoende geventileerd wordt. Controleer op risico s. Neem de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen. Zorg dat er kloppende tekeningen zijn. Bekijk ze. Blijf de hele tijd de gasconcentratie meten. Als je een gasconcentratie meet > 10% LEL, verlaat dan direct de werkplek. Geef het door aan de WV. Zorg dat er geen condensaat in je handschoenen of laarzen kan lopen. G-47 - VEILIGHEIDSWERKINSTRUCTIE 2/4